t-
189.
Vrij'dag 17 November 1911.
BUITENLAND.
ld"* Jaarj^anv.
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS:
per 3 maanden voor Amersfoortf l.OO.
Idon franco per «ost1.50.
jUaonderllJke nurai n <>.05.
|)ez-> Courar.' ver ijiil dagelijks behalve op Zon- en Feest
j dic'-
kdrertentSAumo'edeelingon enz., gelieve men vóéc 11 uur
't morgens by de Uitgevers in te zenden.
Uitgsvers: VALKHOFF C°.
Utrechtschestraat 1. Intercomm. Telephoonnummer 66.
PRÜS DER ADVERTENTIËN:
Van 1—5 regels f O.SO.
Elke regel meer - O.IO.
Dienstaanbiedingen en aanvragen 85 cent* bij vooruitbetaling.
Grooto lettors naar plaatsruimte.
Voor handel en bedrijf bestaan zoor voordoeligo bepalingen tot
het herhaald advorteeren in dit Blad, bjj abonnement. Bene
oiroulairebevattende ds voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
Kennisgevingen.
SCHIETOEFENINGEN.
De Burgemeester van Amersfoort brengt ter ken-
is van- belanghebbenden, dat op 20 November a. s
mor zooveel noodig volgende dagen, oefeningen
K-t geschut worden gehouden van af de Meent
oder Hlaricum, van af den Oostdijk nabij Naarden
i van af den Vestingwal van Naarden.
Op de dagen, dat gevuurd wordt, zullen roode
laggen waaien op den Zuiderzeedijk, aan het einde
ru de Gooyergracht en bij den Maatweg, nabij
ad-Valkeveen en op het werk Ronduit, terwijl het
toomvaartuig Pampus gelegen zal zijn 3000 M.
oonfwaarts van Oud-Valkeveen, welk vaartuig des-
ewenscht hulp zal verleenen om schepen uit den
nveiligen sector te verwijderen.
Bij het schieten van af de Meent onder Blaricum
loet als onveilig worden beschouwd het ge-
leelte zee. gelegen tussohen de Eemmonding, een
iunt 5000 M. noordwaarts daarvan en de ho<-ger-
[enoemde vlag aan de Zuiderzeedijk bij den Maat-
reg; bij het schieten van af den Oostdijk het ge-
leelte zee tusschen Muiderberg, een punt 5000 M.
loordwaarts van de roode vlag bij Oud-Valkeveen
m deze vlag.
Amersfoort, den 16. November 1911.
De Burgemeester voornoemd,
WUTJTIERS.
Politiek Overzicht
Het Belgische parlement.
Het Belgische parlement beeft op den
door de grondwet daarvoor aangewezen
Uag, den tweeden Dinsdag van November,
tijn arbeid hervat. Met grooler spanning dan
anders wacht met ditmaal op wat de zit
ting zal brengen, want er zijn aanwijzin
gen, dat de katholieke partij, die gedurende
2i uren onafgebroken aan het bewind is ge
weest, in kracht is verzwakt. Ernstiger dan
ooit wordt de hoop gekoesterd, dat not mo
gelijk zal zijn bij de volgende verkiezingen
haar in de minuerheid te brengen en daar
mee eene verandering van regeeringssLeisel
ie krijgen.
Toen eenige maanden geleden het kabi-
iiet-de Broqueville het bewind aanvaardde,
werd het terstond gekenschetst als een li-
kwidalle-kabmet, dat tot taak zou hebben de
taken gaande te houden tot aan de verkie
zingen in de maand Mei van het volgende
jaar. Sedert hebben in October de gemeen
teraadsverkiezingen plaats gehad, waarbij
he' liberaal-socialistiscne bondgenootschap
er in is geslaagd de positie van de
heerschendc partij ernstig te verzwak
ken. Nog nooit is net zoo duidelijk aan
den dag gekomen, dat de macht van de
Clericale partij bijna geheel steunt op de
piaUelandsdistricten van de provinciën
Vlaanderen, Antwerpen cu Limburg, die,
wat de ontwikkeling der bevolking betreft,
het achterlijkst zijn. In bijna alle grootere
sleden is het liberaal-socialislische cartel
overwinnaar gebleven, zelfs in Leuven, den
zetel van de katholieke universiteit, waar de
katholieke caudidaten 43,000 stemmen bleven
beneden de 131,000, die op de tegenpartij wer
den uitgebracht. In bijna alle gemeenten van
meer dan 10,000 inwoners zijn de clericalen
in de minderheid tegenover het liberaal-
socialistische blok, dal steunt op een prak
tische» grondslag, want de socialisten heb
ben als regeeringsprogramma een program
ma aanvaard, dat alleen punten bevat, wel-
kei verwezenlijking met steun van de libera
len mogelijk is.
Onder deze omstandigheden opent zich de
nieuwe zitting van het parlement onder niet I
bijzonder gunstige vooruitzichten voor het
kabinet-de Broqueville, dat in de Kamer j
steunt op eene zwaküe meerderheid van
slechts zes stemmen. Het zijn inzonderheid
drie kwestiën, waarin het kabinet posilie zal
hebben te nemen: de schoolkwestie, de mili
taire kwestie en eindenjk de kwestie der
vermeerdering van het aantal leden der Ka-
mer en van de Kamerontbinding in verband
daarmede. Wat hel eerste punt betreft, zal
het kabinet rekening moeten houden met het
lei', dat de rechterzijde eenstemmig is om
trent de handhaving op het programma van,
de katholieke partij van de hervorming dei-
schoolwetgeving in den zin van gelijkheid
der subsidiën uit de openbare kassen voor
de openbare scholen en de bijzondere scho-
len Maar de heer de Broqueville is bereid
de formule van de „schoolbons", die de
grondslag was van het ontwerp-Schollaert,
prijs te geven; hij wil die vervangen door
eene nieuwe formule, die intusschen door de
linkerzijde even fel zal worden bestreden,
Want hare oppositie geldt het beginsel zelf
van de gelijkheid der subsidiën. De minister
houdt intusschen zijne formule in reserve;
hij wil er mee voor den dag komen op het
tijdstip, dat hij daarvoor gunstig acht.
De militaire kwestie is haast nog neteli
ger. Tegen het einde van de vorige zitting
heeft de minister van oorlog, generaal Heile-
baut, in den Senaat verklaard, dal er om
trent de landsverdediging volstrekt geen
reden tot ongerustheid was. Sedert echter
hebben de maatregelen, die in allerijl zijn
genomen om de versterkte stellingen aan de
Maas in staat van verdediging te brengen,
en de onthullingen, die daarbij zijn gedaan
over den algemeenen toestand van het leger,
aan het licht gebracht, dat België met liet
fcger, waarover het kan beschikken, als zijn
-grondgebied mocht worden geschonden,
slechts eene verdediging voor de leus zal
kunnen voeren. Er zullen niet slechts nieuwe
credielen moeten gevraagd worden om de
dooile weermiddelen te versterken, ook de
legersterkte zal moeten worden vermeer
derd; men zal in dc militiewet de bepaling
omtrent dc sterkte der jaarlijksche lichting
moeten wijzigen, dae met hare tegenwoor
dige limiet een beletsel is voor de inrichting
van een goed veldleger. Nu is dc rechter
zijde in beginsel tegen elke verzwaring van
de militaire lasten gestemd; op het platte
land, waar zij hoofdzakelijk hare aanhan
gers heeft, zou men haar deze afwijking van
hel tradilioneele programma der katholieke
partij niet vergeven.
Uit een zuiver politiek oogpunt spant de
kwestie dqr vermeerdering van het aantal
afgevaardigden nog dc kroon. Van liberale
en socialistische zijde klinkt sedert lang de
cisch, dat de Ivamers moeten worden ont
binden. Vooraf moei echter nog de vermeer
dering van hot aantal zetels, die door de
uitbreiding van de bevolking noodig is ge
worden, wettelijk vastgesteld worden, opdat
bij de verkiezingen daarmee kunne worden
gerekend. Liberalen en socialisten vleien
zich met dc verwachting, dat de nieuwe ze
tels grootcndcels met hunne mannen zullen
worden bezet. Zij verlangen daarom, dat
deze zaak terstond aan de orde zal komen.
Hier heef* men eene zaak, waarbij v-eel- poli
tieke kanirekeiung te pas komt on die de
politieke macht der partijen van nabij raakt.
Het zou lus geen wonder zijn, wanneer die
kwestie in dc nu geopende zititng een on
derwerp was van warmen strijd,
het aantal afgevaardigden vermoedelijk van
166 zal stijgen tot 184 of 18G. Dan zullen de
Leid'; Kamers ontbonden worden; de toestem
ming van den Koning daartoe is reeds verze
kerd.
Op deze heide punten, dc vermeerdering
van hel getal afgevaardigden en de ontbin
ding. is dus toegegeven aan 't geen door de
oppositie werd verlangd.
Italië en Turkije.
In een artikel, dat de in Koiistanlinopei al
gemeen heerschendc opvatting weergeeit, zegt
de Jkdam, dat als Italië zich bij zijn optreden
als een beschaafden staat had gedragen, men
den strijd had kunnen kwalificeeren als een
tusschen twee stalen. Maar door de gruwe
lijke sluipmoorden aan vrouwen en kinderen
voelt de islam zich in zijn geheel bcleedigd.
De Italianen zijn niet alleen vijanden in 1 ur-
kije; zij hebben bewezen, dat zij de mee-
dogcnlooze vijanden van de Arabische stam
men en van de geheele islamietische wereld
zijn. In alle islamietische landen hebben de
llaliaanschc wreedheden ernstige reflex-be
wegingen te voorschijn geroepen. Zelfs in het
geval, dat Turkije Tripoli mocht prijsgeven,
zouden dc aanhangers van den islam, inzon
derheid echter de bevolking van Tripoli zelf,
tot volslagen uitputting verder strijden. In
deze kwestie is de eer vap den islam thans
gemoeid. Wanneer aan Italië de inbezitner
ming van Tripoli gelukte, zonder door de
beschaafde wereld voor de schanddaden, die
het bedreef, tot verantwoording te worden
geroepen, zou geen aanhanger van den islam
ergens meer zijn leven zeker zijn. De Tripo-
litaanschc kwestie is daarom, ronduit gezegd,
voor den islam eene levenskwestie.
Tripoli, 16 Nov. Het bevestigt zich,
dat de laatste gevechten moorddadig waren
voor de Token.
In het bombardement van Ainzara moe
ten omstreeks 600 Arabieren gedood zijn.
Athene, 16 Nov. Ilet bericht, dat
Griekenland lot de mogendheden een pro
test heeft gericht legen de actie van de Ita
liaansche vloot in de Egeïsche zee, wordt
tegengesproken.
In Konstantinopel vraagt men zich af,
waar toch dc Italiaansche vloot blijft. Er
loopen geruchten, dat men de vloot voor de
Dardanellen heeft gezien, maar hel blijft bij
geruchten. De Turksche forten zijn in goe
den toestand en tamelijk goed met stukken
geschut bewapend, dc zeeëngte wordt door
mijnen verdedigd.
Een antwoord op de vraag, die men in
Konstantinopel doet, is te vinden in een on
derhoud, dat dc Romeinsche correspondent
va i dc Corriorc dclla Sera gehad heeft met
een hooggeplaatst persoon, vermoedelijk een
lid van de regeering. Daarin werd name
lijk eene oorlogsactie bui-te ra Tripoli als
„niet voor de deur staande" aangeduid, en
als toelichting werd er bijgevoegd, dat de
regeering wil, dat eerst de oase van Tripoli,
waarvan thans nog slechts het kleinste ge
deelte zich in Italiaansche handen bevindt,
volledig bezet is Wanneer dat za4 zijn ge
schied, zal Turkije de laatste hoop op de
mogelijkheid van tegenstand verliezen. In
dien het echter ook dan nog illusion mocht
hebben, zal liet oogenblik gekomen zijn om
d© uiterste middelen aan te grijpen, waar-
vin in de Italiaansche mcdedceliug aan de
mogendheden sprake was.
Over de diplomatieke moeielijkhcden, die
Italië ondervindt, en de omkeering in de
stemming van dc bevolking, wordt in een
telegram uit Rome aan de Frankf. Ztg. ge
zegd;
Het besef van de reusachtige bezwaren
van de expeditie in Tripoli dringt door in
steeds brcederc kringen en oefent reeds eene
teri.eerslaande uitwerking uit. Reeds hebben
de dagbladen opgehouden berichten van
overwinningen Ie verspreiden, en reeds doet
de kritiek zich hooreii, dat dc regeering
zich begaf in zulk eene moeielijke onderne
ming, zonder zich op de hoogte te hebben
gesteld van de gewichtigste omstandigheden.
Terwijl het volk allengs begrijpt, dat de
Veldtocht groote offers vordert, zonder voor-
loopig uitzicht te bieden op voordeelen in
Tripoli, ziet de regeering zich te raidden
van dc ernstigste moeielijkhcden. Het aan
houdend binnensmokkelen van wapenen
over Egypte en Tunis heeft groote ontstem
ming verwekt tegen de westersche mogend,
heden, terwijl Oostenrijk ernstige beden
kingen heeft geuit tegen de voorgenomen
actie in de Egeïsche zee. De betrekkingen
tusschen Oostenrijk en Italië zijn zeer ge
spannen, ofschoon het volk de tegenstre
vende houding van Oostenrijk nog in 't ge
heel niet kqnt. Ook Rusland zou op het te
genwoordige tijdstip zeer ongaarne zien, dat
de Balkankwestie te berde kwam, omdat
het militair niet zoo goed is voorbereid
zijn mededinger Ooslenrijk-IIongarije.
Eene bevestiging van het bericht, dat de
actie in dc Egeïsche zee is uitgesteld,, is tot
dusver nog niet geschied; maar het is op
vallend, dat de geheele pers de moeiolijkheid
doet uitkomen van den zoogenaamden stoot
tegen het hart van Turkije en alle mede-
deelingen over de bewegingen van de vloot
heeft gestaakt. De Consulta heeft door de
inlijvingsverklaring een overleg met de
Porti, onmogelijk gemaakt. Een uitweg uit
den tegenwoordigen toestand is voor de
Italiaansche regeering zeer bezwaarlijk, om
dat zij geen bcslissenden slag tegen den
vijand kan voeren en omdat de openbare
meening na de overspanning, die is vooraf
gegaan, reeds zeer terneergeslagen is en
ernstige berichten niet kalm zou verdragen.
Van Milaan is naar het ooriogstooneel ge
zonden rollend materieel voor een „véld-
spoorweg van 15 K.M. lengte. In Tripoli
worden barakken gebouwd voor de troe
pen, om hun onderdak te verschaffen gedu
rende den regentijd.
De Rivista della Corte dei Conti, het or
gaan van de rekenkamer, brengt détails over
den toestand van de schatkist en berekent
de overschotten op 318 millioen lire, statu
taire voorschotten 125, schatkistbiljetten 223,
rekening-courant bij deposito- en leenings-
kassen 67, gedeeltelijke aanwending van de
metaal-reserve 61, te zamen 82-1 millioen.
Zelfs wanneer dc kosten van eene intensie
vere oorlogvoering klommen tot twee mil
lioen lire per dag, dan zouden de finan-
cicelc krachten toch nog voldoende zijn.
Uit Konstantinopel wordt aan de Frankf.
Ztg. belicht, dat de minister van oorlog in
de laatste dagen 150,000 pond contant geld
tot betaling van soldij naar Tripoli kon
zenden.
DuitMhland.
B c r 1 ij n, 1 6 N o v. In de zitting van de
bcgrootingscommissie deelde staatssecretaris
von Kiderl-en aan de commissie mede, dat de
volgende bepaling nog is toegevoegd aan dc
Duitsch-Franschc overeenkomst van 4 No
vember 1911: In nota's, die tusschen von
Kiderlen-Wachter en Cambon gewisseld zijn,
is uitgedrukt, dat als Duitschland van
Spanje Spaansch-Guinca, het eiland Cerisoe
of de Elebey-eilanden mocht wcnsche* te
verkrijgen, Frankrijk bereid is ten behoeve
van Duitschland af te zien van zijn uit het
Franscli-Spaansche verdrag van 27 Juni 1900
voortgevloeid recht van voorkeur. Daarte
genover verklaart Duitschland niet te willen
deelnemen aan de bijzondere overeenkom
sten, die Frankrijk en Spanje met elkaar
zouden willen maken over Marokko.
P a r ij s, 16 Nov. De minister van bui
tcnlandsche zaken heeft in den ministerraad
medegedeeld, dat Engeland en Rusland offi
cieel hunne instemming hebben betuigd met
de Fransc'h-Duitsche overeenkomst.
B c r 1 ij n, 1 C N o v. In de begrootings-
commissic van den rijksdag antwoordde von
Kidcrlen-Wachter op eene desbetreffende
vraag dat Duitschland reeds uit vroeger tijd
het recht van voorkoop op Fernando Po heeft.
Bij dc onderhandelingen met Frankrijk is de
vraag of Spanje neiging gevoelde tot gobieds-
afstund aan Duitschland niet besiproken. Deze
onderhandelingen zouden daartoe ook niet de
gescliikte gelegenheid geweest zijn. Met Span
je zijn eveneens geene onderhandelingen ge
voerd over deze kwestie. Wat betreft de vraag
val Frankrijk's recht van voorkoop op
Belgisch-Congo, zoo is de van dit voor-
locpige recht een zaakdie nogal be
twist wordt. België heeft steeds eraan
vastgehoudendat het hier gaat om
een niet overdraagbaar reclrt van Frank
rijk met nadere besprekingen over deze kwes
tie kon men zich niet inlaten.
Duitschland Is gerechtigd mede tc spreken,
wanneer eenmaal over dc .territoriale wijziging
van het internationale Congo^bekkcn zal wor
den onderhandeld. Dit heeft Frankrijk aan de
Duitsche regeering toegestaan. In de nota zijn
bepalingen getroffen omtrent de volgorde van
het aanleggen der spoorwegen. In de eerste
tweede plaats van Casablanca en Fez spoor-
tweed- plaats naar Casablanca en Fez spoor
wegen naar het mijngebied en het Soesgebiod
aangelegd worden. Wat de consulaire recht
spraak betreft heeft de Fransche onderhande
laar uitdrukkelijk verklaard, dat hierbij de
rechten van den rijksdag geëerbiedigd zullen
worden.
B e r 1 ij n, 1 6 N o v. De rijksdag zette he
den dc tweede lezing voort van het wets
ontwerp betreffende verbetering van de Duit-
sche waterwegen cn de heffing van scheep-
va arttollen.
Heinze (naitionaal-liberaal) verklaarde
zich namens zijne Saksische partijgenooten
tegen het wetsontwerp speciaal in het be
lang van Saksen cn van de Boven-Eibe. Het
is buiten twijfel, dat <le voordracht het
odium draagt van een agrariscben maatre
gel. Natuurlijke stroomen zijn niet door de
kunst aangelegd, maar een geschenk van de
na'uur, op welks vrij gebruik het volk aan
spraak heeft. Volgens het ontwerp is het
denkbaar, dat op de Elbe tollen worden ge
heven, terwijl de Rijn vrij van tollen is, zoo
dat daardoor eene verplaatsing van het
goederentransport zou plaats hebben. De
Rijnscheepvaairt concurreert echter reeds nu
met dè Elbcscheepvaart.
Günther (vrijzinnige uit Saksen) verdedig
de hetzelfde standpunt.
De directeur aan het ministerie, dr. Pe
ters, wees er nogmaals op, dat voor de
schcepvaarttollen een equivalent wordt ge-
bode» door verbetering van het stroomge
bied. Tengevolge van den lagen waterstand
zijn dit jaar de graanlransporten van Rot
terdam naar Mannheiin 3 Mark duurder ge
worden. Hadden wij zoo zeide Dr. Re
tors reeds thans de rivierbedding laten
verdiepen, dan zouden de transportkosten
goedkoopcr geweest zijn. De stijging in de
graanprijzen wordt niet veroorzaakt door
de scheepvaa'rttollen, doch door degenen,
welke de invoering daarvan trachten te
verhinderen.
B e r 1 ij n, 1 6 N o v. In den loop van het
debat zoute Stolle (soc.-deui.): „V\ ij kunnen
bij het buitenland er niet mee aankomen,
dat wij zeggen: „Wij hebben hier eene wet
en nu moe' gij die goedkeuren".
Die goedkeuring moet eerst door compen
saties gekocht worden.
Prascmua (conservatief) betoogde: In hoe
ver men met de vreemde staten in 't reine
'komt s voor onze wetgeving onverschillig.
Onze positie tegenover het buitenland wordt
alleen dan verbeterd, als de Hijksdag deze
wet aanneemt. (Toejuichingen).
Hahn (conservatief) merkte op, dat de
tolien op den Rijn slechts 2 ft 3 per miliie
zullen bedragen. Dat maakt de goederen
niet van belang duurder.
Frans (socialist) verklaarde, dat, al wer
den ook lage reenten geheven, toen de om
vang van liet verkeer met Zwitserland be
langrijke albreuk zal lijden.
Daarna werd art. 1 van het ontwerp aan
genomen. Art. lila, dat eene definitie geeft
van het begrip kuustmatige waterwegen,
werd verworpen.
Morgen voortzetting.
Bij de verkiezingen voor den landdag an
.Sciiwarzburg-Ruüoisladl hebben de sociaal
democraten van de bij de algemeeue verkie
zingen te vergeven twaalf mandaten negen
veroverd. Daarmee hebben zij de meerder
heid in «Jen landdag gekregen. De burgerlijke
partijcu hebben slechts twee plaatsen verkre
gen en zullen waarschijnlijk bij eene herstem
ming, die noodig is, nog een derde krijgen.
Verder zullen dc vier plaatsen, dié zijn voor
behouden aan dc hoogst aangeslagene» van
het land, door hen worden bezet; zij zullen
het dus kunnen brengen tot zeven plaatsen.
Het is voor het eerst, dat in een Dutlsch
parlement de sociaal-democraten de meer
derheid hebben.
België.
In de Kamer heeft de minister-president de
Broqueville, namens de regecring, de verkla
ring afgelegd, dat vóór 31 December dc uit
komsten van de onlangs gehouden volkstelling
zullen worden bekend gemaakt. Terstond
daarna zal het ontwerp van eene wet tot ver-
vermeendcring van het aantal afgevaardigden
worden ingediend. Het juiste cijfer der ver
mei rde ring is voor 't oogenblik nog niet aan
te geven. Voorloopig kan worden gezegd, dat
Frankrijk.
I' a r ij s, 1 6 N o v. De Koning van Servië
j is heden namiddag om drie uur hier aange-
komen. Ilij werd aan het station ontvangen
j door president Fallières en de ministers, tc
I wijl hem de militaire honneurs bewezen wer
den.
Tweede telegram. Op het gala
diner in het Elysée bracht Dresident Fal-
lières een dronk uit, waarbij hij er aan
herinnerde, dat de Koning van Servië in
j Frankrijk had gewoond en in 1870 had ge
diend in de gelederen van het Fransche
leger.
1 Ilij begroette hem als hoofd van een staat,
die in vreedzamen arbeid dc ontwikkeling
nastreeft van zijne macht cn welvaart, en
zeide: „Wij zijn niet Servië verbonden door
tradilioneele betrekkingen van hartelijke
vriendschap, en trachtten iedcreu dag die
nog inniger te doen worden".
De koning antwoordde, dat de woorden
van den president aan Servië een nieuw be
wijs leveren van de tradilioneele welwillend
heid van Frankrijk.
Servië zal nooit de krachtige sympathie
vergeten, die zijn strijd voor de vrijheid in
Frankrijk vond, en het zal daarom tc meer
zich er in verheugen te vernemen, dat het
kan rekenen op den steun van Frankrijk, bij
zijn vredeswerk in het belang van zijne toe
komst.
Servië ziel in het bezoek van den koning
eene uiting van zijne vriendschappelijke ge
voelens jegens Frankrijk, want dc bevorde
ring en dc ontwikkeling der hartelijke gevoe
lens jegens Frankrijk behoort tot zijn dier
baarste tradities.
Door deel te nemen aan den hcldhafligcn
strijd in 1870, heeft hij gehoor gegeven aan
dc stem van den plicht, die den jongen Ser
viër, oud-leerling van St. Cyr, door zijn hart
en zijne eer was ingegeven.
Engeland.
Londen, 1 6 N o v. In antwoord op een
desbetreffende vraag zeide Sir Edward Grey,
dc minister van buitcnlandsche zaken: „Wy
hebben van dc Ncdcrlandschc regeering nog
geen program ontvangen van de onderwer
pen, die op de opium-conferentie zullen wor
den besproken. Wij kunnen dus de instruc
ties, die tot leiddraad voor de Britsche ge
delegeerden moeten dienen, nog niet op
maken.
Ik hoop, dat wij het program spoedig zul
len ontvangen".
Portugal.
Lissabon, 16 Nov. Het congres werd
heden heropend.
Dc minister-president stelde de nieuwe mi-
nieters voor. Hij verklaarde daarbij, dat Por
tugal uitstekende betrekkingen onderhoudt
met alle mogendheden. De regeering zal zich
blijven houden aan de traditionocle staatkun
de van een bondgenootschap met Engeland en
vriendschappelijke betrekkingen met de ove
rige stalen, aan wie zij betuigingen van eer
bied en genegenheid schuldig Is.
Dc rcgecring zal een radicaal anti-clcricalc
politiek volgen, met eerbiediging echter van
elk godsdienstig geloof.
Zij acht het dringend noodig in studie tc ne
mer witten op het kiesrecht, op de ministerice-
le verantwoordelijkheid, tot verbod van 't ge
lijktijdig bekleedcn van verschillende open-
h tre ambten, op de administratieve recht
spraak, voorts organieke wetten voor de ko
loniën, wolten op de rechterlijke organisatie
en eene wet tot regeling welke ambten poli
tiek niet vercenigbaar zijn.
Zij zal binnenkort dc algemeene staatsbe
groting indienen, waaruit zal blijken, dat het
mogelijk is het vlooUnaterieei belangrijk te
verbeteren.
P minister van openbare werken zal zich
bezighouden met de wcosclien der arbeiden
de klasse en hare betrekkingen tot de kapi
talisten.
De regeering acht het noodzakelijk de wet
ten omtrent de landconecssiën in de koloniën
le verbeteren en de begrootingen der koloniën
grondig te herzien.
Servië.
In een bericht uit Belgrado aan de Neuc
Freie Pressc wordt melding gemaakt van dc
oprichting van een geheim genootschap, dat
eene omwenteling ten doel heeft. Volgens
medcdcclingcn van eenige Servische bladen
moet dit geheime genootschap, dat den naam
draagt „Eensgezindheid of dood", klimmen»
d^n bijval vinden. Het moet ook verscheidene
actief dienende Servische officieren onder
zijne leden tellen.
Rutland.
B e r 1 Ij n, 16 Nov. Volgens een hier ont
vangen bericht von den voorzitter van den
stand van bestuur van den WaaschaiirWee-
ntërspocrweg, heeft de Russische minister*
Raad heden besloten tol naasting van' den
spoorweg.
Petersburg, 16 Nov. De minister
raad heeft besloten den Warschau—Weener
spoorweg terstond tc naasten «n co» daar
toe strekkend wetsontwerp bij de doema
in tc dienen.
Dit besluit werd gemotiveerd met de ge
wichtige strategische betcekenis van den
spoorweg cn met. het feiit, dat het naastings
bedrag, dat in het begin van 1912 32 millioen
roebels groot is, in het begin van 1913 tot
36 millioen zou stijgen. Bovendien kan dc
naasting tegenwoordig worden uitgevoerd,
zondof dal oe»e leening behoeft te worden
opgenomen.
Perrlë'
Petersburg, 16 Nov. Het Petors-
burgscli telegraafagcntschap meldt uit Tc-
hcran dd. 15 dezer, dat dc Russische nota
tot dusver niet is beantwoord. Dc president
van den ministerraad benevens het departe
ment van buitcnlandsche zaken stres-en er
naar aan de Russische wcnschen tegemoet
te komen. Reeds eergisteren werd aan
Shuster het bevel gegeven zijn gendarme»
van het huis en het landgoed van prin»
Schoa 'crug te trekken.
