BINNENLAND.
Uit den omtrek.
BEECHArt'S PltlSN
STADSNIEUWS.
Care fhand den Hechter van msftructie op een
verkeerd spoor, dat wij^t op een georgani-
seerden moord.
Petersburg, 31 Oct Sedert het bio-
Den dringen van de cholera in het district
fcisjenew (Bessa rabië) zijn derïig personen
aangetaslt, van wie 15 zijn overleden,
telands districten. Matrozen van de oorlogs
schepen paradeeren op de werf met de bajo
net op hot geweer.
Kunstenaars, die kleuren hooren.
Hierover heeft dr. Hermig in heit „Natur-
Wissenjschaftliche Wothenschrift" interessan-
te mededeelingen gedaan. Frans Liszt bijvoor
beeld veronderstelde, dat zijn orkestleden de
fcleuren der klanken precies zoo voelden als
hij en zei onder het dirigeeren: „Heeren, een
beetje blauwer, als het u blieft! Deze soort
klank vraagt het", of „dat is een diep violet,
denkt u daaraan. Niet zoo rose!"
Vele beroemde componisten hoorden kleu
ren, vooral ook, behalve Liszt: Robert Schu
mann, Meyerbeer, Joachim Raff, Hans von
Bulow en waarschijnlijk ook Beethoven en
Wagner. Hetzelfde geldt voor eenige bekende
fichrijvers: Hoffmann, Heine, Morike, Gang-
hofer.
Bii Schumann was bet hooren van kleuren
zóó sterk, dat hij ze zelfs in zijn muzikale kri
tieken overnam. In een brief over eeno ver
zameling van muziekstukken van Liszt zegt
hij: „De meest in het oog loopende kleur van
de geheele verzameling ia over het algemeen
een gemoedelijk blauw; slechts zelden drukt
hij zich in hellere of grauwe kleuren uiL"
Ook Meyerbeer noemt eenige accoorden in
JLützows wilder Jagd" purper en Louis
Ehlert uit zich in een brief over muziek: Het
A-dur lied in het Scherzo (de C-dur Sympho
nic van Schubert) is zóo fijn gevoeld, zoo
warm, zoo -sappig groen, dat ik altijd een
gevoel heb, of ik den geur inadem van jonge
dennen... Neen! Als A-dur geen groen betee-
kent, dan heb ik geen verstand van de kleu
renleer der klanken".
Maar vóór de psychologische wetcjnschap
op de kleuren der klanken opmerkzaam werd
sprak men in de literatuur er reeds van. Een
schrijver Gerstacher schrijft over een ouden
man. die in het gezang der vogels kleuren
voelt. Hij zegt: „de bastaard nachtegaal zingt
rood, maar niet dat warme, brandende rood
van de kanarievogel, maar zacht en glanzend.
De nachtegaal zingt donkerblauw, van dat
blauw, dat men 'snachts aan den hemel ziet,
zoodat men die twee ternauwernood van el
kaar kan onderscheiden. De leeuwerik zingt
dat wonderschoon© geel van de rijpe koren
aren: de zwaluw wit; de lijster donker groen,
en bijna alle kleuren bevind art zich onder de
gevederde zangers, alle met kleine ituancee-
ringen, alleen niet hard blauw. Slechts één
maal en wel op een nacht hoorde ik een nach
tegaal, die hardblauw zong, dat was het
mooiste blauw dat men zich denken kan."
Vogels, die licht verspreiden.
Reeds Plinius sprak van licht verspreidesi-
le vogels, die volgens hem in den Harz zoo
den voorkomen. Wetenschappelijke onder
zoekingen van de laatste jaren hebben dan
ook aangetoond, dat er werkelijk lichtgeven
de vogels bestaan.
In een Lortdensch maandblad „Knowled
ge" deelt graaf Sibour mede, dat in 1907 mee-
malcn dergelijke vogels In Cambridge zijn
waargenomen. In hetzelfde jaar zijn zij im
Frankrijk in de Vogezen en in de Pyreneeën
gezien geworden. In Norfolk is 'het gelukt
één vogel te schieten, het was een sluieruil.
Een andere sluicruil. straalde zulk een sterk
licht uit, dat de takken en bladeren van den
boom waarop hij zat, geelachtig verlicht
werden. De muizen, waarop de uil jacht
maakte, schenen zirih niet om hel licht te be
kommeren. Gedurende het vliegen werd het
licht sterker, en wel het sterkste aan de
boTfftzijde van den vogel.
Wat is nu de oorzaak van dit verschijnsel?
Dat het lichaam van do vogel niét dit licht
verspreidt is zelcer; heit is een phosphorisee-
ren van de vleugels, waarvan men de oor
zaak niet begrijpt. Men beeft verscheidene
licht verspreidende vogels onderzocht, zon
der de oplossing er voor te vinden. Eerst
meende men, dat do uil met rottend hout in
aanraking was gekomen en voor die theorie
is veel te zeggen- Alleesn wordt dan niet op
gehelderd, waarom juist de borst van 'de vo
gel, die toch zeker niest het meest met het
rotte hout in aanraking komt, het sterkste
verlicht is; die theorie zou alleen van toepas
sing zijn op vogels, die in holle boomtetam-
men nestelen. Maar er zijn ook licht versprei
dende vogels, waarbij dit niet het geval is.
Het moot do een of andere lidht gevende bac
terie of zwam (onbekende soort) zijln, die
zich In de vleugels van de vogels vastzetten
en aan de borst, waar 'de vogel zich het minst
goed reinigt, het sterktft Ontwikkelen.
Zijln het licht gevende bacteriën, d'an is het
ook te begrijpen, dat het licht onder het vlie
gen sterker wordt, aangezien do sterke lucht
stroom de werkzaamheid der bacterieën op-
Wek*
De kfeerenpracht In Chicago.
Uit New-York wordt geschreven: „Lenigen
tijd geleden sprak men in een club der
naaisters in Chicago over de pracht, die de
dames der stad in hun kleeding ten toon
spreiden; men schatte de sommen, die daar
voor werden uitgegeven. En zooals de presi
dente der clubs mededeelt, kon op grond
van ondervinding der medeclubleden de
volgende lijst over de jaarlijksche onkosten
der klceding van Chicago's vrouwenwereld,
opgemaakt worden:
Enkele dames
100 andere dames
10.000 dames
Goedgekleede dames
Buffragettes
Vrome dames
Dames in ver. van algem.
feut zitting hebbend
Machineschrijlsters
Winkeljuffrouwen
F abrieka rbcidsters
Daar de laatste categorie gemiddeld nau
welijks 1250 gld. verdient, geeft zij dus bijna
Be helft aan kleeding uit. Men moet wel is
waar zeggen, dat de Amerikaansche arbeid-
Iter veel beter eekleed gaat, dan haar
Europecsche collega, die gewoonlijk in haar
werkkleeren van en naar haar werk gaat
Dat zal eene Amerikaansche nooit doen; van
daar dan ook, dat bij den laatsten grooten
brand in Binghamton zooveel meisjes in de
vlammen omgekomen zijn, daar zij meenden,
nog wel vlug hun straatklceren te kunnen
aantrekken- Die zucht naar opschik der
Amerikaansche arbeidsters heeft een practi-
schen achtergrond, want ook een arbeidster,
die haar uiterlijk verzorgt? door zich smaak
vol te kleeden, doet dikwijls eene goede
partij. Dit is in Amerika nog eerder moge
lijk, dan in Europa, aangezien arbeid niet als
vernederend beschouwd wordt, behalve
dienstbodenwerk.
Staten.Generaal.
Invaliditeitswet
Aanvulling van het Xde hoofdstuk der Staats**
begrooting voor het dienstjaar 1913.
(Uitvoering van de artikelen 369 en 370 der
Invaliditeitswet).
In een toelichting tot een nota van wijziging
deelt de Min. van Landbouw, N. en H. mede, dat
destijds J\et aantal rentetrekkers was geschat op
25000.
De tot dusver gedane aanvragen maken het
raadzaam, dat aantal te ramen op 70,000.
In verband hiermede zijn de uitgetrokken be
dragen resp. van f 210,000 en f 100,000 ge
bracht op f 590,000 en f 250,000.
Berichten.
De Staatscourant van Zaterdag 1 Novem
ber bevat o.a. de volgende Kon. besluiten»:
benoemd t'ot commandeur in de Oranje-Na&-
sau-orde jhr. mr. Tli. Serranis, proc.-gen.
Ibij heft gerechtshof te 's Hertogenbosch;
bonfoemd text schrijver in algemoenon dienst
bi? do Rijksvereekerinigsbainik mcj. C. M. van
Dieren, mej. B. A. F. Lorentz en W. van Beek,
allen tijdelijk.
H. AL die Koningin-Moeder zal zich bij
de begrafenis van mevr. de douairière van
Lennep, dame du palais van H. M., te Heem
stede overleden, doen vertegenwoordigen
door den kamerheer jhr. van Tets.
De heer mr. Ridder van Rappard, be
noemd NederL gezant te Washington en me
vrouw Van Rappard boden heden in het ho
tel des Imdes aan den min. van buitanl. za
ken, jhr. mr. Loudon en diens kabinetchef
jhr. mr. Doude van Troostwijk, een dejeuner
aan.
Hef Timor grensgeschil. Na
mens de Portugeoscho en de Nederlandschc
regeeringen rijn Donderdag de memoriën in-
zako heft Tim or grens geschil door d!e heide
vertegenwoordigers aan heft bureau van het
Hof van Arbitrage te 's Gravenhage overhan
digd.
Een aanzierlijk woningbouw-
voorschot. De raad der gemeente En
schedé besloot gisteren om aan de Vereen. „De
Volkswoning" aldaar voor den bouw van on
geveer 750 woningen een voorschot te ver-
lcenen van ten hoogste f 1.850.000.
Het Amsterdamsche hoofd
commissariaat van politie. Naar de
Tel. uit goede bron verneemt, is omtrent de
vervulling van de vacature van hoofdcommis
saris nog geen beslissing genomen en duren
de onderhandelingen met den hoofdcommis
saris van Rotterdam, den heer Th. AL Roest
van Limburg, nog voort.
elk f 187.500
125.000
12.500
3.750
1-250
1.250
750
690
625
600
Voor den Indische dienst zijn bestemd,
teneinde te worden aahgestcld tot admini
stratief ambtenaar bij hot BinnenlancLsdh
Bestuur, de heeren F. IT. V. Middelaer te
Leiden; AL van Rhijjn te Hoogev^en en P. J.
Goedhart te Arnhem.
J. C. Vliegenlïart -f Te Zierikzee
is onverwacht o\erledcn de heer J. C. Vlie-
genhart eerst kort geleden als opvolger van
het Kamerlid jhr. de MuraK, benoemd tot
ingenieur van het waterschap Schouwen. De
heer Vliegenhert was nog niet lang in het
land terug. Hi] was verscheidene jaren als
ingenieur werkzaam geweest in China, waar
hij aan belangrijke waterstaatkundige wer
ken verbonden was geweest en den goeden
naam van den Nederlandschen ingeneur iD
het Verre Oosten had helpen hoog houden.
Courantenfusie. Volgens de N. Ct.
is het Nieuwsblad voor Nederland
eigendom geworden van De Courant.
Do staking te LTmuiden. Men
meldt ons uit IJmuïdent Heden zijn drie
stoomtrawlers binnengekomen, waarvan de
bemanning zich bii de staking aansloot. Ver
moedelijk vertrekken hedenmiddag twee
stoomtrawlers naar de visscherij. Bij het
station van de H. IJ. S. AL wordt voortdurend
gepost.
Gfrlens-incident. Donderdag is op
de grens bij Dinxperloo een grensincident
voorgevallen. Ben Holland'sdhe commies be
vond zich op den uitkijk, even over de grens
op Pruisisch gebied. Hij werd opgemerkt
door een Duitoche commies, die hem som
meerde het Pruisisch gebied te verlaten.
Toen deze hieraan ntet dadelijk voldeed,
pakte de Duitscher rijn Hoüandsche collega
vast en zette hem zijh revolver op dc borst.
Hij Verliet het Pruisisch gebied en diende
bij de autoriteiten een aanklacht in.
Omtrent den moord te Uel-
mond meldt men nog:
Sedert eenigen tijd leefden in onmin met
elkaar een zekere J. K. en Th. Stienen, beide
fabrieksarbeiders alhier. Voor een paar we
ken hadden zij reeds mot elkander een hevig
twistgesprek gehad met het gevolg, dat laatst
genoemde zijne kleederen werden stuk ge
sneden. Deze zaak is stil gebleven. Gister
avond ontmoetten zij elkander wederom. Een
woordenwisseling was hiervan het gevolg
met uitdaging elkander buiten de stad te ont
moeten. Stienen echter koos de wijste partij
en ging henen. Het toeval wilde, dat zij om
streeks 9 uur elkander wederom ontmoetten
op den Meerloschen weg en de woordentwist
wend hervat, gevolgd door een vechtpartij. J.
K. stak met een mes en trof Stienen in do
linkerborst, waarbij het hart werd geraakt-
De dader vluchtte, terwijl getroffeng, hevig
bloedend, rijn ouderlijk huis trachtte te be
reiken. De heer Beltjens, inspecteur van po
litie, telefonisch gewaarschuwd, was onmid
dellijk ter plaatse. De getroffene had nog de
kracht den dader aan te wijzen, die onmid
dellijk werd gearresteerd. Voor den ongeluk
kige gebracht, herkende deze hem en wees
hem aan als den dader. Deze was niet erg
onder den indruk en bleef betrekkelijk koud
zijn slachtoffer aanstaren.
Omstreeks 10 uur overleed Stienen, na he
vige smarten en bloedverlies.
Gisterenmorgen heeft 't gerechtelijk onder
zoek plaats gehad. De dader heeft volledige
bekentenis afgelegd. Heden is hij gevan
kelijk naar Roermond overgebracht De deel
neming in de smart van do ouders van het
slachtoffer is algemeen.
Een aanrander. Men schrijft uit
Vlissingen:
De politie alhier Is er in geslaagd den da
der te ontdekken van de brutale aanranding,
waaraan mej. L, leerlinge van de normaal
school alhier en wonende te Souburg, Maan
dag j.L heeft bloot gestaan toen zij huiswaarts
keerde. De aangehoudene, de 17-jarige K, al
hier, ontkende eerst beslist, doch toen het
meisje hem herkend had, viel hij door de
mand; bij hem thuis werd het boek gevonden,
dat hij van het meisje had afgenomen.
Een gymnasiaste zoek.
Afen meldt uit Zwolle;
Sedert Donderdagmiddag uur is een 15-
jarige gymnasiaste zoek. Zij ontving in den
laatsten tijd nogal berispingen van een der
leeraren over haar werk en deelde in een
briefje mede dat zij daar niet tegen kon en
vertrok. Zij nam de fiets mee en is verdwe
nen in de richting Amersfoort.
Pakhuis afgebrand. Gisterennacht
is te Edam afgebrand liet pakhuis der graan-
firma G. Igesz, op de Achterhaven. Alle aan
grenzende gebouwen zijn gespaard. De oor
zaak is niet bekend, misschien broei. Ook was
's avonds met licht gewerkt. Het verbrande
was voldoende verzekerd.
Fabrieksbrand. C-crennacht, on
geveer half een, is een I ij l zandkuil gebro
ken in de pepermunt- en mi: :rfabriek «der
firma Tonneana Co., aan hel Kleinzand te
Sneok. De fabriek is totaal uitgebrand. De
aangrenzende panden kregen veel water
schade, voora-l h'et naastgelegen magazijn en
kantoor der firma Amkuyt, waarvan de bo
venste Verdieping ook is verbrand. De pan
den zijn verzekerd. De oorzaak is onbekend
School- en Kerknieuws.
Prof. E. Rutherford. In de aula der
Amsterdamsche universiteit heeft de beroemde
Engelsche geleerde prof. E. Rutherford, uit Man
chester, gisterenavond eene voordracht over het
werkelijk bestaan van de atomen gehouden. Ter
wijl het vroeger een bloote hypothese was, dat
de materie uit kleinste deeltjes opgebouwd is,
werd dit in de laatste jaren tot zekerheid. Spre
ker gaf een overzicht van deze gronden.
's~Gravenhage, 31 October.
Examens M. O. Wiskunde (akte K I).
Opgeroepen en opgekomen 3 candidaten. Af
gewezen 2. Geslaagd de heer R. Kuiper, Am
sterdam.
Examens L. O. Wiskunde (art. 86).
Opgeroepen en opgekomen 4 candidaten. Af
gewezen 5. Geslaagd de heer R. E. Kamps, te
Empe (bij Voorst).
De gemeenferaad van Utrecht zette gis
teren middag de behandeling van de gemeen-
tebegrooting voort.
Naar aanleiding van een verzoek van den
heer Afoltmaker, werd door den wethouder
Fockema Andreae toegezegd, dat overwogen
zal worden of het maken van eene zwemin
richting in het Mcrwcdekanaal tusshen den
Leidsclien en den Vleutenscken weg mogelijk
is.
Ook zal nagegaan worden of een verbin
dingsweg tusschen de wijken Lombok cu
Transvaal en hot stratencomplex aan den
Amsterdnmschen straatweg mogelijk is door
een tunnel te maken door den spoordijk van
den spoorweg naar Rotterdam.
In verband met eenige opmerkingen over
de regeling van den verkoop aan de Yisclr-
markt werd door den wethouder Fockema
Andreae medegedeeld, dat gegevens over het
marktwezen bijeengebracht zijn en deze wel
dra in de betrokken commissie uit den raad
zullen worden behandeld.
De lieer Boswijk hield bij de afdeeling La
ger Onderwijs een rede, waarin hij de wen-
schelrkheid betoogde eene afzonderlijke
school op te richten voor voortgezet onder-
w'rs met twee leerjaren en vele parallelklas
sen.
Voorts zou spreker de scholen 5e soort,
welke thans 6 leerjaren hebben, en de scho
len 3e soort, welke 8 leerjaren hebben, wil
len wijzigen in schoten met 7 leerjaren.
Spreker achtte de voorbereiding voor de
II B. S. en Het Gymnasium in 6 leerjaren te
kort.
De heer van Leeuwen drong aan op on
derwijs aan spraakgebrekkigen. Misschien
ware dit te verbinden aan de school voor
zwakzinnigen.
De hoer Niermeijer bepleitte meer contact
tusschen onderwijzers bij het lager onder
wijs en dc leeraren der II. B. S. en Gymna
sia. Op deze wijze zou er een betera over
gang geschapen kunnen worden van lager
naar middelbaar en hooger onderwijs. Tc
Schiedam Had men met dit nadere contact
goede resultaten bereikt.
De heer Kcttlitz sprak voor verhooging van
de jaarwedden var. de leeraren van het Gym
nasium. terwijl door den heer van Spanje
werd aangedrongen op indiening van de in
uitricht gestelde voordracht in zake subsi-
dièering der bijzondere bewaarscholen.
De wethouder De Wilde zeide. dat de raad
spoedig in de gelegenheid zal worden gesteld
over dit laatste punt van zijn gevoelen te Joen
blijken.
Een amendement vnn den Heer Boswijk,
om den post: Toelagen aan kweekelingen, te
verminderen met f 1000, om daarna geleide
lijk dien port op te heffen, werd aangeno
men met 19 tegen 11 stemmen, hoewel de
wethouder zich er tegen verzet had.
In de 's avonds voortgezette zitting werd
na levendige besprekingen aangenomen een
voorstel van den heer Va'n Leeuwen om aan
het LTlrechtsch Kinderhuis in plaats van f 200,
als voorgesteld door B. en W., een subsidie
van f 1000 te geven.
De Bilt. Gisterenavond te 1\ uur onge
veer werd de politie alhier gewaarschuwd,
dat looddieven bezig waren hun slag te slaan
op heit timmeriïuisje van den huize „Vollen-
hove". De tuinbaas en de tuinknecht hadden
een rol lood gevonden vlak bij dat huisje en
bij nader onderzoek bleek een persoon op het
dak te zitten. De politie verscheen spoedig ter
plaatse, doch voordat zij er was har de dief
de vlucht genomen. Bij een onderzoek ter
plaatse werd een fonkelnieuw rijwiel gevon
den, dat in Utrecht gekocht bleek te zijn. Dit
werd in beslag genomen en daarmee toog de
politie in Utrecht op onderzoek uit. Om half
elf werd een zekere H. v. d. K. aangehouden,
die het rijwiel als zijn eigendom herkende.
Hij ontkende schuldig te rijn aan den diefstal.
De man werd echter in arrest gesteld, waar-
bii bleek dat dezelfde persoon voor een der
gelijk feit vorige week ook aangehouden was.
Zeist. Vervolg van het raadsverslag.
Daarna werden de begrootingen van de
bedrijven en instellingen der gemeente, als
ook de gemeente-begrooting voor 1914 vast
gesteld. Een voorstel van den heer Van
Nicuwenhuizen om op laatstgenoemde be-
grnoting een post te brengen voor presentie*
geld der raadsleden werd niet gesteund en
bleef dus buiten behandeling.
Ten slotte werd nog goed gevonden om aan
de echtgenoote van den eervol ontslagen
ambtenaar ter secretarie J. J. Reijnders tot
wederopzog<?ens eene jaarlijksche uitkeerirg
te verstrekken van voorloonig f 250, zulks
uiterliik tot dnt haar miTvierjarig kind den
leeftiïd van 18 taar zal hebben bereikt.
B a a r n. De Gemeenteraad vergaderde Vrij
dag j.l. ter vaststelling von de begrooting van
ontvangsten en uitgaven voor 19T4. Het salaris
van den gemeente-architect werd met f 200 ver
hoogd en alzoo gebracht op f 2000. Met be
trekking tot de pensionneering der gemeente
ambtenaren werd met 7 tegen 6 stemmen ver
worpen een voorstel van den heer dr. A. J. A.
Thomas, om voor rekening der gemeente te
nemen de pensioensbijdrage voor eigen pensioen
ad 7 en voor weduwen- en wcczcnpensioen
ad 5 en bovendien aan de onderwijzers te
restitueeren 5 c.q. 1 voor hun weduwen-
en weezenfonds. Aangenomen werd met 8 tegen
5 stemmen een voorstel van B. en W. om amb
tenaren met pensioensgrondslagen beneden
f 1000 geheel vrij te stellen en op de wedden^
der overige ambtenaren 21 te korten voor
weduwen en weezen-pensioen. De Raad besloot
dit ook van toepossing te verklaren op onder
wijzers.
Aan de Verfraaiingscommissie werd f 850
subsidie toegekend. De subsidie voor de Volks-
turnklassen werd van f 75 verhoogd tot f 175.
De subsidie aan de drankbestrijdersvereenigin
gen werd gebracht van f 100 op f 200, alzoo
f 50 per vereeniging.
Verworpen werd een voorstel van de School
commissie, om aan de Lage Vuursche aan de
openbare school een vierde leerkracht te benoe
men. Besloten werd bij wijze van proef aan de
Oosterschool eene herhalingsschool te verbinden
en de verordening op het herhalingsonderwijs
aan te vullen met eene bepaling dat kinderen,
die niet de 6 leerjaren der lagere school geheel
hebben doorloopen, in bepaalde gevallen toch
tot de herhalingsschool zullen kunnen worden
toegelaten.
Op advies der financieele commissie werd be
sloten de opbrengst van den verkoop van het
oude raadhuis-annex post- en telegraafkantoor,
ad f 20,130, te bestemmen voor eene buitenge
wone aflossing van een drietal geldleeningen.
Door het lid, den heer J. C. Posthuma werd
eene motie ingediend om van gemeentewege een
onderzoek in te stellen naar het aantal kinderen,
dat behoefte heeft aan voeding en kleeding.
Deze motie zal in eene volgende vergadering
worden behandeld.
Hilversum. De heer C. J. A. WijmacJidts,
sedert 1911 wethouder van Hilversum, heeft
om gezondheidsredenen als zoodanig ontslag
genomen. De lieer W. blijft echter raadslid;
hij behoort tot de Liberale partij'.
Harmeien, 31 Oöt. Toen hedenmorgen
ongeveer 10 uur onze twee aoito's de gemeen
te kwamen inrijden, was de belangstelling
van de ingezetenen buit dn gewoon groot. En
wat wonder ook. Dit middel van vervoer,
aangenaam, modern als het is, zal het mid
del zijn Harmelen en de geheele streek waar
door zij loopen zullen, te koppelen aah de
ketting van hét groote verkeer en ongetwij
feld daarvan ook de zegeningen plukken.
Een beschrijving van de wagens laten wij
hi err volgen:
De bei-de omnibussen trekken zeer de aan
dacht door haar fraai uiterlijk en mooie lij
nen. Zij zijn donkerbruin geschilderd en met
een crème band afgezet, waarop vermeld is
het traject Harmeien—Utrecht v.v.
Boven op den wagen 'bevindt zich een zeer
ruim imperiaal, dat gelegenheid biedt tot het
meevoeren van ongeveer 300 K.G. bagaige. Om
dit imperiaal gemakkelijk te kunnen bereiken
is aan de rechterzijde van den wagen e>en
samenklapbare, vaste ladder aangebracht.
Aan ieder der beide zijden bevindt zich een
deur. Binnen zijtn 16 ruime zitplaatsen, ter
wijl er verder nog plaat9 is voor 2 personen
naast den chauffeur. De zittingen hebben
springveeren matrassen en zachte, mei Ma-
rokko-(Ikunstleder) overtrokken kussens. De
rugleuningen zijn eveneens opgevuld en met
Marokkoleder bekleed. Door een e*n ander is
hot zitten in deze wegens bijzonder aange
naam, waartoe ook ton zeerste bijdraagt de
speciale constructie van het Büssing-fabri-
kaat, nl. dc dubbele veering van voor- en
achtera's. Wij bobben kunnen constaleeren.
dat het rijden in deze wagens met massieve
gummibanden (minstens -even aangenaam is
en zelfs met min-der schokken gepaard gaat
dan i-n een luxe-automobieh
Voor alle vensters bevinden zich gordij
nen. De bodem van het rijtuig is bedekt door
zwaar kurk-linoleum. De treeplanken z'.'n
eVeneens met linoleum bekleed en ract
peren randen afgezet. Binnen in den wagen
zijn bagagenetten aangebracht voor de hand-1
bagage der reizigers; bovendien bevinden!
geschikt
rich op verschilietndo daarvoor
plaatsen garderobe-haken.
Door den geheelen wagen loopt, evcna.
dit in de tramwagens bet geval is, eene sii
najal-leiding, die in een bel naast den chaul
feur eindigt
Voor de binnen verlichting dient een zeq
krachtige ace-tyledn-plafcmdaamp, die gevoel
wordt door een separaten gasontwikkelaai
terwijl er, voor het geval dat de |gasleidizi>
defect mocht zijn, achter in den wagen eed
kaarslamp bevestigd is.
Dubbel aangenaam en bepaald een groo
genot is het rijden lm deze watgons door he
vrije uitzicht dat men over de geheele omge
ving heeft, dank zij de groote spiegelram©)
rondom. De ruiten zijn vast, zoodat zij nid,
kimmen gaan rammelen; voor alleszins af
doende ventilatie is gezorgd, doordat bovci
de ramen jalousieéri eijn aangebracht, dh
van binnen gesloten kunnen worden.
Verder hebban de wajgehs eene inrichting
waardoor zij in den winter door middel vaüi
de afgewerkte gassen van den motor kunneq
verwarmd worden. Die verwarming kan hl
allen tijde In- en uitgeschakeld worden.
Het geheel maakt den indruk van eeno it
alle opzichten bijzonder goed doordachte
constructie. Een groot voordeel boven de
meeste der bestaande systemen moet vooral
geacht worden de aanwezigheid van portie
ren aan de zijkanten, dn niet achter in den
wagen, daar bij deze laatste constructie
steeds veel stof naar binnen geworpen wordt.
Vermeld kaïn verder nog worden, dat de
wagens dubbele massieve gummibanden om
de achterwielen hebben, en dat zij rijden met
eene snelheid van ongeveer 26 KM. per uur
Nadat om ongevedr half twaalf db beidt
airto1^ van Harmeien naar Utrecht gerede-
wardtt, waar in het hoitel de Liggende O
de stopplaats van den diemst, de edrewi'
wfeTd aangobodch. reed het gezelschap per-
sone*n, dat den rit medemaakten, bestaande
uit de dagclijksche besturen met ettelijke
raadsleden uit Harmeien, Haarzuiflens en
Oudenrijn, vertegenwoordigers van de per
dier plaatSeh en van Verwey én Lugard'
Automobiel Mijnaar ZeWt, waar rrMen zich
vereenigde aan een feestdisch in het Hotel-
Broedergemeente.
Reclame.
18 UW LEVER ZIEKT
Maak hem dan in orde; het is gemak
kelijk te doen. Zonder pijn, zonder
stoornis; alleen door het heilzaam effekt
merkt ge dat ge genezen zijt door
Garnizoen.
Bij Kon. besluit is bepaald, dat van af
Nov. de Ie infanterie-brigade (le en 12e r<
inf.) uit Assen en Groningen zal behoort*
tot de 2e divisie (Arnhem), terwijl de VI Ie
ïnf.-brigade (7e en 18e rag. inf.) uit Amster
dam en Naarden zal behooren tot de 4e dl. i
sie (Amersfoort).
Personalia.
De hoofdbestcller P. S. Voerman van i
post- en telegraafkantoor alhier, is ovei
plaatst naar Arnhem.
Bij resolutie van den minister van 1
niën is mej. J. H. Hendriks ter bcschil
gesteld van den gouverneur-generaal
Ned.-Indië, om te worden benoemd tot onder
wijzeres derde klasse bij het openbaar
Europeesch lager onderwijs daar te lande.
Openbare Leeszaal.
Het aantal bezoekers van de Openb i.
Leeszaal bedroeg in
September October
Courantenzaal 1620 1140
Studiezaal 349 396
Totaal 1369 1536
Aantal uitgeleende boeken 78S 1160
Jn de maand October gaven zich 63 nieuv
leden op.
De catalogus van letterkundige werker
(romans enz.) is thans gereed en aan dt
Bibliotheek te verkrijgen.
„Verlate n*.
Het Hollandia-Tooneel, dat a.s. Dinsdcc.
in Aniici'lia een opvoering zal geven van „Vti
laten'', is nog een onbekende ^oor Amers
foort, maar de leden van het Ensemble kun
nen voor niemand onbekend zijn, Lena Kle-j
Holtrop en Jan van Dommelen, tot voor ko:
van het Ned. Tooneel, Charles Gilhuys, vr
ger lid van Het Tooneel, Mientje Kling
de Tooneelvereeniging, wie zou hen niet keu
nen? Eugénie Krix, vroeger verbonden aa!
de Nederl. Schouwburg te Antwerpen is <h
eenige van het Ensemble, wier naam wij niet
herinneren, en vermoedelijk een Zuid-Neder-
landsche, met wie wij dus verlangend zijn om
kennis te maken.
Maar niet alleen de acteurs lofcken tot een
bezoek uit, ook het »luk zeil „Verlatenbe
kroond tooneelspel ran den beroemden
ZwcedscHcn schrijver Alfhild Argell, zal stel
lig een talrijk publiek weten te trekken- hn
als wij mogen afgaan op dc persbeoordeelin-
gen, zal niemand den avond berouwen. Do
Arnhemscbe Courant noemt „Verlaten" een
dier streng-psychologiscke karakter-stukken
waaraan de Scandinavische litteratuur zon
rijk is".
Verder ontleenen wij nog aan de persbe*
oordeelingen:
„De rol van den dokfer, den nrwen kerel
met Eet goede hart vervulde de heer Holtrop
uitstekend. Ook Mientje Kling als Yngra er,
Charles Gilhuys als Allan waren zeer goedt
Vooral de laatste rie ik gaarne. Er gaaf van
hem zulk een frisch gevoel en zulk een goe^
de bedoeling uit. Eugénie speelde met groote
toewijding en maakte van de rol een interes!
santé figuur."
(Marie Metz—Koning In d<
Nieuwe Apeld. Courant).
En de Theatergids: „een interessante vrou
wenfiguur als gehouwen uit graniet, zooal
