V'. 114. Tweede Blad. Zaterdag 24 Februari 1912. BINNENLAND. FEUILLETON. VOORHOF DER LIEFDE. 10a< Jaargang:. AMERSFOORTSCH DAGBLAD. AI i O N N KM E N TSPUIJS: Per C maanden voor Amersfoortf l.OO. Lier.) franco per post- 1.50. Af(cn<Ii>r!|jke nummer»»- 0.05. De/o Courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- on Feest dagen. Advertentirnmerludeoiingen on 7-gelieve men vóór 11 uur '&i -rje.is bij «le U.l.'evers in le ronden. Uitgever»: VALKHOFF ft C°. Utrechtschestraat 1. Intercomm. Telephoonnummer 66. PRIJS DER ADVERTENTIËN: Van 1—5 regels f Elke regel moer - O.IO. Dienstaanbiedingen en aanvragen 85 cents b$ vooruitbetaling. Qroote letters naar plaatsruimte. Voor handel on bedrijf bestaan zoor voordoelige bepalingen tot het herhaald advertoeren in dit Blad, by abonnement. Ëone circulairebovattende de voorwaarden, wordt op aanvraag toegozondon. Het kind en de school. V. Hooger volksonderwijs ten platten lande. I) Wanneer is <le mensoh geen kind meer? Ik ten geneigd te -dewken, dat tien-oor geen bqpaafflde leeftijid is le stellen, maar dial de gewone school voor hem heeft afgedaan op den leeftijd, waarop hij in den regel d«e hoogste schoonheid heeft bereikt. Dc schoonheid, die de jeugd uiterlijk teekent, is misschien een uitstraling van de inner lijke wereld van schoonheid, die tegen 'het einde van zijn tweede tiental jaren daagt in elk menschenleveh, dal werkelijk .voort gaat, zich tc ontplooien. Dan schildert de fantasie in zoo 'heldere en mooie kleuren als haar in 't leven slechts eenmaal is ge geven. Dan is er in iederen jongen mensoh een natuurlijke drang, om van Uchaajnsar- beid a lthans een ,poos bevrijd tc zijn, eenige rust tc genieten, om te kunnen denken over alles, wat hij ziet, het oog le kunnen Ver zadigen aan de beelden, die hij zich zelf schept; dan is het de tijd der poëzie, van het ideaal, van innig verlangen, dat *ot geestdrift leiden kan. Wie dit leest, denkt misschien aan zijn kind, dat ai aar dc universiteit gaat oif een «beroep gekozen 'heeft, aan menigeen uit al lerlei -kring. Ook aan «krutlejongens, aan (boerenknechts en meisjes, ook aan meis jes in 'l -algemeen? Wellicht niet. waar schijnlijk niet. Maar in Denemarken denkt ine 11 wél om die jonge menschen, die, in dorp of gehucht geboren, oven goed de periode van idealen doormaken, onbewust waarschijnlijk, als de jongelieden in de skald. Sjndis 1844 is «daar ide gedachte uitge sproken, dal het de moeile waard 'is, be schaving tc brengen aan «hel plat tela ml. de jonge lieden van beider kunne en van eiken stand de gelegenheid le bieden, o«m kennis te maken met de geschiedenis humner va deren en tijdgenooien, de litteratuur 'te ge nieten van h-un eigen boste schrijvers en dichtei~s, le vernemen van de plaats van den mensch in de natuur, iets te leeren begrijpen v«am het 'heelal en van natuurkrachten en op de hoogte te «komen van allerlei aul'tu-ur. «kunst niet uitgesloten. •Door den oo-rloig, die aan .Denema«rken een groot st-ulc van zijm vasteland ontweldigde, wenden deze denkbeelden lijdelijk onder drukt, maar daarna veerden zij weer o«p en begonnen de scholen, op Thet «plaktekand on der -den naam van vo-lkshoogeschool «gesticht, tc bloeien. Thans telt Denemarken er 71, en ééne «zeer biziondere, meer «uitgebreid, walt leerstof en ruimte betreft 'beide. Om «ze 'te bezoeken, behoeft men geen toelatingsexa men le dolen, om er te blijven, geen over langs-examens, oim ze He verAatWn, ïgeeu eind-examen. Vrije voordrachten zijn hoofd zaak, enikele lesson in nuttige -dingen, o.a. rekenen en boekhouden, worden daaraan (ge paard. Dc jongens kunnen er 5 maanden zijn de«s winters, de meisjes 3 maanden des (zomers, beiden intern. De directeur met zijn vrouw en gezin, en enkele leeraars Avonen da«ar ook, en over de -ho«nderd leerlingen in el'ke schoiol leven den heelen dag, om zoo <tc zeggen, met hun leeraars mee (Die leeraars moeten menschen zijn van 1) Hoewel de uitgevers dezer art kelenserie van het beginsel uitgaan, dat het onderwijs van onder-op moei beginnen, laten zij dit artikel,, wegens de actualiteit van liet onderwerp, voor gaan. iboteckcni», hoogstaand; niets niensohclijiks mag hun v.reennd zijn, hun voorbeeld moet trekken, hun Uevensoipvivbting een open boek zijn voor bun leerlingen. Dat zijn ze ook; zij staan soms zóó hoog, dat zij worden ge roepen lot het anïht van minister, professor of bisschop (der prolestanlsche kerk) en zelfs dan zóó «hoog, dat zij de benoeming af. wijzen, o«m zich te blijven wijlden aam de beschaving «van de pla 1 tela n d s bew onersbun levenstaak. Leerlingen van zulke meesters izijn, dit spreekt van zelf, leergierig; ze «kunnen de school veriaten, wanneer zij willen, maar dc meesten blijven wel twaalf maanden in drie tempo's. Ze kennen hun meesters goed. en als de voordracht is, zooals zij behoort ic zijn, 'dan hangen zij aan zijn lippen, een di$p ademhalen aan toet slot «bewijst hun ingespannen aandacht. Nationale letterkunde en geschiedenis «ko men op den voorgrond; wijl van elk geloof leerlingen worden toegelaten, bidt ieder op eigen manier en Avordt .geen godsdienst onderwijs gegeven. De Scandinavische sagen en vertellingen leveren stof geno'eg voor den beginner, die nog n-iët heeft leeren luiste ren en vasthouden; verklaring van poëzie on van voHiksiuitdirukkingen komt wait later; aan de geschiedenis der letterkunde en voor al schrijvers en dichters, die op de volks ontwikkeling invloed hebben gehad; nog la ter karakter van menschen en van A'ollikén, fantasie, gevoel en denken; woord en denk beeld; kuituur van oude volken; spijkers«dhri'ft en hiëroghipben; de Fransohe revolutie; so cialisme; de mensoh in de maatschappij'. D«'t is slechts een beeld van de voordradh- fon, zooals er nu en dan worden gehouden, altijd wordt daarbij de hoogste eenvoud «be tracht en ntatar duidelijkheid gestreefd, an ders is hel voor de dorpelingen vergeefs ige- si-rokcn. De heele persoonlijkheid van den lctraar is daarbij de ziel van .het woord; hij zelf is beschavingsmiddel', en moet 'daar voor een man uit eem stuk -zijn, wélen walt hij wil, en dat volbrengen. Wie er meer van wil- weten, «leze in „School en leven" 13de jaargang, no. 18—20 dc artikelen; Volksbeschaving op het jplat- teiand in Denemarken, of, uitgebreider dr. A. II. Hollmann „die diinische Volksiboah- schule". En wie betreurt, dat in ons Hanvd zulke scholen niet zijn, en gaarne zul'k on derwijs zag gegeven, bedenke, dat daarvoor in verschillende streken verschillende aan- 'knoopingspunten be vinden zijn: voókshan- denarbeid, a'oMcstoonkunst, voükstootoaieel- «l-niiïst, voflkstaial (als b.v. de fryske ibaeü i-n 'Friesland), of andere uiting A-an kunnen en kennen. Hij over logge dan tevens, waar -hij voor dien arbeid geestelijken bijstand, zal kunnen a-inden: bij den dorpsgeestelijke, de« onderwijzer, ,den arts of bij eene of aindere Acreeniging, die verlichting en vóórlichting des volks reeds in hare banier 6Chreef. Ruim te ontbreekt hier, om daar nu A-erder op in te gaan. Den Ilaag, 1 Febr. 1912 J. Th. M. De Staatscourant van Zaterdag 24 Fe bruari ibenat o.a. de volgende Koninklijke besluiten; bevorderd tot gezanlschaps-secretaris le klasse bij het Nederlankltsche gezantschap te Weenon, jhr. dr. II. M. van Weede, thans idem 2e klasse; op verzoek eervol ontslagen dr. G. II. Leo- pold, als afdeclingschef bij den diicnst der R ij kisila n.d«bo u wpr oc fs 1 a l i ons belast met de waarneming van de betrek king van administrateur hij het departement van Koloniën, de Indische ambtenaar 'inet verlof I». de Roo de la Faille, laatstelijk in specteur van agrarische zaken in Indië; toegekend de titel van administrateur bij het departement van koloniën aan J. II. IliLs- hof Pol, laatstelijk le gouvernements-secre- ta-ris tijdelijk belast me tde waarneming van de functie van algemeen gouvei-nomeivbs- secretaris in Indië, die thans tijdelijk bij het departement van koloniën is te werk ge steld. Ook 'savonds stemmen. Het be- sluur van de federatie S D. A. P. te Rotter dam heeft besloten den burgemeester een memorie te doen overhandigen door een de putatie, betreffende het ook 's avonds open stellen der stembureaux bij verkiezingen. Dal dit vooral in een havenstad van groote betce- kenis is zegt het Volk springt dadelijk in het oog. Honderden arbeiders, vooral uit dc haven, kunnen thans hun kiezorsplich! niet Avaarnemen, doordat zij niet of onder zeer bezwarende omstandigheden overdag hun werk kunnen verlaten. Daar dit geldt voor meerdere steden, zal levens de aandacht van het Partijbestuur hierop gevestigd worden, ten einde deze zaak- in meerdere districten naar voren te bren- gen. A n t i-t r e k honden-bond. Men een tal van 25 leden is le Amsterdam opgericht de Anti-TrekhondenboncT, die zich blijkens de statuten ten deel stelt hel tegengaan van het gebruik van den houd al-s trekdier en hel verkrijgen van een Rijkswet houdende zoo danig verbod. De koninklijke goedkeuring zal op de sta tuien worden aangevraagd. Het hoofdbestuur beslaat uil mevrouw W. Tindal, gob. jonkvr. Tindal, mevr. A. C. Kühne-Kramer, beiden le Amsterdam, de heelen J. H. Th. O. Kcttritz, Utrecht, H. Z. Zekers de Beijl, Nijmegen en Joh. F.. A. van Pellecom, 130 P. C. HooflstraaL Amsterdam, secretaris. Een meevaller. De directie der Auisterdamsche Gemeentetram heeft aan een negentigla«l conducteurs en wagenbe stuurders ieder een premie van f 10 toege kend als bewijs van tevredenheid der directie voor betoond goed gedrag en dienstijver. Van den Hak op den Tak. (Weekpraatje). ..Het Handelsblad" vertelt het volgendeIn de hoogere klasse van een onzer Amsterdanisehe scho len is de Regcering van Koning Willem I aan de arde. Ter sprake komt de belasting op het geamnl e» geslacht. „Wat zou dat voor een belasting zijn, die be lasting op het gemaal?" vraagt de onderwijzer aan een van zyn leerlingen. Met het gezicht van een jongen, die blij is dat hij „het weet", komt het antwoord: „De belasting op de echtgenooten, meneer''. De onderwijzer lacht fijn:jes en vraagt verder „En de belasting op het geslacht?" Maar de jongen bespeurt aan het gezicht van zijn meester, dat hy iets geks heeft gezegd en vindi het raadzaam op de tweede vraag 'het antwoord schuldig tc blijven. „Nu jy dan", richt de onderwijzer zich tot zijn buurman. En die bedenkt zich nietBelasting op dc kin deren, meneer." Belasting op de echtgenooten en kinderen! Ge lukkig dat die niet bestaatDan g ng 't er voor velen, die smachten om naar het huwelyksaltaar te treden, nog donkerder uitzien. Toch zyn er ouders genoeg, die een vrijwillige belasting voor hun kin deren offeren, door ter wille van hun IJdelheid allerlei verkwistende uitgaven tc doen. Zoo deelt een moeder, die wat Al te zeer ingeno men was met haar vijf-Jarig dochtertje, aan een blad mee, dat het kind 121 maal gefotografeerd was Of dot niet een record was? Dit wist dc man van dc krant niet, maar 't zou in elk geval een afkeurenswaardig record zijn, zegt hy. Eeu kind waarvan zooveel notitie wordt geno men zal gauw de aantrekkelijke eenvoudigheid der jeugd verliezen. Eens per jaar fotografeeren is meer dan genoeg. In onze jeugd, zegt de man verder, werden we maar heel zelden geportretteerd. Van daar onze bescheidenheid nu. De krantenman had gelijk *le lyd van zijn jeugd was een andere dan de tegenwoordige. Wie heef' er »u nog bescheiden wnschen? Men spreekt van rechten en eischen. En blyft dat binnen dc perken der billijkheid, dan is daar ook niets tegen tc zeg gen. En wat geeft onze tijd niet veel gerief, voor deel. genot, dat vroeger rtiet gekend werd. Denk b.v. aan de telefoon, om iets te noemen. Jawel, boor ik daar zeggen, 't is waar, maar last en on gerief heb jc daar ook van. „De Fabrieksbode", weekblad voor en van het personeel der Ned. Gist en Spiritusfabriek enz. te Delft, bevatte laatst ee.i ged'cht, waaruit blijkt, dut een telefoon iviet louter plezier geeft IN ONS TELEFOON BUREAU. Tachtig nummers! 't Is geen beetje. En men belt maar altyd door 's Morgens tot des avonds weet jc Van geen stilte aan je oor. Hing, ring, vallen weer de plaatjes 'k Hóór niks! roept een abonné En eeu ander maakt weer praatjes, Over 't afbelklepje twee. 't Hallo!! roepen kruist er statig, t Snibbig'. ..Wc daar!?" en „niet klaar!" Dankjea krijg je er ozoo matig. Brommen hoor je 't heele jaar. Nu reus staat er een te zweeten Met een intercommunaal. Deez' is 't nummer weer vergeten, En'roept: T is een waar schandaal! Eu die bromt, 't is meestal kort nog. En du* makk'üjk droog maar klaór Méér dan 't woordenrijk betoog toch, Dat dra 't ret maakt door elkaar. Van defecten zal 'k niet spreken 'k Kwam te na aan menig oor 't Lag te d:<kW\jIs i» 't gebleken, Niet aan 't toestel, aan 't gehoor. Nog tot slot wie vlug wil spreken, Belle rustig, niet te vaak. Vraagt zijn nummer, zonder preeken, 'l Oor aan den hoorn van den haak. Allerlei uitvindingen maken het leven zoo geheel anders dan vroeger. Die maar de middelen heeft om ze toe te passen of er gebruik van te maken, die kan 'net zich in veel opzichten byzonder gemak kelijk maken. Zoo deelt een onzer bladen het vol gende mee, dat misschien anderen in den volgenden winter willen navolgen, als zy eens aanvechtingen krijgen om vroeg op te staan, gedachtig aan de guldenspreuk De morgenstond heeft goud in den mond. en aan het liedje, op de schoolbanken ge leerd Die vlug wil zijn als Daantje, moet nel zoo doen als 't haantje. Iemand dan. die erg veel van knutselen houdt en het er ook ver in gebracht heeft, heeft in zijn slaapkamer een inrichting gemaakt, waardoor het opstaan op koude winterochtenden al zyn verschrikking heeft verloren. Hij heeft name- j lijk zijn "Wek kerk lok verbonden met een mechanisme, waardoor de lamp in zyn kamer wordt aangestoken CU het vuur in den haard begint tc branden, terwijl hy nog in bed 1 gt. Wanneer namelijk dc wekker afloopt, brengt een draadgeleiding van zyn wekker naar den haard een lucifer, die tusschen briketten en vuurmakers ligt, tot ontbranden, 't Is een ware zaligheid om van tut je bed te z en hoe het haardje begint te branden, zegt de uitvinder. Hij begrijpt niet hoe hy het voor zyn vondst heeft uitgehouden en beweert, dat opstaan nu een dagelyksch genoe gen voor hem is. Gelukkig men»ch. Ik noemde daar pa* 't haantje, door Van Alphen aan dc kinderen van zijn tijd ten voorbeeld gesteld. By de haan hooren kippen en zoo gaan mijn ge- dachteu naaj een andere uitvinding van onzen tijd. dc „buiksprekende kippen." De „Jardin des Plantos" te Parys is verrykt met een colicctie kippen en hanen, ingezonden door den heer Merwart, algemeen secretaris van Fr»nsoh- Guinea, die dc eigenaardige natuurgave bezitten van zoogenaamd „buikspreken" en aanleiding tot veel pret, gaven. Deze hanen en kippen maken een geluid, dat nu een* uit dc boomen, dan uit den grond, dan weer midden uit dc toeschouwers schijnt te komen, tot groot amusement van het publiek. De Latijnsihe benaming dezer k ppensoort is „Hocccs alector." Het vlecsch en <lc eieren dezer kippen worden door de Ameriknatischc fijnproevers zeer geroemd als smakelijk en voedzaam. Keizerin Josephine heeft te vergeeft getracht de Hoicos tc accümntiteeren. Ja, 't wordt wel een wonderlykc wereldde dieren worden menschen en. omgekeerdWat blief? Ik wi! zeggen, dat er menschen worden aau- getroffen die in zooverre op dieren gelij'ken, dat ze behooren tot de herkauwersMcnschelijke herkauwers! In dc ..Sehwcizer-Hotel-Revue" ver haalt Dr. Traenharl zijn ervaringen omtrent die soort dpardon, menschen. Een 2fi-jarig man kwam hem onlang» om raad vragen betreffende zijne ziekelijke gewoonte vau het eten te herkauwen. Dc eerste verschijnselen deden zich bij hem voor op 18-jurigen leeftijd, toen hij student was. Hel herkauwenspioces begint ge woonlijk een kwartier na het beéindigen van eeu maaltijd en wel 'het vaakst na den middagmaaltijd met een of twee monden vol, die uit zichzelf naar hoven komen zonder van zure oprisping of zuren smaak vergezeld tc gaan. Zulks herhaalt zich hoog stens 8 of 10 maalnooit echter wordt de gehccle maaltijd herkauwd. In den beginne spuwde het jongmensdi de hoeveelheden teruggekomen voedsel uit. doch langzamerhand gewendde hy er zich aan. wjjl ze geen onaangename» smaak hadden, ze tc herkauwen en daarna weer door tc slikken. Ten slotte vond hij het aangenaam vooral al» hy zijn licvelingskost h3d gegeten. De jonge man zag er gezond en opgewekt uit en was normaal opgebouwd. Alleen omdat zijn ken nissen hem om zijn herkauwen uitlachten, wendde hij zich tot den medifu*. Somtijds schijnt ook een nerveuse ziekelijkheid der maag of van den slokdarm, welke van ouder.» op kinderen overerft, de oorzaak van het herkau wen tc zjjn. Dr. Broekband beschryft een geval, waarbij bleek dat een vader en vyf zonen daaraan leden. Ken tweede medicus behandelde wegens een andere ziekte een man, die reeds 14 jaren herkauwer was en wiens beide volwassen zonen dezelfde „leclyke gewoonte" hadden. De een deed moeite om als hij in geze'schap was, het kauwen te onderdruk ken. hetgeen hem meestal gelukte. Merkwaardiger wyze verklaren allen, dat zy eerst bij het terugko men van de spijzen den waren smnnk, het ware genot van het eten hebben. Bij nerveus aangelegde personen kan ook de drang tot nadoen van invloed zijn. Zoo lveefi men opgemerkt, dat jonge meisjes deze min of meer vieze gewoonte van hare gouver nantes, die er mee behept waren, overnamen. Over het algemeen is het herkauwen bij menschen tomelyk zeldzaam; niettemin heeft m'en gevallen In alle kringen der samenleving geconstateerd, op clkeM leeftyd. doch voor het meerendecl komen dv geval len bij jongere personen voor. KEUVELAAR. 25 ROMAN DOOR A 51 N 4| IV .4 H I, E N R E R G. Plotseling viel het hem in, hoe omheloeM hij, was dat hij de deur niet voor haiar open hield. Met een paar sprongen was hij bij dc deur en bonst cl de zijm verzuim, en toen ze hem voorbij kiep, kreeg hij tot dank een vroolij- ken dankbaren blik, die zijn geweten wekte als een onverdiende goedheid, 't Was of hij vele verzuimen had goed »e maken. Illj was bepaald ondankbaar en onbeleefd geweekt, en zie wreekte zich Slechts door voortdu rend vriendelijk l'egen hem ie zijn. Een paar seconden bleef hij slaan in de ge opende deur, maar toen liep hij haar na in de zaal. „O, daar komt hij", riepen de kinderen, en maakten plaats voor hem aan de tafel. De courant met de rebus werd hem over gereikt; een menigte hoofden verdrongen zich rondom hem, en men vertelde hem hoe A'er men gekomen was met de oplossing, en in welke richting men het vervolg zocht. En toen het werkelijk gelukte de oplossing Ie vinden, steeg er een luid gejuich op. Nieuwe raadsels werden hem voorgelegd, hij zelf gaf den anderen er een paar op, en in een paar minuten voelde hij zich volkomen thuis in den vroolijken kring rondom de verlichte ta fel, waar hij tot nu toe meende buiten te staan, en die hem geirriteerd had als hij die door de open deur zag. Iemand deed een ver haal en hij vulde dat aan met een opmerking, een ander begon over een zaak te praten en hij zei helder en vrij uit zijn meening. Er werd een melodie geneuried, en hij deed da delijk mee. Ilij had geheel A'crgetcn, dat dc tijd verstreek, tol het acht uur sloeg op de hooge staande klok. Maar toen stond hij ook haastig op cn nam afscheid. Ililma zou zeker al op het feest zijn, ze had hem reeds meer dan een half uur gewacht. Hij liep vlug door de straten, maar werk tuigelijk, zonder om zich heen le zien, en te weten waar hij zich bevond, want hij dacht slechts aan het gezelschap dat hij zoo juist verlaten had. Wonderlijk, hoe vroolijk cn vrij hij zich gevoeld had. En hoe anders de men schen hem thuis vanavond leken dan hij ze vroeger gezien had. Ilij had oog gekregen voor hun goede zijde. Ze waren hem sympa thiek; hij voelde zich thuis bij hen. Terwijl hij in deze gedachten verdiept was, werd zijn oor getroffen door een massa ver warde geluiden, die uil een poortgewelf stroomden. Pianotoncn, gestamp, gemurmel van vele stemmen, nu en dan een hooge kreet, of een uitschaterende lach. Ilij was dicht bij zijn doel, het kazerneachtige huis met vijf A'crdie- pingen, geklemd tusschen een paar even hoo ge huizen, en daarmee een wijk vormend van een troostelooze, onafzienbare rij gelijkvormi ge gebouwen, zonder een versiering, een uit houw, of een kleur verf, die de een van de andere onderscheidde. Aan den achterkant waren ze toch ongelijk. De binnenplaatsen va- riëerden in grootte naar den aard der opper vlakte van het bouwterrein. De plaats waar op het feest van dezen avond gevierd werd door de bevolking van de wijk met hun ken nissen, en kennissen \'an kennissen, was juist uitgekozen omdat ze zoo groot was. Ver in de poort lag de bonte schijn van dc gekleurde lampions, en gicgelcnde meisjes en lawaaierige jongens stonden in hoopjes bij den hoofdingang. Juist toen Stefaan voorbij deze groepen ging, werd een van de jongens tegen een an der geduwd, zoodat deze achterover viel en Stefaan's hoed afwierp, die op den grond viel, vuil van den modder en van de groolc laar zen; daarna werd dc hoed nog A'erlrapt door de worstelenden. De eigenaar nam hem op en wierp een loornigen blik op den veroorzaker van het on geluk, maar in plaats van een verontschuldi ging te hooren, weerklonk een luid gelach, herhaald door al de meisjes. En terwijl Ste faan, zoo goed als hel ging, zijn zwaar be schadigd hoofddeksel opraapte en afveegde, werd dc vroolijkheid nog steeds luidruchtiger, slechts afgebroken door luide opmerkingen over het veranderde uiterlijk van den hoed, cn hoe deze den drager kleedde. Maar Stefaan lachte niet en ging slechts haastig verder. 01 het hem zelf of een ander betrof, nooit had hij de opvatting van arbei ders begrepen, wat betreft het komische yan vernieling en bevuiling van allerlei zaken, en bet kleine avontuur in de poort had hem zoo onaangenaam gestemd, dat heel zijn blijde stemming, waarin hij zooeven verkeerd had, weg was. Toen hij de plaats betrad, vertoonde deze een vroolijker aanblik. Drie of vier rijen ge kleurde lampions, aan touwen tusschen de buizen opgehangen, gaven geen heldere ver lichting, maar toch voldoende licht dat dc krioelende menschenmassa elkaar duidelijk herkennen kon, en zien wat ze deden. In oen hoek, op een stapel planken, zat dc speelman met zijn harmonica en speelde een pas dc quatre in een zeer vlug tempo en zonder iets om maat te geven. Maar zoo wilden dc dan sende paren hel juist hebben, ze sprongen hem voorbij, rood cn hijgend, en hoog ern stig zoolang ze dansten, maar zc schenen te vreden, zoodra ze stonden om uit tc rusten. Tegen een der zijden stond een lange tafel met koppen, en manden met brood, en daar werd koffie geschonken. Alle arbeidersvrou wen uit.de buurt waren verzameld, velen met een kind op den arm, anderen hadden klein- Ijcs aan hun rokken hangen. Hier kwamen ook de oudere mannen, als het hun verveelde over de vragen A-an den dag te spreken. En hierheen trokken de cavaliers hun meisjes om haar een warme kop koffie aan te bieden. Maar zoodra de muziek eenigc minuten op hield, werd het gemurmel der stemmen dub bel luid. Jonge mannen, als paljassen gekleed, vlogen gierend voorbij, knepen dc meisjes in de becnen en deden allerlei ondeugende stre ken. Kinderen liepen dc dansers in den weg, werden geduwd en begonnen te schreeuwen. Vloeken weerklonken als de lucifer uitdoof de, vóór dc sigaar aangestoken was, of als dc koffie uit een kop gestooten werd. Gedurende dc pauzen van den speelman werd de tijd afwisselend benut. Een volks spreker sprong op de planken en begon een gedicht van Fröding tc declamecren, cn plot seling werd het zoo stil als in een zaal waar een voordracht gehouden werd. Alle ooren luisterden gretig naar de strofen. Aan de spanning op de gezichten kon men merken, dat hier een accoord werd aangeslagen, dat doordrong in aller gemoed, en een fantasie opwekte, waarvan de mecsten zich zeker niet bewust waren dat ze die bezaten. En toen het gedicht ten einde was, klonk een krachtig ap plaus van honderden handen. Maar een oogenblik daarna waren het lawaai en het gevloek weer even luid. Stefaan zocht Ililma, en toen er een polka gespeeld werd, kreeg hij haar eindelijk in het oog. Ze danste mei Anglund, een jongen ar beider van dc fabriek van mijnheer Harder. Deze beiden zagen hem ook, cn na een paar maal rondgedanst te hebben, kwamen ze op hem af. „Waar in 's hemels naam heb jij gezeten?" vroeg Ililma. „Moet je je zoo laten wachten? Ik ben verscheidene malen naar de poort ge weest om naar je uit te zien." Haar toon en uitdrukking van gelaat trof fen Stefaan onaangenaam. „Ze wil laten zien, dat zij dc baas is", dacht hij. „Als we getrouwd waren, zou zc niet kwa der hebben kunnen optreden." En hij antwoordde kortaf: „Als ik tc laat kom, dan zal ik wel weer te ruggaan!" „Kom, zeur niet." Ze stootte bom half schertsend, half hoos aan, en streek het haar uit haar warm ge zicht. „Ik heb geen zin nu met je ruzie te maken, want ik ben zoo warm en bezweet." „Ja, waarachtig, je wordt hier warm en liezwcct," zei Anglund, en streek zich met zijn zakdoek over het gezicht cn tusschen de kraag. Wordt vervolyd.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad | 1912 | | pagina 1