STADSNIEUWS. Het genotmiddel der ioekomst, dat de voor ge> zonden en zieken schade lijke koffie vervangt, is koffie Hagde caffeiij' vrije boonenkoffie. ~Noginde korte broek. De knaap, 'f&e ten nadeele van het dagblad „De Neder lander" te sGravenhage een aangeteekende brio! van f 1500 verduisterde, is door do ès Herto-genbossche recherche, die hem ar- justeerde, naar Den Haag overgebracht. Van het geld bleek nog ruim f 1390 in zijn bezit te 7-ijn; van het overige had hij o. a. een nieuw rijwiel gekocht met carbidlantaarn. De jongen, die nog in de korte broek is. werd ter beschikking gesteld van den com missaris van politie der 2e afdeeling, die zijD aanhouding had verzocht. Met f 625 verdwenen. De 18-. Jarige gestichtsjongen J. G. Bouman, die Za terdag voor -zijn patroon G. V. Nijna- len, bij de Provinciale Bank te 's Herlogen- bosch een bedrag van f 625 moest halen, te met dit bedrag spoorloos verdwenen. De politie steft een onderzoek in. Berooving, poging tot chan tage, enz. Het is, zoo schrijft men aan de N. R. Ct. uit Middelburg, der politie ge hikt de hand te leggen op twee gevaarlijke personen. Een inwoner van Domburg (Mid delburg?) had een brief ontvangen, waar- In hem gevraagd werd Vrijdag middag om twaalf uur aan heit stat/ion Middelburg te komen, waar hij van twee mannen tegen betaling van f 300 de voorwerpen zou terug ontvangen, die hem te Amsterdam eenigen IKijd geleden ontstolen zijn. Indien hij de 300 niet gaf, zouden de mannen van hem üngen bekend maken, die zijn goeden naam ten zeerste zouden schaden. De bedoelde heer uit Domburg ging naar de plaats van samenkomst en vervolgens met de beide mannen in een café. Daar bevonden zich ook <le inspecteur van politie S. en een agent, beiden in burgerkleeren. Toen de beide personen met hun slachtoffer het café wilden verlaten, werden zij aangehouden en naar het bureau van politie overgebracht. Daar gaven de aangehoudenen op te zijn de 50-jarige A. v. O. en de 27-jarige II. J. G. en beiden te Amsterdam te wonen. Het schijnt dat men te doen heeft met oude bekenden der politie, met wie ook te Amsterdam nog wat valt af te rekenen. Beide mannen zijn heden naar ïmsterdam overgebracht. Diefstal van gouden ringen. £oor de recherche te Rotterdam werden Vrij dag bij eenige goudsmeden in beslag genomen yS gouden ringen, welke daar verkocht wa ren en bij onderzoek afkomstig bleken uit de goud- en zilverfabriek der firma J. M. van Kempen Zn. te Voorschoten. De verden king viel al spoedig op den werkman dier fabriek H. B. uit Zoeterwoude. Met de verschillende winkeliers te Rotter dam geconfronteerd, werd hij pertinent her kend. Hij is door de recherche naar 's Gra- ffenhage gebracht, waar hij in het huis van bewaring werd opgesloten. Kolendampbedwelming. Bij de familie P. te Noordwijkerhout had men de vulkachel, die in het slaapvertrek staat le veel afgesloten. Men v-ond de vrouw des huizes en twee kinderen bewusteloos te bed. Hun toestand ls zorgwekkend. Bootwerker verongelukt. De V>otwerker K. S., in dienst van de Holland-» Amerikaliin te Rotterdamdie "Woensdag aan boord van het g.s. „"Wesrterdijk" door* neervallende kisten met planken getroffen» werd, is in het ziekenhuis aan de gevolgen» rverieden. School- en Kerknieuws. Dr. P. J. Fokkema, predikant te West ere mh- den, heeft de benoeming tot zendingsdirector vanwege het Ned. Zendingsgenootschap, de Utrechlsche Zendingsvereeniging en het Sungi- tn Talaud-Comité aangenomen. Evangelise h-L uthersche Ge meente. De heer P. van der Veen, predikant *>ij de Evangelisch-Luthersche gemeente te Am- rterdam, is, naar het Hbld. meldt, voornemens lit jaar emeritaat aan te vragen. Ds. Van der Veen werd in 1874 tot predikant beroepen te St. Maartenvalkoogvan daar vertrok hij als Lirthersch predikant naar Zierikzee, daarna naar Alkmaar en later naar Amsterdam. Legaten. Wijlen de heer Kr. Munters, II Januari j.l. te Klundert overleden, heeft o.m. naar de Ned. meldt, de volgende legaten, vrij ran successie-rechten, vermaaktdiaconie der Ned. Herv. Kerk 1500 j kerkvoogdij f 2500 Ned. Herv. Chr. School ƒ3000; Weesinrichting *e Neerbosch f 500 Inwendige Zending Noord- Brabant en Limburg f 500Ned. Zendingsver eeniging, Rotterdam f 1000. Kunst en Wetenschap. De Haagsche Schouwburg. Men schrijft aan de N. Crt.: Sedert eenige dagen gaat het gerucht dat de keuze van een directeur voor den schouw burg reeds door de commissie zou zijn bepaald waarbij een naam genoemd wordt, van iemand die zeik als een goed zanger heeft doen ken nen, doch zijn sporen van schouwburgexploi tant nog moet verdienen. *t Is ons gebleken, dat dit gerucht enkel als zoodanig dient te worden beschouwd, daar nog niet alle sollicitanten in de gelegenheid zijn gesteld hun belangen voor te dragen. O.m. de heeren L. Debruyère en M. Manzin uit Pa rijs, twee ernstige candidaten; de eerste is oud-directeur du Théêtre de la Gaité en Mem- bre de la Commission Supérieure des Thé&tres de Paris; de tweede is voor oud-Hagenaars geen onbekende. Hij debuteerde hier in 1890 als basse-chantante, werd later professeur-iD- térimaire van het Conservatoire te Parijs, om daarna werkzaam te zijn als administrateur bij verschillende schouwburgen te Parijs, Brus sel en Nice. Deze heeren zullen eerst morgen ten stad- buize gehoord worden. Aan Nederlandsche sollicitanten is voorloo- pig geen gebrek. G etrdar m erdie in Albanië. De in bet niiilitadlr hotspoHiaal te Utrecht gedetacheer de sergeant der hjospslUiail-soldaten J. van Vliet te door de Regeertfng van Albanië be noemd Dot sergeant-anajoor ziekenverpleger der gendarmerie en wordt toegevoegd aam de tot döritgeerend officier van gezonldheM Öe i bevorderde dir. Redklin&Lu&. ■Rediden zullen den 7en Maart ai*, vila Triest naar Vak) na vertrekken. De sergeant Van Vliet maakte in den eer sten Balkanoorlog deel uit van de ambulance naar Turkije en in den tweeden Balkan- Dorikxg van dbe naar Servië. Baarn. De commissaris der Koningin in deze provincie heeft met ingang van 15 Maart 1914 aan den heer F. T. baron d'Aulnis de Bourouill alhier op rijn verzoek eervol ont slag verleend als voorzitter van het water schap: „De drie Zielen en de Geeren." Baarn. In de Vrijdagmorgen gehouden raadsvergadering werd een ingekomen voor stel van het raadslid, den heer J. C. Post- huma, luidende: ,J)e Raad besluite over te gaan tot het oprichten van eene door de ge meente te exploiteeren bad- en zweminrich ting, gerenvoyeerd naar B. en "W. voor prae- ndvies. Tot klokkenist te Baarn werd benoemd de heer D. Daniels, en te Lage Vuursche de heer G. Vervat Door den smid Ma steling was aan de gemeente een abnormaal hooge rekening ingezonden voor leverantie en ar beidsloon. Besloten werd aan dezen -ersoon voortaan geen gemeentewerk meer op te dragen en een deskundig advies in te win nen of de gemeente in casu tot betaling ver plicht is. Veenendaal. Men schrijft uit Vee- nendaal aan het Hbld.: Hoe de kerkelijken de gelijkstelling van bij zonder en openbaar onderwijs opvatten, blijkt steeds meer en meer in onze gemeente. Hier zijn reeds lang twee bijzondere, scho len, met een klasse voor meer uitgebreid la ger ondewijs: één zoogen. vrije chr. school, die overwegend beheerd wordt door de gere formeerden, chr.-geref. en aanhangers van ds. Jongebreur en één van de Herv. kerk, die bestuurd wordt door de leden van die kerk die tegenover ds. Jongebreur staan en zich zeiven daarom wijsmaken dat zij de chr. hist, beginselen ziin toegedaan. Deze kerke- liike nartijen, die in bijna alle zaken elkan der op de felste manier bestrijden, zijn het broederlijk eens als het geldt de openbare school te fnuiken. De vrijzinnigen hebben dit helaas jaren lang lijdelijk moeten aanzien en zijn zelfs, terwille van het M. U. L. O dat op de open bare school niet bestaat, gedwongen ook hun kinderen naar die secte-scholen te zenden. Toen echter de overmoed van dien kant, wellicht nog versterkt doordat men steun ver wachtte van een rechtsche regeering zoo hoog steeg dat men zelfs van R -K. en Jood- sche zoowel als vrijzinnige kinderen eischte dat zij ook het bijbelonderricht moesten vol gen, liep de maat over en kwam er een ver eeniging tot stand, die zich als afdeeling van „Volksonderwijs" constitueerde en die trachtte zoo aan dezen schandelijken toestand op on derwijsgebied, die vrijwel op gewetensdwang neerkwam, een einde te maken. En door her haald beklag bij Gedep. Staten en districts schoolopziener had zij het na een paar jaar zoover weten te krijgen, dat de Raad op officieelen en wellicht nog officieusen aan drang het vorige jaar Februari schoorvoe tend besloot eindelijk toch ook aan de open bare school een klasse van M. U. L. O. te verbinden en wel met ingang van 1 April d. a. v. Besluiten en uitvoeren zou hier sDoe- dig blijken weer twee te zijn. Van de eerste de beste gelegenheid, een inmiddels al of niet met opzet opgeworpen of aangegrepen plan tot herbouw van een gedeelte der school werd dankbaar gebruik gemaakt ora het zoo noode genomen besluit maar weer tot na die verbouwing uit te stellen. Thans, weer meer dan een jaar later, nu *t einde dier verbouwing in het zicht komt en de invoering dier klasse niet meer zal zijn tegen te houden, gooit men het over een an deren boeg en wordt, zooals nader blijken zal, alles gedaan om aan die klasse alle levens vatbaarheid te onthouden. De heer S. de Vries, een man, toevallig in het bezit idler actes Fransch, Duitsch en En- tgelsch, heeft $n/dertijd ook al wegens de wei nige medewerking, die hij hier ondervond, zijn benoeming te Veenhuizen I aangenomen, zoodat sedert 16 Januari heit hoofdschap va cant hs. In stede nu de bevoegdheden en het salaris van het nieuwe hoofd der school irn verbamd met het M. U. L. O. vast te stellen, word een oproeping geplaatst op het oude salaris en alleen ome! een acte Fransdh als eisch en de overige als aanbeveling. Het ge volg hiervan was geen voddioende keuze van sodlJoittanten. dat den dtelriict-schoolopriener aanleiding schijnt te hebben gegeven den Raad dringend in overweging te geven voor een nieuwe oproeping het salaris te bepalen op f 1000 plus f 100 voor elke der acten Fransch, Duiitsch, Engelsch en "Wiskunde. Dilt satirijven in de jongste raadszitting be handeld, werd door de zes aanwezige recht sche leden en den burgemeester vooraan, met allerlei drogredenen en verkeerde voor stellingen bestreden en ten slotte slechts voor kennisgeving aangenomen met 6 tegen 4 stemmen. Dit alles natuurlijk in de hoop om alsnog de ooncurreer ende klasse te kunnen tegenhouden en, zoo dat niet kan, ze dan toch minstens zoo slecht en onvolledig mo gelijk te doen zijn. Zoo hebben zij dan eersit als schoolgeld voor d5e klasse vastgesteld, dart voor kinde ren van 12 jaar, wier oudiers een inkomen hebben van f 300 per jaar (dat £s nog geen f 6 ïn de week) f 30, zegge dertig, en voor hen wier ouders f 975 inkomen hebben, reeds f 48 per jaar moet worden betaald. Vervol gens wordt getracht een hoofd der school te benoemen, dat niet de noodige bevoegdhe den bezit van een M. U. L. O. klasse. Als eerste onderwijzer onder hert hoofd wordt .gehandhaafd een mannetje met ruim 50 dienstjaren en van boven de 70 jaren, dfie al in jaren geen ander onderwijs heeft ge geven dan in de laagste klasse. Op het oogenblk, nu hij waarnemend hoofd te, dan sen die jongens van de hoogste klasse ge woonweg met hem het lokaal rond. Sdhoolbe- boeften, lokalen, enz. worden in de open bare school schandelijk onvoldoende. Voor de bijzondere school worden de be kende middelen in praktijk gebracht; men gaat ze3s zoo ven, nu men doof subsidie en ubouwwetje" boven de vroegere inkomsten ruim in de financiën zdtt, aan ouders, die Sn principe voor de opehbaire school waren en aldaar behoorlijk schoolgeld betalen, op de bijzondere school gnaffiüs onderwijs aan te bie den. Ziedaar de toestand op onderwjjsaebted te Veenendaal, Waarbij hert wel niemand zal verwonderen, dart binnen enkele jaren de openbare school van 600 leerlingen op 250 te gedaald. Reclames. Or. mod. PH. MUNZ. („Oor Arzt all Erzioher" 1908 Heft S.) Garnizoen. De le luitenant L. A. M. Ottenhoff, van het 5e reg. inf. gedetacheerd bij de Top o gr. In richting te 's Gravenhage, zal binnenkort den militairen dienst verlaten, en in civiele dienst overgaan. Bij Kon. besluit van 28 Febr. ls aan den kapitein H. Heetjans, van den staf der genie, op het daartoe door hem ^edaan verzoek, met ingang van 16 Maart, een eervol ontslag uit den militairen dienst verleend. 'Verplaatsing Genie-bureau. Het bureel van den eerstaanwezend inge nieur der Genie zal weldra worden verplaatst naar het perceel Kortegracht 10. Ara. Crt „Toonkunst* In de afgeloopen week is opnieuw geble ken, dat onze plaatselijke afdeeling van de Mij. tot Bev. der Toonkunst hare werkkring niet alleen bepaalt tot het geven van uitvoe ringen, maar ook het muziekonderwijs als een belangrijk gedeelte van hare taak beschouwt, muziekonderwijs zoowel voor de minderbe deelden als voor de meer gegoeden. De openbare les, door den heer H. C. den Hartog Woensdagavond met zijne leerlingen der volkszangklassen gegeven, heeft zeker op allen die haar bijwoonden een zeer goeden indruk gemaakt. Zoowel uit de voorafgaan de oefeningen als uit de voordracht van en kele liedjes bleek dat de kinderen een zeer degelijk onderwijs ontvangen, dat hen iD staat stelt ook na het verlaten der school zich verder muzikaal te ontwikkelen en ook om later mee te werken in zangvereenigingen en andere muziekgezelschappen. Dat voor de meergegoeden in onze stad de muziekschool een inrichting is, waaraan men met de meeste gerustheid zijne kinderen kan toevertrouwen voor hunne muzikale opvoe ding, bleek Zaterdagavond toen, voor een ge heel met belangstellende ouders en genoodig- den gevulde zaal, door de leerlingen een voordrachtenavond werd gegeven, 't Was een aardige avond, vol afwisseling door den ver schillenden aard der voordrachten, en die zéker den talrijken hoorders den besten dunk heeft gegeven van het degelijke onderwijs, dat de leerlingen aan genoemde instelling ontvangen. De wraak der Kabouters. Gisteren avond werd door het kinder, koor „Kindervreugd" in Amicitla een opvoe ring gegeven van ,,De wraak der Kabou ters", blijspel met zang in 4 'bedrijven door P. Fr. Servatius, muziek van M. H. van 't Kruis. Bij de opening bracht de heer Lu- benti hulde aan allen, die hebben meege werkt tort het mogeüijk maken van deze opvoering. En dat die hulde verdiend was bleek wei Bij hetgeen te zien en te hoo- ren werd gegeven. De aankleeddng was in één woord keurig, terwijl de zang buiten gewoon voldeed. Daarbij zat het geheel er goed in, zoodat alles vlot werd afgespeeld. Het overtalrijke publiek, de zaal was meer dan vo!, toonde zich dan ook zeer voldaan en het luide applaus na elk bedrijf, bewees wel hoezeer alles in den smaak viel. De dames Grootkop en Stolberg en de heeren van Rhee- nen en Grootkop, die zich buitengewoon veel moeite hebben gegeven voor het wél slagen van dezen avond, mogen dan ook met groote Voldoening op deze uitvoering terugzien. Kunstbeschouwing. De vereeniging tot het houden van kunst beschouwingen weert rich wel dezen winter. Nu zal er den 7<m en S®1*1 Maart wederom eene kunstbeschouwing gehouden worden in 't Valkje, van Aquarellen van Monnikendam en Etsen van Zilcken. Bioscoop Langestraat Een bijzonder aantrekkelijk program ma wordt deze week in het bioscoop-thea ter op de Langestraat vertoond. Na de actu- eefle kiekjes van Amerxf. Bioscoop Journal komt een bijzonder fraaie opname van hét dol van Ghevreuse. Wie van een mooi brok natuur wil genieten, zie het dan op het pro- jeötiedoek, verzuim e niét deze keurige plaatjes té gaan zien. Het hoofdnummer is een uitstekend in él- kaar gezet drama, dat in een parchlige bios coop-bewerking in ftal van mooie heelden voor ons op het doek wordt gebracht. Daar bij te „Wat de staande klok verbergt" een spannend verhaal, dat tot hét einde goed volgehouden is, eoodafti de belangstelling geen moment verflauwt. Daarna twee komische nummers, waarin Onesime en Gavroche voor een uitbundig tadhsuooes zorgen an nog een dramatische geschiedenis JSen vervallen grootheid" EL V. C. J3MWarner IL 100. Hert tweede elftal van H. V. C speelde gisteren achter Rustoord tegen Warner II uit Utrecht, dat maar met 0 man was opge komen. De kampioenen hadden nu een ge makkelijk partijtje en met rust was de aland dan ook al 7—0 voor 'H. V. G Daarna werd nog driemaal gedoelpunt terwijl .de Utrechtenaren geen kans zagen hert net te vinden. Quick-sH. V. C 1-4. Quldk heeft gisteren op eigen terrein een gevoelige nederlaag geleden tegen H. V. C., dat met niet minder dan 6-1 de hei- menschen er ónder wist te houden. Van Quick is ons dat bijzonder tegengevallen, te meer, daar met een beetje meer vuur de ne derlaag niét zoo verpletterend had behoeven te zijn. Maar het was bij Quick weer het oude liedje, dat al zoo nienigen wedstrijd deed verloren gaan: de ambitie ontbrak. Vooral na rust was, na een overdonderend optre den der Rustoorders, zoo alle lust verdwe nen, dat II. V. C. aanhoudend hét spel in handen had. Het spel van Quick te over het geheel volstrekt niet slechter dan van H. V. C. .maar dit kunnen de Quick-mensühen van de H. V. C.'ers zeker leeren, dat hert nim mer verflauwend volhouden vaak hert win nen van een wedstrijd is. Hoogstede raadf voor H. V. C gelukkig en laat Quick tegen zon en wind inspelen.' Aanvankelijk is het spel nog al zenuwach tig maar toch wordt er vrij aardig gespeeld aan beide zijden. Als er 10 minuten gespeeld is krijgt Kluwens een trap tegen rijn voor hoofd, waarbij hij een gat oploopt, dat ech ter spoedig voldoende verhonden te, zoo dat hij verder weer mee kan spelen. De aanval len van H. V. G zijn vrij pittig en vooral Hoogsted werkt als 'n paard en weet aan houdend zijn voorhoede aan het werk te houden. Toch weet Quick het eerst te doel punt era. Als er een half uur gespeeld is, breeikt Quick prachtig door en van links komt een goed schot, dat Brits passeert. Dat spoort de H. V. Cers aan, luide aangemoe digd door hun supporters. Na 3/4 uur spe- lens rent Nieuborg op het doel aan, maar binnen de befaamde lijnen krijgt hij een duw in den rug. Hoogstede neemt de penal ty en hoewel Smit «rog wel den bal krijgt rolt bij hem nog uit de handen en de stand is 1—1. iDirect volgt weer een fanatieke aanval "van H. V. C, maar na een worsteling voor het Quirik-doel wordt het leer weggewerkt. Daarna lcomt rust. Na de hervatting pakt H. V. G aanstonds krachtig aan. Aan den H V. C.-kant ont breekt het niet aan aanmoedigingen en nog is er geen vijf minuten gespeeld als van rechts een scherpe voorzet komt, die Hoorn zeer verdienstelijk inkopt Aan het gejuich der H. V. Cers komt geen einde, hetgeen de spelers niet weinig aanwakkert. Quiak weet nog wel met den bal weg te loop en en forceert een corner. Maar Hoogstede vangt dan bal op, passeert alles en zet onhoud»- baar in. Quiak verslapt merkbaar en zelfs de ove rigens zeer soliede verdediging raakt de kluts kwijt "Weer rijn er 10 mniuten ge speeld als Nieuborg alles passeert, maar Smit loopt udt beide spelers vallen en Smit houdt „de dikke" vast. Weer valt H. V. G een penalty ten deel en Hoogstede brengt den stand op 41. De H. V. C.'ers houden vol en komen telkens op het Quick-doel aanstor men. Uit een worsteling voor het doel komt No. 5 "voor H. V. C, terwijl nog even voor het eindte v. d. Pol prachtig opbrengt, over geeft aan Nieuborg, die den stand op C brengt, waaarmce ook bet eind komt. .'Zoo"gezegd, na rust beteekende Quick weinig meer. Alleen kreeg de Bruyn nog ge legenheid eenige goede schoten te lossen, die echler door Brits'werden gehouden. De voorhoede van Quick was weer hert zwakst, de verdediging daarentegen zeer hecht, maar in de tweede helft werd hert (minder, terwijl Smit ook niet bepaald zijn dag had. Bij H. V. G was Hoogstede uitstekend, trouwens alle spelers werkten hard en her haaldelijk werd ook goed gecombineerd, al thans veel beter dan bij Quick. Ook Kluvers hebben we, in weerwil van zijn hoofdwond, in langeren tijd niet zoo goed zien werken als ditmaal Hockey. De Harderwijker Hockey-Club was giste ren de gast van de Amersfoortsobe Mixed iHookey Club. Om pl_m. half drie stellen de beide elf tallen zich tegenover elkaar op. Harderwijk eerst met den wind in den rug. Bij de A. M. H. C merkten we eenige nieuwe krachten op, die over het algemeen hun plaats in het elftal wel waard bleken. De H. H. G was, zoover we weten, volle dig uitgekomen. Deze, nog geen jaar be staande dub, die haar eerste oiit-match speelde, werd wel is waar mét een neder laag naar huis gezonden, maar in de toe komst belooft deze jonge vereeniging een geduchte tegenstandster te worden. Vóór half-time had het spel een kalm verloop: de partijen wogen vrijwel /tégen elkaar op en kwam het niet tot doelpunten. De keeper der H. H. C. werkte zeer ver dienstelijk en stopte o.a. keurig een uit een hoekslag ingezetten bal. Sa half-time werd de opstelling der A. M. H. G ecnigszins gewijzigd, wat een ver betering bleek te .zijn, immers met regel matige tusschenpoozen kwamen nu de go als, bijna alle gemaakt door den midden voor der A. M. H. C. Zoo werd de score tot 60 opgevoerd. Even vóór tijd wist dezelf de speler nog oen voorzet van den rechts binnen prachtig in het doel te plaatsen, zoo dat deze ontmoeting met een 70 neder laag voor de Harderwijkers eindigde. Do opkomst van hét publiek was niet schitterend te noemen, waartoe de plaatse lijke ontmoeting tussohen H. V. C. en Quick wel het hare zal hebben bijgedragen. A.s. Zondag, 8 «Maart, ds de A. M. H. G. de gast van „FlehffS* op t veld! van laatst genoemde vareeniginjt aan den jLeusderweg. Grondwettelijke ceiyketeUIng voor man en vronw* (Vervolg.) Mej. Mart. Kramers zegt te verwach* ten, dat allen hard zullen werken voor het petitionnement, want er zal veel voor gedaan moeten worden. Vrouwen mogen geen burge meester of secretaris zijn en zijn uitgesloten van meerdere functiën. Zoo vinden we in onze wetten tal van bepalingen, die zouden doen vermoeden, dat de vrouwen geen Nederla»» ders zijn. Wel zijn z>e dat voor de strafwetten en de belastingwetten. Maar in dagen van verkiezingen zijn de vrouwen en tal van ar beiders weer geen Nederlanders, dan mogoB xe voorbij het stemlokaal loopen. Volgens het Burg. Wetboek heeft de man alleen recht op hetgeen er iii huls te en daar van wordt door de enkele slechte mannen, die er in ons land zijn, wel eens misbruik ge maakt. Dat is een schande voor ons land. Ook heeft de man alleen het recht te zeg gen waar de kinderen zullen ter schole gaan of zuil on gaan werken. Dat is onrechtvaardig en moet veranderd worden. Zulke zijn niet In overeenstemming met onze bedendaagsahe rechtsbeginselen. Maar dergelijke dingen blijven in onze wetten staan, omdat de west- gevers zoo veel gewichtige zaken hebben te behandelen; bijv. de trekhondenwet. Maar aan de moeders kunnen ze niet denken. Dat komt omdat de vrouwen geen kiesrecht hebben, anders hadden de heeren er wel tijd voor. Dat ziet men in landen, waar het vrouwen kiesrecht is ingevoerd, daar gaat men zich dadelijk met die dingen bemoeien. Als do vrouwen medezeggingsschap hebben, hébben de heeren wel tijd en vinden ze het wel be langrijk zich met die zaken in te laten. De heeren hebben geen tijd, geen ooren en geen oogen voor de vrouwen. En dat moet veranderen. Hoe krijgen we dat gedaan? Kijk maar naar de mannen. Heel wat politici in den lande éönden, nog voor kort, ook de mannen niet allen rijp voor het kiesrecht. In 1909 wilde de Vrije Liberale partij nog niet meewerken ter verkrijging van het algemeen kiesrecht En in 1910 verklaar den ze, dat een poging tot invoering er van niet behoefde afgewezen te worden. In 1912 gingen ze nog een stapje verder en edsdhten met het concentratie-programma algemeen kiesrecht voor de mannen. Hoe komt dat nu? Daar was een groote stijgende vloed van kiesrechtbewegingen. Men moet zich laten zien en hooren. Er moet een groote aangroeiende volksbeweging zijn, wil men het. kiesrecht krijgen. En dal moeten de vrouwen ook doen. Van af 1900 heeft het kiesrecht-comité provinciale en landelijke meetings georganiseerd Toen is er verande ring gekomen en ging die actie uit van S. D. A. P. en N. V. V. en steeds bleef het oen wassende vloed, hertgeen bleek bij het petition nement der S. D. A. P. Men ging huis aan huis om de argumenten bij de menschen te brengen. Dat heeft de volksbeweging gemaakt en als er grondwetsherziening komt is het yoot algemeen kiesrecht. "We moeten nu weer een petitionnement be ginnen. Het tegenwoordig ministerie geeft aar de vrouwen alleen een kansje op kiesrecht en daarmee zijn we niet tevreden. Aan den wetgever wordt overgelaten den vrouwen of niet het kiesrecht te geven. Dat geeft geen vastigheid. Wij willen onmiddellijke invoe ring van het kiesrecht voor de vrouwen. Verschillende partijen zijn voor de invoe ring van het vrouwenkiesrecht en de andere partijen zullen wel niet blind blijven voor do teekenen der tijden. We moeten nu een flink gevoerde actie hebben voor het petitionne ment. We moeten ons wenden tot allen, die be grijpen dat het rechtvaardig is, dat alle man nen en vrouwen het kiesrecht hebben. Wc moeten zorgen voor een steeds groeiende be weging, opdat men zal zien den wil des volles We moert er voor werken en gaan tot de met- overtuigden. Dan wordt ieder propagandiste en gaat begrijpen waarom men het kiesrecht wil en men gaat er warmer voor voelen. Door meerdere organisatie van de actie wordt het solidariteitsgevoel ontwikkeld en groeit de beweging. En dan zal het gaan als bij de mannen, dan veranderen de politieke partijen langzamerhand ten gunste van hc-t vrouwenkiesrecht. Spreekster eindigt met een opwekking tol steun van de pelitionncmentsactie. Nadat de heer Groenestein eenige opmer kingen had gemaakt, welke door spreekster werden hean/lwoórd, was het woord aan r. J. van Leeuwen, die er op wees, dat de tegenwoordige politieke omsrtandigheden zeer gunsrtig zijn voor het vrouwenkiesrecht Wan neer die toestand niet goed gebruikt wotüi, zal er in geen 25 jaar zoo'n gunstige gelegen heid zich voordoen. Bij de herziening van de grondwet zal uitgemaakt worden of er vrou wenkiesrecht in de grondwet zal komen ja of neen. De verkiezingen van 1913 hehben de wenschelijkheid van het vrouwenkiesrecht aangetoond; alleen is niet uitgemaakt in wel ken vorm het zal komen. Dat komt nu bij de grondwetsherziening en daarom is de strijd van zoo hoog belang. Komt het vrouwenkies recht nu niet in de grondwet dan zal het nog wel 25 jaren duren eer het er is. Dat is een feit van hooge beteokenis en daarom moet iedere actie op openbaar gebied worden achtergesteld bij de actie voor vrouwenkies recht. Nog een kleine stoot en het mannen- kiesre-cht is er, nu moet gewerkt worden voor hert vrouwenkiesrecht. De S. D. A. P. heeft dat goed ingezien en daarom dit poli tieke moment aangegrepen ora het vrouwen kiesrecht te krijgen in de grondwet. Nu kan men zeggen: het is wel een prachtig politiek moment, maar er komt toch niets van terecht. Maar dart is niet waar, als de vrou wen zich maar roeren. Onder de voorwaarde dat er eon krachtige volksactie opkomt voor vrouwenkiesrecht is hert zeker dat bij de ko mende grondwetsherziening algemeen vrou wenkiesrecht komt. S. D. A. P. en V. D. B. hebben het vrouwen kiesrecht in hun programmassa's. Beide par tijen hebben het politieke oogenbllk begrepen en Ingezien dat aan de hand van zoo'n petition nementsactie de geesten zijn te verhelderen en propaganda is te maken voor het vrouwen kiesrecht De Liberale Unie heeft tot secretaris „Prins Joris", een der meest grappige leden van óe Tweede Kamer. De heer Roodhuyzen nu heeft in het kiesrechtboekje van de L. U. op do hem eigen grappige manier uiteengezet, hoe <M Unie reeds driemaal van standpunt is verWfc

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1914 | | pagina 3