BINNENLAND.
handeJingen mag spreken. "Wat fed/belijk is ge
schied, was nidts dan éeite godachterewfese-
ilmg tussoben vertegenwoordigers van de
Duitsdhc en Fransdhc groep financiers, dlo
in Aziatisch Turkije rechter» en belangen be
zitten. Dozo gedachtenwissetm-g was particu
lier en zonder verbintenis. Er kunnen ©enige
punten schriftelijk geformuleerd zijn, om den
ftrihkrod van die besprekingen' vast te houden,
maar dat 4s geschied in een vorm, waardoor
geene verhirrfticrrössen zijn gevestigd, zoodat
ïtdg geen van de bedde partijen nieuwe rech
tten vedkregen en bestaande rechten prijs
gegeven heeft
Parijs, 28 Aug. De Temps bericht uit
IBerlijn, dat hef accoord, waarover tusschen
Turkije, Engeland en Duitschlarid onderhan
deld is betreffende het laatste baanvak van
den Bagdadspoorweg en de scheepvaart op
Be EupÉraat, gereed is om te worden ge
sloten. Het zal waarschijnlijk binnen kort
aan de pers medegedeeld worden.
Vereenigde Staten.
Washington, 28 Aug. De „Currence
is goedgekeurd door de democratische
jjaucus in het huis van vertegenwoordigers
en daarmee formeel aanhangig gemaakt in het
"Hongres.
Mexico.
New-York, 28 Aug. Een telegram
nil San Antonio bericht: Ten gevolge van
bevelen uit Washington is in allerijl eenio
strijdmacht, bestaande uit infanterie, kaval-
lerie en eene batterij artillerie naar de Mexi
caansche grens gezonden. Een gedeelte van
dezen macht heeft eene stelling betrokken
tegenover Browsvill, waar zich eene troep
Mexicaansche rebellen bevindt; een ander ge
deelte is gelegerd tegenover het hoofdkwar
tier van den generaal van he»t Mexicaansche
bondslegcr Larcda.
Een hulptroep van 1000 man staat gereed
om te vertrekken.
Een telegram uit Mexico bericht, dat de
Mexicaansche regcering het zwijgen be
daart over de boodschap van president Wil-
lon aan het Amerikaansche congres. De mi-
aistcr van buitenlandsche zaken Gambsa heeft
san de permanente commissie van het Mexi
caansche congres alle bijzonderheden van hot
geschil overgelegd, zonder daaraan beschou
wingen vast te knoopen.
Eene tweede nota van president Wilson
drong slechts op een onmiddellijk antwoord
flan wat de vraag betreft, dat Huerta zou
worden uitgeschakeld uit den verkiezings
strijd. Wilson gaf daarbij te kennen, dat als
Mexico onmiddellijk handelde overeenkom
stig zijne voorstellen, hij aan de Amerikaan
sche bankiers zou laten weten, dat de regee
ring der Vereenigde Staten het verschaffen
van eene dadelijke leening aan Mexico zou
begunstigen, groot genoeg om de tijdelijke
behoeften van het tegenwoordige bestuur te
dekken. Gamboa antwoordde, dal geeno lee
ning kon worden aangeboden, die groot ge
noeg was om hen, die met de zorg voor de
nationale waardigheid belast waren te be
wegen die waardigheid op zijde te zetten. De
vervulling van bet verzoek betreffende Huer-
ta was onmogelijk, want Mexico zou op die
Wijze niet alleen zijn souvereinitelt prijs ge
ven, bet zou ook zijne toekomst in gevaar
brengen, omdat dan de toekomstige presi
dentsverkiezingen onderwerpen zouden zijn
aan het veto van den president dier Veree
nigde Staten.
Staatssecretaris Bryan heeft gisterenavond
aan het gezantschap en aan de consuls van de
Vereenigde Staten in Mexico geseind, dat zij
alleen steun moeten verleenen aan de uit
Mexico vertreikkende Amerikanen; behoefti-
gen moeten metgeld gesteund worden. De
consuls moeten in voorkomende gevallen ook
de vreemdelingen helpen.
Morgan heeft van Luid een telegram ont
vangen, waarin wordt bericht, dat Limboa
eene nieuwe nota heeft gezonden.
New-York, 28 Aug. De Herald bevat
een telegram uit Veracruz, berichtende dat
Lind naar Mexico is terug geroepen met de
verzekering, dat de laatste voorstellen van
Wilson zullen worden aangenomen, daaron
der begrepen de uitschaking van Huerta als
candidaat voor hot presidentschap.
Volgens een telegram uit Washington geeft
men in het Witte Huis toe, dat niet-officieele
berichten, gelijkluidend met die van de He
rald, ontvangen zijn. Men weigert achter zich
over de zanik uit te laten bij gebreken van
offieieele berichten
Washington, 28 Aug. Het wordt be
vestigd, dat Lind naar Mexico teruggeroepen
Is. De ambtenaren van bet Witte Huis zijn
Van meening, dat de Vereenigde Staten zullen
volharden bij den eisch der uitschakeling van
de candidatuur van Huerta voor het presi-
lentschap.
Washington, 29 Aug. De president
maakt zich gereel om te vertrekken naar een
Eomerhuis in New Hampshire, waar hij
eenige dagen denkt te vertoeven. Staatssecre
taris Bryan is van plan zijne voordrachten
in de steden van New Hampshire te hervat
ten.
Er worden op het oogenblik geene troepen-
versterkingen op de Mexicaansche grens uit
gevoerd. Er zijn geene pogingen aangewend
om de vreemde autoriteiten te bewegen
Merico te verlaten.
Allerlei.
Londen, 29 Aug. Nadat eene vergade
ring van de schil<ierspatroonsvcix^eniging ge
houden was, confereerde heden a/vond eene
deputatie met vertegenwoordigers van de
oojnmdssie voor handelsgeschillen. Er werd
eten nieuw voorstel van de patroons overwo
gen. Ofschoon men rtiet tb't eene oplossing
kwam, zal hot voorstel morgen aan de ver
gadering van vertegenwoordiger der werk
lieden onderworpen worden. Het schijm waar
schijnlijk te zijn, daft de staking zal eindigen
Riga, 28 Aug. 5500 werklieden van de
Afllgemeine Elektrizatltsgeselschaft hebben
bet werk gestaakt.
Heisin gfors, 28 Aug. In bet hier ge
vestigde filiaal van de Duifsche ABgemeine
j ElektrizttStsgesellschaft zijn verduisteringen
toot een bedrag van meer dan 200,000 mark
kmtddkt. De beheerder Fegner en een vrou
welijke kassier zijn gevangen genomen.
Lee de, 28 Aug. Tengevolge van het
p vap chso stoomkètfil tn de staalfa*
•brtek Amaieron, zijn tot dusver 9 personen
(overleden.
De Staatscourant van Vrijdag 29 Augus
tus bevat o.a. de volgende Koninklijke Be
sluiten:
bevorderd tol hoofdcommies der posterijen
H. Vogel, commies der posterijen lte klasse;
op verzoek eervol ontslagen F. A. Shrisher
vice-consul van Nederland te Nicolai" onder
dankbetuiging en benoemd als zoodanig bul
ten bezwaar der schatkist V. Fischer;
eervol ontslagen wegens licbaamsgebre»
!ken de reserve 2e luitenant A'. A. H. Coe-
bergh van het 4e regiment infanterie;
benoemd tof burgerlijk onderwijzer bij het
instructie-bataljon L. Slingenberg, hoofd
eener bizondere school te Kampen en E. de
Groot werkzaam aan de Marineschool voor
M. U. L. O. te Kampen, wonende te Zwolle;
benoemd tot leden van den pensioenraad
voor gemeente-ambtenaren mr. Th. II. de
Meester, dr. J. Coert mr. J. A. Locff, jhr. mr.
S. Laman Trip, resp. lid en voorzitter en leden
van den burgerlijken en militairen pensioen
raad en mr. L A. Bybau, secretaris van
Delft; tot voorzitter van den pensioenraad
voor gemeente-ambtenaren mr. Th. de Mees
ter.
verlof ver.cend tol het aannemen «Ier onderschei
dingsteken en achter hunne namen vermeld, aan
na te noemen personen
P. Kikkert, gezagvoerder in dienst van de Ko
ninklijke Hollandscho Lloyd, te Heemstede, ridder
kruis 1ste klasse der orde voor maritieme verdien
sten, hem door Z. M. den Koning van Spanje ge
schonken
A. E. Monchen, te 's-Gravenliage, ridderkruis der
orde van de „Mérite Agricole", hem door den
Franschon Minister van Landbouw geschonken
E. Neuberg, koopman to Amsterdam ridderkruis
vierde klasse van de Koninklijke Kroonorde van
Pruissen, hem door Z. M. den Dnitscken Keizer,
Koning van Pruisson, geschonken.
Gisteren ten half twaalf is H. >L de
Koningin-Moeder per Staatsspoor uit Soestk
dijk in de resident-4 teruggekeerd.
H. M. de Koningin, vergezeld van eene hof
dame en Haar Adjudant kapitein luitenant
ter zee Hooft Graafland, en Z. K. II. de Prins,
die vergezeld was van Zijn Adjudant, luite
nant ter zee le klasse Bijl de Vroe, verwel
komden Hun Moeder op het perron vóór de
Koninklijke Wachtzaal, waar een hartelijke
begroeting plaats vond.
Mede waren ten ontvangst tegenwoordig de
Grootmeester van het Huis der Koningin-
Moeder, Jhr. de Ranitz; de burgemeester, Jhr.
mr. dr. van Karnebeek en de Gouverneur der
Residentie, Luitenant-Generaal de Meester.
De Hofrijtuigen, bestemd om H. M. de Ko
ningin-Moeder naar Haar Paleis in het Voor
hout te brengen, reden ongebezigd weg, daar
Zij met Koningin en Prins, onder gejuich
eener in de Rijnstraat verzamelde menigte,
plaats nam in de auto waarin het Koninklijk
Echtpaar naar het station was komen rijden.
Koningin en Prins brachten de Koningin-
Moeder naar het Paleis in het Voorhout en
reden toen dadelijk verder naar het Konink
lijk Paleis in het Noordeinde.
De opening van het Vredespaleis.
GislercnimiKidag te half drie heeft in de
groote rechtzaal van het Vredespaleis dc
plechtige opening van dit Paleis, tevens over
dracht van het gebouw door het bestuur der
Carnegiestichting aan den Raad van Beheer
van het Permanent Hof van Arbitrage,
plaats gehad, in tegenwoordigheid van H. M
de Koningin, H. M. de Koningin-Moeder en
Z. K. II. den Prins en van een 4 500 tal ge-
noodigden, de Eeeren allen in groot ambts-
costuum of m rok en witte das, dc dames in
schitterende toiletten. Op de galerij waren
een dertigtal plaatsen voor de pers gereser
veerd.
Bij het binnentreden van de Koninklijke fa
milie, welke aan den ingang van het gebouw
ontvangen werd door den voorzitter en den
secretaris van het bestuur der Carnegie-
stichting, den minister van Staat 'hr. mr. A.
P. C van Karnebeek en mr. R. J. H. Patijn,
hief een a capellakoor, onder leiding van
Ant. Averkamp, uit Amsterdam, het Wilhel
mus aan.
Alvorens binnen te treden in de groote
rechtzaal, had de Koningin zich in het Pa
leis den heer en mevrouw Carnegie doen
voorstellen.
Tot bijwoning der plechtigheid waren uit
genood!gd, behalve de heer en mevrouw Car
negie en de ministers, hoofden der departe
menten van bestuur, de hoofden der gezant
schappen, geaccrediteerd bij het Nederland-
sche Hof, tevens als zoodanig leden van den
Raad van Beheer van het Permanent Hof
van Arbitrage, met de eerste secretarissen
van Eunnc legatie, de 40 scheidsrechters in
het Hiof van Arbitrage uit alle werelddeelen,
van welke, behalve de Nederlandsche scheids
rechters, aanwezig waren de heeren De Mar-
titz (Duitschland) en de Staff (Oostenrijk),
Strauss (Amerika), baron Descamps (België),
dr. Concha, Cru eh a ga en Alvarez (allen
Chili), de Quesada (Cuba), Leon Bourgeois,
Daron d'Estournelles de Constant en prof. Re
nault (allen Frankrijk), Kebedgy (Grieken
land), Fusinato en Tittoni (Italië), Gram
(Noorwegen), Valdes (Panama), Calderon
(Peru), De Penha Garcia (Portugal), Dis-
seseu (Rumenië), baron de Taube (Rusland),
de Vesnitch (Servië), d Orelli (Siam), Hara-
marskjöld en dr. Hellner (Zweden), Huber
(Zwitserland), Z.Exc. Effendi Nouradoun-
ghian (Turkije). Verder behoorden tot de
aanwezigen eenige vreemdelingen, geen
scheidsrechters in het Hof, doch vooraan
staande persoonlijkheden op het gebied der
vredesbeweging of op ander gebied, als lord
Weardale, president der interparlementaire
unie, dr. Hill, oud-gezant van Amerika te
's Gravenhage, Eragelsche geestelijken, Fned
en anderen.
Voorts waren genoodigd de leden van den
Raad van Toezicht der Carnegiestichting, een
zeker aantal leden van de Staten-Generaal en
van den gemeenteraad, met Burgemeester en
Wethouders, vertegenwoordigers uit de
hoogste staats- en rechtscoïlegiêu, enkele
hoogleeraren op volkenrechtelijk gebied in
ons land en hooge burgerlijke autoriteiten
Het capellakoor voerde ook tijdens de
plechtigheid eenige oud-HoHandsche liederen
uit.
Deze plechtigheid was van zeer eenvoudig
karakter en bestond uit twee redevoeringen,
ééne van den voorzitter van het bestuur der
Carnegiestichting ter overdracht van het Pa
leis en ééne van den minister van Buiten
landsche Zaken» voorzitter van den Raad van
Beheer van het Permanent Hof van Arbi
trage, ter aanvaarding van het gebouw.
Na afloop der plechtigheid werd het ge
bouw bezichtigd door de leden van het
Vorstelijk Huis en de genoodigden.
Aan de rede van den voorzatter van de
Carnegiestichting, jhr. mr. Van Karnebeek, is
het volgende ontleend
Spr. begon met darik te zeggen aan de Ko
ninginnen en den Prins voor hun tegenwoor
digheid bij de opening van het Vredespaleis,
dat aldus is genoemd, omdat het bestemd is
tot zetel Ce dienen voor de belangrijkste
schepping der vredesconierentlön en omdat
alles wat hier geschiedt, gedaan zal worden
in het belang van den vrede j van den vrede
door recht.
Spr. zette vervolgens de beteekenis en dc
werking uiteen van het Hof van Arbitrage, in
zijm tegenwoordigen vorm. Het berust geheel
en al op de vrije toestemming der Staten, op
de eer en de goede trouw.IIet bezit geen an
dere sanctie. Juist daardoor heeft het een
hooge zedelijke waarde, die het boven eiken
anderen vorm van rechtspraak verheft. Het
eerbiedigt In voldoende mate de souvereini-
teit van iederen Staat, hetgeen van het aller
hoogste gewicht is. Wel beroept men zich op
de noodzakelijkheid van een dwingende
kracht om dc uitspraken van een scheidsge
recht tc kunnen doen uitvoeren, maar die
noodzakelijikheid heeft zich tot dusver niet
laten gevoelen. Spr. achtte het gevaar voor
de souvereinitelt der Staten en voor den
vrede, bij de organisatie van zulk een mili
taire macht en bij het gebruik dat men er
van zou maken, groot. Evenzeer verwierp hij
het denkbeeld van een voortdurend zetelende
rechtbank voor welke iedere Staat eiken an
deren Staat zou kunnen dagen en die be
voegd zou zijn alle klachten te berechten.
Een Instelling van dien aard is slechts moge
lijk tusschen verbonden Staten, en men zou
dus moeten beginnen met de vorming van
een Bond van de beschaafde wereld.
Hetgeen imtusschen beproefd zou kunnen
worden en reeds beproefd ls, dat is de orga
nisatie, naast het Permanente Hof van Arbi
trage, van bijzondere rechtbanken, die de
bevoegdheid zouden bezitten om in zekere
internationale geschillen, die hoofdzakelijk
bijzondere belangen betreffen, eene beslissing
te geven; op deze wijze een internationale
rechtstitel scheppende, uitvoerbaar voor de
nationale rechtspraak. Intnsschcn aldus
Spreker dit zijn vraagstukken var be
lang voor hen, die zich met het internatio
nale recht bezig houden.
Hetgeen de groote massa belang inboe
zemt, is de invloed welke van het Vredespa
leis kan uitgaan op Eet behoud van den
vrede. Welnu, tot dusver heeft men nog niets
gevonden dat meer afdoende in die richting
gaat dan de arbitrage in de internationale
conflicten en geschillen, welke zich aanhou
dend voordoen,
Het Permanente Hof, dat in het Vredespa
leis zal zetelen, heeft In deze richting reeds
veel gedaan en kan nog zeer veel doen, om
dat het door het onpartijdige karakter van
zijne inrichting, bij. uitstek geëigend is om
zijn tusschenkomst te verleenen in de ern
stigste conflicten als men zich tot het Hof
wil wenden.
Inmiddels is het van belang om zijn be
staan .kenbaar te maken op zichtbare en in
het oog vallende wijze. Een vurig Vredes
apostel, die over machtige middelen beschikt,
zag in dat het prestige van het Hof van Ar
bitrage er aanmerkelijk bij zou winnen over
een inrichting zijner waardig, en geschikt om
indrukwekkend op de verbeelding te werken.
Te dien einde schonk hij anderhalf millioen
dollars voor den bouw van het Vredespa
leis.
Het was van Carnegie een edelmoedige
daad. ingegeven door verheven beweegrede
nen en nu zijn edele bedoeling is verwezen
lijkt, kan men zeggen, dat hij veel voor do
menschheid heeft gedaan.
Spreker richtte zich daarna in de Engel
sche taal tot Carnegle als volgt
Deze dag is voor u een glorievolle. Gij staat
hier, als het ware, vóór de geheele beschaafde
wereld, vóór de vertegenwoordigers van de
42 staten die tot het Permanente Hof van Ar
bitrage zijn toegetreden, vóór de Gebiedster
van het land, dat klein in omvang, maar met
een ruime plaats in de geschiedenis, om die
reden uitverkoren is om aan deze wereldin
stelling tot zetel te dienen. Gij schenkt op
dezen dag aan deze Instelling datgene, wat
het nog ontbrak en wat in uw macht stond
om toe te voegen aan haar macht. Gij ver
dient dank en eere! en verbonden aan het
Hof van Arbitrage, de beste instelling welke
oodf door de beschaafde staten gezamenlijk is
gesticht, xal uw naam bij het nageslacht on
vergankelijk blijven als de Stichter van den
Tempel des Vredes.
In het Fransch vervolgende gaf spreker
daarna een uitvoerige schets van de stich
ting van het Vredespaleis. Hij huldigde daar
bij Cordonnier, den ontwerper en diens me
dewerker, Van der Steur, die met groot ta
lent den bouw heeft geleid. Ook prees hij de
raadgevingen van de a&visecrende architec
ten Muysken en Knuttel. Het park en den
tuin dankt men aan den Engelschen tuinar
chitect Mawson.
De Nederlandsche Regeering schonk het
terrein, een waarde vertegenwoordigend
van 7 ton en naar den wenscli van de
tweede Vredesconferentie schonken de vreem
de staten zulke fraaie geschenken, dat daar
aan thans voor een groot gedeelte den schit
terenden en aantrekkelijken aanblik van het
Paleis is te danken.
Namens het bestuur sprak jhr. van Karne
beek daarvoor een woord van oprechten
dank.
Het toegangshek is een geschenk van
Duitschlandde granieten trapleuningen tot
aan de deur van Noorwegen; het graniet van
den gevel van Zweden; de klok van den to
ren van Zwitserland j de toegangsdeur kwam
uit België; de marmeren platen in de vesti
bule van Italiëde zes groote candelabres
tn de vestibule van Oostenrijk; de tapijten
in de voorzalen van Rumeniëde vensterrui
ten in de groote rechtszaal van Engeland
en Frankrijk gaf schilderijen en wandgobe-
lins.
Een monumentale vaas is van den Keizer
van Rusland.
De materialen voor het houtwerk kwamen
uit de Nederlandsche koloniën, Brazilië, Sal
vador en Haïti.
De groote marmeren trap ls het prachtige
geschenk van de gemeente Den Haag: de
vensterruiten die er het licht op doen vallen
zijn van de Nederlandsche Regeering, die bo
vendien eenige schilderijen ln bruikleen af
stond.
De muurbeschilderingen ln de zaal van
den Raad van beheer vormen het Japansche
geschenk; het Japijit ln die zaal schonk Tur
kije.
Boven aan de groote trap staat een ver
kleining van het vredesgedenkteeken op den
top der Andes (geschenk van Argentinië) ter
wijl China en Griekenland vazen schonken.
De Nederlandsche Mij. van Nijverheid
bood vensterramen aan; en buitenlandsche
en Nederlandsche vredesvereenigingen ga
ven borstbeelden van Koning Eduard VII,
van der Raudal Cremer, van Hugo de Groot,
zoomede het geschilderde portret van
Carnegie.
Wijlen Asser wiens nagedachtenis spre
ker huldigde schonk ten behoeve van de
bibliotheek een groot bedrag voor aankoop
van boeken; dc welbekende boekhandelaar
Nijlioff gaf de verzamelde werken van Hugo
de Groot en de Nederlandsche studenten een
klok voor de leeszaal. In den tuin heeft een
vereeniging van tuinbouwkundigen een rosa
rium geplant en de beeldhouwer Dupuis
plaatste er een zijner gewaardeerde werken.
De regeering der Vereenigde Staten van
Noord-Amcrika laat, ln marmer, een allego
risch beeldhoilwwerk uitvoeren dat een
plaats zal krijgen op het portaal van de
groote trap; Hongarije heef' vazen tor
zegd; Chili een beeldhouwwerk en Denemar
ken een porceleinen fontein voor de binnen
plaats.
Het Vredespaleis is verdeeld in twee
parallel loopende declen, ter eene zijde de
groote rechtszaal; ter andere rechtszijde de
kleine rechtszaal, bestemd voor arbitrage
van beperkten omvang.
Aan elk dier zalen verbindt zich een reeks
van vertrekken bestemd deels voor raadka
mers, deels voor de agenten, raadslieden,
getuigen enz. Op de bovenverdieping bevin
den zich twee hoofdzalen, waarvan de eene
bestemd is voor de zittingen van den Raad
van beheer, vervolgens kamers voor den
voorzitter van dien Raad; voor het bureau
van het hof en studievertrekken voor de
agenten en raadslieden.
In den onderbouw vindt men vele lokalen
voor de pers cn de stenografen en om er
„desgewenscht, een restaurant in te vesti
gen.
Het achtergebouw is bestemd voor de
bibliotheek en daar kan ook eventueel de
academie, voor internationaal recht ln wor
den gevestigd.
Het geheel van. zalen maakt het mogelijk
er bijeen te roepen conferenties te doen
plaats hebben.
Thans is het Paleis gereed. Spr. over
handigde den president van den Raad van
Beheer een étui bevattende een bewerkte
sleutel, welken de Duitsche regeering heeft
laten maken voor het toegangshek.
Spr. vertrouwde dat het Vredespaleis niet
alleen aan zijn bestemming zat voldoen,
doch bovendien door zijn aanblik en inrich
ting, naar Kuiten een schitterenden Indruk
zal maken.
Het Vredespaleis aldus eindigde spre
ker zal een tempel des Vredes zijn, waarin
zelfs als de golven van den oorlog aan den
gezichtseinder rijzen, de betere gevoelens een
wijkplaats kunnen vinden, om, evenals de
duiven van de Arke Noachs, na den storm
hun vlucht te hervatten.
De Minister van Buitenlandsche zaken, jhr.
mr. de Ma rees van Swindcren, Voorzitter van
den Baad van Beheer van La Permanent Hof
van Arbitrage, deze rede in de Fransche taal
beantwoordende, constateerde dat door de
opening van dit Paleis der Internationale
Justitie een belangrijke bladzijde is toege
voegd aan de geschiedenis der internationale
arbitrage, die pas in de laatste 12 jaar op
stevige grondslagen is gevestigd, dank zij het
geslacht der tegenwoordige staatslieden en
rechtsgeleerden. Dat zoovelen hunner deze
opening zijn komen bijwonen, achtte hij een
der schoonste getuigenissen voor het verhe
ven karakter dezer plechtigheid, waarvan, de
aanwezigheid van H.H. M.M. en Z. K. H. een
bijzonderen luister bijzet.
Hij herdacht vervolgens verschillende- be
roemde rechtsgeleerden voor het Arbitrage
hof, welke als rechters in verschillende arbi
trages gezeten hebben, doch thans niet meer
zijn, als Fuller (Amerika), Mouravieff en Mar
tens (Rusland), J.Iatzen (Denemarken), maar
in het bijzonder twee groote mannen, de mi
nisters van Staat Beernaert en Asser, aan wier
nagedachtenis hij een woord van eerbiedige
hulde bracht. Daarna huldigde hij de werk
kracht van de vier bestuurd eren. der Carne
giestichting (de vijfde, de heer Ruijssenaers,
oud-secretaris-generaal van het Arbitragehof,
die kortelings is overleden, werd door hem
herdacht) en bracht aan deze vier mannen,
de Ministers van Staat van Karnebeek, de Sa-
vornin Lohman, en de heeren de Beaufort en
Patijn den tol der dankbaarheid van den
Raad van Beheer van het Arbitragehof voor
hun arbeid, die een persoonlijk cachet heeft
gedrukt op den bouw van het Vredespaleis.
In het bijzonder bracht hij warme hulde aan
den Voorzitter der Carnegiestichting, den heer
van Karnebeek, ondanks zijn hoogen leeftijd
onverzwakt in werkkracht en helder van
geest, die, door de jaren zijns levens waarin
anderen, na een welbesteed leven als het zijne
naar welverdiende rust zouden verlangen, te
wijden aan een nauwgezet en onvermoeid
toezicht op den bouw van een monument, dat
naar zijn overtuiging Nederland's roem zou
verhoogen, een stichtelijk voorbeeld heeft ge
geven van een verheven opvatting van de pu
blieke zaak.
Achter deze vier intellectueele Palelsbou-
wers rijst de groote figuur op van den mil-
den schenker van het kapitaal, dat den bouw
mogelijk heeft gemaakt, Andrew Carnegie,
wien de ^Uitister in het Engelsch "warme hul
de bracht voor zijn milddadigheid, hem- ver
zekerende dat de mogendheden, in den Raad
van Beheer van het Arbitragehof vertegen
woordigd, eenstemmig belangrijke sommen
hebben gevoteerd om dit Paleis ook in de toe
komst steeds te doen blijven staan op het zeer
hooge peil, waarop het dank zij Carnegie's
schenking, is kunnen worden Ingericht.
In het Fransch zijn rede voortzettende, ver
klaarde de Minister uit banden van den heer
van Karnebeek, als symbool der overdracht
van het Paleis, (dat door den volksmond Vre
despaleis gedoopt ls) aan den Raad van Be-
•heer van het Arbitragehof, den sleutel daar
van te aanvaarden.
Zal dit Paleis nu beantwoorden aan zijn
verheven besteraming? Stellig neen, als men
verwacht dat het 't begin zal beteekenen van
den eeuwigen vrede twee woorden die al«
leen op een kerkhofhek op hun plaats zijn.
Stellig ja, als men zich bepaalt tot wat men-
schelijkcrwijs gesproken mogelijk en te ver
wezenlijken is Be Minister vertrouwde dat op
dit gebied het Paleis een zeer vruchtbaar
laboratorium zou zijn voor krachtige zede
lijke hernieuwing. Overigens legde hij er den
nadruk op dat niet zoozeer de inkleeding der
arbitrageverdragen van beteekenis is voor het
vermijden van conflicten als wel de geest, die
partijen bezielt. En in dit verband sprak hij
zijn voldoening uit over den algemeenen geest
die geheerscht heeft in de kringen van de ver
antwoordelijke mannen van het Europeesch
concert, die in de tijde overladen met ont
plofbare stoffen, welke wij hebben doorge
maakt, voor hun moeilijke taak uitstekend be
rekend bleken. Hij meende dus dat de Euro-
peesche diplomatie de inwijding van dezen
tempel met opgeheven hoofd kan begroeien
en dat namen van mannen als Grev, Saso-
now, Berchtold en Majorescu met gouden let
teren konden worden gegraveerd als de
meest verdienstelijke vredesapostelen, welke
ooit de muren kunnen sieren van dit groot-
sche Paleis van Internationale Justitie, dit
monumentura aere pereiraius van Andrew
Carnegie.
Reeds lang vóór twee uur begon zich de
groote Rechtszaal, waar de plechtige inwij
ding van het Vredespaleis zou worden vol
trokken, geheel te vullen met een aanzienlijk
gezelschap dames en hoeren, van wie laatst
genoemden meerendeels het ambtscostuum
droegen, versierd met de hun verleende orde-
teekenen, terwijl aan het geheel luister werd
bijgezet door de dames in fraaie zomer-wan-
delioiletten.
Cordonnier, de bouwmeester van het Vre
despaleis, droeg het costuum van lid van het
Institut de France. Te 10 min. over half drie
kwamen onder diepe stilte de Koninginnen
en de Prins binnen, terwijl Anton Averkamp's
a cappella koor het Wilhelmus van Nassauc
in oude toonzetting aanhief.
Achter de vorstelijke personen volgden Car
negie, binnengeleid door den minister van.
Buitenl. zaken, jhr. De Marees van Swinde-
ren, en mevrouw Carnegie, begeleid door den
voorzitter der Carnegiestichting, jhr. mr. van
Karnebeek. De Koninginnen en de Prins na
men plaats op de voor hen bestemde zetels
over de breedte der zaal geplaatst in het mid
den. De Koningin droeg een crème wandel
toilet en een paille hoed met witte struisvee-
ren. De Koningin-Moeder droeg een gris-
perle wandeltoilet, de Prins was in groote
tenue van vice-admiraal, dragende het lint
van grootkruis der orde van den Nederl.
Leeuw.
Carnegie zalf was in frack en droeg het
lint van het grootkruis der Oranje-Nassau-
orde over het witte rokvest. Hij nam met
zijne echtgenoote plaats op de eerste rij nabij
het spreekgestoelte.
Bij het binnenkomen van de vorstelijke per
sonen een zeer indrukwekkend moment
waren alle aanwezigen van hunne zetels op
gestaan. Nauwelijks waren de tonen van het
Wilhelmus verklonken of het gemengd koor
zette zeer stemmingsvol het Exaudi Domine
in en nadat dit geëindigd was, hield de heer
van Karnebeek zijne rede, die 25 minuten
duurde. Bij de hulde welke de spreker bracht
aan Carnegie's genereuse daad weerklonk
een hartelijk applaus en ook aan het slot was
het handgeklap zeer krachtig.
Na de rede van jhr. van Karnebeek zong
het koor Psalm 138-
Hierna hield de minister van buitenland
sche zaken zijne rede. Een afzonderlijk ap
plaus werd gehoord toen hij Carnegie en
jhr. van Karnebeek huldigde.
Het koor deed hierop hoorctn Jubilate Deo
en ten slotte Bede voor het Vaderland.
De Koningin, begeleid door jhr. van Karne
beek, de Koningin-Moeder, begeleid door jhr.
de Savornin Lohman, de Prins zoqmede de
andere aanwezigen begonnen hierna de rond
wandeling docr het gebouw, welke een uur
duurde.
Bij den aanvang der plechtigheid, die door
haren eenvoud grootsji indruk maakten,
beierden de klokken der stadskerken.
Toen Carnegie aan het Vredespaleis aan
kwam, werd hij door de daar saamgeschaar-
de menigte luide toegejuicht.
Bij het vernemen der benoeming van Car
negie tot grootkruis in de Oranje-Nassauorde
hebben velen zich afgevraagd of een burger
van de Amerikaansche Unie, welker staats
instellingen geen ridderorden kent, wel ge-
redhfelgd was een vreemde decoratie aan te
nemen en te dragen, gelijik Carnegie er blijk
baar een eer in stelt zich met het versiersel
tc vertoon en.
Dit is hem echter ten volle vergund, aan
gezien het verbod van decoratie alleen geldt
voor de ambtenaren in de Vereenigde Staten,
zoodat, daar Carnegie geen ambt of staats
betrekking bekleedt, hij dit uiterlijk teeken
van de erkenning zijner verdiensten voor de
vredeszaak mag dragen naar welbehagen.
Men meldt ons uit 's Gravenhage, d.d. 28
Aug.:
De gelukkige gedachte van de Ned. Regee
ring om onder de hooge gewelven van het
historische gebouw, waarin de 2e Vredescon
ferentie haar verheven roeping heeft vervuld»
het heugelijke feit der inwijding van het Vre
despaleis te gedenken door allen, die tot de
doorvoering v;."i i arbitrage-beginsel heb
ben medegewerkt n do eerste plaats de ziel
van de stichting van bet Vredespaleis, den
waardigen Carnegie, aan een universeelen
maaltijd te vereenigen, is dezen avond volko*
men tot haar recht gekomen.
