Maandag 22 December 1913. EEMLAN DER". BUITENLAND. FEUILLETON. 11°. 151 I2d* Jaargang. DOKTER JOOST ABONNEMENTSPRIJS: Per 8 maanden voor Amersfoort v. f l.OO. Idem franco per post 1.5Ö. Per week (met gratis verzekering tegen ongelukken) O.IO. Afzonderlijke nummers 0.05. Deze Courant verschgnt dagelyk9, behalve op Zon- en Feestdagen. Adveitentiön gelieve men liefst vóór 11 uur, familie- advertenties en berichten vóór 2 uur in te zenden. Bureau: UTRECHTSCH ESTRAAT 1. Intercomm. Telefoonnummer 66. PRIJS DER ADVERTENTIËN; Van 15 regels.* f 0.50. Elke regol moorO. lO» Dienstaanbiedingen 25 cents by vooruitbetaling. Grooto letters naar pl tatsruiinte. Voor handel en bedrijf bestaan zeer voordeolige bepalingen tot het herhaald adverteeren in dit Blad, bij abonnement Eene circulaire, bevattende de voorwaarden, wirdt op aanvraag toegezonden. Hoofdredacteur: Mr. D. J. VAN SCHAARDENBURG. Kennisgevingen. De Burgemeester van Amersfoort, Brengt ter kennis van de ingezetenen dezer Gemeente, dat de door den Directeur van 's Rijks directe belastingen, enz. te Utrecht executoir verklaarde kohieren Nos. 3 en 4 van de Bedrijfs belasting over het dienstjaar 1913/1911, aan den Ontvanger van 's Rijks directe belastingen alhier zijn ter hand gesteld, aan wien ieder verplicht is zijnen aanslag op den bij de wet bepaalden voet te voldoen. Gedaan en op de daarvoor gebruikelijke plaat sen aangeplakt te Amersfoort, den 20. Decem ber 1913. De Burgemeester voornoemd, VAN RANDWIJCK. Onze Enquête. u. GeaoMe Redactie. Vergun mij dat ik de mij door u gestelde 'vraag: „Wat is er noodig en wat kan of moet er. zoowel door de gemeente als door dc bur gerij gedaan worden om de vestiging van nieuwe gegoede inwoners in deze gemeente te bevorderen?" Minder beantwoord naar de scherpe formu leering dan naar de strekking die ik opvat als „op welke wijze kan uwe gemeente wor den vooruil gebracht' Alvorens echter tot de beantwoording over gaan, acht ik gewensebt voorop te stellen u ik niets geef dan een persoonlijke opinie .!•- geenszins de pretentie heeft als de eenig ware beschermd te willen worden en dat in geen enkel opzicht crliek bedoeld wordt. Amersfoort heeft door zijn natuurlijke lig ging een voorsprong op vele plaatsen van ons land. Met zijn gemakkelijke spoorweg verbindingen met binnen- en buitenland, zijn vaak schilderachtige natuur, moet het aan trekkelijk zijn voor ieder die rustig wil le ven, zonder le ver verwijderd te zijn van de groote centra. Die gunstige natuurlijke om- slandigheden zijn echter te weinig bekend. Amersfoort moet naar buiten bekend ge maakt worden in woord en beeld, een dank bare taak voor de bestaande reclame-commis sie. Doch deze bekendmaking moet geschie den zoowel in de koloniën ais in het eigen land. Lr zijn er nog le veel in ons land die Amersfoort slechts van naam kennen en het beschouwen óf als een der „villes mortcs", óf als een dorpje waar inferieure tabak ver bouwd wordt. Noch het een, noch het ander is gelukkig waar, doch die nog al te vaak bestaande meening dient bestreden door doel matige reclame. Echter moet deze reclame niet beperkt worden tot Amersfoort als woonplaat.s, doch ook in andere richting moei worden gewerkt. Gestreefd moet worden naar vestiging hier van handel en industrie. Vooral deze laatste kan onze plaats ten goe de komen als krachtig middel om het pau perisme te bestrijden, iets wat Jiier zeer noo dig is. Laat ons trachten de gelegenheid tot werken te scheppen voor de velen die hier doelloos en werkeloos rondloopen en voor een groot deel afhangen van dc publieke lief dadigheid. Werknemers zijn hier te veel, werkgevers te weinig. Elke industrie welke zich hier vestigt zal daarin verbetering bren gen en bijdragen tot een gezonder verhouding liusschen de wel- en niel-bclastingbetalers. Om het beoogde doel, vestiging van industrie, te bereiken, dient krachtig gestreefd te wor den naar verbetering van de Eem. Wed heb ben wij prachtige spoorverbindingen, doch slechts enikele industrieën kunnen het zonder waterweg stellen. Ook die waterweg nu heb ben wij, het is slechts een kwestie van aan pakken om dien waterweg aan zijin doel te doen beantwoorden. Hand in hand met de vaarfcverbctering van de Eem moet gaan het streven van het gemeentelijk grondbedrijf om de beschikking te krijgen niet alleen over ter rein voor villa-bouw, maar over terreinen geschikt voor industrieele doeleinden, daar de aandacht op te vestigen en deze op gun stige voorwaarden ter beschikking te stel len. Zal echter de te maken reclame eenig blij vend effect sorleeren, dan dienen wij te zor gen dal onze gemeente ook inderdaad iets aanbiedt. Wat zij behoeft voor industrieele doelein den heb ik boven reeds uiteengezet. Doch ook voor de gegoede, rustende burgers die men zoo gaarne hierheen ziet komen, moet zij meer bicden dan thans. De algemeene wo ningtoestanden dienen verbeterd. Er is te weinig keuze en speciaal voor dc gegoede in woner die een f 700 A f 800 wil verwonen is hier te weinig of niets te vinden. Rioleering van dc geheele stad wordt langzamerhand urgent. Electriscilic verlich ting is geen luxe meer, doch eisch van mo derne samenleving. De middelen van verkeei- dienen verbeterd te worden, of liever ei dienen middelen van verkeer geschapen te worden. Is niet een, voorloopig bescheiden doch meer omvattend tramnet dan het tegen woordige, aansluitend op de te bouwen elcc- Lrische lijn Amersfoort—Zeist te ontwerpen? Aanleg van verhoogde voetpaden in de voot- naamste winkelstraten is noodzakelijk. En wat de winkels zelve betreft het volgende: Zoo dikwijls heb ik de klacht gehoord „dat men hier niets kon krijgen" waarmede ge doeld wordt op de beperkte sorleering in de winkels. Ik deel die meening niet, doch heeft degeen die dat wèl meent, wel altijd ernstig geprobeerd hier ter stede te krijgen wat hij behoeft, alvorens het elders te koopen? Laat men desnoods den winkelier verzoeken van elders te lalen komen wat hier niet in voor raad is, ik heb de ondervinding dat men bijna steeds zal slagen en het komt ons allen ten goede. Iloe meer gevraagd wordt aan de winkeliers, hoe meer hun streven om niet achter te staan bij vakgenooten in andere plaatsen aangewakkerd zal worden. Zij zul len hun omzet zien stijgen en met succes in voorraad kunnen en durven hebben wal zij nu missen omdat er hier te weinig of geen vraag naar is. En vormt het niet een aan trekkelijkheid te meer voor de te verwachten gegoede inwoners wanneer goede magazij nen in de stad zelve in alles kunnen voor zien? Het goede onderwijs wat hier genoten kan worden vormt een aantrekkingskracht. Ech ter is dat voor meisjes nog niet op die hoogte als dat voor jongens. Zeker de H- B. S. en het G)Tnnasium staan open voor meisjes-leerlin gen. Maar hij d>ie geen voorstander is van. coöducatie en degeen die zijn kind niet di rect voor den strijd om hel begaan wil zien, «pgelcid, vindt hier geen voldoende gelegen heid ter voltooiing van de opvoeding van een meisje. Afronding van het meisjes-onderwijs (en ik heb goede gronden om te verwachten dat deze niet larog meer op ziah zal laten wach. ten) zal een aantrekkelijkheid te meer vor men. Ten slotte meen ik dat met alle kracht er naar moet worden gestreefd om verdere ver. hooging der plaatselijke belastingen te voor komen. Hoogachtend: Uw dw. dn. Mr. A. VAN TRAA. Politiek Overzicht De likwidat.e wan een balkanoorlog. De liUwi-daüe van Jen Balkanoorlog na dort liare voltooiing. Slechts op twee punten laat zij nog op zn.ii wachten, in liet westen moet aan Albanië nog de definitieve vorm wor den gegeven, in het zuid-oosten wacht de kwestie van dc Eguscke eilanden nog op re geling. Wat Albanië boireit, is men nagenoeg aan het einue, althans wat de regeling van de zaak op papier betreft. De commissie voor uo regeling van de Zuid-Alhaneesche grens heeft het slotprotoaol, waarin de uitkomsten van haai" werk zijn neèrgelegd, onderteekond en zich ontbonden. Als nu de bevolking in hot betrokken gobied en het Gneksciie volk zich neerleggen bij de resultaten van den door de commissie verrichten arbeid, dan is daar alles in orde. Maar helaas! daaraan ontbreekt i!og wel iets. Wat do Egeische eilanden betreft, is Sir Edward Grey voor den dag gekomen met een voorstel, dat ten doel heelt ooor eene vlugge alwikkeling van de nog niet geregelde pun- ton aan verdere moeieLijkheden den pas af te snijden. De Britsche nota omvat tien para grafen, die onder drie rubrieken vallen: 1. Epirus en de termijn, waarbinnen de Grieken de aan Albanië komende streken moeten ont ruimen. 2. De Egeische enlanden, die door Griekeutland bazel zijn. 3. De door Italië be zette eilanden. Wat de Egeische eilanden betreft, die door Griekonland bezel zijn, wijst de nota er op, dat de concessie, die van Griekenland met be trekking tol Eprius verlangd wordt, door eene compensatie in de Egeische zee moet wor den goedgemaakt. Het vroegere voorstel, dat Griekenland Chios en Mytiiene zou moeten prijs geven, heeft men laten vallen en er wordt slechts een waarborg voor verlangd, dal Griekenland op deze eilanden geene ver sterkingen zal bouwen en geene vlootstations zal inrichten en verder een waarborg tegen contrabande met de tegenover liggende kust Met uitzondering van Imbros en Tencdos, die onmiddellijk bij den ingang van de Dar dancllen gelegen zijn, zullen al deze eilanden in Grieksch bezit blijven. Met betrekking tot dc Egeische eilanden, die door Italië bezet zijn, wordt voorgesteld, dat zij aan Turkije zullen worden teruggege ven, wanneer het vredesverdrag van Lau sanne ten uitvoer is gelegd. Dc eilanden zul len dan een zeker zclibestuur krijgen onder hot oppergezag van den sultan. Daar de Porie besluiten lieelt uitgevaardigd, volgens welke dc Tuirksche militaire en civiele autoriteiten in Tripoli zijn teruggeroepen, zou het vredes verdrag van Lausanne nu in hoofdzaak als uitgevoerd beschouwd kunnen worden, of schoon eenige weinige Turkschc officieren be sloten hëbbon, zich met de Arabieren te ver eenzelvigen. In de bepaling van de Grieksch-Albameesche grens houdt de nota zich aam het werk van do internationale commissie; alleen voor de ontruiming van de door de Grieken bezette streken, die aan Albanië zijn toegekend, wordt de termijn van 31 December verlengd tot hall Janiuari van het volgende jaar. Over deze voorstellen zijn de overleggin gen n>u in gang. Voorshands hoort men van alle kanten bezwaren aanvoeren. Dat was niet anoers te verwachten, want dc aard van een compromis, zooals het voorstel van den En- gelsohcm minister is, brengt mee, dat van ieder dor betrokken partijen gevergd wordt, iets prijs te geven en een offer te brengen op het altaar van het gemeen overleg. In eene mede- deeling van ofiicieusen oorsprong uit Berlijn wordt gezinspeeld op de wcnschelijkheid van eene transactie tussclien het Engclschc voor stel en de meer rechtstreeks belanghebbende mogendheden. De Temps merkt naar aanlei ding daarvan op: „Deze zinspeling doet ta melijk omslachtige onderhandelingen voorzien tusschen de beide groepen van mogendheden, daar Frankrijk en Rusland zich zonder voor behoud of aarzeling hebben aamgesloten bij het plan van Sir Edward Grey. Aan den an deren kant aanvaardt Turkije niet 't denkbeeld dat de eilanden Chios cn Mylilcne aan Grie kenland zullen blijven, en harerzijds toont de Grieksche openbare mcening zich volstrekt met gezind ze terug Le geven. Zij legt des te groolor onhandelbaarheid op dat punt aan den dag. omdat zij reeds zeer teleurgesteld is door de grensbepaling van Zuid-Albanië, die de Epiroten opoffert aam de eischen van den driebond, en door de teruggave aam Tur kije van de Twaalf eilanden, welker bevolking niet minder Grieksch is dan die van de an dere eilanden der Egeische zee. „Onder deze omstandighedwen doet het eilandenvraagstuk heel wat moeieLijkheden en conflicten voorzien, voordat het komt tot eene oplossing, die overigens niemand zal kunnen tevreden stellen." Duitschland. Potsdam, 21 Dec. Het bericht dat prins Wilhelm zu Wied op de reis naar Al banië in Ivorfoe is aangekomen, is onjuist. De Prins is thans op dc jacht in Schwarzburg en keert heden avond terug naar Potsdam. Nadat liet plan om alsnog te besluilcn, dat Duitschland officieel zou deelnemen aan dc tentoonstelling te San Francisco, op het ge brek aan medewerking van de regeeiing is afgestuit, heeft ook het comité, dat werkzaam was om eene particuliere deelneming le orga- niseeren, zicli ontbonden. Duitschland heeft er dus definitief van afgezien, zich op deze tentoonstelling le laten vertegenwoordigen. Ook de Engclsche regeering is tot het be- siluit gekomen, geen geld beschikbaar te stel len voor cenc officiccle inzending op deze ten toonstelling. Stettin, 2 0 Dec. Op do werf Vulkan ia heden van stapel gcloopen het groote passa giers- cn vrachtstoomsehip von Tirpilz, dat daar voor rekening van de Ilapagiijn wordt gebouwd. Admiraal Dehnliardt hield dc doop- rede; freule von Tirpilz volbracht den doop. De 43 dagen gevangenisstraf, die de lmto nanl von Forstner zijn opgelegd wegens het gebeurde in Detlweiler, makon het minimum uil van de straf, die in liet strafwetboek wordt bedreigd tegen hol feit, waarvoor hij veroor deeld is (mishandeling en ongeoorloofd ge bruik van wapenen). De verdediger liet d« noodweer, waarop de beklaagde zich beriep, vallen maar verzocht in aanmerking te no- in :i, dat de beklaagde gehandeld had conform het bevel van zijn regimentscommandant, kolonel von Reuter. Deze b'jzonder „schnei- digc" hoofdofficier had tot hem gezegd: „Steek een pistool bij u en houd den sabel gereed en gebruik de beide wapenen als soldaat." Verder had de kolonel gedreigd, dat li.j hem voor een eeregoreclil zou brengen, als liij niet krachtig genoeg optrad en de beleedigeri over hoop slak. Verder heeft luitenant ven Forstner nog eene vervolging te wachten wegens de bclee- digende uitdrukking over de Franscke vlag, ddc hij heeft gebezigd. Kolonel von Reuter zal zich voor. den krijgsraad moeten verant woorden óver de op 28 November in Zabcrn voorgekomen arrestatiën en vrijheidsberoo- vin^cn. Engeland. P a r ij s, 2 0 Dec. De Engclsche ministci Winston Churchill, die gisterenavond uit Lon den is vertrokken, kwam heden morgen hior aan. liet parlement zal den lOen Februari van het volgende jaar bijeenkomen voor zijne vol gende zitting. De koning heeft de proclama tie!' tot bijeenroeping van het parlement on derteekend cn zal de zitting persoonlijk, in tegc Aoordigheid van de koningin, openen. Over de volgorde der werkzaamheden van het parlement wordt bericht, dat eerst hot wetsontwerp tot afschaffing van de staatskerk in Wales aan de orde zal komen. Eerst daar na zai het Ilomerule-ontwerp op de agenda worden geplaatst. Dit geschiedt met het doel, meer tijd te winnen voor de onderhandelin gen tussohen dc partijleiders over dc Ulster- kwestie. •Over het bezoek van dc deputatie van om streeks 50 liberale afgevaardigden bij den eersten minister Asquitk oni tegen de vloot- uitbreidingen te protesleeren, wordt nader bericht, dat de uitkomst de ontevredenen niet geheel gerustgesteld heeft. Dc verlioogingen van liet budget, die voortvloeien uit dc voort zetting van den aanbouw van eenmaal begon nen groote schepen bij klimmende prijzen van materialen cn loonen, neemt men natuurlijk aan. Daarentegen werd het aan de deputatie niet duidelijk, of de eerste minister het vra gen van gelden voor geheel nieuwe schepen zal afwijzen. Volgens eene door de Daily News ontvangen mededeeling bestaat wel den in druk, dat de heer Ascjuilh er niet aan denkt, in plaats van de door het parlement van Ca nada geweigerde drie dreadnoughts, dezen in Engeland te verlangen of een afzonderlijk Is er ooit een man geweest, die een vrouw begrdfep? EN ZIJN ZEVEN ZORGEN. 44 oooa MARIE DIERS. Wat ben jij, dwaas, ondanks al je gewich tigheid? Ga uit den weg, de kogel rolt den berg af! „Peter! Wat beteekent dat?" Het was don volgenden dag tegen zons ondergang. In de lucht was hot zoo stil, dat de gele, roode en bruine bladeren geruisch- loos ter aarde vielen. De dokter sprong van zij*! paard. (Sedert drie jaar was het niet meer Achmed. Dit nieuwe heette „Vos", het mocht geen echten naam hebben. Joost bad nooit van verandering gehouden.) Peterehen stond bij de huisdeur en liep hem tegemoet en liet bem nauwelijks den tijd. Yan het paard te komen. Daarbij zei ze niets en trok hem met zich mee. Haar oogen fon kelden van verontwaardiging. „Wie heeft je wat gedaan?" vroeg hij. Hij vroeg het, zonder het eigenlijk wil len. Alsof hij het niet wist! Hij liet het paard op straat staan, pakte haar bij de schouders. en zij klemde zich vast aan zijn arm. Zoo kwamen ze op zijn kamer. „U is sterker dan hij!" riep ze plotseling Luid uit en wierp zich aan zijin borst. Hij heeft mij geplaagd en vervolgd! Nu is U er, Vader. Zegt U bet hem, dat ik hier nooit wegga. Zeg het hem: van mij wil hij het niet aannemen!" „Nou, of ik hel hem zal vertellen!" riep hij, doll en duizelig van vreugde. Hij ging ZLtten en nam haar op zijn schoot, zoo^ls hij placht te doen, toen ze nog een klein kindje was en de beentjes heen en weer liet slingeren. Hij keek haar aan. Wat een af keer gloeide er uit het gezichtje van het trotsohe kind! Hij wilde allerlei vragen en vroeg toch niets. Waarvoor zou het goed zijn? l>e hoofdzaak zag hij immers helder, met overweldigende duidelijkheid voor zich. „Dus je wilt bij Vader blijven?" vroeg hij roei gedempte stem. „Ja! Altijd!" „En als Vader sterft?" Zij glimlachte slechts. Waar haalde het kind dit engelachtige glimlachje vandaan? „Wat zou dat, Vader? Wij kuuuen toch bei den siterven, en wij kunnen toch beiuen le ven. Daar heeft deze kwestie niets mee te maken. Ik ga met niemand weg van U!" „Je zou toch in de stad blijven, Peter." Daar kwam weer die diepe verontwaardi ging in haar oogen. Het trotsche gezichtje werd bleek van toorn en pijn. „Hoe kan U er nog van spreken, Vader!" Hij sprak er van, ja, hij wil hek Hij moest rich geweldig beheerschen, opdat he! gevoel van geluk hem niet te machtig werd. Een oogenhlik drukte hij, zond'er precies te welen, wat hij deed, haar koude, jonge handen in de zijne. Vervolgens liet hij baar van de knie glijden en kuste haar op het voorhoofd. „Nu, ga dan maar heen, Peter. Dat is dus afgedaan." Dat is afgedaan! Met allen angst, met alle ellende is het uit! Ze wil op de heele wereld niemand dan mij mij mij, den ouden Joost. De jeugd en de kracht en het lokkende leven komen; en ze wil niet. Heb je gezien, hoe haar oogen fon kelden in het bleeke gezicht? Wat kon ik je geven? Maar het was je voldoende! Wat kon ik voor je zijn? Maar het was je het hoogste! Of we leven of sterven dat is onver schillig. Maar dat we elkaar schragen en liefhebben in het leven en in den dood, daar op komt het aan. Verzorgd zijn, dat is iets heerlijks voor angstvallige ouders. Vrouw zijn, moeder zijn zeker, dat is het doel en de beteckenis van den kringloop. Maar dit sterke, jonge kind heeft zich haar leven zelf gebouwd. Ze wil hét leven, zoals zij wil, en niet, zooals ande ren willen. En dat ik daarbij juist de geluk kige moet zijn, wie kan daar iets aan ver- aindoren, wie mag het veroordeelen? Door het open venster woei zachtjes een dor ahornblad. Een geel reflexlicht vulde na zonsondergang de kamer. De maai begon huiverig te worden, hij stond op en ging, door een gevoel van onrust gekweld, heen en weer. Neen, neen, het is immers geen offer! De sterke liefde kent geen offer, omdat zij geen wenschen kent dan die, welke het geliefde wezen betreffen. Ze is als een slaapwande laarster. Daar stond hij nu, de overrijke, de man, die zoo onverwachts gezegend was met ga ven en geschenken. Hij was een bedelaar ge weest, hij had honger geleden, de honger had hem razend gemaakt en wat nu? Toen werd een onuitputtelijke rijkdom var. gaven hom geschonken, steeds meer, steeds rijker, steeds overweldigen cl er, en het was hem plot seling, alsof hij de handen moest openen en alles weer ter aarue laten vallen, den ge- heelen schat. Hij beefde. Wat is dat? Kan er dan ook te veel lief de zijn op onze arme, naar liefde dorstende aarde? In diezelfde oogemblikke»n ging de blonde Heide naar den tuin, om de jarige en „rooden Hans" te komen roepen voor de kersentaart, die altijd op verjaardagen een extra-maal tijd uitmaakte. Vreemden waren er nooit op deze familiedagen, uocli „roode Ilans" had de familie Joost afgewend, hem daartoe te rekenen. Voor een uur had Heide die beiden naar den tuim zien gaan. Maar ze waren niet te vinden. Ze ging steeds verder, het laantje door, dat lot aan den muur met den uitkijk leidde. Hier zou den ze wel niet zijn, anders had ze stemmen moeten hooren. Van zins, om te keeren, was het haar, of ze plotseling eenig geluid vernam. Ze bleef staan luisteren, heel onwillekeurig; in een haag vermoeden trok zich haar hart 'samen. Midden in het laantje stond een dicht ha zelnoot-prieel met een verweerde, wankel staande tafel voor een ronde bank. Hier had den vroeger de kleine kinderen van den dok ter verstoppertje met elkaar gespeeld; later was hier zelden ieinaud geweest, uien had do struiken nooït gesnoeid, zoodat de ingang haast dichtgegroeid was. Uit dit betooverde plekje echter kwamen dolfe, onheilspellende geluiden. licido bleef staan en boog een tak wat te nt g. Daar zat Ilans Usedom, de wilde roode Ilarns, had de armen en het hoofd op de wankel staande tafel gelegd, en snikte even onderdrukt, even bitter als een verlaten kind. De blonde Heide aarzelde nog een oogen- blik; toen het ze den tak uit de hand glijden, met zacht schreden liep ze op den wanbopl- gen man toe. Ze legde hem haar lieve, koele- hand op het roodblonde haar. „Arme, arme be6te dokter Hans Hij schrok op. Hoe kan er zooveel tot het uiterste gedro» ven wanhoop in den blik van een mensch liggen?Och ja, hoe kan echter ook een man zijn heele, hoele leven aan de golven toevertrouwen? Heeft hij het recht, boos te zijn op de gplven, als zijn scheepje vergaat? „Heideoch, jij lieve,' kleine Heide a Hij stond naast haar. Toen sloeg de groote^ sterke man zijn beide armen om haar zwak ke schouders, klampte zich daaraan vast, verborg zijn gezicht tegen haar aan en barstte in heftig geween uit (Slot volgt.)

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1913 | | pagina 1