METHORST VAN LUTTERVELO,
O
O
Hieuw Amersfoort.
GELOOF EN VADERLAND
Amsterdamsch Tooneel Ensemble
Ingezonden Stukken.
ADVERTENTIEN.
Stoomhoutzaoery.
Sigarenkisten en Kistjes
Aanbesteding Barneveld,
Het bonwen van een meisjes-
palviljoen op een terrein ge*
legen in de gemeente Barne*
veld aan den Postweg.
Woning met Tuin,
Kassiers en Commissionairs in Effecten.
Comnianilitaire Vennooten H. oyens zonen, te Amsterdam).
Amersfoort,
Kaar Zuid- en Oost-Afrika per Ünion-Castle lijn.
Obligatie-Maatschappü „Het Witte Kruis"
Gevestigd te 's-Gravenbage, Anna Paulownaplein 3.
Alle week-abonné's op dit blad, die in het bezit zijn eener verzekeringspolis, zijn volgens de bepalingen in die polis vermeld
tegen ongelukken verzekerd voor een bedrag van:
2000 0ULr>EN b'- !ove"-'
m fin GULDEN by Qfin GULDEN bij verlies GULDEN bij ver- |Rf% GULDEN bij vei lies <T»| GULDEN bij verlies f E"
lange ongeschiktheid. 4UU overlijden. van éón hand of voet lies van één oog. 19%# van eon duim. van een wijsvinger. 13
Uitkeoring dezer bedragen is gewaarborgd door THE OCEAN ACCIDENT GUARENTEE CORPORATION Ltd., Directeur voor NederL Eowabd Heijman, Oude Turfmarkt 16, Amsterdam.
MÊÊÊÊÊmÊÊmÊmmwmmmmammi^mmm wêêêm wmÊÊÊÊÊÊmmmmmmÊÊÊÊÊmmmÊÊÊÊmmÊÊm^^mm mam -1
GULDEN bij verlies vai
eiken anderen vinger.
van z'n vrouw, onverschrokken, den keizer
lijken ruiter toe: „m'n geweten laat mij geen
rast. Voor God en menschen belijd ik luid en
onbewimpeld ,de onveranderde Augs-burg-
sche confessie, het zuivere Evangelie en hot
önvcrvalschte woord Gods, en daarbij wil Ik
blijven, zoo waarlijk helpe mij God."
Christoffel heeft zich nu den terugweg af
gesneden. Binnen 2 dagen moet hij vertrek
ken. Maar de oude Bart, die nu ook in ver
denking gekomen is, blijft loochenen: „Lieer
officier, met mij staat het goed, 'heel goed."
In het tweede 'bedrijf is eindelijk, zij het
met zwaar hart, vrouw Bart besloten haar
man te volgen. Zij, Christoffel en hun eenig
kind, dat zij Spreeuw noemen, omdat het
zoo'n wildzang is, vormen nu eenmaal 'n
driespan en dat driespan mag niet uit
elko-ar. Haar man wist nog niet van haar
besluit, dat hij eerst hoort, als zij het mee
deelt aan haar moeder, 'n dweepzieke
roomsche, die zich nu 'haast het kettersche
huis te verlaten.
'n Roomsche buurman, die alle boerderijen
van de verdreven Lutheranen opkoopt voor
z'n kind-cren, die er elk één moeten hebben,
komt nu ook 'het erf der Bart's koopen voor
z'n 9en zoon, die weliswaar nog niet geboren
is, maar toch niet als „daklooze" ter wereld
mag komen. Het beding wordt echter ge
maakt, dat de oude vader Bart tot z'n dood
in z'n kamertje zal mogen blijven wonen.
Nogmaals doen ChristoffW en Peter 'n poging
hun vader le overreden voor z'n geloof uit te
komen, maar de oude blijft weigeren: ,ymij
graven ze niet uit mijn grond".
Maar als de krankzinnig geworden 'buur
man komt vertellen, dat zijn vermoorde vrouw
als 'n hond in den hoek der zelfmoorde
naars in den grond gestopt is, dan word'l het
ook den ouden Bart te machtig: „liever in don
vreemde begraven, dan hier in den vilders-
hoek in den grond gestopt; deurwaarder,
schrijf ook voor mij 'n paspoort, 'k hoor er
ook bij, ik 'ben 'n evangelisch Christen".
En dan zet hij de anderen aan om toch
zoo spoedig mogelijk weg te trekken, opdat
de dood hem niet onderweg nog verrast.;
Maar nu komt er 'n nieuwe beproeving.
Bart's ecnige jongen. .Spreeuw, 'n guitige
wildzang, die al z'n zinnen gezel heeft op de
reis naar den vreemde, mag niet mee. Slechts
meerderjarigen mogen heengaan, „jonge zie
len worden nog gered van hel eeuwig ver
den,zegt de keizerlijke ruiter.
Vrouw Bart grijpt deze gelegenheid aan
om haar man nog tot afzwering over te halen.
Ilij aarzelt„ja. nu hebben ze me eerst
goed in de klem! 'n Goede lokvogel, m'n eigen
kind!" Maar neen, hij kan niet afzweren, hoe
zou hij z'n kind ooit goed in de oogen dur
ven zien en hem voorhouden nooit iels tegen
het geweten te doen? Dan moet het driespan
maar uit elkaar; hel behoeft slechls voor
korten tijd te zijn, z'n vrouw en Spreeuw zul
len bij grootmoeder achterblijven en als
Spreeuw meerderjarig is, Christoffel narei
zen.
Maar Spreeuw is diep teleurgesteld. Hij wil
en zal mee en in woesten drift den ruiter
onlloopend, springt hij in de beek. Meege
sleept door den snellen stroom, wordt hij 'n
eind verderop levenloos opgehaald.
In wilde wanhoop barst Christoffel los,
vliegt op den keizerlijken ruiter, den moor
denaar van z'n kind aan, werpt hem na
woeste worsteling ter aarde en heft reeds
den bijl opmaar dan overwint dc chris
ten den vader in hem. „Christus gebod wil
geen bloed."
Nu volgt de aangrijpendste scène van hel
geheele sluk, 'n prachtige scène van inge
houden spel. Christoffel, die meer en meer
zich meester wordt, wil, hoe zwaar 'het hem
valt, vóór hij vertrekt, den ruiter vergiffe
nis schenken. En sidderend reikt hij hem de
hand, welke de ruiter knielend grijpt
„Christoffei. je bent meer dan 'n mensch",
roept vrouw Bart in bewondering uit.
Dan laden zij het lijk vau Spreeuw op den
gereed staamlen wagen: „Spreeuw, nu ga
je loch mee, jongen!"
En als zij uit het gezicht verdwenen zijn,
zet de ruiter z'n sabel tegen den grond en
trapt hem met wilden trap midden door.
R, C. Miibleustandsvereeniglng
lie Hanze.
Ter vergadering der Hanze op gisteren
avond waren 37 van <de 70 leden aanwezig. Oo>k
pastoor Fock, geestelijk adviseur der voreeni-
ging woonde -de vergadering bij.
Na opening door den voorzitter, den iheer
Scheffer en het lezen der notulen van Decem
ber bracht de secretaris, de heer Lohmann
bet jaarverslag uit, waarin o.a. voortzetting
der organisatie, de goed geslaagde actie te
gen vliegende winkels en de oprichting der
onderaf dee hing schoenbedrijf werden gerele
veerd?.
Er zijn 15 bestuurs- en 4 ledenvergaderin
gen gehouden.
De voorzitter deelt «een en ander mede over
het werken der Hanzebarek te .dezer stede. In
drie maanden is alhier voor f 40000 omgezet,
een verbazend cijfer.
De rekening vorig jaar geeft aan f 147 aan
inkomsten (contributie) en f 101.93 aan ui-t-
jgaven.
Rekening en verantwoording zijn door de
commissie nagezien en in orde bevonden.
Punt 4 der agenda: Bespreking voor en te
gen van wettelijke winkelsluiting door .de hoe
ren Lohmann en Stenfert.
In de December-vergadering was reeds ge
bleken het vtrij al gom een e gevoelen voor ver
vroegde sluiting. Thans ging het om wette
lijk voorschrift of onderlinge afspraak.
De (hear Lohmann verdedigde wetteülijk
voorschrift. In Du/ifschland bestaat thans 12
Jaar de sluiting om 8 uur en van tegenikan-
tfaxg wordt niet oneer gehoord. Sluiting uit
iwije wil is practisch niet mogelijk. Eere aan
Handel en Nijverheid voor haar actie in 1905.
Slagers en boekhandelaren builen rekening ge
laten waren 131 winkeliers bereid om 9 uur
den verkoop te staken. Maar reeds den eer
sten avond was de zaak niet in orde en men
weet hoe het verdier is gegaan.
Verandering moet er komen. Overal is or
ganisatie, ook dn den middenstand, rnaaT deze
heeft .geen tijd om er nut <uit te trekken.
En dat alleen op grond van elkaar het pu
bliek afhandig te maken. Niemand heeft nut
van het 'laat open blijven en voor verbete
ring blijft slechts over den wetgever in te
roepen.
De heer Stenfert, sterk voorstander van 9
uur sluiting, heeft echter het contra voor zijn
rekening betreffende wettelijke regeling, 't Is
beperking der wij hei d in eigen huis. Hij, ge
looft nog in onderlinge afspraak. Voor de
modislcn-zaken is hem 'dit vorig jaar gelukt-
Tot dusver is in stand gebleven het toen over-
eengekomene in zake 9 uur-sluiting, uitver
koop en ziohtzending. 'De weg ziet hij in het
vormen van vakafdeelingen in .de Hanze. Bij
nadere kennismaking vallen concurrenten
meestal mee.
De eigenlijke drijfveer der actie acht hij
de zorg voor het personedL Maar dit lis ook
le bereiken door opname onder de arbeids
wet.
Slenk voorstander van verworgde winkel
sluiting is hij echter sterk tegen dwang, 't Zal
rijn een eerste stap op verkeerden weg van
staatsbemoeiing.
In de repliek haalt de heer Lohmann dc
woonden aan van den heer Meussen. voorz.
Middenstandsbond, dat thans een enkele vak
genoot de anderen van de wijheidi berooft,
hem dwingende de zaak geopend te houden.
Ook is 't niet alleen voor het personeel, maar
wel degelijk ook voor den patroon dat «dit
uur gewaagd wordt.
De heer Stenfert blijft bij zijn gevoelen, dat
langs gemoedelijk en weg de zaak is lot stand
te brengen cvcnaöls geschied is met de Zou-
da.gssluitlng.
Verschillende leden Moeren het woord voor
weltclijke regeling.
Dc voorzitter acht ze tden ©enigen weg juist
mei het oo.g op diie zqg. vrijheidsliefde door
den heer Stenfert aangevoerd.
De heer Niieuwendijk Sr., criliseert eveneens
die vrijheidsliefde. De vrije Hollander be
taalt soms niet of houdt zich niet aan monJ
delinige zelfs aan contractueel© overeen
komst.
Alle wetten cn regelingen geven dwang.
Mcn draagt zonder morren knellende hooge
boorden, door modewet voorgeschreven. Maar
een regeling die ©on uur vrijheid bezorgt
moet dwang heeten.
En dat vrije uur, besteed aan administratie,
kan voor de zaken heel wat waard zijn.
Bij Katholieken moet gelden: het belang
van velen gaal voor dat van enkelen
Later werd door den heer Nieuwen dijk nog
in het midden .gebracht, dat het hoogstaand
katholiek tegenover hem de wees had igeuit,
flat de bedienden den verkeerden weg zou
den opgaan, als zij een uur vroeger vrij wa
ren. Waar zien dan dl© menschen onze be
dienden voor aan?
De heer Lrnjcx wijst het woord dwang te
rug. Hiervan zal slechts een kleine minder
heid kunnen spreken, de groote meerderheid
zal spreken van beschermiinjg. In denzelfden
geest wordt nog gesproken door de beeren
AWuwspn Jr. cn Nieuwendij-k Jr.
Nadat h©t voorstel-IIoaibaer niet was on
dersteund om den heer Stenfert een half jaar
te geven tot bewerking der winkeliers voor
sluiting bij onderlinge overeenkomst, werd
mot 28 tegen 7 stemmen de volgende motie
aangenomen:
„De R. K. Middenstandisvereeniging „De
Hanze" te Amersfoort, dn algemeene verga
dering bijeen op Donderdag 13 Febr. 1913,
gehoord de besprekingen over vervroegde
winkelsluiting, is van gevoelen dat ter ver
krijging dezer verwoegde winkelsluiting wet
telijke sluiting alleen afdoende is en (besluit
verdere stappen te doen om deze te verkrij
gen".
Het Bestuur wordt gemachtigd samenwer
king te zoeken met Handel en Nijverheid en
de stappen te doen om te komen tot een ge
meentelijk sluitingsuur.
Punt 5. Mededeelingen betreffende klachten
over inlichtingen van Unitas dn vorige vergas
dering .geuit, woeg de voorzitter het bestuur
in kennis te stellen wanneer zich feiten voor
deden.
Bespreking der gevraagd© actie tegen markt-
venkoop van winkelwaar zal blijven rusten
tot finale uitspraak is geschied in zake markt-
verordenirog-Maastricht, welke door den kan
tonrechter onwettig is verklaard.
Aan de Handelsschool is f 5 subsidie toe
gestaan voor het Boekenfonds, ©veneens f 5
wvor de R K. Openb. Leeszaal.
Na rondvraag, waarbij nog enkele puroten
werden aangeroerd, sloot d<e voorzitter, dan
kend voor de zeer talrijke opkomst.
Aanbestteding.
Maandag 3 Maart zal ten kantore der
Maatschappij „Zandbergen" wordeif aanbe
steed het maken van een gebouw voor een
herstellingsoord aan den Leusderweg in de
gemeente Leusden.
Kolendieven.
Hedenmorgen is nog een persoon naar
Utrecht overgebracht, die op het spoort er-
rein voor ©en bran-dstoffenhandelaa.r kolen
had geladen en onderweg daarvan drie zak
ken had verkocht
AGENDA
Dagelijks: Bioscoop de Arend.
Dagelijks: Bioscoop Langestraat
15 Februari: Opvoering van „Geloof en Va
derland" in Amiritia.
19 Februari. Uitv. Bussumsche Tooneelver-
eeniging in Amicitia, ten bate Afd. Amersfoort
«yereeniging voor verwaarloosde kinderen.
20 Februari: Lezing Protestantenbond.
22 Febr. Uitvoering van leerlingen der Mu-
iekschool, in Amicitia.
24 Februari: Gen. rep. Toonkunst (Volks
avond) in Amicitia.
25 Februari: Johannes Passion van J. Bach.
(Lezingen, uitvoeringen, vergaderingen enz.
die in het Dagblad geadverteerd worden,
worden gratis onder onze agenda opgenomen.
Burgerlijke stand.
Geboren: Isabella Sophia, dochter van Lo-
dewijk Arend baron van Itlersum erf Maria
Henriette Stroeve. Willem Denk, zoon van
Pier Drijfhout en Gerdina Martina ICedde
Johanna, dochter van Tennis de Graaf en,
Cornelisje Kraak. Wilhelmina Mijmltje Hillje^
dochter van Marlen Dijk cn Mijntje Bos.
Overleden: Willemijntje van Groningen
84 jr., weduwe Willem Bottenburg. Jasper
Herman Hendrik Da-amen, 28 jr., oregehuwd.
Marktberichten.
A mersfoort, 14 Eeba. Op de heden ge-
heuden weekmarkt bostf-eddo men voor Zand-
appelen f 2.2.80. Appelen f 3.6.50
Peren f 4.a 6.per H L. Hoendereieren
f 4.20 a 5.Bruine eieren f 5.6.40 per
100 stuks. Boter f -.— per K.G. Kippen
1.A 2.Kuikens f 0.A 0.Piepkuikens
0.a 0.Oude Eenden f <>.90 A 1.80. Hazen
f 0.A 0.Wilde Konijnen f 0.50 A 0.60 Tamme
Konijnen f 0.$0 A 1.40 per stuk. Duiven f 0.50
A 0.70 per paar. Magere Varkens 20 A 3<»
Vette Varkens f A Zeugen f 00 A 000
Biggen f 10.A IS?
Hooiboter f 1.65 A 1.75. Jonge Eenden.
f 0.— A 0.—.
Aangevoerd waren 70 heet. Appelen. 80
heet. Peren. 140 heet. Aardappelen. 700<0
stuks Hoendereieren. 400 kilo Gras- en Hooiboter
000 kilo Margarine, stuks Vee. Vette
Varkens. 40 Magere Varken. 280 Biggen en
Zeugen
Telegrafisch Weerbericht.
Naar waarnemingen in den morgen van
14 Febr. 1913
Medegedeeld door het Kon. Ned. Met.
Instituut te de Bilt.
Hoogste stand 775.2 te Holyhead en Scilly;
laagste stand 758.1 te Vestmanöer.
Verwachting tot den avond van 15 Febr.:
Zwakke tot matige wind uit Oostelijke rich
tingen, nevelig tof zwaar bewolkt, weinig of
geen regen. Weinig verandering in tempe
ratuur.
Fietslantaarn aansteken 5.37.
Het opnemen van ingezonden stukhen beteekent
geenszins dat de Redactie met den inhoud
instemt.
De copie wordt aan den inzenaer niet
ieruggeaeven.
A N TI - T (A R I EFWET.
Ieder het zijne.
Ik zou ulet schrijven tegen de Tarief wet, zonder
daarvoor iets anders in de plaats te stellen om te
komen aan de gelden, noodig voor de irovali dit cits-
en ouderdomsvcrzekcring.
Ten eerste zou daarvoor in aanmerking komen de
accijns op alcohol, gedistilleerd, wijnen, enz., daar
toch het grootste percentage van die directe bela.-
ting betaald wordt door de volksklasse, die bij boven
genoemde verzekeringen het meeste belang h bben,
terwijl in die verzekeringen dan een zeer billijke
restitutie van de opgebrachte belastingen begrepen
is (Rijks-spaarsysteem).
Terwijl tegenwoordig de opbrengst der aecjjn-en
op gedistilleerd besteed wordt aan leger en vloot
(d. w. z. ter bescherming van kapitalisme) ware het
wensckelijk, dat voor deze, de bezitters begunstigen
de instellingen, de noodige middelen werden ver
kregen uit de eigendommen dier bezitters, door welke
beffing vau belasting ook.
Een bijdrage van de lagere volksklasse voor lvet
militairisme wordt door persoonlijken dienstplicht
toch reeds in ruime mate gegeven.
Met dank voor de plaatsing, hoogachtend,
F. KORTES.
Amersfoort, 12 Februari 1913.
Brouwerstraat 19.
STAATSLOTERIJ.
Hoogste prijzen der 5. klass
TREKKING VAN 18 FEBRUARI.
f 1000 en premie van f 30,000: 17833
f 150015373
f 1000 9187 10666 17935
f 400 6060 8061 12175 19905
f 200 5342 6938 7299 7806 18163
f 100 .- 773 940 6118 10004 10290 11749 12819
14S02
Vijfde Klasse. Prijzen Yan f 70
84 113 131 270 315 388
822 936 950 1157 1303 1703
1830 1999 2005 2092 2108 2130
2202 2256 2366 2377 2522 2559
2910 2930 3084 3098 3282 3321
3462 3563 3616 3619 3734 3765
4062 4211 4244 4326 4427 4638
4855 4940 5094 5353 5499 5599
5705 5746 5859 5955 5?94 6012
6269 6320 6604 6731 6736 6859
7257 7303 7399 7606 7713 7753
479
183
2145
2792
3324
3884
4616
5633
6098
6959
7774
8214 8329 8347
8974 9049 9065
9576 9754 9805
10703 10705 10728
57
821
1878
2157
2799
3351
4060
4819
5643
6111
7017
7818 7969 8036 8177 8197
8387 8597 8683 8798 8814
9247 9.309 9420 9508 9532
10059 10080 10320 10414 10701
10731 10742 10924 10938 10947 10978 11213 11273
11532 11583 11858 12052 12058 12127 12265 12289
12446 12450 12624 12708 12887 12919 12933 13012
13107 13143 13189 13191 13219 13247 13276 13306
13812 13824 13850 13886 14007 14057 14213 14230
14511 14554 14947 15072 15099 15120 15237 15266
15284 15292 15379 15397 15402 15444 15494 15536
15694 15712 15717 15763 15794 15928 16705 16801
16843 16944 16971 17006 17040 17075 17181 17251
17274 17343 17346 17374 17393 17623 17629 17679
17765 17784 17370 17928 18304 18333 18383 18391
18410 18560 18711 18924 18946 19129 19414 19485
19647 19767 19996 20026 20059 20088 20291 20318
20349 20373 20449 20491 20584 20595 20617 20813
20314 20330 20850 20856 20897 20904
6a Klasse 15e Ujst: 12032 niet m. z. f 70.
Heden overleed plotseling, tot onze
j diepe droefheid, onzo innig geliefde Zoon
en Brooder,
Jasper, Herman, Hendrik Daamen
Litt. Neerl. Docts.
in den ouderdom van 28 jaar.
Wed. J. H. DAAMEN—
Brouns
J. W. E. DAAMEN.
J. D. W. A. DAAMEN.
W. K. DAAMEN.
Amersfoort, 12 Februari 1913.
Verzoeke van rouwbeklag verschoond te blijven.
Bouwmaatschappij
Algemeene vergadering van aandeel
houders op DONDERDAG den 27sten FEBRU
ARI 1913, 's morgens te TIEN EN EEN HALF
uur, ten kantoro van don Directeur, Korte
Beekstraat 2, by hot Plantsoen.
Aandeelhouders worden attent gemaakt op
art. 20 der Statuten, vervat in de Ned. Staats-
conrant van 14 Januari lb99, no. 12.
De Direoteur,
P. H. van HASELEN.
Amersfoort, 12 Februrai 1913.
S.M. PEREL. chir. POdisnra
SfafiAiisdwarsstraat 8, dtreclit,
is dagelijks te consulteeron of te ontbieden
Behandeling van Likdoorns, Nagels en
verdere ongemakkeu aan den voet, geheel
pijnloos en antiseptisch.
van reukeloos hout, ter verpakking van boter
cacao, parlumeriën, enz.
KRAMER SMITS, vosrhsen VERMAAS, Delft.
Namens de vereeniging tot duurzame vets
zorging van minderjarig©, gevestigd te Utrecht^
goedgekeurd bij Kon. Besluit van 15 Maart 1912.
hoopt de ondorgeteekende op Vrijdag
7 Maart e.k. des namiddags 4 nul
in het Hotel „DE BONTE KOE" te Barneveld
publiek aau te besteden/
Bestek met 2 teekeningen f 2.per stel
ten kantore van den ondorgeteekende ver*
krijgbanr.
Aanwijzing in loco op den dag der aanbe*
steding d©6 namiddags 1.30 uur.
Joh. KORTLANG Fzn„
Ermelo, architect
Te Amersfoort wordt gevraagd tegen
1 Mei voor 2 Dames eene
Iinnrprijs 2 5 0 335 gulden. Gas*
aanleg verelschte.
Br. fr. onder no. 84 kantoor van dit bla^
(regie Mevr. NELLIE DE HEER).
Zaterdag 15 Febr. 'savonds 8 unr In
„SOCIËTEIT AKIiCITIA",
Eerste Opvoering van
(Qlaube und Heimat.)
Tragedie van een volk, van Karl Schönherr.
E n t r evoor abonné's van het Dagblad
le rang f 1.2e rang f 0.75, 3e rang f 0.30
Voor niet-abonné's: f 1.50, f 1.en f 0.50
Kaartenverkoop in VALKHOFF's Hofboek
hnndel. Plaatsbespreking bij loting, half een.
MUUK HUIZEN 15.
Telefoon 49.
Openen cEiè^ue-rekening zoowel! voor
handelaren ala voor particulieren.
Kantoor geopend van 9-5 uur.
Koninkl. Wekelijksche Alaildienst via de Kaap.
h.aandeliiksclie dienst via het Suez-Kanaal.
Nsdeie Inliclmng8(i bij de AgentenInternationaal Reisbureau JANS Co., Kortegracht 20
Amersfoort, en DE "RIES Co.. de Ruylerkede 100, Amsterdam.
f Sla O OOa1
3 °/o premie Obligatie No. 17883 ad f 10.heden gevallen f 1000.-.
en de Premie van f 30.0 "»0.
8 X op ingesohrev©n bij de HoofdvertegenwoordersGebrs. KROONENBERG, Amstel 8
sterdam 4 X I J- MEIJER, de Clercqstraat 161, Amsterdam 1 X J Firma VAN DAM 8WA
Weesperstraat 89, Amsterdam 1 X.
Gelden onmiddellijk uitbetaald.
Solieda Vertegenwoordiger-, gevraagd