RONA
BINNENLAND.
Van Houten's
Cacao
Uit den omtrek.
1
verwdcten een$ levendige entroering; de
uiterste linkerzijde en de nadioaal-socialis-
ten protesteerden.)
Bartlhou teióe nog: Ik zal met mijn be
loog tot het einde toe voortgaan. Ik ben mij
bewust wan mijne verantwoordelijkheid. De
boucümg van de regeering zal dezelfde blij
ven; zij zal zioh niet kunnen leenen tot trans
actiën, die zonden gelijken op een weritelij-
ken afstand van het gezag,
t "Wait de hervorming van de kiesrechtrege
ling betreft, zeide Barthon, dat de regeering
de scrartdn de liste voorstaat met vertegen
woordiging van de minderheden. Hij be-
sahouwit eene transactie als mogelijik, maar
de regeering zal niet het quoticnt-stelsel voor
dellen, wamt dat zou niiet zijn te verwezen-
lijken. (Langdurige beweging aan de uiterste
Knkerzijde en in het centrum.)
Nadat de stilte is hersteld, verklaart Bar-
fhou, dat hij voor den Senaat de inkomsten
belasting zal verdedigen. De belasting zal
eenc compensatie moeten zijn voor de aan-
.zienlijke lasten, die de verlenging van deD
diensttijd op de bevolking zal leggen.
Barthou verbaast zich er over, dat men
verdenking tegen hem koestert wat de ver
dediging van de leckenschool betreft. Wan
neer men de leekenseliool wil treffen, dan
treft men, de republiek. Tot besluit zegt hij:
Ons programma is een programma van lands
verdediging, want wij stellen boven alles de
veiligheid en onafhankelijkheid van het land,
en tegelijk een programma van- verdediging
en bevordering van de repuhlükeinsche atc-
tie.
Nadat liet debat was gesloten, nam de
Kamer met 225 tegen 162 stemmen eene mo
tie aan, inhoudende dat de Kamer, de alge-
meenc politiek van de regeering goedkeu
rende en vertrouwen in haar stellende, elke
bijvoeging afwijzende, overgaat tot de orde
van den daig.
Tweede telegram. Men zegt in de
wandelgangen, dat de motie van vertrouwen
na stelling 'blijkt te zijn aangenomen met 225
tegen 162 stemmen. 164 leden hebben zich van
de stemming onthouden en 34 afwezigen
namen aan de stemming geen deel.
Dit zijn de otficieele cijfers.
Derde telegram. In den Senaat werd
de ministerieele verklaring begroet met
„Trés ibien" ibij de izdnsnetle, betrekking heb
bende op den driejarigen dienst, en met
gelach bij de passage over de kieswet/her
vorming.
Engeland.
Londen, 2 5 M a a r t. Veldmaarschalk
lord WoLsoley is heden bij Men tone over
leden.
Spanje.
Madrid, 25 Maart. Riballo, de voor
naamste raddraaier van den veldtocht tegen
de Catalonisehe maatschappij, is ontslagen.
Eene delegatie vroeg zijne wederaanstelling
onder bedreiging, dat anders onmiddellijk
eene algemeene staking zon worden uitgeroe
pen. Dit verlangen werd geweigerd. De alge-
meene vergadering van ®poorwegmannen in
Ca talonië heeft aan haar-bestuur volledige vol
macht gegeven om te overwegen wat er te
doen stond.
Griekenland.
S a 1 o n-1 k i. 2 5 Maart. (Het vervoer
van het stoffelijk overschot van Koning
George had heden morgen plaats in tegen
woordigheid van den Koning, de Koningin,
de prinsen en de prinsessen.
Athene, 25 Maart. De bladen berich
ten, dat de begrafenis van den koning eenige
dagen is uitgesteld. De dag zal morgen wor
den bepaald.
Allerlei.
B e T! 1 ij n, 2 6 Maar t. -Heden nacht id
aan de Schlesische Brücke een tramrijtoiig in
botsing geweest met een taxi-auto. Volgens
de tot dusver verkregen inlichtingen zijn vijl)
personen gedood, twe-e zwaar en twee licht
gewond.
Chicago, 25 Maart. Volgens de laatste
ramingen zijn er bij den storm van verleden
Zondag meer dan 200 menschcn gedood en
1000 gewond.
Indianapolis, 25 Maart. Ten gevolge
van den stroomenden regen, die na de orkaan
gevallen is, zijn de rivieren buiten hunne
oevers getreden. Men vreest, dat grootere
overstroomingeai zullen voorkomen, don er
sinds vele jaren zijn geweest. Vele steden staan
onder water. Vijf personen zijn reeds ver
dronken. Gebouwen zijn vernield, vee is ver
dronken, oogsten zijn vernield. De bevolking
van de overstroomde streken/ is naar hooger
gelegen gronden gevlucht
New-York, 25 Maart Tengevolge van
iden storm hebben noodlottige overstroo
mingen plaats gehad in verschillende plaat
sen van Ohio en Indiana. Volgens een in
Columbus (Ohio) ontvangen telegram zijn 40
personen gedood in Da-yton, waar de straten
verscheidene meters onder water staan. Dui
zenden menschen zijn zonder onderdak in
andere plaatsen en lijden ond-or het gebrek
aan levensmiddelen.
In Middlebown (Ohio) zijn 200 huizen over
stroomd; de bewoners zijn gevlucht in de
scholen en kerken en In het.stadhuis.
herbenoemd, met imgang van 16 Maart 1913, tot
sceretaria vnn den voogdijraad tc Leiden, mr. P. E
Briét.
herbenoemd tot kantonrechter-plantavervanger
in hut kanton Kampen, mr. J. Nauninga Uitlerdiji
en mr dr. H. S. Veldman
in het kanton Middelburg, mr. J. J. Heyse;
in hot kanton Znidbrook, B. W. Siemens
in bet kanton Geldermalsen, mr. M. Kolffj
benoemd tol kantonrecht-ei^plaatwervanger in bat
kanton Hilversum, m-et ingang van 15 Mei 1913, mr j
C. J. Heemskerk, advocaat en procureur te Hilver-
anjn.
Gift van II. M. de Koningin-
Moeder. De vereeniging tot uitzending van
zwakke en herstellende ikinderen onder de
kenspreuk „Trein 8.28 H. IJ. S. M." ontving
van Hare Beschermvrouwe II. M. de Ko
ningin-Moeder, eene gift van honderd gulden
als blijk van belangstelling in genoemde ver-
eeoiiging.
Onze gezant te Athene, Jhr. De Stnrler, zal
Nederland vertegenwoordigen bij de begrafe
nis van den Griekschem kenirog.
Eerste Kamer. De leden lor Eerste
Kamer zijn ter vergadering bijeengeroepen
tegen Maandag 31 Maart, des avonds te 8$
uur.
De Kamerverkiezingen.
Mr. Borgesius is definitief gecamdideerd
in het district Emmen.
Naar de N. Ct. verneemt, zal de liberale
kies vereeniging Vooruitgang te Rotterdam den
heer J. van Vollenhoven, oud-hoofdadmini*
strateur van de Deli-Maatschappij, wonende
te 's Gravenhage, uitnoodigen een candidatuur
voor de Tweede Kamer te aanvaarden voor
district I of IV.
De combinatie van Vrijzinnige en 1,,z.-
Dem. kiesvereenigingen in het district "Win
schoten stelde definitief voor de a.s. Kamer
verkiezingen het aftredende lid dr. D. Dos
candidaat.
Men meldt ons uit Culemhorg:
De Christelijk-sociale partij zal Vrijdag
avond alhier een vergadering beleggen, met
het doel in dit ddstrict een candidaat te kun
nen stellen. Als sprekers zullen optreden E.
A. Keuchenius en mr. dr. A. R. van de Laar
met het onderwerp: „De komende stembus
strijd."
De Staatscourant van Woensdag 23 Maart
bevat o. a. de volgende Koninklijke'besluiten:
benoemd bij het departement van justitie tot
referendaris mr. J. V. van Dijck, thans hoofd
commies met den titulairen referendarisianig;
tot inspecteur va/n het gevangeniswezen voor
dein arbeid E. C. Verschoor, thans adjunct-
inspecteur met den titulairen Inspecteurs-
rang;
tot hoofdtommies jhr. mr. dr. B. de Jong
van Beek en Donk en mr. G. Schel lus, beiden
thans commies met den titulairen hoofdcom-
miesrar.g;
toe gele end de zilveren eere-medaille der
Dranje-Nassau-orde aan Th. van Witmarsu-m,
te Amsterdam;
benoemd en aangesteld tot officier van ge-
rondheid 2e klasse bij het Indisch© leger de
arts E. L. Marwitz.
Êeibeuoemd tot lid, tevens voorzitter, van den
voogdijraad te Dordrecht, mr. A. A. Moll, met bepa
ling dat deze herbenoeming moet gerekend worden
jèe dia ingegaan op 16 November 19121
Bij beschikking van den minister van
Oorlog ad interim minister van Marine zijn
de met particuliere gelegenheid uit Oost-
Indië in Nederland teruggekeerde luitenant
ter zee der 1ste klasse H. B. L Braam en
luitenant ter zee der 2de klasse Th- P. van
der Bergh, respectievelijk op non-activiteit
gesteld eu met 28 dezer geplaatst in de di
rectie der marine te Amsterdam.
De Gelderland en de NederL
mbulance te KonstantinopeL Dej
correspondent te Konstantinopel der N. R. üt»
schrijft d.d. 22 dezer:
In verhand met de mogelijkheid, dat hetj
na het sluiten van den vrede tot een botsing
zal komen tusschcn de troepen van het comité
en die van de Officicrenllga, is liet hier nog
verder aanwezig blijven van een "Nederlandsch
oorlogsschip bepaald noodzakelijk, althans
tot na de dislocatie zoowel van het leger vani
Tsjataldzja als van dat van San Stefano.
Daar onze regeering echter de Gelderland
vóór Mei in het vaderland terug wil hebbenl J
voor de oefeningsrels met dc adelborsten vani
het oudste studiejaar en het jonge volk, dat
nu van de opleiding komt, zal onze kruiser de
reedc hier over een goede veertien dagen'
moeten verlaten. Maar de Gelderland zal
naar ons wordt verzekerd daar, zooals geJ
zegd, een Nederlandsch oorlogsschip hier nog
niet gemist kan worden, vooraf door het nul
te Smyrna liggende pantserschip Kortenacp
worden vervangen. Deze bodem heeft welisq
waar 60 koppen minder dan de Gelderland
aan boord, doch het is over het algemeen!
ouder volk en dus krachtiger en geschikter
voo." een eventueel optreden aan den wal.
Ook onze ambulance is begonnen met aan-1
statten voor haar naderend vertrek te treffen,
dat eveneens over een dag of veertien zal
plaats hebben. Zij is al begonnen met inpak-'
pen en neemt nog maar een beperkt aantal
nieuwe gewonden aan. Op het oogenhlik'
heeft zij nog ruim vijftig zieken en gekwët-i
sten in behandeling.
Het heeft zijn reden dat geneeskundigen in het
belang der volksgezondheid aandringen op het
dagelijksche gebruik van goede cacao in plaats
van andere dranken.
C hri s te n-Democraten. Te Haar*
lem vergaderde den tweeden Paaschdag do
Bond van Christen-Democraten. Na zeen
breedvoerige besprekingen nam de vergade
ring aan een voorstel van de afdeeling Rot-t
terdam om in 1913 niet deel te nemen aan dd
algemeene verkiezingen onder voorwaarde^
dat bij een tusschen Li jdsche vacature in de
legislatieve periode 19131917 het Bondsbe*
stuur gemachtigd wordt ln overleg met de
betrokken afdeelingen een eigen candidatuur
te stellen, zoodra liet van oordeel is, dat geert
overwegende practische bezwaren dit oplreJ
den zouden belemmeren.
Staande de vergadering nam dc Bondspro
pagandist de heer M. Koornstra zijn ontslag.
Aan alle drie der kerkelijke groepen zltfoq
christelijke arbeiders vast. Dat is hun voois
deel. Maai- ter andere zijde verhindert het dia
christelijke partijen toch ook, om lang met da
belangen van de arbeiders te sollen. Ze moot
ten met het Al«. Kiesrecht minstens zwende*
len.
De S. D. A. P. zal uit deze verkiezing krachs
tig te voorschijn komen, wat op de burgerlij*
ke politici ten aanzien van het kiesrecht ge*
voelend zal werken.
Kiesrechtvrees zal de lust om met groota
burgerlijke hervormingsprogramma's te ko
men bevorderen, doch de arbeiders hebben
daategen tijdig front te maken. Dr. Kuiper
beveelt allerlei aan en Heemskerk nam reeds
de verandering van art. 194 der Grondwet
over, om de arbeiders, die in sociaal opzicht
gelijk denken te verdeelen door d,en school
tijd. Links en rechts wakkeren de anthitese
aan. De soc. dem. bleken meer en meer de
ernstigste voorstanders van de neutrale
volksschool te zijn. doch hebben geen behoef
te om schoolstrijd arbeidersverschilpunt te
doen zijn.
Op het verkiezingsresultaat mogen de soc.-
dem. alleen niet bouwen. De actie voor het
Alg. Kiesrecht buiten het Parlement moet zeer,
versterkt worden. Spontaan vroeg men om
een derden Rooden Dinsdag. Toch adviseert
het P. B. daarmee niet voort te gaan. De strijd
tegen de machthebbers heeft toen zijn uit-
- De schrik der wegen. Zaterdag- dl.ukking gcvonden. 0p dat terrein ga men
avond js tc \alkenburg door een auto het be- njet verder voor, nu cen andere kan
jaard echtpaar leys aangereden. Belden wer- worden gedaan, die minder dramatisch lijkt,
den ernstig gewond. Maandagavond is de man Een Haagsche meeting richt zich slechts
aan de bekomen verwondingen overleden. |tot de machlhebbers. Nu wordt in overleg
Verdronken. Zaterdagnamiddag is|m^t het N. V. V. voorgesteld in alle plaatsen
te Numansdorp vrouw L. <L Q., die aan zenuw-1 *e manifesteeren voor de candidaatstelling. In
toevallen leed, le water geraakt en verdron- j politiek opzicht kan de beweging niet sterker
ken. jmeer worden. Het economisch wapen moet
Maandagmiddag is in de Looiersgracht te gehanteerd worden. Dit jaar hebben allen die
een goed en toch goedkoop fabrikaat, gefabriceerd
in de wereldberoemde Van Houten's Cacaofabriek,
neemt ook daarom voortdurend in gebruik toe.
Smakelijk, opwekkend, voedend, lichtverteerbaar
is het de Volksdrank bij uitnemendheid.
Van Kol. Naar wij reeds meldden,
zal de heer Van Kol na zijn verblijf op Java,
dat maar van "korten duur zal zijn, over Si
berië naar Nederland tenigkeeren. Van een
reis naar Formosa en Korea heeft hij, wegens
het ongunstige seizoen, moeten afz:en, meldt
de „Locomotief". Hij heeft Indië bereikt na
een tocht door Ghina, gedurende welken hij
zich van den toestand daar, sedert de revo
lutie. heeft op de hoogte gesteld1, o a. door
een bezoek aan eenige politieke lei'ders. De
heer Van Kol bezocht ook Hankow en Wu
chang, de streken, waar de revolutie het he
vigst werd bevochten. Hij zal op uitrtoodi-
ging van de Interparlementaire conferentie
Nederland vertegenwoordigen bij de ope
ning van het Chineesche parlement.
Te Buitenzorg is de heer Van Kol do gast
van den heer Idenburg.
Het Kamerlid Verhey. Het Hbld.
verneemt, dat het lid der Tweede Kamer voor
Rotterdam III, kolonel J. B. Verhey, zeer ern*
stig ongesteld is, en zich dezer dagen aan een!
niet ongevaarlijke operatie zal hebben te on
derwerpen.
Een 103-jarige. Maandag heeft mej^
de wed. Meng te Amsterdam in goede ge
zondheid haar 103en verjaardag gevierd.
D r. C. H. A. "W e s t h o f f, oogarts, ge
neesheer-directeur van het Wilhelmina-gast
huis te Bandoeng is blijkens bij de familiei
ontvangen bericht, overleden.
Te Westwezel bij Antwerpen, waar baron
Gericke van Herwijnen wegens een ziekte, die
hem daar overviel, verblijf houdt, is zijne
echtgenoote, baronesse Gericke van Herwij-
neh, overleden. De gezondheidstoestand van
den gezant Is wel verbeterd, maar veroortooft
nog niet rijn vertrek naar rijn standplaat»
De Bidgaarsche ambulance.
Door 't hoofdcomlté van het Nederland-)
sche Roode Kruis wordt medegedeeld, dat dd
volgende leden der Ambulance te Tsjorloe hier
te lande teruggekeerd zijn: de artsen A. vart
Vliet, Röntgenoloog; A. Welelier, P. W.
Schram en zuster A. Haanstra.
site hadden wij, zooals onze 'lezers weten, een
interview Red. U. D.)
Van deze terugkomst was bij het Hoofdco
mité niets officieel bekend.
B i o s c o o p-c e n s u u r. Zooals uit een)
advertentie ln de Arnhemsche couranten blijkt"
heeft de burgemeester dier gemeente hel'
grootste gedeelte van het programma van het
„Cihema Palace" aldaar afgekeurd, zoodat de»
aangekondigde matinées niet bunnen door
gaan.
De burgemeester van Zaandam.
Advocaat-generaal bij den Hoogen Raad'
mr. Ort nam gisteren conclusie in de bekendet
zaak van jhr. mr. Eiias, burgemeester van'
Zaandam, veroordeeld tot 1 dag gevangenis
straf ter zake van het doen plegen van het
strafbaar feit van het valschelijk opmaken vani
een reispas ten behoeve van zijn zoon.
Aangevoerd was onder meer dat nu artikel
231 Strafwetboek en speciale regeling ten aan
zien van het doen afgeven van een pas bevat,
een veroordeeling ter zake van het valschelijk)
doen opmaken van een pas hier was uitgeslo
ten.
Dit cassatiemiddel achtte ad vocaal-gene*
raai gegrond. Artikel 231 houdt de regeling in
van twee zelfstandige onafhankelijk van el*
kaar zijnde misdrijven. Dit blijkt uit de woor
den en de geschiedenis van het artikel. Alleen)
het valschelijk doen opmaken van een reis
pas met een valschen naam, voornaam ofl
hoedanigheid is strafbaar.
Op dien grond concludeerde hij tot vernie
tiging van het arrest en ontslag van den re-
quirant van alle rechtsvervolging.
Uitspraak 5 Mei.
Drama. Maandagavond heeft zich tej
Maastricht een zekere Gooi een bekend type
t« Maastricht, ten huize van zijn zwager na
een woordentwist met zijn vader dien hij met
•den dood had bedreigd, met een mes in de
borst gestoken. De mas was onmiddellijk
dood. Zijn vrouw was bereids wegens dirouv-
kenschap aangehouden.
Een oplichter. Zekere P. J. B.,
.uit Middelburg, huurde onder een valschen
naam dezer dagen te Goes een kamer, voor
gevende als schilder bij een patroon in dici
gemeente in dienst te zijn genomen. Na in»
zijn kosthuis gegeten, "gedronken en gelogeerd
te hebben, verdween hij kort daarna spoor
loos, met medeneming van verschillende klee-
dingstukken. Het is den hoofdagent der Goe-
sehe politie gelukt hem te Middelburg te air-
resteeren. De man blijkt reeds talrijke ver
oordeelingen achter den rug te hebben.
Brutale inbraak. Toen een be-t
woner der 3e verdieping van perceel 49 in de
Hemonystraat te Amsterdam Zaterdag avondj
tegen zes uur thuiskwam, bemerkte hij dat inj
zijn afwezigheid een ongenoode gast aan het
„werk" was geweekt. Een linnenkast wag
opengebroken, waaruit eenige geldkistjes met
een vrij aanzienlijk bedrag aan geld was ver
dwenen.
Voorts werden verschillende gouden en zil
veren voorwerpen en eenige papieren vam
waarde vermist. Deze vond men echter spoe-^
dig daarna terug op he»t trapportaal van een)
perceel in de Vrolikstraat.
Terwijl de inbreker de woning verliet, ont
moette bij op de 1ste ver-dieping de buisvrouw
der 3e verdieping, doch zij vermoedde niet.i
dat een inbreker haar passeerde, zoodat deze/
ongestoord kon ontsnappen.
In de Spoorbaanstraat te Amsterdam is
de 21-jarige Jlohanna van A. uil het dakraam
op straat gevallen. In het WiThelmina-gast-
hlris is ziij aan d!e bekomen verwondingen
overleden.
Gas verstikking. Ten huize van
de fmwiüe Th oden van Velzen te Zwolle
werd Maandagmorgen de 22-jarige loge mej^
Beuker Andrea, uit Leeuwarden, dood op de
logeerkamer gevonden. "Waarschijnlijk heeft
het meisje 's morgens de gaskachel willen
aansteken en er niet op flelet, dat ze niet aan
ging. Althans de kraan stond open. Pogingen
om de levensgeesten weer op te wekken ble
ven vruchteloos.
Amsterdam een 8-jarig jongetje spelender
wijs te water geraakt. Hij werd wel gered,
doch de levensgeesten konden niet meer wor
den opgewekt.
Roeibootje omgeslagen.
Zondagmiddag zijn B. J. T. 'uit Winterswijk
en zijn meisje A. T. N. uit Kleef bij het roeien
in de haven le Arnhem "omgeslagen. De jonge
man werd gered; op het meisje, dat eerst a a
lien minuten dreggen werd opgehaald, zijn
gedurende een uur pogingen aangewend om
de levensgeesten weer op te wekken, doóh
zonder resultaat.
Droevig ongeval. Dinsdagmididag
half vijf had een droevig ongeval nabij de
Ncd. Herv. kerk van Zoalmond plaats. Het
zesjarig zoontje van zekeren v. B. te Haar
lem. thans bij familie gelogeerd, had hét on
geluk bij het opstappen op de treeplank van
de dn beweging zijnde tram. te vallen en op
de rails terecht te komen, waarna een wag
gon over het lichaam reed. Het kind' was tér-
stond dood.
Noodlottige vaL Maandag voor*
middag is in hol ziekenhuis te Rotterdam,
aan de gevolgen harer bekomen kwetsuren!
overleden de 42-jarige Margaretha van Seist,
die Zaterdag namiddag, in de Aert van Nes-
straat 31, aldaar, uit het raam der eerste ver
dieping door een glazen lantaarn was ge4
vallen en tengevolge daarvan een gebro*ken»
arm, benevens een schedelbreuk bekwam.
Himst ei» Wetenschap.
van het kapitalistisch wanbeheer genoeg heb
ben en in Amsterdam en Rotterdam wonen,
de meeting met of zonder vergunning van het
patronaat bezoeken. (Donderend applaus).
Men stelle zich daarvan niets overdrevens
voor. Het is een bescheiden, doch in beginsel
een waardevolle proefmobilisatie voor het al
gemeen kiesrecht. Men stelle zich de verant
woordelijkheid voor oogen bij de uitvoering
of stemmen er tegen. Ook de leiders der vak
beweging hebben in dezen verantwoordelijk
werk te doen.
Er moet gezorgd worden, dat de arbeiders
in de beide grootste steden, waar de pols van
bet kapitalisme niet klopt, op het uur der ver
gadering niet in dienst van het kapitalisme
staan, doch in de manifestatie worden be
trokken (Applaus).
Het resultaat der verkiezingen kan dan
worden afgewacht.
Na de middagpauze zette mr. Troelstra on
der dezelfde groolc aandacht zijn verkiezings
rede voort.
De verkiezingen ontleenen voorts hun bc-
teekenis aan de voorgestelde grondswether-
ziening. De eer van onze onstitutie is, dat hel
parlementaire stelsel het zuiverst is doorge
voerd. Daarop doet de Chr. partij een aanval,
door en door reactionair. Spr. wees dat rcac-
tionnaire streven aan de hand van het wets
ontwerp nader aan. Door de Eerste Kamër
het recht van regres te geven, zal dat lichaam
weigeren wat de Tweede Kamer wel moet
aannemen om de kiezers van het algemeen
kiesrecht in schijn tevree te stellen. Dal is
voor soc. maatregels een groot gevaar. Hel
veranderen van het onderwijsartikel zal dc
standenscholen van vrijzinnige huize sterk in
Ge org Henschel. Voor de velo
vrienden van den groeten kunstenaar zal het
eene blijde tijding zijn, dat George Henschel j aantal doen toenemen en van de volksschool
in Maart en April naar Nederland komt voor j een armelui-school maken. En de tarief wet
eene reeks concerten, waarvan de volgorde zal het zwaarst op de arbeiders drukken
als volgt is vastgesteld: 25 Maart Zwolle, 26 1 Aanranding van het parlement en de vólks-
Maart Amsterdam. 31 Maart Deventer, 1 April school zal de machtspositie van de arbeiders
Groningen, 2 April Leeuwarden, 4 April Hil-1 verzwakken.
versum, 5 April Utrecht, 7 April Den Haag, j De vrijzinnigen zijn nu in het geweer ge-
8 April Apeldoorn. 11 April Haarlem, 14 April roepen. Hun samenvoeging is een logisch ge-
Arnhem. I volg van het feit dat de clericale regeering
Op het abonnementsconcert van 10 April zad een aanval waagt op wat de liberalen van
Georg Henschel het Concertgebouw-orkest 1848 hebben opgebouwd. De S. D. A. P. heeft
dirigeeren. ihet grootste belang bij een overwinning van
De tournée staat o-nder leiding van het Cosi- zoo n concentratie. Het zij eerlijk gezegd.
cerlbureau Hans Augustins'.
De V1 e r j a a r 1 ij k s c h e. De Vitr jaar-
Maar niet alles wat zij willen neme men
aan voor goede munt. Zelfs in den strijd vóór
Juli tot 17 Augustus a^.
lijksche te Arnhem zal gehouden worden vanhun eigen school en hun parlement zijn ze
onbetrouwbaar Want de oud-liberalen vin
den in het regeerings-program der Regeering
wat zij verlangen.
Men wil daar het onverzwakte kiesrecht
niet géven en ze vragen het recht van regres
niet slechts om het per amendement te zien
verwerpen. Daarvoor is Tvdeman te pienter.
Hij is de ultrn-militairist en hij noch zijn
bondgenooten zijn ezels.
Men wil geen concentratie voor liberale
vrijheid doch slechts een concentratie-minis
terie. 51 Zetels krijgen de liberalen niet. Wat
de clerikaan kan worden gewonnen, is
voor de soc. dem. We krijgen een
van vrijzinnigen bij de
Congres S. D. A. P.
Tweede dag.
(Vervolg).
Voor 14 jaren werd het kiesrecht-comité
opgericht eerst nog gesteund door burgelijke
partijen. Maar in de Utrechtsche boomgaard,
aai Treub, dc pro ale r aristentioof er en
Marchant nog meededen, liep de vriendschap op
af. De later gehouden meeting in Rotterdam^ deels
was echter het bewijs, dat de beweging van schommel-ministerie
het Alg. Kiesrecht groeide. Ook de staking j soc. wetgeving steunende op de soc. dem. en
van 1903 versterkte de drang er naar. bij het militairisme op de ehristelijken. Maar
Nadat op initiatief van het N. V. V., de daar men van het schommelen misselijk
S. D. A. P. zelf de leiding nam, ging het groei-1 wordt, zullen de vrijzinnigen zich aan een
proces voort en in twee schitterende Roode j deel der clericalen verankeren. Ze zijn niet te
Dinsdagen kwam de kracht der beweging totvertrouwen.
uiting. j Er is geen aandrang om te vechten voor
In het burgerlijke kamp aanvaardden eerst eigen beginselen. Op militair gebied dienen ze
de vrijz. dem. het Algemeen Kiesrecht, daar- zelfs op hun program gen kleur te bekennen,
na de liberale Uunie, zij het ook slechts in, De eenige partij die wel durft te waken
den vorm van een blanco-artikel. En de vrij- j voor de oude liberale vrijheden is de S. D. A.
liberalen steunen nu ook de urgentie, zij het P. De liberalen zijn uit handelsoogpunten te-
ook in de meening dat als tegenwicht de gen een tariefwet, doch een democratische
macht van de Eerste Kamer vergroot moet belastingpolitiek durven ze toch niet voor te
worden. staan.
In kerkelijke arbeiderskringen vraagt men I Bij de herstemmingen moet het parool zijn:
het kiesrecht voor gezinshoofden en voor,tegen de reactie die in het grondwetsvoorstel
hen, die een zelfstandige plaats in de maat- tot uiting komt. Het bevat voor de ai iders
schappij innemen, doch spr. heeft in de
Grondswctcommissie gezegd, dat dit ernstig
gemeend bij hem maar één bezwaar ontmoet,
n.l. dat het de arbeiders, waar men jonger
zelfstandig is, een voorsprong geeft (Gelach).
De concentratie wil het kiesrecht voor 25-
jarige mannen en de grondwettige bezwTaren
voor vrouwenkiesrecht uit de Grondwet lich
ten.
In
nog,
niets, het concentratieprogram daarentegen
biedt iets. al zijn de geconcentreerde vrijzin
nigen op hem punt van eigen wenscl m ook
onbetrouwbaar.
Leiden wil het alg. vrouwenkiesrecht In de
Grondwet ook voor de herstemmingen hand
haven. Doch dit gaat niet. "Wij vechten daar
voor, maar die het van de burgerpartijen
vraagt krijgt nu op het request. Men zij te-
de Nederlandsche arbeidersklasse leeft jvreden als de weistandsgrenzen maar weg-
dank zij de koalitie, een theologische- blijven. Daarvoor vocht spr. in de Grondwets-
ideologisch idealisme. Dat idealisme, wat de commissie. Het vrouwenkiesrecht komt dan
Nederlandsche bevolking een stempel van in twee tempo's, maar onvervalscht.
eerbiedwaardigheid verschaft, wordt onder Spr. ontraadde de voorgestelde amende-'
den schijn van het hoogste, misbruikt voor j menlen. Inzake de pensionneering moet ge-
kapitalistische uitbuitings- en onderdruk- i êischt worden intrekking der Invaliditeit^
king8politiek* wet en directe invoering van de oplossinA
