jr. si». Maandag 2 Januari 1911. FEUILLETON. DE ROODE PIMPERNEL. •d' JMrfAig. ERSFOORTSCH DAGBLAD. ABONNEMENTSPRIJS: Per 3 maanden voor Amersfoortf l.OO. Idem franco per post- 1.50. Afzonderlijke nummers- O.OA. Deze Courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon* en Feest dagen. Advertontiënmedodeelingon enz., gelieve men vóór 11 uur 's morgens bij de Uitgovers in te zenden. Uitgevers: VALKHOFF C°. Utrechtschestraat I. Intercomm. Telephoonnummer 66. PRIJS DER ADVERTENTIËN: Van 1—5 regels f O.SO. Elke regel meer - 0.10. Dienstaanbiedingen en aanvragen 35 cent* by vooruitbetaling. Groote letters naar plaatsruimte. Voor handel en bedryf bestaan zeer voordeelige bepalingen tot het herliaald adverteeren in dit Blad, bjj Abonnement. Eene oirculaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag toegezonden. Wereldgeschiedenis in 1910. Wanneer men de voornaamste gebeurtenissen uit het afgcloopen jaar cenigszins geordend aan het gcestesiog laat voorbijtrekken, dan ziet men hoe het vooral de drie laatste maanden des jaars zijn geweest, die verreweg het belangrijkst materiaal hebben opgeleverd. Zulks is meestal het gevaL Na de rust der zomcrvacantie plegen in alle landen dc parlementen weder bijeen te komen; dan wordt s lands begrooting aan de orde gesteld, dan breekt bet tijdperk aan der groote debatten cn der inter pellaties over gewichtige aangelegenheden, dan leg gen dc hoofden van staat verklaringen af over dc positie van hun land in het Europeeschs concert en pleet de politieke pers cr over na te schrijven, dan «woegen dc redacteuren der rubriek buitenland over lange telegrammen, vol van, alleen voor dc ingewijden verstaanbaar, Kcutcrjargon het ijve rige telegraaf-agcntschap -boude ons deze kwali ficatie ten goede! Maar -ditmaal waren het niet alleen de parlemen taire gebeurtenissen, welke aan het einde des jaars dc stof leverden voor de buitcnlandscbe rubriek, s Werelds loop is vol verrassingen, die, zooals de spreekwoordelijke term luidt, komen „als een don derslag bij helderen hémel". Een dier onverwachte gebeurtenissen in 1910 was de revolutie in Portugal. Twee jaar nadat zijn va der en broeder" door het moordend lood waren ge troffen droevig gevolg van de strengheid, waar mede Joao Franco zijn dictatuur uitoefende is Dom Manuel, de jeugdige telg uk hel Huis Bragan- *a, van den troon gesloolen Tragisch mag bet lol van dezen jeugdigen vorst genoemd worden. Even wel, onverwacht nog moge de revolutie gekomen zijn, onverklaarbaar was zc niet. Jarenlang wan beheer had onder de monarchie hel land aan den rand des afgronds gebracht, en zoo Yiel 't niet te verwonderen, dat de betrekkelijk kleine groep van republikeinen lijden shaar koele onderneming bij het volk vrij spel had. -De pas voorafgegane verkie zingen hadden getuigenis afgelegd van de wassen de macht der republikeinsohe partij, die niettemin nog de zwakste was van allen. In de nieuwe Cortes zou ze 14 leden hebben gotcld, hel dubbele van vroe ger; wellidht zou dit aantal nog grooter zijn ge weest, indien dc verkiezingen in Portugal werkelijk vry waren geweest -en niet van hoogerhand „ge maakt". Wanneer men zich den bekenden loop der gebeur tenissen nog eens voor oogen stek, dan rijst de vraag of, indien de jonge Koning in een opwelling van heroïsme zich aan het hoofd van trouw geble ven troepen had gestekt want die waren cr ondanks de tuchteloosheid onder legen en vloot nog wel de Portugeeecn, zoo licht ontvlambaar voor een grootsche allure, een daad van „grandezza", zich niet geestdriftig om hun jeugdigen heerscker «ouden heiben geschaard om met hem en voor -hem den troon te heroveren. Doch hel heeft niet zoo mogen zijn. Koning Mamiel heeft de vl-ucht geno men, en na een kort verblijf in Gibraltar een schuil plaats gekozen zij den hertog van Orléans op het Engclsche kasteel Woodnorton. Inmiddels liet het volk zich meesleepen door de wijdsch klinkende leuzen der revolulionnaire aan voerders, die na een betrekkelijk korten strijd den toestand meester waren. He* is thans aan hen om te toonen dat de republikeinsohe staatsvorm voor Portugal de heilstaat is. Zal hun dit gelukken? De toekomst zal het uitwijzen. De laatste dagen des jaars brachten, hoewel^ weersproken, geruchten over" een gespannen toestand; een feit is het, dat het in het land nog steeds gistende is. Gedachtig aan de gunstige ondervinding laat men de vooral bij zuidelijke volkeren "geueïkoosde sport van sa men zweren niet in den steek. Bovendien, een revolutie, die haar welslagen dankt aan de tuchte loosheid onder leger en vloot, dan niet anders dan een gevaar nalaten, dat als een dreigend zwaard hoven de hoofden der nieuwe bewindvoerders han gen blijft; De republikeinsohe regeering i s er nog niet; een moeilijke taak zal het voor haar zijn onder nieuwe regime allen tevreden te stellen. Zal dit voor de Portugees en gouden bergen brengen? Men schijnt het te verwachten cu te meeneu dal de republike een luilekkerland is, waar men alles doen mag en geen belasting behoeft tc betalen. De democratie zal hun wel anders leeren cn bel zal nog moeten blijken of dc Portugeezen met den nieuwen staat van zaken blijven genoegen nemen. In Maart -of April van het volgende jaar hoopt men door algemcene verkiezingen van het voor- loopigc bewind over te gaan tot het definitieve. Inmiddels treft de voorloopige regeering bij deereet tal van sociale maatregelen, die later door dc Cor tes wettelijk zullen moeten worden goedgekeurd. Ook het bewind van Braga, Machado en Costa is niet anders dan een dictatuur, waarvan nu eens die genen het slachtoffer worden, welke ze vroeger het meest trachtten toe te passen. Nog stonden de dagbladen vol met de uit voerige bijzonderheden over de eerste dagen der I'orlugeesche revolutie of in de l'ransche republiek ontstond een maatschap pelijke woeling welke, naar Briand's open lijke verklaring in dc Kamer, een eveneens revolutionnair karakter droeg. Het was de staking van het spoorwegpersoneel, die, niet alleen om haar zelfs wege doch ook door haar gevolgen veel stof heeft opgeworpen. De staking brak uit op een oogenblik dat de onderhandelingen tusschen regeering, maat schappijen en arbeiders omtrent de sinds ge- ruimen lijd bestaande looneischen op een gunstigen uilslag deden hopen, doch dit was natuurlijk niet naar den zin van het revolu lionnaire element in de vakvereeniging dat daarin de overhand had gekregen en de slaking wist door le zeiten. Wat het met een gevoelige les heeft mogen boeten. Onder lei ding van den minister-president Aristide Briand die n u wel genoodzaakt was zijn socialistische oude plunje voorgoed aan den kapstok te hangen, trad de regeering krach tig tegen de stakers op en zoo behoorde de staking die lang niet algemeen was en met den dag luwde na een week weer tot het verleden. liet lag voor de hand dat de regec- ring maatregelen zou beramen om dergelijke hoogst hinderlijke stoornissen van de maat schappelijke orde in dc toekomst te beletten, doch bij de besprekingen daarover in den ministerraad bleek dermate verschil van ge voelen te bestaan dat Briand aanleiding vond de ontslagaanvrage van het ministerie bij den president der republiek in tc dienen. Deze belastte hem mei de vorming van het nieuwe ministerie, waarin mannen als Mille- rand en Barthou, die hel mei Briand niet eens waren, niet meer voorkwamen, terwijl ook dc minister van financiën Cochery niet meer teruggekomen is. Pichon cn Lc Brun, resp. ministers van huitenlandsche zaken en oorlog behooren tot de aangeblcvenen. Het kabinet is dus voornamelijk van sociale mi nisters veranderd en onder deze homines novi zijn de slakingsontwerpen bij de Fran- sclie Kamer ingediend welke ten doel heb ben den gcregcldcn dienst op de spoorwegen le verzekeren door staking en sabotage straf baar le stellen en vakgeschillen langs scheids rechterlijken weg le doen oplossen. Het sta kingsrecht wordt hiermede dus voor het spoorwegpersoneel opgeheven, doch ook «lc spoorwegmaatschappijen achten, doordat ze geheel gebonden zijn aan de scheidsrechter lijke procedure, zich in hare bizondere rech ten gekort. In hel voorjaar van 1911 zullen in de kamer deze voorstellen aan de orde komen. Inmiddels zijn om en bij de drie dui zend spoorwegarbeiders, zoowel op het staals- net als op particuliere lijnen ontslagen en daarmede het slachtoffer geworden van het heilloos drijven hunner revolulionnaire lei ders. En nog schijnen sommigen dergeuen die weer aan hel werk mochten gaan aan de les niet genoeg gehad te hebben; de „sabo tage perlé", welke bestaal in hel opzettelijk verkeerd verzenden van vrachtgoederen, draagt bij om de toch zoo ontzettende ver traging en opstopping in het goederenvervoer die door dc staking is veroorzaakt nog groo ter te maken. In het Vcreeuigde Koninkrijk aan dc an dere zijde van het Kanaal vormden de dóód van Koning Eduard jen de uitbarsting van den strijd tusschen Ilooger- cn Lagerhuis bijzondere momenten in Europa's politieke geschiedenis. In Koning Eduard VII heeft Groot-Briltuimië een bekwamen on verstan- digen souverein verloren, die gedurende zijn slechts negenjarige regecring aan het groote rijk uitnemende diensten heeft bewezen. Stil ging deze vorst zijn weg, wars van alle fau- faronnades, doch hij beschikte over een, politiek talenlt dat niet ie deren monarch gegeven is. Als diplomatieke agent reisde deze majesteit voor zijn land de weretkt door; de entente-politiek o.a. 'heeft be wezen, dat die reizen niet zonder succes ge weest zijn. Aan de lijkbaar des Konings verstomden de staatkundige twisten tusschen het, erfelijke en in meerderheid conservatieve, Hoogcr- huiis en het, rechtstreeks door het volik geko zen, Lagerhuis. Onder den indruk van het verscheiden van Koning Ed'uard gevoelden, de leidende staatslieden de behoefte om al thans te trachten een vergelijk te treilen" in den strijd tusschen Hoogerhuis en Lagerhuis. Men besefte ook de onverkwikkelijkheid van een voortzetting van den strijd tusschen do belde Huizen van het parlement in een tijdr perk van nationialcn rouw. Een conferentie van acht mannen, vier van de eone en vier van de wederpartij naar het onder werp waarover men beraadslaagde de veto conferentie genoemd, heeft gedurende den zomer een twintigtal zittingen gehou den met het doel oen gcmeenschappclijken grondslag voor een beslechting vaiV het ge schil te vinden. De conferentie is evenwel tol geen overeenstemming kunnen komen.; de botsing tusschen belangen en beginse len van conservatieven en liberalen was tc fel. Voor den vorm werd nu dc wet tot af schaffing van het veto der Lords in finan- cicelc, tot beperking in andere aangelegen heden in het Hoogerhuis ingediend, doch zoo als te verwachten was, nam het Hoogerhuis geen wet aan waarbij het zoo goad als afge dankt werd. Wel trachtten Lord ltosebery en Lord Lansdowne door hunne bekende resoluties tot hervorming der samenstelling en werkwijze van hel Hoogerhuis een mid denweg te treffen, doch dc regeering was thans onverzoenlijk en adviseerde den Ko ning hot Lagerhuis te ontbinden. De verkie zingen welke volgden, hebben, ondanks den home-rule-vogelverschrikker en ondanks Bal four's ter oifder ure bedachten truc eener bereidverklaring om de tariefhervonning aan een referendum te onderwerpen, voor dc ininistcrieelen een mot twee stemmen ver hoogde meerderheid opgeleverd, die Utans 12(3 stemmen bedraagt, doch, 't is hot cenigo schuduwpunl, bestaat uit ledon der arbei derspartij on fersche nationalisten, welke in de zaak waarom het bij de verkiezingen ging wel is waar aan dc zijde der regecring staan, doch overigons niet tot hare vaste keurtroepen behooren die op elk wacht woord gehoorzamen. Legt thans hot Hoogerhuis zich niet bij don uitslag der verkiezingen neer, dan zal de Koning gesteld worden voor de nood zakelijkheid evenwicht le verschaffen in dc politieke verhoudingen door een massa- benoeming van pairs. Aan zulk een paarden middel zal niet te ontkomen zijn, terwijl men mag aannemen, dat dc premier Asquith toezeggingen in dien geest van den Koning heeft ontvangen; dn het leg au o vergesteldo geval zou deze staatsman gewis ndot tot ont binding van hot Lagerhuis hebben geadvi seerd. Het is voorhands nog niet te zeggen op welke wijze de gebeurtenissen in Groot- Brittannië zich zullen ontwikkelen. Er is thans een tijdperk van weldadige kalmte en politieke stilte ingetreden, dat wel mogelijk lot na de kroningsplechtigheid kan voortduren, wijl men uit piëteit jegens den soeverein het daaraan voorafgaande tijd perk niet gaarne door politiekon strijd zal willen vertroebelen. In 1912 waarschijnlijk zal een ontwerp voor home-ruk in Ierland worden ingediend, dat, naar verluidt, zees* gematigd zal zijn. Op koloniaal gebied zijn voor Groot-Brit- tannië dc tot standkoming der Zuid-Afri- kaanschc Unie en de opening van het Zuid- Afrikaansche parlement de belangrijkste feiten des afgcloopen jaars. Men heeft bij den Engelschcn verkiezings strijd ditmaal de bevolking eens niet bang gemaakt met het Duitschc spook, waarmede bij de verkiezingen van Januari 1910 nog zoo geschermd is. Argumenten van dit kaliber beginnen dan ook hoe langer hoe minder op geld tc doen. De tcckcncn des tijds wij zen op een toenemende toenadering tusschen Duilschland en Engeland en in den Duit- schen Rijksdag heeft dc rijkskanselier daar over eeltige merkwaardige verklaringen af gelegd, die dc flauwe hoop hebben doen rij zen dutju-t eenmaal nog eens zal komen tot een beperking der wederzijdsche vloottocrus- tingen. Ook de gevoeligheid tusschen hot Duitsche en het Russische rijk, welke van de Balkancrisis nog was overgebleven, is door hel Czarenbezoek te Potsdam zoo goed als uit den weg geruimd. Op deze wijze zijn de scherpe puntjes van dc Triple-entente afge nomen, zeer tot teleurstelling van die chau vinistische l'ransche organen, welke in de Triple-entente liever niet anders zien dan een tegen den Driebond gerichte grocpccring van mogendheden. De Daily News, welke geacht kan worden de meening der Engclsche regec ring weer tc geven, heeft nog dezer dagen tegen zulk eene voorstelling krachtig gepro testeerd. Wat dc binnenlandschc politiek van het Duitschc rijk aangaat, de conservatief-cleri- cale meerderheid, in de wandeling meer be kend als hel zwarl-blauwc blok, hcerscht er nog oppermaohtig. De verkiezingen, welke het volgende jaar plaats hebben, zullen uit wijzen of dit zoo ral blijven. Voor de con servatieven zijn de vooruitzichten niet gun stig. De uitslag der tusschentijdsche verkie zing in het tot dusver conservatieve district Labiau-Wehlau, waar een vrijzinnige den zetel innam, is daar om zulks aan tc tooncn. De laatste rijksdagzitting vóór de verkiezin gen bood weinig politiek-belangrijks; dc in terpellatie in November over dc Königsber- ger rede eindigde onder dc sinds 1908 ver anderde constellatie der partijen met een revanche voor den Keizer. Het rijksland Elzas Lotharingen is door dc regeering bedeeld inet een onlwerp-grond- wet, dat aan dc geannexeerde landen geen stem geeft in den bondsraad, terwijl ook tegen het meervoudig oudcrdomskicsrccht gegron de bezwaren zullen rijzen. In liet naburige Czarcnrijk klaagde de doema over tegenwerking van den rijksraad, maar beide zijn het eens over de knechting van Finland. Voor Finschc instellingen be stemd gold wordt besteed aan Russische doeleinden, ambtenaren die trouw bctooncn aan de Finland's rechtmatig verkregen grond- 5 DOOR BARONESSE ORCZY. „Ik meen milord Anthony's paard op het erf te hebben gezien, vader," zei ze, de gelag kamer binnen snellend. Maar de deur was van buiten reeds open geworpen en in het volgend oogenblik woud. zich een arm, zwaar druipend van den re gen, om Sally s fraai middel. „Jawel, en dank zij je bruinen kijkers, die zoo scherp zien, mijn schoonc Sally," zei de man die zoo juist was binnen gekomen, ter wijl de waard, Mr. Jellyband, te voorschijn trad, zooads het betaamde bij de komst van een der meest geziene gasten van zijn loge ment. „Wel, ik moet zeggen, Sally," vervolgde lord Anthony, een kus drukkend op Miss Sally's bloeiende wangen, „je wordt al knap per en knapper iedcren keer als ik jc ont moet en mijn geachte vriend Jellyband moet al vrij wat tc doen hebben om de jon gens van je slanke leest af te houden." Lord Anthony Dewhurst, een der zonen van den Hertog van Exeter, was in die da gen een volmaakt type van een jong Engelsch edelman, rijzig, breed geschouderd met eeu prettig gezicht. Zijn lach klonk luid waar heen hij ook ging. Eeu flink sportsman, een gezellig kameraad, een hoffelijk, welop gevoed man van dc wereld, was hij alge meen gezien in de Londenschc salons en in de gelagkamers van dorpsherbergen. In „Visscherswelvaren" kende hem iedereen, want hij hield ervan naar Frankrijk over te steken en bracht steeds een nacht door on der het dak van Mr. Jellyband, op zijn weg heen of terug. Hij knikte tegen het gezelschap, toen hij Sally's middel losliet en trad op den haard, toe, om zich te warmen en te drogen. Dit doende, wierp hij een snellen, eenigszins argwanenden blik op dc twee vreemdelin gen die kahn hun dominospel hadden her vat, en een oogenblik betrok een wolk van onrust zijn joviaal jeugdig gelaat. Maar ook een oogenblik slechts, in het vol gend richtte hij zich tot Mr. Ilempsecd. „Wel, Mr. Ilempsecd, hoe staat het met de vruchten 7^ „Treurig, milord, treurig," antwoordde Mr. Ilempsecd droevig, „maar wat kan men ook verwachten van een regeering die de schur ken aan den overkant in Frankrijk be gunstigt, die er op uit zijn hun koning en hun ganschen adel te vermoorden 1" „Ja, daar drijft het naar toe," zei lord Anthony, „zc pakken van dezen laatsten allen op wie ze de hand kunnen leggen. Maar wc hebben eenige vrienden, die van avond hier verwacht worden, en wien het gelukt is, aan hun klauwn te ontsnappen." Bij het uiten deszer woorden wierp de jonkman een blik naar de rustige vreemde lingen in den hoek, alsof hij den tartte hem tegen te spreken. „En zij hebben dit aan u tc danken, milord, en aan uw vrienden, zoo heb ik hooren zeg gen," zei Mr. JcUyband. Maar terstond daarop viel de waarschu wende hand van lord Anthony op den arm van den gastheer. „St!" zei hij met een Wik op de vreemde lingen. ,,0, dat is alles in orde, milord," ant woordde Jellyband, „maak <u niet ongerust. Ik zou niets gezegd hebben, als ik mict wist dat we onder vrienden zijn. Die meneer, daar aan den .overkant, is een even trouw, loyaal onderdaan van Koning George als u zelf, milord." „Zoo, dan is alles goed," zei lord Anthony. „Maar zeg ine eens, hebt u niienvand anders hier als logeergasten?" „Niemand, milord, ook niet te wachten, ten minste „Ten minste?" „Niemand tegen wien uwe lordschap be denking zou hebben, geloof ik." „Wie is dat?" Sir Percy Blakcney en zijn cditgcnoolc zul len aanstonds hier komen, maar zij zijn niet van plan te Wijten „Lady Blakeney?" informeerde lord An thony met eenige verbazing. „Ja, milord. De schipper van Sir Percy was zoo even hier. Hij zegt dat de broeder van Milady vandaag per Day Dream, Sir Percy's jacht, naar Frankrijk oversteekt, en Milady hem lot hier zal vergezellen, om dan afscheid van hem te nemen." Sally was al dien .tijd druk in dc weer ge weest om de tafel aan te rechten voor het souper. Het zag er talles appetijtelijk uit, met een grook-n bundel prachtig gekleurde dahlias in het midden, dc schitterende kope ren kroezen en het blauw porselein. „Voor hoeveel personen moet ik dekken, anilord?" „Vijf couverts, mooie Sally, maar laat er eten genoeg voor minstens tien zijn onze vrienden zullen vermoeid wezen van de reis en hongerig, naar ik hoop. Wat mij aangaat, ik zou van avond het heelc souper kunnen verorberen." ,,lk geloof dat ze zijn gekomen," zei Sally opgewonden, daar men nu duidelijk een nog verwijderd paardengetrappel en het rollen van een rijtuig, dat al nader kwam, Icon hooron. Er ontstond een algemeene beweging in dc gelagkamer. Ecu doder was iiiuwsgierig de voorname vrienden van lord Anthony, die over het Kanaal gekomen waren, tc ontmoe ten. Miss Sally wierp -een paar snelle blikken in den kleinen spiegel die aan den wand hing, en onze waardige Ma'. JcUyband begaf zich naar buiten, ten einde in persoon zijn gedistingeerde gasten welkom 4e hceticn. Al leen de twee vreemdelingen in den hoek ein digden kalni hun doiuinopartij en verwaar digden zelfs geen enkelen hlik naar dc deur. „Rechtuit, Comtesse, dc deur aan uw rech terband," zei een aaugenume stem in de gang. ,,Zic zoo, daar zijn ze, cn allen gezond," zei lord Anthony. ,,I'ak nu je biezen, mooie Sally, cn laat eens kijken hoe gauw je de soep kunt opdasschen." Dc deur werd wijd open gezet, en, voorge gaan door Mr. Jellyband, die voortdurend voor zijn gasten boog en hen verwelkomde, trad een gezelschap van vier personen twee dames en twee hoeren de gelagkamer binnen. „Welkom, welkom in. Oud-En geland!" zei lord Anthony haastig toetredend en den nieuw aankomenden beide handen toeste kend. „Ah^ u zijt Lord Anthony Dewhurst, geloof ik," rei een der dames met sterken vreem den tongval. „Om u tc dienen, mevrouw." antwoordde hij; op hoofschc manier de beide handen der dames kussend, daarop richtte hij (zich tot dc becren en drukte hun warm de hand. Sail} hielp reeds Idc dames in het zich ont doen van hun reismantels, en een algemeene beweging ontstond onkler de aanwezigen in de gelagkamer. AlLcn sloegen nieuwsgierig, maar toch eerbiedig, dc vreemdelingen gade. „Ach, Mijnchecrcn! wat zal ik u zoggen?" sprak dc oudste dei* twee vrouwen, terwijl zij eer paar fraaie, aristocratische handen uitstrekte over het flikkerend haardvuur en met onuitsprekelijke dankbaarheid eerst lord Anthony, vervolgens een der jonge man nen aanzag, die met baar gezelschap waren inegekomen. ,.Dat u blijde zijt, Comtesse, u op Engelsch grondgebied te bevinden," vulde lord Antho ny aan, „en u niet al tc zeer van den modi lijken overtocht hebt geleden." „Inderdaad, inderdaad zijn we verheugd in Engeland tc zijn aangekomen," zcide zij met tranen in dc oogen. Haar stem had een muzikatcn klank, kalme waardigheid sprak uit de fraaie aristocrati sche trekken, met hun rijkdom van sneeuw- witten haartooi, hoog boven het voorhoofd opgenomen, naar de mode dier dagen. Wurdt vtrvolyd

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad | 1911 | | pagina 1