BINNENLAND.
1
Rusland.
I Mhtister-prcsident Kokowt&ow hoeft aam
pen medewerker van de Wetsj erne je Wrem-
ja gezegd, dat hij ove<r de uitkomsten van zijn
fcrblijf in Parijs ten volle voldaan is. Het is
gelukt, de toestemming van de Fran-
Uche regeering te krijgen tot hot sluiten van
\eeno Russische spoorwegleening, bedragende
>00 millioen roebels. Wanneer de leening zal
■worden gesloten, is nog onbekend. Wat de
'Armenische hervormingen botreft, is de Fran-
tche regeering 't met Rusland eens, dat zij
fnootem worden uitgevoerd onder controle van
alle mogendheden, niet van Rusland en Frank-
alleen.
Vereenlgde Staten.
New-York, 18 Nov. Een telegram uit
Panama bericht, dat de kleine stoomboot
Louise met de hoofden van het werk gisteren
het geheele kanaal is doorgevaren. Dit is
mogelijk geworden door de vorderingen, die
men gemaakt heeft in het doorgraven van
tie Cucuracha-Helling, die de laatste hinder
paal is.
Mexico.
New-York, 18 Nov. De bladen brengen
uit Mexico het bericht, dat de Duitsche ge
kant Hintze aan Duitsche handelaars heeft
Verklaard, dat de Vercenigde Staten voorne
mens waren binnen drie dagen tot een blok
kade over te gaan.
Me x i c o, 1 8 N o v. De organisatie van het
congres is gisteren voltooid, omdat er genoeg
penatoren aanwezig waren. Er was volstrekt
geene aanwijzing, dat de plechtige opening
van het congres, die op Donderdag is be
paald, zal worden uitgesteld-
J N e w-Y ork, 18 Nov. Volgens een tele
gram uit Veracruz rapporteert de kapitein
van het Amerikaanschc» pantserschip, dat de
generaal van de constitutionalisten Aguilar
het land ten zuiden van de rivier Ponupo be
stuurt. Het hoofd van de constitutionalisten
le Tangery verklaart, dat hij, overeenkomstig
ide bevelen van Carranza, voornemens is het
bestuur op zich te nemen van het petroleum-
]gebied en de daarui afkomstige inkomsten
5n ontvangst zal nomen, die thans in de ka
Van de bondsre geering worden ges lort.
Een telegram uit El Paro (Texas) meldt
dat de constitutionalistische generaal Villa,
die in Juarez het bevel voert, dreigt zich te
zullen meester maken van den noordooster
spoorweg in Mexico, waarvan Canadeezen
eigenaars ziju, als 'het bestuur den spoorweg
siiet onmiddellijk hersteld. Twee banken in
Juarez hebben aan generaal Villa een voor
schot gedaan van 100,000 dollars, waarmee
hij zijne troepen hoef* betaald.
Washington, 18 Nov. President Wil-
gon en het kabinet bespraken heden den toe
stand in Mexico. Het schijnt, dat besloten is
▼oort te gaan met het oefenen van geduld.
N o w-Y ork, 18 Nov. Een telegram uit
Laredo (Texas) houdt in, dat volgens par
ticuliere berichten de stad Victoria, in den
lteat Tamaulipas, na een hevig gevecht is
ingenomen door do constilutionalisten.
Zuid-Amerika.
Santiago de Chili. Het ministerie is
aldus gereorganiseerd Orrego binncnlandsche
faken, Villegas buiten la ndsche zaken, Salas
Eduards financiën, Rodrigues justitie, Ramon
Corvalan oorlog, Zanartu openbare werken.
Zuid-Afrika.
Ladysmith, 18 Nov. Heden morgen
kwamen hier wanordelijkheden voor. Nadat
de magistraat in het gebouw der politie
rechtbank een duizendtal Indiërs had-toege-
isproken, werden de muiters door de onge
wapende politie uiteengedreven. Men meent
echter, dat de toestand vrij ernstig is, en
efischt, dat de politie van wapenen wordt
voorzien en dat eene gewapende burgerwacht
wordt opgericht.
Allerlei.
Lens, 18 Nov. De stakingsbeweging in
Pas de Calais is een weinig uitgebreid. Er
Ontbreken 411 de mijn van Lens 2^0 werklie
den, in Noeud 1200, in Courriëres ló00, Do ur
ges 2000. Bij de andere maatschappijen wordt
met vol personeel gewerkt.
D o u a i. 18 Nov. De nationale mijnwer-
kersraad heeft besloten tot eene onmiddel
lijke algemeene staking.
Londen, 19 Nov. Een stoomschip, men
gelooft dat het de Glasgow is die behoort
aan de maatschappij Rankim, is heden mor
gen in brand geraakt ter hoogte van Ventor
t>p het eiland Wight. Alle 27 passagiers zijn
gored door de dreadnought Iron Duke. Er
«ijn geerte menschenlevens verloren gegaan.
Kameroverzicht
Tweede Hamer.
Dinsdag werd het algemeen debat over
'dto Indische begroeting voortgezet.
Do heer Rutgers (a.-r.) verdedigde na
der de vorige regoering en den gouverneur-
generaal Idenburg, tegen het verwijl der vrij
zinnigen, een gedwongen kcrstcnings-politiek
te hebben gevoerdSpr. drong aan op verdere
doorvoering dor Soemiba-regeÜng in het be
lang der goede samenwerking tusschen gou
vernement en zending in heidensche streken.
Hoewel handhavende .hun grief, dat van vrij
zinnige zijde een onwaardige en onware ver-
ktezingscampaigue is gevoerd, zullen ook de
rechtsche mannen den minister stennon, wan
neer deze poogt, eendracht op koloniaal ge
bied te bevorderen, aldus verzekerde spreker
ten slotte.
De heer Lohma n (c.-h.) betoogde, dat do
linkerzijde absoluut geen bewijs heeft aan
gevoerd voor de beschuldiging, dat minister
Do Waal Malcfijt on do gouv -gen. Idenburg
een gedwongen korsteningspoldtiek hebben ge
voerd. t Berustte alles op fijnenbaat en niets
tneer. Spr. verklaarde zich voor de faculta-
Öefsstellimg van het bijwonen van godsdienst
onderwijs op de bijzondere school, ook daar,
Waar gelegenheid is ecai Mohamrncd&anscho
•chool te bezoeken.
Na de pauze kwam de minister van kolo
niën, d!e heer P1 e y t e, aan hot woord; spr.
Verdedigde zijn optreden tecenover den heer
Van Veen, aan wien hij opmerkte, dat hij
«SWiJng heeft in een extra-parleanejntair kabi-
JteL waarmede de concentratie als zoodanig
niets te maken had. De minister nam voor
zijn daden en woorden, ook die, in den ver
kiezingsstrijd door hem gebezigd, de volle
verantwoordelijkheid op zich; nimmer heeft
hij boen tot godsdiensthaat opgewekt. Spr.
keurt 't in den heer Van Veen scherp af, dat
deze hera tot beklaagde heeft gemaakt, zon
der hem zelfs het recht boe te kennen van
hoor en wederhoor. Spr. wilde op den heer
van Veen geen qualificati© toepassen; hij wil
de geen kwaad met kwaad vergelden. De
minister heeft volgaarne eene hartelijke sa
menwerking met gouv.-gen. ïdeniburvr aan
vaard, overtuigd als hij is, dat deze geen daad
zal doen 'm strijd mdt sprekers beginselen,
welke hij kent.
De minister ging uitvoerig na de drijfveer
voor het ontstaan van de Sarikat Islam Ten
zeerste maande hij aan tot voorzichtigheid in
de uartilniingeni tegenover den Javaan, zulks
vooral hij het brengen van het Evangelie, aan
gezien de Islam voor den inlander vrij wat
meer Is, dan ziin godsdienst.
Naar *s mitn/brters meening was de ver
hoogde zertdiinsaetie alleen welke ook werd
toegeschreven aan de kerstennngspolifiok dor
regeering van invloed reweest de reactie,
welke hare uiting vond in de Sarikat Islam.
De minister zal heden zijn rede voortzetten.
Uit de Per»,
De eischen van voorgeoefendheïd.
Het „Alg. Hbld." bevat een artikel, naar
aanleiding van den slechten uitslag van het
examen voor voorgeoefendheid, waaraan het
volgend is ontleend
„Op den tweeden Dinsdag in November heeft
het examen voor voorgeoefendheid plaatszij,
die slagen, behoeven slechts 6i maand te die
nen, d.i. 2 maanden korten dan de gewone mili
ciens. Dit jaar had het examen o.a. plaats in
Arnhem, Nijmegen, Doesburg, Ede, Harderwijk
en Amersfoort.
De voorzitters der commissies hebben zich
voor den aanvang der examens naar de Cen
trale Gymnastiekschool te Utrecht hegeven, ten
einde eenheid van opvatting te verkriigen, zoo
dat het onderzoek in alle plaatsen volgens de
zelfde inzichten zou plaats hebben.
Het resultaat was treurig, voor zoover de uit
slagen tenminste bekend zijn. Te Amsterdam
bijv. slaagden van de 156 adspir nten vi'f (ver
leden jaar waren die cijfers; 244 en 77); te
Delft kregen van de 52 examinandi twee het di
ploma te 's Gravenhage van de 80 vierte
Haarlem van de 50 eente Assen van de 18
drie. Verleden jaar namen in het geheel 937
candidaten deel aan het examen, van wie er
slechts 291 slaagden.
Naar aanleiding van die bedroevende uitkom
sten is verleden 'inr in de Kamer aan de Re-
geeririg de vrr. .g gesteld, wat daarvan wel de
reden mocht zijn de heer Ter Laan maakte
toen de opmerking„wanneer bij een examen
niet een derde slaagt van het aantal personen,
dat zich heeft aangemeld, en dat examen geldt
zoozeer him belang als hier het geval was, aan
beteekent dat wat. Wat hapert er?"
In zijn antwoord wees minister Colijn er toen
o.a. op, dat de exameneischen pas 17 Juni 1912
officieel waren goedgekeurd en het examen be
gin November plaats had, zoodat den lotelingen
weinig tijd tot voorbereiding restte.
Thans is de toestand echter geheel anders.
Overals in den lande zijn particuliere cursussen
opgericht, waar geoefend wordt. Te Amsterdam
bijv. is een cursus, welke in Januari is begon
nen en waar de candidaten verplicht zijn, win
ter en zomer twee avonden per weck te komen,
terwijl de overige avonden facultatief zijn.
Het „Hbld." vervolgt dan:
„Wij meenen. dat het hier gaat om een groot,
algemeen belang n.l. de populariteit van de weer
macht en de zoo noodige toenadering tusschen
burgerij en legeren tevens om een beginsel-
vraag: wil men werkelijk met ernst pogen ons
volk het voorrecht van verkorten diensttiïd deel
achtig te doen worden, bijaldien dat volk zich
daartoe lichamelijk weet te bekwamenja of
neen?
Gaat de zaak op deze wijze voort, dan liidt
het geen twijfel of het volgende, of daarop vol
gende, jaar meldt zich geen enkele candidaat
meer aan. De kans om te slagen is zóó gering,
de kosten (voor velen) en de opoffering aan tijd
zijn zoo groot, dat men voor eene winste van
twee maanden zich wel tweemaal zal bedenken,
vooral omdat men bij slagen ten slotte toch nog
de kans loopt voor kaderopleiding aangewezen
te worden en dus verlengden oefenmgstijd te krij
gen.
Men bad o.i. meer in aanmerking moeten ne
men, dat de exameneischen gebaseerd zim op
een langdurige stelselmatige oefening, welke in-
tusschen vooralsnog onbestaanbaor is, gez>en
de korte levensduur, welke de wet pas heeft. Het
geldt hier derhalve een overgangstiid en daar
mede is naar onze meening geen voldoende re
kening gehouden.
Ten slotte de moeilijke vraag, of de eischen
te hoog zijn. Zeer zeker ja, wanneer men ze be
schouwt in het licht van de Memorie van Toe
lichting op het ontwero-Militiewet, waar staat
„de voorgeoefenden zullen in staat moeten zijn
zonder verdere lichamelijke voorbereiding zich
in één maand tijds een zelfde graad van geoe
fendheid eigen te maken als de niet-voorgeoe-
fenden in drie maanden zullen bereikenzij
moeten dus in staat zijn één maand na hun op
komst met de anderen samen verder te gaan."
En nu zullor. wij waarschijnlijk wel geen tegen
spraak uitlokken, wanneer wij zeggen, dat de
(lichamelijke) geoefendheid van een milicien, die
drie maanden onder de wapens is, verre achter
staat bij die van iemand, die geslaagd is voor
het bewuste examen art. 70 zelfs al is
dezen niet rigoureus examen afgenomen en heeft
men niet den eisch gesteld, dat hij „aan de
eischen hed te voldoen."
Het wil ons voorkomen, dat, bij handhaving
van de eischen, zooals ze ziin, hot gewenscht is
de commissies geheel uit deskundigen te doen
bestaan, aangezien de appreciatie van de uit
voering van sommige oefeningen zeer moeilijk
moet zijn, vooral voor de leeken-examinatoren.
Het ware wellicht mogelijk de examens te doen
plaats hebben in Utrecht, ten overstaan van het
deskundig personeel van de Centrale Gymnas
tiekschool."
„Wij hopen, zegt het blad verder, dat bij de
a. s. behandeling van de begrooting van Oorlog
in de Kamer aandacht afin de zaak zal gewijd
worden.
Opgehelderd dient te worden waar 't hapert
is werkelijk de Nederlandsche jeugd zoo zwak
en slap, dat zij aan de toch zeker niet boven
matig hooge eischen in het algemeen niet kan
voldoen dan arm vaderland.
Of ligt het aan de wijze van examineeren
men kan zich op het standpunt plaatsenhoe^
veel candidaten kan ik laten zakken maar ook
op 't standpunt: hoeveel candidaten kan ik er
door laten. Naar hetgeen wij daarover verna
men, schijnt ons niet zeker, dat alle commissies
zich werkelijk op het laatste standpunt gesteld
hebben.
En ten slotteloten alle exameneischen een
objectieve beoordeeling toe van de tenuitvoer
legging zoo niet, dan dient daarin ten spoe
digste verandering gebracht.
In het belang van het leger, welks toch al niet
groote populariteit ernstig bedreigd wordt door
een dergelijk examenverloop, dat teleurstellend
en ofstootend werkt op jongens en oudersin
het belang van de leden der examencommissies
tevens, die een ondankbare taak vervullen en
wellicht door velen verkeerd beoordeeld worden
achten wij het noodig, dat deze quoestie van
landsbelang in het parlement tot volkomen
klaarheid wordt gebracht.
Zóó kan het niet langer."
Berichten.
De Staatscourant van Woansdag 19 Nov
bevat o.a. de volgende besluiten:
bij het dep. van financiën werkzaam ge
steld P. A. de Klercsk, rijksbelasting-ontvan
gen- te Oud-Beijerland;
verzoek eervol ontslagen C. "W. L. Ar-
beiter, commies bij dat departement;
benoemd tot ltd van het college voor de
visscherijen mr. A. Cnoon Koopmans, voor
zitter van den Raad van Scheepvaart te Am
sterdam.
Do vaandel-uitreiking. Na afloop
der vaandel-uitreiking is gisteren aan ieder
der officieren, onderofficieren, korporaals en
soldaten, die aan de plechtigheid deelnamen,
een aid rink uitgereikt van de door H. M de
Koningin in het Malieveld te 's Gravenhage
tot de troepen gerichte toespraak.
Onafhankelijkheidsdag te Rotterdam
Omtrent de feestviering van gisteren meldt
men nog uit Rotterdam
De dag begon druilerig, doch de tempera
tuur was zacht. Later op den dag vertoonde
zich zelfs de zon.
De familie Van Hogendorp bogaf zich ten
9 ure naar de Groote Kerk, waar zij in den
ingang door gecommitteerden werd ontvan
gen en naar haar plaatsen begeleid.
Ook de andere autoriteiten woonden deze
godsdienstoefening bij.
Aan het einde zijner predicate sprak ds.
Callcnbach van den kansel een toepasselijk
woord tot onthulling van het gedenkraam
en daarna werd het gordijn weggetrokken.
Na afloop dezer plechtigheid begaven de
autoriteiten en de familie Van Hogendorp
zich naar het Boymansplein, waar in hun
•tegenwoordigheid de hulde aan het stand
beeld van Gijsbert Karei van Ilogendorp werd
gebracht.
Dit geschiedde door den burgemeester, mr.
Zimmerman, die daarbij de volgende woor
den sprak:
Het gemeentebestuur van Rotterdam heeft
mij opgedragen om namens hetzelve een
krans te leggen aan den voet van het stand
beeld van dezen groot en zoon onzer stad, ten
einde aldus uiting te geven aam zijn dienen
eerbied voor de nagedachtenis van deii
staatsman, die nu 100 jaren geleden het her
stel der zaken en de wedergeboorte van Ne
derland leidde. Ik acht het een voorrecht mij
van die opdracht te kwijten, in het bijzonder
waar ik dat kan doen in tegenwoordigheid
van de afstammelingen van hem, naar wien
heden de gedachten van alle goede vaderlan
ders me<t zoo groote vereering en dankbaar
heid teruggaan.
De leden van het geslacht Van Hogendorp
mo; -n mij verminnen hun te verzekeren, dat
de naam van hun grooten voorzaat nergens
met meer liefde en aanhankel ikheid wordt
bewaard dan te Rotterdam, waar zijn ge
slacht gedurende eeuwen deel had aan het
bewind, waar hij het levenslicht zag. waar
hij als pensionaris ziin loopbaan aanving en
medewerkte aan den bloei der der stad.
De stad Rotterdam herinnert zich boven
dien. dat de door hem verdedigde beginse
len van verkeersbeleid aan haar welvaart
grootelüks ten go«de zijn gekomen. Zii draagt
er trots op dat bij door zijn afstamming een
der hare was: zij roemt er In dat haar naam
met den zijnen voor immer verbonden is.
Gevolg gevende aan de mil verstrekte op
dracht ben ik zeker daarmede de tolk van
he^l de burgerij te zijn.
De feestcommissie heeft een gedenksteen
doen plaatsen in den voorgevel van het huis
2an de Leuvenhaven no. 29 te Rotterdam
thans bewoond door ds. B. ten Kate waar
vroeger het geboortehuis van Van Hogendorp
stond. Tot de plaatsing van dezen steen had
het bestuur der Vereeniging tot Evangelisatie
van wiik A der Ned. Hcrv. gemeente, welke
gemeente eigenares is van het huis, welwil
lend toestemming verleend.
Op den hardsteenen gedenksteen, ven-aar-
dïgd naar het ontwerp van den architect Puil
J Bicsla, is de volgende inscriptie in vergulde
letters aangebracht
Hier stond het huis waar
27 October 17G2
Gijsber» Karei
van Hogendorp
geboren werd.
Deze steen werd geplaatst
ter herinnering aan onze
100-jarige onafha nkplijkheid
17 Nov. 1913.
- De plaatsing van dezen gedenksteen ls zon
der ecnige plechtigheid geschied.
Te Brussel.
Uit Brussel meldt men d.d. 17 Nov.;
De Hollanders te Brussel hebben heden
middag het eeuwfeest van Neerlands onaf
hankelijkheid gevierd. Hel mee rondeel der
alhier wonende Nederlanders hadden de na
tionale vlag uil gestoken. Een artistiek en mu
zikaal feest werd gegeven, waarbij o. m. te
genwoordig waren jhr. Van "Weode, Neder-
landsch gekant te Brussel, en tal van autori
teiten.
Het kinderkoor van het Muziekfonds zong
het „Wien Neerland's Bloed", dat geestdrif
tig werd toegejuicht.
Prof. Blok, uit Leiden, zette in een korte
toespraak de beteekenis van het jaar 1813
voor de Nederlanden uiteen en oogstte hier
mede levendigen bijval.
Hierna werden liederen gezongen door me
vrouw Swolfs, van de opera te Parijs, door
Brucikwilder, en mejuffrouw Savelli van het
Théatre de la Monnaie. Het feest werd be
sloten met een apotheose 1813, voorstellende
de Nederlandsche Maagd, omgeven door enge
len. den Prins van Oranje met palmtakken
overwuivend.
De voornaamste organisators van dit feest
waren de heeren baron Van La wiek, voor
zitter der Nederlandsche Vereeniging te Brus
sel; Gompertz, penningmeester, en Obreen,
secretaris.
Te Aken.
Zondag hebben zich ongeveer vijftig gasten
uit verschillende kringen onder het voorzit
terschap van den Nederlandschen consul te
Aken aan een gemeenschappelijk feestmaal
vereenigd in de witte zaal van het Kurhaus
aldaar tot viering van de voor honderd ja
ren teruggewonnen onafhankelijkheid der Ne
derlanden.
De tafel was versierd met oranjekleurig©
chrvsant en-
Onder de eeregasten waren de vertegen
woordigers van de stad Aken, burgemeester
Raccioco, de heeren Jansen, consul van Italië,
Rmls. consul van BelgiëGulden, consul der
Nederlanden te Essen a.d. R., en den heer
Petersen, secretaris van de feestcommissie te
Duisburg.
Jhr. O. von Pelser-Berensbeng, de consul
der Nederlanden te Aken, bracht een loast uit
op den Duitschen Keizer, en op de Koningin
der Nederlanden. Daarop werden de volks
liederen gezongen. Aan Koningin Wilh^lmina
en Prins Hendrik der Nederlanden, bescherm
heer van de Nederlandsche Vereeniging van
Weldadigheid, werden telegrammen gezonden
waarop nog staande den maaltijd de antwoor
den inkwamen.
De feestrede hield de hoogleeraar aan de
Kónigl Baugewerbschule te Aken, prof. I. D.
Landré.
In den loop van den avond werd het plan
gemaakt ook in de toekomst nu en dan sa
men te komen, om de nu geknoopte banden
van vriendschap te Bevestigen.
Hulde aan Joan Melrhior Kemper.
Gisteren namiddag had te Leiden, ter in
wijding van de feestviering van morgen, ter
herdenking van onze 100-jarige onafhanke
lijkheid, de onthulling plaats van een ge
denkplaat voor Joan Melchior Kemper in den
gevel van het huis, waarin een eeuw geleden
deze hoogleeraar en voorman in de bewe
ging voor de onafhankelijkheidsverklaring
woonde.
IDe plechtigheid werd bijgewoond door het
bestuur van „Oud Leiden", de vereeniging
waarvan het initiatief tot deze huldiging uit
ging, de leden van het hoofd-oomité van de
feestviering en een aantal dames en heeren
genoodigden, onder wie de rector-magnifi-
ous, prof. dr. G. Jclgersma, en de secretaris
van den Senaat, prof. dr. J. M. Janse, de ko
lonel-commandant ran het garnizoen, de
commandant der Kweekschool voor Zee
vaart, de vervaardiger van de bronzen ge
denkplaat, de beeldhouwer Toon Dupuis, en
eindelijk de twee kleindochters van den
hoogleeraar, Jeltje en Christina de Bosch
Kemper, en een achterkleinkiiKi, jhr. W. J. de
Bosch Kemper te Delft
Men vereenlgde zich in de woning van den
tegenwoordigen bewoner, den heer Valk.
waar de voorzitter van „Oud Lelden", prof.
dr. L. Knappert, de aanwezigen, namens het
hestuur van „Oud Leiden" hartelijk welkom
heette en na eene toepasselijke redevoering
de bronzen plaat aan den burgemeester als
hoofd en vertegenwoordiger der Leidsche
burgerij overdroeg.
Jhr. mr. dr. N. C. de Gijselaar aanvaardde
het gedenkteeken met een kort woord, waar
na de heer J. Hnrtevclt Azn.. als voorzitter
ran het hoofdcomité het bestuur der ver
eeniging „Oud Leiden" dankte voor het ge
nomen initiatief.
Onder den bijval der vele belangstellenden
die buiten zich hadden geposteerd, werd nu
het doek weggenomen, waardoor de bronzen
plaat met het welgelijkend beeld ran den
hoogleeeraar en staatsman zich aan het oog
vertoonde.
Jhr. De Bosch Kemper dankte ten slotte al
len. die hadden medegederkt aan de nage
dachtenis van zijn overgrootvader.
De jubileumzegels.
De jubHeumzegris zullen te «rekenlefa van 29
November ais., aan de kantoren der posterijen
voor het publiek verkrijgbaar zijn. De inge
volge vroegere aankondiging bij het hoofdbe
stuur der posterijen em telegrafie aangevraag
de hoeveelheden kunnen door belanghebben
den van genoemden datum af aan het post
kantoor of het hulppostkantoor, waaronder
hunne woonplaats behoort, in ontvangst wor
den genomen tegen betaling van bet verschul
digde bedrag.
Lustrumfeesten te Gronin
gen. De N. Prov. Gron. Ct. meldt, dat
de lustrumfeesten, ter gelegenheid van het
driehonderd jarig bestaan van de boogeschool
aldaar, gehouden worden in de woefo van 2S
Juni tot 4 Juli 1914.
Het houden van de maskerade is bepaald
op Woensdag 1 Juli.
De leden der Eerste Kamer ztjn bijeen
geroepen tegen Dinsdagavond 25 dezer te
half negen.
Bij Kon. besluit van 15 November is inge
steld eene Staatscommissie tot onderzoek van
de vraag, welk stelsel van evenredig kiesrecht
voor onze vertegenwoordigende lichamen het
verkioselijkst is, met benoeming tot lid en
voorzitter van mr. J Oppenheim. staatsraad-
tot lid en ondervoorzitter: mr. J. Loeff, lid
dei* Tweede Kamer; lot leden: ;hr. mr. D.
de Geer, idem; mr. J. van Gilse, oud-lid der
Tweede Kamer, mr. D. Kooien, lid der Twee
de Kamer; mr. F. A. C. graaf ran Lynden
van San denburg. lid van Goden. Staten van
Utrecht; mr. P. Rink. lid der Tweede Kamer;
W. Miegen. idem. tot lid-secretaris mr. G.
van Geloin Vitrmga, rechter te Den Haag; tot
adjunct-secretaris mr. L. A Nijncis, advocaat
aldaar.
De opdracht aan de bij Kon. besluit be
noemde Staatscommissie gegeven, luidt in
haai* geheel als volgt:
lo. onderzoek van do vraag, welk stelsel
van evenredig kiesrecht voor onze verte
genwoordigend e lichamen het verkieslijkst is;
2o. dit stelsel in een of meer wetsontwer
pen, voorzien van de nroodige toelichting, te
belichamen.
Voorts is bepaald, dat de commissie nopens
alle zaken, waaromtrent zij niet éénparig oor
deelt, bij meerderheid van stemmen zal be
slissen, doch dat het den leden vrijstaat hun
gevoelen, ran dat der meerderheid afwijkend,
In een afzonderlijk advies tegelijk met dat der
commissie aan H. M. de Koningin te doen
kennen.
Aan de oommissie is de bevoegdheid ver
leend zich door deskundigen te doen voor
lichten en dezen als adviseerend üd tot haar
vergaderingen toe te laten.
Vrijstelling landstorm. De mi
nister van oorlog heeft de commissarissen der
Koningin gemachtigd, vrijstelling of voorloo-
pige vrijstelling ran opkomst voor den wer-
kol ijken dienst bij den landstorm te verlet
nen aan de dienstplichtigen;
lo. die deel hebben aan het bestuur der pro
vincie of ran een gemeente en voor dat be
stuur onmisbaar zïjm en niet reeds zijn vrij
gesteld bij art. 14 van het Landstorm besluit;
2o. die werkzaam zijn bij een provinciale
of gemeentelijke instelling, waarbij don wel
in een positie, waarin zij onmisbaar en niet
te vervangen zijn en waarin zij In het alge
meen belang moeten gehandhaafd blijven.
De minister heeft daarbij nog opgemerkt,
dat in de eene gemeente de behoefte kan be
staan aan de onafgebroken aanwezigheid van
personeel in een bepaalden werklcring. ter
wijl in een andere gemeente die behoefte met
opzicht tot peliïken werkkring niet bestaat}
dit zal biiv. hel gefvnl zijn met ambtenaren
ter gemeente-secretarie, pemeen+e-ontvangers
ambtenaren van den burgerlijken stand, per
soneel bij den reinigingsdienst, bij de ver
lichting. bij de drinkwatervoorziening, bij de
brandweer, bij den geneeskundigen dienst.
Landweerkadcr. Mleh zendt ons
het volgende:
Verslag ran de bestuurtsvergadering dar
Vereeniging van LandwecTlcader der lichtin
gen 1909.J910 en 1911. gdhouden te Leeuwar
den op 15 November jl.
Na langdurige bespreking werd de wen-
scbeliikheid uitgesproken, dat men te zijner
ti;d adcra-sen zoude richten tot TI. M. de Ko
ningin cm de Tweede Kamer der Staten-Ge-
neraal, strekkende te verzoeken alsnog wij
ziging te brengen in de Landvoor wet, waar
door a in het kader geen extra-lasten zullen
worden opgelegd.
Het bezoeken van heeren Kamerleden, hov
den van Kamerfraetiën, werd raeóe zeer ge-
sdhikt geacht.
Verder werd besloten door 'middel ran ad*
vortentiën etn nieuwsberichten te trachten al
len op te wekken om mede te werken tot *t op
richten van provinciale vereenigingcm, waar
uit een Bond voor Nederland gebaren zoude
moeten worden.
Bij Kon. besluit is aan den majoor L. "W
J. K. Thomson, van het 12e regiment infante
rie, vergunning verleend tot het aannemen en
dragen van de or det eek enen vam ridder der
lste klasse in de orde von het Zwaard, hem
door Z. M. den Koning van Zweden an
ken.
In de Staatscourant van 11 dezer, no.
264, en van 12 dezer, no. 265, worden sollici
tanten op groepen voor een examen voor
hulptelegrafist of kantoorbediende bij den
dienst der posterijen en telegrafie te Amster
dam, Rotterdam en 's Gravenhage.
Aan dit examen kan ook worden deelgeno
men door solicitahten van elders, en, daar
150 plaatsen worden opengesteld, zijn de kan
sen voor jongelieden, buiten de genoemde ste
den woonachtig, zeer gunstig.
De belooning bestaat aanvankelijk in een
maandgeld, begint bij vaste aanstelling op
f 600, en zal volgens het voorstel der Regee
ring, medegedeeld in de Memorie van Toe-
lihting voor de Staatsbegrooting van 1914, tot
f 1400 kunnen klimmen.
De exameneischen zijn: 1. het schrijven van
vlug en duidelijk schrift: 2. voldoende ken
nis van de Nederlandsche taal, om zonder
grove taalfouten een dirtée te kunnen schrij
ven en een opstel te maken; 3. kennis ran de
vier hoofdregels der rekenkunde, de tiendee-
lige en gewone breuken en het stelsel van
maten en gewichten; 4. kennis van de ligging
der voornaamste plaatsen in binnen- en bui
tenland en van het spoorwegnet in Neder
land; 5. voldoende kennis van de Fransche
taal om een eenvoudig dictée zonder grove
taalfouten te schrijven; 6. eenige kennis van
Engelsch en Duitsch.
Sollicitanten kunnen zich tot 30 November
a.s. aanmelden bij den directeur van het tele
graafkantoor te Amsterdam.
Prof. dr. A. A. W. Hubrecfht heeft legen
Januari ontslag genomen als lid dier 'redactie
van De GicFs-. Iïij blijft Ms (medewerker aan
het tijdschrift verbonden.
Tot lid der redactie ls benoemd dr. Charle
Af. van Deventer, die de benoeming heeft aan
genomen. (N. R. Cl)
Mej. ran Overzee, leotrice ram H. M
d*e Koningin, is benoemd to* eeredamic in d©
huisorde van Oranje
Begrafenis N. J. Nederhorst
Sr.f Onder zeer groote belangstelling had
gisterenmorgen te Gouda de begrafenis plaats
ran het stoffelijk overschot van den heer H.
J. Nederhorst Sr., in leven lid der Prov. Sta
ten van Zuid-Holland, lid van den gemeente
raad, commissaris van een groot aantal
naaml. vennootschappen en maatschappijen,
voorzitter van den Oostpolder ran Schieland
enz. en bestuurslid van verschillende gemeen
telijke en particuliere instellingen, ridder in
de Oranje-Nassauorde.
Een groot aantal kransen werden op den
doodenakker op de kist gelegd.
Het woord werd gevoerd door de heeren
Martens, burgemeester, Herman, raadslid,
Hoogendijk, aannemer en Hoogendoorn, na
mens de werklieden. Een schoonzoon van wij
len den heer Nederhorst, de heer Adama,
dankte voor de belangstelling.
Te 's Gravenhage overleed de heer A.
Bosch, in leven oud-majoor Oo£t-lmd. legei)
Ridder in de Militaire AVilemsorde, in den
ouderdom van 74 jaaT.
P. J. B a k k e r. t Te Haarlem Js oveiv
leden de heer P. J. Bakker, oud-gezagvoerder
bij de Stoombootmaatschappij „Nederland",
luitenant ter zee eerste klasse bij de marine*
reserve.
