ir* Jaargang* DE E EM LAN DER". Donderdag 8 Mei 1913. BUITENLAND. FEUILLETON. Het Eeuwige Leven. N° 298 Bureau: UTRECHTSCH ESTRAAT I. Hoofdredacteur: Mr. D.J. VAN SCHAARDENBURG. yi ABONNEMENTSPRIJS: Per 8 maanden voor Amorsfoort f 1.00» Idem franco per post1.50» Per week (met gratis verzekering tegen ongelukken) - 0.10, Afzonderlijke nummers Ö.Ö5* Deze Courant versohynt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Advertentiën gelieve men liefst vóór 11 uur, familie- advertenties en berichten vóór 2 uur in te zenden. Intercomm. Telefoonnummer 66. PRIJS DER ADVERTENTIËN: Van 15 regelsf 0.50. Elke regel meer - O.IO. Dienstaanbiedingen 25 cenls b(j vooruitbetaling. Grooto lettors naar plaatsruimto. Voor handel on bodrijt bestaan zoor voordeoligo bepalingen tot bot herhaald adverteoreu in dit Blad, bij nbonnomont. Eene circulaire, bovattende do voorwaarden, wordt op aanvraag toogozondon. ifce Vrijzinnige Landdag, Kan het noodig zij.ii 'n opwekking te schrij ven tot het bijwonen van den Vrijzinnigen "Landdag, welke Maandag, 2e Pinksterdag op het Sportterrein Birkhoven gehouden zal worden? Wij- leven in het teeken der landdagen en hageprceken. Het moge in de politieke en godsdienstige wereld 'n voorbijgaande mode zijn, 'n feit is het, dat openlucht-samenkom sten aan de orde van den dag zijn. De vrijzinnig godsdienstigen Zijn er mis schien weer in navolging van de zendings feesten, welke echter 'n eenigszins ander ka rakter dragen mee begonnen en het sloeg in. De vrijzinnigen-in-de-politiek z.jn door dat succes geprikkeld om politieke landdagen te beleggen en het is de Bond van Vrijzinnige Propagandavereenigingen, die zich er voor gespannen heeft om in verschillende deelen des lands dergelijke opcnlucJitsamenkomstcn te organiseeren. Zoo goed schijnen deze het vorige jaar geslaagd te zijn, dat er den Tweeden Pinksterdag niet minder dan 3 ge houden zullen worden: te Beverwijk, tc Vlaardingen en op Birkhoven. Propaganda is niet het hoofddoel dezer landdagenonder de bezoekers zullen im mers de niet-vrijzlnnigen maar luttel in aan tal zijn. De grootc beteekenis van de landda gen ligt op ander terrein. Niet ter wille van hen, die de onvergankelijke vrijzinnige be ginselen nog niet verstaan, maar ter wille van de vrijzinnigen zelf worden deze land dagen gehouden. Want, dit zijn de groote voordeelenwij hooren de groote vragen van den dag nog eens kort en duidelijk uiteenzetten, wij ko men in contact met de politieke voormannen, wij, maken kennis met medestrijders van el ders, wij wisselen met hen van gedachten en wij nemen van elkaar velerlei over, dat ons bij. onze actie kan ten goede komen; maar boven alleswij worden gewekt tot nieuw® geestdrift, tot nieuw vuur; en geestdrift is immers een van de eerste voorwaarden om de zege te kunnen behalen? Verblijdend ook is op deze bijeenkomsten het samengaan Yan alle vrijzinnigen. Onder de sprekers vinden wij vrije liberalen, vrijzin nig-democraten en unie-liberalen. De con- centratie-op-papier is door elke groep afzon derlijk om het hardst toegejuicht, en hier hebben wij nu de concentratie-in-voorbeeld. En dit voorbeeld zal het groote nut hebben, dat men elkaar gaat leeren waardeeren. De politiek wordt vaak belasterd; men zegt en niet geheel ten onrechte dat zij den mensch verlaagt; maar als politiek ook nieuwe geestdrift en onderlinge waardeering kan verwekken, mag dan niet gezegd wor den, dat ziji ook 'n veredelenden invloed heb ben kan? Het is 'n keur van sprekers, die wij den Tweeden Pinksterdag op den Landdag op Birkhoven, op onzen Landdag zullen kun nen hooren. Bovenaan op het lijstje staat na tuurlijk onze candidaat, mr. W. H. de Beau fort, de grijze staatsman en onvermoeide strijder voor de vrijzinnige beginselen. Ter wijl wegens het talrijke bezoek, dat verwacht wordt, de andere sprekers, telkens 2 tegelijk van verschillende spreekgestoelten het woord zullen voeren, zal mr. W. H. de Beaufort alle aanwezigen onder z'n gehoor kunnen hebben. •Maar ook de andere sprekers en hunne on derwerpen zullen veel belangstelling onder vinden. Wij laten hier nog even het program ma volgen: Mr. W. H. de Beaufort, oud-minister, Ud der Tweede Kamer: de Politieke Toestand. Prof. dr. B. D. Eerdmans, hoogleeraar te Leiden: de Verkiezingen en de Vrijheid in Nederland. Jan Hiddlnk, seer, van den Bond van Vrijz. Propag. VereenigingenDe gevaren Yan de Tariefwet. W. O. A. Koster, alg. secr. van den Vrijz.- Dein. Bond: Het Openbaar Onderwijs en de voorstellen tot Grondwetsherziening. Mevr. N. Mansfeldt—De Wilt Huberts: Het Vrouwenkiesrecht. A. Roodhuyzen, lid der Tweede Kamer, alg. secr. der Liberale Unie: De Vrijzinnige Concentratie. Alzoo 'n buitengewoon aanlokkelijk pro gramma 1 Mogen dan ook de vrijzinnigen uit Amers foort en ver uit den omtrek zich opmaken om dezen Landdag zoo schitterend mogelijk te doen slagen 1 Politiek Overzicht Teekenen wan ontspanning. De ontspanning, die is teweeg gebracht door het besluit van Montenegro om zich te buigen voor den wil van Europa, doet zich met iede- ven dag meer gelden. De Europeesche diplo matie -heeft in de laatste maanden zoo dik wijls het verwijl van onbekwaamheid moeten hooren. Haar mag nu dus wel een woord van hulde worden gebracht, omdat het hare ver dienste is gewc#t, dat er eene formule ge vonden is, die Koning Nikita in staat stelde den schijn te redden en nog op het laatste oogenblik in de ontruiming van Skutari toe te stemmen. Die formule, namelijk de over gave van Skutari aan de officieren, die de mogendheden vertegenwoordigen, welker schepen zich voor Antivari bevinden, is door Piclion, den Franschen minister van buiten- landsclie zaken, uitgevonden en voorgesteld aan zijne beide amblgenooten van de triple- entente, Grey en Sasonow. Koning Nikita ver klaarde terstond, dat deze formule zijne waar digheid onaangetast liet, en zijn telegram aan Sir Edward Grey was slechts het antwoord op het voorstel, dat oorspronkelijk van Frankrijk was uitgegaan. Nu eenmaal het hek van den dam is, zet men vaart achter het werk. Men bericht dat heden reeds Skutari door de Montenegrijnsche troepen ontruimd zal worden. Daarop zal spoedig de intocht volgen van de inter nationale troepenmacht, die de taak van rustbewaarder in de stad op zich zal nemen, totdat de nieuwe staat Albanië zal zijn ge vormd. Daarmee heeft de laatste der uit de Balkanverwarring voortgekomen kwestiën, waardoor men eene verstoring van de eensge zindheid der mogendheden kon vreezen, die den Europeeschen vrede in gevaar zou bren gen, eene oplossing gevonden. Zeker zal nog menige belangenstrijd moeten worden uitge vochten; de nieuwe phase van de oostersche kwestie, die met den nu geéindigden oorlog is begonnen, zal de wereld nog lang bezig hou den. Maar men mag verwachten, dat daarbij conflicten kunnen vermeden worden, waarbij het gaat om oorlog of vrede in Europa. Uit Berlijn wordt naar aanleiding hiervan aan de Frankf. Ztg. geschreven: „Men begrijpt, dat na langdurige zenuw achtige spanning de op het laatste kritieke oogenblik gevonden vreedzame oplossing van de Skutari-kweslie in ruimen kring een ge voel van verlichting en voldoening heeft te weeggebracht. Men ziet in het publiek, en naar 't schijnt ook in de kabinetten, den toe stand heden vreedzamer aan dan sedert lan gen tijd, en in eene begrijpelijke optimistische beoordeeling van de taak, die nog valt te ver richten, doet zich ook de meening gelden, dat de voor de oprichting van het autonome Al banië op dezen grond noodige betrekkelijke rust ook zal zijn te veria-ij gen zonder een actief optreden van Oostenrijk en Italië. Es- sad Pacha wordt plotseling - een buiten staander kan moeielijk beoordeelen of dit terecht of ten onrechte geschiedt voor een minder gevaarlijken pretendent gehouden dan tot dusverin veler oog is hij niet eens meer pretendent Wanneer de bin- nenlandsche toestanden van Albanië een in grijpen noodig zullen maken, dan blijven Oostenrijk en Italië daartoe bereid; zij be houden zich hunne rechten voor. Maar uit de berichten uit Rome en Weenen is op te ma ken, dat zij gaarne zullen afzien van het al tijd bedenkelijke avontuur van eene tijdelijke bezetting. De laatste zes maanden van bijna onafge broken politieke onrust met hare zwaar op het economische leven van bijna alle staten drukkende oorlogsvrees hebben grooto eco nomische verliezen ten gevolge gehad. Men kan spotten over de langzaamheid, waarmee de diplomatie van Europa heeft gewerkt, en meenen, dat een krachtiger optreden sneller tot het. doel van eene vreedzame verzoening zou hebben geleid. Daarover kan men twis ten; maar eene gewichtige ondervinding heb ben deze bange maanden toch gebracht: de wil tot den vrede van de Europeesche mo gendheden of, als men 't zoo wil noemen, de vredesbehoefte van deze mogendheden, dus in ieder geval de weerzin tegen of de vrees voor een Europeeschen oorlog, deze gevoe lens en overwegingen, die uit zeer verschil lende motieven voortkomen, zijn ook in de moeielijkste en kritiekste momenten van dit halvo jaar zoo sterk gebleken, dat men mag rekenen, dat zij nog voor afzienbaren tijd zullen voortduren. Zij zijn in ieder geval voor 't oogenblik sterker dan de stroomingen van het chauvinisme en panslavisme en wat daarmee verder nog verwant is, waarop de Duitsche rijkskanselier gewezen heeft als c'.e gevaarlijkste bron der bedreiging van den Europeeschen vrede." De Balkan-oorlog;* Cettinje, 6 Mei. (Van den bijzonderen vertegenwoordiger van Havas). Men bericht, dat de bijcenroeping van de Skoepschtina, die bepaald was op 8 Mei, zal worden verdaagd, omdat de Koning in de Skutari-kweslie aan den wensch der mogendheden heeft toege geven. C e 111 n j e, 0 M e i. (In de overbrenging ver traagd). Ingevolge een besluit van de confe rentie te Londen, heeft de Engelsche admi raal, die naar anciënniteit bevel voert over de internationale vloot in de Montenegrijnsche wateren, van zijne regeering bevel ontvangen om consigne te nemen in Skutari, na zich met de Montenegrijnsche autoriteiten over do ont ruiming van de stad door dezen te hebben verstaan. De Engelsche admiraal, die bevel voert over de internationale blokkadevloot, heeft bevel ontvangen zich met den Montenegrijnschen gouverneur van Skutari In betreJkking te stel len, die de stad zal moeten overgeven aan eene commissie van officieren, bijgestaan door detachementen, die voor de handhaving van do orde zullen moeten waken. Mioetskowics, de nieuwe minister-president in Montenegro, was de vertegenwoordiger van zijn land te Londen als eerste vredesgcvol- machtigde. Hij heeft openlijk verklaard, dat hij zonder voorbehoud het besluit van den koning betreffende Skutari goed keurt. De ontruiming van Skutari door de Mon tenegrijnsche troepen legt aan de mogend heden den plicht op de stad te bezetten. De daartoe benoodigde manschappen zullen moeten worden verschaft door de interna tionale blokkadevloot, die voor de Montene grijnsche en Alhaneesche kust ligt. Daar deze oorlogsschepen geene troepen aan boord hebben, zullen matrozen voor de onderne ming hunne diensten moeten verlcenen. De commandant van de blokkadevloot, de En gelsche vice-admiraal Burney, beschikt over eene bemanning van omstreeks 7800 man; daarvan kunnen voor eene landing 2000 man in aanmerking komen. Frankrijk en Duilsch- land zijn slechts door weinige en kleine schepen vertegenwoordigd. Het hoofdcontin gent voor de landing zullen dus Oostenrijk- Hongarije, Italië en Engeland leveren. Voor de landing van de matrozen-detache menten komt in de eerste plaats in aanmer king de haven van San Giovanni di Medua, de zeehaven van Skutari; wegens het ondie pe water moeten de schepen ver van den oever voor anker gaan. De afstand tusschen San Giovanni en Skutari is 46 Kilometer. Troepen kunnen dezen weg in omstreeks twee dagen afleggen; de internationale ma trozen-detachementen kunnen dus in Skutari binnenkomen op den derden dag nadat de ontscheping is geschied. Nog langs een anderen weg kunnen do voor de bezetting bestemde detachementen Skutari bereiken; zij kunnen op de Bojana naar Skutari ingescheept worden. De Bojana kan bij gunstigen waterstand over de on diepte aan den mond tot aan Oboti, gelegen op omstreeks twee derden van den afstand van zee uit, door kustvaarders met slechts 13 Meter diepgang (GO ton) bevaren worden; de verdere, nog twee uren bedragende weg naar Skutari moet op een rijweg afgelegd worden. De stad Skutari ligt op 23 K-M. af stand van den Bojanamond; de rivier heeft echter voor dien weg den dubbelen afstand noodig. De bezetting zal naar een vooraf uitgewerkt plan in dier voege geschieden, dat aan ieder detachement der betrokken mogendheden eene stadswijk met de corrëspondeerende versterkingen wordt aangewezen. Weenen, 6 Mei. liet Fremdenblalt zegt, dat het een feit is, dat de wil van Europa is uitgevoerd, ofschoon dit resultaat is be reikt dank zij vooral de tusschenkomst van Oostenrijk met steun van zijn bondgenoot Dit feit moet worden begroet als een teckcn< dat de andere besluiten van de mogendheden ten aanzien van de Albaneesche kwestie eveneens zonder verwikkelingen zullen wor den uitgevoerd. ^rVat de zuidelijke grens van het Albaneesche statuut, alsmede den toe stand van het land zelf betreft, verwachten wij dat besluiten zullen worden genomen iu een geest, beantwoordende aan den onver- zettclijken wil vau de hoofdzakelijk belang hebbende stalen, die in geen geval willen toelaten, dat aan hunne groote belangen in Albanië afbreuk wordt gedaan. Gon s ta n z a, 7 Mei. Op bevel van da Turksche regeering hebben 30 officieren van Albaneeschen oorsprong Tsjataldja verlaten* om zich naar Albanië te begeven. Het ia niet bekend met welke zending zij belast zijn. K o n s t a n t i n o p o 1, 7 Mei. Volgens een avondblad zijn verscheidene Albaneezen het land uitgezeL Riza Bey is uit Djakova gezet. W e e n e n, 6 Mei. Volgens particuliere be richten, komende uit Alessio, zouden de Serven den 5en Alessio ontruimd hebben. Hel vertreS van de Serven moet eveneens begonnen zyn in de streek van Dibra. Volgens mcdedeclingen van de in Milaan verschijnende bladen, zal de sterkte van het voor Albanië bestemde expeditiekorps 40,000 man bedragen. Volgens de Corrierc dclla Sera, zal generaal Cadorna met bet com mando belast worden. In Tarente worden do oorlogsschepen bijeen getrokken. Daar zijn thans bijeen de pantserkruisers Vettor Pisanl en San Giorgio niet negen torpedojagers; verwacht worden de pantserschepen San Bon, Ferzuccio en Viltorio Emmanuele, waar admiraal Viole aaii boord zal zijn. Uit Rome wordt aan de Vossische Ztg. bo* richt: De censuur werkt met grootc streng heid. De toerustingen voor operatiën in Zuid- Albanië en de kwestie der bepaling van de actiesfereu mogen in telegrammen ternau wernood vermeld worden. Maar de pers brengt uitvoerige berichten over Oostenrijk* sche troepenbewegingen en toebereidselenen ook over de dreigende toestanden in Alba- Iets zijn, iets doen, beteekent al dadelijk een duizendtal dommeriken den strijd aan doen. Een li o man vau Licide, 58 DOOR MARIE CORELLL En in persoonlijk opzicht zijn verkeer de helften van geest en stof dikwijls niet geweld bij elkaar gevoegd, die volgens de wet der natuur gedwongen worden door een tijdig onheil van elkaar te scheiden. De fout wordt veroorzaakt door het niet begrij pen van den mensch van de natuur en den omvang zijner eigen krachten en bekwaam heden. Hij vergeet, dat hij niet is „als de beesten, die vergaan," maar dat hij den adem Gods in zich heeft dat hij in zichzelf bezit hel zaad der onsterfelijkheid, dat voortdu rend herscheppend is. Hij is gedwongen door de wetten van het Heelal om aan dat on sterfelijk leven zijn tweeledig bestaan te ge- Ven en de daarbij behoorende macht, zonder Welke hij zijn hoogste doeleinden niet kan bereiken. Het moge hem duizenden van ja ren kringloopen van lijd kosten, maar het moet gedaan worden. Materieel gespro ken kan hij misschien meenen dat hij zijn tweeledig bestaan heeft verzekerd door een aangenaam en rijk huwelijk maar als hij niet geestelijk is gepaard, dan is zijn huwe lijk nutteloos ja erger dan nutteloos, want dan stelt liet slechts nieuwe beletsels tusschen hem en den voorgestelden vooruitgang, waar naar hij streeft." „Men kan het huwelijk toch moeielijk een onnutte instelling noemen", zeide dr. Braylo met opgetrokken sombere wenkbrauwen; „het helpt de wereld bevolken." „Dat doet het," antwoordde Santoris kalm. „•Maar als de paren, die door het huwelijk zijn verbonden, geen geestelijken band heb ben, en niets dan de aantrekking van het lichaam, dan bevolken zij de wereld met meer of minder ongeschikte, niet denkende en dwaze schepsels zooals zij zelf zijn. En laat ons veronderstellen, dat deze in tiental len van milioenen worden geboren gelijk mieren en vliegen dan zullen zij het wer kelijk doel van 's menschen bestaan niet ver der brengen dan tot een stilstand en terug slag, hetgeen „Dood" wordt genoemd, maar hetgeen in werkelijkheid slechts een terug wentelen van het rad des tijds is, omdat zij van den rechten weg zijn afgedwaald en verplicht zijn, de reis weer van voren af aan te beginnen." Wij zaten zwijgend bijeen; niemand had een opmerking tc maken. „Wij komen weer aan datzelfde oude keer punt," vervolgde hij. „De Westelijke bescha ving van twee duizend jaren, bijgestaan (en nu en dan tegengegaan) door de leer der Christenheid, is haar einde nabij. Uit de groote schipbreuk der naties, die nu dreigt, kunnen slechts enkelen gered worden en de storm ia zoo nabij, dat men bijna het gerom mel van den donder kan hoorenl Maar waar om zou lk, of gij of wie ook, er over den ken?" Wii hebben onze eigen belangen om aan to denken en daar zorgen wij zoo goed voor dat wij al de voornaamste noodwendigheden des levens vergeten, die ze van eenig gewicht zou maken! Maar tegenwoordig komt niets er op aan! Zal ik verder gaan met mijn eigen geschiedenis; of hebt gij genoeg gehoord?" Niet half genoeg!'' zeide Catherine Har- land eensklaps vóór dien tijd had ze nau welijks een woord gezegd, maar nu boog zij zich naar voren en keek hem met levendige belangstelling san. „Gij spreekt van macht' over uzelf, bezit gij deze macht over ande ren?" „Niet, tenzij zij in mijn eigen sfeer komen, antwoordde hij. „Het zou niet de moeite waard voor mij zijn, mijn invloed uit te oefe nen op personen, die mij onverschillig zijn en het ook altijd zullen blijven. Ik kan mij na tuurlijk tegen vijanden verdedigen en wel zonder mijn hand op te heffen." Allen, behalve ik, keken hem vragend aan, maar hij verklaarde zijn bedoeling niet. Hij! ging kalm met zijn eigen verhaal door. „Zooals ik u heb verteld," zeide hij, „ik volbracht mijn studies bij Aselzion met goed genoeg resultaat, om mij gerechtvaardigd te achten, mijn werk alleen te doen. Ik ging in Egypte wonen in het oude huis van mijn va der een mooie plaats met uitgestrekte parken, dicht met palmen en rijk gevuld met bloemen en hier begon ik met te leeren be grijpen en beheerschen het moeielijkste on derwerp, dsl ooit tot bestudeering is voorge legd, het meest gecompliceerde en toch exac te stuk wiskunde, dat ooit ter oplossing is ge geven. Ik zelf- Ik zelf was mijn raadsel! Hoe mijzelf zoo volkomen te vereenigen met de natuur, dat ik mij kon dringen in haar ge heimen bezitten al wat zij mij kon bieden, en mij toch van mijn eigen ik zoo volkomen vrijmaken, dat ik dadelijk bereid zou zijn alles op te offeren wat ik had gewonnen, wan neer het oogenblik zou komen." „Gij houdt van paradoxen," zei de heer Harland ontstemd. „Welk nut heeft het iets ti winnen, als men het op een oogenhlikkelijk bevel moet afstaan." „Het is de eenige manier te behouden en- te bewaren wat er le winnen is," antwoordde Santoris kalm. „En de paradoxe is niet groo- ter dan die waar het luidt: „Hij die zijn leven lief heeft zal het ver liezen." Het eenige oogenblik van de hoogste zelfovergave is Liefde, als die komt moet al het andere wijken. Liefde alleen kan het le ven tot richtsnoer zijn, het volmaken, vol tooien en tot eeuwige blijdschap brengen. Maar wees zoo goed er aan te denken, dat ik aan waarachtige liefde denk niet enkel lichamelijke aantrekking. De twee dingen ver schillen van elkaar als licht van duisternis." „Is de zonderlinge opvatting ,die gij van ideale liefde hebt de reden, waarom gij nooit getrouwd zijt?" vroeg Brayle eensklaps. .Juist!" antwoordde Santoris. „Dat is zeer beslist de oorzaak dat ik nooit getrouwd ben." Het werd stil. Ik zag hoe Catherine hem vluchtig, eenigszins bevreesd, aankeek. „Gij hebt uw ideaal zeker nooit ontmoet?" vroeg zij met een flauw la-chje. „O, ja, ik heb haar wel ontmoet!" ant woordde hij. „Eeuwen geleden. Bij verschil lende gelegenheden heb ik haar ontmoet, nu en dan heeft zij zich van mij vervreemd soms is zij door anderen van mij wegge* rukt en nog veel vaker heb ik haar dooi'; mijn eigen dwaasheid en koppigheid van mif gescheiden maar onze wederzijdsche dwa lingen doen niets meer dan de onvermijdelijk ke vereeniging vertragen." Nu zeide hij lang zaam en met klaarblijkelijke bedoeling? „Want het is een onvermijdelijke vereenigingl. evenals twee eleclronen, die gedurendet gansche perioden in de ruimte ronddraaien eindelijk tegen elkaar aanstormen en onver-* breekbaar vereenigd blijven, zoodat niets z ooit kan schefden." „En dan?" vroeg dr. Bre-ylc ironisch. „Dan? Wel, alles is dan mogelijk! Schooi* heid, volmaaktheid, wijsheid, vooruitgang, scheppingsmacht in een wereld zelfs wereld den van schitterende gedachte en schitte-' rende idealen, die wel leiden moet naar nog| schitterender verwezenlijking! Het is niefc moeielijk zich in te denken, dat twee paaij hersenen, twee geesten zoo volmaakt in over eenstemming leven, dat zij als een verhevea sccoord der muziek harmonie brengen in tol tot nu toe zwijgende levens-tijdperken maar denk aan twee onsterfelijke zielen, ver< vuld van een liefde, even onsterfelijk als zij* zelf, vereenigd in het hoogste streven om hel verhevenste te bereiken! de liefde van en* gel, tot engel, van god tot god! Gij vindt dal ideaal denkbeeldig, transcendentaal! onmogelijk! toch zweer ik u, dat het de meest werkelijke mogelijkheid is in deze voortsnellende luchtspiegeling van een we reld!" Wordt vtrvolg'éL

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1913 | | pagina 1