KOLONIËN.
BINNENLAND.
Engeland.
Malta, 2 4 Jan. De Medina mei den
koning en de koningin aan boord, kwam hier
heden aan. Een Britsch en een Fransch es
kader begroetten hen
Uil. M M. werden bij het aan land gaan
geestdriftig toegejuicht.
Spanje.
M a d r i d 2 I jan. In antwoord op eenc
vraag in de Kamer ontkende minister-presi-'
dent Cunalejas la-slist, dat er eene ininisle-
rteele krisis was. Het kabinet waft geen cn-
kcl oogenblik verstoken geweest van het ver
trouwen van de Kroon en de meerderheid in
het parlement. In zijn boezem heerscht vol
komen harmonie over alle kwestiên
Portugal.
Lissabon, 2 5 Jan. De ministerraad
heel den politieken toestand in overweging
genomen. De bladen vermelden geruchten uit
«ie wandelgangen, volgens welke de mi-
nisiericcie xrisis geopend is.
Ie Evora heelt een gevecht plaats gehad
tu&scben stakende veldarbeidcrs en republi
keinse he garde. Er is een doode gevallen.
Verscheidene personen zijn gewond en er
zijn talrijke awesulién geschied.
TurkUe.
Nadat inlaat 1k-1 ambt had geweigerd, is
«Ie secretaris-generaal van het Jong-Turksche
comité, Iladji Adil, tot minister van buiL-n-
landsche zaken benoemd.
De samenstelling van het kabinet geschiedt
geheel naar de wenschen van hol Jong-
1 urksche comité. I)c oud-minislcrs van bin-
nculaiMlsehc zaken en van financiën Talaat
Bey en bjuvid Bcy, die eveneens weder in
het kabinet zullen worden opgenomen, zijn
bekende leiders van het comité en zullen in
zijn dienst werkzaam zijn.
Japan.
Over de Chineoscne polit.ek van Japan be
richt de Duitscbc KabeigrammgosaUachatt
uit Jokobama, dat de genzo ,rand der ouden)
met den minister van buiteniandschc zaken
en het kabinet gelijktijdig een geheimen raad
hebben gehouden, waarop eene bijzondere
audiëntie bij den Keizer is gevolgd. Er
staan gewichtige beslissingen over eenc ge
wijzigde Chiuapolitick voor dc «leur. We-
gens het gevaar, dat de Japansche belangen
in Mumlsjoerije dreigt, en met het oog op
Mongolië word? een ult matum verwacht,
dat bc'rellende de bezetting van Mandsjoc-
rije naar Peking zal worden gericht.
China.
Yolgcas een telegram van dc KaJ>clgramm-
gesellsohaft uil Sjanghai heeft de regomen-
p art ij de abdicatie van den Keizer cu de
verhuizing naar Jchol verijdeld. De omge
ving van SoenjaAsen wanhoopt er aan de
republiek door te zetten, inzonderheid met
bet oog op de klinunende reactie in de
volksstemming.
Een bericht van de Daily Mail uit Peking
Uiouill in, dat jn de overeenkomst over de
abdicatie van de dynastie door dc rcpubli-
keinen is loegestaan, dat de Keizer den titel
van keizer der Majulsjocs mot eene jaarlijh-
schc civiele lijst van 3 milliaen taiels zal be
houden. De prinsen behouden eveneens thun
titels. Het winter- «mi het zomerpaleis van
Peking, de verboden stad en liet paleis van
Jeho» blijven keizerlijke residentiën. Hol Chi-
iveesche rijk zal voortaan niet meer den titel
voeren „Keizerrijk van het midden", in het
Ghihccsch „Tsjoeng Kwo'.', maar „Bloem der
natiën in bet wereWmiddclpunil", in het
Chinecsoh „Tsjoeng Hwa Kwo."
Aan de New-Yoek Herald wordt uit
Washington bericht, dat de mogendheden
zijn overeengekomen de Ghinccsohc repu
bliek niet tc erkennen, omdat de erkenning
in Peking en in geheel Noord-Ghana oen
chaos zou kunnen teweeg brengen. De Amc-
rikaansche gezant tic Peking houdt een di
plomatiek ingrijpen van de mogendheden in
den tcgeiYWOordigen toestand voor noodza
kelijk. ak men eene latere gewapende be-
moeiing wil vermijden. Het staat-sdqparte-
meni is edhter minder pessimistisch en re
kent er nog altijd mee, dat eene overeen-
konis: tussohen Joeamjikai en de opstaaiKlc-
lingen zal worden verkregen. Het wil in
den tusseheiMijd liever eene stipt onzijdige
houding jn acht nemen dan ingrijpen in toe
standen, die nog te weinig bepaald zijn om
de toepassing van geneesmiddelen toe te kt-
ten.
Zuid-Amerika.
Buenos Ayrcs, 24 J a n. De bladen
berichten, dat den gezant van Argentinië te
Asuncion was opgedragen bezwaren in tc
brengen wegens aanvallen op Argcntijnsche
scbepen en inrichtingen. Daar echter de re-
geering van Paraguay 'brutaalweg heeft ge
weigerd inlichtingen te verstrekken, heeft dc
gezant bevel gekregen binnen 24 uren vol
doening te eischen, en als daaraan niet wordt
voldaan, onmiddellijk tc vertrekken.
Allerlei.
Prinses Eouise onder cura-
tcele. De Brusselsche socialistische
„Peuple" laat zich uit Parijs seinen, dat
prinses Stephanie van België (gravin Lonyay)
voornemens is, de financiën van hare oudere
zuster, prinses Eouise te regelen. Prinses Ste
phanie zou daartoe bij de Parijsche rechtbank
een verzoek hebben ingediend, om haar zus-
Ier onder cura tcele te stellen, en bovendien
het daarheen te leiden, dat de prinses, die
op schaamteloozc wijze door haar omgeving
wordt uitgebuit, daarvan gescheiden wordt.
Graaf Lonyay wil zelf als curator de bered
dering «Ier schromelijk verwarde financiën
van zijn schoonzuster Ier hand neincn en het
grootste deel harer schulden betalen.
Buenos Ayrcs, 24 Jan. Dc stakers
hebben verklaard, dal zij de staking voortzet
ter ondanks het besluit van dc regcering
OOST I N D I E
Regeeringatelegram uit Atjeh.
Blijkens een uit Nederlandsch-Indië
ontvangen regeeringstelegram hebben zich
ill Rondeng, onderafdeeling Singkel, afdee-
l:ng West gust van Atjeh, gouvernement
Atjeh en onderhoorigheden, 17 verzetslieden
gesneld, van wie 2 nog niet in onderwerping
kwamen.
In den nacht van 20 Januari is een pa
trouillebivak te Kroeëng Loea. gelegen aan
de boven Roemon-rivier in de bovengenoem
de ondcr-afdeeling, door een 7-tal Roemon-
sche roovers aangevallen, van wie 2 werden
neergelegd. Onzerzijds werd een officier niet
levensgevaarlijk, 1 ulandsch militair beno
den dien rang zwaar en 2 inlandschc mili-
tairen, eveneens beneden dien rang, licht 1
gewond. j
De Staatscourant van Donderdag 25 Ja
nuari bevat o. ni. ue navoigeuile Kon.nkiijke
bCs.uden:
nerbeuoemd lo; burgemeester van West
broek en Acntt.enhoveu J. P. Ch. ten tieu-
seiKiam;
ui. tui schoo.opzincr tc Arnhem mr. 11. W.
Biaupol ten taite, ie Arnhem;
gesteid op non-activiteit ter zake van tij-
uvnjKe ougescmk.tieKl de ritmeester J. R-
dc Joncneere, instructeur aan dc rij- en
hocUhiuidschooi;
eervol ontslag verleend op verzoek aan
den reserve lc luitenant bij hei 7e reg. inf.
P. L». Weire;
id. aan den luitenant «Ier artillerie T. II.
Dolleman;
id. aan den hoofdcommies der telegrafie
I'. 11. Uroenemcyer;
bij afzonderlijke dagorder eervol vermeld
de sergeant der marechaussée van het Indi
sche leger C. II. Boumau, ter zake van zijn
gedrag tijdens eene excursie in Kreuen-
gioeë (Atjeh) in het jaar 1908.
benoemd toi lid van liet college van regenten
over de gevangenissen le Zulpben, mr. J. C. Im-
nnnk, griffier bij de arroiKhsscraents-iechtbank al
daar i
benoemd
tot burgemeester der gemeente Maarheeze, C. N.
J. Moons
tol burgemeester der gemeente Rosendaal, F. J.
W. baron van l'altandt van Rosendael
tol burgemeester der gemeente Seherpcnzccl, mr.
ft. Koijaards van Schcrpenzeelk
lol burgcmccsier der gemeente liriellc, N. J. C.
5>. H. Lctlc;
tot burgemeester der gemeenten üegslgeest en
Voorhout, J. li. M. van Griethuysen, secretaris der
gemeente üegstgeest
tol bui gem ces ter der gemeenten Pcursum en Schel-
luincu, 11. R. D. van Slijpe, secretaris dier ge
meenten
tot burgemeester der gemeente Lonneker, M. A.
ii. M. Struink
tot burgemeester der gemeente Noorbeck, II. U.
Hcussen.
Ingevolge opdracht van Z. K. II. de
Prins heeft Dinsdag zijn adjudant majoor
jhr. van.Sudntelen van dc Haare dc geiuk-
wcuscbcn van Z. K. 11. overgebracht aan
baron Sirtcana van Grovcstjus mot diens
7ücn verjaardag.
Vermits in do Opium conferentie is be
paald dait de niet ter conferentie vertegen
woordigde mogendheden nog tor ond ertoe-
kening van dc conventie zullon worden toe-
ge lal en, zal de Neder taivdsclie regeer mg die
Staten uitnoodigen tot dit doel een gedele
geerde naar den Haag aan te wijzen.
De meeste gedelegeerden verlieten roods
de residentie. President Brent vertrok naar
Londen om vandaar met de modegedelegeer-
den van zijn land, Zaterdag naar Amerika
terug te keeren.
•—Toepassing Drankwet. In de
St.-Cl. inv 19 is opgenomen een Kon. be
sluit van H Januari (Stbl. no. 9) tot nadere
wijziging van het Kon besluit van 7 Febr.
1900 (Stbl. no. 22) gewijzibd in St.bl. no. 127
van 1909 en St.bl. no. 190 van 1910 tot nadere
uitvoering van arll. 0 eerste lid en 35 eerste
lid van de Darnkwet (St.bl. 1904 no. 235).
Aan dit Kon. besluit is het volgende ont
leend:
2 van bovenvermeld Kon. besluit, bevat
tende de eischen bedoeld in art. 35, wordt
gelezen ais volgt:
Art. 9. Om voor een verlof voor den ver
koop van alcoholhoudende!! drank, anderen
dan sferken drank, in aanmerking te kunnen
komen, moet eene localiteit voldoen aan de
eischen, omschreven in de artikelen 10—10
van ons tegenwoordig besluit.
Art. 10. De 'localiteit moet eenc opper
vlakte hebben van ten minste 25 vierk. M.
Wordt in eene inrichting het bedrijf in
meer dan ééne localiteit uitgeoefend, dan
moet ten minste ééne dier localiteiten aan
dezen cisch voldoen en moeten de overige
localiteiten elk eene oppervlakte hebben van
ten minste 20 vierk. M.
Gemetselde of getimmerde pilasters, muur
gedeelten en andere vóór dc wanden uitsprin
gende declen mogen niet verder dan 30 c.M.
uitspringen en geen grootere breedte hebben
dan 50 c.M., eventueel aanwezige stookplaat
sen uitgezonderd.
Vrijstaande steunpunten mogen niet aan
wezig zijn, tenzij up een ouderlingen afstand
of op een afstand van de muren van ten
minste I M. Zij mogen niet zwaarder zyn
dan 1 M. in omtrek.
Art. 11. De gemiddelde hoogte van de loca
liteit, gerekend van den vloer lot den onder
kant van de zoldering, van het plafond of van
dc bekapping, zoo deze als zoldering dient,
mag niet minder zijn dan 2.30 M„ met dien
verstande, dat de hoogte niet minder mag
bedragen dan bepaald is bij de voorschrif
ten, vastgesteld ingevolge artikel 1 of artikel
8 der Woningwet.
Art. 12. Ten minste één wand van de loca
liteit moet buitenwand zijn over de volle af
meting, die de localiteit aan de zijde van
dien wand heeft.
Art. 13. Ten minste één buitenwand van
de localiteit moet gedeeltelijk bestaan uit één
of meer lichtramen van ongekleurd, door
zichtig glas, of uit één of meer deuren, ge
deeltelijk bestaande uit zoodanig glas.
Indien de localiteit één of meer buitenwan
den heeft aan «le zijde van den openbaren
weg, moet ten minste één zoodanige buiten
wand voldoen aan het b«'paaldc in het eerste
lid.
Art. 14. Dc gezamenlijke oppervlakte van
hel ongekleurd doorzichtig glas in den bui
tenwand of in de buitenwanden mag niet min
der bedragen dan een zesde gedeelte van de
vloeroppervlakte der localiteit.
Art. 13 De buitenlucht moet door venti-
latie-openingen of beweegbare ramen of deu
ren rechtstreeks .in dc localiteit binnengela
ten kunnen worden, met dien verstande, dat
de gezamenlijke doorlaatruimte niet minder
bedragen dan een twintigste deel van de
vloeroppervlakte der localiteit en dat voor
de berekening van die doorlaatruimte buiten
aanmerking blijft wal minder dan 2 M. boven
den vloer der localiteit gelegen is.
Art. 16. De localiteit mag voor geen an
der doel dan voor dc uitoefening van hel be
drijf zijn ingericht en worden gebruikt.
Art. 17. Van het bepaalde bij art. 11 al
leen Lm aanzien van dc in art. 10, tweede
Hd, bedoelde owrige loc.ilitelLn en van iedere
der bij.iiingcu van de artt. 12- -10 ten aan
zien v ui alle localiteiten kan, op schriftelijk
verzoek, afwijking worden toegestaan door
den inspecteur voor het toezicht op de nale
ving van de Drankwet, binnen wiens ambts-
gt bit .1 dc lokaliteit, voor welke afwijking
wordt verlangd, gelegen is.
Ue inspecteur bcsclnkt op bet verzoek bin
nen zes weken na de ontvangst.
Tegen weigering van de gevraagde onthef
fing kan de belanghebbende binnen veertien
dagen in beroep komen bij den minister van
Bimunlamlsehe Zaken. De termijn van veer
tien «lagen begint met den dag, waarop de
beschikking is uitgereikt
Dit besluit treedt in werking op 20 Januari.
Jhr. mr. A. F. de Savor nin L o h-
m a n. Het Kamerlid jhr. mr. A. F. dc Sa-
vornin Lobman, afgevaardigde voor Goes,
heeft aan dc bestuursleden der Ghr. Histori
sche partij in 't district Hilversum verklaard
in 1913 zioh niet weer voor een Kamerzetel
beschikbaar te stellen, zulks in verband met
zijn hoogen leeftijd.
Bij beschikking va.n den Minister van
Marine zijn de navolgende plaatsingen enz.
gelast:
officier van gezondheid der le klasse L.
S. A. M. van Römer, thans geplaatst tc Lei
den, 29 dezer op non-a otiviteit gesteld;
officieren-machinist 2de klasse G. A. Gall
1 Februari 1912 tijdelijk werkzaam gesteld
te Ylissingen, en J. F. Campagne, 1 Februari
1912 geplaatst aan boord van Ha\ Ms. Korte-
naer
Het Zweedsche pantserschip „Oscar II",
hetwelk thans in de Amstcrdamsche haven
vertoeft, zal Zondag a.s. weder vertrekken.
Aan den commandant, kapitein-luitenant
ter zee baron Gyüenkrok is de Nederland
se he luit. ter zee 2e kl. C. baron de Vos van
Steen wijk toegevoegd, teneinde zijn diensten
gedurende het verblijf te Amsterdam te ver
kenen.
Dinsdagavond baxl een diner ten huize van
den burgemeester plaats, terwijl door den
Zwecdschcn consul gisteren een diner
in den Huize Couturier werd aangeboden.
Verbetering van de positie
der paardenartsen. Naar de N.
R. Cl. verneemt, ligt duet in liet voornemen
van den minister van oorlog de positie der
paardenartsen van liet leger te verbeteren
lioor aan den veterinadren dienst een zelf
standigen inspecteur te geven met den rang
van kolonel en bem een paardienairts le otf
2c klasse toe lc voogen. Zooals men weet is
de chef van den veterinairen dienst thans d!e
inspecteur van den geneeskundigen dienst
der lamdmaci.t en is de hoogste rang welken
men a paardenarts kan behalen die van
luiteuant-kolonel, toegevoegd aan dien in
specteur.
Tet het verkrijgen van den officiersrang
zijn thans bij dc verschillende inrichtingen
voor militair onderwijs 415 leerlingen in op
leiding, n.l.: bij de Kon. Mil. Academie: voor
het leger hie rte lande; le studiejaar G2, 2e
studiejaar 59, 3e studiejaar 56; voor het leger
in Oost-Indië; le studiejaar 27, 2e studiejaar
26, 3c studiejaar 29; bij de Cadettenschool:
voor het leger hier te lande: le studiejaar 20,
2e studiejaar 21; voor het leger in Oost-Indië:
lc studiejaar 10, 2e studiejaar 11; bij den
hoofdcursus: voor tiet leger hier te lande:
le studiejaar 31, 2e studiejaar 29; voor het
leger in Oost-Indië: le studiejaar 20, 2e stu
diejaar 14.
In 1911 liebben 1109 personen bij dc ko
loniale reserve dienst genomen, onder wie
116 vreemdelingen. Op 1 dezer was de sterk
te van de koloniale reserve te Nijmegen 15
officieren en 218 minderen en nog te Zutphen
(reconvalescenten) 4 officieren en 213 minde
ren
Bij resolutie van den Minister van Ko
loniën, van 22 Januari 1912, afd. D, no. 2, is
J. Rijkse ter besuliikking gesteld van den
gouverneur-generaal van Nederlaiidtsoh-Indië
om te warden benoemd tot onderwijzer 3de
klasse bij l*et openbaar Europoesoh lager on
derwijs daar te lande
Te 'sGravenhage is op 68-jarigen leef
tijd overleden de heer F. van den Blijk, ^e-
pens. luit.-kol .infanterie O.-I. leger.
De begrafenis is bepaald op a.s. Zaterdag
11 uur naar dc begraafplaats Oud Eik en
Duinen.
On gezegelde sollicitatie
brieven. liet persbureau van don Ned.
Bond van Gemeente-ambtenaren schrijft ons:
Onlangs berichtten wij, dat volgons den
Minister van Financiën sollicitatiebrieven,
waarbij men zidi ak sollicitant aanmeldt,
zonder uitdrukkelijk verzoek om benoemd
tc worden, vrij van zegel zijn, indien bet be
noemingsbesluit van den brief geen molding
maakt. Kolninklijike besluiten telt benoeming
van burgemeesters do-etn dit niet. Todh omt-
viug naar aan de Residentiebode werd
medegedeeld iemand zijn omgezegclden
sollicitatiebrief voor burgemeester van het
kabinet der Koningin terug, met de opmer
king: „Omdat dit verzoekschrift ('i was ech
ter geen verzoekschrift) ongezegeld. is, mag
volgens artikel 8 der wet van 3 October 1843
(Stbl. no. 47) daarop geene besilissing geno
men worden." Naar ons oordeel moet hieruit
niet worden afgeleid, dat men voor burge
meester nu toch bij gezegeld adres zaïl moeten
soUicitecren. De gevolgtrekking ligt geheel
voor de hand dat het kabinet der Koningin
in -het bewuste geval nog niet ambtelijk van
de niinisterieele uitlegging had kennis geno
men. Zoodra dat zal rijn geschied zal men
zich er natuurlijk ook aan het kabinet der
Koaiingin aan houden. Iets anders ware hot,
indien de sollicitatiebrief ware teruggezon
den met de mededeèting, dat Qiij niet voldeed
aan een voor hurgemeéslers-sollicatiën bc-
pa aid el ijk verlangden vorm. Maar het be-
hoctt natuurlijk niet gezegd, dat men in ons
land vrij is zijne sollicatie voor burgemees
ter in te richten zooals men wenscht.
De directeur van den Koninklijken
schouwburg te 's Gnveullage, heeft lol den
gemeenteraad een adres gericht, waarin hij,
mede in liet belang van het personeel, ver
zoekt de sluiting van den schouwburg in elk
geval le verdagen lot 15 M.-i a.s.
Maatschappij tot Nut van 't
A-gemeen. Tot leden van het hoofd
bestuur van de Mij. tot Nut van 't Algemeen
zijn gekozen, respect, met 348 en 358 van 36-1
(door 94 departementen) uitgebrachte stem
men, de heer en dr. A. Verschuur, fce Amster
dam en 1). M. Kruis inga, te Zuidihorn, die
hun benoeming hebben aangenomen.
De algemeene vergadering van liet Nut zal
worden gehouden op Woensdag 29 Mei en,
zoo nootlig, ook op Donderdag 30 Mei, te
Amsterdam.
B e e d i g i n g van p o 1 i I i e a g c n-
t c n. Per dagorder is aan liet Amstcrdam
sche politiepersoneel bekend gemaakt dat alle
Amstcrdamsche politieagenten successieve
lijk opnieuw zullen worden beëedigd.
De aanleiding hiertoe is geweest dat dooi
den kantonrechter mr. Ilöfelt indertijd ge
weigerd werd een agent van politic te be-
eedigen, omdat niet hij, doch de burgemees
ter van Amsterdam daarvoor de aangewe
zen persoon was.
De Iloogc Raad was hel met deze ziens
wijze des kantonrechters eens, weshalve dooi
den burgemeester of een door deze aan te
wijzen ambtenaar de beëediging dient tc ge
schieden. Men verneemt, dat door den bur
gemeester thans de hoofdcommissaris voor
deze beëediging is aangewezen en dat ach
tereenvolgens bij groepjes tegelijk tic agen
ten door hem zullen worden beëedigd.
Koloniale Landbouwten
toonstelling te Deventer.
Juli 19 12. Door Z. E den Gouverneur
van Suriname werd voor d-e Koloniale Land
bouwtentoonstelling Deventer 1912 eene
Commissie ingesteld met de opdracht verza
melingen voor deze tentoonstelling bijeen
te brengen, bestaande uit de volgende h©e-
ren:
Dr. P. J. S. Cramer, Directeur van den
Landbouw.
W. Amlz, Beheerder van de Plantage
Voorburg.
S. Beck* Chef van de firma C. Kei-eten
Co.
J. A. van Beek, Beheerder van de Plan
tage Suasanna'sdaal.
E. A. Bmmings, Agent van de Cultuur
maatschappij „Rust en Werk."
E. van Drent, wd. Landbouwieeraar.
H. Geerling, 'Beheerder van de Plantage
„Wederzorg".
J W. Gonggrijp, Houtvester.
A. van 't Hoogerhuijs, Industrieel-
Dr. J. Kuyper, Plantkundige.
J. A. Lieni6, gezagvoerder van de Plan-
tage „La Liberté".
W. R. Menkman, Agent van d« Koninklijke
West-Indische Mail.
Dr. J. Sack, Gouvernements Scheikundige.
J. F. Sohönfeld, tijdelijk chef van het
Bouwdepartement, wd. Beheerder Koloniale
vaartuigen en wd Directeur der Koloniale
spoorwegen.
C. R. Weijtingh, Districte-Commissaris van
Beneden-Commewyne.
E. Zeiler, Gezagvoerder van de Plantage
„Sorgvliet".
Dr. II. 't Hoen, Adjunct-Inspecteur van
den Burgerlijken Yoeartsenijkundigen dionst
in Ned.-Indië, zal gedurende de tentoonstel
ling voordrachten houden over veterinaire
onderwerpen.
Eene herinnering. Op 7 Mei zal
liet een halve eeuw geleden zijn, dat bijna
geheel Enschedé in de vlammen is opge
gaan. Van de 798 woningen brandden er 675
af en van de 134 onbewoonde gebouwen, als
fabrieken, magazijnen enz., werden er 116
verwoest. Op 1 Mei 1862 had men Neerliands
Kouina binnen de veste ontvangen en «le stad
.daarvoor haar sohoonsten feestdos aangetrok
ken Trotsoh op dien tooi, was zij in feest
gewaad gebleven tot 7 Mei en juist was men
met de opruiming der versieringen begon
nen, toen 's milddags een schoorsteenbrand
in de Kalanderstraat eerst een huis, spoedig
een straat en weinige oogenblikken later alle
straten, die in de richting van den feilen
Z.-O. wind lagen, in een vuurpoel deed ver-
kecren. Toen tegen 4 uur de vlammen de
grens van de stad aan de Hengelosahe straat
hadden bereikt, liep dc wind naar 't Westen,
waardoor het vuur bijna allies ,wat nog ge
spaard was gebleven, aantastte en verteerde.
Er heeft zich te Enschede ©ene commissie
gevormd om dit feit te herdenken, in de eer
ste plaats door 't oprichten van een gedenik-
teeken op de Markt aldaar in den vorm
van een monumentale bron, voorzien van
toepasselijke opschriften en reliefs. Reeds
hebben eenige notabele ingezetenen hun
steun toegezegd. Een verdere bespreking van
de herdenking zal eerstdaags in een te hou
den algemeene vergadering plaats hebben.
Een kluizenaar minder. Een
der laatste kluizenaars bij ons te lande is
dezer dagen gestorven.
Op zes en zeventig-jarigen leeftijd is de
kluizenaar van Geleen (bij Sittard), naar de
„Tijd" meedeelt, overleden.
„De kluis, die broeder Antonius sinds 12
jaren bewoonde, dateert uit het jaar 1699.
Broeder Antonius was een Westfaler, be-
hoorende aanvankelijk tot de orde dei- Fran
ciscanen; hij omhelsde het kluizenaarsleven
in den Eifel, trok daarna naar Luxemburg,
en nam vervolgens zijn intrek in de Sint-
Janskluis te Geleen. Broeder Antonius was
een vroom, godvruchtig man, die tal vatt
bedevaartplaatsen bezocht.
De dood van den „heremite" kwam vrij
onverwacht. De pastoor uit Geleen bezocht
dezer dagen den kluizenaar, doch vond kluis
en kapel gesloten. Bij nader onderzoek
bleek, dat broeder Antonius op den grond
lag. Een smid brak de zware eiken deuren
open Broeder Antonius scheen door «-en
beroerte getroffen, doch knapte na liefde
volle verzorging weer wat op, en stierf en-
l:e e dagen later met groote godsvruc
met volle bewustzijn de H.H. Sacrainy c e~--.
(h r stervenden te hebben ontvangen.' I al ccn o0ie
Nog heeft, hoog op den SchaesbergJ
kluizenaar zijn kapelletje en kluisken
,,De ..heremite" van den Schaesbergji
jaar in jaar uit op een druk bezoek reki
van geestelijken en leeken, die allen ga
enkele oogenblikken verwijlen in de
eenzaamheid, die weldadig aandoet en
l c n d 11 v a
zijn jn
n. Dc ko.
ooit zoove
dal vóór hel altaar in het kapelletje is
gebracht.
De kluizenaar van den Schaesberg is
man nog in dc kracht zijns levens,
shchls zelden zijn kluis verlaat en
a n a n a i
Chr. Na
<le ex-anai
ver: De leu
en christen
•voorzitter
(dedeeüng,
kleeding draagt. Maar het geslacht der
zenaars sterft langzamerhand uit." 'r 1,1
poheidene
Opening Idiotengcstic;gorden; a
„Voor geest". In tegenwoordigheid u|
den Minister van Biniienlandsche Zaken, einde
Commissaris der Koningin in Zuid-I lolls proce;
curatoren en bestuur over dc Leidsche lkuw. die E
versiteit, den inspecteur van het Genees!
dig Staatstoezicht dr. J. P. Ruijsch, den Stakij
spetteer van het krankzinnigenwezen, dr s. Bij de f
li. Schuurmans Stekhoven, verdere autorit,
ten op medisch en justitieel gebied, de le onbëwerk(
van den I-cidsclien gemeenteraad en daan, '«'o1
üjksch bestuur der gemeenten Leiden ^knoopte
Oegst geest, had gisteren voormiddag de pl< er g"en r'
ligc opening plaats van het gesticht voor je»
«ligc idioten „Voorgeest" tc Oegstgeest. Dc, z
Door den burgemeester van Leiden, rPranie^.e
dr. jhr. X C. de Gijselaar, werden de oUNV' ie
rijke genoodigden verwelkomd in het ken
gebouw van „Endegeest" met een toespra ïrteerde-
waarin de geschiedenis en dc tot-stand- hare en
ming van deze inrichting werd geschetst
een woord van dank gericht tot allen, 1 ^aal
daartoe krachtig hadden meegewerkt, in serpen,
eerste plaats aan dc nagedachtenis van z den* dal
ambtsvoorganger, wijten mr. N. de Bidd »an 1
aan wiens onverflauwden ijver, onvermo rtns,
dc werkkracht en stalen doorzcttingsvern t bedreu
gen, aldus spreker, vooral de tot-stand-] c bewoo
tiling van „Voorgcest" te dunken. beschik!
Deze toespraak werd in korte bewoord rjjg
gen beantwoord door d«% minister van li" J
neiilandsclit' ,aUen.
Daarna werd het woord gevoerd door (1 y in^
-hoogleeraar in de psychiatrie dr. G. J 11 e". y
gersma, «lie de wetenschappelijke en maP1^
schappelijke beteckenis van gestichten
deze helder deed uitkomen.
Als voorbereiding op de bezichtiging w<
den dc noodigc inlichtingen op technisch
medisch gebied gegeven, achlereenvolge
- V a
v atari
Plichten
bij hem
[en op
tc Ams
door den directeur van gemeentewerken, o *cl
der wiens leiding dc bouw plaats had, do a^>
den geneesheer-directeur der gestichten d
d. Folk cn den inspecteur van het Staal
toezicht op liet Krankzinnigenwezen dr. J. uiet
Ruijsch. klaagde
Vervolgens werd een bezoek gebracht ai bracht
de nieuw geslichte gebouwen, gelegen op i rak "e'
terreinen van het krankzinnigengesticht „FsclH11^.
degecst".
l)e inrichting beslaat uit twee paviljoeJ*
niet afzonderlijk schoolgebouw, ruimte bi Amst«
demi voor 126 verpleegden. Reeds thans zi ttn va|®
48 plaatsen bezet. *zcr da
Te zamen met hel krankzinnigcngesticl aalder
..Endegeest" en hel sanatorium voor zenuvJ9ÜS. D
lijders „Rhijngeesl" is tliaiis een geheel ve eckeruï
kregen, hetwelk door binnen- en buitenlanian dei
aan onze gemeente kan worden benijd e 'au de.
dal hel onderwijs in psychiatrie en neuroli rerschi
gie aan onze universiteit zeer zeker belang
rijk zal ten goede komen. -i.
De gebouwen zijn ingericht overcenkomsti kndijk
de nieuwste eischen op medisch en hygiénisc v
gebied, terwijl bevloeiingsvelden zijn aan de oani
gelegd voor den afvoer van menagewater
faëcaliën. v,as v
De kosten van bouw en inrichting hebbei uitgep
bedragen f 210.00(1. ruoht
avond
vn he
vaai z'
het li
Verbetering van wegen,
Tot het streven naar verbetering der we
gen behoort niet alleen het aanleggen vai
wegen, het aandringen op beter onderhout
en liet verspreiden van betere begrippen om
trent aanleg en onderhoud, doch nauw ver
band -daarmede houdt het nagaan van jal wcr]
Van
wiel
par
de 1
Maai
datgene, hetwelk de wegen kan schaden. De
studies, brochures en requesten van de We
ger-commissie van den A. N. W. B. over de
verschillende wijzen van wegenaanleg, over
slofbestrijdingsmiddelen, over het onderhoud
van grintwegen, over klinkexpa ar denpaden,
over fundeering en voegvulling van klinker
wegen, over het bederven van wegen door
opgebracht slijk en door het berijden met wa
gens, voorzien van velgen, te smal in ver
houding tot den te vervoeren last, danken
dan ook hun ontstaan aan den wensch, om
in die richting werkzaam te zijn.
Een andere oorzaak van wegbederf is som
tijds gelegen in. het hoefbeslag der trekdie
ren. Om na te gaan het nut en het nadeel
van verschillend hoefbeslag voor de paarden
en den invloed daarvan op de wegen, heelt
Ihel Dagelijksch Bestuur van den Toeristen
bond deskundigen op verschillend gebied uit-
genoodigd, studie van dit onderwerp te ma
ken en daaromtrent een rapport samen te
stellen.
Op een uitzondering na, wegens vertrek
naar het buitenland, hebben alle genoodig-
de heeren zich bereid verklaard hun mede
werking te verleenen, zoodat in de A. N.
W. B.-commissie in zake het beschadigen der
wegen door hoefbeslag, nevens de Wegen
commissie, zitting hebben de heeren:
Mr. W. J. baron van Dedera, voorzitter
van de commissie voor de paardenfokkerij in
Overijssel, lid van het Nederlandsch Land-
bouw-Comité» te Nieuw-Leusen; W. G. C.
Geiinck, ingenieur van den Rijkswaterstaat
in dc 4de directie, te Assen; A. Heidema, in
specteur van het Nieuwe Nederlandsche
Paardenstamboek, redacteur van de week
bladen „Het Paard" en „De Hoefsmid", te
's Gravenhage; kolonel J. II. Knel, oud-direc
teur van het Remonte-depót, te 'sGraven
hage; gep. majoor Moubis, oud-directeur der
Hoefsmidsohool, oud-dirigecrend paarden
arts, te Utrecht; Herman A. Nebbens Sterling,
voorzitter van (le Vereeniging voor de Paar
denfokkerij in Nederland, te Dordrecht; C.
Tamminga van Eysinga, directeur van de
Maatschappij Ariisterdamsch Goederenver
voer, te Amsterdam; P. H. A. van Wamel,
ingenieur van den Provincialen Waterstaat
in Noord-Brabant, te 's Hertogenbosch.
De Kampioen.
4-ja
H.
ten,
gcr
wo
lat
