Uit den omtrek.
STADSNIEUWS.
K. N. Aardrijksk. Genootschap in het Sted.
Museum te Amsterdam wordt gehoond en, Za
terdag 20 dezer geopend worden door den
tmrtisler van koloniën, mr. Th. B. Pleyte, In
te^awoordigheid -van verschillende autori
teiten.
De tentoonstelling blijft open tot einde Oc-
- lober
Middenstands- en electric i-
toitstentoonsftelling. Naar de Tel.
verneemt, heeft het bestuur der Deventer
Handelsvereeniging plannen* beraamd om
daar ter stede, zoodra de electrische cen
trale, eigendom van de naaml. vennootschap
IJssel-centrale, opgericht door de gemeenten
Zwolle, Zutphen en Deventer, gereed is om
stroom te leveren, te organiseeren een inter
communale middenstands- en electriciteits-
tcntoonstelüng.
De voorloopige eerste stappen zijn bereids
gedaan.
Bezoek van Zui d-A frikaansch e
boeren aan Nederland. Naar de N. R.
Ct. verneemt, zijn de 50 boeren uit Zuid-Afri
ka, die in den zomer van 1914 Engeland zul
len bezoeken op kosten van een daartoe in
Engeland samengesteld comité, waarvan
Lord Lovat aan hel hoofd staat dc Union
Castle Line heeft hun vrije passage heen en
terug aangeboden Zaterdag door de Ko
ninklijke Ncdcrlandsche Landbouwvereeni*
ging te 's Gravenhage uitgenoodigd, om ook
Nederland te bezoeken en daarbij dc gasten
le zijn dier vcreeniging. Deze uitnoodiging
is telegrafisch aangenomen.
Canada trachtte de boeren tot een bezoek
uit te lokken, doch het is aan een ijverig
landgenoot te Londen gelukt, de uitnoodi
ging van Nederland voor te doen cnan.
De heer W. II. Poultney, uit Johannesburg,
die dezen tocht der 50 boeren naar Europa
voorbereidt en daarvoor uit Zuid-Afrika is
overgekomen, is Maandag met mr. Roose-
gaarde Bisschop te Amsterdam aangekomen,
ter bespreking van den tocht naar ons land
Een nieuw particulier zieken
huis. De „Nieuwe Ct verneemt, dat tc
's Gravenhage, aan het einde van de Laan
van Meerdervoort, eerlang een groote zie-
keninrichling zal worden gesticht, waar de
geneeskundigen dcsverlangd hun eigen pa
tiënten kunnen doen verplegen en zelf be
handelen. Het blad hoorde den naam van
den reeds aangewezen directeur noemen,
doch achtte zich vooralsnog niet gerechtigd
deze tc publicceren. De betrokkene is geen
medicus, maar heeft in Indic zijn sporen ver
diend op het gebied van organisatie en lei
ding van groote ondernemingen, welke het
verplegen cn verzorgen van Yeel personen
ten doel hebben. Met bouw en inrichting zat
wel een jaar heengaan.
ContrMe op Nederla ndsche
eieren. Onder voorzitterschap van mr. W.
Roosegaarde Bisschop, secretaris van de Ne-
derlandsehc Kamer van Koophandel te Lon
den, hebben," naar het Hbld. mededeelt, te
Amsterdam een aantal belanghebbenden bij
den Nederlandschen eierenhandcl vergaderd.
Vertegenwoordigd waren de V P. N., de
Bond van Handelaren in Nedorlandsche eie
ren en de Gcldersch-Overijselsehe Bond van
Eierhandelaren. Mede waren aanwezig de
heer Th. .T. Mansholt, als vertegenwoordiger
van de afdeeling landbouw, en de rijkspluim-
tccconsulent de heer Beaufort.
Beslotem werd aan een commissie op te
dragen een onderzoek in te stellen naar dc
mogelijkheid om een controle op Nederlend-
scJïe eieren in het leven te roepen. Deze com
missie zal binnen drie maanden rapport uit
brengen. Dan zal opnieuw een vergadering
worden gehouden.
Een p-ractisch toestel De heer
H. de Kok, clectrisch ingenieur te Tiel. heeft
een electrisch verwarmingstoestel uitgedacht,
dat, op dc kraan eener waterleiding ge
schroefd. water van elke verlangde tempera
tuur kan leveren Het onderscheidt zich van
bestaande door zijn geringen omvang;
ieder kan het ten allen tijde bij zich dragen.
De grafkelder te Wieuwerd.
Men weet dat in den grafkelder te Wicwerd
de lijken niet vergaan, maar opdrogen. Dr.
J. Rooswinkel uit Amsterdam heeft, zoo meldt
de „N. R. Ct.", nu een week te "Wieuwerd
vertoefd om na te gaan, welken invloed ver
schillende bacteriën in dien kelder oefenen.
Zachte nazomer. Als een bijzon
derheid vermelden wij. dat in den tuin van
een Inwoner te Tiel nog dagelijks aardbeien
worden geplukt. De planten zijn van 1912.
Niet op Zondag. De burgemeester
van Deventer heeft aan het gewest Zuid-Hol
land van het Ned. Gvmnastiek-Verbond ver
gunning geweigend voor liet houden van een
optocht met muziek op Zondagmiddag 21
September e-k., bij gelegenheid van den op
het Concordia veld te houden turndag.
Moordaanslag op een jacht
opziener. De jachtopziener Van den Kerk
hof, die ongeveer drie weken geleden onder
Moergestel levensgevaarlijk door een stroo-
per im de borst werd getroffen, is Dinsdag in
he» ziekenhuis te Tilburg bezweken.
Chantage? Te Tiel is in arrest ge
steld een persoon, die met een bord, waarop
een beleedigiend opschrift stond, zich posteer
de tegenover het huis van een der ingezete
nen dier gemeente. Van te voren moet men
getracht hebben dezen een aanzienlijk be
drag af te persen.
De aangehoudene geeft voor van Oost-
Indië tc heeten en te Amsterdam woonach-
Kg te zijn. Hij was sedert vier dagen in een
eerste rangshotel te Tiel gelogeerd. Een
♦akker van hem, die zich van den Berg
noemde, wist aan de politie te ontsnappen.
Chantage? De te Ttel aangehou
den van Oost-In dié is, na een langdurig ver
boor, in vrijheid gestold en naar Amsterdam
vertTOkken.
Vervalsching van schilde rr
«tukken. Hot gerechtshof te 's Gravenhage
deed uitspraak in de zaak van J. M. V. C,
koopman te 's Gravenhage, dkx>r de recht
bank aldaar veroordeeld tot één maand ge-
vömgemdsEkïiaf wegens verkoop van schilder
zien van de namen van bekende nSSestors, als
of zij door dezen waren vervaardigd, ter
wijl bekl wist of begreep, dat dit niet zoo
was. liet vonnis werd bevestigd.
De fraude te Noord wijk. Heft te
kort van den ontvanger der gemeente en
gasfabriek bedraagt f 8964.85, grootendeds
gedekt door borgtocht
Aan de beterende hand. Naar het
„Vad." verneemt, is de heer J. J. L. ten Kate
Sr., die bij het stoomtramongeluk aan de
Java-brug (waarbij zijn echtgenoote het le
ven verloor) ernstige kneuzingen bekwam,
thans op den weg naar beterschap. De koet
sier E. Everts, die een sleutelbeen en twee
ribben brak, is ook herstellende, en maakt
het naar omstandigheden redelijk wel.
Ongeluk b ij den arbeid. Dinsdag
namiddag was in de 2c Katendrechtschc ha
ven te Rotterdam de 35-jarige bootwerker
D. v. d. Kas, werkzaam in het ruim van het
rijnschip Vereinigte Frankforter Reederij 38,
terwijl men bezig was rollen papierhout uit
het Russische stoomschip „General Consul
EÜssejeff" in het rijnschip over te laden.
Doordat eenige rollen uit den strop vielen,
kreeg v. d. K. deze op het hoofd. Hij viel be
wusteloos neder. Met een stoombootje aan wal
gebracht, bleek hij bij aankomst overleden.
Luchtballon-ongeluk. Zondag
middag circa 2 uur had in Leunen een
luchtballon-ongeluk plaats.
Tijdens de poging om te landen, wegens
den aanhoudenden sterken wind, zijn de om
9 uur v.m. to Munster opgestegen passagiers
van een luchtballon uit hun gondel geslin
gerd, met het gevolg, dat een der dames den
voet en een ander, den schouder brak, ter
wijl den commandant niets deerde. Spoedig
was een geneesheer aanwezig, die do ge
blesseerden verbond in het hotel „du Lion
d Or".
Maandagmorgen konden zij wederom naar
hunne haardsteden vertrekken.
Oorzaak van dit ongeluk was een ruk
wind, die den ballon deed openscheuren cn
de daling alzoo versnelde.
('s-IIrt. Crt.)
Verdronken. Dinsdagmiddag is in
het Wijlermoer nabij Bock (Geld.), een jongen
hit het Duitsche plaatsje Zijfflick verdron
ken. De jongen, zekere B.. vermaakle zich
met schommelen op oen wagen, welke aan
den waterkant stond. De wagen kantelde De
jongen viel te water cn verdronk.
De brand op Blauwhoede n-
v c e m. Men meldt uit Amsterdam:
Toen we gisterenmorgen circa elf uur we
derom een kijkje gingen nemen op hel ter
rein, zagen wij reeds van verre nog brecde
dichte rookwolken uit de pakhuizen opstij
gen, zoodat het ons duidelijk werd dat er
voor de brandweermannen nog volop werk
was. En naderbij gekomen langs groote wa
terplassen en over een not van tientallen wa
terslangen, zagen wij nog ongeveer tien
straalpijpen volop water afgeven op de met
ameulende puinhoopon opgevulde pakhuizen-
ruïne. Ook den geheelcn nacht door hadden
die straalpijpen onophoudelijk doorgewerkt.
Aan dc zijde der Handelskade was dc Jan
van der Heyden nog in volle werking, aan
de Ykadc met evenveel kracht de Jason. Dp
wind was noordwest, cru en als gisterenavond,
en du9 gunstig om het vuur te noodzaken
slechts datgene verder te verleren wat giste
ren reeds was aangetast Wijd' in den om
trek versipreddde de wind verstikkende rook
wolken, die vlak boven het gebouw zoo dicht
waren, dat de zon er als een oranjebol door
heen scheen. Er wras heden ochtend een
groote menigte op de Handelskade aanwe
zig, om -thans het werk der brandweer nog
gade te slaan. Op de kade lagen waar het
veelvuldige- water geen plassen vormde, mas
sa's oacaoboonein verspreid. Uit de openge
slagen of opengebrande deuren van het pak
huis kwamen nog kleine vlammetjes naar
builen, als dc nakomers van groote uitslaan
de vuurtongen, welke gisterena\ond een
schitterend schouwspel leverden, terwijl wij
op andere plaatsen het rater in geulen za
gen. naar buiten slroomen.
De brand in het Blaauw hoe
den veem. Naar het N. v. d. D. verneemt,
bedraagt de schade tusschen de 2j 3 mil-
lioon gulden.
O. a. is voor een waarde van 1,100,000 gul
den aan cacao-boter en -boonon van de firma
Van Houten en voor 1,150,000 gulden aan ta
bak van de verschillende firma's verbrand.
De drie panden van het Blaauwhoeden-
vecm waren voor 64 millioen gulden verze
kerd op algemeene veempolis, waarvan er
f 411,000 stond geboekl op hel pokbuis Afri
ka.
School- en Kerknieuws.
De strenge school. Noar het HbJ
verneemt, bestaat bij B. en W. van Amsterdait
het voornemen, school 106 in den voormaliger
Stadstimmertuin te bestemmen voor „strenge
school."
Tengevolge van de vele onbewoonbaarverkla
ringen die in de omgeving van deze school de
laatste jaren plaats hadden, is het aantal leer
lingen sterk verminderd Teneinde de school
aan haar tegenwoordige bestemming te onttrek
ken, is men begonnen dit najaar geen nieuwe
leerlingen toe te laten.
Als strenge school" zal zij beantwoorden aan
verschillende eischen welke gesteld mogen wor
den. Eerstens de rustige ligging, ongeveer in
het centrum van de stad, zoodat de ouders niet,
met een beroep op de Leerplichtwet, hun kin
deren wegens den afstand zullen kunnen thuis
houden. De school is verder op korten afstand
van een groot aantal tramlijnen (3, 7, 8, 10, 11
en 15) bereikbaar en slechts eenige tientallen
meters verwijderd van het schoolbad.
De vrouw in de Kerk. Te Leeuwor
den is In een Dinsdag gehouden vergadering
van moderne predikanten der drie noordelijke
provinciën, door ds. M. Honigh van Franeker
een rede gehouden over de vraag of het wen-
schelijk is, dat vrouwen het predikambt vervul
len.
Ofschoon er verschil in wezen is tusschen
man en vrouw, is het, zoo zette spr. met ver
wijzing naar de „Psychologie der Vrouw" van
Heyroans uiteen, duidelijk, dat zij juist voor 't
predikambt geschikt moet zijn, dat dit een le
venskring is, die haeufe wat hoar aard betreft,
uitstekend past
Er zijn gevaren. Gevaren voor de vrouwe
lijke behaagzucht en ijdelheid, een klip, waar
op menig mannebjk predikant immers reeds
strandt. Voor een te veel aan gevoel ook, dat
weerzin wekken zou, maar zij kan zich voor deze
gevaren wachten. Ook voor de catéchisatie is
zij geschikt, zooals uit het werk van vele gods
dienstonderwijzeressen enz. blijkt Haar intuïtie
en diep-religieus gevoel maakt haar geschikt
voor het verstaan van het innerlijk leven der
groote godsdienstige persoonlijkheden. Moge zij
minder goed diepe problemen kunnen behande
len, daarover gaat het bij de catechisatie niet
en hoe vele mannen kunnen dat? De praestaties
der vrouw op H. B. S. en gymnasium bewijzen,
dat zij ook voldoende paedagogischen zin kan
toonen. Ook op huisbezoek zal zij wonderen
kunnen doen i ofschoon ook hier gevaren voor
haar bijzonderen aard liggen, onoverkomelijke
beletselen liggen hier niet. Bovendien werd nooit
voor den man gevraagd, of hij geschikt was
voor dit ambt.
Toch is zoo ging spr. verder *t niet wen»
schelijk, dot de vrouw predikant wordt. Ik denk
niet aan het argument, dat zij te zwak zou zijn.
Maar bij den man bestnnt ten eerste het onuit
roeibaar vooroordeel, dat de vrouwen minder
waardig zijn- Zij zullen niet van de vrouw wil
len aannemen, en bij haar prediking geen be
vrediging vinden. Daarmee hangt samen, dat
mannen niet gemakkelijk, evenmin ols jongelie
den, haar vertrouwelijke mededeeb'ngen willen
doen. Haar ongehuwde staat, waarin zij allicht
is, zal ook beletten, dot gehuwde vrouwen hoar
naderen. Bovendien heeft deze het gevaar, dat
zij licht het slachtoffer wordt van hofmakerijen
en praatjes. Veel meer moeite dan de man zal
zij hebben haar prestige te bewaren. Alleen
voor jonge meisjes en bedaagde maagden zal /ij
meer zijn dan de man. Deze bezworen bestaan
niet voor den man. De traditie werkt hier mede.
Dc gehuwde predikante zou in een betere po
sitie vcrkccren. Maar voor hoor golden weer an
dere bezwaren. Zij zou licht een andere wezen
in werk en streven don haar man. Bovendien zou
zij door zwangerschap in haar ambt gestoord
worden. Maar ook voor haar zelf is het niet
wenscheliik. De groote teleurstellingen en ont
goocheling in het ambt zou de vrouw diep won
den.
In Amerika nam het aantal der vrouwelijke
predikanten met toe in de laatste jaren. Toch
stem ik niet in met het besluit von dc Synode.
Wij mogen haar niet keeren en moeten ieder
toelaten, die het begeert. Liefst in samenwerking
zou zij in een groote gemeente veel kunnen
doen. „In Christus is noch man noch vrouw",
de gemeente aanvaarde daarvan de volle con
sequenties.
Kunst en Wetenschap.
Premières bij <1 e N. T. V. Bij de
N, V. „Tooneclveneeniging" zijn in den loop
der volgende wook achtereenvolgens drie pre
mières te wachten. In studie zijn „Bat a ill»!
de dames" van Scribe en Legouvé; „Vriend
Frits" van Erckmarm Chatrian" en „Het
Pantser" van Herman Ilcyermans.
In „Vriend Frits" zal de heer Louis Bouw
meester, die tevens de regie van het stuk
waarneemt, de rol van „De rabbijn* ver
vullen.
Verboden tooneelopvoering.
Naar men aan het Volk meldt heelt de bur
gemeester van Maastricht cene aangekon
digde opvoering door de Ned. Tooneelver-
eeniging (directie Heijermans) van „Een
Huwelijk onder het sdirikbewind**, verbo
den.
EenVondeltooneel. Naar de Tijd
verneemt is te Amsterdam een Vondeltooneel
opgericht, onder artistieke leiding van mej.
Cateau Esser, directrice der Vereeniging tot
beoefening van Vocale en Dramalische kunst.
Te Wicdensahl wordt den 1 iden dezer
een gedcnktcekcn onthuld voor den grooten
Duitschen humorist en schilder Wilhelm
Busch.
(£e®s/t. De Zcisterbossch'en zijn gisteren'
inrozet voor f 333.235.
Woensdag 17 Sept. zal de veiling in het
Verkctcipkyka'al Achter St. Piel er te Utrecht
plaats hebben.
S o e s ft' e rb e r g. De kapitein Wallaercbt
Sacré, commandant van de luchlvaartafdee-
ling vertrok zoo meldt de Tel., gisteren
avond naar Parijs om met de heeren Van
Heijst, Versteegh en Coblijn. dc Ncderland-
sche luitenant-vliegers, die zich daar sinds
eenfigen tisl bevimïon, de drie Farman-twee
dekkers voor ons leger in ontvangst te ne
men. De verzending naar Soesterberg zal
nog deze week plants hebben.
Barneveld. Als een bijzonderheid kon
gemeld worden, dat dc koopman van Brug
gen alhier, van den landbouwer v. d. Kamp,
te Roekei. een vet kalf ontvangen heeft, dat
niet minder dan 414 pond woog De verkoo-
per beurde voor dit monsterbeest ruim f 139.
Nijk. Crt.
Barneveld. Maandag is dc boerenhof
stede „Gnoo't Hof", bewoond door den land
bouwer Jj. Kuijft, met schuur, drie gevulde
bergen en een loods totaal afgebrand. Be
halve het vee kon slechts weinig gered wor
den.
De brand is ontstaan, doordat een ruim
4-jarig meisje met lucifers speelde bij den
roggeberg.
LOTING VOOR DE MILITIE
De Burgemeester van Amersfoort maakt bekend,
dat de loting der in dit jaar voor de lichting dei
militie van hot volgend jaar ingeschrevenen voor
deze gemeente zal plaats hebben te Amersfoort,
gymnastieklokaal O. L. School aan de Helles'raat,
op Dinsdag, den 23. September aanstaande, des
vóórmiddags 10 uur voor hen wier geslachtenamen
beginnen met de letter A tot en met K en op
Woensdag 24 September 1913, des voormiddags
10 uur, voor hen wier geslachtsnamen beginnen
met de letter L tot en met Z.
Hij herinnert, dat de ingeschrevenen, naar alpha-
berische orde opgeroepen, zelve hunne nummers
trekken j dat voor d«n niet opgekomen loteling of
voor hem, die, hoezeer opgekomen, buiten staat of
onwillig is «elf xijn nummer te trekken, de trek
king kan goscfced«n door rfjn Yoder, moeder, voogd
of curator, terwijl, too ook deze niet is opgeko
men of wel fctóten staat <rf onwillyf ia «en nus>
mer te trekken, door den burgemeester, een lid van
den raad of een ambtenaar zijner gemeente voor
ham «en nummer rol worden getrokken.
Aan do loting nemen deel alle voor de lichting
ingeschreven personeu( met uitzondering van hen
lo. die vóór don aanvang der loting voor do
gemeente blaken te «ijn overleden
2o. die voor den dienst bij do militie ongeschikt
zijn bevonden;
3o die vóór 1 September bjj onherroepelijk ge
worden uitspraak van den militieraad of van go-
deputeerde stolen of bij op een ingesteld beroep
genomen Koninklijke beslissing voorgood of tijde-
ljjk van dienst zijn vrijgesteld
4o. die vóór 1 September onherroepelijk heujj
voorgoed, hetzjj voorloopig van den dienst «ijn uit-
geeloton.
Eindelijk wordt onder de aandacht gebracht d®t
gedurende tien dogen, te rekenen van den da?
waarop de loting heeft plaats gehad, of, indien «ij
niet in één <kvg afloopt, van dien, waarop «jj is
geëindigd, door belanghebbende lotelingen of door
hun vader, moeder, voogd of curator, togen do wijrc
waarop do loting i« geschied herwaren kunnen
worden ingebracht bij dc commissaris der Konin
gin in de provincie, en wel bij verzoekschrift, op
ongezegeld papier geschreven, en ondertrokoni
door hem of haar die bezwaren inbrengt, welk ver
zoekschrift, op straffe van niet-ontvankclijkhcid, be
hoorlijk met redenen omkleed, tegen bewjjs van
ontvang «al moeten worden ingeleverd bij don bur
gemeester dor gemeente, waar do ingesohreveno
wien de uitspraak geldt, voor dc militie is inge
schreven, die hot terstond onn don commissaris
der Koningin doorzendt.
Amersfoort, 1 September 1913
Do Burgemeester voornoemd,
v. RANDWIJCK.
I)e feesten.
De optocht.
Het weer lilcld zich gelukkig goed en toen
tegen 1 uur op den Arnhcmschen weg de op
tocht werd opgesteld was het al heel wat op
geklaard. Ilct zal wel becl wat zorg en hoofd
brekens hebben gekost om het geheel hij
elkaar te krijgen, maar in één opricht toch
was de Amersfoorlsclie commissie ver voor
bij die van andere plaatsen. Eon zoo In alle
opzichten geschikte Napoleonsfiguur toch zal
men moeilijk beter vinden. Mr. van Traa
heeft in voorkomen en postuur een volsla
gen Napoleonstype en dus in de kleeding aan
den grooten keizer moest hij, geholpen door
een weiinigje grime wel het evenbeeld van
hem gelijken.
De keizerin, voorgesteld door nuvr. v. d.
Brandelcr, was een gratievolle verschijning.
In haar prachtig kleed was het een belcekc-
nisvollc figuur, die door de duizenden cn dui
zenden toeschouwers, met Napoleon, overal
luide werd toegejuicht.
Ook de overige hoofdpersonen mochten er
wezen. De cosluums zagen er over het geheel
goed uit, terwijl ze ook vrij goed gedragen
werden. De optocht maakte dan ook, hoe
wel nJet groot, een uitstekenden Indruk. Jam
mer, dat de twee burger muziekkorpsen ook
niet in een uniform waren gestoken; dat had
ongetwijfeld meegewerkt om hot geheel te
vervolmaken.
Met de opstelling waa nog geruimesi tijd
gemoeid. Hoewel reeds om één uur begonnen
werd, duurde het nog ongeveer tot half drie,
voor de stoet zich in beweging kon stellen.
Van dien tijd maakten tal van photografen
gebruik om verschillende groepen te kieken.
Het keizerlijke paar werd ettelijke malen „ge
nomen."
De optocht stelde voor enkele episodes uit
de geschiedenis van Amersfoort tusschen de
jaren 1811 tot en met 1816 en was verdeeld
in 4 groepen.
Groep I stelde voor het bezoek van Napo
leon en keizerin Maria Louise aan Amers
foort, ter gelegenheid van hun doortocht op
reis van Rotterdam via Utrecht naar Zwolle.
Groep II werd gevormd door de gardes
d'honneur.
Groep III gaf een episode uit 1813.
Nadat Napoleon bij Leijzig totaal was ver
slapen, trokken de Russische troepen steeds
verder Westwaarts om overal de hranschen
te verdrijven. Ook ons land kreeg bezoek der
Kozakken. In die dagen was Kol mol Falbi
na Woerden uitgemoord tc hebben, naar
Amersfoort gekomen. Zijn toeleg om ook deze
stad uit 1e plunderen, mislukte, vooral door
dat eenige dagen na zijn aankon;3*t, de Rus
sen, onder bevel van Baron van Staal voor de
Kamppoort verschenen, die 28 Nov. hun in
tocht deden. In deze groep kwamen voor
Kolonel Falbn cn Fransche soldaten en ver
der de Kozakken met hun officicien.
Groep IV verplaatste ons naar 1816 en gaf
weer den intocht van Z. M Willem I en den
Kroonprins met hunne gemalinnen en ge
volg. In deze groep kwamen ook voor van
Hbgcndorp, v. d. Duijn vam Maasdam en van
Limburg Stirum.
Toen de stoet eenmaal in beweging was,
werd de voorgeschreven route vrij vlug af
gelegd. Op verschillende plaatsen werden
bloemen en kransen aangeboden, zoodat do
keizerlijke karos al spoedig met bloemen
overladen was. Verschillende leden van het
gevolg ontvingen eveneens bloemenhulde.
Ook werden op sommige plaatsen bloemen
gestrooid van af ba Icons, terwijl In de Alde-
gondesiraat meisjes bloemen strooiden voor
het Keizerlijke paar.
Op den Zuidsingel had nog een plechtig
heid plaats. De heer J. D. van Gelder bood
aldaar Kelferm Maria Louise een gebak aan,
waarbij de volgende oorkonde met zegel was
gevoegd:
Aan Hare Keizerlijke Hoogheid
Maria Louise.
Keizerlijke Hoogheid.
In groote onderdanigheid en ontzag, kom
ik Jacob Dirk van Gelder, koek- en pastei
bakker te Amersfoort, Uwe Keizerlijke Hoog
heid een maaksel mijner kunst aanbieden,
waarover ik geruimen tijd gepeinsd heb, al
vorens ik het kon bakken.
Als aandenken Uwer blijde inkomste bin
nen Amersfoort, verzoek ik Uwe Keizerlijke
Hoogheid vriendelijk, gedoog dat Lk deze
koek Keizerinnekoek noem, en onder dien
naam ln den handel breng.
Uwe hoogst onderdanige dienaar
(w. g.) J. D. VAN GELDER.
Amersfoort, 10 Sept. 1813.
De oorkonde was op Oud-HoKandsch pa
pier fraai geteekend door den heer Lange-
veld.
__®>p^ree<ls^ gestegd wareq dalzcnden langs
i den weg geschaard. Ook wie vreemdelingen
waren in de stad. die mede kwamen genie
ten van dc Amersfoortsche feesten. Daar er
met don ommegang natuurlijk nog al veel tijd
was gemoeid, was het betrekkelijk reeds ln.it,
toen de stoet wcor op het punt van begin wis
aangekomen, waar deze ontbonden werd.
De verlichting.
Zoo tegen vijf uur viel er nog een heel
klein buitje, maar gelukkig bleef liet duavbtj
en klaarde dc lucht hoe langerr hoe nieor op.
Dat beloofde dus voor den avond veel goods,
vooral daar de wind ook giog liggen, zoodot
do ontelbare lichtjes wel zöudon branden. En
ze hebbon gebrand. Reeds vroeg in den avond
was men ovoml druk in dc woer mot het ont
steken dor illuminatie, zoodat tegen acht uur
de meeste straten reeds een schR'lerend ef
fect leverden. De Langcstraat viel ons to
gen, Wc hadden het al wel gevreesd cn we
zen Zaterdag remds op de nl to rechte Lijmen.
En nu, vooral tusschen, dc prachtvolle ver
lichting der Utrechtscho straat cn de keurige
lichtenslingers der Kampstraat viel onze
hoofdstraat wed ietwat weg.
Het mooist van al vonden wc heft Havik*
Prachtiger punt om met een goed aange
bracht illuminaftib effect te .,*>Tteeren is
zeker moeilijk denkbaar. En men had van
de gunstige gelegenheid een uitstekend ge
bruik gemankt. Zoo gezien van af het brug
getje tusschen Kr om mest rant cn Nieuw owog
was de aanblik bctoovcrwidi En dal men vrij
algemeen1 dbor de verrassende schoonheid
er van getroffen werd, bewezen do vele kro
ten van bewondering, die geuit werden cn
de talloozc uitroepen van „o, wat Is dat raooi,"
Zeker zal dan, ook menigeen zijn schreden
naar het Ilnvik gericht hebben en wie dat
mocht verzuimd heblxm, hoeft hot franisto van
de gebcJele verliohtimg gemist.
In weerwil van d«yn f raaien avond voldeed
de Koppeftpoort n5e<t aan do verwachtingen.
Verlichting van een zoo gelogen bouwwerk
zal trouwens ook alleen mogelijk zijn bij
windstil woer. En nu woed het gisteren aan
don budiienkant n»og vrij herig, zoodat dc
lichtjes aan de Ecmrijde vaak weer even
spoedig waren uitgeblazen als ze aangesto
ken wcrdien. Voor menigeen wns dat eofil
groote teleurstelling, waait de ver wacht II rt-
gen waren hier hoog gespannen. En hoewel
aan die stndszijde van do poort alles naar
wensch ging. kon dit toch niet voldoend/r? ver
goeding geven voor het gemis, dat men zich
aan don anderen kant moest getroorten.
De zuil op den Hof stond ook nog waf te
hoog in den wind cn te weinig beschut. Het
ontstoken der vele lichtjes kosrtto hciel wat
moeiHe, maar men verkreeg niteft een mooi
geheel Wat zeker wel jammer was, daar het
effect hier op het midden van het ruime plein
don zekeT schitterend zou zijn geweest.
Overigens slaagde overal de illuminatü»
naar wensch Vele straten baadden in een
zee van licht en beverden prachtvolle klok
jes. Dat ook een eenvoudige verlichting hot
uitstekend kan doen, bewees de Wycrsstraat,
waar één lichteairij langs dc boomen aan don
beekkant eon aardig gezicht leverde. Arttir
hemsche straat en Groote en Kbefinc Haag
kwamen hod aardig uit, terwijl de Amhom-
Róhc weg met de fraaie poorten een kcurigeit
indruk maakte. Ook de poort aan de Bee-
kcnsitcinscbe laan meg genoemd worden,
vooral daar men, hier In de eerste plants er
aan gedacht had, dht) een goede lllumina^
tic pas slaagt als ar voel lichtjes zijn aan*
gebracht.
Juliamapleim, Aldegondestraat, kortom ovetr-
al was het prachtig en deden de lichtjes het
uistekend. Ook vele particulieren hadden nog
werk van dc verlichting gemaakt.
In de stad waren nog vele gebouwen, wier
voorgevels in lijnen van licht prachtig wer
den weergegeven, maar ook meer naar bui
ten had men hior en daar meegedaan aan de
algemeene verlichting. Zoo w;rrcn op dep
Utrechtschon weg in sommige tuinen licht
jes langs de perken geplaatst, hetwelk ovon-
dens een vtrrra.ssend offekt opleverde. Ook
in de P. Ruyslnan en aan, den Bcrketoweg
zagen we nog een keurige verlichting, welke
vooral daar in den donker vaak zeer goed
lot haar recht kwam.
Alles hij elkaar genomen1 mag de verlich-
l5.ng dus uitstekend geslaagd heeten en na
db teleurstelling van Dinsdag wns het roker
een groote voldoening, dat nu alles zoo naar
wensch ging. De duiy^nden cn duizenden,
die zich dan ook door de verlichte straten
bewogen, waren allen vol bewonkbering en
er was maar één roep over de verrasscndle
schoonheid der illuminatie.
Het vuurwerk.
Heft slot der feesten was het concert op
het feestterrein en het vuurwerk. De stafmu*
ziek van het 5de reg. inf. gaf hier een uit*
voering, terwijl de Christ. Zangvereenigingen
eenige liederen ten gehoore brachten. De
belangstelling was hier aanvankelijk nfet
groot. <Le meeste menschen waren blijkbaar
nog in de stad. Maar tegen negen uur kwauj
de stroom opzetten. In groote troepen trok
men de KoningLnnelaeai' op naar heft uitste
kend gelegen terrein en in minder dan geea)
tijd was er een mensehenmassa zoo groot;,
als we hier in Amersfoort nog bij gecjj enikelo
gelegenheid hebben gezien. We hoordofri
spreken van tienduizend menschen, maa*'
heft kunnen er heel goed veel meer geweest
zijn. En steeds kwamen er maar meer, zoo*,
dat te ruim tien uur het gcheele grasveld
benevens de Kondnginneiaan bezet weren. Ge
lukkig werd het geduld niet te lang oip de'
proef gesteld, daar men al spoedig meft do
ontsteking van het vuurwerk begon. De ver
schillende nummers, waaronder dan ook.
hijzonder fraaie waren, vielen zeer In den
smaak en werden luide toegejuicht. Voorej
het mechanisch nummer: „Scherpschutter, i
naar de schijf schietende" vond veel bljvaL
En de slot-decora tie bestaande uit een na-
bootsing van de jubileumzuil <1813—1913)
aangeboden aan H. M. de Koningin, geflan
keerd door mozaiekvuur en door contrabat»
tcrijen van gekleurde projectielen voerd^
aller bewondering voor de wonderen der
pyrotechmek ten top Spontaan weari het)
Wilhelmus aangeheven, dat door de mastó
werd meegezongen.
Daarmede was tevens een eind gekomefl^
aan het offioieele feestprogramma, onge
twijfeld een uitstekend slot van de zoo in
velé opzichten welgeslaagde feesteü.
De drukte.
Uö massa menschen, die zich den gehedjft'
leu dog door onze strate* bewogen is moejQ
