STADSNIEUWS.
gebleken dal zij op dit punt zeer bijzonder
lijk de waardij van eigen principes hebben
hoog gehouden, waarvan als speciaal voor
beeld mag worden gewezen op het fiere
woord door dr. De Visser gesproken met be
trekking lot de Borroincus-encycliek in de
vergadering van de Tweede Kamer, waar
deze Christelijk-IIistorische vóórman zich be
ter gelden deed dan dc liberale interpellant,
die de encycliek in het parlement ter sprake
bracht. Men beschouwe in ons I'rolestant-
sche vaderland Home slechts als een conser-
vcerende macht. In den breede zette de in
leider vervolgens uiteen, waarom hij de co
alitie met de Roomsch-Kathoiieken noodza
kelijk acht.
In lal van quaesties hebben de protesta.it-
sche Chrislelijkcn van norae minder gevaar
te duchten voor vaderland en beginselen dan
van de liberalen, omdat deze laalsten al meer
en meer opschuiven naar den uitersten lin
ker hoek en in het eigen principe geen weer
standsvermogen meer kunnen ontplooien.
Dat hebben ze altijd volgens jhr. De Geer
bewezen bij gelegenheid van de gebeurte
nissen in 1903; dat hebben ze getoond ten
opzichte van de befaamde Rotterdamsche
srhoolcirculairc, gevolg van het Ossendorp-
sche incidentdal verraden ze door het uit
spreken hunner sympathie met het streven
om den huwelijksband gemakkelijker ont
knoopt te krijgendat openbaren ze in hun
houding ten aanzien van het strafrecht, waar
bij ze het idéé van zonde en schuld willen
wegnemen en de overtreders dirigeeren naar
krankzinnigengestichten; dat leggen ze aan
den dag bij het vraagstuk van de publieke
zedelijkheid, als ze prostitutie en zedeloos
heid toeschrijven aan sociale misstanden en
al wederom de begrippen van zonde en schuld
illimineeren. Al deze punten werden door
den spreker een voor een nader uitgewerkt,
waarbij hij trachtte de gedachte ingang te
doen vinden, dat even zoovele gevaren ver
bonden zijn aan een liberaal régime, en al
leen aan Roomsehe zijde steun is te vinden
in dc actie, die tegen dezen vijand moet
worden gevoerd. Protestantisme en Rome
hebben te dien opzichte dezelfde belangen,
dezelfde ideeën, één zaak één strijd. Op
grond daarvan is coaliseeren met Rome het
volk aanbevolen.
Deze rede werd gevolgd door cene van d r.
J. Th. de Visser die he» onderwerp
„Godsdienst en Politiek" besprak. Op dc hem
eigene wijze, die z'n hoorders lot luisteren
dwingt en met de van hem bekende redenaars
gave hield deze inleider een korte improvi
satie, aanvangende met een woordkundige
ontleeding van „godsdienst", waarbij de spre
ker het licht liet vallen op het subjectieve: dc
dienst van dc menschen, godsdienst als een
loutere aspiratie en op het objectieve: de
dienst van een wezen buiten de men
schen, van het wezen Gods. Nu is het de
vraag, of wc in de staatkunde met het wezen
Gods hebben te maken, al dan niet. Er zijn
er, die prediken, dat de godsdienst niets met
de politiek heeft te maken, doch volgens spre
ker ademen alle groote quaesties op het
slaalslcrrcin een echt godsdiensligen geest,
cn zijn ze slechts m e l den godsdienst tot een
oplossing te brengen. Legt aan onze ren.
spraak de wijsheid van menschen ten grond
slag, of is het fondament dier rechtspraak ge
grondvest op de openbaring Gods in onze
Tien Geboden? Moeten wc het gewichtige
vraagstuk van liet gezag bezien in het licht
van God Almachtig of staat liet gezag op den
vlo tienden zandbodem eencr voorbijgaande
wereld? Gezag, behccrschl door het christe
lijk inzicht, waarborgt de absolute vrij
heid. Merkwaardige jaarlallen, 1903 en 1910!
In 1903 bedwingt dr. Kuyper de staking op
de Nederlandsche spoorwegen, maar hij laat
de stakers, de aanstichters en deelnemers on
gemoeid, in hel bezit hunner volle vrijheid.
Zie hier dc vrijheid ongerept cn het gezag
streng gehandhaafd. In 1910 ..cv.wingt Briand
de staking op de Fransche spoorwegen, de
man, die met z'n vriend Ilervé ja
ren geleden reeds zelf het plan voor
een nlgemeene staking - overwo
gen. Wal doet Briande de minister-sociaal
democraat? Hij handhaaft streng het gezag
maar neemt de leiders van dc beweging
plus z'n vriend Ilervé, gevangen. D a t is dc
vrijheid, onder socialistisch bewind in het
lieflijk Frankrijk! Merkwaardig contrast met
het christelijk bewind in Nederland! Was
het een dr. Kuyper gebeurd wat thans door
een Briand in Frankrijk is gedaanmen
had hem met verontwaardiging van het
der vaderen gejaagd. Maar intussclien aan
schouwt gansch een wereld wat er wordt
van 'n socialistische staat, een heerschappij
tyranieker dan ooit een tyran was bij de
gratie Gods! Onze eigen historie bewijst ons,
dat Nederland de grootste vrijheid genoot,
de vrijheid van het geweten, toen het zich
't diepste boog voor een aardschen vorst en
een Ilcmelschen koning. Neem het verband
weg tusschcn godsdienst en staatkunde en de
dag breekt aan, dat de staat z'n zedelijke
roeping niet meer kan vervullen; alleen de
behartiging van materieele en stoffelijke be
langen zal men najagen. Maar die dag zal ge
lijk slaan met de komst van de revolutie.
Geen wonder dan ook dat dit noodzakelijk
verband, hetwelk de godsdienst met de poli
tiek houdt bijeengesnoerd, wordt gevonden in
het program van de Christelijk Historische
Unie, in het program van den Kiezersbond
(fractie Bronsveld), bij de Frieseh Christ e-
Iijk-Historischen, bij de Anti-revolutionairen,
cn bij de Yrij-Anti-rcvolutionaircn, allen
erkennen die ééne onmisbare schakel. En het
voorkomen van den Staat zonder gods
dienst, worde dan ook met alle kracht
en macht verzekerd door hén, die met ons
volk i n religie geboren en door die
religie zijn groot geworden.
De vergadering (z o n d e r gebed, bijbelle
zing of psalm geopend) werd m e t gebed
door ds. Hoogstraten, predikant bij de Ilerv.
gemeente te Zeist, gesloten.
Op de Zeisier Machinefabriek aan den
Odijkcrwcg had Vrijdagmiddag een ongeval
plaats.
Een jong werkman, uil Utrecht afkom
stig, werd gegrepen door een went "lende
as der machine. De man werd cenige malen
mcdegeslingcrd cn daarna-op den grond ge
worpen, voor de machine kon worden stop
gezet. Ernstig gckwclsl werd de ongelukkige
opgenomen.
Soest. In plaats van dokter Batenburg,
die op Januari als gemeentegeneesheer af
treedt, is benoemd Dr. Rupert, die zich
vóór ecnige weken alhier heeft gevestigd.
- Op z ij ii vrouw geschoten. G.
van V., -14 jaar, landbouwer te Vinkeveen,
thans in preventieve hechtenis te Utrecht,
stond voor de Utrechtsche arrondissements
rechtbank terecht, beklaagd van poging tol
■moord op zijne vrouw, subsidiair liet zwaar
lichamelijk letsel toebrengen door hel op haar
lossen van een met groote hagel gekftlen ge
weer op 22 Jun jj. Het is eene treurige ge
schiedenis! Beklaagde is een man, die reeds
jong volgens de niededeelingcn van het O.
M., op het slechte pad is geraakt en veel
misbruik maakte van sterken drank. Hij deed
dit echer zoo dal men het niet zoo zeer
merkte, omdat nij de meeste borrels thuis
snapte. Den 5. November 1908 huwde hij
met de nu 40-jarige C. H., eene vrouw, die
niet uit den landbouwersstand kwam en die,
naar bekl. meende, nog al wat geld had.
Dit eohter bleek na het huwelijk niet bet
geval te zijn, iets wat beklaagde maar zeer
■matig aanstond. Herhaaldelijk (hadden eq
dan ook onaangenaamheden plaats tussohen
hel echtpaar en die verergerden nog nadat
het eerste en eenig kindje van hen was ge
storven. De echtgenoote, als getuige buiten
eede gehoord, deelde mede herhaaldelijk aan
•mishandelingen van de izijde van haren man
te hebben blootgestaan. Op den bewusten 22.
Juli had haar man haar zeer hevig 'uitge
vloekt en haar anet het geweer gedreigd,
waarop zij vluchtte, doch aangeschoten werd
in den arm. Onmiddellijk is zij toen naar
den dokter te Uithoorn geloopen, die 'haar
toestand ernstig genoeg achtte om haar naar
hel O. L. W-Gasthuis te Amsterdam te doen
vervoeren. Daar zijn hare wonden inmiddels
genezen, hoewel zij nog vrij pijnlijk zijn.
Ecnige getuigen kwamen mcdedeelen, dal zij
herhaaldelijk beklaagde zijn vrouw hadden
hooren bedreigen en een hunner had hem
zelfs op den 22. Juli tol tweemaal loe op zijn
vrouw zien schieten. Beklaagde gaf, toen hij
zelf gehoord werd, allerlei ontwijkende en
ontkennende antwoorden.
De ambtenaar van het O. M., mr. A. A,
Cnopius, erop wijzend, dat er op het gedrag
van beklaagde's echtgenoote niets ds aan te
merken en dat zij met moed allerlei onaan
gename behandelingen van 'de zijde haars
mans heeft verdragen, eischite tegen beklaag
de een gevangenisstraf van zes jaren.
De verdediger, mr. Rijshouwer, conchidec-
remd, dal het geïncrimineerd feil niet wettig
en overtuigend bewezen is, verzocht vrij
spraak of oplegging van een lichte straf.
De uitspraak werd bepaald op Donderdag
3 November.
Ds. G. W. C. Vunderink is gisterenavond
voor de tweede maal beroepen als predikant
bij de Ned. Ilerv. gemeente te Haarlem, thans
in de vacature-Knottenbelt.
Onze oud-stadgenoot de heer Dirk Reu
ten, chemiker op de suikerfabriek Pardjekan
(Java) is aldaar op 21 jarigen leeftijd door
een inlander vermoord.
De vereeniging „de Ned. Herv. Kerk"
hield gisteren avond haar eerste vergadering
in dezen winter, op de bovenzaal van de
voormalige Diaconieschool (Sluisje), waar als
spreker optrad ds. Stegenga, predikant te Gar
deren.
De voorzitter, ds. Vunderink, opende de sa
menkomst met gebed, 't zingen van Gezang
180 1 en 't lezen van Mali-heus 16 13—16,
sprak er zijn groote blijdschap over uit dat
de vergaderingen weer een aanvang hadden
genomen; maar tevens zijne teleurstelling, dat
zóó weinigen waren opgekomen om ue lezing
van ds. S. te hooren.
Ds. Stegenga hield een verhandeling over
„de Hervorming" en bepaalde zijn gehoor tot
het wezen, het ontslaan en de konselcwen-
tie's daarvan.
Jammer dat slechts een 70 dames en heeren
deze schoone, wel doorwerkte rede hebben
gehoord.
Vrijdag 4 November hoopt ds. Vunderink
te spreken over „De Inrichting (bestuursorga
nisatie) der Ned. Ilerv. Kerk."
De plaatselijke afdeeling van den Ned.
Protestantenbond houdt Maandagavond haar
jaarvergadering in het catechisatie-lokaal van
de Remonslrantsche kerk.
De agenda luidt:
1. Jaarverslag secretaris en rekening cn
verantwoording van den penningmeester.
2. erkiezing van 4 bestuursleden wegens
vertrek der heeren Frecm en de Meijere en
periodieke aftreding der heeren P. J. de
Groot en L. van Wijngaarden, die herkies
baar zijn.
3. Benoeming van afgevaardigden naar de
algemeene vergadering.
4. Bespreking beschrijvingsbrief.
5. Bespreking volgende lezingen.
Men verzoekt ons de volgende mededee-
ling op te nemen:
Een dertigtal dames en heeren heeft zich
bereid verklaard, mee te werken tot de op
richting te Amersfoort van een comité van
„liet Nederlandsche Roode Kruis".
Van dit aanvankelijk gunstig resultaat is
medcdceling gedaan aan den hoofdcommis
saris van hel N. R. K., den gepensionneerden
luitenant-generaal J. de Waal, die op het
oogenblik in het buitenland vertoeft, ten ein
de van hem voorlichting te ontvangen, opdat
ook dit comité geheel naar de bedoeling zat
kunnen werken, welke het Hoofd-comité van
bet N. R. K. voorstaat.
Zoodra mogelijk, zullen nadere mededee-
lingen worden gedaan en zal de gelegenheid
worden opengesteld, als gewoon lid dan
ns ~i als werkend lid toe te treden.
Het gezelschap van den heer Henri Ter
Hall zal dit jaar geen specialiteitenvoorstel
ling in Amicitia geven, doch uitsluitend de
Revue in drie bedrijven „Hebt U niets ver
geten?" Wat daarin vertoond wordt, moet,
volgens dc 'berichten uit verschillende plaat
sen, bizonder pakkend, aardig en geestig zijn.
De décors moeten, blijkens sommige versla
gen, meer dan schitterend wezen. De meest
bekende gebeurtenissen uit het vorig jaar,
zoowel in Europa als elders, worden her
dacht. We verwachten veel van deze voor
stellingen.
Ter Hall stelde ons nimmer te leur. Hij zal
hel zeker ook thans niet doen.
Quick II ontvangt morgen op het sport
terrein „Birkhoven" Kampong III. Het eerste
elftal (met hoeveel invallers dezen keer/)
gaat zich in Doetincliem meten met de gym-
nastcnvereeniginig D. V. C.
Het is te hopen dat deze trek naar het Oos
ten nu eens met wat succes moge gepaard
gaan.
Predikbeurten te Amersfoort op Zon
dag 23 October 1910.
Evang. Luth. Kerk.
Voorm. 10i uur Dr. Toxopeüs.
Aangifte voor het Catechisatieonderwijs,
Maandag 24 October 1910, 's avonds ten 7 uur
in de Consistoriekamer Achter Heiligen Geest.
Remonslrantsche Kerk.
Voorm. 10^ uur, ds. Hooykaas.
Doopsgezinde Kring.
„Het Logegebouw".
Van Pcrsijnstraat No. 1.
Voorm. 10£ uur, ds. E. M. ten Cate.
Gereformeerde Kerk.
(Langegracht.)
Voorm. 10 uur cn 's avonds 5£ uur, Ds. Don-
ner. Maandel. collecte.
Gereformeerde Kerk.
(Zuidsingel.)
Voorm. 10 uur en 's avonds 5£ uur: Ds. Tec-
rink. Collecte voor de Kas van Emer. Pred.,
Wed. en Weezen.
Vrije Gereformeerde Gemeente.
Voorm. 9£ uur, de heer Vaarties, van Dor
drecht.
's Avonds 5 uur: De heer Vaarties.
Christ. Gereformeerde Gemeente.
Lokaal „de Zaaier".
Voorm. 9| uur en *s avonds 5i uur: Gods
dienstoefening.
Hersteld Apostolische Gemeente
in de Eenheid der Apostelen.
Gebouw Eben-IIaëzer, Muurhuizen 113.
Voorm. 10 uur en 's nam. 4J uur: Godsdienst
oefening.
Burgerlijke Stand.
van 14 tot 21 October 1910.
Geboren: Gerritje Maria, d. van Gerar-
dus ten Hoove en Melje van den Iloek.
Veronica Maria, d. van Johann Matthias
Gerhard us Ilermanus Schwiizner en Vero
nica Cornelia Maassen. Jan Adriaan, z.
van Anionic Kreuger en Aaltje van de Bie
zen. Rcijor Peter, z. van Hendrik Peter
van Burgsteden en Wiilemina Bouwman.
Hendrika, d. van Gerrit van de Kraals en
Ilendrika van Beekhoven. Theodora Ber-
dina, d. van Pietcr de Winter en Adriana
Kraaijkamp. Gerritje, d. van Evert Male-
stein en Martha van de Pol. Maria Johan
na, d. van Aric Koppen en Antje van de
Belt. Johanna, d. van Wiemer Bijlsma en
Elske Schaper. Jan, z. van Wilhelm Cor
nells Oostcrman en Wiilemina Albcrtine For
tuin.
Ondertrouwd: Mijn der I Bo tienburg
cn Geertje van Vulpen. Carl Friedrich
August Piekert en Maria Gcnoveva Sleeking.
Herman Gerard de Groef en Steventje Ha-
zeleger. Johannes van Schagen en Jaco-
ba Ilendrika Adolfino Mariens. IlendriKus
Johannes van der Veer cn Anna Theresia
Martens. Wilhelmus Johannes van den
Berg en Maria Calharina Schuiten.
Getrouw d: Hendrik pampus en Jo-
hanne Merlz. Anib 'rt Vcenendaal en Gijs-
berta Maria Daatzelaar. Gerard us Ilon-
drikus Stoekenbroek en Gcer.ruida Vcenen
daal. Petrus Johannes Landman en Jo-
hani a Wiilemina Jacoba Jansc.
Overleden: Hendrikus Pas, 21 m.
Miemtje Buddingh, 46 j., echtg. van Roe
lof Johannes Schoenman. Jctta Bendix,
87 j., w. d. van Ilijman Vecht.
Opgave van de Vereeniging
„Handel en Nijverheid"
van personen die zicli in de Gemeente hebben ge
vestigd. of daaruit zijn vertrokken naar andere
Gemeenten, met vermelding van woonplaats van den
12den October tot en met den 18den October 1910.
GEVESTIGD.
H. van Ilarpen, van Baarn naar Iloogcwcg 37.
A. C. Beijer, van Leusden naar Krommestraat 48.
E. H. Koning, wed. H. C. Knipschcer, van Blari-
cum naar Schimmelpenrinckstraat 44.
Th. E. Kempers, van Breda naar Schimmclpen-
ninckstraat 27.
D. van den Broek, van Amsterdam naar Utrecht-
scheweg 110.
C. de Froe, van Utrecht naar Soesterweg 161.
J. van den Berg, van Utrecht naar P. Pijper
straat 21.
A. C. J. L. Wezenberg, van Gorssel naar Kamp
straat 39.
R. Veldhoen, van Deventer naar Arnhemsehe-
weg 68.
P. ising, van Willemsoord naar Wolfcrtstraat 20.
D. E. Ivorthof, van Baarn naar Krommestraat 32.
J. W. de Koff, van Dordrecht naar Langestr. 119.
Dr. H.-J. Toxopeus, van Harlingen naar Arnhem-
schewcg 514.
H. Oosting, van Harlingen naar Arnhemschc-
weg 514.
J. E. Stumpff, van Amsterdam naar Hoogland-
schewcg 20.
A. J. Welkzijn, van Veenendaal naar Zuidsingel
44.
D. Snoek, van Utrecht naar Ouden Dicvenweg 11.
J. Spier, van Ede naar St. Agathastraat 26.
H. A. Huitink, van Ruurlo naar Kruiskamp 47.
T. Schrikkema, van Harlingen naar Aldegonde-
straat 10.
M. Burgij, van Harlingen naar Aldcgondestraat
10.
D. C. Burgij, van Harlingen naar Aldcgondestr. 10.
H. Eek, van 's-Gravenhage naar Bisschopweg 08.
J. Croon, van Baarn naar Arnhemscheweg 192,
G. Bakker, wed. C. de Jager, van Weesp naar
Arnhemscheweg 51'.
J. C. Keuier, van Amsterdam naar Aldcgonde
straat 28.
VERTROKKEN.
J. B. Kerkhoff, van Arnhemscheweg 188 naar
Soest.
A. M. Bezaan, van Parallelweg 26 uaar 's-Gra
venhage.
G. van Valkenhoef, van Langcstraat 65 naar
Utrecht.
H. N. Spit, van Muurhuizen 76 naar Hilversum.
A. H. Guddée, van Muurhuizen 76 naar Schoon
hoven.
L. Vonhof, van Stcllingworfstrant 21 naar Ren-
kum.
J. van Hoorn, van Regentesselaan 7 naar 's-Gra
venhage.
J. G. Fijnvandraat, van Aldcgondestraat 85 naar
Homburg (Duitschland).
W. Priem, van Kleine Koppel 25 naar Utrecht.
W. C. Priem, van Kleine Koppel 25 naar Utrecht.
C. W. de Groot, van Kleine Spui 62 naar Haar
lem.
R. C. de Lange, van Schimmelpenninckstraat 64
naar Amsterdam.
W. J. H. de Heus, van Ulrechtscheweg 67 naar
Apeldoorn.
W. J. Ciel, van Lange Beekstraat 17 naar Am
sterdam.
G. van Bekkuin, van Kruiskamp 17 naar Hoog
land.
F. J. Wouds, van Langestraat 83a naar Nijme
gen.
J. IJpcs, van Hooglandsclieweg 20 naar Delft.
J. A. Logtenberg, echtgenoote van G. Kingma,
van Zuidsingcl 71 naar Paterson (U. S. of A.)
M. C. de Boer, van Zuidsingel 44 naar Boven-
carspel.
J. C. Janssen, van Koningstraat 2 naar Hilver
sum.
W. G. van den Berg, van Hoogl.weg 20 naar
Groningen.
J. M. Schoonderwoerd, van Aldeg.str. 22 naar
Nijmegen.
L. Rodermont, van H. v. Viandenstraat 8 naar
Harlingen.
B. van der Hoef, van Arnhemscheweg 156 naar
Voorthuizen
W. H. de Heus, van Van Persijnstraat 2 naar
Zwitserland.
B. Bone, van Soesterdw.stra. 3 naar Ermelo-
Veldwijk.
J. Pottinga, van Stationdw.str. 10 naar 's-Gra
venhage.
W. van Bogerijen, van Laaglandscheweg 8 naar
Leusden.
S. P. Caarls, van Schimmelpenninckstraat 21 n.
Haarlem.
D. ten Brink, van O. Vlasakkerweg 38 naar Am
sterdam.
Jhr. E. J. van Holthe, van Johan van Oldenbar-
neveldlaan 2 naar Delft.
I. Gray Munro, van Soesterweg 6 naar Londen.
Marktberichten.
Amerul oort, 21 Oct. Op e h en gehou
den weekmarkt besteedde men voor aard
appelen f 2.40 a 2.70. Appelen f 4— a 8.—.
Poren f 6.A 15.per H.L., Hoendereieren
f 6.70 A 7.50 per 100 stuks. Boter f 1.45 A
1.50 per K.G. Kippen f 0.90 a 1.60, Kuikens
f 1.A 1.70, Piepkuikens f 0.50 a 0.90, Een
den f 0.90 A 1.20. Hazen f 1.50 a 2.20 Wilde
konijnen f 0.50 a 0.60, Tamme konijnen f 0.8J
A 1.50 per stuk, Duiven f 0.50 A 0.70 per paar
Magere Varkens f A Zeugen f 50 a 100.
Biggen f 10.— A 15.—.
Bruineeieren f 7.50 A 8.Jonge Eenden
f 1.— A 1.30.
Aangevoerd waren: 180 heet. Appelen; 30
heet. Peren, 450 heet. ZandaArdap pelen; 160U0
stuks Hoendereieren,kilo Grasboter
stuks Vee, Vette Varkens, - Alagero Var
kens, 500 Biggen en 30 Zeugen.
Marktbericht van 21 Oct 1910 ran 4»
Nederlandsche Centrale Botermyn te Amersfoort
Gisteren werden aangevoerd op de Mijn
Gezouten Ongezouten
260U K.G. 6175 K.G..
f 1.38 Hoogste prys f 1.38
- 1.28 Laagste prijs - 1.27
- 1.33 Middel prijs - 1.34
Telegrafisch Weerbericht.
Naa>* waarnemingen in den morgen van
22 October 1910.
Medegedeeld door liet Kon. Ned. Met.
Instituut te de Bilt.
Hoogste stand 774.8 te Stockholm; laagste
stand 775.3 te Nice.
Verwachting tol den avond van 23 Oct.:
Zwakke tot matige O. lot Z.-O. wind. Nevelig
tot licht bewolkt. Droog weer. Weinig ver
andering in temperatuur.
Weekoverzicht der Amsterdamsche
Beurs.
Dc Amerkaansche mark it. Wat
deze afdeeling betreft behandelt dit overzicht
•een buitengewoon levendige periode. New-
York verkeerde in opgewekte stemming en
zond bijna eiken dag hoogere koersen. Een
•eigenaardig verschijnsel daarbij was, dat
telkens een paar fondsen een flinke verbe
tering aantoonden en verder nog een aantal
•shares met een maligen vooruitgang uit
kwamen, hetgeen den indruk wekte van een
algemeene krachtige koersverheffing, doch
inderdaad niet zoo belangrijke verbetering
ibcteekende. Een vergelijking der koersen
van den eersten en den laatslen willigen dag
racht dit duidelijk aan het licht. Hel bleek
toen, dat er slechts een bescheiden aantal
shares aan te wijzen was, dat werkelijk een
aanzienlijke koersverheffing ondergaan had.
Ov.r hol algemeen echter bood de Yankee-
markt deze week een zeer aangenamen aan
blik. De grondtoon was, met uitzondering
van een paar dagen op het eind, zeer vast.
Dit elfect kan in zijn geheel weder op reke
ning der bankiers gesteld worden. Er heeft
zich blij Ut) aar een belangrijke groep groot
kapitalisten gevormd, met het doel een ste
vige hausse-campagne in het leven le roe
pen. Het is niet moeilijk, te zien Nvelk doel
zij daar mede op het oog hebben. De goede
Belangstelling, welke reeds sedert meerdere
wc-ken op dc bondsmarkt viel te constatee-
ren en de aanleiding werd tot het verplaat
sen van milliocnen dollars bonds, heeft de
verwachting gewekt, dal het publiek even
eens spoedig te animeeren zou zijn tol den
aankoop op groote schaal van shares.
Op welke wijze het publiek geanimeerd
wordt, heeft men in de afgeloopen week ge
zien. Er worden niet, gelijk men verwachten
zou, argumenten aangevoerd, die een spoe
dige rijzing mogen doen hopen, bijv. op
grond van betere vooruitzichten op econo
misch, commercieel of politiek gebied. Inte
gendeel laat men dit terrein bijna geheel on
besproken, waarschijnlijk omdat de gebeur
tenissen en vooruitzichten eerder vijandig
gezind zijn aan een rijzing, dan dat zij haar
zouden kunnen in de hand werken. Daar
naast dient te worden opgemerkt, dat men
niet alleen versmaa^l heeft gunstige feiten
op den voorgrond te brengen, maar natuur
lijk ook de minder gunstige factoren zooveel
mogi-lijk afbreuk heeft gedaan. Een bijzon
der scherpe speech van ex-president Roo
sevelt bijvoorbeeld, gericht tegen de trusts,
werd bedaard genegeerd en aanvankelijke
belemmeringen tegen tot hel stand komen
van een regeling in zake de katoen-cognos
sementen had even weinig invloed op de
fondsenmarkt. Ook de uitspraak van het
Hooggerechtshof volgens welke de verlaging
der vrachttarieven door de Interstate Com
merce Commission gelast op de Missouri-
iijnen, werd bevestigd, had alleen van klei
ne reactie in den koers der betrokken sha
res tengevolge, terwij! het als verschijnsel
van de algemeene gezindheid der autoritei
ten ten opzichte der tarielverhoogingen, geen
belangstelling vond.
Het lot der markt rustte alzoo uitsluitend
in handen van het groepje machthebbers,
v.'i.r afwezigheid zoo vaak bejammerd was.
Erkend moet worden, dat hun optreden voor
lal van houders een Nvare redding is ge
weest. liet moet echter nog blijken of deze
actie ook op den duur goede gevolgen na
zich zal brengen. In de eerste plaats mag
wel geconstateerd worden, dat de deelname
van het Yankcepubliek, in verhouding tot
den aanzienlijk uitgebreiden handel, ook
thans nog vrij beperkt bleef. Slechts toen
de koersverheffing tot flinke winslrcaiisa-
liën in staat stelde, kwam Jan goed op en
maakte van de gelegenheid gebruik groote
posten tc spuien. Dit had plaats op het
einde der week en aangezien de steunende
bankiers aan een dergelijkeh vloed van fon^s
niet voldoenden tegenstand konden bieden,
moesten zij toezien, dat althans tijdelijk een
vrij beduidende daling intrad. Het lijkt
evenwel bijna onaannemelijk, dat zij zich de
leiding geheel zullen laten ontglippen. Voor-
loopig is de kans op een hernieuwde haus-
secampagne liet grootst. Waarschijnlijk zal
deze niet zulk een omvang nemen als de
eerste en tenslotte verloopcn in een geleide
lijke reactie. Want een reactie wachten wij
nog steeds onvermijdelijk, aangezien de be
weging op geen enkelen dcugdclijken
grondslag berust. Principieel moeten wij
daarom den aankoop van Yankees op 't
oogenblik ontraden.
Te Amsterdam toonde het publiek zich op
het punt van Yankees nog al zenuNvachtig.
Bij het begin der beweging, in de vorige
week dus, was men hier zeer vast gestemd.
Later kalmeerde de animo opmerkelijk en
ten slotte ging men de New-Yorksche markt
met een gevoelige daling vooraf, die aldaar
mot een kleine rijzing beantwoord werd!
Het dientengevolge tot stand gekomen her
stel maakte plaats Yoor een scherpe reactie
toen ook New-York inzakte, maar per saldo
verbeterde de tendenz toch weder toen in de
lagere koersen aanleiding voor flinke aan-
koopen werd gevonden.
Staatsfondsen. Voor llollandsche
staatsfondsen ontwaakte eerst tegen het
einde der week goede belangstelling. Zoowel
Drieërs als Integralen werden flink ge
vraagd, wellicht als gevolg van de daling
van prolongatie, die van 5 tot 4J—4i te
rugviel. De stemming voor buitenlandsohe
soorten was over het algemeen ongeank
meerd. Portugeezen bewogen zich roeeren-
deels op dezelfde koersen. De' handel was
hier tamelijk belangrijk.
Bussen konden hun koersen vrij goed hand
haven. De hoek was lan>g zoo druk niet be
zocht als vorige weken. Blijkbaar houdt
de drukkere Yankeemarkl en het oproer in
de olieafdeeling het publiek te veel bezig.
Chineezen iets beter. 7 Zilver steeg
Japaneezen verlaten. Zuid-Amerikanen
verlaten. In Brazilianen viel ecnig aanbod
op te merken. Argentijnen verdeeld, doch
zeer stil. In dc overige Zuid-Amerikanen
werd zoo goed als niets omgezet.
De Cultuurmar k |L Deze 1 afdeeling
kenmerkte zich door een bepaald flauwe
stemming, welke, eensdeels haar oorsprong
vond in sympathie-verkoopen in verband
met de ldkwidalies in oliewaarden, aiwlcrs-
deels in reeds sedert geruimen tijd hangen
de realisaties, welke mot de hoop op een.
hervatting der stijgende koersbeweging
voortdurend waren uitgesteld. Dientenge
volge werd ook de daling voortgezet, toen
in dc oliemarkt reeds weer een krachtig
herstel was in het leven geroepen.
Deze daling kon echter slechts van tijdelij-
ken aard zijn, aangezien de oogstvooruit-
zichten, de winst- en divideiildkansen enz.
alle, zoo" al niet een rijzing dan toch zeker
handhaving der koersen motiveeren. xenzij
men natuurlijk van de ineening terugkwam,
dat 5 a 5.j rendement voor een solied sui
kerpapier voldoende is. Doch dat is im
mers niet aan le nemen.
Bij vergelijking komt men tot de ervaring
van menig aanzienlijk verlies.
D e M ij n m ark t. De stilte in deze af-
declinig was zoo compleet als men nauwe
lijks wcnschen kan. De onbeteekenende
transacties in Kelahoens, Red jongs en andere
„courante" fondsen kunnen niet meegeteld
worden.
In Guyana Goud was ecnige handel. De
prefs daalden van 47 tot 42, de gewone van.
30 tot 27. Verder heerschte ecnige levendig
heid in Paleleh waarden. De preferente aam-
deelen stegen van 107 tot 116 en reageerden
tot 109. Grea Cobars vast, later zwak.
De Petrolcummarkt. Het belang
rijkste wat in deze weck aan de Amster
damsche beurs passeerde, had plaats in den
oliehoek. De lang voorziene inzinking, waar
voor van meerdere zijden en o.a. ook her
haaldelijk in dit overzicht was gewaar
schuwd, voltrok zich eindelijk en wel zoo
scherp, dat wij bij verscheidene pessimisten
toch ook nog verwondering ontdekten. De
ükwidaties waren dan ook overweldigend.
De dreigende loop der koersen had het pu
blick tczaam gedreven, verjoeg elke redelijke
overweging, met het gevolg dat ook de steu-
■nende partij geen kans meer zag het gevaar
eener debacle te behcerschen.
Het is Woensdag inderdaad tot een de
bacle gekomen. Wij kunnen niet anders zeg
gen, dat dientengevolge de marktpositie aan
merkelijk verbeterd is. Het ware echter
dwaas aan te nemen, dat er thans reeds ge
heel schoon schip is gemaakt. Integendeel
heeft het in veie oprichten geforceerde her
stel, dat daarop gevolgd is, het gevaar voor
een nieuwe reactie doen ontstaan. De gun
stige uitwerking van de schoonmaak dezer
week zal zich stellig doen gevoelen, maar
om genoemde redenen achten wij het buiten
kijf, dat de koersen nog verdere dalingen
zullen moeten ondergaan alvorens van een
gezonden toestand sprake kan zijn.
De rubbermark t. Omtrent deze af
deeling valt weinig of niets bijzonders te rap
porteeren. Dc tendenz was zwak, dc zaken
zeer beperkt, dc koersen over het algemeen
iets lager. De ongunstige uitslag van dc te
Amsterdam gehouden rubberveiling was
daarbij van eonigen invloed.
De tabaksmark t. De transactlies in
tabaks-aandeelen zijn beduidend ingekrom
pen. De tendenz was een enkelen dag iets
zwakker, doch over het algemeen welen de
koersen zich vrij goed tc handhaven. De
afbrokkeling bctcekent niettemin voor som
mige aandeelen een vrij groot verlies.