n b
i g
1
I2ds Jaargang.
DE E EM LAN DER".
ii\ sea
f
E
Hoofdredacteur: Mr. D.J. VAN SCHAARDENBURG.
Uitgevers: VALKHOFF Co
II
PRIJS DER AD VERTENTIËN:
Van 1—5 rogelsf A.50.
Elke regel meer- 0.10.
Dienstaanbiedingen 25 cents bij vooruitbetaling.
Groote leIters naar plaatsruimte.
Voor handel en bedrijf bestaan zeer voordeelige bepalingen
tot het herhaald adverteercn in dit Blad, bij abonnement
Eene circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt
aanvraag toegezonden.
op
Tb geloof niet dat het noodlg is, den hoer
Van Achtorbergh uitvoerig te beantwoorden.
B. en W. kunnen slechts met veel genoegen
con8tatoeren, dat deze zeer belangrijke aankoop
bijna stillekens den Raad passeert. Ik kan daar
niets anders in zien dan de goedkeuring van
den Raad.
Doch de heer Van Achterbergh zou mij
bijna verleiden, nogeens terug te treden in
de discussies van vroeger. Dat is zijn bedoe
ling niet en de mijne ook niet. We hebben
er genoeg van gehad. Maar ik constateer met
genoegen, dat hij zich hoeft neergelegd bij
het bezit van de geheele strook. Een andere
vraag waar ik zelf geen antwoord op wil
geven is doze: Weikon invloed.heeft do
grond-aankoop aan het begin van het jaar
gehad hioroj» We weton allemaal dat de
maatschappij is gekomen met een aanbod. En
toen hebben B. ea W. gedachtwe laton de
zaak stillekens rusten we hebben nu de
geheele strook van do Wuijtierslaan over den
Utrechtschen weg tot Lensden toe en we heb
ben de grondprijzen in handen. .Wat is het
gevolg geweest Ziet, al heel gauw kwam
de maatschappij met een vraagprijs van 80
cent en er rezen al stemmen van deskundigen
op om daarop in te gaan en nu hebben B. en
W. toch verkregen een verlaging van 5 cents,
dat beteekent op deze groote oppervlakte een
kapitaaltje van f 25000 of f 24000.
Laat ik nn eens meegaan in de onderstelling
van den heer Van AchterberghStel, we
hebben indertijd dat groote terrein te duur
Sekocht wat ik niet toegeef dan heeft
it tengevolge dat deze koop voordeeliger is.
Een van de heeren heeft indertijd gezegd
We mooten al onze koopen door elkaar slaan
we koopen heden yoordeelig en morgen
weer eens onvoordeelig. Als we een punt ver
der zijn gekomen op de agenda, dan hebben
we weer een voordeeligen aankoop. En ik zou
zeggen Laten we het oog gevestigd houden
op de balans van het grondbedrijf en dan staan
we er niet slecht voor.
De heer Van Achterbergh heeft ovor be-
la«tingverhooging een gelukkig woord gespro
ken. Met gonoegen wil ik eea woord zeggen
tot offlcieele geruststelling van de burger.j.
Ik weet niet of ons grondbedrijf altijl wel
goed begrepen is. Ik zeg uitdrukkelijkde
burgerij zal geen lasten hebben van het grond
bedrijf. Integendeelwe hadden als we het
wilden, f 35 >0 in „gewoon" knnnon brengen,
bij de regeling: van de begrooting van het
grondbedrijf. Maar er is gezegd: We laten
het aangroeien tot f 4000 en dan brengen we
het in een afzonderlijk potje. Ik kan dus wel
zeggendat hot grondbedrijf gom hoogere
lasten mee zal brengen. Een andere vraag is,
of het andere voordeelen met zi^h zal bren
gen Ik zou kunnen zeggenLaton we dat
afwa^hton 1 B. en W. zien in het optreden
van de gemeente in zake grond exploit itie niet
een zaak als een naamlorze vennoot-chap dat
doet. Integendeel: we hebben gezegd: Laten
we den grond zoo goedkoop mogelijk verkoo-
penzoo lat we in de ge>neenre krijgen een
zeer gewonscht element. Ik wil alleen ho en
dat de gemeente van dit oogonblik af wèl zal
varen bij het bezit van den Berg, aan wien ze
geirouwd moest zijn. Die is voeriig jaar ge
leden aan de gemeente ontsnapt. Toen heeft
men gedacht: We zullon hem inruilen, als
onze keien weggaan. Nu hoeft men den Berg
wel ni«*t met goud, maar to;h mee zilver moe
ten bet den, en laat dat een waarschuwing zijn,
misschien voor een vo'gend gemeentebestuur,
om nooit meer een zoo prachtig grondbezit aan
anderen over te doen. Want te kwader ure
zal men er op moeten terng komen. (Tee
kenen van instemming).
Het voorstel wordt goedgekeurd z. h. o.
26®. Voorstel van Burgemcostor
en Wethouders tot aankoop van
oenige perceelon grond g legen aan den
Leu8derweg en Appelweg van Mr. W. J.
Saaymans Vader en eeoige perceelon grond,
ten Zuiden van den Watertoren,
van E J. Ruitenberg.
Als voren.
27°. Voorstel van Bnrgemeestfr
en Wethouders tot verkoop van
gronden der gemeente gelegen In de ge
meente Leusden in 1912 aang- kocht van
Van Manen en Ruitenberg. [G. V. afd. I, 13G5].
De heer Van Achterbergh: Mijnheer
de Voorzitter! Een van de moeilijkste vraag
stukken die B. en W. aan de Raadaledon voor
leggen is het punt dat nu ter sprake komt.
Het geldt de vraag of wij voor een gedeelte
van Amersfoort, het ho< t eigenlijk nog Lens
den, zullen bevorderen bebouwiDg, ja of neen.
Wij- hebben twee wogen voor ons, n 1. alles
tegen we ken, en den moer royalen weg: alles
medewerken. Ik scbaar mij aan do zijde van
B. en W. om den moor reëelen weg té kie
zen en daardoor mogelijk te maken dat wij
in de toekomst de medezeggopschap dio wij
hebben ook bohou Ion, ook omdat alle kosten
die gemaakt worden door de Gemeonte direct
en op den duur zullen worden vergoed, om
dat het winst-saldo van do bedrijven aanmer
kelijk zal worden vergroot, wanneer wij ver
schillende straten aan kunnen leggen met
gas- ea waterleiding. Dat zal das voor de
gemeentebedrijven een aanwinst zijn en voor
de belastingbetalers een groot voordeel op
brengen. Maar ook bij eventueole grensrege
lingen acht ik het van groot belang dat B.
en W. en ook de Raad dergelijke voorstellen
aannemen. Wanneer wjj bier direct meegaan
met een dergelijk voorstel, dan kunnen wij
eventueel zeggen: wij kunnen het niet missen,
wij hebben al het m igolijke gedaan, wij heb
ben Lensden in de voordeelen van de stad
Amersfoort laten deelen, en dan is dat de
goede weg om spoedig een grensregeling te
verkrijgen, daar dit gedeelte zich dan aan
sluit bij Amersfoort. De prijs is voor mij bet
laatste. Dat is een bijkomende zaak Ik acht
B. en W. best zooveel mans, en zooveel koop
kracht bezittend, om een prijs te bedingen,
die volgens hun oordeel goed is. en dat zal
wel niet zijn de laags'.e prijs. Juist om de
indirecte ^oordeelen die de stad Amorsfoort
bij het bezit, dat zij had, heeft, en de mede
zeggingschap dat zij bezit bij de bebouwing,
zal ik voor bet voorstel steramen.
Dan zon ik nog eon vraag willen stellen
aangaande punt 6. Daar staat
„Voor de bebouwing van de terreinen
„wordt van toepassing verklaard de „Bouw
verordening" der gemeente Amersfoort,
„vastgesteld bij Raadsbesluit van 28 Fe-
„bruari 1911, of zooals die nader zal
„worden gewijzigd of aangevuld"
Dat raadsbesluit van 28 Februari 1911 is
in de gemeente Amersfoort ingetrokken, om
dat bleek dat niet gebouwd kon worden ten
gevolge van die verordening, en toen is Leus
den zoo handig geweest die zelfde verorde
ning over te nemen. Kunnen nu die twee
verordeningen niet met elkaar in botsing ko
men Het is een bloote vraag. Ik weet niet
of bij eventueele bebouwing van Leusden,
Amersfoort niet een heeleboel last kan krij
gen. Op het oogenblik is de bouwverorde
ning gewijzigd, maar de verordening die be
stond voor 28 Februari 1911 is van toepas
sing op de gemeente LeusJen.
De Voorzitter: Er staat„het besluit
van 28 Februiri 1911, of zoeals die nader zal
worden gewijzigd".
Do heer Van Achterbergh: Mjjnheer
de Voorzitter, U kunt daar niet bouwen of
de verordening van Leusden moet gewijzigd
worden.
De Voorzitter: Naar mijn meening
kan het best sameugaan.
De voordracht wordt goedgekeurd
z. h. o. (De heer Kroes, als gemachtigde,
heeft aan deze behaudeliug geen deel ge
nomen).
28°. Voorstel van Burgemeester
en Wethouders tjt vastute'ling van het
7e aanvullingskohier der Inkom
stenbelasting.
Als voren.
29°. Voorstel van Burgemeester
en Wethouders .tot vast-telling van het
2e aanvulling s kohier der Straat
bel a s t i n g.
Als voren.
30°. Rapport
3e gedeelte.
R e c 1 a m e-C o m m i s s i e,
Als voren.
31°. Behaudeling reclames Straat-
belasting.
Als voren.
32°. Verleen en van afschrijving van
Inkomsten belasting dienst 1913 we
gens vertrek of overlijden.
Als voren.
33°. Voorstel van Burgemeester
en Wethouders tot het opeuen van
r e k e n i n g-c o u r a n t hij de firma Methorst
en Van Lutterveld. (Afd. I. No. 1241).
Do hier Jorissen: Mjjnheer de Voor
zitter I Ik hoop dat ik nu de zaak goed be
grepen heb. Als ik de stukken lees, dan is
de bedoeling van B. en W. om enkel een
rekening-courant te openen met deze firma,
en is het niet de bedoeling om de kwestie
van de belegging van gelden op prolongatie
daaronder to begrijpen. Ik heb dat den vo-
rigen keer uit de stukken meenen te moeien
opmaken, maar nn is het mij nit dit stuk
nog niet heeleraaal duidelijk. Ik kan er niet
duidelijk in zien dat het niet de bedoeling is.
Daarom zou ik willen vragen is het nu niet
do bedoeling de gelden te beleggen op pro
longatie en zulleu die, zooals voorheen, de
rente togen den koers van den dag maken
De Voorzitter: Ik kan U op dit punt
goru8t stollen. In dit opzicht ziju B. en W.
volkoipon vrij gebleven en de firmant van de
firma Mothorst, die de zaak nader heeft toe
gelicht, in de commissie van financ-ëo, heeft
nadrukkelijk toegegeven en erkend, dat het
denkbaar is dat de Gemeente geld neemt uit
rekening courant en op prolongatie uitzet,
hetzij bij hom, hetzij bij een ander. De Ge
meente blijft volkomen vrij.
Do heer Jorissen. Mijnheer de Voor
zitter, het was mij er niet om te doen, om
die firma de gelden niet op prolongatie te
geven Ik ken dien mijnbeer niet, en het kan
mij niet schelen. Ik wilde alleen maar weten
of wij eventueel' de rente vergoed krijgen te
gen den koers van den dag.
Het voorstel wordt goedgekeurd
zondor hoofdelijke stemming.
34®. Voorstel van B. on "W. tot het
verleenen van een crediet voor het maken
van een nieuw uitbreidingsplan der
Gemeente. [Afd. I, no. 1369.]
De heer Wolterbeek: Mijnheer de Voor
zitter! Ik zon dit voorstel van den ethischen
kant willen bekijken en even in mijn eigen
gedachteokring willen botrekken. Ik stel mij
voor, dat ik commandant van een schip ben.
en verschillende reizen heb gemaakt. Nazal
er een moeilijke reis moeten gebeuren een
reis waarbij complicaties kunnen voorkomen
en nu z ggon zij nu zal ik u iemand mee
geven, die zal het voor u doen; natuurlijk
gaat gij zelf ook mede met dat schip, want
u kent dat schip zoo goed, maar die aDdcro
zal het voor n doen. Ik donk dat ik mij in
dit geval bijzonder miskend zou gevoelen en
ik geloof dat het geval dat ik hier aangeef
met honderd dergelijke voorbeelden is aan te
vullen uit andere werelden, uit de ambtenaars
wereld of uit de zakenwereld. Als ik die
geraeonte-architect wap, dan zon ik zeggen
ik zou dit werk graag willen hebben, want
dan zou ik u kunnen toonen wat ik kan en
als ik het er goed afbreng, dan kan ik later,
als het voorkomt, des te beter bij oen grootere
gemeente solliciteeren. Nu begrijp ik wel dat
men misschien hierop het antwoord klaar heeft,
dat de man het zoo druk heeft, maar dan nog
zou ik zoggen de gemeente-architect moet
het doen, en wat die drukte aangaatwaar
een wil is. is ook een weg. Ik vind, dat het
gemeentebestuur dezen man die gelegenheid
niet mag ontnemen, om zich te onderscheiden.
De heer Van Achterbergh: Mijnheer
de Voorzittor Ik kan het gevoelen van den
heer Wolterbeek w 1 eenigszins doelen, doch het
plan zooals B. en W. het ons voorspiegelen
is niet het mijne, Ik kan er mij niet mede
vereenigen. Ik kan niet denken dat iemand
van buiten de stad komt, dio zich hier moet
oriëuteeren en eenige wandelingen moet ma
ken van een maand of drio ten koste van de
gemeentekas, om zich in te werken. 'Wij
1 hebben toch onze ambtenaren en die moeten
de officieren
?an Zabern te
«proer, terwijl
-wijlen geheel
„Regicrungs-
een Slaa-tsan-
van het ge
mend, dal de
lijf hadden en
si en blinde-
ifficiaren zich
Daarentegen
poor man, dat
spot hadden
es avonds ge
legen hen ge-
aar hen heeft
endarmerie of
ren, of slochls
hadden ver-
'gieid jke over-
nschappen en
den de groote
van Zabcm
haar slcchls
kkelijker. De
ndörofficieren
latuurlijk om-
tal, maar zij
at zij stonden
benden, dal
hun naar hel
ook de gear-
hadden he
le tegenpartij
ei-den. Er is
maar zij heb-
scheld woord
niet gehoord,
odonschuldig
mot ruw ge
len donkeren
m gevaarlijke
getuigen be-
eeaiige wei-
ng uitgesloten
last schijnen,
aar het hoofd
lalus: Wat is
,ct bedden ge
hot volkomen
nverklaringen
taat hij daar-
vend meerma-
jke tcgenstrij-
-hoor van den
illes altijd bij
len bij elkaar
werd opgelre-
t gedrag van
ng te verkla-
kt: „Met deze
maal -mets te
ber, toen het
in in do me
lt ik van mij-
de off kieren
iron Forstner,
f kwam, een
int door eeni-
leeds groo ter
wordende menschoniLroep volgde bem ei
eenigen van zijne kameraden. Zij onttrokken
zich aan de belooging, door een tramwagen
to bestijgen, die hen naar het station bracht.
Kreisdd rector Mahl heeft de verklaringen,
die hij voor den krijgsraad heeft afgelegd
over de subordinatieverhouding tusschen ko
lonel von Reuier en hem aldus gerectifi
ceerd: Ik heb -den llen November op het
station den stadhouder gerapporteerd, dat
kolonel von Reuter mij zoo juist op zeer lui
den loon verwijten had .gedaan, omdat ik op
zijne uibnoodigimg niet bij hem was gekomen.
Nadat alle redenen waren vermeld en de ge>
heole toestand was uitgelegd, heeft de stad
houder verklaard, dat er niets was aan te
merken op mijn antwoord, dat ik niet naar
den kolonel ging. Hij heeft niet gezegd, dat ik
niet naar kolonel von Reuier moest gaan.
De stadhouder was veeleer van mcening, dat
ik als jongere naar den kolonel had moeten
gaan, als hij mij dat had verzocht in een
vorm, die dit voor mij mogelijk had gemaald
zonder bezwaar voor mijne ambtelijke po
sitie. Maar na de wijze, waarop dat was ge
daan, kon ik niet gaan. Dat hebben de stad
houder en de oommandeerende generaal toe
gestemd.
P ar ij s, 8 J a n. De Matin bericht uit Straats
burg, dat een werkman rechtsbijstand heeft
gevraagd om een proces lot schadevergoeding
te voeren tegen luitenant von Forstner, die
zijne nog niet 16- arige dorhler heeft verleid.
Frankrijk.
De onder leiuiing van liriand opgerichte
nieuwe politieke vcreeniging zal, volgens de
in de parlementaire wereld ioopende geruch
ten, den naam aannemen Fédéralion démo-
cratique et sociale de gauche. In hel manifest,
die dc vereeniiging zal laten uitgaan nadat
zij -definitief is samengesteld, zullen do
schridingswet cn de wetten tol bescherming
van de leekcnschool onaantastbaar verklaard
worden. De belastinghervorming zal ten
spoedigste in uitzicht gesteld worden, eene
volledige en eerlijke toepassing van de wet
ten op de landsverdediging zal worden be
loofd en met na-druk zal wo-rden opgekomen
voor het stelsel van scrulin <le lisle met ver
legenwoordiging van de minderheden.
Engeland.
Londen, 7 Jan. In een brief van Jozel
Chamberlain aan zijne kiezers in Birmin
gham kondigt deze staatsman zijn voorne
men aan om bij .de volgende algemeene ver
kiezing zich terug te trekken uit hel parle
ment. Hij betreurt, da-t zijne betrekking met
het district, na 37 jaren te hebben bestaan,
zal worden afgebroken. Maar hij voelt, dat
Birmingham de diensten noodig hecfl van
een jongeren man, die een actiever deel kan
nemen in den parlementairen strijd.
Zoowel Austen ab Neville Chamberlain
worden genoemd als opvolgers van huu
vader.
Italië.
Bij Koninklijk besiuit is de prijs van siga
ren, sigaretten en tabak, van welken ver
koop de regeering het monopolie heeft, met
vijf lire per Kilogram verhoogd. Men ver
wacht van dezen maatregel, die feitelijk, eene
belasliingverhooging is, eene vermeerdering
van inkomsten gelijkstaande met een millioer
p. st.
dijk vergrijp
ide motieven
lien brief le-
Im nadenken
elling, in een
i
na at een diepen indruk op haar had ge-
'naakt, wal ook wederkeerig het geval schijnt
geweest te zijn. Ook -bleef hem niet veel tijd
voor weifeling over, daar bij spoedig naar
ir.u;ie moet vertrekken.
Ze zijn dus sedert een paar dagen, met
hcornen instemming zijner oudere, verloofd.
wij gisteren en familie met een gezellige
fiKi' ten mijnent hebben gevierd. Jammer dat
i; daar niet bij kowdt wezen, maar de toebe-
rudselen voor zijn spoedig vertrek zijn oor-
zaulc dat dit niet kon uitgesteld worden.
,.JIij beloofde mij het u. met de nadere bij
zonderheden, onmiddellijk to zullen schrijven.
Eigenlijk had hij dit wel vooraf mogen doen.
die eerste Maartdagen, die lenlegewaarwor-
dingen wekten, als had de Natuur reeds aan
enkele lieve voorboden, uit het nog dorre
gras en tusschen de nog bladerlooze hees
ters te vooisohijn te roepen, de taak opge
dragen om haar spoedig te verwachten komst
aan te kondigen.
't Was een van die bedriegelijk warme da
gen, welke hem, die niet door ondervinding
wijzer geworden is, in den waan brengen dat
alle wdmterleed voorhij, en de tijd van natuur
genot reeds gekomen is.
vriend Andrézijn oude, vertrouwde
vriend! Hm.
Een pijnlijke glimlach plooide zijn lippen,
zoo vaak hij dat woord in zijn gedachten her
haalde, en telkens telkens weer drong het
zich aan hem op. Het zat hem als in de keel;
hot benauwde hem, en alleen een diepe
ademhaling gaf hem een oogenblikkeiijke
verademing.
Nadat hij den vorigen dag den brief van
den heer Suykerboom, onder onbeschrijfelijk
pijnlijke gewaarwordingen had gelezen en
herlezen, ontbrak hem de moed om ook dien
1
g de smarte-
:ring had er
die was in
naarmate hij
ig gedurende
dig voor den
;ing die met
n tred hield,
orgen de ge
ven van dien
te vej-scheu-
?en deze hem
■Jen? Aan de
randeren, en
lelwijze niet,
it aanvoeren,
jan te geven.
r r stok beide
brieven in zijn zak. Hij moest naar buiten,
want binnen was het om te slikken. Lucht
en zon moest hij hebben en in het genot
daarvan wilde hij den bitteren kelk tot op
den bodem ledigen. Denkelijk zou Gods
schoone natuur hem wat milder, wai zachter
stemmen- Ja, zoo zou 't wel zijn.
Maar zoo was het niet Do stem der Na-
tuiur was te zwak om tot zijn diep gekrenkt
en droevig gestemd gemoed te kunnen door
dringen. Hij zag haar in haar liefelijken tooi,
maar merkte die niet op; haar zachte stem be
reikte wel zijn ooren, maar vond geen weer-
De stadbewoner kent het ware genot niet
van zulke heerlijke voorjaarsdagen, die trou- van André te openen. Hij wist wat dóe zou klank. Welke moeite hij zich ook gaf om zich
won* meer uil zondering dan regel zijn. Hij bevatten en walgde bij de gedachte aan diens'met het denki^eld van dit onhej-s telbare ver
lies cn die snoode ontrouw te vereenzelvigen,
bij kon het niet. Het was hein schier onmoge
lijk om er aan te gelooven, en toch, wal hem
een onmogelijkheid had geschenen, het was
maar al te waar.
Ge ruim en tijd zat hij, ongevoelig voor zijn
omgeving, in dit droevig gepeins verzonken,
eer hij er toe kon komen van André's sclirij-
ven kennis te nemen. Eindelijk vermande hij
zich, en las, zonder dat er een spier van zijn
gelaat vertrok, wat zijn oude kameraad hen?
mededeelde.
Amsterdam, 10 Maart 1825»
Amice,
„Dat ge dezen uit Norland's Metropolis ont
vangt zal u misschien verwonderen, gelijk
ent derukelijk ook met den geheelen inhoud het
geval zal wezen.
„Ik heb u namelijk twee nieuwtjes mede te
deelen, waarvan bet ééne alleen mij persoon
lijk betreft, terwijl ik geloof dat ge bij het
andere ook min of meer, al is het ook maar
zijdelings geïnteresseerd zijl
„Ik begin met het eerste, wijl het tweede
daarmede in direct verband staat, ja er eigen
lijk het gevolg van is.
„Dat ik in de rechten ben gaan studeeren,
was, gelijk gij weet, lang mijn verkiezing niet;
Ik deed het op aandrang van den ouden heer,
maar het trok mij in 't geheel niet aan; geen
aangenaam vooruitzicht dus.
Wordt vervolgd-
