METHORST VAN LUTTERVEL9,
VICH
van don Uitgever 0. BOLLE
Kookboek van Manden
0 agelijkscho Spoordienst
B0
2000 GULDEN bij levens-
Commanffitaire Vennooien o yens zonen, te Amsterdam).
ADVERTENTIÈN.
P0ü¥®STEtJR.
W
BH
m
m
m
m
m
TELEGRAFISCH WEERBERICHT.
Kassiers en Commissionairs in Effecten
Naar Zuid- en Oost-Afrika per ünion-Castle lijn.
FEESTAVOND,
DEVENTER KOEK
en dan van
Welke Huisvrouw
uitverkocht.
JL VALKHOFF,
Amersfoort—Amsterdam V.V.
Amersfoort—Rotterdam V.V.
SLUYTER KEEGEL, Expediteurs.
Wereldberoemde Alkalisch Bronnen van den FSAHSCHEN STMT
r
Fijne Likeuren
en Zeer Oude Genever
ER VEN LUCAS BOLS
Alle wcck-alionné's op dit klad, die in het kczit *i;n eener verzekeringspolis, zijn volgens de bepalingen in die polis vernield
tegen ongelukken verzekerd voor een bedrag van:
Inuge ongeschiktheid. 4^00 overlijden.J 3Ch0 van één hand of voet. Si SO Kn to® ISO ^u^en^S.1*68 00 Z™ wijsvinger! IS
Uitkeering dezer Ledragen is gewaarborgd door TUE OCEAN ACCIDENT GÜADENTEE CORPOKATION Ltd., Directeur voor Nederl. Enwann Oude Turfmarkt 16, Amsterdam
GULDEN bij verlies van
eLken anderen vinger.
scha. lelijkheid niet is gébldkienj, de ander
stteduts dat walt absoluut onschadelijk is. In
sommige landen zijn. conserveermiddelen "ver
boden, terwijl men in andere landen ze @e-
wooflii m-ag toepassen. Er zijn echter meer
adhadelijkie bestanddeelen in voedingsmidde
len dan buii'be nslaianders wel meoncn, En ooik
komen vaak bedorven levensmiddelen voor
welke men toch moedlij'k zal durven verde
digen.
Ook zegt men, dat een. keuringsdienst geen
nut heeft, omdalt vcrvalschte waren goed
koop ar zijn. Niets is minder waar dan dat.
Vervaitechte waren zijn juist duurder dan
zuivere, want de iknoeier knoeit om zooveel
mogelijk te verdlienen. In Den Haag wordt,
mairgairine verkocht van 40 cent tot ƒ1.20
per Kg. Bij A. heelt de margarine van 40
et. oen watien@eha.lbe \an 15 pet en- bij B.
van 27 pot.; margarine van 60 ot. hij A. 14
pet. en bij B. 32 pet. en van ƒ1 bij A 12 pet
en bij B. 41 pet. Behalve water worden er
ook in aangetroffen waberbinden.de sloffen en
giroobe hoeveelheden co-nserveermidd ellen.
Met mi zei, olie en caoa-a is het precies het
zelfde Dit' beeft cpr. cutdervicinclen in de
pra-rtijk, zoowel in Leiden als in de.n Haag.
Zoo vond hij een partij jam uit aardbeien
bereid, gemengd met citroenzuur, aardap
pelmeel, een kleurtje en. wat ager-ager. Dat
zijn knoeiprodaicien, waardoor de eerlijke
handel ben onder gaat, omdat de concurren
tie niet is vol te houden. Er komt zelfs veel
bessensap voior., waarin het sa.p va.n. bessen
geheel vergeten is. Spr. kent C fabrikanten
in ons land, die op dat gebidd specialiteiten
zijn.
Direct hygiënisch nadeel ondervindt men
vaak niet., maar anders wordt het als eer
herstellende vervals elite waren krijgt en. nog
bedenkelijker als bijiv. een maaglijder cacao
krijgt vermenjgd met zwaarspafh.
Een keuringsdienst moet zich dan ook wel
degelijk inlaten nidt de vervalschte waren.
Bestreed hij alleen de slechte, dan zon de
goede handel verdwijnen, daar de concur
rentie tegen de krnoieipiroducten niet zou zijn
vol te houden.
Het Rijk laat zich niet in met omze eet- en
drinkwaren. Sommige .gemeenten hebben de
taak overgenomen en een dienst ingesteld be
last met het toezicht op de voedingsmidde
len. Dergolijike diensten vindt men in1 Am-
st'er:liaan, Rotterdam, Leiden. Den Haag, Gro
ningen, Dordrecht, Arnhem en Haarlem, ter
wijl in dein loop van dit jaar woidon inge
steld te Utrecht, Deventer en Hilversum.
In verschillende plaatsen is, alvorens zoo'n
dienst in te stellen, een onderzoek ingesteld
naar de levensmiddelen in de plaats ver
kocht. Zulk onderzoek is echter overbodig en
geelil toah gieten' juist beeld van den toe
stand. Een particulier neemt dan de mon
sters, terwijl liiji de Winkels niet mag -in-
specleeren. In Leiden weigerde men zelfs
aan hem te vcr'koopon. Een gemeentelijk
aangestelde keurmeester brengt eerst de on
gerechtigheden aan den dag. Zoo werden in
Leiden bij liet voor-onderzoek gjeen bedor
ven waren aangetroffen, maar in het eerste
jaar van den dienst werden 200 partijen be
dorven levensmiddelen afgekeurd. In den
Haag in het le jaar 600 partijen.
Balt het gebruik van bedorven waren niet
bevorderlijk da voor de gezondheid zal wel
weniand tegenspreken. In het buitenland
heeft men reeds lang een toezicht ingesteld
of heit bestaande verscherpt De Duilsche wet
is an 1879, de Fransche van 1905, de Ame-
idk iansdhe van 1906 en de Zwitsersche van
190'.). Oris land ontvangt alles wat in het
buitenland wordt geweerd, waardoor de prij
zen. der goede waren worden gedrukt, die
dar ook veelal naar het buitenland gaan. De
gemeenten moesten dus wel maatregelen ne
men en de plaatsen waar geen dienst be
staat worden de slokoip der andere gemeen
ten. Zoo heeft spr. oen fabrikant betrapt, die
zijn excuus maakte, door te zoggendat de
mil donwaardige zending voor een andere ge
in-c inle was bestemd. Tan Den, Haag hebben
zelfs Leveranciers gevraagd vervaUsohte vva-
rer in hun opslagplaats te mogen hebben,
daar ze anders voor d'.e andere gemeenten
niei konden concurreeren met andere leve
rair ciero.
I itvoerjg toont spr. daarop aan. hoe ver
schillen die waren worden vervalsoht. Vóór de
ins ellling van den keuringsdienst werd de
melk vervalscht te Leiden voor ruim 40 pet.
Der Haag 60 pet., Groningen 70 pet., Rotter
dam 50 pet en Dordrecht 43 pet. Tn deze ste
den is de vervaJsehing terihggebra eht var
1 tot 6 7 pdt. Het vetgehalte is geslegen van
2.8 tot 3.2 pot., de voedingswaarde met
30.000.
Een melkslijiter, die 1200 L. daags ver
kocht, voegd.? 20 pek taptemelk er aan boe
en verdiende met deze verval selling alleen
4000 per jaar.
Naast de controle heeft plaaits een onder
zoek of de melk verkeert in deugdelijken
toestand. Groote hoeveelheden vuil ziin dan
ook in die melk .gevenden. Ook op gepasteu
riseerde melk is toezicht noodig. daar de
pafeteoiris-aitie vaak onvoldoende plaats heeft.
Ook oude' melk kart gewaar lijk ziin. daar
men dan formalin als conserveermiddel ge
bruikt.
Meel en gnu lillen behooren niet bot de
meest vervalschte waren. Wel komen ze be
dorven voor. ecu enkele maal ahiinhoudend.
Boekweit meel komt niet meer zuiver in dien
hand cl voor en wordt meest vervalscht met
•aardappelmeel on rijstemeel.
Suiker wiordt vervals dht met gips, tarwe
bloem en soda.
Limonade moet 'bestaan uit suiker en
vnuchtensappen maar bc.staat meest uit een
met saectaerine zoebgmmaakte aairdappcl-
^iroopop-lossinig met een geurtje en kleurtje
en een conserveermiddel, vaak salieylzuur.
!Met jam gaat het evenz-oto.
Specerijen wouden eveneens veel ver-
va b"*ht.
Pep r met zand, gLaspoedier, koffiedoppen
o:nj liiinnneel Kaneel mei zaagseL
Saffraan wordt vaak voor de tweede iïiaal
in den handel gdbraoht, vervalscht met
boirax.
"Vanille komt vaak uitgetrokken voor,
besmeerd met vaniline.
Cacao en choooladle wo-rdem vaak ver-
vaiftscht met meelsoorten, soms 50 tot 60 pel.
Ira Leiden was 65 pcL der bemonsterde
Icaaaio vervalschL Men gebruikt daarvoor,
ca.co.osiChilian, roole oker, oocosvet, aardap-
Ipehneed, bismarekbruin e.d. Chocolat fran-
■^ais cn Wilhelm in a re epen bestaan uit: aard
appelmeel, oocosvet, ciaicaoschriilïen, ijzer-
•oxijde en een beetje kool.
Ook in chocolade caramels is de cacao ge
heel vergeten. Dinect schadelijk zijn de
•chocokidesigaren, waarvan de asoh mei
■zinkwit wordt gemaakt
Snoepgoed wordt eveneens veel. vervalscht.
Arme kinderen gobruilcen dit vaak met hon
gerige magen, vandaar dat ze er veelal on
passelijk van worden. Duimdrop bestaat bijv.
uit gelatine en zwartsel. Spr. heeft vanille
pudding aangetroffen beslaande uit 30 pet.
vet, 15 pet. para'fine en voor de rest aardap
pelmeel.
Boter, vet, neuzel en ohe worden eveneens'
vervalscht met water, cfo cos vet, kato-en-
stearine, talk en paraline.
Thee komt vaak eens gebruikt weer In
den handel, lcotffie wordt vaak vervalscht met
gebrand graan en sogaboonen.
Ivoffiestroop wordt aangetroffen met lood
en arsenic, verder met krijt, öokesigruis en
brirss-etsöh aard.
Een keuringsdienst is ook het aangewezen
lichaam, toezicht te houden op waren, die
volgens -hun beslemming voor de gezondheid
schadelijk zouden kunnen zijn. Zoo heeft
spr. lepels aangetroffen met 40 pet. loodge-
ha.lle, een kinderserviesje met 84.1 pet. lood
en theelepeltjes met 82£ pet.
Verder wijst spr. nog op een vloeistof ge-
■bimikt voor verzilveren van voorwerpen,
op arsenichoudcnde behangselpapieren en
•de smeersels voor die écho enen, die sterk
amilline houdend zijn.
Vau bijna alle waren, heeft spr. een zekere
•hoeveelheid bij zich en ter vergelijking een
zelfde hoeveelheid, waarin de samcnslel-
lende declen zijn gescheiden.
Ten statte, ®egt spir., ter venbel'ering is
•noodig een van overheidswege ingesteld
deskundig teeaiicht, gesteund door een goede
verordening. De autoriteiten, zijn nog niet
doordrongen van de nadeden, die uit het
geknoei voortspruiten. De dienst moet zijn
een vraaighaak voor d!cn handel, een voor
lichtte g&di'enst, een instituut van onderricht
en voorlichting.
Zoo'n dienst vindt een ruim arbeidsveld cn
kan veel en. nuttig werk vinden. Spr. hoopt
dat Aime-trafo-ort ook binnen eenige jaren
zoo'n dienst zal bezitten.
De Burgemeester damkt dien sipr. voor de
onderhoudende wijze, waarop hij het on
derwerp behandeld heeft. Hij hoeft ons veel
geleerd on door de vele voorbeelden, op de
hoogte van vede vervalschingen gebracht.
Zijn lezing kan tweeërlei resultaat hebben.
Spr. hoopt niet, als we mi thuis komen, dat
we dart dBets meer zullen lusten, maar wel
dat ook Amersfoort binnenkort zal kunnen
hogen op een goed ingerichten keurings
dienst. De.ze is van sooiaal belang, en. vooral
zooal9 dir. Filippo heeft aangetoond, van
groote waa/rdte vpor de minderbedeelden).
Ten slotte brengt de Burgemeester een
woord van dank aan Handel era Nijverheid,
waarna hij de bijeenkomst sluit
"Veirkooping.
Ten overstaan van den notaris H. A. Beet»
te Utrecht, werd gisterenavond in ,,de Arend"
geveild: een beerenihuis aan de Muurhuizen,
uitkomende aan de Zuidsingel, in eigendom!
behooren-de aan wijlen d-s. J. J. Bos.
Het perceel werd verkocht aan den heer
P. N. Koppen voor f 4600.—.
AGENDA.
Dagelijks: Bioscoop de Arend.
Dagelijks: Bioscoop Langestraat.
A g e n d a. *28 Maartl: Concert Kathleen
ParlO'W in Amic'tin.
30 Maart. Amicitia, feestavond van de A.
N. G. O. B en de zangvereeniging ,JIet Da
gende Licht."
(tv. zingen, uitvoeringen, vergaderingen enz
die in het Dagblad geadverteerd worden,
worden gratis onder onze agenda opgenomen
Burgerlijke stand.
van 2S Maart 1913.
GEBOREN. Wilhclmina, d v. Jan Hen.
(lriksen en Maria Adriana Rijkje van der
Hilst.
OVERLEDEN: Geen.
Marktberichten.
A mersfoort, 28 Maart. Op do liodon go-
houden weekmarkt besteedde men voor Zand»
appelen f 0.k Appelen f 4.— k 8.—.
Peren f 0.k 0.— per H L. Hoendereieren
f 3.75 k 4.10. Bruine eieren f 4.10 .4.52 per
10'stuks. Boter f k per K.G. Kippen
1.25 a 2.50. Kuikens f 0.0.—. Piepkuikens
(i.k 0.Oude E-nden f 0.k 0.Hazen
f 0.0.Wilde Kon ijnen f 0.00 k 0.60 Tamme
Konijnen f 0.80 1.50 per stuk. Duiven f 0.60
a 0.70 per paar. Magere Varkens f 18 k 25
Vette Varkens f k Zeugen f 70 A 100
Biggen f 12.k 20.
Hooiboter 1.80 k 1.55. Jonge Eenden.
f 0.— k 0.-.
Aangevoerd wareD 40 heet. Appelen. 0
heet. Peren. 150 heet Aardappelen 2000^0
stuks Hoendereieren. 500 kilo Gras- en Hooiboter
<)0U kilo Margarine, stuks Vee. Vette
Varkens. 15 Magere Varken. 800 Biggen en
0 Zeugen
Naar waarnemingen in den morgen van
28 Maart 1913.
Medegedeeld door het Kon. Ned. Met. Instituut
te de Bilt
Hoogste stand. 776.7 te Hapartanda; laag
ste sland 734 6 te Valenlia.
Verwachting tot den avond van 29 Maart;
Meest ma-tige tijdelijk krachtige Z.O. tot Z.
wind, zwaar tot half bewolkt, weinig of ge*o
regen, daling van temperatuur.
Fietslantaarn aansteken 7 uur.
STAATSLOTERIJ.
Hoogste prijzen der I. fcHasse.
TREKKING VAN 27 MAART.
f 100012304.
f 400 5384 16271
f 200: 1451.
Prijzen van f 20.
171 186 393 469 556 579 655 828
1134 1577 1684 1723 1782 1799 2793 2888
2909 3096 4336 4576 5722 5792 5936 6003
6141 6192 6243 6524 6781 6802 6932 7137
7161 7244 7346 7654 7700 7947 8171 8496
8884 9166 9323 9413 9648 9896 9934 10353
10354 11317 11565 11584 11762 11980 12136 12214
12219 12807 12945 13868 13951 14184 14214 14216
15325 15678 15724 15806 16156 16578 17143 17198
17207 17273 17327 17408 17612 17681 17749 18176
18252 18268 18336 18405 18721 18839 18886 19078
19638 19912 19925 19931 20186 20538 20699 20774
Aan de lijst van gisteren moet nog worden toege
voegd, als prijzen van f 20 5394 15917 18319 18457.
kmsrsfoort,
•102e STAATSLOTERIJ.
Eerste klasse.
Trekking van 27 Maart 1913 (100 loten).
Ten kantore van den Collecteur A. C. R-
O. Leiinweber te Amersfoort (Breedestraat
22), is no. 13951 uitgetrokken met 20.
De tweede klasse trekt vairt 7—10 April 1913.
MUURHUIZEN 15.
Telefoon 49.
Openen cfoèque-r l-ening zoowel voor
handelaren als voor particulieren.
Kantoor geopend van 9-5 uur.
Koninkl. WekelijtiBche Maildienst via de Kaap.
K3aandeli;ksche dienst via het Suez-Kanaal.
Kstlere Inlichtingen bij de AgenlenInternstionaal Reisbureau JANS Co., Kortegracht ZO
Amersfoort, en DE VRIES Co.. de Ruyierkade 100, Amsterdam.
te geven door de Alg. Ned. Goh. Om lis. j
Bond en Zaugv.
„HET DAGENDE LICHT",
Dir. P. KORTLAND, op Zondag 30 Maart,
in Amioitia.
Zang Jeugdclub, Viool-kwartet, Tooneel- J
I spel „De Verwoester" en Voordrachten.
Opening der zaal 7 uur, aanvang half t
jacht.
Toegang 20 els.
is nog niel ln het hczlt Fan het
Zij haaste zich een exenaajpflaar aan
te schafitcn, want «1^ 29e drak
is weer bijna
Verkrijgbaar bij den boekhandelaar
CTR. STRAAT 1.
j ffa. ISTEIfDJïMSC^
FONDSENKANTOOR
LID VAN DE VEREEN/GING VOOR DEN EFEECTENHA ND EL
Billijke tarieven. Snelvervoer.
Amsienlam,
Spuistraat 73. Tel. 9777.
Rotterdam,
Bfaagsche Veer 10. Tel. 76507657.
Te Amer^foori:
Ge fors v. d- ROEK, Koestraat,
Tel. 341.
Bekroond GOUDEN MEDAILLE.
HOOGSTE ONDERSCHEIDING
- TENTOONSTELLING SOERJBAYA I9IL
Vertegenwoordiger de Heer:
FKEER103CS,
IV li S T i: It ST KA V1' 13.
UTRECHT.
Telegramadres:
I ..BUSINESS-
l^hTSTERD^M"
Telefoonn es;
Noord 8936
5997.
Proethnminers van het door ons uitgegeven
Fsnantiesl Weekbericht
zijn op aanvrage kosteloos verkrijgbaar. In elk
Weekbe-icJit kosuii voor: een Finanüeele kro
niek, een Ilooldariikel. alsmede een Correspon-
denlierubriek, waarin vragen op finantieel ge
bied worden beantwoord.
l^aritoor
Beursstraat 59, i
naast" de in aanbouw
zijnde Effectenbeurs.
H©4 tgressSe versehiS KoSïSïs"
andere soorten is: «Andere soorten eischen zwaar en vermoeiend wrijven.
UP TO DATE linoleumwas ntaq nieï zsvaar gewreven worden
en is dus zeer gemakkelijk in 't gebruik. a
«ei
AAN DE LIJN PARIJS-LYON-MÉDrrERRANÊE
5 DDR SP0RENS VAN PARIJS, LDXE- EN RESTADRAT1B RIJIOIGEN
Minerale Baden, Douches, Koolzuur- Heete lucht- en Stoombaden; i<A
Zuurstof-InhalatieMassage; Electro-therapleMecanotherapie
SEIZOEN VAN 15 MEI TOT 30 SEPTEMBER
SCHITTEREND C/kSINO
Opera- en 'fooneeluitvoeringen door artisten der Groote Opera en gp
Comédie-Frangaise van Parijs; Concerten; Concours-Hippique,elc.,etc.
KOTELS EN PENSIONS van af 3 tot 10 gulden per dag.
Geill. Brochures en Voïl Inlichtingen gratis op aanvrage bij het Hoofdagentschap
voor Nederland Otorechtstraat 3iB, UTRECHT.
worden wel nagemaakt
doch niet geëvenaard.
AMSTERDAM.
DE BOEKEN
TE
BOTTERDAM
in diverse couranten aangeboden,
worden zonder verhooging van prijs
geleverd door den Boekhandelaar
J. VALKHOF?.
BS
BS
S8