I
fj Februari 1911, In opleiding le worden ge-
bomen voor d© betrekking van officier van
gezondheid bij het leger in Nederlandsch-In-
Bië. Naden© bijzonderheden bevat de Stel. no.
128.
Voor den dienst in Ned.-Indië
üjn bestemd mej. M. J. E. Brouwer te Am
sterdam, mej. J. van Beek te Utrecht; beiden
tooor verpleegster 1ste klasse bij de militaire
hospitalen; mej. M. J. van Stockum te Amster
dam, voor tijdelijk gouvernemenls-gcneeskun-
pige bij den burgerlijken geneeskundigen
/dienst.
Neder 1. IC ankerinstituut. Te
Jlilversum is gevormd een comité van de er-
eenlging „Het Ned. Kankerinstituuf, waarin
jatting namen de becren J- C. Gulcher, burge
meester, eere-voorzitter; G. van Mesdag, voor
zitter: dr. M. Niemeyer, secretaris; dr. K. G.
Beukers, penningmeester; G. v. d. Aa, dr. K.
H. J. Barendrecht, dr. J. C. Costems, mr. D.
A- Evertsz, R. Freudenberg, J. W. Hanratli, L-
C. van der Meulen en dr. J. Peters Jr.
w- V r ij z.-D emocratische Bond. De
leden van het hoofdbestuur van den Vrijzin-
nig-Dcmocratischen Bond zullen aan den af
getreden voorzitter, den heer Herman Snij
ders en mevrouw Snijders Zaterdag 27 Juni
ecu feestmaal aanbieden. Hierbij zullen mede
aanzitten verschillende oud-hoofdbestuurders
en Kamerleden.
Nederland sche bond van ge-
mee ïiit e ambt en aren. In de op 3 Sep
tember te houden jaarvergadering van deze
vereeniging, komen belangrijke bestuurs-
voorefleileta aan de orde.
Reeds sedert verscheidene jaren wordt in
hondskringen de behoefte gevoeld eon in
stelling van een voorbereidend examen voor
hen. die zich willen bekwamen voor het
examen in de gemeente-administratieda*
wordt afgenomen door de Nederlandsche ver
eeniging voor «gemeentebelangenen .die niet
kunnen overleggen een dier door don bond
aangegeven bewijzen van algemeen© ontwik
keling. Voorts acht de boiid in het bestaand
examen zelve cenige verbeteringen dringend
iioodig. Het bestuur betreurt ten zeerste dat
de vereerd ging voor gemeentebelangen tot
een en ander «niet heeft medegewerkt en stelt
nu voor de instelling van een bon dsexamen A
mc-t voorbereidend examen, voor het eerst
af tie .nemen respectievelijk in 1916 en 1915
Ook tot medewerking van het door den bond
in le stellen examen B, een zwaarder vak-
examen, is de vereeniging voor gemeentebe
langen niet bereid. Het bondsbestuur stelt
voor döit bondsexnmm waartoe reeds eerder
wend besloten, voor het eerst af tc nemen in
1917.
Een ander voorstel strekt tot vaststelling
van >een reglement op de bondscursussen In
de gemeente-administratie. De organisatie
wordt aldus gedacht, dat erkenning plaats
vi'ndle van hetgeen goed geregeld is en dat
verder door den bond aanvullend worde op
getreden. Vervolgens zullen pogingen worden
Ban gewend tot verkrij ging van overheids
steun, welke naar bel bondsbestuur meent,
met evenveel grond mag worden verwacht
Bis voor het vakonderwijs.
In overeenstemming met het advies van
prof. mr. Drucker, mi'. Loeff en mr. Treub,
wordt voorgesteld van het hulpfonds van den
bond een afzonderlijke stichting te vormen.
Maatschappij tot Nut van 't Algemeen
Te Amsterdam is gisteren onder voorzitter
schap van Mr. F. Kranenburg de 128e Alge
meen© vergadering der Maatschappij tot Nut
van '1 Algemeen gehouden.
Aan die openingsrede van den voorzitter ont-
leenen wij het volgende:
Wij vinden „Het Nut" in vrij bloeienden
toestand: het aantal departementen en leden
is in de laatste jaren voortdurend toegeno
men. Nadat hel ledental in 1880 zijn hoogte
punt van 18000 had bereikt, is het tot 13000
gedaald en daarna geleidelijk weer gestegen,
lot bijna 17000, in ruim 3C0 departementen,
verspreid over ons geheele land. De Mij.
werkt rustig voort op baar groot arbeidsveld
en talrijk zijn de sporen, die bare werkzaam
heid in den lande heeft nagelaten; aan haar
streven om pioniersarbeid te verrichten op
maatschappelijk en humanitair gebied, is zij
niet ontrouw geworden. En toch, hoeveel meer
zou zij nog kunnen doen! En hoeveel is er nog
!e verrichten! Al heeft de moderne Staat zich
geheel andere doeleinden gesteld dan zijn
voorganger, al wordt van den modernen Staat
loms verwacht <Le bevordering van algemeen
volksgeluk: die taak is vooralsnog den Staat
le zwaar.
Het Nut heeft dikwijls getoond de teekenen
fles tijds t© verstaan. Zal het in de toekomst
grooter, sterker, nuttiger zijn dan tot dusver,
gullen zijn idealen, zijn streven naar volksge
luk werkelijkheid worden, dan is noodig, naar
mijne meeniug, een verruiming van haar or
ganisatie. In onzen meer democratisoh voe
lenden tijd, is het niet meer mogelijk zoo
het dit al ooit geweest is het volk van bo
venaf gelukkig te maken. Het volk weet zelf
wel, wat het ontbreekt,, en weet zelf, zij het
misschien slechts in groote lijnen, wat het wil.
Het heeft leeren inzien, dat vereeniging, dat
organisatie heti middel 5s, om verspreide
"rachten tot een arbeidsvermogen samen te
Inden en die energie te drijven in de rich-
Ing van hetgeen wordt verlangd.
Het Nut heeft steeds een eenigszlns vader
lijk standpunt ingenomen. Ik betwijfel, of het
volk in en geren zin, juist dat deel voor wie de
Nutsln stellingen in het leven zijn geroepen,
fleze als hunne eigene instelling beschouwt.
Ook geloof ik, dat bij de wetsherziening van
het volgend© jaar een tweede stap moet wor
den gedaan; dat het beletsel van een maximum
#antal buitengewone leden moet worden op
geheven en beter nog, dat ook de naam „bui
tengewoon Hd/" moet) wervallen, en flat zij
Snoeten worden gewone leden met lage con
tributie.
f Die geschiedenis onzer Maatschappij leert,
Jlat kunstmatig ln het leven geroepen instel
lingen en departlementen, niet ontstaan door
Uaatselijke behoefte en niet steunende op een
pvende overtuiging, niet in het leven zijn He
pmuden. Onze Maatschappij heeft departemen
ten gehad tn België en op Java: zij zijn ver-
Bwenea. Dje belangstelling, de behoefte ter
tatee aan die van elders ingevoerde planten
ik %Uge$tn& Set komt mü voor. dat thans
de koloniën, speciaal Java, rijp zijn voor en
groot voordeel zouden kunnen hebben van
een instelling, gelijkend op onze oude Maat
schappij.
Vergun mij om tot deze vergadering terug
te keeren, op twee der nieuwe voorstellen van
de agenda uw bijzonder© aandacht te vesti
gen. Door zijn voorstel om een Centrale Com
missie voor de Nutsbibliotheken in het leven
te roepen, bedoelt bet hoofdbestuur, deze voor
de volksontwikkeling zoo onmisbare instellin
gen totnieuw 'leven te wekken. Het tweede
voorstel wil verbetering der volkshuisvesting.
Op vele plaatsen blijkt men echter onvoldoen
de bekend met de wettelijke bepalingen en de
gevorderde, formaliteiten. Daaraan tegemoet
te komen, beoogt dit voorstel. Het is als mei
zooveel van het Nutswerk: de vruchten zullen
wij niet zien, maar het op goeden bodem uit
gestrooide zaad' zal ontkiemen. Wel hun van
wie volgende geslachten kunnen zeggen, dat
zij het goede hebben gewild en gedaan, waar
zij konden.
Dames en hceren afgevaardigden 1 Tk heet U
van harte welkom en open deze vergadering.
Na de met applaus begroette openingsrede
van den voorzitter, werd het jaar
verslag aan de orde gesteld. Hieruit
blijkt dat op I Maart 1.1. het aantal departemen
ten 303 bedroeg met 15589 gewone leden en
begunstigers, 775 buitengewone leden, 9 ver
eeniging-, 154 eere- en 20 algemcene leden.
Telt men de gewone, buitengewone en ver-
eeniging-leden bij elkaar, dan blijkt het totaal
op 1 Maart 1914 te zijn 16373, d. i. 471 meer
dan op 1 Maart 1913 enll3 meer dan op 1
Maart 1912.
Onder applaus vide de voorzitter mede,
dat de secretaris, dc heer J. iBruinwold Rie
del, die gerechtigd is zijn pensioen te nemen,
bereid is om nog gedurende drie jaren het
secretariaat der Maatschappij te vervulen.
Op voorstel van het -hoofdbestuur zulks
ter verdere uitvoering en hernieuwing van
vroeger genomen besluiten werd besloten
voor het dienstjaar 1914—1915 wederom een
groot aantal subsidies voor sociale doeleinden
beschikbaar te stellen.
Het hoofdbestuur deed het voorstel om:
1. in te stellen een door het hoofdbestuur te
benoemen „Centrale Commissie voor de volks
bibliotheken van de Maatschappij" met een
„Centraal boekenmagazijn", welke voor het
bovenomschreven doel werkzaam zal zijn over
eenkomstig een door het hoofdbestuur vast
te stellen reglement;
2. tot dat doel op de begrooting 1914—'15
uit te trekken een bedrag van f 2550.
Als deskundige op het gebied van het biblio
theekwezen beval de heer Rutgers van der
Loeff de aanneming van het voorstel van het
hoofdbestuur warm aan. Het voorstel werd bij
acclamatie aangenomen.
Het hoofdbestuur der Maatschappij tot Nut
van 't Algemeen had aan de afgevaardigden
der departementen ter algemeene vergade
ring ter kennis gebracht!, dat) het in zijn
voornemen ligt in de vergadering van 1915
een behoorlijk voorbereid gedetailleerd voor
stel aan de orde te stellen nopens de uitgifte
van de „Mededeelingen", het orgaan der
Maatschappij.
Tegen den bes-taanden vorm en inhoud be
staan verschillende bezwaren, o.a. neemt het
officieele gedeelte er te veel plaats in.
Het bestuur beval daarom een reorganisatie
plan aan, o.a. strekkende om de „Mededeelin-
gen" in kleiner formaat (b.v. als dat van het
Tijdschrift! der Maatschappij voor Nijverheid")
achtmaal per jaar te doen verschijnen.
Na de pauze werd het denkbeeld besproken,
zoodat aan de hand daarvan het bestuur bet
volgend jaar met een definitief voorstel zal
kunnen komen
In de middagzilting werd een „voorstel van
urgentie", ingediend door het departement
Jelsum—Cornjum, in behandeling genomen.
Het voorstel luidde aldus:
„De algemeene vergadering besluite, weder
om ter beschikking van het hoofdbestuur te
stellen een som van t 1000, voor het verlee-
nen van geldelijlken steun aan de schoolfond
sen voor schipperskinderen, op de door het
hoofdbestuur vast te stellen wijze te verdee-
len over de onderscheidene fondsen, welke
dezen steun aanvragen en blijken noodig te
hebben".
Bestreden werd het door het hoofdbestuur
bij monde van mr. Modderman.
Namens Ihet departement Leeuwarden werd
het woord gevoerd vóór het voorstel.
Bij hoofdelijke stemming werd het ten slotte
verworpen.
Daarna werd aan de orde gesteld het vol
gend hoofdbostuursvoorstelom aan bet
hoofdbestuur op te dragen, een of meer spre
kers ud't te noodigen, zich beschikbaar te stel
len voor het houden van voordrachten in de
partementen die dit wenschen, omtrent de
wijze wTaarop, in verband met de Woningwet,
plaatselijk maatregelen kunnen worden geno
men tot verbetering van de volkshuisvesting,
en voor flat doel op de begrooting 1914—'15
f 1000 uit te trekken.
Het voorstel vond bestrijding bij de finan-
deele commissie, het departement Rynsater-
woude e.a., maar werd toch met groote meer
derheid aangenomen. Vervolgens kwam een
hoofdbestuursvoorstel aan de orde om het
hoofdbestuur te machtigen, onder fle voor
drachten, namens het hoofdbestuur voor
1911—'15 op te nemen een of meer sprekers
over het meubileeren en versieren van arbei
derswoningen, en indien ten minste 10 de
partementen voor 1 September een dergelijke
voordracht wenschen, te doen gereed maken
of aan te koopen de aanschouwingsmiddelen,
boven omschreven, en voor dit doel, op de be
grooting 1914—'15 uit te trekken een bedrag
van f 525.
Nadat over het voorstel gediscussieerd was,
werd het door de vergadering aangenomen.
De hoeren D. H. de Vries, te Amsterdam, en
mr. L. A. iBvbau, te 'Delft, aftredende bestuurs
leden, werden vervangen door de heeren mr.
L. H. Flschotte, te Amsterdam, en prof. dr.
H. IJ. Groenewegen, te Leiden.
Daarna werd fle vergadering gesloten.
In zedige kleeding. Op den Isten
Pinksterdag is in alle R.-K. kerken van Rot
terdam namens de geestelijkheid met aandrang
verzocht, flat de vrouwen en meisjes uil eer
bied voor Jecus, in het H. Sacrament in de
kerk en vooral aan dc Communiebank, tullen
verschijnen in zedige kleeding.
(Msb.)
Majesteit-schennis. Aan den
O. d'. S.redacteur van het Hbldwordt ge
schreven:
„Gij hebt den koning van Denemarken ge
zien? Flink uit de kluiten gewassen, niet
waar?
Hanna Verbena, in wie wij alle goede
eigenschappen van een lieve Hollaindsche
vrouw dachten vereenigd le zien, zong hem
ten hove toe:
Klein, klein kleutertje, wat doet ge in
mijn hof"?
Die Hanna Verbena?"
Een rijke arme. In de gemeente
Smallingerland overleed een oud vrouwtje, dat
zeer schraal leefde, omdat ze weinig inkom
sten had. De erfgenamen vonden echter jn
het bedstroo f 14.000 aan papieren.
Mestboeren-staking. Sedert eenige
weken staken te Amsterdam de mestboeren.
Naar De Tijd verneemt, hebben ze in een
manifest „Aan bet Amstcrdamschc publiek"
bekend gemaakt, dat zij voor bun arbeid
f 13.50 per weck verdienen, waarvoor ze van
5 uur 's morgens tot 7 uur 's avonds moeten
werken, waarbinnen dan bun schafttijd valt.
Zij hadden aan hun patroons f 1 per week
verhooging gevraagd en het niet gekregen en
staakten toen het werk. Dé reden van hun
beklag is, dat de stalhouders, die natuurlijk
niet met vuile stallen kunnen blijven zitten,
zelf de mest naar de belten brengen of laten
brengen, waardoor aan het bestaan der mest
boeren een einde zou kunnen komen.
De eedsquaestie. Voor den Iïoo-
gen Raad is weder eene zaak behandeld, waar
bij de eedsquaestie ter sprake kwam. Het gold
het cassatieberoep van den procureur-generaal
bij bet gerechtshof te Amsterdam tegen bet
arrest van dit gerechtshof, waarbij met be
vestiging van een vonnis der rechtbank tc
Alkmaar P. v. <L L., arbeider te Medemblik,
gedetineerd in bet buis van bewaring te Alk
maar, tot 5 maanden gevangenisstraf is ver
oordeeld wegens verduistering van een rijwiel,
door hem van K. de Reus te Hoorn gehuurd,
en hetwelk bij te Purmerend aan zekeren van
den Hoorn ten eigen bate verkocht, tot welke
veroordeeling medewerkte de verklaring door
v. d. Hoorn als getuige afgelegd, onder be
lofte van de geheele waarheid en niets dan
de waarheid te zeggen, zulks nadat die ge
tuige bad verklaard, dat hij tot geen kerkge
nootschap behoorde.
Het Hof nam aan dat die getuige tot het
geven van getuigenis bevoegd was, omdat hij
niet behoort tot hen, <lie daarvan bij ie wet
uitgesloten zijn verklaard. De procureur-gene
raal te Amsterdam meende, dat, nu hier geen
eed of belofte overeenkomstig de wijze van
de godsdienstige gezindte van den getuige
was afgelegd, de onderwerpelijke getuigen
verklaring geen wettig bewijsmiddel was,
maar alleen tot toelichting mocht dienen. Nu
in deze de wijze waarop de getuige den eed
of de belofte moest afleggen niet geregeld was,
zou alleen wetswijziging de zaak kunnen op
lossen. Maar de onderwerpelijke verklaring
zou intusschen niet als wettig bewijsmiddel
kunnen worden gebezigd.
Advocaat-generaal bij den Hoogen Raad mr.
Tak achtte het cassatieberoep van den pro
cureur-generaal te Amsterdam gegrond en
concludeerde tot vernietiging van 'sHofs ar
rest en verwijzing der zaak naar een aan
grenzend Hof.
Uitspraak 29 Juni.
De moord In fle Van Merle-
straat. In zijp, reeds floor ons vermeld,
arrest nam hot hof te Den Haag aan, dat
beklaagde is .te beschouwen als een psychisch
niet geheel -roermaal persoon, wiens aange
boren labiele toestand (nog was verzwakt
door een chronische emotie tengevolge van
d!e erotische vervolgingen van de hysterica
van der Post; dat niet is gebleken, dat bold.
tijdens het plegen van fle daad verkeerde in
een geestestoestand van zóó afwijkend patho
logisch karakter, flat fleze als uiting van een
ziekelijke storing zijner verstandelijke- ver
mogens zou moeten worden aangemerkt in
drie mate, flat zijn toerekeningsvatbaarheid
zou zijn uitgesloten, in 't bijzonder niet dat
hier een zoogenaamde dwanghandeling aan
wezig zou zijn, dat echter wel. in den ge-
consttaeerden psychischeni toestand vain bekl.
grond gelegen is om liem bij het opleggen der
straf zijne daad minder zwaar toe te (rekenen
dan anders het geval zou zijn.
De Zuid-Limburgsche Bank. Het
openbaar ministerie bij het gerechtshof te
's Bosch eisdhte togen den directeur der Zuid-
Limburgsdhe Bank Seelen twee jaar, met af
trek van de preventieve hechtenis; voor Bon-
homme werd vrijspraak gevraagd.
Familie drama. Dinsdagavond, om
streeks 12 uur, heeft te Coevorden de 20-jarige
Ensing, tijdens een twist tusschesn zajn ouders
op zijn vader geschoten en levensgevaarlijk
verwond. De vader werd im het ziekenhuis
te Goevorden opgenomen- De dader, die gun
stig bekend staat, beeft bekend en iis gisteren
morgen naar Assen overgebracht.
Met een bajonet verwond. Na
afloop van het Maandag te Kruiningen gehou
den muziekfeest is zekere K. uit "Wemeldinge
door een milicien uit het garnizoen te Mid
delburg met eten bajonet vrij ernstig in de
borst verwond. De dader werd gearresteerd.
Ontaarde ouders. Dinsdag
middag hoorden de buren van een bewoner
der Hovestraat te lieer hulpgeschrei. Vele
menschen snelden toe, en binnen eenige
oogenblilkken haid zich een menigte voor do
woning verzameld. Op bet kleine plaatsje
voor het huis mishandelden man en vrouw
hun 20-jarige doclitor. Deze had een ednd
t'cüuw om den hals, hot welk aan de eene zijde
door de moeder, aan dén anderen kant dooi
den vader werd vastgehouden. Voor de deur
viel hot meisje bewusteloos «neer. De men
schen voor het huis waren stellig van meo-
ning, dat de oudere het meisje poogden te
worgen, doch durfden in het begin niet te
hulp komen. Een vrouw wierp wel met een
steen naar «den vader om het meisje te be
vrijden. Een map verloste eindelijk het meis
je, dat- reeds blauw in het gezicht was.
Nog denreftfden dag werden fle oudere ge
arresteerd. het onderzoek Is in v©fi«D_gang.
De ouders ontkennen den opzet. Een zestal
getuigen worden gehoord. Het meisje ver
toeft op het oogenblik bij een tante. Zij is
pas in Februari bij haar ouders teruggekeerd
uit hot gesticht Miséricorde, waar zij «enigen
tijd verpleegd was. (,,L. k.")
Met f 7 000 er yan door. In gezel
schap van zijn meisje heeft K., kantoorbe
diende te Nijmegen, Zondagmorgen de stad
verlaten met medeneming van ongeveer
/"7000 ten nadeele van zijn patroons; eerst
Dinsdagmorgen werd, door zijn wegblijven,
de fraude ontdekt.
Inbreker gearresteerd. Gisteren
nacht is te Amsterdam een inbreker Gearres
teerd, juist toen bij een onbewoond buis aan
den Singel verliet Op hem werden bevonden
een electrische zaklantaarn, een aantal sleu
tels en een dolkmes.
Inbrand geraakt. In de Oliefabriek
van fle N. V. ..de Schie" aan de Westerkade
te Schiedam, geraakte Dinsdagavond van een
der werklieden, zekeren de Koning, het
sloofje, dat doortrokken was van olie en vet,
in brand. Toen de mam zich opeens door
vlammen omringd zag, sprong hij in het wa
ter van die Westerhavenwaar hij echter
spoedig weer werd uitgehaald. Hij werd ver
volgens naar het Ziekenhuis vervoerd. De
man ba'd echter zeer ernstige brandwonden.
Opgehaald uit een baggerput.
In fle Vledders, gemeente Enimen, is hot lijkje
van een 3£-jarig kind van H. v. W. uit een
baggerput opgehaald.
Vogelnestjes uithalen. Te Rot
terdam zijn Dinsdagavond twee jongens van
10 en 11 jaar in een boom geklommen om
vogelnestjes uit te halen. Door bet breken van
een tak viel een van ben. Inwendig zwaar ge
kneusd, werd hij opgenomen en naar het Zie
kenhuis vervoerd, alwaar hij denzelfden
nacht is overleden.
Gedeeltelijk gescalpeerd. Dins
dagavond is dc dienstbode van den landbou
wer Nelissc, onder Sint-Maartensdijk, toen zij
een emmer melk van onder den ontroomcr
wilde wegnemen, door de machine bij het
hoofdhaar gegrepen. Op haar angstwekkend
hulpgeroep kwam S., die in de nabijheid was,
toesnellen, hield oogenblikkelijk de machine
stil en verloste haar uit haren benarden toe
stand. Zij was deerlijk gewond, was ten deele
gescalpeerd, en bad begrijpelijkerwijze ont
zettende pijnen. (Tel.)
Ingeslikte kunsttanden. Een be
woner van Rijnsburg beeft des nachts twee-
kunsttanden ingeslikt, die in de keel zijn blij
ven steken en door een gevaarlijke operatie
moesten worden verwijderd. Zijn toestand is
thans bevredigend.
Brand. Te Valkenswaard brak brand
uit in het buis en de slagerij van L. Neijnens.
Het gebouw brandde tot den grond af. Van
den inboedel kon weinig gered worden. Het
vee is gered. Voor 1000 gulden aan ham,
vleesch en spek is verbrand.
Ook de nevenstaande sigarenfabriek van P.
Neijnens werd aangetast en leed veel schaflc,
maar kon door flink optreden behouden wor
den.
Schokker gestrand. Gisterenmor
gen is op het strand te Scheveningen, ten zui
den van de Buitenhaven, een Scheveningsche
schokker gestrand. Er waren drie personen
aan boord, die zich gered hebben door in het
water te springen en naar het strand te zwem
men.
School» en Kerknieuws.
Prof. mr. S. J. Fockema Andrese, hoogleeraar
in het vaderlandsch recht en zijn geschiedenis,
aan de universiteit te Leiden, viert heden, Don
derdag, zijn 70stcn verjaardag en zal dus, inge
volge het bepaalde bij de Hooger Onderwijswet,
aan het einde van den loopenden cursus zijn
ambt als hoogleeraar neerleggen.
Prof. Fockema Andrese, aldus deelt de N. Ct.
mede, werd 4 Juni 1S44 te Leeuwarden geboren,
genoot zijn vóór-academische opleiding aan het
gymnasium aldaar en werd vervolgens te Lei
den als student ingeschreven, waar hij den 16en
December 1S68 bevorderd werd tot doctor in de
rechtswetenschap, op een proefschrift, getiteld
„Beschouwingen over Burenrecht." Reeds spoe
dig na zijn promotie werd hij benoemd tot kan
tonrechter te Lemmer en vervolgens te Hillegers-
berg, bekleedde daarna het ambt van rechter te
Leiden, waar toen nog een rechtbank was ge
vestigd, en te Amsterdam. In 1877 werd hij be
noemd tot hoogleeraar bij de Leidsche universi
teit, welke betrekking hij den lOden September
van dat jaar aanvaardde met eene redevoering,
getiteld „Gronden voor de beoefening der Gei-
maansche rechisgeschiedenis."
Talrijke wetenschappelijke instellingen tellen
hem onder haar leden. Zoo is prof. Fockema
Andrese lid van het Historisch Genootschap te
Utrecht en van het Provinciaal Utrechtsch Ge
nootschap van Kunsten en Wetenschappen.
Van 17 Februari 1886 tot 5 September 1911
was hij onafgebroken lid van den Leidschen ge
meenteraad, waarvoor hij zich bij zijn aftreden
in 1911 niet meer herkiesbaar stelde.
De regeering heeft de verdiensten van prof.
Fockema Andrese, die, zooals men weet, de
vader is van den Utrechtschen burgemeester,
erkend door hem te benoemen tot ridder in de
orde van den Nederlandschen Leeuw.
Vereeniging van leeraren in
levende talen. De algemeene vergade
ring van de Vereeniging van leeraren in levende
talen heeft te Amsterdam onder voorzitterschap
van den heer C. W. B. Ingenhoes plaats gehad.
In zijn openingswoord heette de voorzitter in
het bijzonder welkom den heer Du Pré, voorzit
ter der Vereeniging van leeraren in levende ta
len te Parijs. De vergadering werd bijgewoond
door mef. Jochim, als vertegenwoordigster der
Vereeniging van leeraren bij het M. O., en dr.
Leendertz, vertegenwoordiger van het Genoot
schap van leeraren aan Nederlandsche gymna
sia.
Aan het hoofdbestuur werd machtiging ver
leend om een adres te richten tot den minister
van Binnenlandsche Zaken inzake reisbeurzen.
Door den heer W. van Doorn werd vervolgens
een voordracht gehouden over het onderwerp
„Lectuur in verband met eind-examen-eischen"
In de middagvergadering werd het woord ge
voerd door den heer H. H. Breuning, lector aan
de universiteit te Groningen over „Litterarische
Kritik In Deutschland am Ende des achtzehnten
Jahrhunderts."
De heer K. R. Galias sprak over* „De mo
derne talen op een H. B. S« met «ee-jarigen cur
sus". Spr. vroeg zich af„wat moeten wij roetf
onze leerlingen behandelen indien de H. B. S
rnet 5-jarigen cursus veranderd wordt in cSk-
met 6-jarigen cursus" en is deze verandering
wel wenschelijk P
Spr. wees er op dat de H. B. S. niet is opge
richt met het doel om met het gymnasium te
concurreeren en geloofde dat het uit een sociaal
oogpunt niet wenschelijk is om den duur der H
B. S. te verlengen.
Sprekers conclusies zijn dat men de H. B. S.
met 5-jarigen cursus naast het gymnasium lata
bestaan en mocht er een zes-jarige H. B. S»
komen, de zesde klasse een zuiver modern hu*
moristische inrichting zal zijn.
Op deze inleiding volgde eenige gedachten-
wisseling.
Daarna werden vergaderingen van de Duit-
sche, Engclsche en Fransche secties gehouden.
Vereeniging van Christe-
ijke onderwijzers en onder w Ij-
teressen in Nederland.
De algemeene vergadering van de Vereeni
ging van Christelijke onderwijzers en onderwij
zeressen in Nederland en de overzeesche bezit
tingen is Dinsdagmiddag in het gebouw Bellevue
te Amsterdam geopend.
Aan de bestuurstafel werden c -emerkt de
heeren Fabius, inspecteur van het j-. O. en mr.
S. de Vries Czn., wethouder van Amsterdam.
Voorts zag men onder de aanwezigen de pro
fessoren Bavinck en Woltjer.
Nadat Psalm S9 1 en 7 was gezongen, en de
voorzitter, de heer J. Th. R. Schreuder, was
voorgegaan in gebed, heette deze in zijn ope
ningswoord allen welkom, in 't bijzonder de
heeren Fabius en mr. S. de Vries.
Daarna sprak prof. Woltjer, als voorzitter van
het Christelijk Nationaal Schoolcongres, een
woord van dank aan de vereeniging, in 't bij
zonder aan den heer J. Th. R. Schreuder, secre
taris van het Congres.
Besloten werd vervolgens een telegram te
zenden aan H. M. de Koningin, om H. M. de
beste wenschen der vereeniging aan te bieden
en dankbaarheid te betuigen.
Ook werden telegrammen gezonden aan de
heeren Kuyper en Lohman.
Uit het jaarverslag der vereeniging bleek, dat
het aantal afdeelingen 60 bedraagt, terwijl blij
kens het financieel verslag er een batig saldo
bleef van f 336.
Na het zingen van het „Wilhelmus" ging
daarop de algemeene vergadering uiteen, om
zich te scheiden naar de sectie-vergaderingen.
In de vergadering van sectie A werd de quaes
tie der „opleiding" besproken: ln de zitting var
sectie B Finoncieele gelijkstelling inzake
«choolbouw, schoolexploitatie en schoolgeldhef
fing in sectie C r Organisatie der overheids-
school.
De vergadering werd gisterenmorgen voort
gezet.
Nadat Gezang 194:1 en 5 was gezongen c
de voorzitter was voorgegaan in gebed, gevolg
door de lezing van een gedeelte der Heilige
Schrift werd verslag uitgebracht van den toe
stand van het grof van Groen van Prinsterer.
Daarna werden eenige puntten van huishoude-
lijken aard behandeld.
Als hoofdbestuurslid werd gekozen de heer J.
C. Wirtz Czn. te Winschoten. Daarna werd cl-
vergadering gesplitst in secties. In sectie A kwam
in behandeling „Wachtgteldenregeling" en
„Kleine Scholen"; in sectie B „Subsidie-voor
waarden en „Eigen schooltoezicht"; in sect'e
C „Inwendige school or ganisatie"Aantal leeriin-
gen per klasseb. Salarisregelingc. Pensioen
regeling; d. Commissiën van beroep.
Vervolgens werd gepauzeerd,
bi de middagvergadering werd het onderwerp
„De aesthetische Opvoeding" door Dr. J. C. de
Moor uit den Haag Ingeleid.
Een stem van het platte-
and over onderwijs en onder-
w ij z e r s. Men schrijft aan het Vad.
In den Raad der gemeente Numansdorp kwam
het plan ter sprake, om aan de derde openbare
school met twee leerkrachten een derde onder
wijzer te benoemen.
Naar aanleiding hiervan zei het Raadslid Van
der Linden het volgende
„Er zijn nu op die school ongeveer 80 jon
gens. Elk onderwijzer zou er dus zoo wat 27
krijgen. Ik begrijp er niets meer van. Vroeger
bad een schoolmeester wel 120 jongens en dan
leerden ze ook goed. Rekenen was vroeger veel
beter. We rekenden alles uit met den regel van
drieën. Mijn jongens hebben In zoo'n groote
klas niet gezeten en ook dien regel van drieën
niet geleerd, maar ik moet zeggen, dat ik meer
mans ben in rekenen dan mijn jongens. Alles
kon je met dien regel van drieën uitrekenen. En,
die onderwijzers van thans, ze mogen wat moer
gestudeerd hebben, maar 't is niks met der, ze
behoeven heusch zoo'n verbeelding niet te heb
ben. Ik ben tegen een derden onderwijzer, hoor I
28 jongens per onderwijzer I Dat zou Ik wel
kunnen 1"
De Kerkeraad van de Ned. Herv. Gemeente
te Alphen heeft geweigerd de nieuwe lidmaten
in te schrijven, die te Oudshoorn de Ned. Herv.
Kerk is daar modern) zijn bevestigd.
Deze lidmaten hebben naar aanleiding van
die weigering een klacht Ingediend bij het fee
stuur van de classis Leiden.
Kunst en Wetenschap,
Mevrouw Coelingh—Vordcrman, die bij
de Haghespelers verbonden is, zal, naar de
N. R. Ct. meldt, het uitstapje van twee maan
den naar Java mee maiken.
Schilderijen „fraai ©po ei-/
goed." De vergadering van stemhebbend,
leden der Maatschappij „Arti et Amicitiatr^
heeft de volgende motie aangenomen:
Uit de verslagen der dagbladen vernomoa-
hebbende, dat de heer Roland Holst, decora*"
tie-schilder en grafisch kunstenaar te Laren»-
in een voordracht over „officieele kunst", ge-,
houden Woensdag den 8en April j.L ter ver
gadering van leden van het genootschap
chitectura et Amicitia" en genoodigden, vaq)
schilderijen, zooals men deze tot nu too ala>
afzonderlijke-op-zich-zelf-staande kunstwerken
verstaat sprekende heeft te kennen gegeven,'
dat hij deze beschouwt als een „fraai specl-\
goed" en dat er een tijd komt dat men aadu
andere dingen dan aan speelgoed gaal demp
ken, n.1. aan een hooger goed, rakende c<Jto=
hoogere cultuur",
verklaart:
ten sterkste to protesteeren tegen een du-ge*
lijk© uitdrukking, die ten doel heeft de grob^
heid aan te tasten van geheele geslachten
voortreffelijke kunstenaars gedurende d«tf
loop der eeuwen uit alle cultuurvolken voo/tj
gekomen,
gaat over tot do orde van den
