V.
209 Eerste Blad.
Zaterdag 4 Mei 1912.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
lO"* Jaargang:.
ERSFOORISCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS:
P«r 8 manden voor Amersfoortf l.OO.
Idem franco per post- 1.50.
Afzonder! yke nummers0.05.
Deze Courant Terschijnt dagelijks, behalve op Zou- en Feest
dagen.
- Adrertentiönmededeelingen enz., gelieve men vódr 11 trar
's morgens D(j de Uitgevers in te zenden.
Uitgever»: VALKHOFF C®.
Utrecht9chestraat 1. Intercomm. Telephoonnummer 66.
PRIJS DER ADVERTENTIÈN:
Van 1—5 regels f 0.50.
Elke regel moer - O.IO.
Dienstoanbiedingen en aanvragen 25 cent» by vooruitbetaling.
Groote lettors naar plaatsruimte.
Voor handel on bedryf bestaan zoor voordeelige bepalingen tot
het herhaald advorteeron in dit Blad, by abonnement. Eone
circulairebevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
Politiek Overzicht
De heropening
Dardanell
van de
en.
i Dc internationale handel herademt, nu
door een besiuit van de Porte de Dardanellen
weder voor de scheepvaart opengesteld zijn.
Mei iederen dag werd hel ongerief grooter,
dat daarvan werd ondervonden, en steeg ook
hel bedrag van de schade, die berokkend
werd, niet aan de oorlogvoerenden zelf, maar
aan de onzijdige staten, die door de strem
ming van hei handelsverkeer met de Zwarte
zee zich in hunne levensbelangen zagen be
dreigd. Hel waren niet alleen de oeversta-
ten van de Zwarte zee, die hierdoor werden
getroffen, met Rusland dus Bulgarije en
Ruinen.c. maar ook Oostenrijk-Hongarije en
Servië, voor wie de Donau een der groote
verkeerswegen is, verdei Griekenland, welks
zeilseheepvaart naar de Zwarte zee en in de
gehecle oostelijke Middellandsche zee van
veel beteekenis is, en in het algemeen alle
staten, welke handel drijven op de Levant, die
verlangden naar de heropening van dc vaart
door de Dardanellen en krachtig aandrongen
om die te krijgen.
Aan dien aandrang is nu eindelijk toege
geven. Dat is minder geschied uit militaire
dan uit politieke overwegingen. De Tanin
heeft dit- onomwonden toegegeven in een
officieus artikel, da» de meening weergeeft
van het departemeni van buitenlandsche za
ken in Koiislanlinopel Daarin wordt de
overbrenging van den oorlog naar de Egeï-
sche zee in verbinding gebracht met het ge
ringe succes van den Italiaanschen veld
tocht in Noord-Afrika, en gezegd, dat door
hel gebeurde de atgemeenc vrede bedreigd
is- Rusland toont reeds zijne nagels, Bulgarije
en Griekenland beginnen zich te roeren. De
shilling van de Dardanellen brengt aan Tur
kije uit een politiek oogpunt geen voordeel.
Dienst wordt daardoor alleen bewezen aan
Italic, omdat Europa tegen Turkije in het
harnas wordt gejaagd. De opening van de
Dardanellen zal aan den tegenwoordigen,
voor Turkije moeielijken politieken toestand
een einde maken, door te verhinderen, dat
Europa zich legen Turkije wendt. De Tanin
zegt, dat als Italië eene nieuwe poging wil
doen om de Dardanellen te forceereu, het
geen zonder de grootste verliezen niet kan
worden gewaagd, het altijd nog tijd is de Dar
danellen weer te versperren en de eventueel
binnengedrongen oorlogsschepen in een mui
zenval op te sluiten.
Het recht daartoe heeft Tuiikije zich uit
drukkelijk voorgehouden. In de nota, waarin
de Porte kennis geeft van haar besluit om de
scheepvaart weder toe te laten in de zee
engten, wordt met zoovele woorden gezegd:
„Het spreekt van zelf, dat de keizerlijke re
geering haar wettig recht onbeperkt hand
haaft om de zeeëugten volledig te sluiten,
zoodra de behoefte daaraan zich zal doen voe
len". Dat recht is intusschen niet betwist.
Als het uit een militair oogpunt noodig mocht
zijn, dan is zoo wordt uit Berlijn aan de
Ködn. Ztg. geschreven „het recht van
Turkije om tot zijne eigen verdediging de
Dardanellen tijdelijk te sluiten, van geenc
zijde bestreden en kan ook niet bestreden
worden". Dat staal dus vast. Van Italiaansche
zijde wordt trouwens tegengesproken, dat het
Italiaansche eskader met het doel om een
aanval te ondernemen, zich voor de Darda
nellen heeft vertoond. Men verwijt daar zelfs
Turkije, dat het zich aan een werkelijk bedrog
tegen Europa zou hebben schuldig gemaakt,
door de Dardanellen voor te stellen als te
zijn aangevallen en het uitzetten van perma
nente mijnen als onmisbaar voor hunne ver
dediging. Men kan die beschuldiging laten
voor wat zij waard is, maar in ieder geval kan
op goede gronden worden aangenomen, dat
dc sluiting van de Dardanellen ongedaan kon
worden gemaakt, zonder de stelling van Tur
kije militair tc verzwakken. Dc Temps schrijft
daarover:
„Dc Turken hebben misschien eene te
zwakke gedachte van hun weerstandsvermo
gen, wanneer zij onderstellen, dat het Ita
liaansche eskader de Dardanellen zou heb
ben kunnen forceeren als er geene mijnen in
waren neergelaten. Van Koem-Kaleh tot Gal-
lipoii heeft de straat der Dardanellen eene
lengte van omstreeks 60 K.M. en vertoont over
de geheele uitgestrektheid van dezen doorloop
steeds eene geringe breedte: 3800 M. aan den
ingang, van Koem-Kaleh tot Sedil-Bar, 2200
M. bij de vernauwing van Kilad-Bar en 5000
a 8000 M. ten oosten van deze vernauwing.
De bedde oevers zijn bezet met batterijen van
zwaar kaliber; zij zijn in den laatsten tijd
versterkt met talrijke hulpwerken, die het
aantal Turksche kanonnen, aan den zeeoever
opgesteld, op meer dan 700 vuurmonden
brengen. Een talrijk garnizoen, op meer dan
40,000 man geschat, steunt ze. Onder die om
standigheden, en daargelaten de twijfelachtige
waarde van de Turksche kustartillerie, zou
het forceeren van de Dardanellen eene ern
stige operatie zijn, de gezamenlijke aanwen
ding van een eskader en van een landings
korps eischende.
„Dc Italianen hebben herhaalde malen ver
klaard, dat deze operatie niet paste in hun
tegenwoordig plan. De militaire Europecschc
pers is 't er over eens, dat inderdaad hun
strategisch belang hen van die richting af
houdt. Onder die omstandigheden was het
aanbrengen van torpedo-liniên een begrijpe
lijke maar waarschijnlijk nuttelooze voorzorg.
Of althans want niets wat voorzichtigheid
is, is nutteloos in den oorlog kan de maat
regel eene schikking verdragen, zoodat de
economische belangen van de onzijdigen niet
worden gedeerd. Daarover was de openbare
meening in Europa één van zin. Turkije heeft
een bewijs van handigheid geleverd, door
daaraan voldoening te verschaffen".
Italië «n Turkije.
II o m s, 3 Me i, (Uit Italiaansche bron.)
Generaal Reisouli heeft de stelling Libea, die
door den vijand met eene sterke macht werd
bezet, aangevallen en heeft zich daarvan
meester gemaakt na een hevig gevecht. De
verliezen van den vijand moeten meer dan
3UÜ dooden bedragen. De Italianen hebben
verloren: 1 officier gedood, 3 gewond, 7 sol
daten gedood, 34 gewond.
T r i p o 1 i, 3 Mei. Uil Kerona wordt be
richt, dat generaal Carieri eene colonne heeft
uitgezonden, om de bezetting te bevestigen
van de karavaanwegen ten zuiden van Bu-
chamez. De colonne ontmoette 200 Türco-
Arabieien, die zich met groote verliezen
mcesten terugtrekken.
Uil Tripoli wordt over eene verkennings
vlucht bericht, die de luchtschepen P2 en P3
d©:i len Mei ondernamen lang6 den weg Fon-
doek—Tokar—Suani—Benaden— Azizia. De bei
de luchtschepen namen de strijdkrachten en
stellingen van den vijand op. Toen zij bo
ven de vijandelijke kampen verschenen, wer
den zij met levendig geweervuur en granaten
uil twee kanonnen ontvangen, maar bleven
ongedeerd. De 1'2 liet 30 bommen neerkomen
in het kamp van Azizia, de P3 liet 12 bom
men in de kampen van Suani en Benaden
vallen, die allen tot ontploffing kwamen. Na
een tocht van drie uren keerden de lucht
schepen naar hunne loodsen terug.
De Agenzia verklaart het bericht onge
grond, dat Italiaansche oorlogsschepen zich
voor Chinos hebben vertoond.
In opdracht van het centrale comité „Een
dracht en vooruitgang'' hebben de Turksche
bladen <le volgende oproeping bekend ge
maakt:
„Sedert zeven maanden ontwikkelen de
woeste Italianen eene ware woede in het
verrichten van moorden onder onze vreed
zame landslieden van Tripoli. Daar zij niet
eens in slaat zijn hunne stellingen voor onze
dappere strijders te handhaven, grijpen zij
naar een ander middel, door onze kusten te
beschieten. Intusschen zijn de Osmanen, door
onverbrekelijke banden verbonden, besloten
tol het einde toe alle aanvallen te trotsee-
ren. Zij lachen om de nadeclcn, die Italië aan
dc onbeschermde kusten kan toebrengen, en
betreuren het slechts met zulk een opgehla-
zen tegenstander te doen te hebben. Al onze
landgenooten moeten weten, dat deze nadee-
len zijn te beschouwen als aan de gehecle
natie toegebracht en dat zij door de natie
weder goedgemaakt zullen worden. De in
fame vijand echter, die zijn roem slechts
vindt in de vlucht, inoet alle Osmanen 't zich
tot eene eer rekenen, wakker voor het wel
zijn van hun land te sterven".
Volgens een telegram van Lloyde uit Kon-
stantinopel, zal waarschijnlijk Maandag de
vaart door de Dardanellen weder aan han
delsschepen worden toegestaan. Schepen, die
bestemd zijn naar Konstantinopel worden
eerst in de Dardanellen toegelaten als de
daar aanwezige schepen zijn uitgeloopen.
Het aantal der in Konstantinopel en voor
de Dardanellen liggende stoomschepen werd
den len Mei opgegeven als 300, echter met
de bijvoeging, dat dit getal geen trouw beeld
geeft van het verkeer, omdat het slechts dc
6<>omschepen omvat, die bij de sluiting van
de Dardanellen onderweg waren.
Duitschland.
Berlijn, 3 Mei. De Rijksdag heeft be
sloeten tot een wijziging van zijn werkzaam
heden, waarbij ingesteld wordt, dat schrif
telijk korte vragen den Rijkskanselier kun
nen worden gedaan. Bespreking van het ant
woord van den kanselier en molie's over de
zaak worden niet toegelaten. Staats-secre-
•taris Delbri'tck heeft verklaard, dat de wijzi
ging nóch uitbreiding der rechten van den
Rijksdag, nóch beperking van die des Kei
zers of der regeering mag veroorzaken.
Door de tot dusver genomen besluiten van
de commissie van den rijksdag, die het wets
ontwerp tot wijziging van de brandewijn-
belasting heeft te onderzoeken, zijn de door
deze wijziging te verkrijgen inkomsten, die
zullen voortvloeien uil de opheffing van de
„Liebesgabe" e» door de regeering geschat
zijn op 36 millioen mark, verminderd met
19 millioen, namelijk met 16 millioen tot be
vordering van het gebruik van spiritus voor
bedrijfsdoeleinden en met 3 millioen ten gun
ste van de Zuid-Duitsche branders. Wanneer
de wet In dezen vorm wordt aangenomen,
dan zal er voor dekking van de hoogcre uit
gaven, die de versterking van leger en vloot
zal vorderen, maar weinig, ten slotte mis.
schien niets overblijven. Aan den anderen
kant zijn dc sociaal-dcniocratcn tot een an-
dt.- inzicht gekomen, wat huin.e houding be
treft in de dekkingskweslie; zij hebben door
een van hunne vertegenwoordigers in do
commissie laten verklaren, dal zij bereid zijn
ter vervanging van indirecte belastingen mede
te werken tot het voleeren van eene successie
belasting om de kosten tc dekken.
België.
Brussel, 3 Mei. De Kamer heeft met
97 legen 2 stemmen het wetsontwerp tot
goedkeuring van de Duitsch-FraHsche over
eenkomst over Marokko aangenomen.
Dc minister van openbare werken heeft in
de Kamer liet programma uiteengezet, dat
door de regeering wordt voorgesteld voor de
verbetering van de Schelde-bedding. Dit pro
gramma omval de verbetering van de krom
ming bij Auslruweel, den aanleg van nieuwe
kaden, de verbetering van hel kanaal van
St.-Marie, den aanleg van een toegangsweg
tusschen de Kruisschans en het kanaaldok.
Dc regeering neemt geene verbintenis op
zich ten aanzien van do sluizen. De sluizen
van hel kanaaldok zullen het onderwerp uil-
maken van eene nadere studie, waarbij do
regeering zal uitgaan van de besluiten op
het congres te Philadelphia genomen ten aan
zien van de diepte.
Het plan werd met algemcene stemmen
aangenomen.
Engeland.
Eene door de admiraliteit aan de pers ver
strekte mededeeling over de voorgenomen
reorganisatie van de vloot houdt in, dat het
eerste en liet tweede eskader zullen bestaan
uit Linieschepen ran de Dreadnought- en de
Nelfion-klasse. Het derde eskader, dc oude
Atlantische vloot, zal nieuw gevormd worden
uit de acht schepen van de Hchiard VIL-klas
se. In den loop van den zomer zal de tegen
woordige Middellandsche zee-vloot Gibral
tar alt basiis krijgen en in het vierde eskader
veranderd worden, dal uit de schepen van de
Dunan-iklasse zal bestaan. Deze vier eskaders
vormen dc eerste slagvloot.
Het vijfde eskader dat thans de derde divi
sie heot, bestaande uit schepen met een kern
van manschappen, zal uit de acht schepen
van de Formidaible-klasse worden samenge
steld. Het zevende eskader (derde vloot) zal
acht Majesties krijgen en daaraan wordt de
nieuwe eerste reserve toegewezen; ook de
beide schepen van dc Swiftsure-klas6C wor
den daarheen overgebracht. I>e voltooiing
van het zesde en dc vorming van het achtste
eskader zijn voor t oogenblik nog niet noo-
<iig.
Het le, 2e. 3e, 4e, 5e en 7e eskader zullen
aan de manoeuvres in Juli als regelmatige
faktisnhe eenheden deelnemen.
Oosten rijkr Hongarije.
W e e n e n, 3 Mei. De Oostenrijksche de
legatie heeft de vocrloopige begrooting aan
genomen.
Rusland.
In het debat over de interpellatie over dc
gebeurtenissen aan dc Lena heeft dc minis
ter van haindel verklaard, dat de regeering
vast besloten is een nauwkeurig onderzoek in
le stellen over deze zaak. Het is noodig het
gedrag van alle betrokken ambtenaren op te
helderen, en ook de arbeidsvoorwaarden eai
den economischen toestand in de Lena-goud
velden en de geheele ontwikkeling van dc
staking, die tot de verschrikkelijke ramp van
den 17en April heeft geleid. Het onderzoek
zal in den ruimst mogelijken omvang ge&chie
den; de leiding van h«t onderzoek zal wor
den opgedragen aan een onafhankelijk per
soon, die het vertrouwen van den keizer ge
niet, en het resultaat zal bekend gemaakt
worden, liet zal echter onmogelijk zijn het
onderzoek met spoed te doen plaats hebben,
omdat tegenwoordig iedere verbinding tus
schen Irkoetek en het Lcnadistrict onderbro
ken is. Aan den wcnsch om een wetsontwerp
in te dienon, dat de dienstvoorwaarden van
de werklieden op de goud- en platinavolden,
den werktijd en de woningomatandighedon
van de werklieden regelt, en de ziekte- en on
gevallenverzekering van de werklieden tot Si
berië uitbreidt, zal worden voldaan.
Het aantal gedoode werklieden moet be
langrijk hooger zijn dan eerst werd bericht.
Er zijn minstens 150 werklieden dadelijk
doodgeschoten en velen zijn later nog aan
hunne wonden gestorven. Volgen» een be
richt, dat de afgevaardigde van de doema
Beloes60w van vertegenwoordigers der werk
lieden zelf ontving, werden 250 werklieden
gedood en 250 gewond.
De goudvelden aan de Boven-Lena en hare
zijrivier Witim bevinden zich op 1800 werst
afstand van Irkoctsk én 7000 werst van Pe
tersburg. In de mijnen, die over eene opper
vlakte van 230 worst verspreid zijn, werken
6500 arbeiders; hierbij komen nog 2500 per
sonen, die nabestaanden van de arbeiders
zijn. De goudvelden zijn sedert 1865 in ex
ploitatie, maar de ontginning is eerst met
kracht aangevat, toen het gelukte Engelsch
kapitaal er in te betrekken. De aandeelen
zijn voor zeven tienden in Engelsche han
den.
Turkije.
De rcgeermg heeft besloten dc-n aanleg van
den spoorweg Mekka Medina onverwijld ter
band te nemen.
Griekenland.
Blijkens een officie©] telegram uil Athene,
hc©fl de Grieksche regecring zich tot de Kre
ta beschermende mogendheden gewend met
h.*t verzoek, dc Kreleiisische afgevaardigden,
di© thans in hechtenis worden gehouden, in
vrijheid te stellen.
Rculer's bureau bericht uit bevoegde Griek
sche bron, dat de Grieksche regecring de
wijze waarop de Kretcnsers hunne wenschen
aan de mogendheden bekend maken, afkeurt;
zij heeft getracht hen daarvan terug te bren
gen en hen ontraden afgevaardigden naar
Athene te zenden. Die afgevaardigden kunnen
in geen geval tot dc Kamer worden toegela
ten, omdat zij niet gekozen zijn op de door
de kieswet voorgeschreven wijze; hunne ge
loofsbrieven zullen door het gerechtshof, dat
tc beslissen heeft over de toelating van alle
nieuw gekozen leden, vernietigd worden.
Marokko.
P a r ij s 3 M c i. De correspondent van de
Temps bericht, dat Moeley Haf id op nieuw
neiging aan den dag legt om te alxliceeren.
Hij beroept zich te dien aanzien op de mach
tiging, die hij in October 1911 van den toen-
maLLgen minister van buitenlandsche zaken
de Selves zou hebben gekregen.
Verscheidene leden van het kabinet-Cail-
laux, die door dc Temps geïnterviewd zijn,
verklaren zich er niets van te herinneren,
dat de ministerraad zich met eene dergelijke
belofte zou hebben bezig gehouden.
Volgens officieele inlichtingen zou Hafid
niet auders van plan zijn dan naar Rabat te
gaau. De Temps gelooft, dat de regeering
zich daartegen niet zal verzetten, omdat zij
goede uitkomsten verwacht van gesprekken,
die de sultan te Rabat zou voeren met gene
raal Lyautey cn met Regnault.
Perzië*
De regent os voornemens over veertien da
gen naar Europa te vertrekken. Tegen (Lien
tijd zaïllen alle toebereidselen tot de verkie-
zungen van liet medsjlirs ten einde zijn ge
bracht
China.
Dc Agence d'Estrcme Orient bericht, dat
de regeering bezig is zoo krachtig mogelijk
op te treden tegen de wetsovertreding, ddc
tijdens de onlusten van de revolutie in ver
schillende deelen van ühina is begaan, door
weder opium te planten of opium tc ver
koopen. In Foetsjou en in Fokien is thans een
nieuwe veldtocht tegen de opium in gang. Al
le winkels, waarin opium verkocht wordt,
worden gesloten. De secretaris van hol inter
nationale anti-opiunvbureau te Sjanghai heeft
van den bevelhebber in Fokien een brief .ont
vangen, waarin wordt medegedeeld, dsit sol
daten zijn uitgezonden om de velden met
nieuwen opium aanplant te verwoesten. In
ven&challende deelen van China is eone be
weging tegen de opium georganiseerd, aan
welker hoofd aanzienlijke burgers staan, die
de regeering in hare bemoeiingen ondersteu
nen
Vereenigde Staten.
In de slaat Massachusetts zijn voor de oa«-
dlda'luurs van Ta ft 84.9-18, voor die van Roo
sevelt 79.564 stemmen uitgebracht- Dit resul
taat wordt door onafhankelijke bladen, zoo
als de Evening Po**t, die Roosevelt hevig be
strijdt, als een zware slag van Talt beschouwd,
omdat liet bewijst hoe weinig populair hij in
zijne eigen partij is.
Brazilië.
R i o de Janeiro, 3 Mei. De bood
schap van den president, die heden in hot
congres werd voorgelezen, zegt, dat het ka
binet welks reorganisatie in bewerking is,
eene groote werkzaamheid aan den dag leg
de. De werkzaamheden tot rectificatie der
verschillende grenzen worden voortgezet.
Het spoorwegnet heeft reed» een lengte van
22.126 K.M. bereikt en nog duizenden nieuwe
kilometers zijn in aanbouw. De financieelc
toestand was in 1911 beter daii in dc vooraf
gaande jaren. Dc uitgaven bedragen 89.088
contos goud ©n 511.871 contos papier; dc zui
vere inkomsten bedragen 122.359 contos goud
en 388.616 contos papier. Er is dus een batig
6,ildo in goud van 33.205 contos en een »a-
deelig saldo in papier van 128.258 contos. Dc
buitenlandsche schuld bedraagt 82.903.128
en 300 millioen francs.
In de conversiekas is 23.491.667 aanwe
zig. De boodschap wijst op de activiteit, die
de minister van landbouw heeft getoond, en
op dc goede uitwerking der wet tot bescher
ming der caoutchouc-planters.
Mexico.
Washington, 3 Mei. Het Mexjcaan-
sche congres, dat blijkbaar den langdurigen
opstand moede is, heeft eene vredescommis-
sie benoemd, met het doel rechtstreeks met
dc revolutionairen te onderhandelen.
Zuid-A merika.
B u e n o s-A y r e s, 3 M e i. De bladen
brengen telegrammen uit Asuncion, berich
tende dat de toestand in Paraguay onveran
derd i6. De overleggingen lunchen de hoof
den van de revolutionairen «n de regeering
tot beëindiging van don burgeroorlog, zijn
mislukt.
Allerlei
D u i sb u r gR uh r or t, 3 Mei. De
voorzitter van den NederLandschou schip-
persbond Kerkhof! en van IIoff, die wilden
onderhandelen over de aansluiting van de
Nederlandsche echipjrcra aan de staking van
de Rijnscbippers. zijn lieden nacht door de
politie gevangen genpmen om als lastige
vreemdelingen uit hot land te woTdcn ge
zet
NisjniNowgorod, 3 Mei. Aan de
Sórmowowurkenhet grootste ijzctr- en ittaal-
werk van Rusland, zijn de werklieden in sta
king geHredcn.
Het Amerikaansche stoomschip Phila
delphia, dat uit Southampton naar New-York
vertrokken is, heeft 200 tweede en derde
klasee-passagiers van d* Olympic medegeno
men.
In Karlsruhe beeft een duel plants ge
had tusschen oen eersten Luitenant en een
officier van gezondheid. Dc luitenant werd
zoo e mottig gewond, dat hij kort na het' duel
glierf. De recl-on van dit tweegevecht is niet
bekend. Een onderzoek wordt ingesteld,
j Sc vil la, 3 Mei. Bij eene ontsporing van
I de tram zijn 21 personen gewond waarvan
venscheiden en ernstig.
Kameroverzicht
Tweede Kamer.
Na de installatie van liet nieuwe lid voor
Hoorn, de heer de Jong werd Vrijdag dc bo-
hendeling van het pantserschip en de motie-
Lohman (Staatscommissie voor onderzoek
1 naar de beste verdediging van litdië, alvo
rens beslis6tng over nieuwe schepen) voort
gezet.
De heer Kuy p e r (A.-R.) ontraadt het
commissoriaal onderzoek, -dat te voel werk
zal meebrengen en te Lang zou duren. Spr.
is voor het schip van den minister.
De Min. van Marine (de heer Went-
holt) verdedigt zijn schip en bestrijdt de tor-
pedovloot.
De Min. bespreekt de samenstelling van
een artillerie vloot, zooals hij zich doze,
wenscht: 4 eehepen van 7600 ton. Finano.ee-
Je bezwaren en de werving van personeel
verbieden om verder te gaan; ook zou verbe
tering van de haven van Soera ba ja noodig
zijn. Als moederschip kan het type van den
mini»ter best dienen en na flink baggeren
komt het best van Texel naar de Vlieree.
JDan bestrijdt spr. de hceren Ver hey, IIu-
genhoitz eu de Jongh. De min. i» niet van
oordeel, dot grootere schepen niet goed zijn,
doch wil men grootere dan zijn Dnaëd-
noughts de beate. Over de kostenberekening
vaat den hoer van Kurneibeek hooit dc min.
zich- nog geen oordeel gevormd; doch hij
waarschuwt, dat grootere schepen jn*r ton
veel duurder zijn dan kleine schopen, dia
daarom niet minder waard zijn.
Do min. bestrijdt dan de technische opmer
kingen van dien heer van Karnobeek. Spr.
kan zich den tegen»tand van den ihieer Jansen
niet verklaren.
De minister belooft den theer van Twist,
niet boven de 42 ton gouds per jaar te zul-
len gaan. Dc heer Thomson betwist spr.,
dat onze zeeofficieren onder censuur staan,
j De min. heeft geen bezwaar tegen de
i Staatscommissie, door de inotie-Lohman gc-
wenscht, doch uitstel van den aanbouw van
I het aangevraagde schap wil de min. niet.
Daaromis spr. niet voor de mo
tie te vinden.
De heer Verhey (U-L.) spreekt in zijn
repliek nogjmaals tegen liet schip van den
minister en pleit voor een torpedo vloot. Spr.
voelt voor de motie-Lehnum en wil hierover
het oerdeel van den minisbar ven kolotrifci
en van den premier.
De heer v. VV#s»öiuer v. C a t w ij c k
(C.-lIa) zal zich neerleggen bij hot oordeel
van de commissie, als dit op goede gronden
steunt. Het voorgestelde eehdp veroordeelt
1 spr.; hij geelt er geen 7 millioen voor.
Spr. critieeert hot betoog van den mini»
ter
Na repliek van don heer v. Karnebeek
(V.-L.) zegt de Min. v. Binnenl. Zaken
(de heer Heemskerk), dat hij naar aanleiding
van de motie, die niet tegen nuaar tot
het kabinet is gericht, nog oen enkel woord
wil zeggen, maar dat hij er prijs op stolt,
dit Dinsdag «e doen. Daarop verdaagt do
1 voorzit/ter de vergadering tot Dinsdag 11 uur.
I Aanvaring cn hulp cn berging.
Ingediend zijn twee wetsontwerpen tot goedkeu-
nng van de op 23 September 1910 te Brussel tus
schen Nederland, Duitschland, Argentinië, Oo»teu-
ryk-Hongarfce, België, Brazilië, Clali, Cuba, Dene
marken, Spanje, de Vereenigde Staten van Ame-
rika, Frankrijk, Groot-Britaananic cn Ierland, Grie-
1 keniand, Italic. Japan, Mexico, Nicaragua, Noorwe
gen. Portugal, Rumenié, Rusland, Zweden en Uru
guay gesloten verdragen tot het vaststellen van
eenige eenvormige regelen betreffende lo. aanva
ring. en 2o. hulp cn berging, met bijbehoorend pro-
tokol van onderteekening.
