CARR'S M0UTBR000
Uit den omtrek.
STADSNIEUWST
Staking. Gisterenmorgen is door het
bersoneel van de firma Reuse 1, sigarenfabri
kant to Den Haag, het werk neergelegd, om-
fiat door het ontbreken van een kachel het
werken onmogelijk was. De staking omvat 15
pellen, georganiseerd bij den Ned. Sigaren-
makersboiwi en de Federatie.
Schandelijke dierenvermtn-
k i n g. L. Dorsman Czn. schrijft in de
Levende Nartuuri
„Onlangs vernam ik van /geloofwaardige
idjde het volgende: Er zijn in onze duinstre
ken stroopers, dde in het voorjaar en den
voorzomer de nesten gaan opzoeken der wil
de konijnen. Dan halen ze de jongen er uit,
kreken dezen de pootjes, en le*»«$emi do aldus
gruwelijk verminkte dieren weer in hun oor
spronkelijke verblijfplaats. De oude gaat dan
voort, de kleintjes to voeden: deze worden
spoedig, doordat ze zich niet kunnen bewe
gen, dik en vet, de strooner komt na eenige
weken terug en neemt zijn, mi zeer gemak
kelijk te bemachtigen prooi mee. Gaarne zou
Ik van mensehen, die in de duinstreek wo
nen, weten, of doze schandelijke dierenma/'-
telarij werkelijk plaats vindt. Mij dunkt, de
\mc Is te verfijndom verzonnen te zijn, maar
ket zou toch ook een praatje kunnen wezen."
De klacht van Mr. v a nJ G i g h. Ad
vocaat mr. van Gigh, heeft zich, zooals ge
meld, aan het departement beklaagd bij mi
nister Ort over de bejegening, Zaterdag ter
terechtzitting van het gerachthof te Amster
dam ondervonden van advocaat-generaal mr.
De Josselin de Jong bij de behandeling der
geruchtmakende zaak van morphinevergifH-
ging.
Het betreft de repliek van den advocaat-
generaal mr. de Josselin de Jong, die o.a.
zeide
Opzettelijk heeft de verdediger prof. Pel en
van Noorden misleid. Men heeft die heeren
expres verkeerd ingelicht. Hun is gezegd, dat
W. zich te half tien nog bad uitgekleed.
Dat was een perlimente leugen, en de ver
dediging heeft niet eens getracht dit te weer
leggen.
Mr. L. W. van Gigh protesteerde daartegen,
met alle kracht die in hem was.
Tic laat me dat niet welgevallen, zoo zeide
hij. In drift wordt veel gezegd en zoo heeft
Dok cie p roe.-gen. gisteren den recht er-com
missaris fel bestreden, waarop hij thans
«enigszins is teruggekomen.
Maar hier wil ik zeggen, dat men zich niet
slles kan permitteeren tegen de balie. Wij
hebben deze zaak eerlijk behandeld, zooals
«en eerlijk advocaat dat behoort te doen en
zooals het zijn plicht is. Tiet gaat nu niet aan
openliik in publieke zitting van ons derge
lijke dingen te zeggen.
Deze woorden wekten onder toehoorders,
die het geheele proces van het begin tot het
tind hadden gevolgd, een luid applaus. Ook
de vele leden der balie, die aanwezig waren,
onthielden mr. L. W. yan Gigch hun sympa
thiebetuigingen niet.
De president dreigde de zaal te zullen ont
ruimen. wanneer het publiek zich niet van
het geven van teckenen van instemming ont
hield.
Mr. de Josselin de Jong zag van repliek
op dit incident af.
Hij las de passage van prof. Pel voor uit
het .Tijdschrift voor Geneeskunde'*, waarin
de lapsus, door dezen hoogleeraar op de
ritting reeds erkend en voor zijn rekening
genomen, voorkomt.
Aan liet einde der zitting verklaarde de
president, mr. Biileveld,,'t Is een vergissing
geweest, een gewone drukfout, niets meer.''
De advocaat-generaal antwoordde niet.
De kindermoord te Leeuwar
den: De rechtbank te Leeuwarden deed
gister uitspraak in de zaak legen Inze de V.,
oud 26 jaar, los werkman en Tjamlce I.., zijn
vrouw, oud 23 jaar. Hun werd ten laste ge
legd, dat zij op 6" Mei 1913 te Leeuwarden,
na een te voren in kalm overleg beraamd
plan, hun éénjarig kind Saakje. van het leven
hebben beroofd, door het kind eenige hijten-
de vloeistof, vitriool of zwavelzuur door den
mond in het lichaam te brengen, tengevolge
waarvan Saakje kort daarna is overleden.
De eisch tegen den man was levenslange
gevangenisstraf.
Tegen de vrouw werd, wegens gebrek aan
bewijs, vrijspraak gevorderd.
De man werd heden tot 12 jaar gevangenis
straf veroordeeld; terwijl de vrouw conform
den eisch werd vrijgesproken.
Overtreding der loterijwet.
In de jongste zitting van het kantongerecht
te Middelburg werd f .1060 boete subsidair
een maand hechtenis gcëischt tegen J. K.,
agent der N. V. De Tijdigeest aldaar, wegens
overtreding der Loterijwet. Naar gemeld
wordt, was door de maréchaussee uit Vlis-
singen op last van den ambtenaar van het
O. M. ten huise van bekl. de voorraad loten
in beslag genomen, doch een paar dagen
later had K. een nieuwen voorraad en hin
gen de loten als voorheen voor zijn raam,
terwijl hij zelf hiervan aan den ambtenaar
kennis kwam geven er bij wegende, dat deze
nu den nieuwen voorraad weer in beslag kon
doen nemen.
Inbraak. Hedennacht is in hert kan
door wam de Delftsche melldnrichtfinjg van
de firma Vetih Go. te Delft ingebroken. Een
ImigenneitseLde brandkast is uit de muur ge
haald en aan de achterzijde geopend'. Een
tweede brandkast bood weerstand, doch
werd zwaar beschadigd.
Er wordt ongeveer ƒ150 vermist Uit een
en ainder krijgt men den indruk, dat hier
geoefende vaklui aan het werk zijn geweest.
Onze goede buitenlui. Te Orur-
hfngen, gemeente Weerselo, (heeft bij een
vechtpartij in een herberg zekere W. zijn te
genstander een stuk Van den neus gesneden
en den haard uitgetrokken.
Paardendiefstal. In den nacht
van Zaterdag op Zondag werden, ten na-
deele van den heer Matfhijisen, te Merxem,
hij Antwerpen, twee Belgische paarden ge
stolen. Ook was een raelkwagentje ont
vreemd. Men vermoedde, dat de dief zou
trachten de waardevolle paarden op de St.
Maart ensmarüct te Gorinohem van de hand
te doen. Twee zoons van den heer Matthij-
«en trokken naar Gorinchem, en inderdaad
aió' daar qd de de beid# ver
miste paarden staan. De eigenaar was
hrist met iemand in onderhandeling, om ze
voor een paar duizend gulden te verkoopen.
Onmiddellijk werd de politie gewaar
schuwd, die den verkooper aanhield en de
beide paarden in beslag nam.
De aangehoudene bleek te zijn Cornells M.,
sjouwerman te Deurne, hij Antwerpen. Hij
beweerde de paarden te moeten verkoopen
in opdracht van zekeren Van den Bosch,
wiens knecht hij was. Deze Van den Bosch
schijnt echter met de Noorderzon te zijn ver
trokken van hem was ten minste geen spoor
te ontdekken.
De verdachte werd Dinsdagmorgen door
den Officier van Justitie te Dordrecht aan
een verhoor onderworpen.
Bloedvergiftiging. De arbeider
C. T. onder ICruiningen kreeg de vorige week
bij het oictenrooien ©en oribeteekenend wond
je aan Ie hand. Thans Ss de man aan bloed
vergiftiging overleden.
Door de machine gegrepen. In
de stroopfabriek van de firma Mulder te Win
schoten is de arbeider Iviewiet uit Oude Pc-
kela door de machine gegrepen en gedood.
Kind overreden. Een 7-jarig
knaapje bestuurde Dinsdagmiddag mei twee
andere kinderen op den Bergweg te Botter
dam, een handwagentje om voor moeder een
wasch te gaan halen. Op den Bergweg kwa
men de kinderen met hun wagentje in bot
sing met een vrachtwagen. Door de botsing
viel het bovengenoemde knaapje, zoodat een
wiel van den vrachtwagen over het hoofd
ging. Het kind bleef op de plaats dood.
Verdronken. Dinsdag is het on
geveer drie-jairi zoontje van den heer Huy-
zer, wonende aan don Kinderdijk gem. Al-
blasserdam, in de achter de ouderlijke woning
gelegen Hon gen Boezem geraakt en void ron
ken. Het lijkje is oo'sevischt.
Fabrieksbrand. Dinsdagavond
brandden de voornaamste werkplaatsen der
Maatschappij tot Exploitatie van Joh Hillen's
Ijzergieterij te Blerik bij Venlo geheel uit. Op
deze fabriek werken circa 50 man, die hier
door werkeloos worden. Door de brandweer
uit Blerik, Venlo en de troepen der infante
rie werd het vuur dat door sterkon wind
werd aangewakkerd, bestreden. De brand
tastte de na hij liggende woningen niet aan en
beperkte zich alleen tot de fabriek.
Brand. Gisterenavond omstreeks
half vier bemerkte de jongste bediende van
de firma H. C. Hevbroek Wzn. Co., Kei
zersgracht te Amsterdam, 'in verlichtingsar
tikelen, toen hij de deur on de derde verdie
ping van het magazijn wilde orenen, dat dc
zaak in brand stond. Verschrikt haastte hij
zich naar beneden en waarschuwde het per
soneel. De brandweer was weldra ter plaatse
en bestreed met twee stoomspuiten krachtig
met verschOlende stralen op de waterleiding
het vuur. dat weldra door het dok heen sloeg.
Het magazijn, dait in den tuin stond, brandde
nagenoeg geheel uit.
School- en Kerknieuws.
De Ah'nister van Binnenlandsche Zaken heeft
zijne goedkeuring onthouden aan de onlangs
door den Raad der gemeente Delft vastgestelde
verordening, regelende de salarissen van de
leeraren aan het Gymnasium en aan de H. B. S.,
omdat de Minister het onbillijk acht, dat de
leeraren voor gymnastiek en schoonschrijven
een even hooge bezoldiging genieten als de
leeraren in de natuurwetenschoppen, wiskunde,
talen enz. Ook acht de Minister een afzonder
lijke regeling voor den leeroar in het teekenen
gewenscht.
's-G ravenhage, 19 November.
Examen L. O. Wiskunde (art. 86).
Opgeroepen 3 candidaten. Opgekomen en af-
gewszen 2. Teruggetrokken 1.
Alg. Synodale Commissie
Ned. H e r v. Kerk.
Dinsdagmorgen is de najaarsvergadering der
Algemeene Synodale Commissie van de Neder-
landsche Hervormde Kerk geopend in het ge
bouw der Synode te 's-Gravenhage.
De vergadering is als volgt samengesteldH.
A. Leenmans, pred te Herlingen, presidentdr.
G. J. Weyland, pred. te Veere, vice-president
J. Knottenbelt, secretaris en adviseerend lidD.
Zoete, pred. te LemmerC. F. Gronemever,
ouderl. te UtrechtL. W. Bakhuizen van den
Brink, pred. te Utrechtmr. H. Scholten, ouderl.
te OudenboschD. Eilerts de Haan, pred. te
HeilooP. P. Couvret, ouderl. te Rotterdam.
Verschillende besluiten werden genomen
waarna de vergadering werd verdaagd tot
W oensdagmorgen.
Ileclanie.
Voedingswaarde 112
tegen ander brood 80.
Hoevelaken. Bij een drijfjacht op het
landgoed Hoevelaken alhier, werden met 7
geweren geschoten: 18 hazen, 56 faisanten,
6 houtsnippen en 5 konijnen, totaal 85 stuks.
Hoevelaken. Een huisvrouw alhier zat
's morgens op haar eentje aan hot ontbijt en
zag dat een groote rat heel gemoedelijk in do
woonkamer rondwandelde. Op het zien van
deze ongenood© gast li-at de vrouw va-n sahrik
haar ontbijt: staan en vluchtte naar de bu
ren, dde gewapend met een knuppel er op
af gingen om de raft onschadelijk te maken
Alle hoeken der kamer werden doorzocht,
doch de rat was niet te vinden, zoodat men
niet anders dacht dan dat het beest de ka
mer had verlaten. Om hiervan zeker te zijn
werd er 's avonds een stukje brood in de
kamer gelegd, hetwelk den volgenden mor
gen echter verdwenen was; een herwijs dat de
nat nog altijd aanwezig was. Zondag werd ech
ter het raadsel opgelost. Terwijl er bezoek
was gaf die huisvrouw een muziekstukje op
het orgel ten beste. Onder het spelen be
merkte ze, dat het met een paar toetsen niet
in orde was. Om te onderzoeken waar het
haperde, werd het orgel opengemaakt en wie
beschrijft de verbazing en schrik van de aan
wezigen toen ze zagen, dat de raft heel rustig
tusschen de snaren van het orgel zat. Be
merkende dial haar schuilplaats ontdekt was,
nam ze de vlucht, waarop oen algemeene klop
jacht volgde, waarvan het resultaat was. dat
de ral spoedig hot slachtoffer van haar zon
derlinge schuilplaats werd.
(Nijk. CtA
Kennisgeving.
Burgemeester en Wethouders van Amersfoort
brengen ter openbare kennis, dat bij hun be
sluit van 14 dezer aan I. J. Kreupeling en zijne
rechtverkrijgenden vergunning is verleend tot
het oprichten van eene steenhouwerij op het
perceel, alhier gelegen aan het Smallepad, bij
het kadaster bekend onder sectie D, no. 3020
ged.
Amersfoort, 14 November 1913.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Secretaris, De Burgemeester,
A. R. VEENSTRA. v. RAND WIJCK
Biet Nieuwe Vaandel van het 16e.
Bij de voorstelling van hot nieuwe vaan
del van het 16e reg. inf. aan de troepen van
het garnizoen, waarvan wij gisteren reeds een
kort verslag deden, heeft gcneraal-majoor P.
W. Weber, commandant van dc IVe divisie,
de volgende toespraak gehouden:
„Officieren, onderofficieren, korporaals en
soldaten 1
Bij ministericele aanschrijving ter uitvoe
ring van het Kon. besluit, waarbij die plech
tige uitreiking 'der nieuwe vaandels aan 13
infanterie-regimonten bevolen werd, komt on
der meer voor, dat de vaandels in de gar
nizoenen zullen worden voorgesteld.
Als commandant der IVe divisie kwijt ik
mij van dien plicht en heb de eer u allen,
hier tegenwoordig, voor te stellen het vaan
del, door het 16e reg. inf. voortaan te voe
ren.
Het is mij een groote vreugde het 16e reg.
inf. en per telegram doe ik zulks ook het
18e en het 20e reg. uit naam yam het
overige deel der divisie hartelijk geluk te
wenschen met het bezit vam het schoone eere
toeken, door II. M. onze geëerbiedigde Ko
ningin Wilhelmina ten aanhoore en ten aan-
schouwe van duizenden u plechtig uitgereikt.
Het moge u, 16e reg., gegeven zijn het op
den weg der eere te voeren en te volgen, en
waanneer de ure des gevaars mocht aanbre
ken waarvoor ons geliefd vaderland be
hoed moge worden het vertrouwen door
uwe Koningin in u gesteld, nimmer te be-
scliamen, integendeel steeds te handelen naar
het bezielende woord van uwe vorstin en
aldus de belofte van onzen veldlegercomman-
dJant gestand te doen.
Dart: schoone oranje-vaandel, dragende de
fiere spreuk der oranjes „ik zal handhaver"
en tevens door de woorden „Citadel van Ant
werpen" herinnerend aan het moedige ge
drag uwer voorgangers, zij voor u het zinne
beeld van onkreukbare trouw aam Koningin
en vaderland en tevens het sjmbooi van de
eer van het regiment.
Wij, die hert niet hoog genoeg te schatten
voorrecht hebben gehad, Maandag j.l. bij de
vaandel uitreiking aanwezi* te zijn, hebben
daar een plechtigheid biicrewoond, die voor
ons im lengte van dagen onvergetelijk zal zijn
en ons diep in het gemoed gegrepen heeft
Dé ér heeft onze beminde Koningin, de
fiere Oranjevorslin, in tegenwoordigheid van
Z. K. H. den Prins der Nederlanden, de nieu
we vaandels uitgereikt op eene wijze, diie ons
met den meest irvni.gen eerbied en de diepste
erkentelijkheid vervult.
Gij, die met mij die nooit te vergeten
woorden, met klankvolle, zilveren stem ran
uwe Koningin hebt gehoord, gij zult, even
als ik, tot in het diepst ran uw gemoed ont
roerd geweest zijn en plechtig de belofte her
haald hebben, door onzen veldlegercomman-
dfl.nt geuit, van onveranderlijke trouw aan
Koninrin en vaderland.
Wij hebben daar gevoeld welk een vertrou
wen onze Koningin in haar leger en haar
vloot stelt, doch tevens begrepen, welke dure
plicht ons is opgelegd ten allen tijide be
kwaam, gereed en bereid te staan om zoo noo-
dig ons leven be offeren voor de verdediging
der dierbaarste en heiligste belangen.
Nog klinkt het ons in de oorert, toen onze
Koningin ons onzen, plicht voorschreef: Wed
ijvert in offervaardigheid, in taaie volhar
ding, in vastberadenheid" en daarop liet vol
gen „em bovenal in geestdrift en bezieling,
waar het geldt de zaak van het vaderland
Wdj. de officieren en de oudere onderof
ficieren, die vrijwillig hert beste deel ran ons
leven gewijd hebben en nog wijden aam de
belangen ram het leger, wij kennen de betee-
kerris ram hert vaandel, van het schoone, oran
je-dundoek ons d'oor koninklijke hand en bij
korrijnkliik woord toevertrouwd.
Maar ook gij, jongeren, de hoop der toe
komst, voor het pwergiroote meerended op
geroepen om te voldoen aan een der schoon
ste plichten van den staatsburger, d. i zich
weerbaar te maken voor de verdediging der
heiligste belangen, ook gö moet de bc-rteeke-
nis van het vaandel kennen en ten volle be
grijpen. Ook gij moert weten, dat het raandel
het zinnebeeld is van de eer ran hert regiménrt,
het omanje-veLditeeken, dat ons in de ure
van het doodsgevaar, wanneer ook de moe
dige wel eens versaagt, sterkt en staalt en
kracht geeft om onzen plicht tot het uiterste
te vervullen.
En nugii. die begrijpt welke hooge wijding
het onze Koniimgmne behaagd heeft tie geven
aan de plechtigheid der uitreiking, gij, die
het hart op de rechte plaats draagt1 en ge
voelt, waarin wij allen, vajn welken rang of
leeftijd, één kuünen en moeten zijn, gij zult
rnii met een krachtic driewerf hoera steunen.
wanneer ik eindig met de kreet ^Lcve die Ko
ningin."
(Daarna werden de geweren gepresenteerd,
dc ban gesloten, door de staf muziek ram het
5e reg. hert „Wilhelmus" gespeeld, de geweren
weder afgezet Nadat de defileerende troepen
vn gesloten colonne ongesteld waren, sprak
generaal Weber nog over de bet eek o. nis van
den tocht door de stad en het tehuisbrengen
van het feestvieren-de 16e reg. inf.; niet alleen
de troepen, ook de burgerif moet leeren besef
fen de groote bet eekenis vam „hot vaandel";
en om te toonen, dat de burgerij dfie betoeke-
nis beseft moet zij bij het voorbijdlragcn
ram het vaandel, eerbied bewijzen dfoor het
afnemen van don hoed. maar bovenail moet
natuurlijk door de militairen zelf die eerbied
bewezen worden en daarom zullen alle troe
pen. hier In garafeoen, het feestvierende re
giment door de stad begeleiden en volgdn tot
de kazerne, waar het raandel bewaard wordt.)
Jubileumzegels.
De directeur van het postkantoor te Amers
foort maa/kt bekend, dat van 29 November
a.s. de jubileumzegels te zijnen kantore, als
mede op de hulppostkantoren, verkrijgbaar
worden gesteld.
Voor hen, die bij het hoofdbestuur inge
diende aanvragen van jubileumzegels heb
ben gedaan, liggen de zegels op 29 dezer ter
afhaling te zijner karftore gereed.
Ve r 1 a t e n.
Wij herinneren nog even aan dë, eenige
weken geleden uitgestelde, opvoering van
„Verlaten", het bekende Zweedsehe Ui r<el-
spel van Alfhild Agrell, morgenavond door
het Hollandia-Tooneel, waaraan •'eer goede
krachten verbonden zijn, in Amicitia te ge
ven.
Het Ned. Boode Kruis in Servië.
Het comité Amersfoort van het Ned. Roode
Ivruis hield gisteren namiddag een vergade-
Inyng in Maiisou de Kloet, waarin een lezing
werd gehouden door mr. II. J. A. van Son,
secretaris van dr. Lingbeek, bij dc Ned.
Roode Kruis-ambulance in Servië.
Nadat de heer P. J. Frederiks een wel
komstwoord had gesproken, ibegon mr. v. Son
zijn lezing met een beschrijving van het laat
ste gedeelte der reis naar Servië. Niets ken
merkte het zijn nabij een land in oorlog.
Eerst tegenover Belgrado moest een nieuwe
trein worden genomen en deze bestond uit
één wagon 3de klas, van buiten met kalk be
streken en van binnen met carbol gedesinfec
teerd, mei het oog op de cholera. Half Juni
kwam de ambulance in Belgrado aan. Aan
het station stond een onafzienbare rij draag
baren, waarbij soldaten in boeronkieeren. Van
den anderen kant kwam juist een goederen
trein aan, die Week een convooi van 1000 ge
wonden aan te voeren. Dooden en gewonden
lagen door elkaar, het was een vreeselijke
toestand. De meesten waren op het slagveld
voorloopig verbondon en hadden dagen op
uitzending moeten wachten. Onder lel'ding
van een dokter werden de gewonden ordelijk
op de draagbaren gebracht.
Dat was het welkom aan de Ned. ambu
lance op Servischen bodem. Het was een
schouwspel dat ons diep ontroerde, maar we
zagen er in, dat we werkelijk welkom waren
en dat de mensehen hulp noodig hadden.
Servië bezit weinig doktoren. Aan de
universiteit te Belgrado is geen medische
faculteit, zoodat om te promoveeren de stu
denten naar het ^buitenland moeten. Ook kent
het geen gediplomeerde verpleegsters. We
moeten daarbij niet vergeten, dat Servië voor
100 jaar nog Turksch was en dus een jong
zich pas ontwikkelende staat is. Ook was het
aantal gewonden ontzettend groot. Goed in
gerichte ambulancen waren er reeds uit ver
schillende landen, maar met dankbaarheid
werd de Ned. Roode Kruis ambulance ont
vangen. Te meer, daar er wel gezonden wa
ren naar Griekenland, Turkije en Bulgarije
inaar niet naar Servië, omdat een particu
liere ambulance daar haar diensten had aan-
gebo'dl^r/ Nu in den tweeden oorlog hulp
werd geboden, werd dit zeer op prijs gesteld.
Onder de uitmuntende leiding van den chef
zijn goede resultaten bereikt.
De ambulance was berekend op 150 gewon
den. Aan het hoofd stond een chef-dokter,
wien de leden stipte gehoorzaamheid hadden
beloofd. De vrouw van den chef had de lei
ding der huishouding. In het geheel gingen
mede 19 personen, waaronder 6 gediplomeer
de verpleegsters en 4 ged. verplegers, llert
hoofdcomité is dagen lamg bezig geweest om
alles in gereedheid te brengen. Medegenomen
werden o.a. 100 ijzeren opvouwbare bedden,
die in Servië algemeene belangstelling heb
ben gewekt, 300 kussens, 800 lakens, 200 wol
len en 200 moltondekens enz. Geregend was
op de mogelijkheid om in Servië levensmid
delen te koopen, maar toch werd nog veel
meegenomen, zooals blikjes militaire rant
soenen, vleesch, visch, |boter, gecondenseer
de melk, thee, koffie en wijn. Ook keukenge
reedschappen, terwijl alles gekookt werd op
een pctroleumformiis. Een timmerkist heeft
vele diensten bewezen. Verder natuurlijk
medische instrumenten, benoodigdheden voor
een operatiekamer en voor twee verbandka-
mers. Het Ned. hulphospitaal leek een der
meest moderne hospitalen, terwijl ook de
apotheek uitstekend was ingericht. Veel was
er meegenomen, maar er was zooveel noo
dig, dat" steeds nieuwe verbandmiddelen
moesten worden aangeschaft. Ook had do
ambulance een rönlgenapparaat en een de
Moov's raderbaar, waarvan evenwel weinig
gebruikt is gemaakt.
Ieder Servisch soldaat was voorzien van
een snelverband van Utermohlen, hetwelk
onschatbare diensten heeft bewezen Vele
deskundigen hebben verklaard, dat vele ge
wonden daaraan hun leven hebben te dan
ken.
In Belgrado werd de kazerne van het 7de
regiment de ambulance als hospitaal aange
wezen. Aanstonds werd alles in gereedheid
gebracht en na 3 dagen kwamen de eerste ge
wonden. De zindelijkheid liet er veel te wen
schen ow, maar de zusters hielden schoon
maak, zoo dat de Serviërs verbluft stonden,
wamt dat dames aan 't schrobben en boenen
wairen, dat hadden ze nooit gezien. Hard ge
werkt werd aan operatie- en verbandkamers,
do ajwttheek werd in gereedheid gebracht en
de röntgoninstallatie in een speciaal vertrek
ondergebracht Na drie dagen werden de
vlaggen geheschen; in 't midden de Roode
Kruisvlag, rechts de Hollandsche cn links
de Servische. Per telefoon werd bericht dat
1000 gewonden waren aangekomen. Eerst
's avonds 11 uur kwamen 170 gewonden. Ge
lukkig heeft men op zoo'n oogenblik geen
tijd tot denken, daar er gehandeld moert wor
den. Elke gewonde werd naar de badkamer
gebracht om te baden. Soms waren ze In een
ellendigen toestand, daar zo dagen op het
slagveld hadden gelegen. Daarna gingen ze
naar de verbandkamcr, waar het mooie en
edele werk der doktoren tot zijn recht kwam
en dan naar de zalen in de schoone bedden.
Vele gewonden vertelden, dat ze dat oogen
blik nooit zullen vergeten, na dagen van
groote ellende werden ze zoo liefderijk ver
zorgd.
AVe hadden tusschen 300 en 400 gewonden.
'Aldoor kwamen nieuwe oonvooien en het
eene bed was nog niet ontruimd of het werd
weer ingenomen. De gewonden ontvingen
veel bezoek van familieleden in hun schil
derachtige klecdij. De kroonprins is er twee
maal geweest en prins George herhaalde
malen. Vele dames uit de stad brachten ver
snaperingen en op 31 Aug. onthaalde de Ned.
consul te Belgrado de ambulance en de ge
wonden.
Do gewonden kregen eten uit de Servische
keuken, alles voorgeschreven door het
ministerie van oorlog. Tweemaal per week
zorgde de ambulance voor eten en versnape
ringen.
Onze zieken waren brave mensehen en
nooit hej) ik me kunnen begrijpen, als ik de
berichten las, hoe deze mensehen konden
plunderen en rooven. Serviërs cn Bulgaren
lagen hand in hand. Het moet dan wel waar
zijn, dart de opwinding van het gevecht alle
goede instinct doet verdwijnen. Lange ver
halen deden dc soldaten over hun vrouwen
en kinderen, terwijl de meeste gedichten
maakten-, want elk Sender is in zijn hart een
geboren dichter.
Geopereerd is er gelukkig weinig, want
een operatie beteekendc meest amputatie. De
geampiiit'oerden kragen dan een kunstbeen of
kunstarm, aan welk gebruik ze langzaam
moesten wennen.
Een Serviër is met weinig tevreden en kon
ontzettende vermoeienissen doorstaan. Na
hun ihorstcl werden ze gezonden naar een
der vele badplaatsen in het binnenland of
ook wel terug naar het leger. Want wel was
de vrede geteekend, maar aan de grenzen
bleef het rumoerig. Oostenrijk dreef door,
dat de Serviërs ziek uit Albanië moesten
terugtrekken en de Albaneezen bestookten
nu de Serviërs, zoodat de pas herstelde sol
daten daarheen moesten. Zonder gemor ver
trokken ze. Twee oorlogen hadden ze meegc
maakt en zich de grootste ontberingen ge
troost, maar toch lieten ze geen ontevreden.-
heid1 blijken. De vaderlandsliefde is een der
mooiste trekken van de Serviërs, het volk
gloeit van liefde voor zijn land.
Daarna gaf spr. een overzicht van do dag-
verdeeling der ambulance en bracht daarbij
een woord ran grootcn dank nan dr. Ling
beek en mevrouw voor de voortreffelijke lei
ding. Altijd stonden ze klaar om het leven te
veraangenamen en zeker zou de ambulance
niet zooveel goed werk hebben kunnen doen
als de kalme, kundige dokter met zijn vrouw
niet de leiding hadden gehad.
In Belgrado zijn 2 geheel naar de ertschcn
des tijds ingerichte hospitalen. Nu waren nog
35 reservehospitnlen ingericht. Het Ncdcr^
landsohe met l100 bedden, was het grootste.
Het 5de reservehospitaal werd geheel door
het Servische Roode Kruis onderhouden. Het
personeel bestond uit bekwame en sympa
thieke personen, Serviërs, Polen en Dalma-
tiërs.
Het Russische hospitaal ging door voor het
volmaaktste. In Rusland is het Roodc Kruis
zeer rijk en deze ambulance bestond dan
ook uit 5-1 personen. De ervaring in den Rus-
sisch-Japanschen oorlog heeft den Russen tal
van practisdhe dingen geleerd.
In het binnenland deed incn ook wa^ men
kon, maar er was weinig medische hulp en
gebrek aan gediplomeerd verplegend perso
neel. Zouden de Nederlanders in Servië geen
verpleegsters kunnen vormen? De wil is goed
en vele hoogstaande Servische vrouwen wil
len hun practisch werk ook theoretisch voort
zetten. Treurige toestanden heerschen er er.
zeker zou vrouwelijke hulp hier veel lijd<
hebben verzacht.
Tot 15 October is door dc ambulance in S i
vië gewerkt. Over de 1100 gewonden zijn ver
pleegd, e-n slechts 8 zijn er gestorven.
Het Servische Roode Kruis heeft veel ge
daan en kunnen doen, omdat het de middelen
bezat. Op het oogenblik heeft hert een kapitaal
van 2i millioen francs. Dien grooten rijkdom
heeft het te danken aan de groote vaderlands
liefde der Serviërs. De regeering werkte ook
mee. Een loterij, die schatten opbracht, werd
toegestaan, terwijl de exploitatie van n
bron aan het Roode Kruis werd overgelaten.
Geen cent van dat kapitaal is verbruikt, ter
wijl niet eens alle rente noodig was. Sinds
Oostenrijk Bosnië en Herzegowina heeft ge
annexeerd. dus in 1908 is een fonds gesticht
voor een komenden oorlog. Serviërs uit alle
deelen der wereld hebben daarvoor 2 millioen
opgebracht en daarmee zijn alle kosten be
streden.
Of het Ned. Roode Kruis dat ook zou kun
nen doen? Neen. De belangstelling bij ons
volle voor het Roode Kruis is nöet groot. Z. K.
H. de voorzitter, het hoofdcomité en de plaat
selijke comité's doen veel om het Roode Kruis
voor te bereiden voor zijn taak, maar voor
alles is er geld noodig. Dat moet hoofdzake
lijk komen uit de jaarlijkschc contributie der
ledem Ik hoop de belangstelling in hert Ned.
Roode Kruis te hebben verlevendigd of te
hebben wakker geroepen en dat die belang
stelling zal mogen blijken uü vergrooting var>
het ledental.
De Burgemeester dankt mr. van Son
voor zijn lezing en sloot met een opwekking
om de lijsten te teekenen, de bijeenkomst.
Oscar "Wilde.
In Maisou De Kloet hield ds. Thomson ms-
terenavond zijn vijfden cursusavond, waar
van het onderwerp was: Oscar Wilde's de
Pro-fundis.
Wie over Wilde en zijn „De Profimdis,,>
spreekt, bedenke dat hij als op heiligen grond
treedt, wamt waar smart is. is de bodem ge»
