METHORST VAN LUTTERVELD,
Aftentic!
KALKZANDSTEEN.
toHe Hiet-Bit
Keizerinnekoek,
Stoomhoutzagery.
S.M.PEREL,i|ir.
Schouwburg te Utrecht.
TELEGRAFISCH WEERBERICHT.
Ingezonden Stukken.
Kassiers en Commissionairs in Effecten.
Commanditaire Yennooten H. oyens ZONEN, te
Amersfoort,
Trouwcoupé,
2 Visite Coupé's
3 Landauers,
3 Vigilantes,
3 V i c t o r i a's.
Extra PAARDEN en TUIGEN voor Huwelijks gelegenheid
N. B. AUIiEEN stalhouderij
Pm 14. v. d. ZWAAN,
P. A. V. d. ZWAABL
Fabriek „DE VELUWE".
ICantoor Apeldoorn» Tel. 3(3.
Meyr. LAGERS, Viandenstraat 23,
vraagt tegen 1 November een
Oienstbode,
kunnende koken. Klein gezin.
Uurwerken, Goud' en Zilverwerk,
ADVERTENTIEN.
Industrie- en Huishoudschool.
S3
0 HET H
AMERSFOORTSCH
B
0
B
0
B
0
S3
DAGBLAD
BEZBHSHBQQIBBBIZBH
J„ D. GELDER,
Sigarenkisten en Kistjes
ffe
Te
DIENSTAANBIEDINGEN,
Keukenmeisje,
Alle vceli'eloiiné's cv tii! blad, «ie in Itef l ey.it zijn cener verzekeringspolis, zijn volgens de bepalingen in die polis vermeld
tegen ongelukken verzekerd voor een bedrag van:
Z £1101 GULDEN hg GULDEN bij verlies GULDEN bij ver. |R(« GULDEN bij valies M|| GULDEN bij verlies fl B"
VV overlijden. Ifcs van één hand of voet lies van één oog. van een duim. l&y5L3 van een wijsvinger. 3W
Uitkeering dezer bedragen is gewaarborgd door TEE OCEAN ACCIDENT GUARENTEE CORPORATION Ltd Directeur voor Nederl. Edwaiid Heijman, Oude Turfmarkt 16, Amsterdam.
m uwj» LM BT-rr n tt" u j-^llm
€fr£fcl?fi GULDEN bil levens
lange ongeschiktheid.
GULDEN bij verlies vaa
eiken anderen vingen
eerewacht zich op bijl het RaadJiuis, waar
heen de burgemeester zich vervolgens begaf
tie zijiruer inslbilartiie. De raadsleden en dc
secretaris waren hier bijeen ter vergade-
ring. Het ©enige punt der agenda was: de
installatie van don nieuwen burgemeester.
Na gedJaine voorlezing der stukken werd
Z. B. A. binnengeleid! en geïnfltolLoord door»
den loco-burgemeester, de heer de ICruif, die
hem de ambtskelen overhandigde, een nieu-
we zilveren kelen, geschonken door den
oud-burgemeester, drie bij zijn heengaan ook
een nieuw ameublement voor de Raadszaal
y llen geschenke gegeven haid. De burgemees
ter sprak toen achtereenvolgens den loco,
dc wethouders, de raadsleden boe en den
secrebaris, met wiien hij het meest zou1
samenwerken.
De plechtige vergadering werd bijgc-
Wro'onkl door eenige familiekcten van den
burgemeester en belangstellenden ook uit
4 'Amersfoort.
iNaidoit de vergadering ongeveer om één
uur gesloten was, wenden eenige verver-,
schfimgeTi gebruikt. Om 2 uur begaf Z. E. Ai
zich met den secretaris naar Stoutenburg.
aan de grens der gemeente ingehaald door
een stoet van ruiters en fietsers. Ook hiep
iiaid in plechtige raadsvergadering de instah
Mi© plaats en werden toespraken gehouden
bij de school, bij de Ooöp. Zuivelfabriek en
bij de noomsche kerk, waarna Z. E. A. nog
©enigen tijd de gast was van den pastoor.
Zoowel in Leusden als in Stoutenburg was
dc deelneming der bevolking algemeen en
de begroeiing uiterst hartelijk, langs den ge-
heelen weg was het vol belan-gfsbcllen'den.
ook uiit andere gemeenten. En toen tegen den
middag het weer opklaarde en de zon. door
brak, was de feestelijke stemming in de ge
meente volmaakt.
Gouden M^d. S6-jarig<e dienst.
Den Sen October zal den vaandeldrager
K. J. Kerling van de Vc Brigade de gouden
medaille voor 36-jarigen trouwen dienst uit
gereikt worden.
Personalia.
De oud-leerling der hoogere burger
school alhier, de heer J. Mulder, behoort tot
de jongelieden met diploma eindexamen H.
B. S.. die na vergelijkend examen, bij be
schikking van Z. Exc. den Minister van Kolo
niën, te Rotterdam in opleiding zullen wor
den genomen voor adspirant-verificateur bij
den dienst der in- en uitvoerreclil.cn en ac
cijnzen in Ned.-Indiê..
Toonkunst.
De afd. Amersfoort van de Maatschappij
to» bevordering van Toonkunst zal Donder
dagavond in do Muziekschool hare algemeene
vergadering houden.
Chr. verzorging van Krank
zinnigen.
Wij deelden reeds mede, dat a.s. Don
derdag alhier de jaarlijksche vergadering
\an de Vereen, voor Chr. verzorging van
Krankzinnigen gehouden zal worden.
Uit het jaarverslag blijkt, dat op 31 Decem
ber j.L in Veldwijk werden verpleegd 5S3, in
de sttichting tc Bloemend aal 5-16, in Dennen
oord te Zuidlaren 349, in de stichting te Wolf-
heze 307 en in de kliniek te Amsterdam 34
patiënten.
De winst- en verliesrekexning over 1912
wijst een eindcijfer aan van inkomsten en
uitgaven van f 269.703.46^. De balans van be
zittingen en schulden wijst een eindcijfer aan
van f 3.793.312.74^. De rekeningen van Veld
wijk en van Bloemendaal sluiten met voor-
deelige saldo's, respectievelijk van f 7268 en
f 6297; Dennenoord, Wolfheze en de kliniek
met nadeelige saldo's, respectievelijk van
f 7169, f 6411 en f 16.643.
Het bedrag der contributiën is f 3721, dat
6s f 256 kooger dan in 1911; van 30 kerken
werden collecten ontvangen to't een bedrag
van f 515. De bijzondere collecten in 83 bij
éénkomsten hebben f 1213 opgebracht. Aan
giften werd ontvangen f 693, f 548 minder
dan in 1911.
Van de eerepoort gevallen.
'De man, die bij heft sloopen van de eere
poort aan de Langestraat. zoo ongelukkijg
kwam te vallen, is gisteren in het Zieken
huis overleden.
AGENDA.
Dagelijks: Bioscoop Langestraat.
Zaterdag en Zondag Bioscoop de Arend.
10 October. Ned. Tooneel in Amicitia.
17 Oct. Concert Ney—v. HoogsHrattJen in
Amicitia^
22 Oct. Litt. Lezing dr. Thomson.
28 Nov. Concert Sevcik- kwartet in Amlci-
tia.
29 Oct. Litt. Lezing ds. Thomson.
5 Nov. Litt. 'Lezing ds. Thomson.
12 Nov. Litt. Lezing ds. Thomson,
19 Nov. Litt. Lezing ds. Thomson.
26 Nov. Litt. Lezing ds. Thomson*
November: De Wognuiamcra in de St. Joris
fcerk.
8 Dec. Concert Telmanyi in Andcitla.
IS December. Uitvoering Toonkunst (Jahres-
reiten van Haydn.)
1°. Jan. Concert Percy Grainger.
14 Jan. Concert Minny de Jongo—Anton Ver-
hev.
9 Febr. Concert Fred. Lamond.
23 Febr. Concert Georg Henschel.
ÏApriL Uitvoering T'^kunst (Faustscènen
▼an Schumann.)
'Dagelijks: Openbare Leeszaal en biblio
theek (Beukenlaan 2), geopend 10—12^ en
2i10 Zondag en Maandag 2^—10.
(Lezingen, uitvoeringen, vergaderingen enz.
die in het Dagblad geadverteerd worden,
worden gratis onder onze agenda opgenomen.
van 23 September 1913.
GEHUWD: Johannes Michael Deckers en
Johanna Cornelia Seller.
BurgeiMijke stand.
Kaasmarkt
Op de gisteren gehouden kaasmarkt wa
ren aangevoerd 6 wagens, bevattende 3100
K. G. kaas.
Prijs per 50 K.G. f 28 tot f 30.
Handel matig.
Gevonden voorwerpen.
Zilveren horloge; beursje met ccnig geld;
klein ringetje.
Naar waarnemingen in den morren van
23 Sopt, 1913.
Medegedeeld door het Kon. Ned. Met»
Instituut te de Bilt.
Uoog^to stand 769.2 te Hern-09and, laagste
753.3 te Malinhead.
Meest matige Z.-O. tx>t Z.-W. wind.
Zwaar bewolkt to»t betrokken.
Wa arsch ij mlij k regenbuien
Weinig verandering in temperatuur.
Fietslantaarn aansteken 6.30.
Eet opnemen van ingezonden stukken beteekent
geenszins dat de Redactie met den inhoud
instemt
Be copie wordt aan den inzenaer mei
teruggea even.
Mijnheer de Redacteur!
Dc uitkomsten van do gehouden woningtelling
zullen zeker den gemeenteraad eene nieuwe op
wekking zijn, om naast de hem rechtstreeks aan
gewezen taak tot verbetering van in een vroeger
tijdvak verwaarloosde belangen als straten
aanleg en rioleeringcn, te bevorderen het uit
voeren van deugdelijke plannen voor het ver
schaffen van goede woningen aan ingezetenen-
werklieden en daarmede gelijk te stellen per
sonen.
Bij de aanvrage om de medewerking der ge
meente, ter verkrijging van een rijksvoorschot
door de vereeniging Volkshuisvesting II heeft
de gemeenteraad reeds getoond, deze directe
verbetering der volkshuisvesting allen steun te
verleenen, en ook de onderofficiersvereeniging
V. L O. S. ontving van de gemeente hare on
misbare medewerking. Thans stellen Burg. en
Weth. den Raad voor, ook aan de H. Bonifacius-
vereeniging de gelegenheid te geven om uit
s rijks kas het benoodigde bouwkapitaal voor
een groot aantal woningen te verkrijgen. Keurt
de Raad dit goed, dan zullen, eer wij een jaar
verder zijn, een paar honderd gezinnen wat
hunne woningen betreft, waar voor hun geld
hebben verkregen, en zoo de gemeente een flink
aantal krotten onbewoonbaar verklaart, door op
schuiving nog talrijke andere gezinnen een beter
onderdak krijgen dan ze tot dusver hadden.
Wie door ondervinding weet, hoeveel tijd ver
loopt tusschen het vormen van een plan tot
stichting van vereenigingswoningen en den dag
waarop deze betrokken worden, aarzelt om in
het stadium waarin de H. Bonifaciusver. thans
gekomen is, met bezwaren voor den dag te ko
men tegen haar voornemen.
Toch moet eens de vraag worden gesteld of
de gemeente wel in de goede richting gaat door
vereenigingen te steunen, die wel verbetering"
der volkshuisvesting als uitsluitend doel zich
voorstellen, maar die aan de huur van hare wo
ningen voorwaarden verbinden, welke deze onbe
reikbaar maken voor alle gezinnen uit den
maatschappelijken stand, waarvoor de huizen
gesticht zijn met geld uit 's rijkskas met ge
meentelijke garantie voor rente en aflossing.
Met grond mag worden betwijfeld of aan de
bedoeling der woningwet de juiste toepassing
wordt gegeven indien woningen met rijksvoor
schotten gebouwd door eene vereeniging, slechts
bewoond moge a worden door personen behoo-
rende tot eene bepaalde kerk of een zeker be
roep. Eén stap verder en met kapitaal uit open
bare kassen zullen woningen verrijzen waarbij
adspirant-huurders eene verklaring hebben af te
leggen omtrent hunne politieke overtuiging.
Daar in andere gemeenten door de regeering
woningvoorschotten verleend zijn aan o.a. ver-
eenigingen van onderwijzers, blijkt echter eene
beperking wat betreft het beroep der huurders
geen beletsel te zijn voor het verkrijgen van het
kapitaal. De gemeenteraad van Hilversum be
sloot onlangs tot inwilliging van een verzoek
eener aldaar gevestigde vereeniging van gelij
ken aard als de St. Bon.ver.
Nu is eene beperking tot b.v. het beroep van
onderwijzer voor de huurders van woningen
eener ver. in eene gemeente als Amsterdam van
weinig beteekenis in aanmerking genomen de
verhouding van het groot getal onderwijzersge
zinnen tot het getal vereenigingswoningen. Zoo
zou ook tegen het stichten van woningen voor
leden van eene groote kerkelijke gemeente in
die stad, ofschoon principieel af te keuren, prac-
tisch weinig zijn in te brengen.
In deze gemeente zijn echter de kringen van
personen behocrende tot één beroep of eene be
paalde kerk betrekkelijk klein. Zijn nu de bouw
plannen sla die der vereertigingen V. I. O. S. en
Bonifadus gevolgen van een oogenblikke-
lijke maar voorbijgaande vraag in de kringen
waaruit de ver. voortkomen, o! bestaat er vol
doende zekerheid dat de vraag naar hare wo
ningen in de toekomst 2ial blijven bestaan. Kwam
daarin eene ongunstige wending (niet onmoge
lijk bij eene vakvereeniging als V. L O. S.) dan
zou d gemeente, die voor rente en aflossing
van het geleende geld jegens het rijk aanspra
kelijk is, groote schade kunnen lijden, zonder
dat zij de macht bezit wijziging te brengen in
het statuaire doel der vereeniging. Zij zou dan
genoodzaakt worden, misschien tegen haar
wensch, de eigendommen over te nemen. Maar
ook al bestaat dit gevaar niet, dan blijft het
bezwaar tegen het verschaffen van woninixen
aan ingezetenen van een bepaald aangewezen
beroep en tegen het stellen van voorwaarden
aan huurders onders dan van finantieelen aard.
Er bestaat al splitsing genoeg onder de burgers
van ééne gemeente, dan dat het gewenscht is
roomsch-katholieke, hersteld-luthersche, ethisch-
evangelische woningblokken te stichten.
Het is ook geheel overbodig in deze gemeente,
waar reeds eene krachtige vereeniging Volks
huisvesting sedert jaren met de daad bewijst,
hoe zonder te letten op beroep of geloof op ge
heel onpartijdige wijze de verbetering der volks
huisvesting moet worden bereikt. En vertrouwt
men het beheer en de beschikking over een zoo
groot aantal woningen als er nog moet komen
niet toe aan céne vereeniging van particulie
ren, dan biedt gemeentelijke bouw en exploitatie
een zekeren waarborg voor onpartijdigheid bij
het verhuren en voor deugdelijk beheer.
Blijft men volgen het zich thans ontwikkelend
systeem van splitsing dan moet dit leiden tot
het dienstbaar maken van 's rijksschatkist aan
verscherping van coteriegeest en het verbinden
van materieel voordeel aan kerkelijken invloed.
R.
Mijnheer de Redacteur!
Het lijkt me een bijzonder goede zaak, dat de
kiesvereeniging „Gemeentebelang" een leden
vergadering heeft uitgeschreven met het onder
werp „Moet de gemeente voorschotten ver
strekken aan de St. Bonifaciusvereeniging en
eventueel andere separatistische vereenigingen
of moet zij zelve den bouw,van arbeiderswonin
gen ter hand nemen?"
Bijzonder goed. Omdat deze vraag er een is
van groot belang, inzonderheid voor onze ge
meente, die reeds zelve gronden kocht voor ar
beiderswoningen. Indien de gemeente deze gron
den zelve gaat cxploiteeren, met evenzeer door
haar te verkrijgen riikskapitaal tegen 3 dan
bliift ze in de eenmaal ingenomen richting, maar
indien ze aan vereenigingen voorschotten gaat
verstrekken en zoo doende zich concurrenten
schept, dan verlaat zij het goede pod en maakt
zij haar eigen grondbezit geheel overbodig.
Neemt zij zelve den woningbouw ter hand, dan
kan zij de winst, die gemaakt mocht worden,
ten eigen bate tot verderen bouw aanwenden en
olzoo in het goedkoope bezit komen van een me
nigte woningen.
Dit, M. de R., zou in de gegeven omstandig
heden mijn standpunt zijn tegenover het verlee
nen van voorschot aan welke vereeniging dan
ook. Dat een gemeenschaps-bestuur, vereenigin
gen tot volksseparatie zoude steunen, dat veroor
deelt reeds het woord zelve. Zoo'n bestuur mag
m. i. geen scheidingen in de hand werken, maar
moet deze zooveel mogelijk zien te voorkomen.
Mogelijk dot B. en W. niet anders hebben kun
nen doen, dan de aanvrage in aanhef bedoeld,
voordragen, om den Raad in deze te laten be
slissen.
Met dank voor de plaatsing.
Een Abonné.
STAATSLOTERIJ.
Hoogste prijzen der 5. hEaese.
TREKKING VAN 22 SEPT.
f 1000. 11714 19883
f 4004463 8177 13021 15021 16946
f 200: 1472 8836 12864 14214 17391
100 98 3511 4227 4313 4590 4806
4938 7379 9043 9089 11635 13529
14170 16197 16759 17352 18138 20943
Vijfde Klasse. Prijzen van f 70.
174 199 231 242 489 525 679 709 873 892
964 1080 1227 1300 1435 1797 1832 1959 2002 2116
2174 2271 2371 2615 2692 2707 2724 2803 2835 2954
2977 2991 3063 3109 3280 3329 3425 3426 3438 3472
3510 3515 3581 3602 3639 3715 3890 4205 4278 4405
4680 4687 4744 4846 4901 4928 5133 5383 5595 5961
6947 6176 6210 6213 6280 6323 6486 6733 6890 7071
7089 7157 7361 7486 7568 7973 8023 8297 8822 8858
8898 8913 8990 9037 9074 9097 9141 9160 9230 9234
9257 9291 9370 9499 9524 9601 9633 9733 9748 9788
9981 9990 10019 i0030 10094 10095 10108 10226 10242
10375 10426 10618 10635 10723 10826 10897 10965
lf056 11069 31095 11116 11161 11177 11249 JT544
11486 11507 11523 11709 11896 12036 12097 12705
12308 12534 12551 12582 12596 12626 12643 12632
12741 12958 12996 13045 13160 13341 13373 13403
13469 13643 13352 14060 14084 14111,14164 14212
14221 14231 14264 14418 14610 14701 14749 14783
14364 14903 14933 14956 14987 15063 15163 15212
15384 15398 15517 15520 15663 15696 15804 15960
16008 16038 16"*44 16085 16180 16215 16244 1632?
16362 16371 16610 16620 16780 16883 16938 17045
17234 17253 17373 17473 17510 17550 17615 17640
17635 17804 17838 17363 18029 18105 18231 18239
18238 186?2 18537 19101 19160 19220 19274 19331
19405 19556 19585 19348 19857 19876 19976 20048
20132 20178 20266 20354 20486 20592 20601 20676
206^6 20708 20962
403e STAATSLOTERIJ.
Vijfde klasse.
Tweede week.
Trekking van 22 September 1913, (950 lo
ten.)
Ten kantore van den collecteur A. C. R. O.
Leinweber, te Amersfoort. (Brecdestraat 22)
zijn aan de navolgende nummers te beurt ge
vallen:
Prijs van f 100 op no. 93.
Prijs van f 70 op no. 16008.
Te zamen 2 prijzen.
Zonder prijs zijn uitgetrokken?
21, 62, 78. 16019, 16031, *Gié9, 18461 en 16485.
MUURHUIZEN 15.
Telefoon 4».
Ojicsien chèque-rekening zoowel voor
handelaren als voor particulieren.
Kantoor geopend van 9-5 uur.
"Vanaf heden zullen beschikbani' zijn
op GUMMIBANDEN als:
voorheen C. SCH53IMEL, Utreclitsche straat SS Telelóon 04,
Aanbevelend,
U Ed's dvr. dn.
Kromme Nieuwe Gracbt 46, Utrecht.
Geplaatst Maatschappelijk Kapitaal f 1.000.000.—
Verschaft op billijke voorwaarden crediet,
koopt en verkoopt Kftecten, Coupons en
Buitenlandse!! Geld, sluit prolonga
tion togen den koers van den dag en opent
rekening - courant met rentevergoeding
Neemt gelden
in depot met 2 dagen opzegging h 2pCt.
14 n 8
voor drie maunden vast k 81/i
voor zes maanden vast a 3'/,
voor een jaar vast a 4
hare Spaarkas 8.6
Belast zich met het in bewaring nemen
van waarden in laaie brandvrije in
richting.
Kantoor geopend eiken werkdag van 's mor
gens i) tot 's namiddags 3 uur.
Betaaltijd van 101 uur.
De Directie i
G. W. J. HOOFT.
M. M. VAN ASCH VAN WIJCK.
föagazijn „DE GOUDEN KLOK."
LANGESTRAAT 43 - Aniersloort.
Uitgebreide keuze in
Troaw-, Verloving- en Zegelringen
De Heer en Mevrouw VAN DER
PLANKEvers bedanken voor de
vele blijken van belangstelling bij de ge
boorte hunner dochter ondervonden.
Uden, Sept. 1918.
De begroeting voor het jaar
1914 ligt gedurende veertien dagen in
het schoolgebouw ter inzage voor de
leden.
HET BESTUUR-
Reparatie-inrichting voer ge«eae en
geoompllcesrae Uurwerken.
Rppsri'ttiör. öok aan Goud en Zilver.
Inkoop Oud 'Gond en Zilver.
Aanbevelend, WILLEM GROENHUIZEN.
Horlogemaker Gondsmid.
DE EEMLAHDER
IS 's AVONDS OM 6 UUR
VERKRIJGBAAR AAN
DE STATIONSKIOSK
door mij aan hare Keizerlijke Hoog;*
held MARIE EOUISE aangeboden,
by lioogst derzelver inkomst binnen
Amersfoort,
verkrijgbaar in
verschillende grootten.
Zeer delicieus.
Aanbevelend,
Boulangerie Moderne - Zuidsingel 63
van reukeloos hout, ter verpakking van boter
cacao, parluuieriëu, enz.
KRAMER SMITS, voorheen VERMAAS, Delft
Stationedwarsstraal UtrecBit,
is dagelijks te oonsulteeren of te ontbieden
Behandeling van Likdoorns, Nagels en
verdere ongemakken aan den voet, geheel
pijnloos en antiseptisch.
Koninklijke Vereeniging: Het Neder'
landsch Tooneel Beschermheer Z. E.
Hf. de Prins der Nederlanden.
Donderdag 25 September (313
(no. 1 van het abonnement).
Comedie in vijf bedrijven van Molière,
vertaald door J. A. ALBERDINGK
TUIJ .11. Regie JAN C. DE VOS.
toonoolstukje in één bedrijf door ANDERS DE
WAHL uit het Zweedsch vertaald door Mej.
C. v d. KEMP.
Aanvang halt acht ure.
58^ I>e prijzen worden verhoogd
met !O°/0.
a 25 cent per plaatsing,
(By vooruitbetaling).
't* Er biedt zich aan voor Amersfoort,
om met 1 November in dienst te treden, eon net
P. G, Br onder no, 188, bureau van dit.blBd,
