STADSNIEUWS.
jjït den omtrek^
Ingezonden Stukken.
meeting plaats, waaraan een groot aantal
.Rijksambtenaren en werklieden uit verschil
lende cleelen des lands deel nam.
De openingsrede werd uitgesproken door
<Jon heer J. Oudegeest. Vervolgens werd het
woord gevoerd door de heeren van Stapele
(Alg. Bond van Post- en Telegraaf personeel),
Emmer (Alg. Ned. Bond van Rijkswerklieden)
on het Kamerlid Ter Laan.
Grondwerkerstaking te 's Gra
ve n h a g e. De grondweïkersvereeniging
„Streven naar Verbetering'' te 's Gravenhagc
besloot in een gisteren gehouden vergadering
met 312 tegen 34 stemmen de algemeene sta
king te proclameeren.
De eischen die gesteld worden zijn 30 cent
uurloon en de vrije Zaterdag middag.
Verschillende groote werken komen door de
staking stil te liggen, als het Park Zorgvliet,
de Koningskade, de Nieuwe Verkeersweg, en
de rioleering van het Vredespaleis. Ook de
gemeentewerken worden door deze staking
getroffen. De stakers ten getale van ruim 650
man, leden van de grondwerkersvereeniging
zijn aangesloten bij de Landelijke Federatie
van Bouwvakarbeiders.
Zondag is op het college der Paters-
Jezuïeten te Katwijk aan den Rijn een moord
aanslag gepleegd, gevolgd door zelfmoord.
De 21-jarige leerling Tholcn schoot met een
pistool op den lS-jarigen scholier jhr. S. Ver-
lieijen, zoon van jhr. Verheijcn te *s Hertogen
bosch, en trof hem in het hoofd. Daarna richt
te hij hel wapen op zichzelf, trok af en was
terstond dood. Het slachtoffer werd naar het
Elisabethsgeslicht te Leiden vervoerd, waar
dr. Zaaijer den kogel verwijderde. De toe
stand van den getroffene is bevredigend, men
hoopt hem in het leven te behouden. Het
motief tot de daad is onbekend: men onder
stelt een wraakneming naar aanleiding eener
oude veetc, welke in dezen zcnuwachtigen
examentijd tot een uitbarsting heeft gevoerd.
Laiitütc bericht.
Eerste Kamerverkiezing.
De Provinciale Stalen van Noord Holland,
hebben lieden gekozen lot lid der Eerste Ka
mer: Professor Druckcr, lid der Tweede Ka
mer, bij eerste stemming, met 37 stemmen
tegen 21 op Prof. Fabius en 9 op het oud
kamerlid van Kol.
Knust en Wetenschap.
Nationale tentoonstelling
van Oude K e r k c 1 ij k e kunst te
's II o r t o g g ii b o s c h. Za'tferdagmMdag
ie 2 uur heeft de opening dezer tentoonstel-
ling dbor den commissaris der Konfimwgjltt im
Noord-Brabant plaats gehad.
Uitgeoiood-igd waren het episcopaat, de
bisschop van de oud-roomse he gefneen-te en
de verdere hoogere geestelijkheid der ver
schillende gezindten; 's Her loge r.hoscli-Masn-
n en koor, de leden der Kamer van Koophan
del, het college \anGedep. Staten van Noord-
Brabant met den griffier, het dagclijksch be
stuur van de gemeente 's IiePl-ogcaibosch met
den secretaris, de leden van den Bossche®
gemeenteraad, verschillende burgerlijke dn
militaire autorit «ai ten en velo voorname per
sonen uit de kunst- en letterkundige wereld
hier to lande, van wie zeer velen tegenwoor
dig waren.
Het eerste officieele woord kwam bij
monde van den president van de commissie
voor te oude kunst den heer J. A. Frederiks,
die een woord van hulde bracht aan het
hoofdcomité, die alle kunslzinnigen in den
lande in de gelegenheid heeft gesteld om ken
nis te kunnen maken met een aantal kunst
schatten, waarvan het bestaan ter nauwer-
nood bekend was. Verder bracht hij namens
de commissie dank aan allen die hun steun
hadden verleend en prees de vriendelijkheid
waarmede de commissie bij alle gezindten
steeds is ontvangen. Hierna overhandigde
spreker den voorzitter in hel hoofdcomité,
mr. R. Tilman, den sleutel van de kast die
alle sleutels bevat der vitrines die de kunst
schatten inhouden.
Dc voorzitter van het Hoofd-Comilé, mr. R.
E. Tilman, hield een openingsrede, waarin hij
een overzicht gsf van de wijze waarop deze
tentoonstelling tot stand is gekomen cn allen
dankte die daaraan hadden mede gewerkt,
niel in het minst dr Jan Kalf.
Aan hel slot zijner rede verzocht mr. Til
man aan den Commissaris der Koningin om
de tentoonstelling voor geopend te verkla
gen, waaraa ndeze gevolg gaf.
Gisteren vergaderde de Oranjebond van
Orde in het Gebouw voor Kunsten en Weten
schappen te Utrecht, tot het houden van de
algemeene jaarlijkschc vergadering.
Aan het jaarverslag onlleenen wij het vol
gende: In de bondsfinanciën ging het wat om,
zonder dat nu juist gezegd kan worden, dat
de Bond een voordeelig jaar had. Aan con
tribution werd f 1879.50 ontvangen, tegen
f 1928.75 in 1911. De Bond verloor door over-
I lijden of bedanken 31 leden. Toch gingen
hierdoor voor het afgeloopen jaar de contri-
butiên van slechts 4 leden verloren. Daaren
tegen traden 2 leden-donateurs en 22 gewone
leden toe, grootendeels tengevolge van het ge
noegen, dat eenige leden er in smaakten,
nieuwe leden voor den Bond aan te werven.
Sing er bij al 's Bondsleden geen genoegen
boven dit, men zou eens zien hoe hij ging flo
reren
Aan giften ontving hij f 55.50 w. o. f 50 van
I Hare Majesteit de Koningin-Moeder, die hem
I tarmede, geheel spontaan, een hooggewaar-
I deerd bewijs van belangstelling schonk.
I Nu een woord over de Bond's ontginnin-
I
I In de gewone, aangenomen, volgorde heb-
I beu wc dan: le Het van der Huchtbosch. Dit
I werd in 1912, dank zij een toegepaste ruil-
I Verkaveling, bij welke de Bond 1.72.10. H.A.
I Örieschgrond afstond en 4.15.70 H.A. heide
I Verkreeg, welke operatie hem f 23.014 kostte
I biet 2.73.60 H.A. vergroot, waardoor de
I pootte van deze bezitting op 131.09.30 H.A
I Werd gebracht.
I Weinig kon toen worden verwacht, dat die
I ïfgestane grond een Jaar later weder In
I 's Bonds schoot sonde terugkeeren. Doch aan
I gebeuren zal in een volgende jaarver-
I herinnerd worden.
I Be Tiendcommissie In bet Tiend-district
Zulphen verklaarde den Bond voor 5.28.S0
H.A. van het Van der Huchtbosch tiendplich-
üg-
In het afgeloopen jaar werden van deze
ontginning in het geheel 4.48 H.A. beboscht
en wel met eenjarige grove dennen, plaatse
lijk gemengd met Amerikaansclic eiken, ter
wijl langs dc wegen een berkensingel van 3
rijen wer daangelcgd. Verder werden over
ongeveer 10 H.A. de twee en driejarige be
plantingen ingeboet, 2 H A. werden met 6
ossen beploegd, om in 1913 beplant te wor
den. ong. 1 H.A. de heide tusschen de dennen
en op de berkensingels omgeploegd en ong.
3.5 K.M. wegen brandvrij gemaakt door ploe
gen en omplaggcn.
In de kweekerij werden de noodige plant
soenen opgezet en verspeend, terwijl daaruit
weder plantsoenen naar de ontginningen
werden uitgcplant en voor /en deel verkocht.
Op het stukje bouwland werden erwten
verbouwd, die eene middelmatige opbrengst
gaven, terwijl daarna rogge daarop werd
uitgezaaid.
2e. Het W e s t e r z a n d. Van deze ont
ginning zou men als ze een kind was, zeggen-
„Ze is wel goed, ze zal er piano aan wel ko
men, maar ze is toch een beetje een tobbertje,
ze gedijt niet recht."
De toestand mag over het algemeen gunstig
genoemd worden. De jonge beplantingen
sloegen goed aan. De ouders groeiden, be
halve in de slechte laagten, normaal. De
werkzaamheden hestonden in het in orde
houden van de kweekerij, waar uitsluitend
voor eigen gebruik gekweekt wordt.
3e. Het Drouwenerzand. Dit wordt
mettertijd een van 's Bonds groote vermaard
heden, is reclitevoort al vermaard, zelfs
reeds buiten Drcnthe's frontieren. Eenige
Groningsche heeren zagen het en... subiet wer
den zij allen leden van den Bond. Dit belooft
wat tegen den tifd, dat deze geheele Ontgin
ning beboscht zal zijn. Dan zal ze ongetwij
feld eene groote attractie worden voor alle
Groningers, die nergens zoo dicht in de buurt
eene werkelijke plantage kunnen vinden.
Van het 320 H A. groote zand. was tot en
met 1912 reeds 92 05 H.A. vastgelegd. Eerlang
zullen de eerste 100 H.A. van dit stuivend
stukje vaderland getemd wezen
4e. De Rovertsche Heide. Ging de
ontginning van deze 's Bonds grootste bezit
ting eenige jaren lang „au pas", nu gaat zc,
dank zij 's Rijks steun, „au-tron". In 1912 zijn
25 H A. van de Rovertsche Heide beboscht,
waarvan 144 T-I.A. mot dennen en 104 H.A. ge
mengd. Verder zijn 6 H.A. waarop dit jaar
lupinen en serradella hadden gestaan, met
rogge ingezaaid. Met de schop zijn 4 H.A.
strooken gespit, waarvan 4 H.A. werd vast
gelegd. Het totale aantal heboschte H A. te-
droeg aan liet einde van het jaar 1912 ruim
85 H.A.
Tot bestuursleden werden herkozen de
heeren:
Jac. .Toh. Doetman Sr., Utrecht; A. D. Mul
ler, 's Gravenhage; A. A. ITcngerman. de Bilt:
Jsn Tromp Meesters. Steenwijk, en benoemd
ter vervanging van den heer J. A. A. In 't Velt
te Nijmegen, die bedankt heeft, de heer W. D.
M. König te Nijmegen.
Het Rozenpar'k te Utrecht. Za
terdagmiddag heeft op het Hoogelandsche
Park te Utrecht de opening plaats gehad van
het verleden najaar aangelegde rozenpark.
liet werd aan het gemeentebestuur aangebo
den door de Vereeniging tot bevordering van
Rozenteelt „Nos jungunt Rosae". Jhr. J. L.
Mock, voorzitter dier Vereeniging, sprak
daarbij een redevoering uit, waarin hij de ge
schiedenis der oprichting uiteenzette en het
doel, dat de Vereeniging. er mede beoogt. Dit
doel is niet alleen stadsverfraaiing, maar te
vens het publiek bekend te maken met de
vorderingen onzer culturen en de diverse
toepassingen, waarbij rozen bij uitstek tot haar
recht komen.
Men vindt er bloemen in 1200 verscheiden
heden wanneer men wil kweeken keus te
over. In 't midden van het park klatert een
fonteintje, eenige bankjes dienen tot zitplaats,
terwijl na verloop van tijd, wanneer de rond
bogen, die er overal staan, dicht begroeid
zullen zijn en bloemen-berceau's vormen, het
Park een waar lusthof zal wezen een
kostbare aanwinst voor de van schoone par
ken welvoorziene stad Utrecht.
Baarn. De Koningin-Moeder komt Maan
dagavond 16 Juni om 9.42 van uit helt bui
tenland te Utrecht aan eox wordt om half elf
ten pnleize Soestdijk verwacht.
Keel n me.
Garnizoen.
Dc majoor G. "W. F. Epkema en de kapi
teins "W. Moll en W. E. van Eek van de 5de
infanterie-brigade zullen onder leidihg van
den generaal-majoor commandant der
Nieuwe Hollandsche Waterlinie, een winter-
cursus in den vestiogoorlog volgen te
Utrecht.
Personalia.
De le lult. der Inf. H. Ludwig, die voor
vijf jaren wordt gedetacheerd bij het leger in
Oost—-Indië, zal 5 Juli met het stoomschip
„Prinses Jfuliana" derwaarts vertrekken.
Het militaire vliegkamp te
Soe§terberg.
We hebben Zondag weer eens eenige. mo
menten in het vttagkamp Soesterberg door
gebracht Nu de negeering dk texxefci heeft
aangekocht en dit aal benutten ah hoofd*
zetel van het nieuwste, wapen van ons leger
de aviatische afdeeling zal er weldra
meer bedrijvigheid te bespeuren zijn. Het
voormalige restaurant wordt ingericht tot-
kazerne voor de gedetacheerde manschap
pen. De commandant van deze bijzondere
legerafdceling. kapitein Wallaardt Sacrc,
komt zich metterwoon te Soesterberg vesti
gen, terwijl behalve dc drie reeds aldaar
gedetacheerde officieren, die liun vliegers-
brevet reeds verwierven, d.z. de heeren:
lts. Van llèyst, Coblijn cn Versteegh, nog
meerdere officieren van het Nederlandsch
leger in dc toekomst tot „militair aviateur
zullen worden opgeleid.
Er is een Ncdcrlandsche commissie van
deskundigen raar Frankrijk geweest om de
in dat land door het leger gebruikte vliegtui
gen in oogenschouw te' nemen. Het kan zijn.
dat eenige machines van Fransch fabrikaat
zullen worden aangekocht. Toch hopen ws
dat ook in dit geval de nationale industrie
den voorrang zal verkrijgen en vóór de bui-
tenlandsclie merken, zeer zeker de ontwor
pen typen van de Nederlanders: Fokker, Van
Meel en v. d. Burg die alle bewezen hen-
ben zeer goed te voldoen in de aller
eerste .plaats voor aankoop in aanmerking
zullen komen. Waar Fokker-eendekkers
reeds in Rusland voor militaire doeleinden
met succes benul worden, zou het wel wat
dwaas zijn indien deze jeugdige, doch suc
cesvolle fabriiïant ook niet de leverancier
werd van het leger uit zijn eigen vaderland.
Dc schitterende vluchten met hel Van Meet
apparaat, door Van Meel zelf en de drie
reeds genoemde luitenants-vliegers vol
bracht, hebben reeds voldoende bewezen,
dat ook dit merk moeilijk gepasseerd zal
kunnen worden; terwijl v. d. Burg niet z'n
zelf gefabriceerde ccndekkcr nog onlangs de
bewoners der hoofdstad in extase heeft ge
bracht. Voldoende is dus o.i. bewezen, dat
de nationale productie van dien aard is, dat
die van liet buitenland gemist kan worden;
tenzij men over voldoende sommen beschikt
en dat is hier nog niet hel geval om
meerdere verscheidene modellen aan te
koopen. Tel.
II c t Roode Kruis.
Gisterenavond hield het comité Amers
foort en omstreken van Het Ned. Boode
Kruis een buitengewone ledenvergadering
in het Patronaatsgobouw, onder voorzitter
schap van den heer J. W. Jorissen.
Na opening der vergadering leest de
secretaris de notulen van de vergaderingen
van 28 Febr. 1912 en van 6 Mei 1913.
De Voorzitter wijst er op, dat zoo
spoedig weer een algemeene ledenvergade
ring wordt gehouden. De reden daarvan is
dat in de vorige vergadering drie leden van
het bestuur moesten aftreden, terwijl cr
maar twde zijn afgetreden.
Niemand van de bestuursleden heeft van
die vergissing iets gemerkt en in de verga
dering van 6 Mei had de secretaris de notu
len vergeten, zoodat de vergissing niet is op
gemerkt. De heeren Frederilcs en dr. de Jong
zijn afgetreden, terwijl moesten aftreden
dr. de Jong, aris Jorissen en mevr. van Itter'
sum. Om dit verzuim te herstellen is deze
vergadering belegd. j
Verder deelt de voorzitter mede, dat
dr. Koppeschaar zich bereid heeft verklaard
"hier een lezing te houden met lichtbeelden
over den Balkanoorlog. Op een nader te be
palen datum zal deze lezing worden gehou
den, vermoedelijk in de bioscoop „de Arend".
Aan de orde is hierna de verkiezing van
twee bestuursleden, wegens periodieke af
treding van mevr. van IttersumStroeve en
den heer Jorissen, die worden herkozen,
resp. met 33 en 35 stemmen, en de herbenoe
ming aannemen.
De Voorzitter wenscht mevr. v. Ittersum
geluk en hoopt, dat zc nog vele jaren voor
het comité znl kunnen werken. Verder dankt
hij voor het vertrouwen in hem gesteld. Het
groot aantal stemmen op hem uitgebracht is
een waarborg van de sympathie der leden,
welke hij steeds in zoo ruime mate heeft
ondervonden en welke hem Ln staat stelt zijn
krachten aan het Roode Kruis te blijven
geven.
Ten slotte wordt dr. Fehrma-n te Hoog
land nog als lid van het bestuur gekozen,
waarna dc vergadering wordt gesloten.
Toonkunst.
In de giste»:® avond gehouden vergade
ring niet leden van de Afd. Amersfoort van
de Mij. tot Berv. der Toonkunst, wend de be
schrijvingsbrief voor de op Zaterdag 21 Juni
te Rotterdam te houden algemeene vergade
ring besproken. De. punten van beschrijving
gaven niet tot Ycel gedach t e n wi s se Lm g aan
leiding, alleen was men het er over eens,
dat de door de afd. Leiden ingediende voor
stellen tot reorganisatie, op eene enkele uit
zondering na, behooren verworpen te wor
dtin.
Tot afgevaardigde ter algemeene vergade»-
riin-g werd gekozen de heer M. W. Petri, die
deze benoeming aannam.
Verder werd vastgesteld, dat voor heit vol
gend jaar in studie zullen worden genomen:
voor de lste uitvoering (in December) Die
Jahreszeiten van Jos. Haydn etii voor
de 2de uitvoering (waarschijnlijk in cLe
maand April) Faust scène n van R.
Schumann. Beide uitvoeringen zullen weer
gegeven worden met begeleiding van het
Orkest der Arohemsclie Orkestvereenligingv
Vereenvoudigde spelling.
"Wij ontvingen het 2e gedeelte van de
„Kritiek op het Verslag van de Staatscom
missie in zake de spellingskwestie", bewerkt
door dr. J. B. Schepers, M. A. P. C. Poelheklcc,
J. C. Wirtz, dr. C. G. N. de Vooys, dr. C. Le-
coutere, dr. C. Scharpé, P. Valkhoff, dr. R. A.
Kollewijn.
Aan deze critiek is toegevoegd dc uitslag
van de enquêtes over de spellingskwestie, ge
houden aan de Hoogere Burgerscholen en
Gymnasia in Nederland.
Voor Amersfoort vinden wij de gestelde vra
gen als volgt beantwoord.
Hoogere Burgerschool:
Vr. Is de teteraar in het Nederlands In be
gins el voorstander van de vereenvoudigde
spelling?
Antw. De 2 leerareot Ja.
Vr. Zijn bij koüeklieve invoering van de
Ver. Sp. op dc L. S. bezwaren bij toelating
van leerlingen tot uw school?
Antw. 't Merendeel neen.
Vr. Hebben de leraren in dat geval be
zwaar de Ver. Sp. op uw school in te voeren?
Antw. 't Merendeel neen.
G v ni n a s i u m.
Aangezien do Relctor dc Ver. spelling ver
boden heeft, vond hij geen aanleiding de
leraar in het Nederlands naar diens private
mening te vragen.
Hot werk der Vereeniging van
slechthoorenden.
Afgaande op de mededecling in het Junl-
nummcr van „Ons Maandblad", orgaan der
„Ver. tot bevordering der belangen van
slechthoorenden'", voor belangstellenden
gratis te verkrijgen bij don heër mr. P. L.
Baudet te Amersfoort, voorzitter dor ver
eeniging, staat de zaak van het Landhuis voor
slechthoorenden te Lunteren er goed voor.
De bouwsom, die, alles inbegrepen, f 12.509
znl bedrogen, ral op 31 December zeker wel
bijeen zijn. Op dien datum moet het land
huis onder de kap zijn, volgons de uiterste
wilsbeschikking van wijlen den weled. heer
J. H. Th. "W. van den Ham, notaris te Lun
teren, die den grond schonk.
Wij vinden in „Ons Maandblad" voorts ver
meld, dat de verloting der honderden fraaie
prijzen, ten bate van den bouw van hot land
huis, op 4 Augustus te Barnoveld zal plaats
hebben, verder een opstel van dr. Pigcaud
over do doovenschool te New-York, eon be
hartigenswaardig artikeltje over kwakzalverij
en nog een aantal andere voor slechthooren
den, onderwijzers en opvoeder» interessante
mededeelingen.
Lawn-Tennis.
Zondag werd alhier een competitie-wed
strijd gespeeld tusschen een team der plaat
selijke Lawn Tennis Club en een tweede klas
team van de Hilvcrsumsche Club. De Hilver
summers wonnen met 4 tegen 2. Het dames-
enkel en dames-dubbel werd door Amersfoort
gewonnen.
Stoommachines.
Een fraaie etalage heeft thans de heer van
Roon in zijn winkel aan de Utrechtsclie straat.
Een kour van de mooiste stoommachines op
allerlei gebied vindt men er, die zich in een
groote belangstelling mogen verheugen, en
vooral des avonds met de eigenaardige ver
lichting een aardig effect maken.
Uitspraak in strafzaken van het Kantongerecht te
Amersfoort, d.d. 9 Joi^i 1913.
B. II B, Baarn, te Baarn ongekeurd vcTBoh
vlecsoh verkooipen, f 3 of 3 d.
G. de B., Baem, te Baarn rijden met rijwiel,
waarop meer personen hebben plant® genomen <Uh
waarvoor dat voertuig ingericht, f 3 of 3 d.
H. M., Baarn, idem, f 2 of 1 week tuohUchooJ.
A. I. J. L., Baarn, te Amersfoort op straat met
voetbal spelen. Terug a*n de ouden» «onder toepas-
ring van straf.
H. H., Amsterdam, to Amersfoort op de» oponb.
weg rumoer maken, f 3 of 3 d.
A. C. W., So eet, te Amersfoort daar, "waar dat staat
aangegeven, niet stapvoets rijden, f 3 of 2 d.
J. do G., Spakenburg, idem, f 3 of 2 d.
M. de V., Amsterdam, te Soest met auto tc and
rijd«sn, 10 of 5 d.
J. D. R., te Amsterdam, to Soest met auto te snel
rjjden, f 10 of 5 d. er. ni«t op vordering dor politie
Hommer- on rybewijxen vertoon en, 2 maal f 6 of
2 maal 5 dogen.
Jhr P. A. P.. Amsterdam, te Soest mest auto te
snel rijden, f 10 of 6 d.
W. W., te Enadliedé «n G. v. d. H., te Alkmaar,
to Hoevelaken met auto te snel rijden, beiden f 10
of 5 dagen-
G. v. M., te Amerongen, in gesloten Jachttijd po
gingen doen om wild te bemachtigen, f 5 of 4 d.
E. H., to BarncvelJ, zonder recht op spoorweg loo-
pen, f 2 of 2 d.
E. de G., t© Amersfoort, op -hondenkar zitten, 3
of 3 d.
J. v. d. B., te Amersfoort, met hondenkar rijden
waarvan een der bonden niet tusschen boomen
loopt, f 2 of 2 d. en niet met hondenkar voor voer
tuig uitwijken, f 5 of 5d.
W. H., Bunschoten, op do èondcukar zitten, f 3
of 3 d.
J. de R., te Amersfoort, trekdieren op openbaren
weg onbeheerd laten staan, f 4 of 4 d.
W. do K., M. L. en J. D., te Amersfoort; J. v. d.
V., te Hoevelaken en \V. II., te Bunschoten, wicJ
rijden zonder licht; de drie eersten ieder f 2 of
2 <L de laatsten resp. f 5 erf 5 d f 4 of 4 d.
G. do G.. te Amersfoort, hondenkar* besturen
waarvan oen der honden niet tusschen boomen loopt,
f i of 3 <L
AGENDA.
Dagelijks Bioscoop de Arend.
Dagelijks: Bioscoop Langestraat.
Dagelijks: Openbare Leeszaal cn biblio
theek (Beukenlaan 2), geopend 10—124 en
2110 Zondag en Maandag 24—10.
13 Juni, Openb. Vergadering, spr. de heer
Th. Lancee, over „de Openbare School".
15 Juni. Ver. v. VrouwenkA'etsrechtGroote
propagaiud a - autoto cht.
(Lezingen, uitvoeringen, vergaderingen enz.
die in het Dagblad geadverteerd worden,
worden gratis onder onze agenda opgenomen.
BurgeHiJke stand.
van 10 Juni 1913.
GEBOREN: Geen.
OVERLEDEN: Teunis Haverkamp, 86
wedr. van Cornelia Hendriks; Matlhijs Schim
mel, 49 j., echtg. van Maria Sebella van He-
teren.
TELEGRAFISCH WEERBERIGBT.
Naar waarnemingen in den morgen van
10 Juni 1913.
Hedegedetld door het Kon. Ned. Mel. Instituut
tc de Bill.
Hoogste stand 773.5 te Horta.
Laagste stand 7.368 te Lerwick.
Verwachting tot den avond van 11 Juni.
Meest krachtige tijdelijk afnemende \V. tot
Z.-W. wind, meest zwaar bewolkt, waarschijn
lijk nog regenbuien.
Overdag iets wanner.
fietslantaarn ®onsteken 8.49.
Hei Ofinemei' -cla i.dtn stuiken Uteekeni
geenszins dat de jtedo^ê met den inhoud
instmL
De copia wordt am im inzender nut
teruggisom
Mijjiliecj- d»
Gij ti«bt gelukkig voor 't gnooto meéixmdoej
iii uwe jeugd de openbare «cbool boroolrt uu
zult dus niet bekingstebing kennis muien
van walt men do kindertfn Icout op <k> bij.
zaredere school, <Me van clerical* zijde n>0«
zefcr wordt aangeprezen.
Wo hebban vóór ons een boekje, dat om
rooxnsohe schoten veed gebruöa wordt! Sclioö
der Vaderlassdscftie Gesohiiedienis voor dó
hoogste klas der Lagere School. Ultgogcrwm
te Tilburg ter Stoomdrukkerij van hot R.-K.
JongelnswdesUuis.
We luren hacrin over den dood ven Prtnrf
Willen dc Zwijger;
„Zoo stiorf Willem van Oranje in den
ouderdom van 51 jaren. Wel een ongeluk
kige dood, want schrikkelijk is hot De
vallen in do luimden der Goklddlij|ko go*
rcchligbcid na zulk den levenl"
Waarde lezers, gij zijl mol andere gedach-
beu omtrent den grooten Willem doa Zwij
ger bezield, als ge t „Wllbdlmus van Nas-
sou we" zingt of hoort spelen, nietwaar?
Op een a/rwlere bladizijde leren- we:
„Zoo had dau de Republiek na een 80-
Jarigen strijd, zich aan lw<t Spatuwolie
gezag otolltrokken. Was nu do vrijheid,
welko zij door zoovele» ongeoorloofde
maddelen gekocht had, een zegen wor
het land?
W«4 do stoffelijke welvaart befroff, zou
men deze vraug misschien, bevcatiigend,
kunnen beantwoorden; maar onder een,
g-odsdiïenstiig opzicht kan ons cc*nig and-
woord zijn» edn beslist: neen."
iBrt krto«eIt i,n dit leetrboekje vtoor on«o
jocige roomsohc staatsburgers van uitdruk
kingen ab dez»e»: „rampznlitgc Hervorming",
„Lurthcr's goddelooze dwaalteer", „in Zwit-
seriand on Frankrijk verkoindigden ZwiinigiLi
en Galvijn even gixyotc dwalingen- en 7.00 wa
ren weldra do meeste lajxktn van ^dicMn-
Eurfopa door de ketterij besmet", „Vorder ver
kondigden de ketters eemo leer, die de kwaxlo
hart-stochtcLn van den momsch streelde."
Dit zijin slechts enkele «repen udt wat op
rtafamsche scfbolen geleerd wordt; op zooge
naamde christelijke schokin, die m-dn we
gens verregaande onverdraagzaamheid in
velo soorten aantreft, moeten de ander^dJen-
koiwk-n hot even zoo terdege onilgelddn en
hiJet het bijvoorbeeld in de leesboekjes: „de
Rdomsche kerk met haar bij gel 00 righ eden".
Wat dien R-ooinscben, dale zich vooral in den
laatst on tijd toch ook gaarne „christelijk"
noemen-, heilig is, dart wordt op de „christe
lijke" school naar tened-en gesteurd.
Zoo zot de bijzondere school dc Irimderctrv
als jonge burgers van eenzelfde bind tegen
elkander op! Zoo wordt het groote gebod'
der naasten liefde, d4o zonder verdraagzaam-
hedd onmogelijk Is, door de bijzondere school
met vtocten getreden!
Als een ware christelijke school,
de christel Ij ke school van de
daad, staat hiertegenover die openbare
school, die zich, om met de wet op 't open
baar onderwijs to spreken, onthoudt
van Iets leeren, te doen of too
tc laten wat strijdig ls mc-t den
eerbied verschuldigd aan de
godsdienstige begrippen van
nndersdlcmkrlnden.
Waarlijk, slechts deze school kan opleiden
tot alle christelijke en maatschappelijke deug
den- en aam do bijzondere soho<ilt waarvoor
doze wettelijke voorschriften ntet gekte®, ls
dirt heusch met toevertrouwd!
Slechts do openbare school leert verdraag
zaamheid door verdraagzaam te dom.
Alleen de openbare school is de plaats voor
kinderen, die zulten op groeten tot mensohon,
die elkaar later zullen noodig hebben ln dc
groote maatschappij.
Kiezers, staat met ons op de bres, om in
stand te hooiden dart monument van <natb>
nale volkseenheid, de openbare school, cn
stemt tor wille van 't opkomend geslacht en
in het belang der ware beschaving won hoel
ons volle onzen candidaat,
Mr. W. H. DE BEAUFORT!
Met daiik voor de plaatsing
K.
Weekoverzicht «Ier Am&terriauigclie
Bears.
De Amerikaansche mark't. Na
de dalingen, welke reeds ooniiga maande®
steeds door plaats vonlden, hceit "Wahstreet
deze week ein'delijk de kroon op het werk
gezet etn oma verrast met «choldoende go
beotrtenaase®, welke menigeen het jaar 1907
wtfer voor het oog beeft do»dn vorsohij-non.
Voor verschillende aandoelensoorton zijin dan
ook wedr prijzen bereikt, welke dilo van dat
panfekjaar dicht nabij komen. Voor Neder
land is de thans plaats vinlddndo catastrophe
nfteft van zoo gr00tie bertdefkenis, aaaigezie®,
het belang van ons publiek bij Yanlkeewaar-
den aanmerkelijk Ls ingekrompen. Took is
bot fonds hetwelk hte/r wondt gehouden nog
ruira vOldlodndie eb mond geen za-1 da® ook
reikhalzend naar een maoktherstel uttzaleln.
Do Oorzaak d'er déhAcle? Wij modtea hki
antwoord schuldig blijven. Wij zoude® kun
nen zeggen: de tariefwotten, de posirt&o der
geldmarkt, de vrees voor tru si ver volgÜn gen,
de gebeunteniis&emi bij cte San Louis e® San
Francisco, het sahleidingsplan dor Hartnirnom
lijnen enz. Doch daartegenover sftandlem fac
toren, welke heit pessimisme konden verdrij
ven, zooals de oogstramingen va®, de land
bouwbureau*, de gunstige Oogslbcnkhrtjeiv, de
gdMdie antvangrtcijtfers der sporen, de laat-
st5e koperstartisiliokms kortom redenen tie over
om een val zooals thans heeft plaaite gevon
den niet te verwachten.
Van welk een omvang de dali'og ls gewor
den, toon hert onderstaande staatje, waarbij
wij de beerschendc koersen vergelijke® bij
die va® juist een tweetal maanden geileden
6 Juni
5 A]>ril.
Atchison Top oka
97
«Mi
D onver Rio Grande
IMT
22
Erie
23tt
fcH
Kansas City Southern
21
«5S
Missouri K. T.
l(Mr
xn
2e Pref. Mexican
"A
15
Rock Island
15
•4
Southern Railday
in
m
Union Paclfio
115}