II IN
ADVERTENTIËN.
„Ds roman van Bernard Bandf,
TheosofSsGhB Veresniging
LAUAISOK k BODWER k Co.
6
L
W. F. A. Groenhuizen,
TELEGRAFISCH WEERBERICHT.
Uurwerken, Goud- en Zilverwerk
De goedfcoope uitgave van den I»
kenden roman van Herman Robbers,
Amsrsfoortsche Loge.
EORTE GRACHT 22,
W. WIRTJES,
Johan van Oldenbarneveldlaan 42
Maandags 4-5, Woensdags 10-11.
Overige werkdagen van 1.30-3 uur
Schilder
Behanger.
RECLAME
BORDEAUX-WIJN
J Lavementspniten,
I Koorts-thermometers,
I Kamerclosets en bidets,
m i>y J.
Langestr. 42, - Te'.ef. latere. 83
„Het Heflerlandsch Tooneel".
PRINCIPES.
DIENSTAANBIEDINGEN,
Een naaister,
Alle a» eeli-f\l)««né*s-op «lil liliwl. «'h- in Itet lirxit »ifn eeiu'i* verjr.el;eringfepolis. v\ f n volgens «le bepalingen in «lie polis vermeld
legen ongelukken verseeker«l voor een bedrag van:
faMA A GULDEN bii levens- ft GULDEN bii GULDEN hu verlies fiijgtfh GULDEN bii ver. g p 45» GULDEN bij vei lies AA GULDEN bij verlies IR
AÉ: vy?'W? lango ongeschiktheid. *iu 1&& overlijden. *i-,y van één hand of voet. dZs&j lies van één oog. van een duim. van een wpsvinger.
Uitkeering dezei bedragen is pewaarl orgd dcoi UlE C'CFAN ACC1DEKT Gl ARENTEE CORPORATION I.td Directeur vooi Nederl. Edward Heïjmaït, Oude Turfmarkt 16, Amsterdam.
a
GULDEN bij verlies van
eiken anderen vinger.
Levering voor ht' garnizoen.
Bij beschikking van den Minister van
Oorlog van 9 October 1913, VI afd., no. *257.
is do levering van aardappelen, gedurende
het tijdvak 1 November 1913—1 Juli 1914, ten
behoeve van het garnizoen alhier, toegewc
zen aan don heer A. Wagenaar te Amers
foort tegen den prijs van f 1.02 de Hectoli
ter.
AGENDA.
Dagelijks: Bioscoop Langeslraut
Zaterdag en Zondag Bioscoop de Arend.
16 Oct. Theos. Lezing van mevr. Ros-Vrij-
man.
10 Oct. Nutslezing dr. Kamp.
17 Oct. Concert Ney—v. Hoogstraten ln
Amicitia.
20—25 Oct. Café Richre, middag- en, arviooid-
oonoent Ens. Tosca.
20 Oct. Amicitia, Speenhoff.
21 Oct. Ami-citla, Tootneelver. dir. Feyer-
maiis. IioM>e's Du^eL
22 Oct. Amicitia, Tooneelver. dir. Heyer-
mans. Vriend! FrJlUz.
22 Oct. Litt. Lezing dr. Thomson.
23 Odb. Amicitia, Tooneelver-. dir. Heyer-
m ansAllt-rzJielen
24 Oct. Amicitia, Solser en Ilesse.
29 Oct. Litt. Lezing ds. Thomson.
November: De Wognummers in de St. Joris
Jeerlc.
4 Nov. Amicitia, Holland ia Tooneel, dir. L.
H. Chrispijn.
5 Nov. Litt. Lezing ds. Thomson.
10 Nov. Vereen, v. Vrouwenkiesr. Lezing
mej. Groot.
11 Nov. Ned. Prot. Bond Voordracht ds.
He clan am
12 Nov. Litt. Lezing ds. Tliomson.
19 Nov. Litt. Lezing ds. Thomson.
26 Nov. Litt. Lezing ds. Thomson.
28 Nov. Concert Sevcik- kwartet in Amici
tia.
2 December. Cursus Prof. Eerdmans.
9 Dec. Concei t TVlmanyi in Amicitia.
10 December: Cursus Prof. Eerdmans.
16 December: Cursus Prof. Eerdmans.
18 December. Uitvoering Toonkunst (Jahres-
zeiten van Haydn.)
1° Jan Concert Percy Grainger.
14 Jan. Concert Minny de JongeAnton Ver-
hey.
9 Febr. Concert Fred. Lamond.
23 Febr. Concert Georg Henschel.
April. Uitvoering T*- kunst (Faustscènen
van Schumann.)
Dagelijks: Openbare Leeszaal en biblio
theek (Beukenlaan 2), geopend 10—124 en
2^10 Zondag en Maandag 24—10.
(Luzingen, uitvoeringen, vergaderingen enz.
'lie in het Dagblad geadverteerd worden,
vorden gratis onder onze agenda opgenomen.
Burgeflljke stand.
15 Odboher 1913-
(Gcen opgaven.
Naar waarneminsen in den raoiyen van
15 Oot. 1918.
Medegedeeld door het Kon. Ned. Met,
Instituut te de Bilt.
Hoogste stand 769.9 te Qeronont, laagste
sttiaivd 740.4 De Bo-dö.
M-aliLge, tijdelijk wellicht knaohtige N.-W.
wind, mieest zwaar bewolkt, waarschijnlijk re
genbuien, dialing van temperatuur.
Fietslantaarn aansteken 5.39.
LANGKSTK4AT 4» - Amersfoort.
Uitgebreide keuze iu
Trouw-, Varloving- en Zegelringen
Nieuw verschenen:
R<
K<
In
Aa
1
Openbare lezing op Donderdag 16 Ootober
's avonds 8 uur in de Remonatrantsche kerk
Spr.: Mevr. ROSVrijman.
Onderwerp: GteiSnchiekrackti.
Entrée 25 cent.
belasten zioh met
aar,- en verkoop van
Effecten, Wissels en
Coupons,
Sluiten prolongatie
Saté-Inrichting.
Tandarts,
SPEEEKUREN
werkfng overal. Wat do hoer Kroes zegt van
V. L O. 8.gaat niet volkomen op. V. I. O. S.
te een vakvereeniging en daarin is voor alle
gezindten plaats. Het eenige doel van Y. I. O. S.
tede leden van die vakvereeniging aan een
betere woning te helpen.
Mijnheer de Voorzitter, ik kan niet meegaan
met het voorstel van B. en W. en zal gaarne
zien dat het voorstel-Gerritson wordt aange
nomen zoodat wij deze zaak nader kunnen
beschouwen. Over do goede zijde van woning-
bouw door de Gemeente zal ik dit keer niet
spreken. Ik hoop dat er later gelegenheid
toe komt. Maar de voordeelen daarvan zijn
▼eie.
De Wefhoucler Van Esveld: Mijnheer de
Voorzatter, de discussie heeft nu een eenigs-
zins vreemden loop genomen. Ik dacht dat wij
alleen zouden spreken over het voorstel-Ger-
ritsen. Ik acht het oogenblik voor de indie-<
ning van dat voorstel niet bepaald gunstig.
Was de heer Gerritsen met een voorstel geko
men om over te gaan tot Gemeentelijken
bouw nadat het onderhavige voorstel was af
gehandeld, dan zouden wij misschien een zui
vere stemming hebben gekregen. Maar zooals
het voorstel nu gedaan wordt, om deze zaak
op te houden, acht ik het oogenblik niet gun-
ifig gekozen. Een maand of wat geleden
heeff de Raad zich uitgesproken. Toen is door
den heer Van Achterbergh een voorstel van
gelijke strekking gedaan en toen heeft de
Raad met algemeene stemmen op twee na
verklaard, dat het niet gewenscht was, de
richting van Gemeentelijken bouw in te gaan.
Nu moet ik eenigszins doorgaan op het punt
waar de heeren straks een beetje gederailleerd
zijn, toen zij over deze stichting gingen spre
ken. B. en W. hebben zich op het eenig moge
lijke standpunt geplaatst, dat wij, als B. en W.,
en dat ook de Raad mag innemen naar mijn
meening Er is een verzoek ingekomen van
een vereeniging, die is toegelaten volgens art
30 van de Woningwet. Volgens dit artikel kan
een vereeniging, vennootschap of stichting,
uitsluitend in het belang van de verbetering
der volkshuisvesting werkzaam, door middel
van de Gemeente een bijdrage van het Rijk
krijgen. Zulk een vereeniging nu heeft zich bij
ons aangemeld. De vereeniging voldoet in al
le opzichten aan de vereischten van de wet,
want zij is bij Kon. Besluit goedgekeurd. Nu
is de vraag die B. en W. hebben overwogen
alleen deze: is het noodig dat in onze Ge
meente nog huizen gebouwd worden? En nu
heb ik te verwijzen naar het rapport van den
inspecteur van bouw- en woningtoezicht,
waaruit blijkt, dat bijna alle woningen ver
huurd zijn en voor dit soort van mindere
woningen een groot tekort is. M. a. w. die ver
eeniging kan nuttig werk doen. De voorwaar
den waarop deze vereeniging wil werken, zijn
dezelfde als die wij hebben toegestaan aan
volksbuis vesting II en aan V. I. O. S. Tusschen
die vereenigingen is op het oogenblik geen ver
schil gemaakt. En nu vraag ik: mogen wij die
vereeniging, die uitsluitend de bevordering
van de volkshuisvesting bedoelt, door, ik zou
zeggen, kleinsteedscbe middelen het recht, dat
de Woningwet haar heeft toegelegd, ontne
men? Ik geloof van niet. Evenals Volkshuis
vesting n nuttig is voor onze volkshuisves
ting, zal ook deze vereeniging het zijn. En
verder hebben wij niet te vragen. Bovendien
komt er nog dit bij, waarin door hetzelfde
Kop. Besluit is voorzien: volgens art. 12 kan
de toelating worden ingetrokken wanneer
blijkt, dat de vereeniging niet uitsluitend in
het belang van de volkshuisvesting werkzaam
is. Hier is dus eigenlijk een rem wanneer de
vereeniging niet uitsluitend in het belang van
de volkshuisvesting, met uitsluiting van alle
andere belangen, zou werken.
Wat aangaat het voorstel-Gerritsen, om dit
voorstel te verdagen, ik zou meenen, dat het
zeer indruisebt tegen de belangen van onze.
woningtoestanden. Op het oogenblik toch is
er woninggebrek en wanneer wij deze zaak
verdagen, dan zal dal niet een korten tijd,
neen, het zal weer maanden schelen voordat
volkshuisvesting gebaat kan worden. In zoo
verre zou ik dan ook niet gaarne zien, dat
het voorstel-Gerritsen zou worden aangeno
men. Ik acht dit werkelijk niet in het belang
van de Gemeente.
De heer Van Achterbergh heeft opgemerkt,
dat men niet moet bouwen in de buitenge
meenten. Ik vraag: hoe willen wij de binnen
stad verbeteren wanneer wij niet eerst naar
de buitenstad kunnen spuien? Wij kunnen
toch geen huizen afbreken voordat voor de
bewoners in de buitenstad plaats is gemaakt?
Door ophouden van deze aanvrage werken
wij verbeteringen in de binnenstad zeer le
gen.
Mijnheer de Voorzitter, ik hoop dat de Raad
het met mij eens zal zijn dat men in deze geen
partijdig standpunt in mag nemen. Men moet
slechts zeggen: dit is een vereeniging die in
het belang van de volkshuisvesting werkzaam
zal zijn.
De heer Wolterbeek: Mijnheer de
Voorzitter, ik wensch ook een enkel woord
over de plaats te zeggen. Ik weet niet of ik
het doen mag, maar de Wethouder heeft er
ook eenigszins over gesproken.
De Voorzitter: De heer Van Achter
bergh is er over begonnen en als ik straks een
enkel woord zou hebben gezegd, zou ik er
ook over hebben gesproken, alleen omdat
daaruit blijkt, dat de voorstanders van de mo
tie niet op hetzelfde standpunt staan en dat
de tegenstanders van de voordracht misschien
wel uit minderheden bestaan. Maai* overigens
zou ik u willen verzoeken, op deze zaak niet
in te gaan. Daarop kunnen wij terug komeii
wanneer het voorstel zelf aan de orde is. Wij
hebben thans alleen de motie-Gerritsen in
behandeling.
De heer Wolterbeek: Mijnheer de Voor
zitter, ik kan dus later nog gelegenheid krij
gen om er over te spreken?
De Voorzitter: Tenminste, als de motie
verworpen wordt.
De heer Van Achterbergh: Mijnheer de
Voorzitter! Wij hebben nu eenige uitleggin
gen gehoord van onzen Wethouder van Open
bare Werken, maar als mij ooit een standpunt
van een vrijzinnig man is tegengevallen, dan
moet ik zeggen dat op het oogenblik de heer
Van Esveld mij tegenvalt. Ik kan het niet an
ders zeggen. In de eerste plaats zou ik willen
opmerken: als wij f 180.000 voor eigenbouw
besteden in de oude stad, dan kunnen wij
van het Rijk een gedeelte er bij krijgen, zoo
dat het dan een groote twee ton wordt. Laten
wij dat omslaan door vijftig, dan zal men
minstens f 4000 in de Gemeentekas krijgen.
In de oude stad hebben wij minstens 150 oude
woningen met een plank: „onbewoonbaar
verklaarde woning" er op en1 een geit er in.
Daar worden geen betere woningen gesticht.
De Wethouder zegt: wij moeten eerst in de
buitenstad bouwen. Ik geloof niet, dat dat
waar is. Er zijn op het oogenblik nog veel
plaatsen in de stad zelve. Als een goed ont
eigeningsplan wordt opgemaakt dan geef ik
u de verzekering, dat de oude stad geleidelijk
kan worden opgknapt, zonder dat het geld
kost.
De heer Van Kalken: Mijnheer de Voor
zitter! Ik zal stemmen tegen de motie-Gerrit-
sen, omdat daardoor iets wordt tegengehou
den dat zeer goed is. Wij kunnen wel rede
neeren over wat gewenscht is, maar hier
staan wij voor een feit. De St. Bonifaciusver-
eeniging wil hier zorgen voor goede volks
huisvesting. Ik draag in mij de overtuiging
dat, welk kerkgenootschap- en welke vereeni
ging ook bij ons kwam met dit doel zuiver
voor de oogen, geen enkel Roomsch lid van
den Raad zoo dwaas zou zijn daartegen te
ageeren. Wij zouden alleen het doel voor
oogen houden te zorgen voor goede volks
huisvesting. Ik kan niet begrijpen dat men
van een vrijzinnig standpunt zoo iets goeds
kan bestrijden. Ik kan u verklaren, als
iemand iets van de behoeften in onze Ge-
mcenle weet, dan is het wel hel Armbestuur,
en dat weet, dat er geen woning over is, dat
de menschen moeten worden opgeborgen in
woningen die afgekeurd zijn. Dat is een on
houdbare toestand. Ieder lid van den Raad
moet zeggen, dat deze vereeniging een wel
daad verricht. Het is een zuiver Gemeentebe
lang, dat hier gezorgd wordt voor goede huis
vesting voor de menschen die er behoefte aan
hebben. Dan zullen ontvolkt worden de huis
jes worden de huisjes van mindere waarde,
waar de menschen kunnen worden opgebor
gen met minder kosten. Als men zegt, dat er'
meer Katholieken of meer Protestanten in zul
len komen, dan is mij dat totaal hetzelfde. De
liefde moet verder gaan. De liefde moet gaan
algemeen tot alle naasten. En wanneer men
zegt: er komt niet één Katholiek in, of er komt
niemand in van een andere gezindte, dan zeg
ik nog: het is een weldaad voor de Gemeente.
Dat vraagt de liefde. Waar het het belang
van de volkshuisvesting geldt, daar vraagt
men niet verder. Het is geen kerkje. Natuur
lijk kan ik mij voorstellen, dat die Katholie
ken graag bij de Roomsche kerk willen wo
nen. Daar kan ook een niet-Katholiek zich in
denken. Dat moet men vrij spel laten. Ik zeg
dank aan de vereeniging en ik zeg ook dank
aan het Dagelijksch Bestuur van deze Ge
meente voor zijn ruime opvatting van het Ge
meentebelang.
De heer Oosterveen: Mijnheer de Voor
zitter, ik zal zeer kort zijn. Ik kan niet mee
gaan met het voorstel-Gerritsen. Hij zegt, dat
de vergadering van oordeel is, dat het Ge
meentebelang meer gediend vferdt door
eigenwoningbouw. Dat staat bij mij nog lang
niet vast. Wij hebben nu Volkshuisvesting II
die reeds toestemming heeft, V. I. O. S. gaat
ook aan het werk, wij krijgen nu nog een
vereeniging, en dan zijn wij voor den bouw
van arbeiderswoningen al aardig op streek.
Het is zeer de vraag, of het voor de Gemeen
te voordeel heelt, als zij zelf gaat bouwen. Ik
geloof dat het ook door de aanstelling van
nieuwe ambtenaren schadelijk zal uitkomen.
Waar wij gehoord hebben dat de vereeniging
die nu bij ons komt, haar woningen zal open
zetten ook voor andersdenkenden, geloof ik
niet, dat het in het belang van de Gemeente
kan zijn deze aanvrage af te wijzen. Integen
deel
De heer Gerritsen: Mijnheer de Voor
zitter, het doet mij genoegen, dat ik dit voor
stel aan de orde heb gebracht. Daardoor zijn
mij van den kant van het bestuur van de ver
eeniging mededeelingen gedaan, die mij op
het oogenblik niet meer het recht geven, om
tegen het voorstel van B. en W. te stemmen',
zoodat ik intrek mijn motie van orde.
De heer Jorissen: Bravo
De motie van orde van den heer
Gerritsen is ingetrokken, zoodat thans
in behandeling komt het voorstel van B. en
W.
De heer Wolterbeek: Mijnheer de Voor
zitter! Wat ik eigenlijk tegen het voorstel heb,
om voorschot te geven, is, dat er dan ver weg
gebouwd wordt. Er wordt hoe langer hoe
langer hoe verder weg gebouwd. Wat zullen
daarvan de gevolgen zijn? Wij krijgen ten
eerste vermeerdering van onkosten voor on
derhoud van de wegen. Wij krijgen ook ver
meerdering van straatverlichting, en daarna
krijgen wij dat er moet komen meer politie
toezicht. Dat zijn allemaal posten die voortdu
rend op de begrooting voor zullen komen.
Maar ik vind dat allemaal nog weinig. Er is
een voornamer punt. liet grootste nadeel is,
dat het rioleeringsvraagstuk hoe langer inge
wikkelder wordt. Wanneer wij nu de ojnde
en
a 60 ets. per flesch. -
Verkrijgbaar bij J. SMIT,
UTRECHTSCHE WEG 46.
Agent der Dell-Brouwerij.
Instrumentmaker.
Koninklijke Vereenlslns
Beschermheer Z. K. H. de Prins der Nederlanden.
Vrijdag 17 Octcber 1913.
No. 3 van het Abonneiueat.
Blijspel in 3 bedrijven van HERMAN BAHR,
vertaald door Mevr. E. COUPERUS.
RegieJAN O. DE VOS.
Aanvang: half 8 ure.
De prijzen worden verhoogd met 5 pCt.
Sled. Bel. 6n 5 pCt. Pensioenfonds.
a 25 cent per plaatsing*
(Bij vooruitbetaling).
good bekend met het maken van ondergoed,
had gaarne nog eenige Naaihuizen.
Brieven onder letters M. E., bureau v. d. bla<i