DE EEMLANDER". Woensdag 4 Juni 1913. FEUILLETON. BUITENLAND. iet Eeuwige Leven. ABONNEMENTSPRIJS: Per 3 maanden voor Amersfoort f l.OO. Idom franco per post - 1.50. Por week (met gratis verzekering tegen ongelukkon) - 0.10. Afzonderlijko nummers - 0.05. Deze Courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Advertontiën gelieve men liefst vóór 11 uur, familie- advertenties en berichton vóór 2 uur in to zendon. PRIJS DER ADVERTENTIËN: Van 15 regelsf 0.50. Elke regol rauor- 0.10. Dienstaanbiedingen 25 cents bij vooruitbetaling. Grooto lettors naar plaatsruimte. Voor handol on bodrijt bost aan zoor voordooi igo bopalingou tot hot herhaald ndvertooren in dit Blad, by abonnement. Eone circulaire, bevattOndo do voorwaarden, wordt of aanvraag toegezonden. Hoofdredacteur: Mr. D.J. VAN SCHAARDENBURG. Bureau: UTRECHTSCH ESTRAAT I. Intercomm. Telefoonnummer 66. Kennisgevingen. TER - VT >IiE-LIGGING OPGAVEN VAN CANDIDATES De Burgemeester der gemeente Amersfoort maakt bekend dat-de bij hem ingeleverde opgaven van Candida ten voor de op lieden gehouden verkiezing, ter ver vulling van eene plaats in de Tweed© iKamcr der Sta ten-Generaal, everals het door hem opgemaakte pro c;V verba al van sluiting eer candidatenJ\jsten, ter gemeente-secretarie voor een ieder ter inzage liggen dat afschriften dier stukken aangeplakt en tegen betaling der kosten verkrijgbaar zijn. Amersfoort, den 3. Juni 1913. De Burgeaneesler voornoemd, VAN RANDWLJCK. TER-VISIE-UWiJXG OPGAVEN VAN CANDID \TEN. Dc Burgemeester der gemeente Amersfoort maakt bekend dat de bij hom ingeleverde opgaven van Candida ten voor de op lieden gehouden verkiezing, ter ver vulling van drie plaatsen in de Provinciale Staten ju Utrecht, evenals bet door hem opgemaakte pro ces-verban] van sluiting der candidatcnüjsten, ter ge meen te-serrelarie voor oen ieder ter inzage liggen dat afschriften dier stukken aangeplakt en tegen betaling der kosten verkrijgbaar zyn. Amersfoort den 3. Juni 1913. De Burgemeester voornoemd, VAN R.VNDW IJCK. 3>e üitatenvei'kiexiug. Dc „Verkiezing", oi'ficiecle naam voor de andidaatstelling, voor dc Provinciale Sla- cn heeft nog 'n verrassing gebracht. Op het uitste oogehblik zijn er nog van vrijzinni gen kant drie candidatcn gesteld, de hoe ren Bolk, D. Gerritsen en Tromp van Holst. Eerst Maandag vernamen wij, dat er om handlcckcningcn gelóopen werd voor 'n Can dida tenlijst, welke dan ook inderdaad gis termiddag ingediend geSvordeïT is. Deze candidaatstclling is uitgegaan van „cenige kiezers", geheel buiten het Centraal Vrijzinnig Verkiezings-Comité om; noch het Dagelijksch'Bestuur, noch een der leden per soonlijk is er in gekend. Dit concentratie-comité, gelijk men wecï samengesteld uil vertegenwoordigers van alle bestaande kiesvereenigingen en politie ke organisaties in hel district Amersfoort, had na rijp beraad besloten aan dc Staten verkiezing niet deel te nemen. Wel waren ecnigc personen aan het Comité aanbevolen voor plaatsing op de evenlueele groslijst van candidatcn, maar hel Comité heeft zich er toe beperkt slechts deze personen te pol sen en, toen zij allen verzochten niet in aan- jnerking te komen, niemand anders meer aangezocht cn er zelfs van afgezien een gros lijst op te maken. Ook alle andere vrijzin nige kiesvereenigingen in het district heb ben, onafhankelijk van het Comité, dezelfde gedragslijn gevolgd. Of het Comité door dezelfde overwegin gen geleid werd als wij, kunnen wij niet zeggen, maar hel ingenomen standpunt leek ons zeer juist. Immers er beslaat voorloopig geen schijn van kans, dat het Statendistrict, let wel: het Staten district Amersfoort „om" zal gaan. Zoo hoopvol het K a m e r-district Amers foort is, zoo miserabel is het met het gelijk namige Statendistrict gesteld. Men moet nl. weten, dat beide districten niet uit dezelfde gemeenten samengesteld zijn. Tot het Sta tendistrict Amersfoort behooren juist die ge meenten, waar de vrijzinnigen het zwakst zijn, terwijl andere gemeenten, die overwe gend links stemmen en wél onder het Ka merdistrict Amersfoort ressorteeren, voor de Statenverkiezing bij 'n ander dislrict getrok ken zijn. Natuurlijk mag zulks geen beletsel zijn om toch niet eigen candidaten uit te komen. Maar in de tegenwoordige omstandigheden was er alles vooi le zeggen om zich te ont houden. De Statenverkiezing heeft eenige da gen vóór de Kamerverkiezing plaats en de reusachtige meerderheid, waarmede de af tredende réchtsche leden herkozen zullen worden, kan niet anders dan deprimeerend werken op de kiezers. Men kan er stellig van op aan, dat van de lauwe kiezers, die slechts met de grootste moeite overgehaald worden naar de stembus te gaan, de meesten er niets van weten, dat Staten- cn Kamerdistrict Amersfoort zoo verschillend zijn in samen stelling. Dc teleurstellende" uitslag van de Statenverkiezing zal dan bij hen de mee- ning doen postvatten, dat het in het „dis trict" Amersfoort „toch hopeloos vechten" is; zelfs na de actie van het verkiezings-co- niilé, zoo zal men zeggen, is liet „district" everr-zwnrt-^cbleveir ate-voorheen. En al zijn er nu ook vele anderen, die beter op de hoogte zijn en bij liun oordeel wel rekening houden met de verschillende samenstelling der districten, er behoeven er slechts enkelen le zijn, die aldus redeneeren en de geheele actie van liet verkiezings-comité ligt lam geslagen daar. De gestelde candidatcn zelf hebben na tuurlijk onze sympathie; hel zou ons veel waard zijn, indien de altredenden voor hen ïiioeslen plaats maken. Maar die kans is to taal uitgesloten. En gold het hier 'n serieusc poging, dan zou men stellig niet drie Amcrs- foorters, doch stellig 1 of 2 uit Baarn of de andere gemeenten gccandidecrd hebben. Niemand zal nu verwachten, dat de vrijzin nigen in Baarn, die zelf het beter achten aan deze verkiezing niet deel le nemen, warm zullen loopen voor de, builen eenige orga nisatie om, gestelde Amersfoorters. Neen, men heeft door deze candidaatstel- ling hel ijverige Concentratie-Comité geen goeden dienst bewezen en blijk gegeven van slechten krijgsmansblik. Welke veldheer toch zal ^enige dagen voor den grooten slag z'n logcr laten defileeren voor den genertüen staf van den \ijand? Of de voorhoede 'n nul- teloozen en hopeloozen aanval laten doen op 'svijands sterkste positie? Hoe de uitslag Van deze Statenverkiezing zijn zal, steeds staat er 'n nadeel te vree- zen voor dc vrijzinnigen. Halen de vrijzin nige candidatcn n bedroefd aantal stem men, in het vrijzinnige kamp zal zulks hoogst ontmoedigend werken; de geestdrif tige stemming door het Verkiezings-Comité gewekt zal door 'n emmer koud water gc- bluscht worden, terwijl de coalitiemannen door deze eerste overwinning met te meer geestdrift den grooten slag zullen tegemoet treden. Is er krachtiger aanvuring mogelijk dan 'n behaalde zege? Wijst de uitslag echter aan, dal de vrij zinnigen 'n grooter aantal stemmen op zich vereenigden, dan men verwacht had, dan zal dit voor rechls do beste aansporing zijn om toch alle krachten in te spannen om ook den grooten slag te winnen. In elk geval zal deze verkiezing dus slechts voor rechts voordeel brengen. Voor links echter niets dan nadeel. Wij welen dan ook niet, welk advies wij onzen lezers moeten geven om van deze 2 kwaden het minste te kiezen. Een ding is ze ker: dat wij ons nl. vóór den 17cn Juni niet bloot moeten geven en onze stellingen zorg vuldig verborgen houden. Daarom moet de Statenverkiezing van 13 Juni onze tegen standers in dezelfde onzekerheid omtrent onze krachten laten, waarin zij vóór dien _dalum verkeerden. Wij willen cr nogmaals den nadruk op leg gen, dat wij niet schrijven namens het Ver kiezings-comité. Of dit Comité nog advies zal geven, en zoo ja welk advies, moet afge wacht worden. Komt dit advies, dan is het natuurlijk zaak van alle vrijzinnigen om liet getrouw op te volgen, want niemand kan den politieleen toestand beter beoordeelen dan het Concentratie-Comité, dat reeds zoo langen tijd zich bezig houdt met de actie in hel dislrict, en het vertrouwen der vrijzin nigen volkomen verdient. Politiek Overzicht De Setjerver-staHkistg in Franitrijk. Sedert Maandag is de Fransche Kamer be zig met de behandeling in openbare zitting van liet wetsontwerp lol wederinvoering van don driejarigen diensttijd. Wanneer het gaat zooals de regecring wenscht, dan zal aan het einde van deze zonierzittlng het wets ontwerp door Kamer en Senaat zijn aange nomen. De sluiting van de zitting geschiedt iin den regel vóór den 1.4cn Juli. De bedoe ling is, dal vóór den nationalcn feestdag der republiek de nieuwe wet in het Staatsblad zal zijn opgenomen. Er is dus in de eerst volgende zes weken heel wat werk aan den winkel. Dc Kamer is natuurlijk begonnen niet ccn algemeen debat, waarin dc in mili taire zaken bevoegde lgdcn van dc Kamer den degen zullen kruisen met dc ministers, die door ccn staf van regeeringscominissa- rissen in dc verdediging van het wetsontwerp worden bijgestaan. Na dc sluiting van de al gemeen© beraadslagingen zal waarschijnlijk de verdere behandeling van het wetsontwerp dringend verklaard woirdon, zoodat men met ééne lezing van de artikelen zal kunnen vol staan. I-lot voorstel om tot de behandeling van de artikelen over te gaan, zal wel zon der verzot word on aangenomen, want over 't algemeen bestaat in de Kamer, behalve wat de socialistische fractie betreft, geen ve.■schil van moening omtrent dc noodzakelijkheid der versterking van hot effectief van het leger. Itot zijn inzonderheid twee punten, waar over alle partijen het eens zijn: i ainelijk dat het behoud van den tweejarigen dienst niet verc-enigbaar is met eene voldoende oefening van de kavallerie, de artillerie en de genie troepen, en dajt het ontslag uit den dienst van dc oudste lichting in dc maand October hot actief dienende leger al te zeer verzwakt totdat de recrulen-exercitie is afgeloopen en ae manschappen der nieuwe lichting als sol daten bruikbaar zijn. Aan diezon oinmisbaron eisch willen ook do meeslen van de inge diende tegenvoorstellen beantwoorden, in zonderheid hot door de atgovaardigden Mes- simy en Paul Boncour namens dc besturen van de groepen dei* linkerzijde opgestelde ontwerp. Do regeering had oorspronkelijk de onvoorwaardelijke invoering van den drie jarigen diensttijd voorgesteld, waarbij, liet aan den minister van oorlog zou worden overgelaten dc effectieve sterkte voor i:der jaar te bepalen. De begrootingscdmmissie is daarvan afgeweken en heeft de effectieve sterkte voor de verschillende streken van Frankrijk in cijfers bepaald, zoodal het dit aantal te boven gaande getal van beschik bare soldaten thuis kan blijven. De commissie stelt verder voor, dat de gehuwde soldalen, die meer dan één kind hebben, en dc solda ten, di;e behooren tot bijzonder talrijke ge zinnen, bij het toekennen van verlof bevoor recht woorden. Om le voorkomen, dat nog andere categorieën van bevoorrechten ont staan, heeft zij bepaald, dat de overige ver lofgangers vooraf door liet lot zullen wor den aangewezen. Dc gewichtigste vraag, die valt te beant woorden, is ol* in de Kamer eene meerder heid aanwezig is voor het legerontwerp Mes- sim v-Boncour. Wanneer besloten is over te gaan lot de behandeling van de artikelen, zal de Kamer een besluit hebben te nemen over de tegenoïitwerpen, die bij art. 1 van de regeeringsvoordrachl in behandeling ko men. De tegenoaitwerpen, die hol verst af wijken van de" voordracht, komen het eerst in behandeling. Waarschijnlijk blijven ten slotte alleen het tegenontwerp Messimy-Bon- cour on dc regeerings voord ra chl over. In ieder geval zal de Kamer, alvorens over art. 1 van het ontwerp der regeering te stemmen, uitspraak moeten doen aan welk van de bei de ontwerpen zij de voorkeur geeft. liet ontwerp Messimy-Boncour, dat necr- „Laat ons den Schepper aller zichtbare en onzichtbare dingen dank cn core geven, en aldus dezen dag beginnen!" En een beantwoord gemompel van stem men weerklonk: „Wij loven U O goddelijke Macht van Lief de eeuwig Leven! Wij Ion en U voor al wal wij zijn! Wij loven U voor al wat wij geweest zijn! Wij loven U voor al wat wij hopen te wor den! Amen." Er volgde een oogenblik gespannen stille. Toen gingen de verzamelde broederen weer zitten cn Aselzion sprak op afgemeten dui- dclijken toon met het gemak en dc zekere manier van een geoefend spreker. Vrienden cn Broeders! Wij zijn hier vergaderd om op dit oogen blik de dingen tc beschouwen, die wij in het verleden gedaan hebben cn de dingen waar toe wij ons in dc toekomst voorbereiden. Wij Welen, dat uit het Verleden, dat zich onein dig uitstrekt, wij zelve het Heden gemaakt hebben cn overeenkomstig de Goddelijke wet weten wij ook, dal wij uit dit Heden, dat zich lot in de oneindigheid uitstrekt, zelve alles zullen ontwikkelen wat in de Toekomst ligt. Er is geen macht, geen godheid, geen toeval, geen toevallig samenkomen van atomen, in datgene wat eenvoudig een fi guur is van de Universeele Wiskunde. Niets kan „vergeven" worden onder de eeuwige wet der Vergelding om niets behoeft tc worden gebeden, daar alles er op aangelegd is om het eindelijk welzijn van eiken indivi- dueelen geest te bevorderen. Gij zijt hier niet alleen om het geheim des levens te leeren, maar ook hoe dat leven te leven, en ik in miin hoedanigheid, tracht slechts onder-1 komt op eene verlenging van den diensttijd van iets nieor dan vier maanden voor de iiv fanterio on van zes maanden voor dc kaval lerie, liceft hot voordeel, dat dc manschap pen van de oudste lichting in het voorjaar en niot oorst in liet najaar zullen worden ontslagen, hetgeen inzonderheid voor den lanidbouwenden stand van groot voordeel is. liet ontwerp Mcssimy is daarom rvr» het platteland zeer populair, cn daar dc ver tegenwoordigers van de plattelandsdistric ten dc meerderheid in dc Kamer uitmaken, is hot zeer wel mogelijk, dat dit ontwerp, ondainks dc bestrijding door de regecring, de meerderheid verwerft, als het niet met bij zonder pakkende argumenten bestreden wordt. Jlet gewicht van deze debatten con centreert zich dus in den strijd tusschcn het i egeeringsontwerp en hot ontwerp Messimy- Boncour. IJct kabinet zal hierbij dc kw.stic van vertrouwen stellen, zoodal dc beslissen de stemming over deze twee ontwerpen te vens voor dc levensvraag van het kabinet Barthou beslissend zal zijn. A:m <len ISaSkan. Sofia, 3 Juni. Men gcloolt, dat de sa menkomst van de vier minister-presidenten in de volgende week zal plaats hebben. Wel in gelichte kringen zeggen, dat de samenkomst in Saloniki zal plaats hebben. Wanneer cr gecnc overeenstemming wordt verkregen, zou eene nieuwe samenkomst iu het plan liggen met officicusc medewerking cn onder be scherming van dc Russische regecring. Als men ook dan nog niet tot een accoord kwam, zou men zijn overeengekomen officieel dc tusschenkomst vcan ltusland te vragen om de geschillen lot oplossing te brengen. Saloniki, 3 Jun i. De Gricksch-Bul- gaarsche onderhandelingen hebben geleid tot een accoord, dat eene geheel voorloopigc on zijdige zóne in 't leven roept tusschen clc bei de legers. Dc vaststelling van deze zóne zal volstrekt geen invloed uitoefenen op de latere regeling van dc grenskwestie. Wcencii, 3 J uni. De Neuc Wiener Ztg. bevat een interview van den Servischen ge zant te Wcenen Jovanowies, die daarin de hoop uitdrukt, dal de economische betrekkin gen tusschen de beide landen weldra gere geld zullen zijn tol voldoening van heide tan den. Hij is van mecniing, dal er spoedig over eenstemming zal zijn tc krijgen, want Oos tenrijk is bezield door de eenige oprechte be geerte, voor Servië oen vrijen uitweg le krij gen voor liet vervoer van zijne producten naar Salcxniki. Dc regeling van dc kwestie der spoorwegen lieert in Servië een zeker wantrouwen gewekt; maar dat zal verdwij nen, wanneer men in Belgrado overtuigd zal zijn, dat Oostenrijk geen ander doeJ heeft dan de transportwagen voor zijne waren to verzekeren. De Servische minister van oorlog Bojnno- wics heeft op hetzelfde oogenblik, waarop minister-president Pasics naar dc Bulgaar- sclic grens reisde om zijn Bulgaarsclien ambt genoot Geschow te ontmoeten, lol den ver tegenwoordiger van de Matin in Belgrado gezegd: „Dc toestand is buitengewoon crnslig, dc spanning tusschcn Servië en Bulgarije kan niet langer duren, eene snelle oplossing zal wijzen, wat de Natuur u gedurende duiz nden eeuwen getoond heeft, hoewel gij haar lessen niet hebt willen lccrcn. De hedendaagsche wetenschap, is slechts het eerste handboek der Natuur ccn spelboek als het waro, waar het alphabet door beelden wordt voor gesteld. Er wordt u door wijze professoren gezegd, die tenslotte slechts kinderen zijn in hun nieuw ingestudeerde wijsheid, dat het menschelijk leven oorspronkelijk uit protoplasma ontwikkeld is naar zij den ken, maar zij missen de knapheid u te zeg gen hoe protoplasma ontwikkeld werd en waarom; waar de stof vandaan kwam om de millioenen zonncnstelsels te vormen en de trillioenen levende organismen van welker bestaan wij geen kennis of begrip hebben. Enkelen van hen ontkennen een God maar de meesten van hen worden cr toe gedreven tc bekennen dat cr een Intelligentie moet zijn, verheven en almachtig, achter het zichtbare Ileclal. Er kan geen orde voortko men uit Ohaos zonder een richtend Verstand on Orde zou weldra weer in Chaos verzwol gen worden, indien het richtend Verstand' niet het vermogen had om haar methode en toestand tc onderhouden. Wij gaan dus uity van dit Richtend Verstand of richtende Intel ligentie, die evenals het menschelijk brein: tweevoudig is, de mannelijke en vrouwelijke eigenschappen vereenigend, daar wij zien, dat het zich door de gansche schepping uit- j drukt in tweevoudigen vorm en type. Wordt vervolgd. Indien de waarheid uil uwen mond kwetst, dat bekommerc u niet, maar indien gij on- noodig kwetst, daarvoor zijt gij verantwoor delijk. Ecu Kumaii vuii X.iel«3e, 75 DOOR MARIE CORELLL Ik ontvouwde hem cn wierp hem snel over niij heen hij was even dun als een vliezige wolk cn bedekte mij van top tot teen cn ver borg mij met goed gevoelg voor de oogen van anderen, hoewel ik erzelf uitstekend door zien kon. Ilonorius wenkte mij toen liem te volgen en dit deed ik, hoewel mijn hart snel van opwinding en verwachting klopte. Wij gingen door vele gangen met ingewik kelde kronkelingen die geen uitgang scheen le hebben, het was alsof wij onzen weg zochten door een doolhof tol ik mij in een kleine plaats, die op een cel geleek, opgeslo ten vond, met een opening voor mij, waar door ik op een vreemd en schilderachtig schouwspel neerzag. Ik zag het inwendige von een kleine, maar volmaakt schoone Go tische kapél, prachtig van bouw en verlicht door talrijke vensters van gekleurd glas, waardoor het zonlicht in stroomen van schit terende kleuren naar binnen scheen cn de witte marnieren vloer met patronen van goud, karmozijn en blauw bedekte. Tusschen elke twee hooge, opgaande zuilen, die het schoon gebeeldhouwde dak slcundcn, waren twee rijen banken boven elkaar, en daarop zal een rij beweginglooze, wille gestalten, mannen in hel gewaad van hun geheimzin nige Orde, terwijl hun gelaal bijna door hun groote kappen bedekt werd. Er was geen altaar in deze kapel, maar aan het oostelijk einde daarvan, waar het altaar had kunnen zijn was een donker purpur gordijn, waarop in schitterend licht een Kruis en een Zcven- punlige Ster straalden. De lichtstralen, die door dit hoog opgerichte Symbool van een ongeschreven Geloof afstraalden, waren zoo hel, dat zij bijna verblindden en bijna de pracht der zon zelf overtroffen. Met ontzag vervuld door de vreemde en stille plechtig heid van mijn omgeving was ik blij onder de plooien van mijn witten sluier bedekt te zijn, hoewel ik begreep, dat ik mij in een soort geheim reces bevond, opzettelijk gemaakt voor het doel van degenen die opgeroepen werden om alles tc zien wal in de kapel gebeurde zonder gezien te worden. Ik wacht te vol vurige verwachting, cn weldra klonken de zachte trillingen van het orgel door de lucht, en namen gaandeweg in volu me en kracht toe, lot er eensklaps een prach tige stroom van muziek uit losbrak als een plotselinge storm door de wolken. Ik haalde diep adem van verrukking, ik zou hebben kunnen knielen en tranen van dankbaarheid weenen, louter door er naar te luisteren! Zulke muziek was goddelijk! zelfs liet denkbeeld van sterfelijkheid ging er in op cn werd vernietigd en de gekerkerd© ziel steeg op tot hel hoogste leven op vleu gels van licht, en verblijdde zich! Toen zij ophield, hetgeen maar al te gauw gebeurde, volgde er diepe stilte, zoo diep, dat ik het snelle kloppen van mijn eigen harl kon hooren alsof dit het eenige levende ding daar was. Ik wendde mijn oogen naar liet verblindende Kruis en dc Ster met de voort durende afstraling van vurige schittering en de uitwerking van dïe voordurende afstraling van vlammend vuur was alsof een eleclrischc slroom boodschappen overbracht, die geen sterfelijke macht ooit zou kunnen ontcijferen of onder woorden brengen, maar die zich een weg baanden naar iemands diepst bewust zijn. Plotseling kwam er een lichte beweging onder de rijen van in hot wit geklccde en wit gekapte gedaanten, die tot nog toe zoo bewegingloos gezeten hadden, en als één man stonden zij op, toen een gestalte hoog, statig en imponeerend langzaam door dc kapel schreed cn vlak voor het vlammend Symbool stond, beide handen uitstrekkend als om zegen af te smeeken. Het was de Meester, Aselzion, Aselzion met zulk een waardigheid en pracht bekleed als ik nooit voor een menscli mogelijk had geacht. Hij had een god of held kunnen zijn zijn aan blik was een van absolute macht en kalme zelfbeheersching, andere lieden mochten twijfelen omtrent de bedoeling van hun le ven; maar deze drukte alleen door zijn hou ding zekerheid uit, kracht en gezag. Zijn kap was teruggeslagen, cn waar ik in mijn ver borgen hoek zat, kon ik duidelijk zijn ge laatstrekken zien en dc schittering van -zijn schoon, vast oog, toen hij het op zijn vol gelingen richtte. Zijn handen uitgestrekt houdend, zeule hii met kalme, lielderp stem:

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1913 | | pagina 1