Premie voor onze Lezers. DE E EM LAN DER". Dinsdag 25 November 1913. BUITENLAND. FEUILLETON. DOKTER JOOST H\ 128 I2da Jaargang. AMERSFOORTSCH DAGBLAD Hoofdredacteur: Mr. D.J. VAN SCHAARDENBURG. Uitgevers: VALKHOFF Cc. ABONNEMENTSPRIJS: Per 8 maanden voor Amersfoort l.OO* Idem franoo por post 1.50* Per week (met gratie verzekering tegon ongelukken) O.IO. Afzonderlijke nummers 0.05. Deze Courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Advertent ïën gelieve men liefst vóór 11 uur, familie- advertenties en berichten vóór 2 uur in te zenden. Bureau: UTRECHTSCH ESTRAAT 1. Intercomm. Telefoonnummer 66. PRIJS DER ADVERTENTIEN: o.so. Van 15 regels.» Elko regel meer0.1© Dienstaanbiedingen 25 cents bij vooruitbetaling. Groote letters naar plaatsruimte. Voor handel en bodryt bestaan zeer voordeeligo bepalingen tot het herhaald adverteeren in dit Blad, bij abonnomenU Eene circulairo, bovattende do voorwaarden, wordt op aanvraag toegezonden. Door een overeenkomst met een bekende iirni» te Amsterdam, zijn wij in staat gesteld, onzen lezers eene fraaie premie tegen zeer lagen prijs te kunnen aan bieden, n 1. zes prachtige repro- dnctiën in orgineele kleuren naar DadsHollaiidsclie meesters, voor den prijs van 12/JO (Franco thuis). Tegen inlevering van onder taanden lion kan men na betaling van genoemd bedrag, deze repro duction* in een keurige portefeuil le vervat, aan ons bureau ver krijgen. lie reproducties, welke een af meting hebben van 49 bi j 50 cJl., zijn naar de volgende meesters A, van Ostatie „Haringvrouwtje". Frans Hals: „De vroolijke drin ker". G. Hreukelenkain„Ver trouwelijk gesprek". G. Het zit „Het ontbijt". J. .1L Molenaar „Dame aan "t Klavier", .Pon. Ver meer „Het Melkmeisje". De Administratie. De onuergeteekende verzoekt te mogen ontvangen, tegen beta, ling van i £.Oo (Franco thuis;, de premie-uitgave van net Amerst. Dagbiau, zes reproducties in ongineele kleuren naar Oud-Holl. meesters. ^iaaiu Woonplaats Dezen bon in te zenden: Bnreau Amersl. Dagblad, Itr. Str. 1 Amersioort. Auierftloortsciie Keitjes. Proefkeilj©. Nu laai mij de vrijheid om lo zeggen en te zingen, Al wat ik hoorde en zag, al zijn hot rare dingen. (De Genestot St. Ni-ooLaasavond.) Op feestavond van „Onze Vloot" Dat is werkelijk heel aardig, jullie moeten een goede kas hebben. (Klikspaan, Studententypen.) Op vaandel voor stel ling 20 Nov. Oe drapeau est le plus beau jour de ma vie. (ALph. Karr, les Guêpes.) Op verkeer-versper rende Ka in p er bi n nenpoo r t. Verstoringen moeten zoo spoedig mogelijk worden tegengegaan. (Brochure ..Hoe herwin en ver meerder ik mijne levensenergie?") Op Amer sfoortsche Waterleiding. Nooit gaat ze buiten haar tarief, Wie meer geeft is haar wel zoo lief. (Ed. Jacobs Uit t Leven.) Op den „e enigen katholiek", die „Allerzielen ging zien. Le matin catholique et le soir idoiütre, II 4tnait de l'autel et soupait du theatre. (Corneille.) Loflied van zekeren raadsfractie leider op B. en W. You are my honey-suokle I am the bee. (Bekend Eng. lied.) Op „Mina" en andere „volksliederen." 'Door een deel van 't volk werd de avond niet 'l zingon. van geestelijke liederen doorge bracht. (v. d. Cap ellen, Binnenlanden van Niokerie.) Op gokkers op zekere Sociëteit. Het spelen om geld schijnt zelfs onder jon ge kinderen zeer in zwang te zijn. (Knuttel, Oude Kinderboeken.) Op dr. Kuyp er's vredelievendheid. Wij zijn vreedzaam als een kirrende duif, zie slechts onzen Meiboom. (Carlyle, de Fransche Revolutie.) Slotkeitje. Toch is mijn relaas op verre na niet volledig. (Multatuli, Millioonstudie.) Politiek Overzicht Nogmaals de Balkangruwelen De BaJkansstaten laten de buitenwereld niet met rust, -wat (hunne wederzijdscho grieven en beschuldigingen betreft over wreedheden, waarvan de klagers beweren het slachtoffer te zijn geworden, terwijl de andere partij den bal terugkaatst. De Agence d'Athènes spreekt op nieuw met den meesten nadruk de in de Bulgaarscihe pens uitgesproken beschuldigin gen tegen, dat de Bulgaanaahe krijgsgevan genen door de Grieken gedood zijn, on ver klaart, dat het anderzijds ibewezen is, dat de Grieksche krijgsgevange nen door de JBulgaansche autoritei ten cmmenschelijfk behandeld worden en een aantal Griteksoho soldaten gedood zijn. Verontwaardigd over de snoodheid, waar mee 'van Grieksoke zijde getracht wordt „de bui'len twijfel v afgestelde feilen van de ver moording der in den loop van den oorlog ge vangen genomen Bulgaaxsdhe soldaten en ambtenaren tegen te spreken en soortgelijke feuten den Bulgaren aan te wijven", heeft de Buigaarsche regeering een internationaal on derzoek over- dit onderwerp voorgesteld. Zij hoeft inzonderheid de aandacht van de mogendheden gervesLigd op hol lot van diege nen onder de krijgsgevangenen, die door Griekenland als rebellen zijn overgeleverd aan den krijgsraad le Saloniki. Bij voorbaat protesteert zij er legen als men zioh mochi vergrijpen tegen het leven van die gevange nen; dat zou zij beschouwen als oen moord, waarvan de verantwoordelijkheid op Grie kenland zou neerkomen. Men wordt hij dezen twist onwillekeurig herinnerd aan het oude spreekwoord van den pot, die den kei el verwijt dat hij zwart is. De Vossisohe ZtSg. sdhirijffit naar «aanleiding hiervan: „De (Balkanvoiken houden niet op, elkaar wederkeerig van vermoording van 'krijgsge vangenen te beschuldgen. Zij verlangen vol strekt te conslateeren, dat vele soldaten, die in hanlden <van den vijand zijn geraakt, op d plaats van hunne interneering of op het transport daarheen om het hoekje zijn ge bracht Het kan zijn, dat zich eenige geval len van dien aard hebben voortgedaan; men heeft ook reods gedurende den oorlog veel daarvan gehoord. Een driftig woord van eeD slecht behandeldenkrijgsgevangene, een booze blik of het lijdelijlk verzet tegen een bevel zijn waarschijnlijk al te dikwijls oorzaken Yan bloedvergieten geweest Maar een systeem lag daarin niet. Daar intusschen de BalkanrvolkJeu zich geen rust gunnen en telkens weer op het thema terugkomen, willen wij hun de (misdrijven voorhouden, die zij allen zonder onderscheid (alleen met uitzondering van de Turken) op het oorlogstoon eel zelf op de gevangenen hebben gepleegd. Daar was inderdaad ihet vermoorden van gevangenen tot een stelsel verheven. "Wanneer igeheele 'batahlons of re gimenten de wapenen neerlegden, geschied den wel is waar do moorden niet; wanneer echter in hot gevdchlsfront een klein getal vijandelijke soldaten het ongeluk hadden in de handen van de tegenstanders te vallen, dan was het met de stakkers gedaan. Men gaf hen voor den vorm ovcjt aan een escorte, naar T heette om hen te brengen achter het front, en onderweg schoot het escorte hen zonder vorm van proces dood, om spoedig naar het front te kunnen tenig-koeren. Deze manier van verhuizing naar de andere we reld was in alle Balkan-legers gebruikelijk, in den eersten oorlog werd zij tegen de Tur ken aangewend, ra oen tweeden oorlog be dachten de Ëalkanstaten elkaar wederkeerig hiermee. Men heeft hiervoor talrijke getuige nissen uit opgevangen Jiunn-cnbrieven en een gansche reeks betrouwbare verklaringen van combattanten. De eenigen, die n/itet zoo te werk gingen tegen gevangenen, waren, zooals gezegd is, de Turken; de christelijke Balkan- volken echter pastenzonder onder scheid het eenvoudige iniddel van doodschie ten toe, om aich te ontslaan van den last en de zorg, die een zorgvuldige overbrenging van de gevangenen zou hebben meegebracht. Het zal dus goed zijn, als men eindelijk die wederzijdsohe besokulctigingen laat rusten Men weet wel, wat men daarvan moet don- kien. De eenen zijn de anderen waard." Aan den Balkan. In de proclamatie, waarin de koning van Montenegro de inlijving van het nieuwe ge bied aankondigt, wordt gezegd: „Het nieuw verworven gebied is, ofschoon de aanwinsten tot onze oliei's in geene ver houding staan en ofschoon wij gedwongen waren het ons door de traditie geheiligde Skutari en het veroverde kustgebied in het belang van den Europeeschen vrede onder den druk van de mogendheden prijs te geven, toch nog aanzienlijk. Het nieuw verkregene laat ons toe, op eene schitterende toekomst te ver trouwen. Het zal de taak van mijne regeering zijn, aan de onderdanen in het nieuwe gebied de veiligheid vaif persoon en eigendom to waarborgen on hun de weldaden van eene goede rechtsbedoeling, van modern onderwijs en van godsdienst- en gewetensvrijheid te verzekeren. Het traditdoneele beginsel van mijn huis, ieder als broeder te behandelen, van welk geloof hij ook zij, zal stipt in acht geno men worden." Ten aanzien van het bestuur van het nieu we gebied verklaart de proclamatie, dat dit zal geschieden onder toepassing van de be staande webten, totdat de wettelijke regeling hoeft plaats gehad Dultschland* Het bestuur van den Duitschen sledendag heeft zich in beginsel bereid verklaard de organisatie op zich te nemen van eene geza menlijke inzending van de Duitsohc steden op de wereldtentoonstelling van San Fran cisco. De uitvoering van dit besluit zal echter eerst ondernomen worden, wanneer van rijkswege voldoende middelen beschik baar worden gesteld om niet alleen do waar dige vertegenwoordiging van het Duilsckc economische leven, maar ook van het Duit- sche cultuurleven zeker te stellen, en wan neer de Duitsche steden daaruit eene toelage ontvangen, die de gemeenschappelijke on kosten van dc door hen georganiseerde in zending dekt. Straatsburg, 24 Nov. Van bevoegde zijde wordt medegedeeld, dat een deel vau de bij het infanterie-rogiment te Zabern in gedeelde recruten, die in verband met het bekende incident in hechtenis waren geno men, weder uit de gevangenschap ontslageD zijn. De onderofficier, die gevangen is geno men, zal waarschijnlijk ook ontslagen wor den. B e r 1 ij n, 2 4 Nov. De commandeerende generaal van het elfde legerkorps heeft het door hem als „Gerichtsherr" aangeleekende beroep in cassatie in de zaak tegen de Er- furtsche reservisten ingetrokken. Deze zaak zou morgen voor het rijks militaire gerechts hof behandeld worden. Deze reservisten waren wegens buitenspo righeden, gepleegd op den dag waarop zij voor eene inspectie onder de wapenen wa ren, toen zij aan den militairen rechter on derworpen waren, door den krijgsraad tot zware tuchthuisstraffen en door de ópper- krijgsraad, nadat inmiddels door den rijks dag een novelle van het militaire strafwet boek was aangenomen, tot gevangenisstraf fen, bedragende ten hoogste 25 maanden, veroordeeld. Frankrijk. P a r ij s, 2 4 Nov. De Kamer heeft heden met algemeene, zijnde 569, steramen het wetsontwerp op den arbeid in de steenkolen mijnen aangenomen. De wet zal in werking treden zes maanden na hare afkondiging- De werkdag van de mijnwerkers zal zijn acht uren. Intusschen zal gedurende twee Jaren, te rekenen van het in werking treden van de wet, de werktijd voor het personeel, belast met het vervoer in de schachten, die voor het ophalen van de kolen dienen, uur kunnen zijn. Afwijkingen van het alge meene voorschrift zijn geoorloofd, mits hel totaal der afwijkingen niet meer Jan 60 uren bedraagt. De facultatieve afwijkingen mogen niet meer bedragen dan twee per dag. In ge val van eene buitengewone krisis, veroor zaakt door schaarschte van brandstof, of wanneer het de belangen van de nationale verdediging geldt, zal de regeering verdere afwijkingen kunnen toestaan, waarvan do duur nauwkeurig moet zijn aangegeven. Aan het einde van de zitting nam de Ka mer eene door dc regeering aanvaardf motie-Jaurès aan, die strekt om d indie ning te verkrijgen van een wetsontwerp om de wet toepasselijk te verklaren op de lei- groeven. In do verleden Zatordag gel raden laatste vergadering van hot in Parijs gehouden internationale bol con gr es, lieeft tie minister van handel toegezegd, dat de regeering de door het congres uitgedrukt® wenschen in ernstige overweging zou nemen. Ook president Poincaré, die daarna de con gresleden ontving, heeft zijne levendige be langstelling betuigd voor den arbeid van hcfr- congres. Engeland, De Engelsche bladen spreken van liet ontslag van lord Iiardinge als onderkoning van Ierland als eene gebeurtenis, die spoedig is te verwachten. Ofschoon hersteld van do wonden, dio hij heeft opgedaan bij den aam slag in Delhi, moot lord Iiardinge daaruit eene algemeene zwakte hebben overgehou den, die hem zou nopen naar Europa terug te keeren. Onder de evenlueele candidalen voor ha onderkoningschap wordt in de eerste plaats genoemd lord Kitchener. Italië. Rome, 24 Nov. Colasimo is benoemd tot minister van de posterijen, Manfredi tot voorzitter van den Senaat. Onder de nieuwe senatoren, die op voor» dracht van de regeering door den koning zijn benoemd, zijn date sociaal-democraten van do revisionistische richting: dc hoogloerarei, Pullc en GaJLli en de bankier Dellaborre, mei wiens geld het dagblad Avanti, hot sociaal democratische partijorgaan, is opgericht. Oostenrijk, Keizer Frans Jozef heelt gratie verleend aan Mario Sberie, een jeugdigen aanha'ngc yam de Italia irnideu/ta, die in April jl. wegens hoogverraad tot vijf jaair gevangenisstraf vca> oordeeid was. Dijt besluit vain den keizer, dat samenvalt met do plechtige verklaringen, die bij de opening van de zitting der del Liga lièn zijin afgelegd over dc innige overeenstemming mot <lc regoeriag 'tc Rome, hooft blijkbaar een politieke beleekeuis. Een ander bewijs van de in Weenon beslaande gezindheid om do ojpen- baro mcening Italië in l gevlei tc komen, ia de reis van don stadhouder van Triest naar Weenon, oin mot graaf lierchtold te confo- roeren over het door hom uitgevaardigde ver bod togen het aanstellen van vreemdelingen (in casu Italianen) in don gemeenteraad van Triest. Het wordt als zeker aangenomen, dal dit verhodsibesluit do reden is geweest, die oorzaak was, «dat het bezoek, dat de Ilaliaan- Het oordeel der menschen wekke niet uw toorn op, noch moedeloosheid, hot stemme u tot nadenken. EN ZIJN ZEVEN ZORQEN. 28 DOOR MARIE DIERS. Er was iels van zelfdiscipline, van zelfop voeding in den h neten jongen, zooals men schen van intelligentie en (karakter dat krij gen, als ze jong den eertbi-od voor de «natiuur- lijiko autoriteiten verliezen en -clan hu»n eigen opvoeding Ier hand nemen. De doktor meen de hier een snel stijgend ontwlkikolingsllovon voor zich te zien en nam zich voor, iden jon gen man eens v u zeer nabij «te bestudeeren. Daar hel Zondag was, hield hij toch ©enigs zins rustdag, Hij bezocht slechts de ergste zieken in de -dorpen, kwam ooi; aitijjd zeer spoedig weer uit de huizen, en toen het op den kerktoren boven hen zeven sloeg, waren zij reeds op den terugweg. Todh was het al volslagen duister, en de koetsier stak de lan tarens aan. Do wind was gaan liggen; de lucht was eanigermate voclitijg. In achterste deel waren ze 't weer niet eens over «de plaatsen. Erwin witlde niet lan ger gedoogen, dat Marrot op 't portier zou ti'ten; ze moest bent en blauw van 't schud den zdjtn, meende hij. Hij pakte haar bij de armen cn zette haar op zijin eigen plaats. Hij had (een prettig gezicht, nu hij watt vroolijk (keek. Marrot eobter was boos cm klaagde: „U is veel sterker, dan ik dacht 1" Hert; werd algemeen geloofd in den huize Joost, dart er zn de kleine, stevige vuisten van Marrot onover winnelijke krachten huisden. Erwin beproefde er haai' van te overtuigen, dat hij wel degelijk al zijn krachten had moe ten inspannen, om haar te overwinnen. Het was werkelijk aardig, om to zien, hoe hij het kippige, kleine ding "troostte. Dart vond ook dokter Joost, lie plotseling bij het p-ortier stond. „Stiltcl" zei hij en deed, alsof hij hoos was. „Dat kan ik niet aanzien. Kom voorin, Erwin Leucht. Christiaan kan wel naar huis loopon." Algemeene ontzetting. Nu ook dat nog! Haklden ze eens ccm klein pretje, dan was het daarmee ook in een wip weer gedaan. Had die eend van eepi Mar ret zidh niet rustig kunnen houd-cn? Slechts Regna geeuwde; haar was alles onverschillig. Wat vonden ze toch aan idezen vervelenden, jongen gymnasiast? Erwitn was hat ook niiot naar eten zin, hij huichelde medelijden met Ohristiaan. Maar ChrsitLaan had reeds zijn jas uirt. ge trokken, opgerold, weggeborgen en was er van door gegaan, alsof er brand was. Bij den (dokter ging altijd alles gezwind. Ja, daar zat hij nu naast PeterdhJön^ en daar ging het heen door de donkere velden. Erwin was in een stemming cm zich te ergeren. Wart hield de dokter de teugels on zinnig! En, had ik 't niet gedacht? hop ging het voorrad weer over een steen hop het achterrad. Nu plas, plas -door het water. Juist begon tu) een beetje nijjdig te woerden over dit idiote rijden, waarbij de dokter hee- iemaal niet aan zijn tochtgenootem scheen te (denken, toen Joost 'hem aansprak. 'Later brak hij er zich nog vaak het hoofd mee, hoe eigenlijk dit 'gesprek geweest was, maar hij; kon het niot weer bij elkaar halen. .Was de merkwaardig besliste toon, waarop dokter Joost sprak, er oorzaak van, of kwam het, doordat in hem, half onbewust, alles er naar snakte, begrepen te worden, hunkerde naar een eenvoudige, groote, ware mensdhen- natuur eensklaps stond hij midden in een ervaring, zooals het leven hem nog niet ge schonken had. Hij had het wonderlijk heer lijke en vrije gevoel, dat hij sfllos kon zeggen, wat hij wilde. En toch zei hij eerde .weinig dan voeL Hel gesprek bleef over het geheel bij uiterlijke dingen; vooral ging het over zijn vorderingen op het gymnasium en zijn toekomstplannen, maar ietwat terughoudend werd het gevoerd. „Ik vind het zoo buitengewoon moeiilijk. oen beroep to kiezen," zei de jomgeling met een donkere kleur in zijn steun, dio den dok ter te denken gaf. i „Dat kan ik mij voorstellen..." Eigenlijk kooi hij het zioh hoegenaamd ölet voorstellen. De jonge Leucht moest over een half jaaT eind-exomen doen, was achttien aar en had een flink en kop en dan weel men nog met, wat men in 't leven worden wil? Hij had net geweten, toen hij in die voor laatste klasse zat, en wel dadelijk aoo krach tig en stormachtig, dol geen macht op aarde het hesn zou hebben kunnen 'beletten. 'Dokter Joost was anders niet zoo buiten gewoon verdraagzaam. Ban andere jongen dan deze sou zeer van zijn spot te lijdan heb ben gebald. Maar voor dezen jongeling, die tao zulk een geheel ander maaksel wals dan hij, was hij zoo zacht en toegeeflijk in zij-n oordeel, dat hij zeik over zichzelf v'eibaasde. Plots e-ling kreeg hij een kijk op diens le ven, alsof hij zij-n leven lang niets andei's ge daan had, dan toekijken, hoe de Leuchts hu«n akker bebouwden. TL j zag, dat de oude Leucht ook geen greintje begreep van H deuken en voelen van zijn jongen zoon, dat hij allerlei ellendige middelen, die den jongen steeds schuwer en banger maakten, aanwendde, om hem te dwingen, apotheker te worden, zón- dar eea flauw vermoeden te hebben vJn. zijn werkelijk denken en willen; ihij zag, dat de fijngevoelige, jonge geest nog niet den moed had tot de groote breuk, en dat hij zich ooi met den vrede kon koopten met opgave van eigen loven. 1 De dokter speeldte met de zweep op de ruggen der paarden, liet de dieren stapvoets gaan, om tijd te winnen, en keek in de .grijze donkerte naar d!en jongeling, wiens gelaats trekken hij ecihter niet goed kom onderschei den. „Zou je koen dokter willen worden?" vroeg hij kortaf. Er kwam niet dadelijk een antwoord. Hij bepeinsde onderlusschen, waarcun hij hom dat gevraagd had. Zag dit jongetje er mis- ptisdhien naar uit, of hij de vermoeienissen van een doktersleven zou kunnen "Verdragen? „Misschien juist!" zei hij met een soort van eigenzinnig vasthouden laan zijn (gedachte. Toen arVtwoordda Erwin Leucht: „Ik zie nu altijd slechts m alle beroepen het nega tieve, het niets, achter ai het doen en streven. Het plaagt me geducht, dat ok zoo hoogmoedig ben, mij niet te willen wdggooden aan een van deze negatieve* op dwaAimg berustende, den mensch versnipperde hezigheicten!" Zijh slem klonk hefder in de duisternis. „Goed zool" rie pdokter Joocjt cn. begon Ihard te lachten. Deze jonge, sterkte, opbruisende dwaaobeid, die zich zoo onverwachts uit den .stillen baan brak en overschuiuide, deed hem z^ heerlijk aan. Jij slungel moet ook wel hoogmoedig zijn! was zijn onuitgesproken gedachte, tot hem gericht. AVat zie je ook om je heen, zoolang je zien kunt? Niets, dost beter 13 dan jij, maar veel, daf slechtdh is: leugen, oppervlakkigheid, dom heid, een verkeerd hoog erop-willen, genot zucht, Aafheiidl Als jij je heiligste bezittingen niet op een lioogen berg in veiligheid had gebracht, «mijn j ogen, wart voor een ver» vloekte zwakkeling en gluiper zou je dan ge worden zijn, -gegeven je gevoelige zcnuwenl Nu echter heb je leeren denken n je biji nu op de hittere kern van ons weten. Ha, als je mijn zoon was! Ik zou je wel eens toonen, hoe men de kern insliklenaan den goeden God dn vertering daarvan overlaat, en hoe men ook op deze wankel staande het leven, dat ons den gek wil houden, aan zich onderwerpt. Dat zou je bij mij leerenI Jij? bij mij? Do dokter Met de zweep hangen en werd plotseling dn zijn binnenste heel «til en nederig. Och, dk geloof, dat je, als je dit dwaze Idee, dat jouu zoon dei aarde, de aarde te klein is, eerst maar eens overwonnen hebt, al verder bent dan ik. Dat zal jou niet zoo heel moeilijk vallen. Nu -i zoqveed te betert God geve hetl Wordt vervolgd*

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1913 | | pagina 1