11°. 37
I2de Jaargang.
DE E EM LAN DER".
Hoofdredacteur: Mr. D.J. VAN SCHAARDENBURG.
.5»
Uitgevers: VALKHOFF Co
trekking liecft op den arbeid builen dc roos
ters bepaald. Wij hebben hier te doen met ar
beid volgens roosters bepaald cn ik geloof,
dat de zaak werkelijk eenvoudig is, dat de
laatste alinea van art. 18 derogeert aan dc vo
rige alinea's.
De heer Van Achterbergh. Mijnheer
dc Voorzitter, voor mij is dc zaak zoo eenvou
dig niet. U neemt het laatste gedeelte, maar
ik neem het middengedeelte, en ik zeg, dat zij
30 uren achtereen vrij moeten hebben. Na
tuurlijk zullen zij volgens hun rooster op
Zondag dienst moeten doen, maar waar blijft
dan hun recht in dit artikel omschreven, als
zij op Zondag moeten werken? Moet dan art.
24 toegepast worden, ja of neen? En dan zeg
ik: ja! De moreele zijde van de kwestie zegt:
wij moeten hun dit werk vergoeden, evenals
alle andere werklieden.
De Voorzitter. U doet alsof die laatste
alinea van art. 18 niet bestaat, maar de zaak
is, dat zij derogeert aan de eerste alinea's. U{
zegt: die werklieden doen Zondagsarbeid en
worden daarvoor niet betaald. Maar dat is
niet juist. Zij doen om de beurten op Zondag
dienst, cn u doet net alsof zij altijd Zondags
dienst hebben. De zaak is, dat er verschillen
de werklieden zijn, die per toerbeurt nu en
dan op Zondag een uurtje komen werken, en
daarvoor worden zij betaald. Overigens heb
ben zij hun 30 uren rust, en ik geloof, dat
dat enkele uurtje dat zij nu en dan komen
werken, van die werklieden nu niet bepaald
zulk een groote inspanning vergt.
De heer Van Aehterbergh. Mijnheer
de Voorzitter, maar u vergeet de categorie F.
Daar wordt maar door één werkman ge
werkt.
De Voorzitter. Er wordt hier precjes
gegeven wat de werklieden vragen. Zij vra
gen: „volgens den werkroostcr is van deze
werklieden de werktijd van Maandag tot en
met Zaterdag, doch daar deze werklieden om
beurten Zondagsdienst moeten doen en daar
voor geen vergoeding krijgen, zoo verzoeken
wij uw College beleefd hierop een gunstige
beschikking te willen nemen". En dat is pu
juist wat B. en W. doen. Ik begrijp niet wat
er nu nog te wensclien blijft.
Het amendement van den heer Van
Aehterbergh wordt in stemming gebracht en
verworpen met 15 tegen 2 stemmen, die
van de heeren Leinwebcr cn Van Aehterbergh.
De aanvullingen op art. 1 worden goedge
keurd z. h, o.
De heer Van der Wal. Mijnheer de
Voorzitter! In dit artikel wordt dc leeftijd
van de leden van het scheidsgerecht bepaqld
op minstens 25 jaar. Een scheidsgerecht is
nogal een belangrijke zaak en daarom wil
het mij voorkomen, dat deze leeftijdsgrens te
laag is gesteld. Ik stel daarom voor den leef
tijd te stellen op minstens 30 jaar.
Dit voorstel wordt voldoende onder
steund.
De heer Van Aehterbergh. Mijnheer
de Voorzitter! Ik zou over dit artikel niet ge
sproken hebben, maar op het oogenblik is de
kwestie wie de leden moet kiezen, de werk
lieden of dc Gemeenteraad. Geen enkel werk
man zou zoo gek zijn, dat hij menschen af
vaardigt, waarvan hij niet overtuigd is, dat
zij zijn belangen verdedigen. Het zal voor
hen dus ook een kwestie zijn, of zij jongen
menschen hun zaak willen toevertrouwen. Ik
voor mij vind, dat een man van 25 jaar soms
meer capaciteiten bezit dan een man van 70.
Het amendement-Van der Wal wordt in
stemming gebracht en aangenomen met
9 tegen 8 stemmen, die van dc heeren: Rijkens,
Van Aehterbergh, Van Esveld, Gerritsen, Van
Duinen, Van Kalken, Leinweber en Oosler-
veen.
Het gewijzigde art. 38 wordt goedge
keurd.
Art. 39.
De heer Van Aehterbergh. Mijnheer
de Voorzitter! In art. 39 b staat: „twee leden
en hunne plaatsvervangers uit een voordracht
van acht personen, .opgemaakt door dc vaste
werklieden". Ik vind hierin een onbillijkheid.
Wij benoemen de leden, en de werklieden
stellen, natuurlijk onder goedkeuring van B.
en W., een zeker aantal personen die kunnen
worden voorgedragen om hun belangen te
verdedigen. In Utrecht hebben wij gezien, dat
juist dc partij die het minste stemmen heeft
verkregen, bij dc verkiezingen, het grootste
contingent voor het scheidsgerecht mocht le
veren. Menschen aan wie dc belangen van dc
werklieden liet minst door die werklieden
worden toevertrouwd, worden door den Raad
gekozen, en de menschen waarvan men meent
dat zc lastig zijn, neemt men niet. Daarom
wil ik voorstellen te lezen: „Twee leden
en hun plaatsvervangers, uit een
voordracht opgemaakt door
de vaste werklieden". Dan hebben wij
nog het recht dc gcmakkelijkstcn als plaats
vervangers te stellen cn de lastigsten als le
den of omgekeerd. Ik geloof, dat het in het
belang van dc werklieden is dat zij menschen
gekozen krijgen in wie zij vertrouwen stellen.
Dit voorstel wordt voldoende onder
steund.
De Voorzitter. Maar mag ik u dan vra
gen, is dan niet het resultaat, dat de leden
worden benoemd uit een voordracht opge
maakt door de vaste werklieden, of liever,
door die werklieden zelf?
De heer Van Aehterbergh Mijnheer
de Voorzitter, dan krijgen de werklieden de
menschen, die zij het bekwaamst achten om
hun belangen te verdedigen. Wat is daartegen
het bezwaar?
De Voorzitter. Er staat, dat het een
voordracht moet zijn van 8 personen en nu
gaat u 8 schrappen en er 4 voor in dc plaats
zetten. Dan is het geen voordracht meer. Er
is toch veel voor te zeggen de keus zoo uitge
breid mogelijk te maken en den Raad de
grootst mogelijke bevoegdheid te geven om
uit alle mogelijke categorieën te kiezen. U
spreekt van lastige en gemakkelijke men
schen. Dat is niet gelukkig gezegd. Dc Raad
moet diegenen kiezen, die bij hun vakgenootcn
in aanmerking komen en overigens waarbor
gen geven van een goede rechtspraak.
Dc lieer Jorissen. Mijnheer dc Voorzit
ter! Het heeft mij gefrappeerd dat dc heer
Van Aehterbergh heeft gesproken van den
Utrechlschen Raad. Hij zegt: „daar hebben zc
uit de voordracht van de werklieden juist
diegenen benoemd, die het minste stemmen
hadden". Hoe bewijst hij dat? Hoe kan men
dat welen? Hij zet de bewering op, dat juist
diegenen zijn benoemd die niet het vertrou
wen van de werklieden hadden. Ik zou dat
wel eens graag bewezen willen zien. In uw
woorden ligt opgesloten: omdat zij zoo
weinig stemmen hadden, heeft men ze
benoemd. Als u dat bewijzen kunt, is het
goed, maar als u dat niet kunt, dan is het ge
woon weer een praatje.
De lieer Van Aehterbergh. Mijnheer
de Voorzitter, dc heer Jorissen begint weer
een beetje hatelijk te worden. Dat laat mij
vrijwel koud. Maar wanneer uitgemaakt is,
dat gekozen zijn dc menschen, die bij de werk
lieden de minste stemmen hebben gekregen,
dan moet de heer Jorissen maar eens het te
gendeel bewijzen van wat ik heb gezegd. An
ders is het weer het oude praatje van den
heer Jorissen.
Dc heer Jorissen. Neen, mijnheer de
Voorzitter, de heer Van Aehterbergh beweert,
dus moet hij bewijzen. Hij moet bewijzen, an
ders hebben wij aan zijn gcheele stelling
niets. Hij zet een stelling op, en nu kan ik al
leen zeggen: Och, Mijnheer Van Aehterbergh,
bewijs mij dat alstublieft. Den vorigen keer
heb ik ook gezegd: „wil mij dat alstublieft even
duidelijk maken." Maar toen heeft de heer Van
Aehterbergh geantwoord: daar moet ik niets
van hebben. Ja, dat kan "gebeuren. Maar als
hij zegt: ze hebben juist die menschen ge
kozen, dan moet hij dat bewijzen.
De heer Van Aehterbergh. Dc heer
Jorissen begint weer over dc waterleiding.
Mijnheer dc Voorzitter!
Dc Voorzitter. Laat ik u nu in alle
kalmte deze opmerking mogen maken. Het
debat gaat weer op zijwegen. De heer Joris
sen vraagt u, uw bewering te bewijzen. Nu
komt u weer van het een op het ander. Het
was toch een eenvoudige vraag.
Dc heer V a n A c li t e r b e r g h. Ik heb die
officiêclc gegevens niet bij mij, mijnheer de
Voorzitter.
De Voorzitter. Die officiëele gegevens
zult u ook nooit kunnen vinden, omdat dc ge-
heele zaak neerkomt op een stemming van
den Raad. Ieder kan daaruit dc conclusie
trekken die liij wil, maar te bewijzen valt er
niets.
Intussclicn, nu is alleen aan dc orde uw
amendement, en daarover wil ik dit opmer
ken.
Wij hebben twee leden en twee plaatsver
vangers te kiezen. Dat zijn vier personen. Nu
moeten wij toch een voordracht hebben van
minstens tweemaal vier personen, anders is
de Raad niet vrij in het doen van een keuze.
De heer Kroes. Mijnheer de Voorzitter,
ik geloof, dat het daar juist om te doen is. U
slaat den spijker op den kop.
Dc Voorzitter. Maar dan is redactio
neel dit amendement ook niet in orde, wnnt
er is hier geen voordracht meer. Dan be
noemt niet de Raad, dan benoemen dc werk
lieden.
De heer Jorissen. Dan begrijp ik niet,
dat hij niet voorstelt, dat de werklieden zelf
benoemen. Laat hij dan consequent zijn!
Dc V o o r z i 11 c r. Ik had eigenlijk niet ge
dacht, dat dergelijke onderwerpen hier ter
sprake zouden komen. Wij halen nu het ar
tikel van het scheidsgerecht uit het Werk
lieden-Reglement en maken er een nieuw
hoofdstuk van met enkele bijvoegingen. Maar
nu komt dc heer Van Aehterbergh hier met
een principieele kwestie. Is dat nu gewenscht?
Het werklieden-reglement is pas in werking
het scheidsgerecht is pas benoemd. Moeten
wij nu gaan, klagen over het scheidsgerecht,
terwijl de werklieden zelf niet hebben ge
klaagd? Laat ik u een goeden raad mogen
geven, n.l. dc zaak te laten zooals zij is.
De heer Van Aehterbergh. Om de
vijf jaar hebben wij pas een herziening, en
waar thans gelegenheid wordt gegeven om
bezwaren naar voren te brengen, kunnen wij
dit meteen behandelen. Ik vat tenminste de
gelegenheid aan om te trachten deze wijzi
ging te krijgen.
De lieer Kroes. Mijnheer de Voorzitter, ik
zou den heer Van Aehterbergh op den man
af willen vragen: is hem door werklieden van
de Gasfabriek daarom gevraagd?
Dc heer Van Aehterbergh. Ja, mijn
heer de Voorzitter!
De heer Kroes. Mijnheer dc Voorzitter,
zou 'hij dan willen zeggen waarom? Is er
soms gesproken van onbillijkheid?
De heer Van Aehterbergh. Omdat het
bij de vorige stemming is uitgemaakt,
hcer de Voorzitter, dat het kantje-boordje «i
is gegaan, dat menschen door den BwJ be
noemd worden die zij werkeb'jk als h%n .tct-
dedigers wcnschen.
De heer Oostervccn. Mijnheer dc Voor
zitter, ik wil even opmerken, dat de wijziging
zooals zij door den heer Van Aehterbergh
wordt voorgesteld, door ons onmogelijk kan
worden aanvaard. Er staat, dat dc Gemeente
raad benoemt Maar wanneer er vier perso
nen zijn, dan benoemt de Gemeenteraad niet
meer. Hij zal dus het gcheele artikel moeten
wijzigen en moeten zeggen: de Gemeente
werklieden wijzen zelf hun leden cn plaats
vervangers aan. Dat is veel juister. Dan wijst
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Van 15 regelsf 0.50»
Elko rogol moer0.10
Dienstaanbiedingen 25 cents by vooruitbetaling.
Grooto lettors naar plaatsruimte.
Voor handel on bodrijt beslaan zoor voordooligo bopalingeh
tot het herhaald ndvortooron in dit Blad, bij abonnement
Eono circulairo, bovattonde do voorwaarden, wordt oy
aanvraag toegezonden.
gendheden een
moeten zij do
vaarden-
j gedelegeerden
i heden een uit-
de gasten zijn
landschc zaken
5 stad Bukarest
gedelegeerden
:n nog eens bij-
eitcn te vervul-
ertrekken. Dc
ïaar Sinain.
'rvische gezant
erkentelijkheid
uitgedrukt voor
un, dien Frank-
aan Servië te
ilkankrisis.
iroscu heeft van
geluk wensching
Mi van don vre-
•rraad heeft het
.tvlie
Üisatie is heden
i zich reeds op
li/oenen in vre-
at het gros van
van Balkislcpe
cmadal, op zijn
ichten in brand
ir een dagorder
aan de ovcr-
n den loop van
welke eindigde
g van de Bul-
wordt aldus
het oogenblik
aar uwe baard
oel op ons neer.
.j bepaalde vcr-
Zij wilden ons
,s mri liet bloed
n. Verontwaar-
hliglieid kon dc
l besluiten zich
gen. Geen enkel
chiks on zonder
Tsjrida, Bibra,
nlere Maccdoni
ibrocders leven,
genooien uitgc-
inks den moeie
i met succes be-
e reeks onvoor-
en onze krach-
alle kanten in
/ij genoodzaakt
onderteekenen,
staat was tegen
cvaar te loopen,
Uitgeput maar
onze roemrijke
i, roemvolle da-
i van uwe lield-
eschouw ik het
mons Bulgarije,
ibaaj-heid uit te
mooile, al hel
ronde een reu
zenstrijd. Do geschiedenis on lo t nageslacht
zullen oordoelen on waardeerem. Zij zullen in
gulden letteren (boekstaven hoezeer gij w
verdienstelijk hebt gemaakt jegens het va
derland. Verhaalt aan uwe kinderen cn klein-
kinderen de dapperheid van de Bulgaars oh*
soldaten. Bereidt hen er op voor, dat zij een
maal hot roemrijke werk zullen moeten vol
hooien, dal gij begonnen zijl.
De koning besluit mol afscheid te nemen
van zijne roemrijke soldaten, zijne w-utrdu
medewerkers.
Bij de grensbepaling tussclion Bulgarije c*
Griekenland is aan de Grieken Kawailu left
doel gevallen. Daarentegen is aan Bulgarije
de haven van Lagos toegekend. Daarover
wordt uit Bukarest aan-de Ncuc IToLe Press®
bericht:
Dc haven is zeer gunstig cn overtreft zeei
ver die van i'.awalla, omdat zij een vlak kust
land heeft. Intussohcn is dc streek rondom
Lagos een gevaarlijk koortsgebied; de moe
rassen moeten daar eerst worden droogge
legd. liet tabak land bij Lagos is het beste aau
de gcheele kust en heeft hi. r en daar een*
waarde van 2U,üOU francs per 1IA., terwijl hel
land bij lvawalla slechts 12,000 11,000 frs.
per HA. kost.
Petersburg, 11 Aug. De Nowoj»
Wrcmja schrijft: Het bericht, dat Rusland
nooit den steun van Frankrijk in dc Knvalla-
kwestie zou hebben gevraagd, maakt cene
opheldering dringend noodig, want men is m
Rusland gevoelig over alld kwesliën, die liet
bondgenootschap raken. Men was tot lieden
in Rusland overtuigd, dat het échec van Rus
land 'aan Frankrijk Qe pvijjlcn was. lieden
echter wordt dait tegengesproken. Waar is
nu dc waarheid? Wij dringen In naam van
Rusland er op aan, dat minister Sazonow zich
daarover zal verklaren. Anders zullen wij het
er voo r moeten houdendat het échec
van Rusland in de Kavalla-kwcstic een
voudig het gevolg is van cenc misdadige na*
latigheid van de Russische diplomatieke
ambtenaren.
Ween en, 11 Aug. Gewagende van het
verschil, dat thans'bestaat in dc standpunten
van Dnilsclilan-d cn Oostenrijk in de vredes-
kwestie, verzekeren wel ingelichte kringen,
dat er volstrekt geen gevaar bestaat, dat die
verschillen afbreuk zullen doen aan bet Oos-
Icnrijkscli-Duitsche bondgenootschap, welks
basis onwrikbaar is. Oostenrijk volgt in het
tegenwoordige geval oen politieke gedrags
lijn, overeenkomende met zijne eigen be
langen, die voor de Ralkanlandcn een ste-
vigon toestand eischcn met een blijvend en
vrede. De monarchic verheugt zich cr in, te
dion aanzien zich te bevinden in gelijkheid
van inzicht niet Rusland. Men weel in Wee-
non, dat de Oostenrijksch-Russ'i.schc toenade
ring in Berlijn zeer gunstig wordt bekeken
als een nieuwe waarborg voor dc handha
ving van den algcmcenen vrede»
K o n s t a n t i n o p e 1, 11 Aug. De offici-
eelc tekst van hel antwoord der regeering
op dc vertoogen der ambassadeurs is aldus:
In antwoord op de verklaring, die Uwo
Excellentie mij wel hoeft willen doen uit
naam van uwe regoonng, haast ik mij u incde
•e deden, dat do keizerlijke regeering steeds
cr naar heeft gestreefd zicli le god ragen naar
de -door hot verdrag van London gestelde be-
likjë levenloos op den grond. Buiten in de
hoornen tjilpten de vogeltjes in hun droom,
ergens heel in de verte, loeide de stoomfluit
van een- zeébool.
Maar door al die stemmen van den nacht
heen hoorde Nelly voortdurend den mono-
lonen riemslag van roeiers
Den volgenden namiddag was de lieelc be
volking van Leliënland aan dc haven bijeen
gekomen, de aankomst afwachtend van de
visschershoot der Pi eters ens. Er was geen
mist, maai' loodgrauwe wolken bedeQctcn
den hemel, die in het noorden blauw-geel ge
kleurd was.
Geen geluid liet zij (hooren, maar het schok
ken van haar lichaam bewees, dat zij hart
stochtelijk weende.
Toen gingen de ongelukkigen naar huis om
•hun rouwkleeren aan te trekken.
Niet lang daarna verscheen het scheepje,
gedragen op de ruggen der golven, en Nelly,
liet bevende lichaam geleund tegen een boom,
hield er haar starenden blik op gevestigd.
Do oude mannen aan den wal ontblootten
zich het hoofd en met gevouwen handen ba
den de vrouwen in stilte.
Op het scheepje kon men reeds de zwarte
kist zien staan; ook ondersdhei'dden som
migen al den grijpen Pie-teisen, naast dc
bmeld hij Nelly naar haar kamertje, cn na
dat hij haar goeden nacht gekust en zorg
vuldig toegedekt had, zocht hij zijn eigen
legerstede op.
iHet meisje ging overeind in haar bed zit
ten, en luisterdeKletterend begon dc re
gen heer te vallen, hevig schudde de wind
de boomen heen en weer en de>ed de woning
in al haar voegen kraken.
Nelly slootte het venstor open en. luisterde.
Door den strijd der elementen heen was
hel haar als hoorde zij scherpe kreten. Wel
licht hel schel gekrijsch der boven de on
stuimige zeo heen en weer schietende storm
vogels? Of het geweeklaag dor door den rc-
het bosch? Wie
spreken tot den
den woedenden
tuimige zee, uil
den stto-rm gc-
t Nelly zich ti
>eg ligt zij' daar
n wel roept de
tchtelijk duister
moet!
ij zich, als ging
jelct ze in liaar
jaar borst lie hi
lc lage venslcr-
ïd staan. Bij liet
idlitlamp, werpt
kamer cn keert
boezem 'n brief
hem in den bij
na, als kreeg zij
feit zij voor den
slaapkamer en
kust 'dien IiefliaaUe" malen, 't Volgende
oogenblik echter klimt zij reeds het raam
uit en snelt door de achterdeur van den tuin
naar dc havon.
De regen heeft opgehouden; de wolleen
scheuren zich vaneen.
Zij struikelt over steenen, valt over boom
wortels, springt weer overeind en snelt ver
der, altijd verder. Bij de boot staal zo stil. De
zwairte rouwvlag aan do raast wappert, als
wuift ze haar een welkomstgroet toe.
En Nelly, hel lieve, van kindsbeen al met de
teederstc zorgen omringde meisje, stapt in het
koude wator en klautert in de boot.
Voortdurend trachten de golven hel vaar
tuigje mee te sleui en,. maar liet touw houdt
het stevig terug, alsof de aarde het niet
wilde iaten gaan.
Weg, wog van u voor altoos, ellendige plaat!
van lijden en van smart. ...1
Nelly neemt haar zakmesje en begint,
waanzinnig van opwinding, liet touw door
te 'kerven.Daar ziet zc 'n bijl liggen, cn
vol ongeduld grijpt ze dien.... Eindelijk! Een
reusachtige golf heft het bootje 'op, het touw
knapt aien met 6ön forsclic ruk is de
boo't in de wilde zee, in de duisternis, in den
nevel
De arme Nelly wordt meegevoerd door het
vaartuig van den dood.Het woest gebuldei
van dc zee cn 't geweeklaag der krijgsdhcmlo
stormvogels begeleiden haar.
XV.
Sim&ndy was gewoon 's morgens vroeg op
te staan; dan stak hij de lamp aan cn zette
zidh aan de studie. Sinds weken namelijk
was hij hard aan 't werk voor hel examen in
de Hollaiidsche taal, dat hij weldra zou moe
ten afleggen. De Hongaarsche on Duitsche
studenten wedijverden met elkander op elk
gebied. In het bierdrinken hadden de Duit-
schers altijd overwonnen, nu echter volgde
hel examen en dat zou de beslissing geven.
Van lie Diuitschers bereidden er zioh vijl voo
van do Hongaren alleen Simundy, want GA-
bor Puskés, hoe verlangend ook steeds naar
den triomf van zijn cagcn natie, tirok zich
voor dezen strijd toch wal lea* zijde, daar
zijn kennis van het Hollandsch maar juist
voldoende was, om de juffrouw in den na
burige» sigarenwinkel een paar vroolijike
oogenblikken le bezorgen.
Wordt vervolgd*
