Uit den omtrek.
STA DSN ÏEU W s7
ïoorgestelde motiwerd aangenomen i
„Dc atdeeling 's-Gravenhagfc tan den Bond van
Wederl Onderwijzers, vergaderd op 25 Januari 1913,
kennis genomen hebbende van de verklaring van
bet bestuur, dal de uitdrukking„De hoofden zijn
de natuurlijke vijanden van de klasse-onderwijzers",
Inhoudt, dai dc bijzondere belangen der hoofden
tegenstekl zijn aan die der onderwijzers, waaruit
voortvloeit, dat de hoofden in hun optreden in
Hoofdenverec.niging en Ncd. Onderwijzers-Genoot
schap noodzakelijk vijand g komen te staan tegen
over het streven der klasse-onderwijzers,
gaat met die verklaring geheel accoord,
spreekt haar volkomen vertrouwen uit in het be
stuur en betuigt voor het werken van bestu r
en de redactie in het belang van het onderwijs,
vooral in den srijd voor de zelfstandigheid der
klasse-onderwijzers, haar groote waardeering
Knust en Wetenschap.
Julia Cuypers. Den 10. Februari
zal mevr. JuiHa Cuvpers te Amsterdam haar
30-iarig jubileum als tooneeliste vieren. Er is
teen circulaire verspreid om bijdragen be ver
zamelen voor een huldiging.
Maandag is te Utrecht een vergade
ring gehouden van explicateurs in bioscopen,
ten einde te komen tot de stichting van een
vak vereeni ging.
Door de heeren André de Jong en mr. J.
A. Rosenveldt. werden redevoeringen gehou
den, waarin zij hel nut van vakorganisatie
uiteenzetten, om te komen tot positie-ver
betering.
Ten slotte werd door de aanwezigen be
sloten tot stichting van een yerecniging.
Tot leden van het voorloopig 1 bestuur, dat
zich zal «belasten met het onlwernen van sta
tuten, enz., werden gekoz *n de heeren L.
Hartlooper, voorz'tler; A de Jo^g, seoretaris;
en II. van Praag, penningmeester, uit Utredht
lerwiil mr. J. A. Roscnveklt benoemd werd
tot rechtskundig adviseur.
Pupil van het Metalen Kruis.
Naar aanleiding van het bericht van het over
lijden van den laatstcn Mclalcnkruisridder,
deelt jhr. L. W. van der Goes, te Zeist, aan het
N. y. d. D. de volgende, zeker weinig beken
de bijzonderheid mede:
„Op den 9en Augustus 1860 werd mijn
vader, jhr. mr. A. van der Goes, vroeger ge
meente-ontvanger te Den Haag, toen hij een
vergadering van de afd. aldaar presideerde,
wegens mijn geboorte weggeroepen. De toen I
aanwezige Metalcnkruisridders hebben mij
tijdens die vergadering benoemd als hun pu
pil en hebben mij tevens vereerd met een zil
veren beker, die nog in mijn bezit is.
„Op den eencn kant daarvan staal een af-
beelding van het Metalen Kruis met' zijn
„Trouw aan Koning en Vaderland 1830
1831", aan den anderen kant het opschrift:
„De afdeeling 'sGravenhage van het Metalen
Kruis aan haren pupil jhr. Lodewijk Willem
van der Goes, geboren 9 Augustus 1860."
„Ik meld u dit als een bijzonderheid, daar
Ik zeker meen te weten, dat er geen tweede
pupil van bet Metalen Kruis bestaat."
Driebergen. 1 Februari hoopt dc heer
G de Boer, stationchef bij de S.S., te Drie
bergen, den dag te herdenken, waarop hij
dertig jaren geleden bij de S.S. in functie trad.
IJ ss eiste in, 27 Jan. Heden voormiddag
kwamen eenige gemeente-ambtenaren in de
burgemeesterskamer len sladhuize bijeen om
den aft redenden gemeente-secretaris, den
heer A. B. Michicisen bij diens aanstaand ver
trek een toepasselijk geschenk aan te bieden.
Dit bestond uit een fraai inktstel, waarvan
In het midden een uurwerk was aangebracht,
en waarboven een gegraveerde inscriptie.
Voorts nog een briefweger met penschoon-
houder. Dit geschenk werd hem met een toe
passelijke toespraak namens de gemeente
ambtenaren o-vcrhandigd door den oudsten
ambtenaar, den heer A. J. Konings, gemeen
te-ontvanger. Diep getroffen aanvaardde de
beer Mi cbi eisen dit geschenk en betuigde
daarbij in gevoelvolle bewoordingen zijnen
oprechten dank aan alle gemeente-ambtena
ren voor dit blijk van beloonde belangstel
ling en vriendschappelijk aandenken, en gaf
daarbij de verzekering, dat dit geschenk bij
hem steeds in dankbare en aangename herin
nering zal blijven voortleven.
De heer Burgemeester, d*ie zijne kamer ge
durende den tijd dezer overhandiging wel
willend had afgestaan, was mede bij de plech
tigheid tegenwoordig.
Vcenendaal, 27 Jan. In de heden ge
houden raadsvergadering werd de instructie
voor «den nieuw le benoemen boekhouder op
de gasfabriek vastgesteld, waarna nu spoedig
de benoeming zal volgen.
De Raad besloot loe te treden als lid der
Kanaal-vereeniging „De Gcldersche Valled".
Heb verzoek «der vereeniging „Teeken-
Bdhool" tot het verstrekken van een kapdtaal
van 15,000 voor bet bouwen van een de
gelijke school, werd, na voorlezing van het
advies van den inspecteur De Groot., zonder
Stemming toegestaan.
Ook werd thans zonder hoofdelijke stem
ming' besloten tot het toevoegen van een
klasse voor meer uitgebreid lager onderwijs
can de openbare school met ingang van 1
April a.s.
De toevoeging is .geschied naar aanleiding
van een schrijven d d. 6 Januari jl. van Ged.
Staten, waarin ingevoVe art. 18 der onder
wijswet op de noodzakelijkheid van die uit
breiding bedoeld bij art. 16 2e lid, werd go-
wezen.
Bij de rondvraag werd de zooveel stof op
waaiende gebeurtenis op de secretarie (er
zou nl. een handgemeen hebben plaats ge-
bad) iusschen den secretaris en de gemeen
tebode, in verband met een al of niet offi
cieel genomen besluit van B. en W.. door
den heer Jan van Leeuwen op het tapijt ge
bracht De heer Van Leeuwen stelde voor
om daaromtrent- een Raadscommissie van
drie leden tot onderzoek en uitbrenging van
rapport te -benoemen. Dit voorstel werd ech
ter na een heftige discussie met 6 tegen 5
stemmen verworpen.
(Hbld.)
Hoenderloo. In de «dezer dagen
te Amsterdam gehouden vergadering van be-
ztuurderen der 6tiohüng „Hoenderloo" te
Hoenderloo, zijn als leden van het bestuur
gekozen de heereö Ds. C. P. van Eeghen Jr.
te Amsterdam en B. van de Pol te Utrecht.
Als nieuwe commissarissen werden benoemd.
de heeren ihr. A. E. H. Röell te Velp, mr.
B. F. baron Van Verschuer te Arnhem, jhr.
L. H. Ouarlcs van Uffo>rt en dr. E. Bessem,
heiden te Utrecht.
Uit het overzicht van den directeur bleek,
dat op 1 Januari 1913 312 jongens aan de
stichting waren toevertrouwd, w.o. 151 Re-
geeringskinderen en 88 Voogdijkinderen.
Een inleiding over „de persoonlijkheid
van den opvoeder", gaf aanleiding tot een
geanimeerde en zeer belangrijke discussie
over de kwestlie „straf" en over de vraag of
strenge tucht, dan wel een meer zachtere be
handeling wenschelijk is voor de jongens,
die tijdelijk onder yreemde leiding moeten.
Tot bepaalde conclusies wilde de Voorzit
ter. gehoord de debatten niet komen, omdat
het al of niet slagen afhangt van personen;
toch meende hij te moeten vastleggen, mede
op grond van ervaring en gezoen de vruch
ten, dat op den ingeslagen weg moet worden
voortgegaan.
De verschillende onderhanden zijnde
bouwwerken naderen hunne voltooiing, zoo-
dat in 'l voorjaar alles gereed kan zijn.
De raming aanvankelijk 230.000 is met
ongeveer 25 000 ovenscbeden en naar mid
delen zal worden omgezien, om dat saldo
aangezuiverd te krijgen.
De exploitatierekening over het dienstjaar
1912 wijst op een vermoedelijk tekort van
3000.
Tot leden van de commissie voor het na
zien der rekening zijn gekezen de Commis
sarissen G. Wendelaar en A. \V. van Eeghen.
It au «18 verslas.
Openbare vergadering van den Raad der
gemeente Amersfoort op Dinsdag 28 Januari
1913, des avonds kwart voor acht.
Voorzitter: de Burgemeester.
Afwezig wegens ziekte de heer Joris&en.
De Voorzitter opent de vergadering, waar
na de notulen der vorige vergadering wor
den gearresteerd, zooals ze ter visie Jiebben
gelegen.
Daarna wordt mededeeling gedaan van de
voigende ingekomen stukken:
Missive Aan Gcdep. Stalen van Utrecht van
23 December 1912, houdende bericht van goed
keuring der begrooling van inkomsten en uit
gaven der gemeente voor het dienstjaar 1913.
Besluit van Gcdep. Staten van Utrecht van
23 Dec .1912, goedkeuring van het Raadsbesluit
van 19 Nov. 1912 tot het aangaan een er tijde
lijke geldleening van ten hoogste 175.000.
Besluit van Gedep. Stalen van Utrecht van
23 Dec. 1912, goedkeuring van het raadsbe
sluit van 3 October 1912, no. 411, tot wijzi
ging van de gemcente-begrooling dienst 1912.
Besluit van Gedep. Staten van Utrecht, d.d.
30 Dcc. 1912, tot goedkeuring van het Raads
besluit van 21 December 1912, strekkende tot
verlenging van den termijn van aflossing van
tijdelijke geldleeningcn.
Besluit van Gcdep. Staten van Utrecht, d.d.
30 Dcc. 1912, tot goedkeuring van het 4e en
5e aanvullingskohiier der Inkomstenbelasting
en het 2e aanvullingskohier der Straatbe-
lastang.
Besluit van Gedep. Staten van Utrecht, d.d.
6 Januari 1913, tot goedkeuring van het
raadsbesluit van 21 Dec. 1912, strekkende tot
wijziging der gemeente-begrooting, dienst
1912.
Besluit van Ged. St. van Utrecht d.d. 6
Januari 1913, tot goedkeuring van het raads
besluit van 21 Dec. 1912, no. 505, strekkende
tot aankoop van perceelcn achter de Sl. Jo-
risstraat en tot wijziging der gemeente-be-
grooling, dienst 1912.
Besluit van Ged. St. van Utrecht d.d. 6
Januari 1913, tol goedkeuring van het raads
besluit van 21 Dcc. 1912, no. 518, strekkende
tot het aangaan eener tijdelijke geldleening
en tot wijziging der gemeenle-begrooting,
dienst 1912.
Besluit van Ged. St. van Utrecht d.d. 13
Januari 1913, tot vaststelling van de reke
ning van de inkomsten en uitgaven der ge
meente over het dienstjaar 1912.
Besluit van Ged. St. van Utrecht d.d. 20
Jan. 1913, tot goedkeuring van het raadsbe
sluit van 21 Dec. 1912, no. 509, strekkende tot
verlenging van den termijn van ontruiming
van eenige on.bewoonbaar verklaarde per-
ceelen in de Wolkerstraat.
Besluit van Ged. St. van Utrecht van 6
Januari 1913, tol verdaging hunner beslis
sing op het raadsbesluit van 21 Dec., waarbij j
Burgemeester en Wethouders gemachtigd
worden tot onderhandsche verhuring van
landerijen en woningen onder Leusden.
Besluit van Ged. St. van Utrecht van 6 Jan.
1913, tot verdaging hunner beslissing op het
raadsbesluit van 31 Dec. 1912, waarbij Bur
gemeester en Wethouders gemachtigd wor
den tot oncterhnndsche verhuring van per-
ceelen achter de St. Jorisstraal.
Missive van Burgemeester en Wethouders
van Amersfoort d.d..30 December 1912, hou
dende bericht, dat tot hoofd-commies ter
secretarie is benoemd A. R. Veenstra, secre
taris der gemeente Schoonhoven, onder toe
kenning van het maximum van de aan dien
rang verbonden jaarwedde.
Alle stukken voor kennisgeving.
De heer Leinweber wijst er op, dat
een oproep is gedaan voor een hoofdcommies
op een jaarwedde van 1600 tot 2000. De
sollicitanten wisten dus, dat ze een aanvangs-
Iractement van 1600 zouden krijgen. Door
deze maximumtoekenning is een onbillijk
heid begaan tegenover personen, die niet
solliciteerden om het te lage tractement. Ook
is het' onbillijk tegenover andere ambtena
ren, die minder tractement genieten. Daarom
geef ik in overweging de woorden: ,3- en
W. zijn bevoegd hiervan af te wijken" uit de
desbetreffende verordening te schrappen.
De Voorzitter. Ik geef u in overweging
dit voorstel in de volgende vergadering
schriftelijk in te dienen, dan kan het om
prae-advies gezonden en daarna behandeld
worden.
Aldus besloten.
Adres van de Commissie voor Kindervoe
ding, houdende verzoek ora subsidie.
In handen van B. en W. om advies.
Adres van het comité lot oprichting eener
arbeidsbeurs in deze gemeente, houdende
verzoek te willen overwegen of er middelen
kunnen gevonden worden om te Amersfoort
een gemeentelijke arbeidsbeurs op le richten.
In handen van B. en W. om advies.
AGENDA.
1. Voordracht van Burgemeester en Wet
houders ter benoeming van 2 leden en hunne
plaatsvervangers van het scheidsgerecht.
De Voorzitter. Mag ik de heeren
Koning en Briët uilnoodigcn als stembureau
te willen fungeeren.
Voorgedragen worden de heeren: J. Bolk,
C. M. Cremer, A. Herschel Bzn., H. Noor
man, F. J. van Grasstek, G. Bersma, T. van>
Daal en E. J. Ruitenberg.
Gekozen worden de heeren: Bolk en Cre
mer (leden) en A. Herschel en H. Noorman
(plaatsvervangers.)
2. Voordracht van de vaste gemeente-werk
lieden ter benoeming van 2 leden cn hunne
plaatsvervangers van het scheidsgerecht.
De voordracht opgemaakt door de vaste
gemeentewerklieden luidt als volgt: J. Hof
land, G. v. Wijland, J. Overecm, J. C. Hage
len, M. Kraayenhof, G. Stam, B. Noordewicr
en A. A. van Eek.
Gekozen worden de heeren Hofland en van
Wijland en tot hunne plaatsvervangers de
heeren Stam en Ovcrcem.
3. Voordracht ter benoeming van een lid
van het bestuur van het Burger Weeshuis.
De voordracht luidt: 1. M. van Heioma,
2. J. W. C. Bloem, 3. dr. F. A. F. Groneman.
Benoemd wordt de heer M. van Heioma.
De Voorzitter. Mag ik de heeren stera-
opnemers bedanken voor hun moeite.
4. Voorstel van Burgemeester en Wethou
ders tot het verleenen van eervol ontslag aan
de onderwijzeres in de nuttige handwerken
aan de O. L. School E, mej. C. M. v. d. Stadt.
Wordt z. h. st. verleend.
5. Voorstel van Burgemeester en Wethou
ders tot het verleenen van verlof aan de on
derwijzeres aan de O. L. School E, mej. J.
S C. Bredcrode.
Z. d. en h. st. verleend.
6. Voorstel van Burgemeester en Wethou
ders lol verlenging van verlof verleend we
gens ziekte aan -de onderwijzeres aan de
O. L. School A, raej. M. C. E. Beek.
Z. d. en h. st. verleend.
7. Voorstel van Burgemeester cn Weihou
ders tot wijziging van het raadsbesluit be
treffende den aankoop van perceelcn achter
dc St. Jorisstraat.
Z. d. en h. st. aangenomen.
8. Voorstel van Burgemeester en Wethou
ders tot wijziging van het raadsbesluit tot
onderhandsche verhuring van landerijen,
woningen onder Leusden.
Z. d. en h. st. aangenomen.
9. Voorstel van Burgemeester en Wethou
ders tot onderhandsche verhuring van een
woonhuis aan de Kamperbinnenpoort.
De heer Kroes. Ik zou gaarne willen, dat
B. en W. de voorwaarde yan verhuren zoo
namen, dat er 3 maanden opzegging komt,
dus een jaar verhuren en de opzeggingster
mijn verkorten tot 3 mnd. Dat is meer
plaatselijk gebruik en ook practischer.
De Voorzitter. Hoe zou dan de redac
tie moeten luiden van het besluit? Is het vol
doende als wc tusschenvoegen: „met drie
maanden opzegging"?
De heer K r o e s. Ja, mijnheer de Voor
zitter.
Het voorstel wordt voldoende ondersteund,
waarna B. en W. het overnemen.
10. Voorstel van Burgemeester en Wethou
ders tot onderhandsche verhuring van gron
den aangekocht ten dienste van de waterlei
ding.
Z. d. en h. st. aangenomen.
De Voorzitter. Als punt 11 willen B.
en W. aan de orde stellen een verzoek ora
verlof voor de onderwijzeres in de handwer
ken mej. Verwey.
De secretaris leest een schrijven daarom
trent voor. B. en W. stellen voor verlof te
verleenen tol 1 Juni a.s. onder voorwaarde
dat de kosten der plaatsvervanging van af
15 April tot 1 Juni 1913 voor rekening van
mej. Verwey komen.
Aldus wordt besloten.
12. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders betreffende de splitsing van de 6e
klasse van de O. L. School B.
Z. d. en h. st. besloten.
13. Voorstel van Burgemeester en Wethou
ders tot wijziging van de jaarwedde en van
den pensioensgrondslag van den leeraar in
de gymnastiek aan de H. B. S. F. Rauh.
Z. d. en h. st. aangenomen.
14. Voorstel van Burgemeester en Wethou
ders betreffende den stalbaas bij de ge
meente-reiniging.
Z. d. en h. st. aangenomen.
15. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders tot wijziging van de verordening tot
regeling van de inrichting der plaatselijke
politie.
De heer van Achterbergh. Mijnheer
de Voorzitter. In de vergadering van 29 Oct.
heb ik er reeds op gewezen, dat de bezoldi
ging der dienaren van de politie niet in over
eenstemming is met het prestige, dat zij moe
ten handhaven. Ook deze regeling brengt
echter niet wat verwacht wordt en maakt de
toestand nog lang niet rooskleurig. Nu is het
wel waar, dat we eenigszins gebonden zijn
aan het cijfer der begrooling, maar in de om
geving is het toch beter. In Zeist bijv. hebben
z*» na 4 jaar 850 en nog 150 voor kleeding
en andere benoodigdheden. In Weesp 750
met 150 en in Hilversum 850. Daar u,
mijnheer de Voorzitter de voorkeur geeft aan
periodieke verhoogingen, zou ik wel willen
voorstellen in het besluit op te nemen het
volgende: Deze regeling zal dienen voor 1913.
terwijl al de genoemde salarissen, zoowel
wat de minima als de maxima aangaat met
1 Jan. '14 met 50 verhoogd worden.
De Voorzitter. Wordt dit voorstel
ondersteund?
De heer Leinweber. Mag ik even toe
lichten....
De Voorzitter. Wordt het onder
steund?
De heer Leinweber. Ja, mijnheer de
Voorzitter.
De Voorzitter. Dan is het woord aan
den heer v. d. Wak
De heer v. d. WaL Mijnheer de Voorzitter.
Ik zou wenschen te lezen dat de hoofdagent
inplaats van 2 driejaarlijksche verhoogingen
van 25 er 4 krijgt en de agenten le klas 3
inplaats van 2.
De heer Leinweber. Door a ie zeer
juist gezegd, dal hel wenschelijk is, dat wc
bij indiensttreding goede elementen krijgen.
Maar we moeten die elementen ook houden.
Waar nu de salarissen hier lang niet roos
kleurig zijn, wil ik gaarne het voorstel van
mijn geacht medelid, den heer van Achtcr-
bergh steunen.
De heer Oosterveen. Ik ondersteun
het voorstel-v. d. Wal.
De Voorzitter. Zooals de heer van
Achterbergh terecht opgemerkt heeft, zijn we
eenigszins gebonden aan het uilgetrokken be
drag. Ik heb gemeend dat het best te kunnen
verdoelen als ik heb voorgesteld, maar nu
komt er weer een slem om het minimum te
verhoogen. Dat is wel gemakkelijk, maar ik
vraag toch of het wel goed is, dat zoo n stem
uit den Raad komt. In de eerste plaats moet
de Raad zorgen voor de zuinigheid. Wij heb
ben gedacht met deze regeling een 6prong
vooruit te doen en meenden hierbij stil te
moeien staan. Vooral als we nog eens lezen,
wat in de gemeentebegrooting staat, dat de
Burgemeester zich nog geen oordeel kon uit
spreken of reorganisatie der politie en in
hoeverre noodig zal zijn. Dat standpunt neem
ik nog in. Ik ben nog niet voldoende op dc
hoogte. Ben ik dat en acht ik wijziging noo
dig, dan komt er wel weer een voorstel. We
leven zoo vlug en haast om de drie jaar wor
den de tractementen herzien. Ik zou den> hee
ren dan ook willen vragen het voorstel in
te trekken. Laten we blijven bij deze bedragen.
Als we de cijfers der voorstellen nemen, zul
len we ook het salaris van den inspecteur
moeten verhoogen.
De heer v. d. W a 1: Ik stel gaarne vertrou
wen in den Burgemeester en trek mijn voor
stel in.
De lieer van Achterbergh: Ook mijn
vertrouwen heeft de burgemeester, maar het
is treurig dat het salaris zoo laag is.
Als u echter, mijnheer de Voorzitter, oor
deelt, dat we moeten wachten, en we kunnen
verwachten dat als u het noodig oordeelt, dan
komt het ook, trek ik gaarne mijn voorstel in.
De Voorzitter. Ik kan nog geen toe
zeggingen doen, maar zal er gaarne mijn aan
dacht aan schenken.
Het voorstel van B. en W. wordt daarna
z. h. st. aangenomen.
16. Voorstel van Burgemeester en Wethou
ders tot het verleenen van pensioen en grati-
calie aan den agent 3e klasse H. v- d. Kolk.
De heer Leinweber: B. en W. stellen
voor een pensioen te verleenen van ƒ79 en
een gratificatie van ƒ77, dat is samen 156,
dus 3 per week. In de toelichting wordt
gezegd, dat v. d. Kolk drie volwassen zoons
thuis heeft. Ik heb eens onderzocht en ver
nomen, dat 2 daarvan los werkman zijn en
een is sigarenmaker. De verdiensten zijn dus
niet hoog en houden bij huwelijk geheel op.
Bij liet verleenen der gratificatie aan dr.
Van Driel is dat argument ook niet gebruikt.
Met 3 per week nu zal hij aan het Burg.
Armbestuur vervallen. Ik vrees dan ook dat
v. d. Kolk na zijn ziekte weer in politiedienst
zal treden en het hervatten van zijn taak is
voor dezen zeventigjarige niet goed. De be
waking is bij zoo'n ouden man niet in goede
handen. Ik stel dan ook voor een gratifica
tie te verleenen van 171, zoodat hij van
zijn tractement krijgt.
De heer Van Achterbergh onder
steunt dit voorstel.
De heer Gerritsen. Telkens wanneer
dergelijke voorstellen aan de orde komen,
wordt de billijkheid betracht. Men heeft er
geen recht op, maar geven dat Maar als we
nu dien weg opgaan van den heer Leinwe
ber, dan kunnen we de heele pensioenrege
ling wel wegredeneeren. Ik kan me zeer
goed vereenigen met het voorstel van B. en
W. en de man zal dankbaar zijn, omdat hij
meer krijgt dan hem toekomt.
De Voorzitter. Burg. en Weth. onder
schrijven de woorden van den heer Gerrit
sen. De heer Leinweber zegt. dat de man zal
komen bij hel Bu«rg. Armbestuur. Maar v. d.
Kolk heeft zelf verklaard, dat 3 per week
voldoende was. Is het nu wel wenschelijk,
dat er aandrang uit den Raad komt? We
moeten ons daarvoor wachten. Straks komt
weer een ander en vraagt precies hetzelfde.
Dc heer Leinweber. Als v. d. Kolk ver
klaard heeft, dat 3 voldoende K trek ik
mijn voorstel in.
Het voorstel van B. en W. wordt aangeno
men.
17. Prae-advies van Burgemeester en Wet
houders betreffende een adres van Kerk
voogden der Ned. Herv. Gemeente.
De heer Veis H e Ij n. Mijnheer de Voor
zitter. Met veel belangstelling heb ik kennis
genomen van het prae-advies van B. en W.
Gaarne breng ik hulde aan onzen ge
meente-archivaris voor zijn rapport, dat
zeer waar is, en ook voorzichtig is gesteld.
Op het oogenblik valt het mij moeilijk mijn
stem uit te brengen, omdat ik mis het stand
punt van de kerkvoogden. Reden, waarom ik
verzoek de behandeling uit te stellen om de
kerkvoogden der Ncd. Herv. Gcm. gelegen
heid te geven hun standpunt uiteen te zetten.
De Voorzitter. Dadelijk toen ons ad
vies klaar was is het aan kerkvoogden toe
gezonden, maar we hebben geen adres ge
kregen, Er is echter geen bezwaar dit punt
aan te houden
Aldus wordt besloten.
18. Voorstel van Burgemeester en Wethou
ders betreffende de verlichting van de kade
aan de Groote Koppel.
Z. d en h. st. aangenomen.
19. Voorstel van Burgemeester en Wethou
ders tot vaststelling van den datum van het
in werking treden van het reglement voor
de brandweer.
Z. d. en h. st aangenomen.
20. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders tot aankoop van terrein aan den
Utrechtschen straatweg.
De heer Va n Ac hterbergh: Met het
indienen van dit voorstel, M. de V., geeft U
blijk, voorstander te zijn van gemeentelijke
grond-exploitatie, en daar ik zelf een groot
voorstander daarvan ben, spijt het mij, in
nlaats van mijn stem aan uw voorstel te kun
nen geven, dit te moeten bestrijden.
'Uitdrukkelijk verklaar ik u. dat mijn be
strijding niet geldt heb principe .gemeente
lijke grond-exploitatie, doch slechts den aan
koop van dezen grond, die, zooals Ik u hoop
aan te toonen, zeker in de eerste 200 jaren
niet voor exploitatie in aanmerking komt;
omdat hii te ver van het bebouwde gedodte
der gemeente gelegen is.
Dadelijk zult u met mij eens zijn, dut er
voor grond-explottatie niet alleen grond»
maar eveneens bewoners noodig zijn. Zon
der bewoners is grond-exploitatie i mm erf
onmogelijk. En nu slaan wc hier voor het
feit. dat er in de eerste 200 Jaren zeker geen
bewoners voor dien grond te vinden zullen
zijn.
In 1888 kwam het -Bergkwartier in exploi
tatie cn nu. nó 25 jaren, is daarvan circa
1/15 deel bebouwd, zooals U kunt zien op do
teckcning, die ik U heb overgelegd. Gaat die
bebouwing dus dn hetzelfde "tempo voort
iels, dat nog lang niet zeker is. daar er in
den Inatsten tijd veel minder gebouwd werd
dan zou het Bergkwartier eerst na 15 x
25 inren bebouwd zijn. En aangezien het ter
rein. dat U ons voorstelt thans aan te koo-
pen, achter het in exploitatie zijnde Bergter-
rein ligt. zou dit eerst in aanmerking komen
voor bebouwing als het Bergkwartier be
bouwd is. dus eerst nó 375 jaar.
Nu zult U mij misschien tegenwerpen, dat
de bebouwing van het Bergkwartier niet zóó
lang zal duren, omdat «hoe grooter de Ge
meente wordt, de bebouwing des te sneller
gaat. In dc praktijk blijkt het echter niet zo0
le zijn; immers in het eerste gedeelte van de
25 jaren dal het Bergkwartier In exploitatie
kwam, werd er meer gebouwd dan in de
laatste iaren.
Van het station heeft men 20 minuten noo
dig om op het terrein te komen, dat Uw col
lege thans voorstelt te koopen. Langs dien
geheelen weg, gaande door de Koninginnc-
laan. dc Emmalann cn den Utrcohtschcn
straatweg, zijn slechts 4 particuliere huizen
gebouwd.
Op het geheele terrein om het Berg-hotel,
waarin reeds voor circa 7 jaren de wegen
gelegd en de gaslantaarns geplaatst zijn, is
nog niet één huis gezet.
Waarlijk, M. d. V.. ik begrijp niet, dat de
wethouders, die toch op de hoogte van den
toestand zijn, U, die nog zoo kort ihier Is cn
daarom niet op dc hoogte kunt ®ijn, niet
hebben gewaarschuwd, eer U dit voorstel
hebt ingediend.
Dc Voorzitter: Niet ik heb het voor
stel ingediend, maar hri College van B. en
W. De Burgemeester dient niet een voorstel
in. maar het Dag. Bes-tuur.
Dc heer v. Achterher gih: U hebt zich
in dien korten tijd niet vertrouwd kunnen
maken met de toestanden van een kleine ge
meente als dieze. U inoet nog te veel, dunkt
mii, de toestanden in het hoofd hebben v.»n
een groote stad als den Haag.
De Voorzitter: Ik vraag me af of het
goed is, dat dit ter sprake komt. Het- col
lege van B. en W. bestaat ui't 4 personen en
nu .gaat U derden door 4 en richt U uitslui
tend tot mij Maar het hcclc college is er voor
aansprakelijk.
De heer v. Ach terbergh: Ja, dat weet
ik wel. M. de V.
Procentsgewijze gaan wij met ons bevol
kingsregister even sterk vooruit als groote
steden; maar we moeten niet vergeten, dat
het aantal procenten bijv. voor Den Haag,
een veel grooter cijfer aangeeft dan dat voor
onze gemeente. Koopt bijv. Den Haag grond
voor exploitatie op een half uur afstands van
ziin bebouwd gedeelte, dan kunnen wij, in
verhouding tot onze toeneming van bevol
king slechts op eenige minuten afstands van
ons bebouwd gedeelte grond aankoopen.
Amersfoort heeft 21 000 inwoners, Arasier
dam 600 000. Wij staan dus in verhouding
tot Amsterdam als 1 25. Koopen wij grond
op een half uur afstands van het bebouwd-
deel. Amsterdam zou dan op 25 x 4 uur
stand grond kunnen opkoopen; dus te v
kerft.
Indien Amsterdam te Bussum of te Iliiv -
snm grond opkocht voor zijn toekomstige
uitbreiding, zouden wij torh dadelijk vragen
of ze daar in den Baad aan hoogmoeds
waanzin lijdende waren; maar volgens uw
voorstel zou Amsterdn/m te Nükerk
fctinnen koopen.
Miin vaste overtuiging is: koopt de g< -
meente dezen grond eh gaat «e op deze wij'-Y
met aankoopen door, dan moet Amersfoort
in plaats van vooruit, hard achteruit gaan,
omdat voor het betalen van de rente voor
die aankoopen, dc belasting bij eiken aan
koop verhoogd zal moeten worden.
Koopt de Raad dezen grond voor f 110.060
dan zal er mei de terreinen, op mijn kaart
aangegeven door B en C„ die 19 September
1912 zijn aangekocht voor ruim f 26.000 te
zamen voor f 136 000 ziin aangekocht. Dit is
4 pCt. per jaar f 5410. Dit bedrag moet dan
elk laar door de belastingbetalers worden
opgebracht, daar nit de gekochte terreinen
geen enftele bate te verwachten is. We zullen
dus verplicht ziin, voor hel volgende jaar de
belasting weer te verhoogen, óf, wegens
geldgebrek, andere nuttige werken onuit -
voerd moeten laten
De heer Kroes en ik zijn hier de eenigon in
den Raad, die door ondervinding weten wat
bouwgrond-exploitatie is en nu zou ik hot ge
zicht van den heer Kfoes wel «eens hebben
willen zten, als iik hem had voorgesteld om
voor gezamenlijke rekening ddt terrein voor
I 0 30 per M2. op te koopen. Wellicht had hij
im'j .gevraagd of ik mijn verstand -had verforen.
M. d. V., bij uw voorstel rekent U ons voor,
dat, gerekend naar den koopprijs van f 0.30
per M2., het achtertearein, ter grootte van
311.870 M2., aan de Gemeente pflJn. f 60.000
zou kosten en het voorterrein, bij. een breedte
van 520 M. en eene diepte van 80 M., f 1.20
per M2.
Door ons den koop zoo voor te stellen, geeft
U duidelijk blijk, in te zien, dat, als het terrein
bonwgrondwaarde heeft, de waarde van het
voorterrein grooter is d«an van het achterter
rein.
Die redeneering is volkomen juist; mazu*
daardoor is uw voorstel tot aankoop van dezen
grond meteen veroordeeld.
Straks hoop ik U uiteen te zetten, dat de
kostende prijs niet bedraagt f 1.20 per M2.,
maar veel moer.
Stol echter, dat de grond aam den we*g ons
op f 1.20 kwam te slaan, dan is een vraag van
f 1.50 toch zeker niet le hoog. Maar, NL dL Vn
kn die omgeving is immers gemakkelijk .grond
te koop voor een beduidend veel latgeren
prijs. Een 'bewijs heb ik daarvoor bij de hand.
Mevrouw de wed. Roos-Vlasmain, te Abcoude
de zelfde die ons haar grond fihana te koon