BINNENLAND.
De nieuwe minister van oorlog Knver Pacha
heelt het door lijn voorganger Izzet Pacha
voorbereide wetsontwerp, dat steunde op het
beginsel van de facultatieven krijgsdienst der
jhlet-mohammedaansche Turken, ingetrokken.
De dienst bij het leger blijft dus voor allen,
«onder onderscheid van geloof, verplicht.
Over de houding van de Porte in de eilan
denkwestie wordt aan de Lokalanzeiger be
richt, dat men verwacht, dat de Porte deze
nota voor kennisgeving zal aannemen, zonder
«r een bepaald antwoord op te geven. Turkije
«al daarmee blijkbaar bedoelen een toestand
in 't leven te roepen, overeenkomende met
dien, die tegenover Egypte bestaat, waarvan
de bezetting door de Èngelschen nooit door
(Turkije werd erkend. De eilandenkwestie zou
dus eene open wond blijven, hetgeen niet kan
bijdragen om de gemoederen duurzaam tot
gerustheid te stemmen.
Het bericht, dat de Italiaansche ambassade
te Konstantinopel met de Porte onderhan
delt over de voorwaarden der ontruiming
van de Dodekanesos en reeds eene rekening
over de kosten van de bezetting heeft inge
diend, wordt in Italiaansche diplomatieke
kringen onjuist genoemd. Deze kwestie zal
eerst later in behandeling komen. De am
bassade heeft in verschillende nota's alleen
de regeling verlangd van de kostenkwestie
Voor het huiswaarts zenden van de Turk-
sche krijgsgevangenen uit Tripoli en voor de
betalingen van soldij aan de krijgsgevangen
Turksche officieren, hetgeen een bedrag van
omstreeks 800,000 francs uitmaakt. Ook heeft
«ij de regeling verlangd van eenige andere
uit het verdrag van Lausanne voortvloeiende
kwestiên.
Albanië.
De prins zu Wied zal, volgens de nu geno
men beschikkingen, in Ncuwied drie Alba-
neesche deputaties ontvangen, die hem de
jkroon van het vorstendom oajibieden, en
aan de mogendheden mededeelen. dat hij de
waardigheid aanneemt. De vorst begeeft zich
dan in Triest aan boord van een Oosten-
rijikscli oorlogsschip, dat hem zal brengen
naar Brindisi. Daar gaat hij over op een Ita-
liaansch oorlogsschip, waarmee hij den 24en
Februari in Derrazzo zal aankomen, bege
leid door oorlogsschepen van de beide mo
gendheden.
Volgens eene mededeeling uit Rome heb
ben CVostenrijk-Hongarije en Italië besloten,
den prins, om 't hem mogenlijk te maken zich
naar Albanië te begeven, dadelijk een voor
schot te verleenen van 10 millioen.
Borae, 9 Febr. De prins zu "Wied is he
den avond hier aangekomen. Hij werd aan
fliet station door talrijke personen begroet.
P a rijs, 9 F ebr. De Temps bericht uit
^kutari, dat de mohammedaansche hoofden
weigeren gevolmachtigden te zenden, om de
kroon van Albanië aan te bieden aan een
dhristclijken vorst.
Londen, 9 Febr. Met betrekking tot het
antwoord van de driebond-mogendheden op
de laatste nota van Sir Edward Grey ver
neemt Reuter, dat in verband met de bepa
ling, dat de Grieksche ontruiming moet be
ginnen op 1 Maart en den 3Ien van die maand
voltooid moet zijjn, de drie mogendheden te
kennen hebben gegeven, dat «ij bereid zijn de
geringe wijziging van de Albaneesche grens,
die door Venizelos is voorgesteld, in gunstige
overweging te nemen. Wat de aan Turkije te
richten mededeeling betreft, namen zij het
Britsche voorstel in algemeene termen aan
Met betrekking tot de evcntueele maatregelen
om de uitvoering van de besluiten der mo
gendheden te verzekeren, zijn zij van mee
ning, dat eerst de antwoorden van Grieken
land en Turkije moeten worden afgewacht
Reuter verneemt, dat men in Grieksche
kringen van meening is, dat deze gang van
«aken Griekenland in een nadecligcn toestand
«ou brengen, omdat het dan genoodzaakt zou
«ijn prijs te geven W2t het in Epirus bezet
houdt zonder eenigen waarborg, dat de eilan
den, die het zijn toegewezen, voor een aan\a]
veilig zouden zijn. In sommige diplomatieke
kringen is men van oordeel, dat deze overwc
ging een verder uitstel kan teweeg brengen in
de kennisgeving van het besluit der mogend
heden.
Uit Durnzzo wordt aan de Neue Frele Pres-
8« bericht, dat men begonnen is met de op
richting van eene lijfwacht voor den toekom-
«tigen vorst van Albanië. De lijfwacht zal uit
200 man bestaan, gekozen uit alle districten
van Albanië: vijftig uit de Malissia van Sku-
tari. vijftig uit de Malissia van Djakowa en
Dibra, vijftig uit Midden-Albanié en vijftig
uit Zuid-Albanië. Er worden betrouwbare en
intelligente jonge mannen gezocht van groote
en indrukwekkende gestalte. Met de militaire
opleiding van de garde zal zeer spoedig be
gonnen worden.
Men hecht er veel waarde aan, de naaste
omgeving van den toekomstigen vorst zoo
modern mogelijk in te richten, opdat hij zich
vel zal voelen in zijn nieuw vaderland.
Japan.
Tokio, 9 Febr. De minister van marine
heeft verklaard, dat hij zich niet zou verzet
ten tegen eene effectieve vermindering in
1916. Hij deelde mede, dat het onderzoek
van het vlootschandaal wordt voortgezet Hij
hoopt spoedig in staat te zijn den nu heer-
schenden trwijfel op te helderen.
In eene volksvergadering in het amphithe
ater, die door 25,000 personen werd bijge
woond, werden besluiten aangenomen, die de
regeering brandmerken met betrekkin» tot het
vlootschandaal en aansporen tot bijwoning
van eene nog grootere vergadering, die mor
gen zal worden gehouden in het Hibayapark
en ten aanzien waarvan eenige ongerustheid
\eerschL
Vereenigde Staten.
Panama, 9 Febr. Kolonel Goethals
heeft, na een onderzoek te hebben i ^esteld
naar zekere transactiën in verband met de
aanschaffing van voedsel voor de werklieden,
«he aan het kanaal werkzaam zijn, den aan
bet hoofd van dezen tak van dknat ge
plaatsten ambtenaar, John Burke genaamd,
ontslagen. Het Is gebleken, dat Burke, terwijl
hij dit ambt bekleedde, 78,000 dollars in eene
bank heeft gestort en eigendommen heeft ge
kocht tot eene waarde van 59,000 dolla-rs. De
•ecretarlé van oorlog heeft bevel gegeven, dat
Ifedce «rechtelijk moot worden vervolgd.
Mexico.
"Washington, 9 Febr. Na eene confe
rentie met president Wilson deelde staats
secretaris Bryan mede, dat hij verzekering
had ontvangen van generaal Villa, dat in ge
val van een aanval op Torreon de Spaansche
onderdanen «ouden worden beschermd.
New-York, 9 Febr. Een telegram uit
Veracruz bericht, dat de regeering zich gis
teravond heeft meester gemaakt van bijna
den geheelen voorraad olie in de stad. Er
blijft slechts een voorraad van zes dagen
voor de Mexicaansche en internationale
spoorwegen.
New-York, 9 Febr. Een telegram uit
Mexico bericht, dat de Britsche gezant zich
gereed maakt om rechtstreeks naar Londen
te vertrekken. De gezantschapssecretaris
Hohler keert den 15en terug; hij gaat naar
Londen via de Vereenigde Staten, waar bij
een bezoek zal brengen aan den Britschen am
bassadeur. Men verwacht, dat hij ook eene
conferentie zal hebben met president Wilson.
Chill.
Parijs, 9 Febr. De Temps bericht uit
Santiago de Chili, dat de Chileensche regee
ring besloten heeft een kruiser naar de Pe
ru aansche wateren te zenden.
Argentinië.
Buenos Ayres, 9 Febr. Het kabinet
heeft ontslag genomen.
De Kamer heeft aan president Saenz Pens
een verlof voor onbepaalden tijd toegestaan.
Australië-
Het liberale parlementslid R. Munro Fergn-
son is in plaats van lord Denman die huis
waarts keert, tot gouverneur-generaal van
Australië benoemd. Officieel worden gezond
heidsredenen opgegeven nis motief voor het
heengaan van lord Denman: maar men mag
aannemen, dat ook de mocielijke omstandig
heden in het bondsparlemcnt en in eenige van
de bondsstaten, die eiken positieven wetge-
venden arbeid verlammen, van invloed zijn
geweest op zijn besluit om af te treden.
In verband met de verwisseling, die thans
plaats heeft in dit ambt, is het van belang, dat
In Australië zich de wensch doet gelden om
ook in den persoon van de vertegenwoordi
gers der Kroon het nationaal-Australische ele
ment vertegenwoordigd te zien. Zoo heeft het
parlement van "West-Auslralië kort voor de
komst van den tcgenwoordigen, uit Engeland
gezonden staatsgouverneur een besluit geno
men, dat den wensch uitdrukte, dat het de
partement van koloniën voortaan een burger
van Australië tot gouverneur van Australië zou
benoemen. Daarop kwam uit Londen het ant
woord, dat eene wijziging in het heerschcndc
stelsel slechts in overweging kon worden ge
nomen, wanneer alle staten hetzelfde verlan
gen kenbaar maakten en de gebeele openbare
meening zich in dien zin uitsprak.
Allerlei.
Védrines.
Védrines heeft te HeliopoUs voor de
autoriteiten gevlogen. Hij verklaarde na af
loop. dat dit zijn afscheidsvluclit was, daar
hij in Frankrijk „iemand moest dooihoren".
Daarna keerde hij terug.
Een jonge vliegenier.
Een vijfjarige jongen Craig uit Londen
heeft te Huil twee vluchten gemaakt met
Hucks. Bij de eerste vlucht van 20 minuten
zat hij op zijn moeders schoot: de yliegenier
vloog eenige msJen om de stad en over de
Humber. De tweede maal was hij alleen met
Hucke, die hem in zijn stoel had vastgebon
den. Hij was geheel in vliegcostuum met een
valhoed op en een stofbril voor zijn oogen.
Vier landenvlucht.
In Kopenhagen kwamen de vertegen
woordigers der luchtvaarlvereenigingen van
Duitschland, Denemarken, Noorwegen en
ii e-. om over de internationale
vlucht te spreken, die {hans door zal gaan.
Alleen de deelname van Zweden is nog on
zeker. De vlucht zal op 22 Augustus, 13
dagen na het sluiten van de watervlieg
tuigwedstrijden in Warnemünde, ln Duitsch
land beginnen en over Kopenhagen. Aarhus,
Skagen naar Christiania gaan. dat 30 Augus
tus bereikt moet worden. Naar omstandig
heden zal ook Malmö en Gothenburg aange
daan worden.
Duitschland mag het beginpunt vaststellen.
Er zullen 60 tot 70.000 frs. prijzen uitgeloofd
worden, waarmee snelheid en betrouwbaar
heid beloond zullen worden. Het meenemen
van eeü passagier ls niet verplicht.
Botsing in de lucht
Reuter seint ons van het vliegterrein Johan-
nisthal, d.d. 10 Febr.:
Heden morgen om 8 45 is een tweedekker,
bezet met den vlieger Ehrbardt Sedlraayer a's
bestuurder en den eersten luitenant Leon-
hardv als passagier, ln botsing gekomen met
het vliegtoestel van den leerling-vlieger De-
genes, die zijne eerste zelfstandige vlucht ver
richtte. De beide vliegtuigen werden zwaar
beschadigd. Degenes was dadelijk dood. Sedl-
mayer en Leonhardy werden zwaar gewond
uit de wrakken te voorschijn gehaald. De.
eerste geneeskundige hulp werd door het sani
taire personeel van het vliegterrein verleend.
Saarbrücken. 10 Febr. De hier in de
kanselarij werkzame klerk "Welss heeft gister
ln de woning van zijne schoonmoeder te Saar-
louis zijne vrouw, met wie hij een scheidings
proces voerde, zijn driejarig "kind en zijne
schoonmoeder gedood. Daarna pleegde hij
zelfmoord.
Donderdagavond hield een auto voor een
mondain hotel te Parijs stil, en daaruit stap
ten twee hoeren en twee dames, die zeer
vroolijk waren en een gemeenschappelijke
kamer vroegen. Nauwelijks waren «ij binnen,
of een tweede auto kwam aansuisen. Daarin
zat een dame, die het hotel binnen snelde,
de vier gasten achterhaalde en een der hee-
ren met eenige revolverschoten neervelde. De
gedoode bleek de koopman Debiesse te zijn,
de moordenares zijn vtouw. die hem reeds
eenigen tijd naspeurde bij zijn galante avon
turen. Naar zij verklaart, had zij hein slechts
willen verwonden, ten einde schandaal te ma
ken en hem zoodoende tot rede te brengen.
Hans Schmidt, de ex-prieslcr, die te
New-York terecht staat wegens den afschu
welijken moord op Anna Aumüller, is door de
jury tchTÜdjg verklaard en he*ft deze ver
klaring met groote kalmte en onverschillig
heid aangehoord. Hij lachte luid toen de voor
zitter de voor hem noodlottige uitspraak van
de jury bekend maakte en toen hij in zijn cel
terug was viel hij in een vasten, rustigen slaap.
Hij heeft zijn advocaat verboden ten zijnen
gunste te pleiten.
Pau, 9 Febr. In de hydro-electrische fa
briek is eene dynamiet-ontploffing voorgeko
men. Een werkman is gedood, twee zijn ern
stig gewond.
Rij ssel, 9 Febr. Eene groote katoen
spinnerij is gedeeltelijk door brand vernield.
De schade bedraagt een millioen. Een brand
weerman is gedood, drie zijn gewond.
De Staatsoourant van Dinsdag 10 Febru
ari bevat o.a. de volgende Koninklijke Be
sluiten:
benoemd tot officier van gezondheid 2de
•klasse bij het Indische leger de artsen "W. F.
v. d. Kodde en A. L. Messchaert;
•benoemd tot directeur van het postkantoor
te 's Hertogenbosch, A. G. J. Geysen thans
idem te Zwolle.
H.M. beiedigde gisteren, jhr. mr. van der
Goes, nieuw benoemd gezant te Lissabon, in
bijzijn van den Minister van Buitenl. zaken
De Koiüngin had gisteren avond als gas
ten aan tafel o. a.: jlir. Röell, vice-president
\an den Raad van State, luit.-gen. Rooseboom,
oud-gouverneur-generaal van N.-I. en kapitein
luitenant ter zee van der Hegge Spies.
De Koningin en de Koningin-Moeder zul
len Donderdagavond het ruiterfeest van het
feestvierende 3c regiment huzaren in de ma
ncge der cavaleriekazerae te 'sGravenhage
bijwonen.
IT M. de Koningin-Moeder was Zondag
namiddag te uur in de "Waalsohe kerk te
's Gravenhage, onder het gehoor van prof
Frank Thomas.
Men meldt uit Frankfurt am Main:
Prins Hendrik der Nederlanden vertoefde
Zondag namiddag van 6 tot 11 uur tc Darn-
stadt. waar hij o. a. den groothertog en de
groothertogin van Hessen een bezoek bracht
De adjudant van den Prins, kapitein Ruijs,
die gedurende een maand bij Z. K. II. te Hohc-
niark dienst deed, is te 's Gravenhage terug.
In de eerste weken zal bij den Prins werk
zaam zijn de hem toegevoegde kamerheer van
den Groothertog van Mecklenburg, de heer
von Bülow-Stolle.
De gewone audiëntie van den minister
van Justitie zal Zaterdag 14 Februari niet
plaats hebben.
In hotel des Indes te Den Haag heeft In
trek genomen Jhr. mr. De Marecs van Swin-
deren, Nederlandsch gezant te Londen.
De Fransche gezant bij ons Hof, de heer
Pellet, heeft zich gisteren voor een tiental da
gen naar Parijs begeven. Gedurende zijne af
wezigheid wordt de gezantschapspost waar
genomen door den legatiesecretaris le klasse
den heer Delvincourt.
De derde Vredesconferentie.
•De Nederl. Commissie van voorbereiding der
3e Vredesconferentie bewerkt ontwerp-voor-
stellen door de Ned. Regeering in te dienen
bij de in wording zijnde internationale com
missie.
De Eerste Kamerleden onderzoeken
"Woensdag en zoo noodig volgende dagen do
nog overgebleven begrootingen om zoo spoe
dig mogelijk daarna het «openbaar begroo-
tingsdebat aan te vangen.
Niet-goedgekeurd raadsbe
sluit. Gi-dep. Staten van Zuid-Holland
hebben goedkeuring onthouden aan het besluit
van den gemeenteraad van 's Gravenhage om.
ten behoeve van dc Gemeentelijke Hypotheek
bank, op den voet van de daaromtrent thans
geldende bepalingen, een geldleening aan te
gaan van ten hoogste f 1,000,000 in pandbrie
ven aan toonder, op grond dat volgens, art.
5 der verordening voor de Gemeentelijke Hy
potheekbank B. en W. besluiten tot het ver
strekken van geld onder hypothecair ver
band, terwijl Geden. Staten verlangen, dat dit
zal geschieden door den Raad.
B. en \V. stellen den Gemeenteraad voor,
van deze beschikking van Gedep. Staten in be
roep te gaan bij de Kroon.
Blijkens bij het departement van marine
ontvangen bericht is Hr. Ms. pantserschip
Ileemskerck, onder bevel van den kapitein
ter zee E. Coenen, 9 dezer te Napels aan
gekomen, vanwaar den volgenden dag weder
zal worden vertrokken.
Reuter bericht ons uit Napels, dat de
Jakob van Heemskerck daar is aangekomen,
komende van Tunis.
Bij beschikking van den minister van
marine is de luitenant ter zee der le klasse
C. J. J. Beynen, dienende aan boord Hr. Ms.
Koningin Emma, met 15 dezer gesteld ter be
schikking en de luitenant ter zee der le kl.
J. R. Filz, met 23 dezer, geplaatst aan boord
van genoemden bodem.
Ned. offioieren in Albanië.
Naar het Vaderland verneemt, zijn de vol
gende officieren door den minister van oorlog
aangewezen om deel uit tc maken van de Al
baneesche gendarmerie:
De kapitein J. M. Sluis van den generalen
staf; de kapiteins H. J. L. Kroon, J. Snellen
van Yollcnhoven en de Te luits. J. II. Scnné,
N. J. M. F. van Everdingen en J. H Sar der
infanterie; de kapiteins \V. de "Waal en II. J.
Verhulst en de Ie luits. C. de Jongh en J. Fa-
bius der artillerie; de riltmeester L Roelfsema
en de le luit. J. Knel der cavalerie.
Bij beschikking van den minister van
oorlog is de kapitein der genie P. A. M. Ilak-
stroh op zijn verzoek met ingang van 15 Febr
voor zes maanden op non-activiteit gesteld.
De dirigeerend ouioier van gezondheid
2e klasse dr. T. J. IL Snijders, chef van het
militair hospitaal te Arnhem, wordl 1 Mei
overgeplaatst naar Am&crdam.
Centrale hondenkennel. Naar
hei Vaderland verneemt, is de kapitein jhr.
C. A. J Meiier. van het regiment jagers, be
stemd op te treden als hoofd van de Centra
le kennel voor honden bestemd voor de mi
trailleur sectiën der korpsen.
100-jarig bestaan 3e reg. hu
zaren. In hotel des Indes te 's Graven
hage werd gisteren ter eere van het honderd
jarig bestaan van het derde regiment huza
ren door den commandant van het korps, ko
lonel Twiss, aan de leden van het jubileum
comité en de officieren van het regiment met
hunne dames, een diner aangeboden, waarbij
ook aanzaten de gepens. luit.-gen. Wüpper-
mann, oud-inspectcur der cavalerie en de
gepens. gen.-majoor van der Capelle.
Baron van Heeckeren van
K e 1L f Te Ruurlo is overleden de oud-mi
nister van buitenlandsche zaken baron van
Heeckeren van Keil. De overledene was in
1815 geboren en bereikte dus den leeftijd van
bijna honderd jaren.
Te Amsterdam is hedennacht overleden
de beeldhouwer en hoogleeraar aan de Rijks
academie van beeldende kunsten prof. Bart
van Hove.
(Prof. Van Hove, geboren in 1850 te 'sGra
venhage, genoot zijn opleiding aan de Kunst
academie aldaar, aan de Académie des Beaux
Arts te Antwerpen en aan de gelijknamige
academie te Parijs en maakte daarna een
studiereis door Italië. Bij zijn terugkeer in
het vaderland vestigde hij zich als beeld
houwer de Amsterdam, waar hij directeur
werd van de QucUinusschool en hoogleeraar
aan de Rijksacademie van Beeldende Kun
sten. Zijn voornaamste werken zijn de beel
dengroepen aan het gymnasium te Amster
dam, het Museum Tevler te Haarlem, aan
den (later a{gebranden) Stadsschouwburg te
Amsterdam en marmeren busten van H. M.
de Koningin, Rocliussen, Bosboom, David
Bles en Ten Kale f geplaatst in het P rksmu-
seum. Prof. Van Hove behaalde in het bui-
ter^and verschillende medaiues op tentoon
stellingen. Hij was ridder in de orde van
Oranje-Nassau en van het Legioen van Eer).
De begrafenis van Albert Neuhuys zal
a.s. Woensdag te 's Gravenhage plaats heb
ben.
Ons belang ib ij liet behoud van
I n d i De commissie voor algemeene zaken
uit dc Kamer van Koophandel en Fabrieken
te Vlissingen, bestaande uit de heeren Van
Niftrik en Polak, heeft een concept-antwoord
gemaakt op het verzoek van het hoofdbe
stuur van de vereeniging Onze Vloot, om het
oordeel der Kamer mede te deelcn omtrent
het belang dat Nederland er ibij heeft zijn
koloniën te behouden..
In dit ontwerp-antwoord wordt er op ge
wezen, dat de kosten van aanbouw, uitrus
ting en in de vaart houden van de oorlogs
schepen, die voor goede verdediging der
«Oosit-Indisehe koloniën noodig zijn. klein
zijn in verhouding tot onze economische be
langen in onze Oost. De belangen van Vlis-
singen bij het behoud van Indië zijn inder
daad veel groerter dan van vele andere plaat
sen in Nederland, aldus het concept. De
•groóte industrie van Vlissingen is tooh de
Koninklijke Maatschappij De Schelde; van
haar wel en wee hangt de voorspoed van
Vlissingen bijna geheel af. En wat zou het lot
dier Maatschappij ziin indien wij niet meer
onze koloniën bezaten?
Verder wordt er dan aan herinnerd hoe
De Schelde bijna geheel de vloot van de Rot-
terdamsche Lloyd bouwde en ook schepen
voor de Nederland, voor de Koninklijke Ne-
derlandsche Pakketvaart, de Java—China—
Japan-lijn en voor de Koninklijke en Indische
Marine. Van dat alles zou heel weinig meer
ovef blijven als Indië voor ons verloren ging.
De Schelde heeft ongeveer 2000 menschen ln
haar dienst, wat geschat mag worden met
de huishoudens op 10 000. Moclit De Schelde
ophouden te beslaan, dan zou dit het vertrek
dezer menschen ten gevolge hcfoben en dit
door achteruitgang van de prijzen der wo
ningen. vermindering van belastingen en op
centen op rijksbelastingen gevoeld worden.
Ter demonstratie van de schade "die zou wor
den verooVzaakt wordt medegedeeld, dat D*
Schelde ongeveer f 1.250 000 aan salarissen
en arbeidsloon uitbetaalt per jaar en dat
door personeel der Maatschappij ongeveer
f 60 000 gemeentelijke belasting wordt be
taald en ongeveer f 100.000 huishuur.
Wij steunen aldus eindigt het concept
met groote warmte uw streven om Neder
land in staat te stellen een eventueekn aan
val op onze Oost af te slaan cn wij zijn met u
overtuigd, dat wij alleen d£»n recht hebben
op het behoud onzer koloniën, wanneer wij
alles doen, wat in ons vermogen is om ze be
hoorlijk te verdedigen
Besloten werd dit schrijven aan Onze Vloot
te zenden.
Mannenbond voor Vrouwenkiesrecht
Te 'sGravenhage hield gisterenavond
de Mannenbond voor Vrouwenkiesrecht een
vergadering, waarin een drietal Tweede Ka
merleden, behoorende tot verschillende vrij
zinnige fracties en de S. D. A. P., het woord
voerden.
De voorzitter, de heer Mansfeldt, open
de de vergadering en heette de talrijk opge-
komenen hartelijk welkom. Het doel der
bijeenkomst is, het oordeel van verschillende
Kamerleden over het doel van den Mannen
bond hier te doen hooren.
Spr. deelt mede, dat het den vrij-liberalcn
onmogelijk was gisterenavond hier een Ka
merlid als spreker te doen optreden. Echter
hoopt men een volgende gelegenheid een ver
tegenwoordiger le kunnen zenden.
AK eel's!e spreker trad vervolgens op de
heer Teenstra. Deze is gaarne berend aan
den strijd voor vrouwenkiesrecht deel te ne
men, omdat hij beoogt oen democratische
hervorming. Spr. treedt hier op voor zich zelf
en heeft geen overleg gepleegd met zijn partij.
Naar Spr.'s oordeel is er haast geen bewe
ging, wier tegenstanders over zulke zwakke
argumenten beschikken. De invoering van
het vrouwenkiesrecht berust, evenals zoo
vele vraagstukken, op een machtsquaestie.
De vrouw wil het vrouwenkiesrecht hebben,
omdat ze aan de mannen de alleenheer
schappij wil ontrukken. Voor we ulgemeen
mannen- en vrouwenkiesrecht zullen hebben
bereikt, zal er heel wal water naar zee zijn
gevloeid ook al zal vermoedelilk onder
deze regceripg een flinke stap vooctA
den gedaan. In het concemraGepru^
wordt gevorderd, dat de grondwettig*
zwaren, die het vrouwenkiesreent in den we/
staan, zullen worden weggeruimd en d*
wen verkiesbaar zullen worden voor te! van
regeeringshchamen. Van de fracties dco* lin
kerzijde hebben de vrij liberalen lang geaar
zeld, en al zijn ze wellicht nog geen vurig*
voorstanders, ze hebben in elk geval hun
woord gegeven. Men heeft wel eens beweend,
dat de grootste tegenstanders van vrouwen
kiesrecht worden gevonden onder de vrou
wen zelf. Dat gelooft Spr. niet, al mogen vele
vrouwen ook onverschillig zijn. Neen, de
tegenstanders schuilen onder dé partijen an
rechts, die zich meer en meer, gelijk Spr.
met voorbeelden aantoont, ontpoppen tot
conservatieve partijen.
Wat hun argumenten betreft staan de recht-
sche partijen zwak. Durven ze zich tegen
het regeeren van een Koningin verzetten?
Kunnen ze de rechtvaardigheid ontkennen,
dat een vrouwelijk gezinshoofd kiesrecht
dient te worden toegekend.
Spreker besluit met de bewering, dat alle
democratische eischen werden of ten slotte
worden ingewillkjd. Dat ook de strijd voor
vrouwenkiesrecht zal worden gewonnen
daarvan is Spr. overtuigd. (Applaus).
De tweede spreker, dr. V a n Leeuwen,
wees er op. dat de verkiezingen van het vo
rig jaar de merkwaardige uitwerking had
den. dat de elsch van vrouwenkiesrecht be
trokken is in de practische politiek. Dat is
beh werk van de dames, van de vrouwen. Mi
nister Gort van der Linden heeft gezegd, wat
he* volk duidelijk verlangt dat moet er ko
men. Welnu zegt spr., verlangt het met zulk
een nadruk, dat dc Regeering zegt: „Uw on
derdanige dienaar*'. Spreker voert hier niet
het woord namens zijn partij, doah persoon
lijk verklaart spr. dat de sociaal-democra
ten al de kracht van hun organisatie zullen
Inspannen om niet alleen een negatief, doch
een positief artikel in de Grondwet te krijgen.
De vorige spreker zei: dat komt nog niet.
Spr. zegt: zorgt dat het wel komt. Het is
een oogenhlik. als wellicht in geen tientallen
van jaern weer voorkomt. Mits er voldoen
de kracht achter gezet wordt, is het mogelijk
te bereiken wat men wil.
Er zijn er, die ook van de burgerlijke vrou
wenbeweging niets willen weten en waar
schuwend wijzen op de Engelsche suffraget
tes als een voorbeeld van ontaarding. De
tegenstand bij de heerschende klasse ligt
voor de hand, want van de geheele verhou
ding van den man cn de vrouw blijft bij ge
lijke rechten niets over. Echter zullen blijven
de natuurlijke gevoelens van liefde van de
eene sekse tot de andere. Een overeenkomst
tusschen de burgerlijke en proletarische vrou
wenbeweging is nog, dat ze de menscihheid
het volle genot van de vrouwenkrachten wil
geven, die nu worden verdrukt. En zoo zien
we die beide vrouwenbewegingen voortgeko
men uit verschillende motieven, elkander na
deren.
Een leder heeft dus in dezen tijd voor dit
brtilantc vraagstuk al zijn krachten beschik
baar te stellen. Komt het nu niet positief ln
de Grondwet, dan zal men nog tientallen van
jaren hebben te strijden. Men verzuime deze
schoone gelegenheid niet (langdurig applaus.)
De Voorzitter doet voorlezing van
een telegram van den EngelsdbeD Mannen
bond voor Vrouwenkiesrecht
De tierde spreker, de heer De J o n|g,"her
innert aan de woorden van Thorbecke, dat
algemeen kiesrecht ligt in de lijn der eeuw.
En nu is men pas bezig de grendels voor het
algemeen kiesrecht te verwijderen. Daarom
noemt Spr. het een illusie dat minister Ccrt
van der Linden het positieve kiesrecht in de
Grondwet zou schrijven. Spr. ontkent, dat de
bezittende klasse het vrouwenkiesrecht zou te
genhouden. Neen, z. i. Is het de onkunde. Hoe
wel toch tal van groote vrouwen beweren, dat
van geestelijke minderwaardigheid niet mag
worden gesproken. Nooit werd dit argument
aangevoerd tegen arbeid in de fabrieken, doch
alleen voor die vakken, die de man voor zich
wenschte le reserveeren.
Spr. gelooft niet aan de zoo revolutionaire
werking, die de Invoering van het vrouwen
kiesrecht volgens sommigen zal hebben. Als
voorbeeld noemt Spr. de landen, waar het
wouwenkiesrecht reeds is ingevoerd. Men ge
tuigt er van dat het kiesrecht haar niest on
vrouwelijk, doch beter vrouwen van haar
heeft gemaakt. In N.-Zeelaud werd dc strijd
legen den alcohol na de invoering van vrou
wenkiesrecht met kracht gevoerd, cn geen
land kan bogen op zulk eeu sociale wetge
ving. Zou mr. Heemskerk de vrouw in ziju
wetten hebben durven negeeren als we hier
vrouwenkiesrecht hadden als in Nieuw-Zee-
land?
De heer Van der Voort van Zijp vergeleek
de vrouwenbeweging hier te lande bij een lief
kabbelende beek. Daarin ziet Spr. juist een
compliment aan de vrouwenbeweging hieT te
lande, die roo geheel anders optreedt dan de
Engelsche. Men beoogt geen eenzijdige vrou
wenheerschappij, doch een Regeering van
mannen en vrouwen, om te komen tot een be
tere samenleving. (Luid applaus).
De Voorzitter sloot de bijeenkomst met
een woord van dank aan de sprekefs.
Gepcnsionneerde officieren.
De Bond van gepensionneerde officieren van
moederland en koloniën hield te 'sGraven
hage zijn tweede algemeene vergadering.
Uit het verslag van den secretaris bleek dat
het bestuur informaties had ingewonnen om
trent den toestand der gepensionneerden ln
België en in Spanje; verder omtrent een poging
bij de spoorwegmaatschappijen gedaan om
aan gep. officieren het militair tarief van ver
voer toe te staan.
In 2^ maand is het ledental geklommen
van 36 tot 550, waarvan het grootste deel ftt
Den Hang woont, enkele ook buitenslands.
De voorzitter besprak uitvoerig het feit, dat
bij de jongste verhooging der pensioenen geen
rekening is gehouden met dc belangen van
hen, die reeds gepensionneerd zijn.
Nu de poging van kapitein Schoenmaker
en 268 mede-onderteekenaars van «Ijn adres
geen succes heeft gehad, kan een bond, wiens
ledental tot 4000 zou kunnen klimmen, -en
machtigen invloed oefenen, omdat elk lid een
stembiljet heeft. Bij een pepast gebruik daar»
t»*v "waarhli ledür la xbu uolltieke overt ui»