BINNENLAND.
sl; om de Bulgaarsche gebiedsvermeei-dcring
met Adrianopcl goed te maken. Maar om de
reeds aangevoerde redenen zag Servië daar
van af en bepaalde zich er toe, aan de Bul-
gaarsche regeering bij schrijven van 9,22 Fe
bruari 1913 mede te dcclen, dat deze kwestie
n I den oorlog door de beide regeeringen ge
meenschappelijk zou moeten worden opge-
'"van allo offers, die ServiS heeft gebracht.
Is een van de grootste en xwaarste de door
de beslissing vsn de groote mogendheden te
weeg gehraehte definitieve prijsgave van het
gebied ten westen van do Sjar-Dagh en het
Adrlatlsche kustgebied, welks bezit voor Ser
vië eene levenskwestie on de hoofdreden tot
deelneming aan den oorlog was. Door den
uitweg naar see prijs te geven, gaf Servië de
voornaamste voorwaarde van zijne econo
mische onafhankelijkheid prija. Door zoowol
den Europeeschen vrede als de ondernemin
gen van de bondgonooten tegen de Turken
voor eene catastrophe te bewaren, verzeker
de Servië aan Bulgarije niet alleen het gebied,
dat het volgens het verdrag onbetwistbaar
toekwam, maar ook nog Thrarië. Deze om
standigheid alleen zou Servië reeds een recht
geven op de schadevergoedingen, die het ver
lengt.
De correspondent van de Kóln. Ztg. te
Sofia bericht, dat Bulgarije de beslissing van
de skoepschtina te Belgrado afwacht. Wan
neer Servië het Bulgaarsrlie en Russische
standpunt van de geldigheid van het Mace
donische verdcelingsverdrng als grondslag
van de Russische arbitrage aanneemt of op
andere wijze toenadering toont tot de Bul-
gaarsche opvatting, dan zal Bulgarije rustig
blijven Krijgt de Servische oorlogspartij de
overhand, zoodat de beslissing wordt uitge
beld of tot vtjondeliike maatregelen besloten
wordt, dan zal Bulgarije handelend optre
den, waartoe nu alles gereed is. Maar men
gelooft eerder, dat Servië eene vreedzame
oplossing mogeliilk zal malton Daar Peters
burg In het bezit is van alle grondslag-11
voor het vellen van de scheidsrechterlijke
beslissing over de verdeeling van liet in ge
schil zijnde gebied tusschen Bulgarije en
Servië, gelooft men dat de uitspraak in wei
nige dagen kan geschieden.
In Athene is men nog pessimistisch ge
stemd. Daar heerscht de meening. dat er nog
altijd geene verbetering van beteekenis is te
bespeuren. Uit de veranderingon in het Ser
visch kabinet conclusiën te trekl.en. be
schouwt men als ongerechtvaardigd. Men
meent, dat de definitieve omkeering tot eene
vreedzame oplossing van den twist tusschen
de bondgenooten slechts op tweeërlei wijze
r-an worden verkregen: namelijk óf door
i_on snel optreden van de groote mogendhe
den óf door de verklaring van Bulgarije, dat
het CCJ1 voor alle bondgenooten gemeen
schappelijk scheidsgerecht zonder voorbe
houd aanneemt. Voorloopig zijn er slechts
geringe aanwijzingen te bespeuren, dat dit
zal gebeuren.
Volgens een nader bericht is in het depar
tement van binnenlandsche zaken te Peters
burg het bericht ontvangen, dat Bulgarije
d» diplomatieke betrekkingen met Servië wil
afbreken. In verband hiermee wordt de toe
stand weder als zeer ongunstig aangeduid.
Do Bulgaarsche regeering heefl de door
Rusland verlangde memorie per telegraaf
afgezonden. Daarin wordt een korte termijn
verlangd voor het vellen van de arbitrale be
slissing, omdat Bulgarije besloten Is zijne
troepen bijeen te houden totdat die beslis
sing bekend gemaakt is.
Over de grensincidenten, die bij Zlatowo,
tusschen Kotsja-na en Ivr a tow 0 zijn voorge
vallen, deelt het persbureau van het Servi
sche ministerie van buitenlandsehe zaken
mede, dat zij tendentieus zijn voorgesteld van
Bulgaarsche zijde, blijkbaar met de bedoe
ling, de Serven als de uitdagers te doen
voorkomen. Nu den eersten Bulgaarschen
aanval volgde om 2 uur 's nachts een twee
de aanval op de Servische stellingen in
Dk>g groolercn omvang en wel met geregelde
troepen in grootere massa's, waarbij de
Bulgaarsche troepen er naar streefden over
de Slatowo-rivi/er been te komen, hel geen
hun ten slotte gelukte. Do Servische troe
pen, die in hel oogenblLk van gevaar van
alle kanten hulp kregen, gingen daarna over
tot de verdediging van hunne stellingen,
waarbij zich over het gchcele front een heetc
strijd ontspon, tot de Servische infanterie in
groeten getale tegen de aanvallers optrad.
De Bulgaren gingen daarna over lot een te
rugtocht. die eene vlucht geleek, waarbij zij
een aanmerkelijk aantal dooden en gewon
den achterlieten. De strijd eindigde dus met
den terugtocht der Bulgaarsche troepen van
bet Servische gebied.
De werkzaamheden van de Siliatrie-com-
hüssic nemen, volgens een bericht uit
Eukorest, een bevredigenden loop. De Bu-
Zneenscbe commissiën hebben tot opdracht in
tien loop van de week de vraag tot beslis*
tang te brengen, of overeenstemming moge
lijk is over het betrekken van Kalipetno in
hel Ruincenscbe gebiled of wel een scheids
rechter daarvoor moet worden ingeroepen.
Duitschland.
Berlijn, 26 Juni. Tegenover de be
richten in do piers over een bezoek, dat de
Keizer binnenkort in Gmundcn zon brongen,
zijn wij gemachtigd mode to doelen, dat in
de eerstvolgende maanden, waarvoor do Kei
zer reeds schikkingen heeft gemaakt, zulk
een bezoek niet In de bedoeling ligt.
Berlijn, 26 Juni. De rijksdag heeft
beden de tweede lezing van het wetsont
werp op den „Wehrbedtrag" voortgezel. De
Vermogens- en de Inkomstentabel werd aan
genomen naar het voorstel van de cora-
knissbe.
De reet van het wetsontwerp werd met
geringe wijziging aangenomen.
België.
Brussel, 26 Juni. De minister van
openbare werken heeft in de Kamer mede
gedeeld, dat de regeering een plan zal tar
enen tot aanleg van een kanaal van de
a-as naar Hasselt om het vervoer van de
«beeukoten uit Limburg te verzekeren.
Frankrijk.
Par ijs, 26 Juni. In het voortgezette
debat over het wetsontwerp tot herstel van
den driejarigen diensttijd verklaarde mi
nister-president Bartbou. dat hij heelt mee
gewerkt om de wet op den tweejarigen
diensttijd te doen aannemen. Maar do toe
stand is nu niet meer dezelfde. De lauden
moeten, om te leven, rekening houden met
wat zij doen, die hunne tegenstanders wa
ren en blijven. De grenzen moeten niet ge
opend blijven. Do regeering liceft, toen zij
van de plannen van de naburige natie be-
richt ontving, de noodzakelijkheid onder
oiogen gezien, om den duur van den dienst-
tijd te verlengen. De minister protesteert
tegen de legende, dat de driejarige dienst
tijd ous door Rusland te opgedrongen. De rc-
geering weet, dat wij op de gemeenschap
pelijke samenwerking kunnen rekenen; zij
protesteert tegen het denkbeeld, dat de wet
op den driejarigen diensttijd eene uitdaging
"ln het vervolg van zijne rede betoogde
de minister-president, dat het gevaar zit in het
belangrijk ulteenloopen van de sterkte der
Duitsche en Fransche legers. Het ls noodig
voor Eét leger, dat er samenhang aanwezig is
in handen van bekende en geliefde chefs.
Frankrijk moest antwoorden op de neiging
van Duitschland, om zijn leger op oorlogs
voet te brengen in vredestijd. De regeering
zal de hoofdlijnen van hel wetsontwerp, dat
zij hecfi ingedie d, steunen. Wat de mobili
satie Betreft, verklaarde de minister-presi
dent, dat er sommige dingen zijn, die men
aan de Kamer niet kan zeggen. Het geldt
hier eene kwestie van vertrouwen. Hij ein
digde met te verzekeren: Wij hebben allrd
bewijs geleverd van onzen wil om den vrede
te bewaren, zoolang de waardigheid en de
eer van het vaderland dit gedoogen.
De anti-militaristen berokkenen aan de
(autoriteiten steeds veel last. I11 Vendun zijn
Vijf soldaten van het -te regiment huzaren
gevangen genomen, dio ondor verdenking
staan, talrijke revolutionaire aanplakbiljet
Hou tegen den driejarigen diensttijd aan de
kazerneniuren le hebben bevestigd. De poli
tie is zoekende naar een burger, lüd van
'eene Parijsche revolutionaire vereeiziging,
die van Nancy uit gchcele balen van zulke
aanplakbiljetten over dc oostelijke grens
moet hebben verspreid. I11 Biest werd bij
eene militaire taptoe door benden antimi
litaristen beloogingen gehouden tegen den
'driejarigen dicnslttijd.
Uit Marseille wordt bericht, dat op dc
landingplaats in Port Saint-Louis du
'Rhórae groote hoeveelheden hooi, die voor
het garnizoen bestemd waren, door brand
•vernield zijn. Het is sinds korten tijd de
tierde maal. dat zulke hooizendingen door
brand vernield werden. Men koestert de
verdenking, dat deze branden door anti
militaristen zijn aangestoken.
Engeland.
Londen, 25 Juni. President Poincarë
bood heden den Koning een diner aan 111 de
Fransche ambassade. Rcolits van hem was
de Koning gezeten, Units dc prins van Wales.
Verder zaten aan dezen disch de hertog van
Connaught, de Fransche minister van bui-
tenlandsche zaken Pichon, de Fransche, Rus
sische, Spaanschc, Dulische en Amcrikaan-
sche ambassadeurs, dc ministers Asquith,
Holdane, Grey, Seely en Churchill, dc veld
maarschalk Sir John Frcndh en anderen.
Londen, 26 Juni. Reuter's agentschap
verneemt, dat Pichon en Cambon lange ge
sprekken hebben gehouden met Sir hdw.iru
Grey en Sir Arthur Nicholson. Daarin were
van gedachten gewisseld over den toestand
in de Balkanlanden en in Turkije en onge
veer alle zaken, die van Engelsoh-Fransdi
belang zijn. Er word geen bepaald stuk on
derteekend, maar men bevond, dat de in
zichten van dc heide regeeringen volkomen
met elkaar overeenstemmen.
Minister Pichon legde m een interview,
dat hij toestond aan den vertegenwoordiger
van Beuter, nadruk op den uitmuntenden in
druk. dien President PcAucaré had v.01 1 zjijn
bezoek en zeidc. dat hij slechts kon hei ha
ten. dat dit bezoek de entente zeer had ver
sterkt.
De president nam hedenavond deel aan
het feestmaal, <lat in het Foreign Office door
Sir Edward Grey gegeven werd. De pnns
van Wales, de hertog van Connaught, oe
leden van het kabinet en een aantal Fran
sche en Engelsche notabilitditen waren te-
Later woonde de president het staatsicbal
bi», dat door HH. kM. gegeven werd en dat
door 2 a 3699 personen werd bijgewoond.
De prerid-nt soupeerde met dc Koningin
Oosten rljk-H on garl] e.
Budapest, 26 Juni. De zitting van de
Kamer is verdaagd tot 8 September.
Italië.
Rome, 2 6 Juni. Ten gevolge van de af
kondiging van eene staking onder de vcld-
arbeiders ir de provincie Ferrara, rijn con
flicten voorgekomen lussclien de bij de val1-
vereeniging anagesloten en onafhankelijke
werklieden.
Vereenigde Staten.
Washington. 25 Juni. De bepaling
betreffende den vrijdom van suiker, te reke
nen van 1916, goedgekeurd door president
Wilson, is aangenomen "door de democrati-
rohe aucus in den Senaat, nadat verschei-
denc amendementen der tegenstanders wa-
icn verworpen.
Allerlei.
Bern, 26 Juni. De dag, waarop de
Lötschbergsjioorweg voor hc-t verkeer za
worden geopend, zal niet bepaald worden
vóór het einde van de week.
Londen, 2 5 J u n i. De maatschappij De-
Becrs heeft voor het jaar, dat den 30cn Juni
1913 eindigt, bet slot-dividend bepaald op 30
pet. (15 shillings per aandeel) en voorts eene
uitkeertng van 10 pet. voor de uitgestelde
aandeelhouders, die den 30en Juni zijn Inge
schreven. Van dc houders vau preferente
aandeelen ïb het dividend voor het halfjaar,
dM den SOen Juni eindigt, op 20 pet- bepaald.
Kaapstad, 25 Juni. Wegens eene sta
king aan den Rand, worden troepon op ver
schillende punten van de Unie gereed ge
houden, om aoo noodig naar den Rand te
worden gezonden; 150 man bereden Zuid-
Afrlkannache scherpschutters zijn gezonden
naar Rcnomi, in dc buurt van den nieuwen
IOeinfontcln-ingang.
Over hot ernstig ongeval, dal Zaterdag
avond op de ,£oenic Railway", een der at
tracties van de Genlsohe tentoonstelling
plaats greep, lezen wij In de „Nieuwe Ga
zet" nog het volgende:
Drie wagonneljes reden in de hoogte en
de laagte op de baan, toen een vierde rij
tuig, dat in de hoogte werd getrokken, ten
gevolge van een defect aan den kabel, boven
niet automatisch werd vastgehaakt, eu in
duizelingwekkende snelheid achterwaarts de
helling afdaalde.
In een bocht botste dit wagonnetje op een
ander rijtuig, zoodat dit laatste uit de rails
geraakte en dc twee andere, die nog op de
baan waren, insgelijks uit het spoor vlogen.
Gehuil en wanhoopskreten. Onmiddellijk
snelde de politie toe en werden de eer^ie
maatregelen genomen. Men verwittigde den
dienst van hel Roode Kruis der tentoonstel
ling en bracht de gekwetsten naar het lazaret
over.
Enkele personen waren slechts licht ge
kwetst en hadden in allerijl Ac vlucht ge
nomen. Een dame had verscheidene ribben
gebrokeu en ecu kwetsuur naast het rechter
oog bekomen.
Ook een heer werd zwaar gewond. Dezen
werden drie ribben, een schouderblad en de
linkerarm gebroken.
Een ander, die zich ook in het wagonnetje
bevond, werd aan de knie en de linkerhand
gekwetst.
Onder de min of meer ernstig gewonden
zijn verder nog twee Duitschers, waarvan
de een aan den neus en de ander aan de
wang gekwetst werd, terwijl een dame uit
Ostende ernstige inwendige kneuzingen be
kwam.
Het parket heefl hel maleriecl van de
„Scenic Railway" Zaterdag in beslag doen
nemen.
Het spoorwegongeluk tc Mechelen,
waarvan we gisteren onder de telegrammen
mód'edecLing deden, word veroorzaakt door
een vergissing van don wisselwaehter, die
den trein Amsterdam—Parijs op het spoor
deed loopen, waar de trein Antwerp cm
Brussel wachtte. De laatste twoe rijtuigen
van dezen trein, aldus meldt de „Tel. zijn
geheel verbrijzeld; het laatste ligt bovenop
het voorlaatste. Golukkfig waren er niet veel
reizigers in deze wagens, maar allen zijn
gewond. Een w a go ns ch o onnva k er, Von de
Poel, uit Mechelen, is dood. Een man van
uit Rum pst verkeert in stervensgevaar.
Bovendien zijn er nog zes minder ernstig
gekwetsten naar het hospitaal gebracht Om
10 uur kwam de mflnöster van Spoorwegen
ter plaatse. Dc opruimingswerken geschied
den snel, zoadat dc trein Amsterdam
Parijs na een half uur zijn reis kon voort
zetten Thans is het gehcele verkeer in het
station hersteld.
Van de reizigers vam den Antwerpsche»
trein werden één gedood, één doodelijk ge
wond, drie zwaar gewond en tien licht ge
kwetst.
O t it a \v a. 2 5 Juni. Een naar het westen
rijdende sneltrein van de Canadian Pacific
ls op vier mijlen afstand van hier ontspoord.
Acht menschen zijn gedood, 50 gewond. De
ongevallen zijn meest voorgekomen onder
werklieden, die de baan herstelden op de
plaats van het onheil.
Tweede telegram. Nader wordt be
richt, dal er vijftien dooden zijn bij hel on
geluk van de Western Express. Vier rijtui
gen zijn van de baan in de Ottawa-rivier ge
vallen. De trein was zwaar geladen met
landverhuizers, hoofdzakelijk Schotten. Uit
een von de in de rivier gevallen spoorweg
rijtuigen zijn vier mannen, drie vrouwen en
een zuigeling als lijken bovengehracht.
Tarbes, 26 Juni Terwijl men bezig
was met het nazien van granaten, sprong
een van die projectielen in de slotenma
kers werkplaats van hét 21e regiment artil
lerie. Er zijn twee dooden gevallen bij dit
ongeluk. Een tiental artilleristen werden
tlegen den grond geslagen, van wie twee
ernstig gekwetst werden. De werkplaats ls
gedeeltelijk vernield.
Uit de Pers
De uitsBag der herstemming.
De N. R. Ct. schrijft over den uitslag o. m.
„Het briesje, dal nu by na veertien dagen ge
leden, bi) de eerste stemmingen voor de Staten,
is komen opzetten, is langzamerhand tot een
storm, een orkaan aangegroeid, waardoor rechtg
nagenoeg al, wat zich niet tijdig had weten te
bergen, tegen den grond is geslagen. De her
stemming is eene volkomen nederlaag voor do
coalitie geworden. Alleen dr. Beumer, in Kam
pen, en graaf Van Bylandt, in Apeldoorn, heb
ben zich staande weten to houden- En waar de
keuze tussöhèn tweo rechtaohe candidate» stond,
in Bergen-o.p-Zoom en in Ommen, hebben zeHs
de oude beproefde ooalitic-genootan, De Ram
en dr. De Visser, het tegen de oppositiekandi
daten moeten afleggen. Ommen bleef zijn ho
ren, zelfstandigen, vryhandelegezinden Biohon
met flinke stemmenmeerderheid getrouwen
Bergen-op-Zoom koos een recalcitra-nten katho
liek.
Daarmede is dan ook voor rechts al, wat hot
gisteren heeft welen te behalen, te zomen ge
teld. Tot zelfs een aantal districten, die sinds
jaren her als vaste burchten der rechterzij gol
den neem Amersfoort, noem Middelburg.
Ridderkerk, Zwolle, Beverwijk zijn gevallen,
sommige zelfs met aanmerkelijk stenuuenver-
schil.
De nederlaag komt nog ln veel scherper licht
te «taan, indien men eens een oogenhlik <le
ongeveer 20 beneden-Mocrdijksche districten i°
Brabant en Limburg "uitschakelt, waar dc bijna
uitsluitend katholieke bevolking door politieke
gebeurtenissen niet wordt beroerd. Dan blijkt
de coalitie in do rest van het land nog op geen
derde van ed zetele beslag tod hebben gelegd. En
wat zou xjj col fa daar waard zijn gebleken, in
dien zQ niet de Roomechen hl bond had gehad I
De hevigste slagen rjjn onder de antirevolutio
naire paxüj neergekomen. Zdj verliest niet min-
der don 9 zei els, .IJl 1 ns de held van hel geul.
waarmee zij m de oude Kamer vertegenwoor
digd waa. Amersfoort, Amsterdam VII en VIII,
Enoch ede, Gorincht-m, Middelburg, Ridderkerk,
Rotterdam IV, Utrecht lï worden door haar be
treurd.
Op haai' volgt de ohristeRfk-histomehe party
mei eon verlies van 4 zetels (.Amsterdam n,
Haarlem, Leiden, en Zwolle), dat ie een derdo
van haar oudo getal. Zij komt nu in September
n°g slechts met 8 mannen op.
De rooiu.soh-kathölieken hebben alleen Bever
wijk verl>eur»1voor hen trouweme ook het e enige
district, dat niet tot» de muurvaste behoort.
Men ziet uit een en ander, dat er voor de
vnyrinjijgen reden tot dankbaarheid ia. Tot
groote dankbaarheid, omdat aan hel bewind
van do coalitie door deze algeheel© opschuiving
naar links wel het. meest kenmerkendo van
deze verkiezing kort ©n goed een «nd is
gemaakt Dc «tcmbus heeft in dit opricht zeer
krachtig gesproken. Veel verder gaat overigens
onze dankbaarheid niet. D© geoonoenrieende
vrijzinnige partijen hadden in de oudé Kamer
54 zetels tyzet; in de nieuwe is hun aantal met
niet meer dan 3 zetels, tot 37 gestegen. Dat is
inderdaad niet overdadig. De concentratie
heeft niet veel meer dan haar negatieve doel
bereiktdat wij van de coalitie verlost zijn. Wij
hadden beter verlangd. Wij hadden gehoopt op
een getal waarmede op een positief doel kon
worden gestevend. Daarom zijn wij tevreden,
doh juichen niet."
Hel Vaderland vangt aan:
..De Meiboom was to vroeg in den kap gezet
Hij iigt togen den grond tusschen dc afbraak
van het coalitie-huis, dat men reeds gereed
waande voor altijd.
iDe Coalitie, die sinds ruim 6 jaren het Neder-
landsche volk op de grofste wijze heeft doen
gevoelen, dat zij de meerderheid in de Sta ten-
Generaal had, cn dat het een uit lwicvr voortge
komen bewind was, dat over Nederland regeer
de, dc Coalitie, die do ééne helft van Neder
land beschouwde als het eigenlijke Nederland-
sche volk, en dé andere helft als overwonnenen,
die men niet tp zeer behoefde te ontzien, of
hoogstens als verdoolden die bekeering en lei
ding van noode hadden, de Coalitie heeft op
de gevoeligste wjjz© ondervonden, dat hare
mocht op rotte ruilen stond, en dat het volk,
hetwelk zij stelselmatig togen elkander had op
gehitst, nog kracht en eendraohtszin genoeg
bezat om al» hei n°odig was zijn eensgezind
heid te herwinnen, en den tempel van huiche
larij en partijgeest in pnin te werpen.
Het ls een waar strafgeriohfc geweest, dat
over de Coalitie is losgebarsten.
De Anti-Revolutionaire partij is bijna gehal
veerd zij werd van 20 op 11 zetels terugge
bracht.
De Christ-eljjk-Historische partij onderging
een bijna even erg lot. Hare 13 zetels werden
teruggebracht tot 9maar onder deze 9 zijn
Ede, waar Schimmelpenninck gekozen werd
tegen 'net advies dor Chr.-Hist, en tegen den
"Wil der Coalitie in, en Ommen, waar dr. Do
Viseer viel als slachtoffer von het beruchte elec
toraal accoord.
Trouwens van dat bravoure-stukje der Coali
tie vóór zij de mijn legde, die-tegen haar ont
plofte, is letterlijk niets terecht gekomen. Lei
den werd niet>, zooale de meester had gedecre
teerd een Anfi-Revohition'nair, maar een libe
raal district. In Ede werd een Chr.-Historische
et\ ge cn Anti-Revolutionnair gekozen. En de
uit Leiden volgens 's meesters wil voor vier
Jaren paar Ommen gedetacheerde dr. De Vis
ser, werd door Bichon buiten do oude vesting
vau dr. Kuyper gehouden.
Zelfs de Roomsch-Kabbolleke party leed een
Verlies; zij natuurlijk weer met minst.
Maar zij verloor althans één zolel, Beverwijk,
waar wij met vreugde den onbeduidenden quasi-
democrat Passtoors vervangen zien door den
vryz.-demoeraat Roodenburg. Zy verloor feite
lijk nog een zetel, n-1- Bergen-op-Zoom, waar,
tegen het advies der geestelijkheid in, de pro-
test-candidaat Juten verkozen werd. Indien hij
verkozen werd zou heette het in een co»*-
respondentia uit Ncord-Brabant het gezag
der geestelijkheid bij de verkiezingen in die
provincie als vernietigd te beschouwen zijn. Wy
zullen dat maar niet al te letterlijk opvatten,
doch constateeren alochte, dat de verkiezing
van den heer Juten óók slechts onder voorbe
houd als een winst van de Coalitie is te boe
ken."
De Telegraaf schrijft o.m.
,.De Imlische partyen bcsohikken than® over
*en meerderheid van tion stenunen en daar
mede zullen zij op hun beurt hel Nederlandschc
volk gelukkig moeton mak^n. Maar hoc zij dit
zullen doen? Beschouwen wij do samenstelling
der nieuwe Kamer nader, dan blijkt, dat ?.y
bestaat uit 45 leden der coalitie, 37 der con
centratie en 18 sociaal-democraten. Van cte 37
conccnirahiaten Hjn 9 leden vrlj-liberaal, die
met de 45 coalisten een meerderheid zouden
kunnen vormen van 54 conservatievenDoch,
de plechtige eed van dit negental „op de zweep
van Troelstra" algemeen kiesrecht en staats
pensioen, maakt eon dergelijk monsterver
bond tot de onmogelijkheden. Blijft dus over
een samengaan van 1 een tra tie en S.D.A.P.,
dooh op welke wijze? Dat de sociaal-democra
ten, niettegenstaande hun 18 man sterke frac
tie, niet» moeten hebben van mede-regceren» is
beken-I Dooh de concentratie voelt er even
weinig aoor en het zou een combat de géné-
rovité kunnen worden „Na n, meneer de libe
raal I'' „Pardon, na u, meneer de sociaal
democraat 1"
De een i ge oplossing zal dus zijn een zaken
kabinet met een program van actie, voor welks
ri»:htige uitvoering concentratie en sociaal
democraten zich verantwoordelijk stellen. Gelijk
zuivere politieke zeden trouwens gebieden te
doen."
De (a.-r.) Rotterdammer acht hare
partij geslagen, harder geslagen dan zij ook
bij pessimisten de berekening vermoedde.
De vraag dringt zich op: „"Wat nu?" en
daarop antwoordt het blad:
„Wat mi? ook die vraag dringt zich op.
Hot Ministerie-Heemskerk zal ongetwijfeld
zyn ontslag aanbieden. Al zou hei verdedig
baar zijn dat een Kabinet, aan het bewind ge
komen. toen de linkerzijde meerderheid was
en onmachtig tot regeeren bleek, geen reden
vond om heen t« gaan, nu die linkerzijde
"Wederom meerderheid b ©n wederom de gewet
tigde vrees voor machteloosheid aanwezig ia.
Evenwel om de beschuldiging van verkeerde
machtlust te ontgaan, zal het Kabinet zyn por
tefeuilles ter beschikking te stollen, te meer
omdat de uitdrukkelijke verklaring aangaande
'I I' ii i
de Tariefweb afgelegd, toch ©en spoedig aoo-
flict zou uitlokken.
Niet twijfelachtig is ook het wat q,u? ten aan
zien van he*, nieuwe Kabinet. Slechts één ant
woord is mogelijkaan de manuen der oo ik cu
ria tic met de achttien gocioal-demóoraten is ns
de leiding. Een concentratie-Kabinet, al dan
na et mot de sooiaal-dcmooraten fa* het Minis
terie, is de ©enige denkbare oplossing»
Zedelijke lafheid zou het rijn, Indien thans
rood© en rose spitsbroederen zich aan de ver
antwoordelijkheid tochten te onttrekken- Hon
optreden is in „de rechte of wöt ge, in
dezelfde kromme lijn, <He hij den electoralett
eriijd werd gevolgd.
Wat n^? het is een vraag niet alleen met
betrekking tot de toekomstige Kahdnetsfo*msx
tie, maar ook een© dtc beslag legt op atlea**
het komt vraagt de N. R, Ct - dat
dte coalitie zoo hard tegen den grond is ge
smakt?
„Het ia met één, zij het wat plat, maar vd-
komoa typeerend woord, to zeggen i de men
schen waren or beu Yan. Dit 1» wol, geloo-
ven wy, de groote oorzaak, dat de ab*g zoo ver
pletterend is neer komen te val Ion, Daarbij
kwamen dan nog het Tarief, dat Inzonderheid
in onze groote handelssteden den schrik er in
had gebracht, de grondwetsherziening, waarbjj
het op do openbare school was gemunt, en nog
enkele beweegredenen meer. Maar het élan,
do gloed waarmee is gestreden, de eensgezind
heid en de kraoht is tooh wel voor een machtig
gedeelte hierdoor veroorzaakt, dat men het coa-
litiebewind hartgrondig moe was. Men kon hot
niet langer verkroppen, en het is uitgebarsten,
dal er geen houden meer aan was.
Geen wonder. Wat wij nu rijf jaren long
de cotditte gewen hebben, heeft, een tegenzj
gewekt zonder weerga. Do coalitie elschte alle
goede hoedanigheden op als monopolie voor
eiohde eerlijkheid, de fierheid, de zedelijk
heid, do standvastigheid, do kraoht, de alieen,
Juiste beginselen. Zoo was de theorie. Doch
wat in de practyk daarvan aan den dag kwam
is bitter treurig geweest, t Was eon© politiek#
die maar één leiddraad scheen te erkennön zoo
te knutselen eu te laveeren, dat bij do stem
bus voor de eigen partij «jucces kon worden ver
kregen. Het was één wenden en koeren, ho-
gineélverlooohening en draaien naai" de omstan
digheden ^an bet oogenblik. Eene politiek, die
geen doel 6cheen te hebben, of haar doel niet
wilde erkennen. Minister Malefjjt maakte, na
zijn ofsobuwelijk mieverstand rechtsomkeert. Op
het gebied van de sociale wetgeving draaidou
de christelyk-historischen als een tol in het
rond. Minister Heemskerk diende een grond
wetsherziening ln met een kiesrechtartikel,
waaruit u de onwaarachtigheid tegengrijnsde.
Op elk gebied werd geschipperd, en gekonkeld,
niet het minst als het benoemingen gold.
Dit alles ie den kiezer» tot aan de keel toe
gaan zitten. Onze rondborstige Hollandsche
aard kwam spontaan in verzet togen deze poli
tiek. die wellicht het best wordt gekenschetst
door haar te noemen eene politiek „van achter
de mouw." Men begreep, hoe het volkskarak
ter werd aangetast en Tiaar beneden gedrukt,
en men besefte, dat daar een eind aan moest
worden gemaakt, of er zou onder bet vaandel
der zedelijkheid eene zedelijke inzinking des
volks ontstaan, waarvan het in geen tientallen
van Jaren zou op te .heffen zijn."
De (vrijzinnige) Arnhem sche C
rant wijst er op, dat de Coalitie het verlies
van 14 zetels niet heeft kunnen verhinderen,
ondanks alle middelen, die lm het werk zij)i
gesteld, niettegenstaande alle troeven, die
tegen links werdem uitgespeeld. Het blad
zegt dan weer zeer ad rem:
fJZy zal voor zich zelf het antwoord dienen
to geven of het niet beter ware geweekt, bij
dezen verkiezingsstrijd minder scherpe lijnen
te trekken tusschen geloovigen en ongeloovigen
en. nam* het bekende woord, „den lieben Herrn
Gott o<us dern Spiel zu tossen." Op ttrijdleuzeu,
zóó hartstochtelijk, als rechts aanhief, op oor
logskreten. waarin zóózeer eigen belangen ver
eenzelvigd werden met de zaak Gods. behoorde
alleen een slag te volgen, die met een© over
winning Yan de tegenpartij eindigde. En zte.
de overwinning blijft uit. Is om in de ta3l
der Coalitie te spreken Gods arm verkort?
Of zou er nu. ©indelyk ©n onder den dwang
der feiten, ze'is bij de Coalitie een vermoeden
kunnen schemeren» dat hanr zaak n e t de
zaak dos Hecren was?"
Het sociaal-democratische hoofdorgaan
Het Volk betoogt in een artikel onder het
hoofd „Naar het Algemeen Kiesrecht", dat
wat Woensdag triomfeerde in de allereerste
plaats de zaak van het algemeen kiesrecht
was.
„Er werd in de afgeloopen campagne afbreuk
gedaan aan de coalitie door de antl-Kuyperiaait-
(tcho orthodoxie, maar deze, och arme zou
de regeering niet hebben omgezet. Er werd een
zeer actieve campagne gevoerd tegen de Tarief-
wet. Ongetwijfeld heeft z\j een aandeel in d©
overwinning. Maar de verbluffende verande
ring .«lie de Tweede Kamer Heeft ondergaan, do
sterke verschuiving niet alleen naar link?, maar
ln het bijzonder naar de sociaal-democratie, te
aülererst veroorzaakt door het onstuimig op
stuwen en het kloek beleid van het kiesrecht-
leger. Indien do concentratie-heeren die in
herstemming kwamen met een man van rcohto,
niet zoo verstandig waren geweest om onom
wonden den kiesrecht eisch der S. D. A. P. te
aanvaarden, de uitslag van Woensdag was niet
verkregen, het stxydbare deel der arbeiders
klasse bad niet zijn organisatie, zyn discipline,
zyn slagvaardigheid gereed gehad om hun de
zege te bezorgen. Zoo sterk als thans is de
begeerte neer de pc/li tick© volwaardigheid lil
do arbeidersklasse nimmer geweest; het poli
tiek besef, het verzet tegen toestand van
rechteloosheid vu in Ae arbeideraklaaso ntoun«r
zoo sterk, en het ral blijven groeien, het zal
een eroetlgd bedreiging worden voor iedere
regeering die do bestaande ktossebevcorr och ting
zou willen handhaven, tot aan den orbe.der
zoodanig ia recht gedaan. Totnogtoe zaten d®
gcloovige arbeider» al te veel vast aan hun re-
gcering, om openlijk uit te spreken dat ook
hun de kieerechtzaak na aan het hart ligt. Wij
ver «vachten, dat in de veranderde omstandig
heden vrijer dan tevoren bet stembiljet
voor de uitgestotenen zullen opeischen j met
verdubbelden aandrang zullen wij ben hun
klassoplicht onder het oog brengen, on a©n d&
demagogen die ook thans ben zouden wil
len afhouden van dezen allereerst noodigcn
frtrijd, is onze ©nverzoenltfko oorlogsverklaring
bij voorbaat verzekerd I