llde Jaargang.
N° 27b
tgeversj VALKHOFF Co
f O.öOw
- O.I o.
PRIJS DER AD VERTENTIEN:
Van 1—5 rogels
Elke regel moer
Dionstaunbiodingen 23 cents b\j vooruitbotaling.
Groote lettors nnar plaatsruimte.
Voor handel en bodrijt bestaan zoor voordoolige bepalingen
tot het herhaald udvortooron in dit Blad, by abonnement
Eene circulaire, bovattondo do voorwaardon, wordt op
aanvraag toegezonden.
de gemeentehotzjj al. wethouderhetzij als
gemeente-architect Ik vermoed dat hij bij de
samenstelling van deze salarisregeling wel een
overwegende rol heeft gespeeld. Tijdens zijn
beheer is deze salaris-regeling vastgesteld.
Zou U nu niet uit deferentie voor den heer
Kam, meegaan met het voorstel van B. en W.?
Ik hoop dat U mij deze vraag niot kwalijk
zalt nemen.
Mijnheer Kroes, U zogt dat wij het hom juist
moeten geven omdat hij hot niet gevraagd
heeft. Maar is dan een lid van den Raad, al
is hij ook lid van de Commissie van Fabricage,
wel de aangowezen porsoon om oen dorgolijk
voorstel te doen
Stel toch perkon aan Uw bevoogdheidl Gij
kunt het natuurlijk voorstellen, maar laat toch
deze aangename taak veel liever aan B. en W.l
Ik heb een onderhoud mot dezen man gehad
en hij heeft niots nieuws in het geding ge
bracht. Alleen dat in het W. R. met zijn
diensttijd geen rekening is gehouden maar
dat is toch geen reden om onmiddellijk zijn
salaris te verhoogen. Ik geloof dat deze man
mans genoeg is om zélf, wanneer hij daartoe
kaDs ziet, niouwe argumenten voor zijn ver
zoek aan te voeren.
De hoer Veis H o ijn Mijnheer de Voor
zitter, ik doe voor niemand onder in de waar
deering voor dezen ambtenaar maar na ge
hoord te hebben de discussies over de ver
schillende voorstellen plaats ik mij op het
standpunt van B. en W. Voor mij zouden do
voorstellen van de heeren slechts onder één
voorwaarde aannemelijk zijn geworden, n.l. als
ik had moeten deuken, dat deze man om ge-
zondheids- of aDdere redenen zijn ontslag had
moeten nemen. Dan zou de zaak voor mij
anders zijn geworden. Maar hij blijft in ge
meentedienst en zal over een jaar zijn maximum
bereiken. Daarom vind ik, dat wij den gewo
nen weg moeten volgen en het voorstel van
B. en W. moeten aannemen.
Het voorstel van B. on W. wordt in
stemming gebracht en aangenomen met
18 tegen 5 stemmendie van do heeren
Van Achterbergh, Koning, Loinweber, Ruijs
en Van dor Wal.
11°. Voorstel van Burgomeoster
en Wethouders tot het doen waterpassen
van het z.g.n. Bergkwartier.
De heer Van Aohtorbergh: Mijnheer
de Voorzitter, tegen het waterpassen heb ik
geen bezwaar. Wel vind ik het zeer beden
kelijk dat deze f 1000.moeten gevonden
worden uit den post tot verbotering van den
Eemmond. Zou ae mogeljjkhoid niet bestaan,
dat dit waterpassen geschiedt door ons vast
personeel en kan het niét betaald worden uit
„onvoorzien" Die f 2000.welke dit jaar
vermoedelijk niet kunnen worden verwerkt,
zouden toch nog veel beter besteed kunnen
worden om een tweede lichtbaken te stellon
aan den mond van de Eem. Men hoort tolkons
dat de sohippers alle moeite hebben om 's nachts
de Eem binnen te vallen. En wij mogen dit
aeld gerust wel bestemmen om, ter wille van
de schipperij en don handel van Amersfoort
daarin eenigszins te voorzien.
De heer Kroes: Mijnheer de Voorzitter 1
Ik meen uit vorige bosprekiogen in dezen
Raad joist den iodruk te hebben meegebracht,
dat de schipperij nog al bezwaar heeft tegen
het plaatsen van oen tweede lantaarn.
Hoe komt de heer Van Achterbergh er bij,
dat hier oen tweede baken geplaatst moet
worden P
De Voorzitter: Deze opmerking nog
daargelaten wensoh ik even te zeggen, dat het
bezwaar van den heer Van Achterbergh geldt
de beschikbaarstelling van het crediet. Wij
zijn op het oogenbliik niet bezig over een
verbetering van de Eom. Daar er dit jaar
tooh niet aan kau worden gewerkt, hebben
B. en W. gemeend, dat hot noodige geld voor
het waterpassen uit dezen post kon worden
genomen. Men had het misschien ook wel
uit „onvoorzien" kunnen nemen, doch dit is
een kwestie van opvatting. Het is echter geen
diepgaand punt van verschil wat betreft de
politiek van B. en W. ton aanzien van de
verbetering van de Eem.
Het voorstel van B. on W. wordt goed
gekeurd zonder hoofdelijke stemming.
12°. Voorstel van Bnrgomoester
en Wethouders tot het treffen eoner
regeling omtrent het doon van uitbetalingen
over gebroken tijdvakken.
Goedgekeurd zonder beraadslaging of
stemming.
13°. Voorstel van Burgemeester
en Wethouders tot het aoen van ver
bouwingen aan hot hótel-pension „Birkhoven"
[Afd. I, 156.J
Als voron.
14°. Voorstel van Burgemeester
en Wethouders tot aankoop van huizen
aan de Hellestraat. [Afd. I, 326].
Als voren.
15°. Voorstel van Burgemeester
en Wethouders tot hot beschikbaar stel
len van een bedrag ter verbetering van de
Volkshuisvesting. [Afd. I, 283],
De heer Loinweber: Mijnheer de Voor
zitter, in het betreffende stuk lees ik onder
punt 3: Kosten van aankoop van
drie onbewoonbaar verklaarde
perceelen achter de Kamp: f480.
doch de huizen kosten maar f 450.
De Voorzitter: Dat zijn de onkosten.
De heer Loinweber: Maar bij de andere
perceelen is precies hot bedrag genomen.
De Voorzitter: Die kosten f 13.000.
en daar komt dan ruim 3 °/0 voor verschil
lende onkosten bij.
Het voorstel van B. en W wordt goed
gekeurd zonder hoofdelijke stemming.
16°. Voorstel van Burgemeester
en Wethouders tot aankoop van wonin
gen in hot belang van de Volkshuisvesting.
[Afd. I, 385].
Goedgekeurd zonder beraadslaging
of stemming.
17°. Voorstel van Burgemeester
en Wethouders tot hot vérleenen van
een voorschot krachtens de Woningwet aan
de stichting „Volkshuisvesting II." [Afd. I,
713/1912],
De Voorzitter: Ik kan den heeren
medodeolen, dat zooeven mededeeling is gedaan
van het besluit van Gedoputeerdo Staton, tot
goedkeuring van den aankoop van het terrein
van De Jong aan den Liendertschen weg. B.
en W. hebben een voorloopig plan moeten
maken tot herziening van het uitbreidingsplan.
Vandaar dat het plan van Volkshuisvesting II
ietwat zal moeten worden gewijzigd. In hoofd
zaak blijft het het zelfde maar niot absoluut
juist is de mededeeling in de toelichting, dat
B. en W. zich kunnen vereenigen met do
ontworpen wijze van bebouwing. Dat kunnen
de heeren vinden op de derde pagina onder 1
aan het slot. Des te meer wordt nu van
kracht wat B. en W. aan het slot van de toe
lichting hebben gezegd
„Te gelegener tijd stellen wij ons voor, U
„de hiervoor en voor wijziging der Begrooting
„noodige ontwerp-besluiten ter vaststelling aan
„te bieden. Eveneens zal U later bereiken
„oen voorstel tot wijziging van hot uitbreidings
plan voor het deel der Gemeente, waar do
„ontworpen woningen zullen worden gebouwd."
Dit is een punt van uitwerking en betreft
niet het adres van Volkshuisvesting II waar
hot hier om gaat.
De heer Van Achterbergh: Mijnheer
de Voorzitter I Met genoegen heb ik kennis
genomen van dit voorstel om in de schaarschte
van den woningtoestand te voorzien.
Toch wil het mij voorkomen, dat wij met
dit voorstel ons doel niet zullen bereiken. Het
voorstel toch luidt, dat er woningen zullen
verrijzen van f 2.10 tot f8.per week. Dezen
prijs aoht ik veel te hoog, omdat de arbeidende
klasso een dergelijke hunr onmogelijk kan
verwonen, daar hun loonen in dezo gemeente
geen hoogere huren toelaten dan f 1.25 tot
hoogstens f 1.75 per week.
Het zal daarom ook blijken, Mjjnheer do
Voorzitter, dat de wensch van Uw College tot
daardoor juist do arbeidende klasse rao$e nl
zijn gebaat.
Ten tweedeomdat uw college voorstelt b{j
het rijksvoorechot ook nog een bedrag Tan
f 23.600.te moeten toevoegen, terwijl do ge
meente de verantwoordelijkheid draagt over
oen som van bijna f 200.000.daar het stam
kapitaal van f 300.of ongeveer l/T °/0 geen
waarborg biodt.
Waar de gemeente dus doze offers wil bren-
gon, acht ik, dat daardoor ook in den workelij-
ken zin zij daarvan moeten profiteeren, die dit
het eerst noodir hebben.
Ten derde zullen de offers, welke do gemeente
nu aan de voreoniging Volkhuisvesting II"
wil brongon, dan na 50 jaar het volle bezit der
gemeenschap zijn, waaionder ook zjjn begrepon
de onroerende goederen.
Ik doe daarom het voorstel, dat uw •onege
dit punt van de agenda afvoert, en ton spoe
digste ovorweegt dezen bouw zelf tor hand te
nemen, dus door de gemeente te doonuitvoeron,
in prijzen van f 1.25 tot f 1.75 por week, of,
zoo uw college hiertegen bezwaar maakt, mot
de vereeniging „Volkshuisvesting II" te over
leggen, dat zij dezen bouw in de voorgestelde
prijzen zal wijzigon en bij de eerstvolgende
raadszitting hieromtrent met voorstellen zal
komen.
Dit voorstel wordt voldoende ondersteund.
De heor Kroes: Mijnheer do Voorzitter!
Ik moet mij sterk kanten togen het voorstel
van den heer Van Aohterborgh,dat do gemeente
zelf den bouw ter hand zou nemen. In de
tweede plaats zou ik hem willen vragen, hoo
het toch mogelijk is, dat do gemeente goede
arbeiderswoningen zal gaan bouwen voor f 1.25
of f 1.75 per week. Iemand die oen klein
beetje op de hoogte is van het bouwen van
woningen, zal toch mot mij constatooren, dat
dat iets onmogelijks is. Waar do prijzen van
de materialen op het oogenblik zeer hoog staan,
is dit werkelijk voor iemand die do zaak degelijk
ter hand neemt en onder do oogen ziot, beslist
onmogelijk. Ik wil er niot veol woorden aan
verspillen. Ik ben er beslist tegen, dat de ge
meente den woningbouw ter hand gaat nemen
juist op eon oogenblik, dat hot particulier ini
tiatief gaat optreden on de gomoonte gelegen
heid krijgt dit to steunen? waarbij hot risico
van de gemeente feitelijk nihil is. In de tweede
plaats geloof ik, dat ik als architect wel een
klein beetje kan weten, dat men geen woningen
kan bouwen voor f 1.25 of f 1.75 in do week.
Waar de heer Van Achterbergh zegt, dat twee
h drie gulden geen prijs is voor een arbeiders
woning, daar ben ik hot ook niot mot hem
eens. Wanneer dit ochter werkelijk waar was,
dan zon nog het opschuivings-systeem oen goede
opluchting geven in do behoefte aan goede wo
ningen. Als een werkman zoo weinig verdient
dat hij geoa f 2.of iots moor kau betalen,
zullen anderen door de ontruiming van hunns
woningen weer plaats maken voor hem.
De heer Oostervoen: Mijnheer de Voor
zitter In de vereeniging „Volkshuisvesting II"
heeft het een punt van overweging uitgemaakt,
of de woningen niet voor lager huurprijzen
konden worden gebouwd. Maar hot is ons ge
bleken dat de bouwkosten zoo hoog waron,
zooals de heer Kroes heeft gezegd, dat wo voor
een huurprijs van f 1.25 k f 1.75 evenmin als
particuliere bouwers het kunnen, behoorlijk
ingerichte woningen niet kondon leveren. Ik
bogrijp ook niet dat de heor Van Achterbergh
er kaus toe ziot. Als mon oen goed doortim
merd huis wil hebben, kan men tegen dien
prijs onmogelijk klaar komen.
De heer Van der Wal: Mjjnhoor de Voor
zitter 1 Het verheugt mij, dat deze juiste wijze
van bouwen van arbeiderswoningen aan de
orde is, en zoo goed door B. on W. wordt ge
steund en bevorderd. Ik wil dan ook alleen
spreken over het plan van uitvoering. In dit
plan wordt voorgesteld, een brug te slaan over
de Beek en nu meen ik, dat het wonschei ij kor
dat de weg, die van de brnj
Voorzitter, dat de wensch van Uw Uollege tot I zou zijn, dat de weg, die van de brag naar
geleidelijko opschuiving dor bewoners, met een den Liendertschen weg gaat, in een rechte lijn
dergelijk voorstel niot zal worden bereikt. Ik i werd doorgetrokken. Ik meen dat het theoretisch
zou U daarom willen voorstellen, om dezen i en practisch toch beter is, dat een weg naar
woningbouw zelf te doen uitvoeren, doch de
huurprpzen niet hooger te stellen dan f 1.25
tot f 1.75 per week.
Ik meen dit voorstel te moeten doen, omdat
een brug rocht toe recht aan loopt. Ik meen
dat we als hoofdweg moeten aannemen den
Liendertschen weg en daarvan af moeten we
het verkeer leiden over de brug naar de Ko»
hunne eigene
n. Daar aan
ai reeds offi-
hunne Alba-
l worden, ligt
ngen hunner
óf eene vcr-
ijzing van het
»f mogelijkor-
uiting komen
een bemidde-
Wat aangaat
in inzake de
't verdere on
onmogelijk te
c i p i e e 1 bij
gendheden ze
t van de hand
)r de bondge-
Je commissie,
er voor zor-
oge geldelijke
«ehaald wordt
Ische schuld-
!ch voor tus-
loolcn en het
Ihcdon in de
Vegeïsclic zee.
ten verlam gen
ervan, terwijl
het lot dezer
torden gelegd,
hiermede be
den, welke dc
i welke Smyr-
te doen wor-
Grieksche be-
:rksche Kleinr
itisck-Turlcije
worden. Be-
iden niet a 1
>c, dan is ook
gelijk. Anders
spellen hoe de
uüen moeten
t Grieken lamd
het minst gc-
de antwoord-
beteekenis to
op <len weg
igstelling mag
e groote mo-
óor den vrede
jrlzetten.
riog.
riL Officieel
opende gis;C-
Turksche de-
lugel. Er werd
i. hen viicg-
ng van ICara-
silies en daal-
;er. De arlil-
v ij and scholen
schen de Ser-
hadden giste»
el betrof Lroe-
ichelijk liun no
Kien, Hel ge-
e Turken wa-
n 4 kanonnen
cn 3 miIraiIleuses en beschikten over ecnig®
detachementen cavalerie. Het gevecht waai
hardnekkig. De Turken leden een volkomei*
en voor hen noodlottige nederlaag, die bijn»
een paniek werd. Ze vluchtten in wunortk»
naai' Figeri. Dc Serven bezetten Liousme enf
maakten 1800 soldalen en 18 officieren ge
vangen. Ze vonden in het hospitaal 7 oui*<
eieren cn 60 officieren van administratie IxW
nevens 500 zieke soldaten.
Do Neue Freie Prcssc verneemt uit Lo»»
den, dat de Servische regeering daar dc be
lofte gegeven heeft geen troepen meer naai
Montenegro le zenden. De laatste irocpcnzea»
ding van 11000 man was rslechts geschied
krachtens eene reeds op 20 Februari aan Mon
tenegro gedane toezegging.
Het blad vult de verschillende berichten
over Russische munitie-transporten voor Mon
tenegro aan met een bericht uil Autivari, vol
gens hetwelk daar Dinsdagavond 't Grieksch*
schip Eleni is aangekomen met een lading van
36000 kisten mot allerlei munitie, tclegraaf-
maleriaal, benevens soldatenmantels en 23
kanonnen van 15 c.M., alles van Russische her
komst.
Vrijdag heeft een Grieksche torpedoboot hef
fort Hurla gebombardeerd aan den ingang van
de golf van Smyrna. Dc batterijen van het fort
antwoordden, waarop de lorpedoboot zicb
verwijderde. Drie Turkschc soldaten werden
gewond.
Port Said, 7 April. De Hamidieh ia
naar Suez vertrokken na vcrschc voorraden»
te hebben ingenomen.
Belgrado, 7 A p r i 1. De Servische regee-
ring deed gisteren aan de vertegenwoordiger^
van de groote mogendheden het antwoord
toekomen op den wensch betreffende ontrui
ming van Albanië en bescherming vaJi hel Ai-
ba noesche volk.
Het antwoord verklaart, dat Servië zijïi
troepen niet uit Albanië kan terugtrekken
voor het sluiten van den vrede. Wal betref!
het verzoek om bijzondere bescherming va»
de Albaneezen, de Servische regeeriog, ziek
beroepende op de Grondwet cn dc wetten van
het lamd, die aan alle staatsburgers gelijke
rcohlen cin plichten toekennen* kan daaraan
niet voldoen.
R o m e7 April. Het blad Italia verneemt
uit Venetië: Aan boord van het jacht Mckonj,
had een bijeenkomst plaats van de drie pre
tendenten naar den Albaneeschen troon: de»
hertog van Montpensier, prins Gliika en prins
Bibdoda, hoofd van den stam der Mirdietoi*.
Callaro, 7 April. Do Engelsche krui
ser LkuniKruik is sinds Zaterdag aan de in
ternationale vloot loegeivoegd.
liet lel'e^am, dat de Engclsche vice-admi-
raail Cecil Burney lol den Monlenegrijiische»
minister-president Jioeft gericht, luidde wooiv
dciijk als volgt: ,Jk heb de eer u er van in
kennis te stellen, dat de internationale viool
voor Aivtivari in de MoiiteiiQgrijnackc wate
ren voor anker gegaan is. De vloot is ver
schenen oin le protesteeren Uigan de weige
ring van Montenegro de wenschen der groot®
mogendheden na Le komen. Ik moet de opr
merKzaamheid van Uwe Excelknlie vestigt
op de aanwezigheid der internationale viool*
hetgeen niet «alleen bewijst dat de groote mo
gendheden eensgezind zijn, doch oat ze ook
keld, maar in werkelijkheid is ze zeer een
voudig, en dezelfde kracht die dit lichte
vaartuig voortdrijft zou ook het grootste
stoomschip voortdrijven. De natuur heefit ons
al het materiaal gegeven voor elk soort werk
en vooruitgang, licharrelijk en geestelijk
maar omdat wij ze niet dadelijk begrijpen,
ontkennen wij hun nut. Niets bestaat in de
lucht, aarde of water, «dat wij niet in onzen
dienst kunnen dwingen en het is in èe
studie van natuurlijke krachten dat wij onze
Overwinning vinden. Hoeveel honderden ja-
fren zijn er niet noodig geweest om de won
deren van den stoom te ontdekken 1 Hoe werd
de ontdekker bespot en uitgelachenl toch
was het geen werkelijk „wonder", het was
er altijd, wachtende om gebruikt te warde»
t enkel door gebrek aan mensctv»-
waarheid worden en de aarde veranderd in
een paradijs! En wat de bewegende kracht
betreft, met een vingerhoed vol saamgeperste
brandstof zouden wij het grootste schip over
den uitgestrekilen Oceaan kunnen brengen-
Ik zeg, indien wij maar een weg konden vin
den. Eenigen denken, dat zij bezig zijn hem
te vinden
„Gij bijvoorbeeld?" vroeg Harland.
Hij lachte.
„Ik, indien gij wilt!... bijvoorbeeld- Willen
vij gaan lunchen?"
Hij ging voor, de heer Harland en ik volg
den, kapitein Derrick, van wien ik zag, dat
hij een beetje bang voor hem was, had afge
sproken zijn lunch apart te nemen met Fazio
en de andere officieren van de equipage. Wij
wanden bediend door mannen mot donkere
ris, toen hem naar"den oorsprong werd ge
vraagd. „Het is eenvoudig zuivere wijn of
schoon gij .kunt zeggen* dat dat op zich zelf
al merkwaardig is, daar er geen op de markt
!:omt. Het is het zuivere sap van de druif op
zulk een wijze vervaardigd dat het 't bloed
voedt zonder het te verhitten. Het kan u
geen kwaad doen voor u vooral, Harland
is het een uitstekend iets."
„Waarom vooral voor mij?" vroeg Harland)
ietwat scherp.
„Omdat gij het noodig hebt," antwoordde
Santo ris. „Mijn beste kerel, uw gezondheid is
niet van de -beste. En onder uw tegenwoor
dige behandeling zult gij nooit beter worden."
Ik keek levendig op.
„Dat heb ik ook gemeend," reide ik, „ik
dorst het a-ü&eti niet te zeggen'"
nel ecu vroo-
dut gij niet
W vrijtmoediig-
dan theorieën
aooit een ziek
blik met mij.
natuurlijk van
zien, dat deze
iheiid heeft l>e-
^ezondhe-id en
u niet ais een
>rdde de heer
is een vrouw
is geweest in
mei at zij goed
o e n van veel
ai zij gelukkig
«viircn ^c-ui-aiciAt mei een Ki-cmigheid een
hand vol rozen of het "ehidd van liefelijke
muziek
„Zijn dat .kleinigheden?" viel Sartfbris in.
„Samtoris als je „trancendentraal" gaat
worden, dan wil ik niet meer met u praten 1"
zei dé de heer Harland, met een boos lachje.
„Wat ik slechts wil zeggen is ddt dat mijn
kleine vriendin hier, voor wie ik een groote
achting koester, laat zij daar verzekerd van
zij-n, niet goed in staat is om een oordeel te
vormen over den toestand van een man als
ik, noch kan oordeelen over de 'behandeling
die mij ten goede zou komen. Zij kent den
aard van mijn ziekte iïiet eens maar ik
kan merken da/t zij afkeer heeft van mijn
geneesheer Brayle
„Ik heb nooit afkeer, mijnbeer Rarlarcd,"
viel ik hem snel Lm de rede. ,4k vertrouw
eenvoudig op mijn leidend instinct dat mij
zegt, of eeiu meiisch oprecht is of een roT
speelA. Dal is alles."
„W-elnu, gij hebt v-astgesleld, dat Brayle
niet oprecht is," antwoordde hij. „En kna<p
vindt gij hem ternauwernood. Maar als gij-
de zaak logisch, onderzocht dan zoudt gij~_
kunnen vragen, welke reden hij toch zou
kunneni hebben cmi den bedrieger tegenover
mij uit te hangen."
Sant or is glimlachte.
„O, man1 van zakenl Kunit gij dial vragen?**
Wij waren aan het eind viain de lunoh
de bedienden wareni vertrokken; de heer
Harland dronk met kleine teugjes zijn koffio
en rookte een. sigaar.
„Gij kunt mij dal vragen?" herhaalde hij.
„Gij, een miilili'oenair, met een dochter als
eenige erfgename kuint vragen, welke be*
weegreden een man aJs. Brayle wereldsch,
berekenend en zonder hart heeft, door tt
beiden vast te houden ik zeg u en
dochter in zijn medische klauwen?"
De heer Har land's scherpe oogem stonde»
eensklaps dreigend.
„Indien ik meende," begon hij, maar zwee£
weer. Spoedig hernam hij: „Gij kent den
waren stland van zaken niet, Santoris. Too-
vena-ar en geteerde als gij zijt, kunt gij niet
alles weten 1 Ik heb voortdurend medisch®-
hulp noodig en mijn ziekte is ongeneesr
lijik
„Neen," zeide Samtoris kalm. *Niet ortgw
neeslijjk."
Wordt «ervoljp&r