„DE EEMLAN DER".
Zaterdag 17 Mei 1913.
BUITENLAND.
N° 305 Eerste Blad
ll,le Jaargang
Hoofdredacteur: Mr. D.J. VAN SCHAARDENBURG.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 8 maanden voor Amersfoort f 1.00.
Idem franco per post1.50.
Per week (met gratis verzekering tegen ongelukken) - 0.10.
Afzonderlijke nummers - 0.05.
Pezo Courant verschynt dagelijks, behalve op Zon- en
Feestdagen.
Advertentiön gelieve men liefst vóór 11 uur, familie*
advertenties en boriohton vóór 2 uur in te zenden.
Bureau: UTRECHTSCH ESTRAAT L
Intercomm. Telefoonnummer 66.
Uitgevers: VALKHOFF Ca
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 15 regelsf 0.50.
Elke rogol meer- O.IO.
Dionstannbiedingon 25 cents by vooruitbetaling.
Groote lettors naar plaatsruimto.
Voor handel on bodrijf bestaan zoor voordooiigo bopalingoa
tot het herhaald advortooren in dit Blad, bij abonnomont.
Eene oirculairo, bevattendo do voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
Kennisgevingen.
VAN ICR ACHT GEWORDEN KIEZERSLIJST.
De Burgemeester der gemeente Amersfoort brengt
tor openbare kennis, dat op den 22stea Maart 1913
door het Gemeentebestuur vastgestelde kiezerslijst,
dienst 19131914, van 15 Mei van dit jaar lot 15 Mei
van ihct volgende jaar van kracht bljjft, behoudens
de wijzigingen daarin tengevolge van rechterlijke
•uitspraken te brengen en dc aanteekeningen omtrent
schorsing daarin te maken- overeenkomstig de bepa
lingen der wet.
De kiezerslijst blijft voor een ieder op de Secretarie
der gemeente ter inzage neder.gelegd en in afdruk
tegen betaling der kosten verkrijgbaar.
Amersfoort, 16 Mei 1913.
De Burgemeester voornoemd,
VAN RAND WIJCIC.
Een praatje over <le
.Leeszaal.
Lezer, kent gc Querido's faiitasic-critiek
op „Van de koele meren des doods van Fre-
derik van Leden?
Neen? Dan zal ik u vertellen, dat ge die
leunt vinden in een bundel „Studiën", uitge
geven in de „Ncderlandsehe bibliotheek".
Qucrido vertelt daar, dat hij juist zijne be
vindingen over het boek van dr. van Eedeu
zou gaan neerschrijven, toen een aantal be
zoekers hunne opwachting kwamen maken.
Hij krijgt den inval, hen allen naar hun oor
deel betreffende dal boek te vragen. En aan
het eind van dc fantasiecriliek blijkt liet, dal
niemand van het boek ook maar iets heeft be
grepen.
De lezer van Querido's Studie zou hieruit
de gevolgtrekking kunnen maken, dat dr. van
Leden'S bock hoogst ingewikkeld en bijzonder
onbegrijpelijk is.
Maar zeer velen, die iels van psychologie
weten cn daarom gaal het hier, stellen
ats hunne meening hier tegenover, dal de be
doeling van den auteur zoo klaar is als dc
d;>£.
Ge begrijpt misschien niet, wat Qucrido
heeft uit te staan met onze sedert eenigc
maanden beslaande openbare leeszaal en bi
bliotheek? Het moge vreemd klinken, maar ik
oen er (door eigen ervaring) van overtuigd,
dal meer dan dc helft van Ameisfoorl's inge
zetenen, niet weten, wat een leeszaal is.
Ik stel me voor, dal ik 's middags, klokke
twaalf, bij de Utrechlschepoort zou gaan
slaan en van de voorbij fietsende, wandelen
de, racende cn slenterende menschen een 25-
tal zou aanspreken met de vraag: „Weet je
wat een leeszaal is?'' En zonder overdrijving
bon ik er zeker van, dat bijna 20 antwoorden
zouden luiden: „Een leeszaal nou ja, dal is 'n
zaal waar je lezen kan."
En als ik dan verder zou vragen: „Maar
wat kun je daar dan lezen?" welnu, ik
lenk ,dat er dan tot antwoord 25 paar schou
ders vragend zouden wordtm opgetrokken.
Maar daarom is een leeszaal nog niet een heel
ingewikkeld iets, evenmin als het bock van
Van Eeden er onbegrijpelijker door werd, om
dat Querido het niet snapte.
Hebt ge even tijd voor me? Dan zal ik u
eons in dc leeszaal rondleiden.
Ieder Amersfoorter, die gedurende de laat
s!c anderhalf jaar een plaatselijk blatl in han
den heeft gehad, weet, dat de openbare lees
zaal en bibliotheek gevestigd is in het gebouw
Beukenlaan 2. En het is u dan ook wel be
kend ,dat liet gebouw geopend is op Zondag
en? Maandag van half drie tot tien cn op alle
andere dagen van 10 tot half één en van
half drie tot tien uur.
Ge begint natuurlijk met uw fiets in het
fietsenrek te plaatsen, en als hel fietsenrek
vóór vol is, dan kunt ge door 'n poortje hetj
fietsenrek in den tuin gemakkelijk bereiken.
De voordeur der leeszaal slaat altijd gast
vrij voor u open: de garderobe toont aan, dat
Re het u zoo gemakkelijk kunt maken als ge
zelf maar wilt.
Als ge dan even in de gang hebt rondgeke
ken, ziet ge, dat de eerste deur aan uw rech
terhand u naar de couranten- en tijdschrif-
lenzaal voert.
U behoeft me niet op mijn woord te geloo-
ven, als ik zeg, dal daar ieder iels van zijn
Rading zal vinden. Ik zal mijne woorden met
bewijzen staven.
Als het Handelsblad en de Rotterdammer
u niet interesseeren, stelt ge dan misschien
Xvel belang in Het Vaderland, in De Standaard,
in De Tijd, in Hel Volk?
Gc lccsl de Plollandsclie kranlen altijd
thuis, nietwaar mijnheer A? Maar liebt ge er
wel eens aan gedacht, dat ge in de leeszaal in
bet „Berliner Tageblatt" kunt nalezen hoe ge
zellig het in den Rijksdag toegaat? Weet gc
Wei. dat iederen Zaterdag middag nadat de
post van vier uur binnen is, de ..Groene Am
sterdammer" voor u Ier lezing ligt, mijnheer
B.?
Zouden niet tal van zakcnmenscken cr be-
öng bij hebben, de Staatscourant eens in te
jijken of De Algemeene Financier of De Mid
denstandsbond of het orgaan van den Bond
ton Staatspensionneering?
j En hoevelen interesseeren zich niet voor de
pandelingen" van de Eerste en Tweede Ka-
toer en voor het Koloniaal verslag?
het muurrek zijn tal van couranten tv
die u mededeelen wat er al zoo in on-
*®JJrijskringen van alle richtingen gebeurt
®lflden op godsdienstig gebied vindt ge in
overvloed: zoowel de Heraut, De Hervorming
en de maandberichten van het Ncderlandsch
Zendelinggenootschap, als De Oud-Katholiek
en Die Welt.
Voor militairen zal er zeker wel iets tc
vinden zijn: het orgaan van de Nat. Christen-
Onderofficieren vereeniging „Onze Banier",
ligt ter lezing, evenals De Militaire Spectator
en het Maandschrift van de Vereeniging van
Officieren bij de Nederlandsche Landmacht.
Vakbladen zijn er in menigte: De Aanne
mer, Dc Bouwvakarbeider, Dc Gemeentewerk
man, het Grafisch Weekblad, De Handelsrei
ziger, Het Kleedingbedrijf, Mercurius, Dc Me
taalbewerker, het Maandblad voor Kookkunst,
Hotelwezen en aanverwante nijverheid, De
Politiebode, het Technisch Weekblad en iat
van anderen.
Dc catalogus, die in de leeszaal ter raad
pleging ligt, zal u nauwkeuriger inlichten dan
ik dal kan doen.
Maar nu zijn er ook menschen, die geen
belangstelling hebben voor alles wat ik daar
zoo juist heb opgesomd. Zouden zij het mis
schien niet prettig vinden, eens op hun ge
mak in eene aardige illustratie te gaan kij
ken?
Is het niemand uwer ooit overkomen, dat gij
'n woord legen kwaaml, dat gij niet kent: gij
vroegt naar links en naar rechts, cn niemand
wist u te helpen. Nu loopt ge even dc lees
zaal binnen, en tien tegen een, dat Winkler
Prins u uit den nood helpen kan, of anders
Meijer mischien, die boven staat, in de studie
zaal.
Zou het adresboek van Amsterdam, van
Utrecht, van Nederland cn NcderlandsCü-
Indië en natuurlijk ook dat van Amersfoort u
niet aan een vergeten adires kunnen hel
pen?
Stelt ge geen belang in Van Oss' Effecten-
boek ,of in de Nederlandsche Staals-Almanak,
o fin de Naam- en Ranglijst der officieren yan
hel Nederlandsche leger?
Al deze boeken en boekjes, cn nog veel meer,
vindt gc in de Courantenzaal.
Achter deze zaal is de lijdschriftenzaal ge
legen, waar in keurige portefeuilles Die Wo-
clic, De Revue der Sporten, De Prins, l'Illus-
tralion, Eigen Haard, The illustrated London
•News liggen.
Ge vindt daar bovendien eenige tijdschrif
ten, waarin ge raadgevingen kunt vinden be
treffende verzorging van uw tuin.
En gij, mevrouw, zult zeker wel eens iels
belangrijks ontdekken in De Vrouw en haar
Huis, dal keurig verzorgde tijdschrift, en in
eenige andere periodieken, waarin klceding-
vraag.sluklcen en zaken van huishoudelijken
aard worden behandeld.
Zal niet een ieder die gewend is van boe
ken meer tc zien dan den buitenkant, bet aar
dig vinden, dat hij i-n de bibliotheek Nijkoffs
index op de Nederlandsche periodieken van
de gemeene inhouden kan naslaan?
Behoef ik u te vertellen, wat De Gids. Do
Nieuwe Gids, De Beweging en Den Gulden
Vinckel u bieden?
Weel ge wel,, dat het soc. dem. tijdschrift
Dc Nieuwe Tijd cn A ragen van den Dag ook
in de kast staan?
Gij die studeert voor eenige laalaetc, vindt
ge het niet prettig, hier tc vinden De drie
Talen en De Nieuwe Taalgids?
Als Dc Economist u onbewogen laat, dan
vindt gc misschien iels nieuws in Het Paard,
in liet maandschrift van het Centraal Bureau
van de Statistiek?
Denkt ge niet, dal het belangrijk is, iets
te lezen in „De vrouw in de 20ste eeuw?
De tijdschriften* tegen de kwakzalverij voor
Sociale hygiëne, en hel orgaan van den
„Bond tegen vaccinedwang" zijn ook wel de
lezing waard.
En neemt u dan eens een kijkje in de ser
re, waar de nieuwe aanwinsten con voor-
loopig plaatsje vinden, cn waar plaatwer
ken, gidsen en catalogi ter inzage liggen.
Maar nu moet ge toch eerst eens mee naar
boven.
Ziet de studiezaal er niet aanlokkend uit,
met hare eenvoudige, practische, goed ge
vulde boekenkasten?
Zoudt ge niet in de verzoeking komen, 'n
boek in een der moderne talen uit de boe
kerij te nemen, plus een woordenboek uil
de studiezaal, en u daarmee aan een der
kleine werktafels een plaatsje te kiezen?
Want ge weet immers wel, dat een ieder
boven de 18 jaar in de bibliotheek komen
mag, en dat ieder uit de kasten mag nemen
het bock, dal hem of haar interesseert, maar
tevens vriendelijk verzocht wordt, dit boek
niet weer in de kasten te zetten. Het biblio
theekpersoneel zal gaarne de boeken even
voor u opruimen.
Er zijn menschen, die met recht beweren,
dat alle lectuur niet geschikt is voor jonge
menschen, al zijn ze dan ook 18. En ook aan
dit bezwaar is te gemoet gekomen, door ver
schillende boeken w e 1 in de<n catalogus op
te nemen, maar niet in de kasten te plaat
sen. Zoo is men zeker, dat ze niet in ver
keerde handen komen.
Zal de theoloog het niet aangenaam vin
don te vernemen, dat hel bestuur pas heeft
aangekocht de bekende ,/Rëalencyklop5die
für Protestantische Theologie und Kirche",
In 24 deelen?
Vindt de snuffelaar het niet aardig, het
door Hendrikus Petrus in 1746 geschreven
rekenboek van mr. Willem Bartjens in te
kijken?
Denkt ge dat .Jllooft's Leven" van Hen
drik. de Groote zijne beteekenis verloren
heeft? En wat zegt ge dan wel van de open
geslagen plaatwerken en atlassen op tafel?
In Andree's „Handatlas" vindt gc het
kleinste gehucht uit do meest onbekende
landstreek. In een prachtvolle „Schriften-
atlas" kunt ge nagaan, hoe men te allen tijde,
sierlijke monogrammen, initialen en andere
fraaiigheden neerschreef.
In de studiezaal vindt ge bovendien een
keurverzameling woordenboeken: een tech
nisch woordenboek, „Het Groot Militair
Woordenboek", „Wörterburch der philoso-
phischein Grundbcgriffe" „Nieuw Ncder
landsch Biografisch Woordenboek*, Han
dcis Woordenboek, een aardrijkskundig
woordenboek, „Nederlandsche Spreekwoor
den" van Stoett, „Middelncdcrlandsch Hand
woordenboek", van Verdam, „De Vries en
Te Winkel" en nog vele andere.
In de Theologiekast ontmoet ge de namen
Plato, Spinoza, Haeckel, Goeraerdt Brandt,
Da Costa, Luther, Pierson, Hugenholtz
een bonto rij.
Ziet gc daar bij de Staatswetenschappen
het boek van D. Hudig Jr., over „De Vakbe
weging in Nederland van 186G tot 1878", en
„Het Kapitaal" van Marx, cn Treub's „So
ciale Vragen" en de boeken van W. H. Vlie
gen en herkent ge daar niet do bekende
Siidney en Beatrice Webb, die tezamen ge
schreven hebben over het Rrilsche Vakver-
eenigingsleven, en ten slotte de „Christelijk
Sociale Studiën" van J. R. Slotemaker de
Bruine?
Ook over Rechtswetenschappen vindt ge
iets in de studiezaal, en over natuurweten
schappen. Hier vindt ge Darwin en Leeuwen
hoek, Ileukcls en Flammarion.
De afdeeling Landbouw, Tuinbouw en
Veeteelt is met zorg gekozen. Ge vindt er
boeken over „Ziekten en beschadigingen
der oofdboomen, over „Grondbewerking" en
grondbewerkings-werktuigen", over „Scha
pen- cn varkcnsteelt", over „Zuivelberei
ding", over „de Groote Cultures der Wereld".
De Kunstrubriek ziet er goed uit, al zijn
dc werken niet ovcrtalrijk, maar de lees
zaal is ook pas kort geleden opgericht! Ge
vindt hier Rerlago, Evers, Max Rooses,
Weistmain, cn o.a. een bock over „Denk
maler Griechischcr und Römischor Slculp-
tur".
De wagenmaker, de machinist, dc elcetri-
cien, dc timmerman cn nog veel meer men
schen, die handenarbeid verrichten, vinden
handboeken en handleidingen in de afdee
ling techniek.
De Lctterkunde-kast is zeker niet slecht
voorzien, en u zult het me moeten nazeggen,
als ik u vertel dat gc cr de namen Ten Brink
Kloos, .Tonckbloet, ICalff, Van Hamel, Meijer
en Hauser in vindt, benevens 'n aantal zeer
goede boeken over Engclsche letterkunde.
In dc kast voor Geschiedenis en Aardrijks
kunde wordt gc verrast door den naam
Peary, Boissevain's „Van dag tot dag in het
Oosten" staal er, en Nansen en Veth, en
Kuyper, van wiens bekend boek „Om de
Oude Wereldzee" er zelfs twee exemplaren
zijn.
Wat denkt ge ervan als gc Jorissen, Fruin,
Muller, Brugmans en Kcrkkamp ziet staan?
En zal de historicus en hij die dc historie
als ontspanning bestudeert, niet in verruk
king raken als bij Busken Huet ziet staan,
cn „Nederland in den aanvang der 20ste
eeuw," het naslagboek bij uitnemendheid, en
„Nederlands geschiedenis en volksleven in
schetsen" en I>e Roever cn Dozy en Groen
van Prinslcrer en P. J. Blok.
En dc Amersfoorter zal het stellig niet
oninteressant vinden, tc lezen, wat pastoor
Rootselaar verzameld heeft over de geschie
denis onzer stad van 7771580, en wat er tc
vinden is in de andere boeken, die er over
onze Keienstad zijn.
Wordt gc ongeduldig lezer? Ik ook! Maar
mijn ongeduld heeft een andere oorzaak dan
't uwe. Terwijl ik hier zit op le noemen wat
het gebouw aan de Beukenlaan voor schat
ten bergt, is het me bijna onbegrijpelijk, dat
zoo talloos velen daar nog niets van weten.
Nu kan ik u ook nog in de boekerij voe
ren. Maar dat zal ik niet doen.
Ik wil u wel vertellen, dat ge er boeken
op allerlei gebied vindt: historische werken,
ontspanningslectuur, poëzie, tooneelwerken,
Fransche, Engclsche, Duitsche, uit het Rus
sisch, Deensch, Spaansch, Italiaansch en
Grieksch vertaalde werken, biografieën,
werken over boekhouden en handels-weten-
schappen, over graphologie en naaien, over
hondenziekten en stenografie, over vrouwen
kiesrecht en over reizen.
En dan wil lk u zeggen, dat, als de cata
logi in orde zijn, alles uit boekerij en studie
zaal wordt uitgeleend, alles, ook gebonden
tijdschriftjaargangen, alles, behalve de woor
denboeken, die te allen tijde ten dienst van
bet oubh'ek moeten blijvoo
Thans wordt reeds uitgeleend: Letterkun
de, Taalstudie, Toegepaste wetenschappen:
d.i. o.a. Hygiëne en Techniek.
Het uitleenbureau is geopend eiken werk
dag van 4—5 cn van 7— 9. Om te kunnen
lecnen moet men lid zijn tegen een contri
butie van minstens 50 cent per jaar.
De boeken mag men 14 dagen houden, dat
wil nu niet zeggen dat men een studieboek
na 14 dagen half uitgelezen moet terug
brengen. Neen, men laat eenvoudig even het
boek opnieuw afstempelen en kan liet, be
houdens bijzondere omstandigheden, weer
meekrijgen.
Men kan één ontspanningsbock tegelijk
mee naar huis krijgen, maar vier „studie
boeken". En weet dan, lezer, dat men onder
studieboeken ook verslaat poëzie en tooneel
werken
Ten slotte deel ik u nog iels mede, dat
misschien wel overbodig zal zijn, cn dat is,
dat hel bibliotheek-personeel niets liever
doet, dan aan ieder bezoeker cn bezoekster
de meest uitvoerige inlichtingen geven.
Jk hoop, dat het bibliotheek-personeel wel
dra tc klein zal blijken te zijn en dat hot
gebouw vergroot moet worden om aan het
steeds toenemend aantal bezoekers plaats tc
bieden.
15 Mei 1913. M. I. A.
Politiek Overzicht.
De Dalkan-oorlog.
Met de onderteekening van het preliminaire
vredesverdrag tusschen Turkije en de Balkan-
staten zal nog wel eenigen tijd heengaan. Dc
dag van gisteren was bestemd voor dc ont
vangst van de vredcsgedelcgeerden in het
Foreign Office. De nieuwe conferentie zal in
de volgende week bijeenkomen. Sir Edward
Grey zal ook ditmaal in de eerste zitting als
voorzitter optreden. Dc Koning heeft wederom
het St.-Jamcs paleis voor de conferentie be
schikbaar gesteld.
Uit Londen wordt aan de Vossisclic Ztg. be
richt, dat men berekent, dat het werk van de
conferentie eene week, of tien dagen, of zells
veertien dagen zal duren, want niet slechts
de door de groote mogendheden opgestelde
vredesvoorwaarden komen in behandeling,
maar ook verschillende bijkomstige vragen.
Zoo "b.v. de kwestie van de vakoels, d. w. z.
de kerkelijke goederen cn stichtingen van de
mohammedanen; verder de vraag of dc capi-
tulatiën al dan niet zullen worden gehand
haafd. Op dit punt staat Turkije op een beslist
afwijzend standpunt. Verder zal men hebben
te beslissen of onder den nieuwen toestand
het particuliere grondbezit van de mohamme
danen in den ouden vorm blijft beslaan of wel
de grondbezitters onteigend cn op de eene
of andere wijze schadeloos gesteld moeten
worden.
Art. 3 van het onlwerp-vrcdcsvcrdrag luidt
aldus: De sultan en de bondgenootcn komen
overeen, aan dc groote mogendheden op tc
dragen de vaststelling van dc grens en van
het statuut van Albanië. Op dezelfde wijze is
ook art. 5 aldus geredigeerd: De sultan en de
bondgenootcn komen overeen aan de groote
mogendheden de zorg over tc laten om de
kwestie van de eilanden te regelen.
Uit Londen wordt aan de Temps bericht,
dat eene andere redactie in overweging wordt
gegeven, om tegemoet te komen aan het be
zwaar van de bondgenootcn, dat de hier ver
melde redactie eene eere-verbinlenis beval om
zich te gedragen naar de beslissing van de
mogendheden. De aanhef van de beide artike
len zou dan aldus luiden: „De sultan laat aan
de groote mogendheden over de zorg" enz.
De financiccle commissie, die in Parijs zal
vergaderen en die eerst legen den 15en, later
tegen den 20en Mei was opgeroepen, zal eerst
den 27en Mei bijeenkomen.
S aio niki, 16 Mei. Het is uitgelekt, dal
in de laatste veertien dagen een groote be
weging van Bulgaarsche troepen naar het
westen heeft plaats gehad. Tusschen 8 en 12
Mei zijn acht lange treinen, geladen met troe
pen, kanonnen en voorraden, voorbij Xanthi,
aan dc grens van Thracie en Macedonië ge
komen. De soldaten uitten anti-Grieksche kre
ten. De autoriteiten van Xanthi hebben den
llen alle trekdieren bijeengebracht. Er
heerscht eene koortsachtige onrust in dc mi
litaire kringen van Xanthi.
Parijs, 16 Mei. De Temps bericht uit
Sofia: In dc Bulgaarsche regeeringskringen
blijft men beslist vijandig gestemd legen de
herziening van het verdrag van 29 Februari
1912, waarop Servië aandringt.
Behalve met de opdracht om Bulgarije bijl
de financieele commissie te vertegenwoordi
gen, is de minister van financiën heiast met
de zending om in Frankrijk eene leening van
200 k 250 millioen te sluiten.
P arijs16 Mei. De Temps bericht uit
Athene: De Griekschc regeering loont zich vër-
ontrust over de door minister San Giuliano
aan den Griekschen zaakgelastigde te Rome
afgelegde verklaring, dat Italië eerder in den
oorlog zou gaan dan op de kwestie van dt
kust van Epirus toe te geven. Dc minister voeg
de daaraan loc, dat hij in geen geval zou toe
laten, dal de grens in het noorden verder
reikte dan Ptelia. Verder zeide hij nog, dat
hij vcrlrouwl op eene transactie; men gelooft,
dal hij daarmee zinspeelde op dc eilanden.
Men maakt zich ook ongerust er over, dat
dc Italiaanschc concentratie, die begonnen is
naar aanleiding van Skutari, wordt voortge
zet. Er moeten thans bij Brindisi 10,000 man
slaan, die gereed zijn om aan boord tc gaan.
Inlusschen blijft Griekenland vast besloten,
niet te wijken voor dc Italiuansche sommaliën.
Men heeft met voldoening vernomen, dal Italië
over deze kwestie besprekingen met de grooU
mogendheden heeft aangeknoopt.
Dc Samouprava, liet orgaan van dc regec-
ring te Belgrado komt op tegen de beslistheid,
waarmee dc groote mogendheden in hunne
nota's, zoowel als in hel door hen ontworpen
vredesverdrag, zich dc beschikking voorbe
houden over Albanië en de Egcïschc eilanden,
liet blad betoogt, dat, als Europa duurzaam
vrede cn orde op den Balkan wil hebben, eene
wijziging van het besluit over de noordelijke
grens van Albanië onvermijdelijk is. Zooals de
grenzen nu getrokken zijn, is het aan dc daar
aanwezige bevolking onmogelijk gemaakt tc
bestaan. Wat de zuidgrens van Albanië cn dc
verdceling van dc eilanden betreft, hoopt men
van hel billijkheidsgevoel en hel doorzicht vau
de mogendheden een beter rekening houden
met het nationaliteitsbeginsel cn met hel Hcl-
leensche cultuur-element. Eindelijk moet ook
hij de financieele kwesliön aan de rechten van
de Balkanstalen meer aandacht geschonken
worden binnen dc grenzen van hel mogelijke.
Ce t tin je, 15 Mei. Tusschen admiraal
Burne cn generaal Batschir is overeengeko
men, dat de Monlcnegrijnsche officieren in
Skutari kunnen wonen, hunne wapenen kun
nen dragen cn den politiedienst verrichten op
denzclfdcn voet als dc andere officieren. Be
dienden van Monlcnegrijnsche nationaliteit
zullen dienst doen bij post en telegraaf en bij
de douanen. Dc Montcnegrijnschc intendance
zal in de stad blijven. De officieren, die ver
blijf houden in dc stad, zullen dc voor hun
dienst noodigc soldaten bij zich kunnen hou
den.
Petersburg, 15 Mei. Dc minister van
builcnlandschc zaken heeft bij dc rijksdoeiiia
een wetsontwerp ingediend, dal strekt om een
bedrag van 2.15U.U00 Ooslenrijksche kronen
beschikbaar le stellen lol hel verlcenen van
hulp aan dc bevolking van Montenegro.
De afdeeling van liet Italiaanschc Roode
kruis in Montenegro, die daar, zoolang de
vijandelijkheden duurden lot in dc laatste
dagen van den strijd om Skutari, groote dien
sten heeft bewezen, is van daar vertrokken
onder omstandigheden, die geenszins van
dankbaarheid voor dc genoten diensten getui
gen. Het hoofd van deze afdeeling, een Jioog-
lceraar uit Bologna, heeft over de slechte be
handeling, die het personeel ondervond, eigen
aardige staaltjes medegedeeld. Voor het ge
bouw, dat als hospitaal dienst deed, riep dc
menigte: „Weg met dc Italianen! Weg inet cc
macaroni-eters." liet bleef niet bij woorden
alleen; cr kwamen ook gevallen voor van
sabotage en van boycot. Men gedroeg zich als
of de Italianen bedienden waren, die door
Koningin Helcne waren gezonden, voor wier
hulp Montenegro niet dankbaar behoefde to
zijn. Zelfs eene poging tot inoord werd op het
hoofd van de Ilaliaanscke expeditie onderno-
men; dc kogels floten hem om dc ooren, maar-
raakten hem gelukkig niet.
Toen de diensten van de Italiaanschc mis
sie niet meer noodig waren, werd zij dooi
prins Mirko afgescheept met de korte woor-
den: „Mijne heereu, uwe taak is vervuld. Gij
kunt gaan."
Over de oplossing, die de gezantenconferen-
1ie te Petersburg heeft gegeven aan hel Bul-
gaarsch-Rumeenscbe geschil, worden uit Bu-
kurest aan de Daily News mcdedeelingen ge
daan, eenigszins afwijkende van wat wij daar
over een paar dagen geleden hebben bericht
Volgens deze mcdedeelingen is aan Rumenië
de stad en de vesting Silislria afgestaan met
het omringende gebied in een straal van 3
Kilometers. Verdere gebiedsconcessiën heeft
R urnen ie, volgens dezen berichtgever, niet ge
kregen, maar het heeft het recht gekregen om
zijne grens in dc Dobroedsja tc versterken,
welk recht aan Bulgarije niet is toegekend»
Bulgarije zal verder in het gebied, dat het van
Turkije inlijft, aan de Koetzowalachen auto
nomie moeten toekennen op hel gebied van
kerk en school met het recht om een bisschop
tc benoemen.
Budapest, 15 Mei. Uit bevoegde broi*
wordt verklaard, dat de Turksclie moedii
geen enkel protest heeft uitgebracht bij gele
genheid van de inbezitneming van Ada Kaleis
Iiij verklaarde slechts, dat hij van het feit re
kenschap wilde geven aan dc autoriteiten,
waaraan hij verantwoording schuldig is; hij is
naar Weenen vertrokken om rapport uit tc
brengen aan den Turkschen ambassadeur.
