179.
9'" Jaargang.
Donderdag 24 November 1910.
BUITENLAND.
FEUILLETON.
H.A.NZEA. TEN.
ABONNEMENTSPRIJS:
PRIJS DER ADVERTENTI ÉN:
Elke rogel moer - O.IO.
DionHtnanbiedingon en aanvragen 25 centN bij vooruitbetaling.
Groot o lettors naar plaatsruimte.
Voor handel en bedrijf bestaan zeer voordoeligo bepali.^o.. wi
liet horhaald adrorteeren in dit Blad, bij abonnement. Eene
circulairebevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
Deze Courant verschynt dagelijks, behalve op Zon- en Feeat-
dagen.
Advertentie», mededeenngen enz., gelieve men vóór 11 uur
's morgens bij de Uitgevers in te zenden.
Uilgevers: VALKHOFF C°.
Utrechtschestraat 1. lntercomm. Telephoonnummer 06.
Kennisgevingen.
De Burgemeester der gemeente Amersfoort brengt,
ter voldoening aan de aanschrijving van den Com
missaris der Koningin in de provincie Utrecht, d.d.
19 November 1910, 4e afdeeling, no. 6349/4289, ter
kennis van belanghebbenden, dat in de gemeente
Mijdrecht een geval van miltvuur is voorgekomen.
Amersfoort, den 23. November 1910.
De Burgemeester voornoemd
WUIJTIERS.
Politiek Overzicht
De nieuwe zitting van den
Duitschen Rijksdag.
Na een 'usschenpooze van zes maanden is
de Duitsche Rijksdag opnieuw bijeengeko
men. liet is waarschijnlijk de laatste zitting,
voorafgaande aan de algemeene verkiezin
gen welke in 1911 zullen plaals hebben.
Politiek belangrijke pumen bevat de agenda
der nieuwe zitting niet; deze is zoo neutraal
mogelijk samengesteld.
Een van de voorname in de zitting te be-
handelen wetsontwerpen is de z.g. „Militar-
vorlage", waarbij 's lands weerkracht voor
de volgende vijf of zeven jaar eene niet on
aanzienlijke versterking zal ondergaan. Ge
trouw aan hare oude tactiek zal de regee
ring de daarvoor benooddgde credieten in
eens doen goedkeuren, waardoor een even
tueel aan de hoogere lcgeruitgaven vijande
lijke volgende rijksdag niet op de door de
tegenwoordige volksvertegenwoordiging aan
genomen besluiten zal kunnen terugkomen.
En het zal van de stemming van den rijksdag
afhangen of de regeering voor vijf of voor
zeven jaar zal verzoeken deze credieten toe
te staan.
Duitschland kan thans, in oorlogstijd, een
leger van vier millioen soldaten op de been
brengen, welk effectief door aanvoering van
het militaire ontwerp nog zal kunnen worden
vergroot. Met uitzondering der socialisten
zal de geheele Rijksdag tot de radicale groe
pen toe, de militaire voorstellen wel goed
keuren.
Tot de andere te behandelen wetsvoorstel
len behoort een ontwerp tot uitbreiding van
het kracht zijnde stelsel der rijksverzeke
ring tegen ouderdom, ziekte en ongelukken;
verder tot hervorming van het strafproces.
Onzeker schijnt het lot van het ontwerp om
trent eene belasting op de waardevermeerde
ring waarover een heele reeks geschriften
pro en contra verschenen zijn. Ingediend is
inmiddels hél wetsontwerp op de scheep-
vaarttollen en verder komen nog een aantal
ontwerpen van minder belang aan de orde,
welke wij reeds onder de politieke berichten
hebben vermeld.
Van de nieuwe rijksdagverkiezingen in
1911 wordt, 't zij met recht of met onrecht,
een meer dan gewoonlijk krachtige en on
dubbelzinnige manifestatie van den wil es
volks en verder een ommekeer in Duitsch-
lands politieke leven verwacht. Een oordeel
des volks over de conservatief-clericale meer
derheid, het z.g. „zwart-blauwe blok". De
partijgroepeering in den Duitschen rijksdag
geeft een weerspiegeling van die verwach
ting. De Berlijnsclie correspondent der Frank
furter Zeilung schrijft er o. a. dezen zin over:
„Waar in de zaal van den Rijksdag nog in
het vorige jaar bij den aanvang der zitting
drie zelfstandige bataljons door den kunsti-
gen band der vrijzinnige groepen-gemeen-
i schap vereenigd waren, daar is heden in
volle sterkte met Bassermann en Bebel de
fractie der vooruitstrevende volkspartij in de
plaats getreden."
De verwachting van een keerpunt in 1911
of de voorbereiding ervan zullen wel de ge
heele zitting* van den Rijksdag kenmerken.
Men behoeft daarom nog niet aan te nemen
dat in den komenden winter velen der af-
j gevaardigden hun tijd en belangstelling
slechts daaraan zullen besteden om redevoe-
j ringen voor de tribune te houden. Dat zal
I zeker niet uitblijven, maar, zegt bovenge-
noemde correspondent van de Frankfurter,
i „men zou het politieke verstand der toon-
aangevende elementen sterk onderschatten,
j wanneer men hen niet het heldere inzicht
I toeschreef, dat verkiezings-successen niet al
leen door redevoeringen doch vóór alles door
daden worden voorbereid. Daarom wordt al
gemeen verwacht dat de rijksdag in de vol
gende maanden, zonder het spreken voor de
kiezers geheel te verzuimen, er naar streven
j zal zooveel mogelijk practisehen wetgevenden
arbeid te verrichten. Daarbij speelt na
tuurlijk mede een rol de wensch om de mis-
lukking der rijksfinanciën-hervorming te doen
vergeten, doch daarenboven is het algemeen
de ervaring in alle parlementen der wereld
dat geen periode van parlementaire werk-
zaamheid zoo vruchtbaar verloopt als die
j welke telkens aan de verkiezingen vooraf-
gaal. Wanneer van zulk een oogpunt uit de
rijksdag gemeenschappelijk met de verbon-
I den regeeringen althans in de laatste oogen-
blikken nog ernstige wetgevende maatrege-
len mocht verwezenlijken, dan zou dat door
allen wien de zorg voor het algemeen belang
I meer waard is dan oogmerken van partij-
tactiek, met de meeste warmte worden be
groet."
Duitschland.
Dc sociaal-democratische lïaolie san den
Rijksdag heeft de volgende interpellaties in
gediend:
lo. „Wat denkt de Rijkskanselier tc doen
tot uitvoering der in November 1908 door
prins Bülow als verantwoordelijk rijkskanse
lier en tevens in naam des keizers in den
Rijksdag afgelegde verklaring, die geschon
den is door dc in dit jaar in Koningsbergen
in Pruisen en andere plaatsen gehouden rede
voeringen door den Keizer over zijn staats
rechtelijke positie?"
2o. „Wat denkt de Rijkskanselier te doen,
om hel duurder worden der levensmiddelen,
waardoor de volksgezondheid dreigt te wor
den benadeeld, te bestrijden?"
De conservatieve fractie heeft eveneens een
interpellatie ingediend over den vleeschnood,
luidende:
„In dc laatste maanden is een opmerke
lijke en betreurenswaardige verhooging der
vleeschprijzen in vele steden voorgekomen.
Is de Rijkskanselier bereid:
lo. Tegenover de in verband daarmede in
den laatsten tijd herhaaldelijk uitgesproken
wensch naar openstelling der grenzen voor
vermeerderden invoer van vee op de ernstige
gevaren te wijzen, die van de vervulling van
dien wensch tc wachten zijn: a. voor de
Duitsche veeteelt in het algemeen, b. voor de
toepassing van dc veterinaire bescherming,
c. voor een aanhoudende voldoende verzor-
I ging van het Duitsche rijk met vleesch?
I 2o. Welke maatregelen acht de Rijkskai-
i selier mogelijk om de betreurenswaardige
J stijging der kleinhandel-prijzen voor vleesch
in dc steden te bestrijden?
3». Is dc Rijkskanselier in staal een ver
gelijkend overzicht over de kleinhandel-prij-
zci; van vleesch in. de belangrijkste landen
van Europa over te leggen?
België.
Brussel, 23 Nov. Het hedenavond om
6 uur uitgegeven bulletin luidt:
De Koningin heeft in den loop van den dag
gerust. Met verloop der ziekte is normaal.
In Kamer en Senaat zijn Maandag de discus
sies begonnen over het adres van antwoord
op dc troonrede. Naar aanleiding van de om
standigheid, dat in de troonrede absoluut
geen gewag wordt gemaakt van leerplicht of
gelijk en algemeen kiesrecht, werd daarover
een opmerking gemaakt door den afgevaar
digde Frank, die o. m. zcide dat voor deze
hervormingen zich zelfs een aantal clericale
afgevaardigden tegenover hunne kiezers had
den verbonden. De leider der clericalen
Woeste, die zich krachtig tegen elke soort
van hervormingen verzet en weer zijn ouden
invloed op de regeering teruggekregen heeft,
liet zich bij deze discussie den onvoorzichti
ge» uitroep ontvallen: „Er bestaan geene ver
plichtingen tegenover de kiezers, en als zulke
verplichtingen worden gemaakt, dan hebben
ze geen waarde". De afgevaardigde Frank
riep hierop dat bij in het geheele land deze
verklaring zooveel mogelijk zou brandmer
ken.
Bij het verdere verloop der beraadslagingen
kritiseerde de socialistische afgevaardigde
Destree de wijze, waarop dc clericale regee
ring door de rangschikking der bij de jong
ste verkiezingen uitgebrachte stemmen een
kleine meerderheid naar zich toerekent. In
werkelijkheid had de regeering 29000 stem
men der christen-democraten bij de hare ge
teld. De christen-democraten hebben een en
kelen afgevaardigde in de Kamer, die meestal
tegen de clericale partij stemt. Deze afgevaar
digde, Daens, protesteerde er onmiddellijk
tegen, dat zijn fractie bij de clericale partij
werd gerangschikt en verklaarde dat hij in
tegenstelling met de clericale partij voor de
invoering van den leerplicht en voor het uni
forme, enkelvoudige en algemeene kiesrecht
zou stemmen.
Frankrijk.
De regeering in Frankrijk is thans ijverig
bezig met de voorbereiding der wetsontwer
pen welke ze im verband met de spoorweg-
slaking bij de Kamer wil indienen. Over
ecnigc punten is de ministerraad reeds tot
overeenstemming gekomen, over andere
wordt nog beraadslaagd, liet belangrijkste
der reeds genomen besluiten betreft de sa
botage en de opruiing daartoeten dien.
einde wordt een aanvulling van art. 443 van
het Wetboek van Strafrecht en eene wijzi
ging van de perswet van 1881 voorgesteld.
Het begrip van sabotage zal n.l. juridisch
worden uitgebreid door als zoodanig niet al
leen de beschadiging van een toestel te kwa-
lificeeren. doch ook het feit dat een mecha
nisme voor gebruik ongeschikt wordt ge
maakt; teneinde ook de opruiing daartoe
tc kunnen treffen dient de verandering der
perswet.
Verder heeft de regeering zich bezig ge
houden met de wijziging der wet van 1845 om
trent den veiligheidsdienst op de spoorwe
gen. Bij deze wijziging verkrijgt dc regee
ring het recht alle spoorwegarbeiders en
spoorwegbeambten voor de militie op te
roepen ingeval van een staking en straffen
op te leggen aan die werklieden en beamb
ten welke het plan der staking hebben be
raamd. Mei bizonder strenge straffen wor
den zij bedreigd die een trein waarop ze
dienst hebben, gedurende de vaart doé»
sloppen en dezen dan maar aan zijn lot
overlaten. Deze wet dient dus in 't algemeen
oni den goeden gang en de veiligheid op de
spoorwegen te waarborgen.
Het dende ontwerp eindelijk voert met
geringe wijziging het Canadeesche systeem
van verplichte scheidsgerechten in. Bij
iedere spoorweg-maatschappij wordt een
permanente commissie ingesteld waarin de
directie en het personeel gelijkelijk zijn ver
tegenwoordigd. Ieder geschil tusschen di
rectie en arbeiders wordt eerst aan deze
commissie ter berechting onderworpen. Ge
lukt het haar intusschen niet, eene voor
beide partijen bevredigende oplossing 'e
vinden, dan worlt bijeengeroepen een perma
nent scheidsgerecht van 15 leden, die het
parlement uit hooggeplaatste rechterlijke
ambtenaren zal benoemen. Dit scheidsge
recht dient voor alle spoorwegen. Terwijl
er een geding bij hangende is mogen de
arbeiders niet in staking treden. Doen ze
het toch dan zijn ze strafbaar. De uitspraak
van het scheidsgerecht is bindend. Daartegen
kan geen beroep worden aangeteekend.
Worden hierdoor aan den Staat uitgaven
opgelegd dan zullen de Kamers onmiddellijk
worden bijeengeroepen om ze goed te keu
ren. Wensehen de arbeiders zich aan de
uitspraak niet te onderwerpen en staken ze
het werk dan worden dc raddraaiers ge
straft, de veroordeelden worden zonder
aanspraak op ouderdomsuitkeering ontsla
gen en de niet bestraften worden naarmate
dat noodig is door middel van een miKtaLrc
oproeping tot voortzetting van den arbeid
gedwongen. Mocht de directie weigeren zich
bij de uitspraak neer te leggen dan ver
krijgt de regeering he.t recht op hare ont
vangsten beslag te leggen.
Tot de beraadslaging over dit laatste ont
werp is de ministerraad nog niet overge
gaan men weet dat 't de kern vormt der
vraagstukken die door de regeering worden
behandeld. Er zal in liet parlement over dit
ontwerp, waarbij het stakingsrecht opgehe
ven wordt, ongetwijfeld feilen strijd worden
gevoerd.
Engeland.
Lo-od en, 23 No v. De laatste phase van
den parlementairen strijd vóór de ontbinding
begon dezen middag mei de behandeling van
de voorstellen van Lansdowne.
Het Huis was nog voller dan gewoonlijk,
blijkbaar waren er meer peers dan anders
naar Londen gekomen teneinde Lansdowne
Ie steunen.
Lansdowne stelde voor dat het Huis in
comité-generaal zou gaan ter bespreking
van dc resoluties, dlic de omtrekken zijner
voorstellen aangeven. Wanneer de oppositie
spreekt van het beslechten der geschillen
tusschen de twee huizen, zoo 7. ei de Lans
downe, dan meent zij diaarmede een rege
ling na een uitvoerige en nauwgezette be
spreking op voet van zoo iets als gelijkheid.
Wat de regcering voorstelt is volstrekt geen
schikking.
Hel veto-ontwerp bepaalt, dat er in geval
van geschil uitstel zal worden gegeven. Na
dat dc termijn van dit uitstel verstreken zou
zijn, zou hel Hoogerhuis niets meer over «Ie
zaak te zeggen hebben.
De oppositie zou wensehen een bepaald
geregelde procedure, waarbij in gevallen van
ernstig meeningsverschil de twee huizen een
gemeenschappelijke poging zouden doen om
het geschil te beslechten.
Volgens de meeningder oppositie is
ledige regeling onmogelijk, tenzij op den
grondslag van een hervormd en op andere
wijze gevormd Hoogerhuis.
Spreker gaf loc, clat de werkelijke moei
lijkheden eerst zouden beginnen, wanneer
hel plan werd behandeld, maar dit was geen
reden om de proef niet te- nemen.
Lord Crewe beklaagde zich over de wiUe-
keurige handelwijze der oppositie die dc be
handeling van het veto-ontwerp had uitge
steld. Hij beschouwde het ontwerp als dood.
het deed er niets toe. of men het den hals
afsneed dan of het in katoen wtrd gesmoord.
(Gelach.)
Hij gaf toe, dat het noodig was de voor
stellen van Lansdowne. die ingrijpende wij
zigingen betroffen, volledig te behandelen.
Crewe geloofde dat er groote moeilijkheden
verbonden waren aan het toepassen van dc
voorgestelde vereenigde vergadering der
bei(l<' huizeu en van een referendum in be
paalde. gevallen. Bovendien zou dc toesitand
dan van dien aard zijn, dat liberale voorstel
len aan een referendum zouden worden on
derworpen, de conservatieve echter niet
terwijl, wanneer men lol liet referendum dik
wijls zijn toevlucht nam, dit beschouwd zou
worden als een ontkenning van het stelsel
eenei vertegenwoordigende regeerimg.
Ten opzichte der financiën beschouwde hij
de voorstellen van Lansdowne als weinig
tegemoetkomend.
Lord Crewe besloot met op het Hoogerhuis
een beroep te doen om de moties grondig
ite behandelen, zijnde zulks het beste middel
om het onderwerp onder de aandacht van
hel land tc brengen.
De aartsbisschop van Canterbury maakte
er de regeering een verwijt van, dat zij niet
de verschillende pogingen overwogen heeft
om de hervorming van bet Hoogerhuis te be
handelen en tevens, dat zij de ontbinding
van het Lagerhuis had aangekondigd, alvo
rens aan het Hoogerhuis de tijd was gelaten
het veto-ontwerp te behandelen.
Hij geloofde, dat de voorstellen van Lans
downe het resultaat waren van de bespre
kingen der conferentie en hij drong er op
aan, dat de kwestie eerlijk en onomwonden
aan het oordeel van het land zo-ude worden
onderworpen.
De debatten zijn tot laat in den avond
voortgezet, maar waren niet zeer geanimeerd.
Na de eerste redevoeringen liep het Huis
bijna geheel leeg en het einde der debatten
was tamelijk lusteloos.
De liberaal Weardalc oefende critiok op
de regeering, die door Lord Carrington ver
dedigd werd, welke zeide, dat al wat de re
geering zocht te bereiken, was het evenwicht
van de grondwet te herstellen. De regcering
vroeg niet anders dan fair play en ver
trouwde, dat het land de vetowet zou goed
keuren.
Ook de bisschop van York laakte de regee
ring wegens de haast waarmode zij het
vraagstuk aan het land voorlegt.
Na verdere redevoeringen, werden de de
batten tot morgen veiidaagd.
Londen, 23 Nov. Na een korte beraad
slaging over de détails is de middelenwet in
derde lezing aangenomen.
I. o n d e n, 2 Jbjfio v. In een vergadering
i van unionisten in de City van Londen, wer-
den Balfour en Sir Frederick Banbury op*
nieuw candidaat gesteld.
100 DOOR
RUDOLF HERZOG.
„De mannen, die ik op het oog heb, zijn ge
heel verschillend van karakter, maar wan
neer ik die twee laat samenwerken, ben ik
zeker dat er geen dingen gebeuren zullen,
die toegeschreven kunnen worden een eenzij
dig doorzetten of aan lichtzinnige onstui
migheid. Ik denk aan mijn twee beste inge
nieurs Feldermann en Frits Vanheil, en
ook aan Robert. Die zal in hoofdzaak het
beheer hebben over de reederij. Maar hij zal
elk jaar trachten deze uit te breiden en zijn
vloot door aanbouw op de werf op de hoogte
van zijn tijd houden. Hetgeen hem des te
gemakkelijker zal zijn als hij mede-eigenaar
van dc werf wordt. Zoo zal de wensch ^en
ik lang gekoesterd heb, toch vervuld worden
en zal, als ik er niet meer ben, de werf niet
alleen den naam blijven dragen van Twers-
ten, maar zal er ook een Twersten aan het
hoofd staan. Ik heb je al eens gezegd, dat
ik, met het oog op mijn vader en mijn groot
vader, niet gaarne zou willen, dat de werf
uit de familie zou gaan. Nu, Frits Vanheil
is de zwager van Rol>ert en, als mijn inzicht
mij niet bedriegt, zal het niet lang duren of
Feldermann is dat ook."
„Dat heb ik al lang opgemerkt," antwoord
de Ingeborg met een fijn lachje.
„En heb je dat alleen voor je zei. gehou
den?"
„Hebben wij dan al niet genoeg met elkan
der te bepraten?"
„Lieve vrouwwas zijn eenig ant
woord. En hij ging voort met het ontvou
wen van zijn plannen.
„Als ik weer in Hamburg ben, zal ik Fel
dermann en Frits Vanheil degelijk inwijden
in het commercieel beheer, opdat zij ook
daarin zelfstandig kunnen optreden en niet
alleen aangewezen zijn op Robert, die een
dubbele taak zal hebben te vervullen."
„Maar je bent nu niet in Hamburg, maar
in Stockholm en op een plcizierreisje."
„Wil je wel gelooven, Ingeborg, dat ik nog
moet wennen aan de gedachte, vacantie te
hehben. Maar nu geen woord meer over za
ken. Wij zijn in het Parijs van het Noorden,
maar naar Parijs verlang ik niet. Want deed
ik dat, dan zou ik naar de Seine gaan; in
Stockholm zoele ik Zweden. Kijk eens hoe
geel de maan opgaat boven de oude 9tad!
Kom, de maan zal onze gids zijn."
Zij verlieten hel terras en begaven zich in
het wirwar der huizen van de oude stad.
Wat de groote branden hadden gespaard,
wat voor het houweel der menschen van
niet genoeg waarde geweest was, stond hier
nauw, op elkander gedrongen, met schilder-
i achligc geveltjes op roode muren van bak
steen en sprak en fluisterde hier met elkan
der als hel maanlicht hun daken streelde,
over den tijd van Zweden's macht, toen het
roode goud in de zakken vloeide en het roode
bloed overvloedig stroomde,
i „Dit is het eigenlijke Stockholm," zeide
Twersten, toen hij den blik liet gaan over de
ledige groote markt, die in het maanlicht
baadde. „Die oude bolwerken verhalen de
geschiedenis van een land. Men zou nooit een
oud gebouw moeten neerhalen, evenmin als
men een blad scheurt uit het boek der ge- j
schiedenis. Voor de fantazie van een volk
moeten de plaatsen behouden blijven waar
deze zich kan verfrisschcn, wil de geest van
het volk niet verflauwen."
„Wat is het hier griezelig!" fluisterde Inge
borg, terwijl zij zich dichter tegen hem aan
drukte.
„Ja, erg griezelig! Op deze plaats het
Christiaanll den adel het hoofd afslaan. Kijk,
is 't niet alsof langs die oude gevels en mu
ren schimmen sluipen, die zich verdringen
en voortstuwen en de lange halzen rekken,
blijde dat hun nebken slechts proletariër-
koppen dragen? Want met de voorname
hoofden ging meneer Christiaa-n te werk als
met dc ballen van het kegelspel. Ilij had een
koninklijke begeerte naar gebogen ruggen, en
de ruggen van de Stockholmers waren angst
wekkend stijf. Toen behielp hij zich met
hoed af! En stond e hoed wat vast, dan
kon het hoofd cr in blijven steken. Hoed
af! Dat gaf heel wat werk. Twee da
gen lang arbeidde het zwaard van den beul.
De halzen bicven stijf, totdat het zwaard cr
doorheen sneed."
„Afschuwelijk!"
„Afschuwelijk? Die mannen van toen wa
ren eerst kerels! En even consequent als hun
koning 1"
Overal, waar zij in die dagen heengingen,
ondervonden zij het genot van te kunnen le
ven. Zelfs op de kerkhoven en in de kerken.
Zij zagen bedelaars met vergenoegde ge
zichten, en op de banken tusschen de gra
ven, zat beverige grijsaards zich tc warmen
in het zonnetje. Venters gingen van bank tot
bank en verkochten droge broodjes aan de
oude menschjes. Overal genoot men, niette
genstaande dc drukkende hitte.
Karei Twersten en Ingeborg bleven staan
om rond te zien. „Kijk toch die bevende
oudjes," zeide zij, met de oogeu naar hen
wijzende, „met wat een genoegen zij hun
broodjes breken en op het droge hapje kau
wen, terwijl zij tegen elkander den lof ver
kondigen van de smakelijke bete! Misschien
prijzen zij onder elkander ook wel de goed
heid van (lengeen, die hen hier in het zon
netje laat zitten. Je krijgt den indruk, dal zij
er zich over verheugen te leven, terwijl zoo
veel dooden om hen heen liggen."
„Er is maar één zon," zeide Karei Twersten
peinzend. „En als zij aan 't ondergaan is,
werschen wij, dat zij mocht blijven."
„Voor ons blijft dc zon nog,. Karei. Wij
genieten nog lang van haar gloed."
De weg voerde hen naar de Rwklerholms-
kerk, naar de groenmarmeren sarcopbaag,
waarin een Gustaaf Adolf zijn werckklrooin
verder droomt. Een man naar het hart van
Twersten! Voor de groote sarcophaag van
portier, waarin de stamvader der nieuwe
(Jynastie, die eenmaal maarschalk Barnadotte
had geheeten, praalde, had hij nauwelijks
eenige aandacht over. Een sarcophaag van
zwart marmer trok hem meer aan. Daarop
lag een goudglanzende leeuwenhuid en, naast
kroon en schepter, hel zwaard.
„Karei XII," zeide Twersten, „de Duitsche
Wittelsbach met hel Vikingsblocd van den
Noorman i>n de aderen."
Langen tijd aanschouwde hij dc laatste
rustplaats van den, held.
„Al is hel leerrijk. Ingeborg, oin te wande
len door eeuwenoude straten, veel leerrijker
is dc gang tusschen deze praalgraven va.n
porfiev en marmer. Hier spreken vervlogen
tijden lot ons. En zij zeggen ons: het is niet
de tijd, die den stempel geeft aan don man,
maar de man drukt zijn stempel op den tijd,
als hij een man is."
„Een heerlijk denkbeeld voor hem, die rich
met recht een man mag voelen."
„Eenmaal," ging Twersten voort, „was
Zweden een machtig rijk, niet omdat het
Zweden was, maar 'omdat het een Gustaaf
Adolf, een Karei XII had. Dc macht cn hei
aan zier van een volk hing door alle tijden
en hangt nog daarvan af, hoc dc heerscber
zijn zwaard weet te voeren' Dat is het slot
van alle leering."
„Daar weet ook de Hanza van tc spreken.'
„Ja, ook dc Hanza 1 Zoolang zij het zwaard
scherp hield en de ondernemingsgeest even
scherp was als dat zwaard, behield zij het
overwicht op dc zeeën. Toen dc buidel
strak stond van het geld en de drang naar
daden minder werd, begon luet verval. He
is merkwaardig, maar nu schiet mij een ge
sprek te binnen, dat de kinderen hielden
toen wij hoe lang is het al geleden en
toch schijnt het mij toe of he4 gisteren go
beurde! met dc barkas naar de werf voc
ren om de „Ingeborg" te laten afloopcn. I>e
„Waldemar Atterdag", die door den ouden
Vanheil bevracht wend, lag in de haven. En
Robert vertelde aan zijn meisje, dat hij iu
Wisby geweest was, in Wisby, dat eens n!
de rijkste stad der Ilanza gold, tot Walde
mar Atterdag kwnm en do Hanzeatisch
weelde omsmolt tot Decnschen oorlogsschat
Daarna spraken zij over het liefdesvcrlanigc
van den rusteloozen krijger en toen za
ik jou."
Slot volgt.
