Uit den omtrek^ STADSNIEUWS. Men nveWJfc wit 's Graverihage: Ter gelegenheid van het 99-jarig bestaan •van het 3e regiment huzaren maakte het ge- fee ele corps met de daarbij ingedeelde pelotons van het ordoimance-escadron in groote tenue onder hevel van kolonel Twiss met vaandel en muziek een wandelrit door de stad. Op dezen tocht defileerden de escadroné voor H. M. de Koningin, die met het Prinsesje mi gevolg tijdens het vooihijtrekfoen der lange colonne op het voorplein stond met den korpscommandant en den regimentsadjudant, van hun paarden afgestegen, naast Haar. Voor kolonel Twiss zich weer aan het hoofd «der troepen plaatste, complimenteerde H. M. den commandant met het herinneringsfeest en de houding van zijn ooderhebbend regi ment Daarna passeerde het huzaren corps het Paleis der Koningin-Moeder, die voor een ge opend venster het saluut der officieren met huigen beantwoordde. - Reorganisatie der infante rie. Uit zeer goede bron zegt de TeL te vernemen ,dat de verwachte groote promotie b^j het wapen der infanterie niet vóór 1 Octo ber as. zal plaats hebben. Met 1 April a s. zal slechts een klein getal luitenants tot kapitein worden bevorderd. Voor de nieuw op te richten bataljons be schikt men op het oogenblik nog over de hoofdofficieren voor speciale diensten: zijn de 1 per regiment. Voor compagnies-com mandant koonen de 'kapiteins voor speciale diensten vrij, dat zijn 5 per regiment. Hier mede kan dus in de voorloopige behoefte worden voorzien. Zoodra de 6 bataljons per regiment geformeerd zullen worden, is pas meerdere promoitie te verwachten. Dit ge beurt in geen geval vóór 1 October. Armenraad tc Groningen. - B ijKon. besluit is in de gemeente Groningen een Arm ereraad1 ingesteld. Het aantal bestu mis leden van dien raad is bepaald op 12 en het da gelijks oh bestuur op 3 leden. Het bedrag, bedoeld in art. 43, le lid, 2e zinsnede der Armenwet, is voor den. termijn van 4 jaren, gesteld in art. 44 dier wet, bepaald op f 17,734 28. Bij Kon. besluit van 11 Februari 1913 tto. 71 is dr. M. J. vare. Uven, te Utrecht, met ingang van den datum waarop hij zijne be irekking zal aanvaarden, benoemd lot leeraar jan de Rijks hoogcre land-, tuin- en bosch- Kouwschool te Wageningeo Bij Kon. bevsluit vam 12 Februari 1913 «o. 78 is aan mejuffrouw A. C. P. A. Meses, geboren te Londen (Engeland), ver gunning verleend tiot het geven van middelbaar en lager onderwijs, revils zij overigens aan de daartoe bij de wet gestelde eisohen voldoe. Naar het Hbld. verneemt, zal tol direc teur van het postkantoor te Amsterdam, in plaats van jhr. Bowler benoemd worden de leer F. A. de Klcrck, thans inspecteur der posterijen en telegroliie te Amsterdam. Volgens de Tel. komt voor de functie van directeur der gemeentelijke handels- inrichtingen tc Amsterdam in aanmerking de heer R. II. Hendriks, thans administrateur van den dienst der kaden. De Tel. verneemt uit Parijs, dat de Aca demie van Wetenschappen aldaar, met bijna algemeene stemmen professor Hugo de Vries benoemd heeft lot correspondeercnd lid Voor de botanische sectie. M r. d r. D. B. 1 e .T o 11 e. f Te Amster dam is op 75-jarigen leeftijd overleden mr. D. B. le Jolle, die in 1861 in de rechten aan de Utrechtsche universiteit gepromoveerd, ln 1884 werd benoemd tot secretaris der ge meente Amsterdam, welke betrekking thans vervuld wordt door mr. dr. Baëza. Mr. le Jolle was officier in de Oranjc-Nassau-orde en ridder in de orde van den Eikenkroon. Te 's Gravenhage overleed de heer S. van Velzen, oud-lid- der Provinciale Staten van Zuid-IIolland voor het district Alphen, al waar hij vele jaren als groot industrieel ge vestigd was. Nadat een tiental jaren geleden in de Sta-* ten van deze provincie de meerderheid was overgegaan aan de rechterzijde, koos d ze den heer v. Velzen tot lid van de Eerste Kamer der Slaten-Generaal, welk mandaat hij eenige Jaren geleden om gezondheidsredenen ge- loopt werd neder te leggen. De overleden was ridder in de orde van ien Ned. Leeuw. C h r i s t e 1 ij k- Historische Unie. Het hoofdbestuur van de Christelijk-Histori- sche Unie maakt in de Nederlander bekend, dat de eerstvolgende algemeene vergadering in Amsterdam zal worden gehouden op Vrij dag 28 dezer. Bidden en de verkiezingen. Op voorschrift van .1 doorluchtig Episco paat zullen, naar het Huisgezin meldt, de geestelijken in de Mis bidden de Oratio pro quacumque necessitate voor het welslagen 4er verkiezingen. De oversten der Moederhuizen, zoo vrou welijke als mannelijke, zijn uitgenood! gd, hun onderhoorigen, naar goedvinden, te la ten bidden voor dezelfde gewichtige aange legenheid. VLIEGEN. Luitn. P. J. Roeper Bosch heeft Woens dag boven het groote terrein van de Weg school te Molenheide, Güze Rcijen, eenige mooie vluchten gemaakt. Na eerstt eenüge malen rondgevlogen te hebben vloog hij officieel een gedeelte van zijn brevet in te genwoordigheid van den sportcommissa- ris jhr. Bosch van Drakenstein. Hij vloog rijn achten zeer gelijkmatig ere kort Het toestel is een van der Burg monoplane type militaire met een 50 HP. Gnome motor. Als fcere bijzonderheid kunnen wij meedeelen dat luit Roeper Bosch de eerste officier is die rijn opleiding geheel in Nederland ont- op een toestel (van der Burg mono plane) hetwelk geheel op de werkplaatsen der Wegschop! te gemaakt en uitsluitend door Nederiamd'sche werklieden, 's Avonds pj aaide de luitemanrt nog e enige mooie Vluchten, dich bij zijn landing vloog hij, Jpcr ds (JulsteniiR misleid» te la&a over hel bosch en geraakte zoo met het toestel in de hoornen. Door de sterke constructie van het vliegtoestel is het slechts heel weimig be schadigd, zoodat binnen eenige dagen lui tenant R. B. zijn brevet zal trachten te be komen. De directeur, tevens instructeur, maakte op eigen toestel dien middag ook eenige prachtige vluchten in d^. omtrek en landde in spiraal vol plané, Hout uit het Haagsche Bosch. Eene partij hout, afkomstig uit het Haagsche Bosch, en gevallen ten gevolge van storm weder, werd gisteren verkocht in een café aan het Bezuidenhout ten overstaan van een notaris en bracht op 15,702. Een ziekenhuis te Noord w ij k. Noordwijk zal, dank zij de mildheid van Gravin van Limburg Stirum, een nuttige in richting rijker worden, nl. een ziekenhuis. Zij heeft het terrein er voor doen aankoopen en daarop zal de stichting weldra verrijzen, voorloopig met een ruimte voor tien bedden. Twee verpleegsters zullen er werkzaam zijn en zieleen van ale gezindten zullen er opge* nomen worden, die er alles gratis zullen erlangen. Dezen zomer nog zal dit ziekenhuis geopend worden. Een driekleurigkalf. Te "Willige- Langerak (bij Schoonhoven) is bij den vee houder P. Hoogendoorn een driekleurig kalf geboren. De kleuren zijn rood, wit en zwart. Een eisch tot schadevergoe ding. Naar aanleiding vare het bericht over de door dc aannemers der waterwer ken van de gemeente Tiel geëischte schade vergoedingen, deelt men mede, dat deze, behoudens nadere goedkeuring van den raad dier gemeente, op minnelijke wijze ge regeld zijn. Uitsluiting in de sigarenin- d u s t r i c. Het juiste aantal teden van den Sigarenmakersbond, dat Zaterdag wordt uit gesloten, bedraagt, volgens het Volk, niet meer dan 1700. Gevoegd bij de ongeveer 300 stakers, komen eV dus 2000 leden van deze organisatie op straat. Te Gouda hebben de 50 niet-georgani- seerde sigarenmakers aan de patroons ver zocht, om, tegelijk met de 200 georganiseer de die worden uitgesloten, het werk te mo gen staken. De firma's F. Smit, J. A. v. d. Bcnd en W. Visscher te Zwolle hebben hun georgani seerde werklieden tegen 15 dezer den ar beid opgezegd. In het geheel zullen 'hierdoor te Zwolle een 60 70 arbeiders worden uit gesloten Een naspel dear zeelieden- staking. Gisterenmorgen is de uit de zee- liedenstaking bekende zeeman Storm uit de gevangenis aan den Amstelveensohem weg te Amsterdam ontslagen. Door verschillende col lega's en bestuurders der zeeliedenorganisatiie werd hij feestelijk ontvangen. Per rijtuig werd hij naar rijn woning vervoerd. A.s. Zaterdag morgen wordt Vos uit de gevangenis ontsla gen. Naar aanleiding van het ontslag van Storm en Vos wordt a.s. Zondag eene vergadering in „Handwerkers Vriendenkring" gehouden. De lieeren Kolthek en van den Berg zijn als sprekers uitgenoodigd. Dood door schuld. Voor de rechtbank te Groningen stond gisteren te recht de 34-iarige spoorwegarbeider W. G. die op den 13en Juni 1912 nabij Adorp een chvarslegger irit een trein wierp, waardoor de spoorwegarbeider Niehoff doodelijjk werd getroffen. Het O. M. nam verzachtende om standigheden in aanmeiking, achtte niette min de daad zeer roekeloos en eischte tegen bekl. drie weken hechtenis. Onbevoegd uitoefenen der geneeskunst. Het O. AL bij de Haagsche rechtbank eischte gisteren twee boeten van f 50, subsidiair 10 dagen hechtenis tegen J. van O., te 's Gravenhage, die in hoogier be roep terecht stond ter zake vam het onbe voegd uitoefenen der geneeskunst -en artsenij- bereid'kunst, door het tegen betaling van f 1.25 afleveren van een fleschje, dat een middel tegen tuberrulose, „Maxima doctrina" ge naamd, zou inhouden. Een die wat mans was. Het O. M. bij de Haagsche Rechtbank eischte gisteren 3 weken gevangenisstraf tegen een 32-jarige dameskapster die een bejaarde vrouw in de gang van de woning van deze had mishan deld, omdat haar man, van wien zij geschei den leefde, volgens haar zeggen, leefde met de dochter van die bejaarde vrouw. BekL was nog onlangs veroordeeld wegens vernieling van een glasruit aan de woning van een deurwaarder, terwijl ook nog pro cessen-verbaal waren ingekomen wegens eene mishandeling door bekl. gepleegd op haar echtgenoot en omdat zij ook nog haar huisbaas had ^afgerost". Kwakzalver Eilers. De bekende R J. Eilers te Oegstgeest is thans wederom gedagvaard voor het kantongerecht te Me- demblik, om zich te verantwoorden wegens bet. onbevoegd uitoefenen der geneeskunst. Op vrije voeten. De heer D. B„ makelaar, te Amsterdam, aan de Plantage Franschelaan, van wiens arrestatie de vorige week melding werd gemaakt, is door de rechtbank aldaar weer in vrijheid gesteld. De misdaad te Tilburg. De te* Tilburg in arrest genomen Hoosemans heeft bekend rijn kind Zondag middag in het ri viertje de Lij met opzet te hebben verdron ken en ook zijn vrouw in het water te heb ben geworpen om haar te dooden. De echte lieden Hoosemams woonden te RerkeL Zijl rijn pas 9 maanden gehuwd. De verstandhou ding was slecht'; dfkwijfe vnekaj er (hard# woorden en klappen, ook als -gevolg van ver- wijtingen over het kind dat ongeveer 9 maan den oud is. Hoosemans heeft Zondag middag zijn vrouw, terwijl rij het kind op de armen droeg, onder voorgeven naar rijn familie te Tilburg te -gaan, gebracht langs het riviertje, waar hij de daad volvoerde. Hij moet reeds eenige dagen met dat plan hebben geloop ere. (Hbld.) Geen huï.p verleend Wij heb ben eenige weken geleden medegedeeld, dat twee zoontjes van H- Wind te Nieuwebrug bij Heerenveen door het ijs zakten en dat een van de kinderen verdronk. Toen het ongeluk plaats had, aldus wordt aan de Leeuw. Ct. thans gemeld, passeerde juist een lijkstoet. Twee mannen, de zgn. (klok kenluiders, die als gewoonlijk voorui l gingen, bemerkten het ongeluk, doch hieven voor de sloot staan en riepen om hulp. Hulp werd echter niet geboden. Een cn ander kwam de justitie te Heercn- voen ter oore. Ziij. stelde ter plaatse een onderzoek in met het gevolg, dat tegen beide mannen proces-verbaal is opgemaakt, wegens overtreding van art. 450 W. v. S„ dat luidt: „Hij die, getuige van hot o ogenblikkelijk levensgevaar waarin een ander verkeert, na laat -dezen hulp le verkenen, die hij hem zon der gevaar voor zich zei ven verloenen kan, Indien de dood van don hulpbehoevende er op volgt, wordt gestraft met hechtenis van ton hoogste drie maanden of geldboete van ten hoogste driehonderd gulden". Postwisselvervalschin g. Dlns- dag kwam een als heer gekleed persoon bij drie verschillende finnas in goud- en zilver werken te Amsterdam groote inkoopen doen, met de afspraak"om, nadat zij postwissels zouden ontvangen, de goederen af te zenden. Woensdagmorgen vonden de leveranciers de postwissels in de bus en stuurden hun bedienden naar het hoofdpostkantoor, om de bedragen in ontvangst te nemen. Het bleelc nu, dat de postwissels valsch waren. Deze waren echter nauwkeurig nagemaakt. De poli tie is onmiddellijk van het geval in kennis gesteld en wordt thans een onderzoek inge steld. Kerkdiefstallen. Te Breda zijn twee Belgen aangehouden, verdacht van den diefstal, die eenige weken geleden te Rreda in een kerk aan den Haagweg plaats vond. Men vermoedt, dat zij zich aan meer dere kerkdiefstallen hebben schuldig ge maakt. Diefstal van een kistje met geld. De chef van het station Ter-Apel, van de <Dedemvonrlsclie Stoomteamwegmij., verzond Woensdag met de team in een ver zegeld kistje een bedrag van ƒ450. Bij aan komst te Lutten bleek de inhoud to zijn verdwenen, het (kastje was wel aanwezig. Diefstal in een bij-postkan toor. De koopman in ongeregelde goe deren A. A. van L„ uit de Schoolstraat te Rotterdam, is aangehouden en overgebracht naar het politiebureau in de Lange Toren- straat. Hij wordt verdacht medeplichtig te zijn aan den diefstal van een zakje met 307 uit het bijipost- en telegraafkantoor op den Bergweg aldaar. Zwarte pokken. Te Losser, waar de zwarte pokken zijre uitgebroktn, worden de schoollokalen, waar gelegenheid is tot kostelooze inenting in de laatste dagen als belegerd Honderden willen geholpen wor den. In enkele dagen kunnen de doktoren dat niet af, zoodat gisteren en eergisteren velen moesten teruggezonden worden. "Van rijkswege rijn twee barakken gezon den; er zijn liefdezusters voor de verpleging van de lijders aangekomen. De DuitsChe grens wordt streng bewaakt. Alleen langs de drie hoofdwegen te Losser, Glane en Glancrbrug mag de grens gepasseerd worden, en dan alleen nog door hen. die een vaccinehewijs van de laatste dagen kunnen overleggen. Ook te Oss heeft zich een geval van zwarte poikken voorgedaan bij een kindje van 14 maanden van den fabrieksopzichter K. Het kind was niet ingeënt Men meldt uit Leeuwarden: Do heer W. Ribbink, inspecteur der poste rijen. en telegrafie te Leeuwarden, heden morgen naar Dokkum willende reizen, is plotseling in het postrijtudg overleden. Kind verbrand. Te Dordrecht heeft bij afwezigheid van de moeder, Dins dag de 1^-jarige D. H., door het vlamvatten van rijtn kleertjes, zulko ernstige brandwon den bekomen, dat bij den-zelfden dag aan de gevolgen is overleden. Gevolg van een auto-ongeluk. 0e heer C. v. d. H„ le Ileusden. die. bij hel aiuto-ongeluk te Oosterhout, waarbij de heer \V. de R. van Waspik onmiddellijk werd gedood een hersenschudding kreeg, is, naar de N. R. C. meldt, Woensdagnacht overleden. T r e i n-o n g e v a 1. Tijdens het passee- ren van een goederentrein is bij hel station Abcoude Woensdag een openstaande deur van een goederenwagen tegen een seinpaal geslagen, waardoor alle telefoon- en blok- draden werden afgebroken, zoodat de ver schillende ochtendtreinen van en naar Am sterdam aan de blokposten moesten stoppen en veel vertraagd werden. Vervolgens is de deur geslagen tegen den bagagewagen van den passeerende trein 206, waardoor de rui ten werden stuk geslagen en de hoofdcon ducteur door glasscherven aan het hoofd verwond werd. (Tel.) Brand op een scheepstimmer werf. "Woensdagavond is de scheepstimmer werf van J. B. Wilmink te Gideon bij Gro ningen geheel afgebrand. Alles was verze kerd op beurspolis. De machines zijn ver woest 0e ontploffing te Oss. Het ernstig ongeluk dat Maandagmorgen ln de gasfabriek te Oss gebeurde, heeft een men- schenleven geëischt. Gistermorgen is de 1ste stoker Pliilipsen na een vreeselijk lijden overleden. 0e gem een te-opzichter, de heer Koeken, is er ©veneens erg aan toe, zoodat men er zelfs aan gedacht heeft hem van de laatste H. Sa cramenten te voorzien. De 2e stoker Philip- sen cn de werkman Ruijs gaan zeer lang zaam in beterschap vooruit. School- en Kerknieuws. Arnhemsohe Vakschool voor Meisjes. B en"W. van Arnhem stellen voor ten behoeve van een nieuwe, aan de op te richten ver- eenigrag Amhemsche Vakschool voor Meisjes in ge bruik to geven school, beschikbaar to stellen een aan do gemeente toebehoorend terrein, gelegen aan den Apeldoornschen weg, een bedrag van ten hoog ste f 193,300 voor het stichten van het gebouw en een bedrag van f 20,000 teneinde het gebouw voor het beoogd© doel fax te richten. In de tweede plaats wordt voorgesteld om op het tijdstip, waarop het gebouw kan worden in gebruik genomen, van de Vereenlging de Industrieschool voor meisje* over tc nemen haar tegenwoordig ga- bouw. Geref. Kerken. Het nu weer door het N. v. N. geplaatste bericht, dat ds. L. Negens, pred. der Gcref Kerk te Amsterdam, met Mei eervol eme ritaat zal vragen, 1p, naar de Standaard meldt, on juist. De grjjze leeraar, die rich nog ln een goede gezondhe d mag verheugen, hoopt zijn ambt te blij ven vervnllcn zoolang de krachten hem daartoe ge schonken worden Gerei. Kerk. Naar het „Nbl. voor Ncd." meldt, zal ds. L. Beyens, oudste predikant der Gcr. Kerk tc Amsterdam, met Mei eervol emeritaat vra gen. Hij zal dut» meer dan 60 jaar het predikambt hebben vervuld. Nu wyien mevr. Van BergcykDe Jough. to Ke.-kwijl overleden, heeft, naar de N. R. Ct. meldt, aan de Vereeniging tot stichting en instandhouding van een school met den Bijbel te Gameren vermaakt f 25,000, belast met vruchtgebruik, en aan de Hor- vormde en de Geref. GGd'aconie te Gameren risp. f 8000 en f 200, eveneens belast roet vruchtgebruik. Wijlen dc heer W. Schuurmans heeft aan do Doopsgezinde Gemeente te Bolsward 4 hectaren wei land vermaakt met eea verkoopwaarde van ongeveer f 20.000. In verband mot de buitengewone alge meene vergadering der Nederlandsche Ver- eendging van Spoor- en Tramwegpersoneel op 8 en 9 Maart a.s. zal dc minderheid in die organisatie op 23 Februari te Utrecht samen komen, om hare houding op de buitengewo ne algemeene vergadering te bepalen. Onder de minderheidsleden heerscht eenige ont- stemmin,£» over het feil, dat de agenda door bet hoofdbestuur ia vastgesteld, zonder daar in de minderheid te hebben trékend Poging tot moord en zelf moord. In de Koningstraat tc Utrecht heeft zich Woensdag middag 'n drama afgespeeld. Een zekere G. P„ uit dlie straat, heeft op een, an dezelfde straat wonende vrouw, met wie ihij dn onmin was, drie revolverschoten ge lost Zij werd in den linkerarm en in dien ruig gewond, doch niet levensgevaarlijk. P. heeft vervolgens getracht, zichzelf te dooden, door izich in den mond te schieten. Beiden werden ter verpleging naar de RijMklinieken over- igëbraeht. Gistermiddag hield mr. C. J. II. Sdhepcl ais vice-president van de Utrechtscho Rechtbank ri'üting in de presdlctentskamcr van het gerechtsgebouw aan dc Hamburger straat, voor het hoorert van partijen inzake echtscheidingsprocedures met de bedoeling, tusschen de procedeerende echtgenootcn alsnog be trachten een verzoening tot stand te brengen. Daar verschenen hedenmiddag ook dc heer en mevrouw vare M. uit de Bilt; de heer van M. was, belualve letterkundige, lid van den Gemeenteraad aldaar en had als, zoodanig pas onlangs ontslag genomen. Het bleek dat tusschen hem en zijn echt- génoote geen verzoening viel te bewerkstel ligen. Onverwacht nam de heer van M. een revolver uit z'n zak en schoot zich, in tegen woordigheid vare den president, de griffier, en zijtn vrouw een kogel in het hoofd. De, heer van M. viel op den grond cn was on middellijk dood. Het lijtk werd eenige oogenbliifkken later door de politie met een brancard wegge haald en naar het hoofdbureau van politie vervoerd. Vandaar zal het naar de Bilt worden overgebracht. Het laat zich denken, dal er in het ge rechtsgebouw groote opschudding hcersch- te. Zeist Eergister sloegen twee paarden rare baron Van Hardenbroek, die voor een wa gen met hout gespannen waren, op hol, door dien het tuig brak. Dc dieren holden tot het ziekenhuis, waar ze tegen een lantaarnpaal liepen en vrij ernstig werden gewond. Per soonlijke ongelukken kwamen niet voor. Spakenburg. De St. Ot. mo. 38 bevat «ere afdruk van de statuien der afdeeling Spa kenburg, Vollenhoven en Vollendam van den visschersbond „Juliana." Achterveld. De aanbesteding -van do le bouw voor de Kinderstichting tc Achter veld bij Barneveld zal geschieden 7 Maart a.s. door den architect, den heer Joh. Kort- lang Fzn. te Ermelo. Deze nieuwe stichting zal verrijzen in een schoone omgoving, nabij een derereenbosch, en wordt naar de nieuwste eéschen des tij-ds ge bouwd. Alles wordt gelijkvloers ondergebracht en het Chamlbrettenstelsel toegepast Een en ander is dn goede handen bij den 'architect, bovengenoemd, onder wiens leiding te 's Heercnloo, Groot-Emaus en Lozenoord reeds zooveel tot stand' gebracht is. P ersonalia. Door den Intendant bij de 4de divisie 4s met ingang van 1 April as. benoemd tot op passer 'bij het gamizoenskleeding magazijn te Assen, de heer C, vare Kooien, Laan van Nim mer dor, alhier. Naar wij vernemen, heeft onz« oud-stad genoot, de gep. kapitein "W. Puffius, thans administrateur van het garofeoenskleeding- en nachtlegermagazijn te Kampen, tegen 1 Maart eervol ontslag gevraagd. De 1ste luitenant H. P. Vare den Ham van Heyst van het reg» (grenadiers en jagers ds wegens ziekte op non-actPvitedt gesteld Het verdubbelstelsel. De proef met het verdub'belstelsel door den Minister van Oorlog aan het Kamerlid! Dreymaer van Twist toegezegd, zal worden genomen bij de 5e brigade te Amersfoort ere bij do 6e brigade te Breda en Hertogen-' bosch. (TeL) Plan 1913. De hoofdcommissie voor de onafhareke- lijkheldsfeesten vergaderde gisteren avond in vDo Zwaan", ter bespreking van cte pian te{È( •voor de leesten ln dit jaar. Omtrent de ganomen (besluiten werd oné een mededecfing toegelegd, welke wij ln hel volgend nummer hopen to kunnen opnemenü Kamer van Koophandel. De Kamer rare Koophandel en Fabrfekeö bbudit morgenavond 8 uur een openbons vergadering ten Raadhuize. Voetbad Zondag zal Quick op Birklioven «pclao tegen Robur et Velocitas uit Apeldoorn. Het eerste elftal van H. V. C «peek «cm vriendsohappclijkcn wedstrijd op het terrein achter Rustoord togen Z. V. V. uil Zeist. Geloof en Vaderland. Gelijk wij in een voorgaand nummer beloofden, willen wij heden den korten inh houd geven van Karl Sohönlhcrr's Glaubc uredi Heimat, Tragedie eincs Volkes, dat a.s. Zater dagavond in Amicitia door het Ainster- durasch Tooneel-Ensemble gegeven zal wor den. Het stuk voert ons terug in dat tragisdhe tijdperk van de geschiedenis van hel Pro testantisme, de tegenrefonnatie dn Oosten rijk, de uitroeiing ran dc ^nieuwe leer" in dc Habslburgsi landen, waar 'n Keizer ver klaarde liever over 'n woestenij tc regeeron dan over keltersclie onderdanen. Verdrijving uit hun geboorteland of Jbe- keering tot bet warec geloof', was de keus v. aarvoor de belijders van het Evangelie ge steld werden. Karl Schönhcrr, zelf roomsch- katholiek. heeft eene episode uit deze gods dienstvervolging gekozen tol het onderwerp van zijn aangrijpend drama. Op het oude fa'milic-erf in Stiermarken, waar 'het geslacht der Bart's meer dan vijf eeuwen gewoond had, leefde Chrisloffel Bart, 'n boer in hart en nieren en 'n Lutheraan met heilige overtuiging. Dc Bart's waren van ouds aanhangers der nieuwe leer. Qhristof- fel's grootvader liad om 's geloofswille op het schavot het leven gelaten en Ghristoffel's rader, die thans nog 'bij hem inwoonde, was eveneens de Augsburgschc belijdenis toege daan, maar minder geloofsheld dan z'n vader en z'n zoons, was zijn gehechtheid aan den geboortegrond te groot, dan dat hij eerlijk voor z'n overtuiging durfde uitkomen, 'n Jon- gore broeder van Christoffel, Peter Bart, was reeds bij 'n vorige vervolging uit het land verdreven, maar in den vreemde bekroop hem het heimwee, dat 'hem deed besluiten heime lijk naar den ouden hof terug te kecron. En wanneer hij terug komt is juist 're nieuwe ver volging begonnen. Godsdienstcommissarissen reizen het geheele land af om te zoeken naar de aanhangers vare de kettersche leer, dief slechts te kiezen hebben tusschen afzwering of verbanning. *re Zwarcn strijd heeft Christoffel Bart met zich zelf te strijden. Gehecht aan z'n geboor tegrond, is de gedachte hem onver dragelijk om alles huis en erf, z'n vee, dat Wj (heeft zien geboren worden en opgroeien, z'n boom gaarden, waarin hij als jongen gespeeld heeft^ z'n koren, dat hij zelf zaaide, maaide en reeds in schoven bond, welke hij weldra in rijken oogst hoopte binnen te halen om dal alles, waaraan de zoetste herinneringen hem verbinden, te moeten achterlaten om nooit, nooit weer te keeren. En toch, dit groote offer, hij zou het go- bracht hebben, als maar z'n vrouw hem in ballingschap had willen volgen. Deze, kop- pig-Roomsch en zóó bijgeloovig, dat ze zelfs de kippen van 're verdreven evangelische buurvrouw niet hebben wil, uit vrees, dat haar eigen kippen dan de Luthcrsche pip zouden krijgen, weigert kortweg Christoffed te volgen. Ook de 82-jarige vader, de water zuchtige oude Bart, wiens dagen geteld zijn, beweegt hemel cn aarde om toch niet hot erf zijner vaderen te moeten verlaten. Zelfs z'n uitgeput teruggekeerde zoon Peter durft hij geen onderdak verlcenon, uit vrees, dat hij hiervoor met verbanning gestraft zou worden. Tevergeefs bezweert Christoffel hem toch niet te bandelen tegen z'n geweten: „hoe zullen wij ooit rust kunnen hobbcn, als het in ons binnenste niet tot z'n recht komt?" zoo vraagt hij. Maar vader Bart blijft hals starrig: „hoe zou ik op den jongsten dag in. dat vreemde land kunnen opstaan te midden van vreemde menschen, die mij niet kennen ere die zullen vragen: wie is dat, waar komt die vandaan? zou ik dan niet uit schaamte weer terugkeeren in m'n graf? Neen, hier» hier, waar meer dan 500 jaar de Bart's thuis hoorden, hier wil ook ik begraven worden", gilt de zieke grijsaard. Maar als hij sterven gaat, zegt hij, dan zal hij zijn geloof niet ver loochenen en dan zal zijn laatste woord zijn: „ik sterf als evangelisch Christen." Daarom dringt hij- er telkens bij den (heelmeester op aan om hem toch te waarschuwen, als laatste dag nadert. Is het wonder, dat Christoffel Bart zwicht en dat hij zwijgt, ads z'n vrouw den keizer lijken ruiter, op diens vraag of er yerbodefti bijbels ire huis zijn, antwoordt, dait allen het goede geloof belijden? Ketterbloed, duivelsmest, daar groeien op 6 voor één in de plaats, heeft do keizerlijke ruiter gezegd en de waarheid van die woor« den openbaart zich ras. Dezelfde buurvrouw, die tevergeefs haar kippen aan vrouw Bart ten geschenke bood en zich reeds opmaakte om het land te ver* laten, wil haar bijbel niet aan dere ruite* overgeven. Ire de worsteling wordt haar ernstige wond in de borst toegebracht Bloo» dend komt ze bij de Barfs binnen geijtefc achtervolgd door den ruiter. Uitgeput zakl zc ineen, maar houdt nog steeds haar grootste schat krampachtig vast: „laat m'n bloed stroo* mén, m'n bijbel laat "k niet los" en stervend roept zij haar weifelmoedigen man nog toci „blijf getrouw, volg je geloot" Nog geluk! het den ruiter niet haar den (bijbel uit éa handen te scheuren, maar als Christoffel Bart bij haar neerknielt en zegt ^geef mlf je bijbel, hij is bij mij in goede handen", laa* zij los. En dare komt het groote moment uit hét eerste bedrijf. Christoffel rijst weer op ed met de hand op hot met ketteihloed bo* vlekte bijbelboek, spreekt hij, tot groote BCbriK

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1913 | | pagina 3