stadsnieuws'
Uit den omtrek.
t
of het wel juist -was, dal, zooals door n wordt
[geschreven, het bestaan eener Nederlandsche
industrie door ons over het hoofd -werd ge
zien, hebt gij met uw ingezonden stuk een
£chot gelost in de richting van onze natio
nale vereeniging, dat het gevaar in zich houdt
jvan schade Wé te brengen aan den belnnge-
ioozen arbeid, door haar namens het Neder
landsche volk ten behoeve van de pestbestrij-
•Siug verricht
-i Wij kunnen niet nalaten tegen deze handel
wijze ten krachtigste op te komen en achten
het thans onzen plicht de .zaak in handen
te steTlen van het „Centraal comité lot slerm-
werleening aan het Nederlandsche Roode
•Kruis lot uitzending van verplegend personeel
an materieel naar de peststrcten in Neder-
landsch-IndiëT\ dat in deze als het aange
wezen lichaam moet wonden beschouwd on
ze verrichtingen met betrekking tot de onder-
werpelijke aangelegenheid te rontroleeren.
Onder neededeeling, dat wij niet zullen na
laten omtrent de bevindingen van dat comité
in de bladen nadere gegevens te verstrek
ken, werischen vrij voor het oogenblik te vol
staan met er op le -«rijzen, dat de levering
der ambulance-auto's niet. zooals door u
werd neergeschreven, aan een huil-enlajid-
fiche 1 abri tl. werd opgedragen, doch aan een
Nederlandsche Maatschappij, en dat het koets
werk voor de beide automobielen wordt ver
vaardigd in een Nederlandsche fabriek, naar
onze aanwijzingen en onder voorlichting van
een drietal geneesheeren. die met de toestan
den in de bedreigde streken volkomen op de
hoogte zijn".
In verhand met den open brief
dien commissarissen der Industrioele
Maatschappij ..Trompenberg" aan bet hoofd-
oomi'é van het Roode Kruis hebbem gericht
omtrent <lo bestelling in het buitenland van
twee ambulance-auto's voor de pestbestrij
ding, vraagt in een ingezorden stuk in het
N. v. d. D_ de heer Hacoou. die te .Amster
dam een fabriek van magneten drijft, sar
castisch of dfil nu zulk een groot misdrijf is.
Dezelfde maatschappij TromporUburg immers
vervaardigt automohir-lm en gebruikt voor
de ontsteking der motoren builenlandscho
magneto's. Waarom geefri Nederlandsche?
„Weet die maatschappij Trompenburg het be
slaan niet van een Nederlandccbc fabriek van
majgiDcto*?" vraagt (le hoer H. «Reeds voor j
Iwee jaar geleden maakte ondersetoekerxle j
bij de maatschappij Trompenburg offerte,
•doch werd tot heden hiervan zelfs geen no-
lilie genomen. Er zijn in Holland meer falbri-
kanten die schetteren met geheel Holkindsch
fabrikaat, doch verschillende onderdeden
leant en klaar uit het buitenland betrekken,
met achterstelling van het Nederlandsche.
zelfs hel Hollandsche niet eens willen beproe
ven en liet reeds afkammen vóór ze het zelfs
gezien hebben.
Ta, men is zelfs zoo ver gegaan, dat een
huitonlandsche fabriek hier in Holland een
"buiten la ndsch werkman moest zenden om de
reparation aan de in Nederland in. gebruik
zijnde magneto's te verrichten, omdat de fa
brikanten den consumenten ingepompt heb
ben, dat die buitenlander dé eenig goede is
Of een Hollander dat ook niet kan?
Andere nationaliteiten be voordeden de
eigen industrie in de eerste plaats waar ze
dit maar ecnigszins kunnen doen. Mocht dit
hij o!ns Nederlanders ook zoo zijn.
Actie Haagse h~ tramperso
neel. De Haagsche trambeambten eischten
in bet ultimatum algemeene loonsverbooging
met extra betaling voor overwerk-, nacht- en
.Zondagsarbeid; rechtspositie, lG-urigen ar
beidsdag, pensionneering met 2/3 van bet
loon op 60 jaren, vrijen dag per week, waar
van 13 op Zondag; 7 verlofdagen per jaar.
De eischen in liet ultimatum, waarvan In een
vorig nummer door ons werd melding ge
maald, kunnen nog nader hiermede worden
gepreciseerd, dat vook de conducteurs oen
loon van ƒ12 tot ƒ15 wordt geëischt, voor
de wagenbestuurders van 12,50 tot ƒ17,50,
voor de machine-poetsers, smeerders, ran
geerders en sjouwerlieden van ƒ11 tot ƒ14
pdr week. Voor nachtarbeid van het perso
neel der werkplaatsen wordt 50 voor Zon
dagsarbeid 100 boven het loon gevraagd.
Naar wij vernemen zal het trampersoneel
.Zaterdagavond a.s. wederom eene vergade
ring houden in vcb'band met de bij ultima
tum gestelde eischen.
Gisteren werd opgemerkt, dat op sommige
trams personen in burgerkleeding met een
-uniformpet op het hoofd dienst -deden als
trambestuurder, onder toezicht van een tram-
beambte
Gebrek aan werk. Te Oss zijn
aan de exportslagerij van de firma van der
•Berg 65 werklieden ontslagen wegens gebrek
aan werk.
Een oneerlijke klerk. De recht
bank tc Tiel veroordeelde den klerk J. J. C.
'8 die ten nadeele van zijn patroon, mr. S.
Rink, aldaar bedragen van resp. f 50 en f 60
weg nam, tot 2 maanden gevangenisstraf,
onder aftrek van de preventieve hechtenis.
Een zonderlinge inbreker. De
.rechtbank te Amsterdam heeft veroordeeld
lot 2 jaar gevangenisstraf fgecisclil was 4
jaar) den 38-jarigen schilder Joh. ten Kate
nit Lonneker, wegens diefstal van lakken,
verf en schildersgereedschap, ter waarde
van pl.m. f 300 in den nacht van 24 op 25
November ji. uit de schilderswerkplaats van
den heer J. Wilkens te Buiksloot. Het was -de
man op wien bij aanhouding de gekste din
gen maar toch ook een revolver met zes pa
tronen en een groi*3 collectie inbrekerswerk-
luige: bevonden %\er en. Het zonde' h.gsto
van al- was een massa papier waarop hij
slipt bock had gehouden van verschillende
in den laaisten iyd gepleegde inbraken, ook
van die in genoemde schi ders-werkplaats
niet alle -détails, lol zalis een teekening van
de plaatselijke gesteldheid. Die boekhouding
■bleek volkomen accuraat te zijn; immers al
wat daar was gememoreerd en gejournaii-
seerd werd ten huize vn zijn kost juffrouw
aanwezig bevonden
Arme drommel was de man niet; van zijn
verblijf in Indië had hq nog 1200 overge-
gaard en hier qp ile spaarbank «taan: docb
.dat geld wilde hq intact laten en daartoe
vond hij heter een zaak te Ifcginnen met goe
deren. die hii eigenhandig, fertolen had.
Diefstal van-een a an ge te eken
den brief. Naar het huis van bewaring te
*s Gravenhage is overgebracht een hulp-brie
venbesteller, die verdacht wordt zich te heb
ben schuldig gemaakt aan diefstal van een
a au gctcekcn de n brief. De aangehoudene moet
reeds bekend hebben. Op hoogst toevallige
wijze is de diefstal, die aan het hoofdpostkan
toor is voorgevallen, aan den dag gekomen.
De aangehouden postbeambte moet den
brief In een der zakken van zqr jas hebben
verborgen en daarna die jas aan een kapstok
hebben opgehangen. Bij het naar huis gaan
heeft hq echter bij vergissing den jas van een
zijner collega's aangetrokken. Toen mi de
postbeambte, wiens eigen jas aldus verdwe
nen was, den jas van den thans aangehou
dene aantrok, bemerkte hij in den zak van dat
kleedingsluk den venduisterden aanseloeken-
den brief. Aangifte volgde bij den directeur
van hett postkantoor eu spoedig was de ver
dachte postbeambte, wiens jas hem verraden
had. in handen der Dolilie.
Gevaarlijk spelletje. Men meldt
mt Bergem aan de Mkm. Gt.t
Hoe gevaarlijk hot is lichtvaardig met vuur-
wapenen om te gaan, bleek Woensdag we-
dcrom.
Bij L M aan den Bergerweg. alhier, zijn
eenige soldaten ingekwartierd. "Woensdag
avond waren zq in vredelievende stemming
bijeen Een hunner vond op het erf een buks.
Hij haalde de haan over. Hc-1 gaf geen knal,
zoodat gedhcht werd, zooals voor de hand lag
dat de bate niet geladen was. Gekscherend
zeide hii daarna tegen zijne kameraden: „nu
gaan jullie er an" erf zoo iets. Hij legde aan
en een schot viel. Een kameraad werd in het
«elaai onder het oo<? ge'roffen. zoodot de pa
tiënt herig bloedde. Er werd een noodverband
gelegd, waarna men ijlings naar den dokter
ring. De getroffene is daarna naaT hef hos
pitaal wan de Cadettenschool te Alkmaar over-
gebra rht.
De .persoon, die ecscholen heeft, is zeer oo-
dnr den indruk van dlit ongeluk.
Overreden. Gisterennamiddag wilde een
met netten geladen wagen op den Binnensingel
tc Vlaardingon uitwn":??! voor een automobiel.
Do netten haakten echter een op het trottoir
staanden kinderwagen, waarin een kindje van
•8 maanden lag, met het gevolg, d<at hei kind
trader den nellen wagen geslingerd en gedood
werd. Hot hoofd van het kind was verbrijzeld.
Aangereden Gislerehnaiahl is de
hear i. H- de Bol. agent der H. IJ. S. M.,
aan het station Rotterdam D. P. door eem
uit de richting Schiedam komende locomo
tief aangereden on tegen hef perron gewor
pen. Inwendig zwaar gekneusd werd hij per
brancard naar zijn woning vervoord. P" toe
stand is ernstig, doch niet levensgevaarlijk.
Verdronken. Woensdagavond is uit
het Zuider Buitcnspaarne te Haarlem opge
haald het lijkje van de 5-jarige Marietje Nieu-
wenhuizen, die sedert des morgens 10 uur uit
de ouderlijke woning aan he Zuider Buiten-
spaarne te Haarlem vermist werd. Onder hef
spel moet het kindje te water zijn geraakt.
Te Kralingsche veer, bij Rotterdam, is
gisterenmiddag het 8-jarig knaapje B. van
Wijngaarden, nabij de Zalm-markt, in de Maas
gevallen. Hoewel het kind spoedig opgerischt
werd en men terstond probeerde de levens
geesten weder op fe wekken, kon de te hulp
geroepen geneesheer uit IJsselmond slechts
den dood con^ateeren.
Te Wijhe is de arbeider H. R. in een
sloot verdronken. De man leed aan toeval
len en was aan 't maaien geveest
Vleeschvergiftiging. Er heb
ben zich te Leiden nieuwe gevallen (in het
geheel 20) van vleeschvergiftiging voorge
daan. Behalve het vleesch is ook een koperen
ketel, waarin de paaTdenslageT, uit wiens
winkel bet vleesch afkomstig was en waarin
hij het kookte, door de politie in beslag ge
nomen.
Onweer. Te EKloo (L.) sloeg de
bliksem in de woning van den landbouwer
L. W., die met twee dochters aam tafel zat
te eten. De tafel werd geheel versplinterd
en de drie personen bewusteloos geslagen.
Zij zijn gedeeltelijk verlamd.
School- en Kerknieuws.
Notarieel Staatsexamen te 's-Gravenhage.
7 Juli geslaagd, eerste gedeelte, H. A. A. van
Cranenburg, te LeidenJ. J. M. van Hussen, te
Ciujki tweede gedeelte, S. S. Boumn, te Mid
delburg.
Huldiging Ph. van der Ley.
Sedert 1883. dus 31 jaren lang, was de heer Ph.
van der Ley, directeur der Rijkskweekschool
voor onderwijzers te Haarlem, leeraar aan den
cursus ter opleiding voor de hoofdacte aldaar.
Gisteren legde de heer Van der Ley deze
laatste functie neer. Hem werd daarbij hulde
gebracht door leden van den cursus, den heer
Junnink en mej. Teenstra, door den directeur
voor het jaar 19131911 den heer Bussemaker
en door den schoolopziener den heer Sterck.
Vfed&zeggtngsschap in de school
leiding.
Door het hoofdbestuur van het Nederlandsch
Onderwijzersgenootschap is een schrijven ge
zonden aan de besturen der politieke partijen,
waarin verzocht wordt op de programma's dier
partijen te willen plaatsen het punt: Medezeg
gingschap van -de onderwijzers en onderwijze
ressen (niet-hoofden) in de schoolleiding.
In de toelichting wordt ma. gezegd, dat bij
het Nederlandsch Onderwijzers-Genootschap,
de grootste en oudste onderwijzerscorporatie in
Nederland, tellend 7218 leden, benevens bij bijna
alle andere onderwijzerscorporaties, sinds lang
het bc^l bestaat, dat het tegenwoordige arti
kel ?T der Wet op het lager onderwijs, ver
ouderd Is, en dat noodzakelijk Is in het belang
van "het onderwijs een wijziging van dat artikel
waarbij ook aan de niet-hoofden in het onder
wijzend personeel invloed gegeven wordt op
de regeling der schoólzaken.
Sind9 1906 heeft het hoofdbestuur de aan
dacht van regeering en Kamer op de ■urgentie
van een wijziging van artikel 21 gewezen en
het hoofdbestuur wijst er op, dal door verschil
lende Kamerleden thans die urgentie wordt in
gezien.
Volksonderwijs. Het jaarverslag
van de vereeniging Volksonderwijs meldt, dat
de vereeniging thans telt 283 afdeelingen met
22,529 leden, 8 correspondentschappen met 81
leden en 446 algemeene leden, totaal 23.056
leden. Er zijn in 1913 bijgekomen 65 afdeelin
gen en totaal 6172 leden.
Vr ij zinnige Zondagscholen.
In de te Groningen gehouden jaarvergadering
van de Vereeniging van vrijzinnige Zondag
scholen, stelde dr. H. L. Oort van Utrecht voor,
den voorzitter prof. dr. H. Oort te Leiden, die
tegen het einde van het jaar aftreedt als be
stuurslid, te benoemen tot eerelid. Dit voor
stel werd onder applaus aangenomen.
Mej. J. A. Wolters te Leiden bood den voor
zitter voor het vele, dat hij voor de Vereeniging
heeft gedaan, een nog te schilderen aquarel aan
van de omgeving, waarin prof. Oort thans werkt
Aanwezig waren vertegenwoordigers van 70
Zondagscholen.
De bespreking van het reglement leidde tot
een verwarde discussie, die in hoofdzaak liep
over de vraag, of de vereeniging zou worden
een autonome vereeniging dan wel een subcom
missie van den Protestantenbond. Ten slotte
werd in stemming gebracht een motie, waarbij
het bestuur werd verzocht en opgedragen met
het hoofdbestuur van den Protestantenbond
overleg te plegen, teneinde middelen te bera
men, die de Vereeniging van Vrijzinnige Zon
dagscholen autonoom maken-
Deze motie werd verworpen met 37 tegen 34
stemmen en 2 onthoudingen.
Nochtans zal het bestuur overwegen, wat het
zal hebben te doen.
Nederlandsch Zendelingen-
genootschap. Prof. Pijper opende de al
gemeene vergadering van "Woensdag met de
afgevaardigden der andere zendingscorporaties
en de gasten welkom te heeten. Ds. Grone-
meijer beantwoordt dien welkomsgroct.
Daarna wordt de algemeene instructie uitge
reikt aan de Zendelingartsen J. W. Hartgerink
en A. Nortïer aan de zendelingdiaconessen T.
Smit en P. "Wiinekes en de zendeling-onderwij
zeres J. van der Endt.
Hij bidt hun in Hzondere mate Gods zegen
toe op hunnen toekomstigen arbeid. Dr. Gun
ning spreekt hen toe namens de directie, en de
heer Craemer litt ennd. namens den Studcnten-
Zendmgsbon L
Dr. A M. Brouwer spreekt over het verband
tusschen In- en "Uitwendige Zending.
De Uitwendige Zending heeft de kerk in het
Vaderland noodig. Zij heeft alk belang bij een
kerk. waarin krachtig geestelijk leven gevonden
wordt en dus bij den arbeid der Inwendige Zen
ding, die het geestelijk leven in de kerk ver
sterkt.
De Inwendige Zending heeft daartegenover de
Uitwendige Zending noodig Wanneer men ar
beidt om in de no odea in de heidenwereld te
voorzien, goat men ook denken aan de behoef
ten in de naaste omgeving Waar zendingsbe-
■langsiellmg is, neemt het gel ooisleven toe.
De leerlingen der Zendingsschool worden om
dit nauwe verband gedurende een gedeelte hun
ner zomervacantip gedetacheerd bij een der in
richtingen voor Inwendige Zending hier te
lande.
Tenslotte vraagt Spr. of het niet mogelijk en
werschelijk is, eenig verband te leggen tus-
schen de opleiding van de arbeiders crp het
zendingsveid en die op het terrein der Inwen
dige Zending.
Door verschillende sprekers wordt gébruik
gemaakt van de gelegenheid om vragen te stel
len.
De tweede zitting op Woensdag 8 Juli wordt
geopend met het zingen van Psalm 86 5.
Namens de Commissie tot het nazien der jaar-
Tekening over T913 brengt Ds. Stegemon van
Wagenborgen rapport uit.
De uitgaven bedroegen 198549,854 en de
inkomsten f 183.995.70. zoodat het een voordee-
lig verschil is van 447.65 De ontvangen 7e-
gaten maken het cijfer der inkomsten hoog.
veroorloven tot bizondere maatregelen.... maar
oefenen op de geregelde Inkomsten een nadee-
ligen invloed. Zonder die legaten en de bizon
dere maatregelen zouden de inkomst en ƒ20,000
beneden de uitgaven zün gebleven. De bijdragen
van Hulpgenoolschappen, waaronder begrepen
zrjn kerkelijke en andere Commissies, zijn ge
stegen van 15.945 in 1.912 tot T 17J*12 In 1913.
De uitgaven voor de Minohassa waren hooger
dan geraamd was. omdst de scholen meer
kostten. Daarentegen bleef de Posso-Zending
Tulm 30O0 beneden de raming tengevolge van
toenemende bijdragen der bevolking- Het over
schot der rekening is gebrmkl voor verschil
lende reserves.
De rekening wordt goedgekeurd onder dank
betuiging aan den waarnemenden Thesauri er
Ds. Van der Giosen. en den tegenwoord?gen
Thesaurier, den heer Jan Visser Jac.zn., even
als aan de fmanoeéle commissie, den boekhou
der Méifman en den edmfrrstrateur Spruiit.
Namens de Commissie tot het nazein der
voorloopige raming voor 1915 brengt Ds. Lam
ping van Naaldwijk rapport uit. De uitgaven
worden geraamd op f 169.513.
Tot tertius-voorzitter f jaarvergadering 1917)
wordt gekozen Prol. Dr Th. Obbrnk te Utrecht
tot Secundus-redenaar (Jaarvergadering 1916)
Ds. J. Gouverneur te Zierikzee.
Tol leden van het Hoofdbestuur worden her
benoemd: Ds. P. de Buc 1e Leeuwarden, Mr-
Abm. van der Hoeven te RotterdamJhr. Mr.
B. C. de Jonge te 's GravenhngeDs. J. Henri
Led eb oer 1e Amsterdam: Prof. Dr. H. Th. Ob-
bink 1e Utrecht; "Mr. J. H.#W. Swellengrebel 1e
Rotterdam; Prob Dr. K. van Veldhuizen te
Groningen -en Ds. C. L. Voorhoeve te Vlissan-
gen, en benoemd: Dr. G. van Eijsselsteijn en
Dr. J. A. vor der Hake te Rotterdamen Ds.
A. J. Martena te Zevenaar.
Namens de Redactie van het Maandbericht en
het tijdschrift „Mededeelingen" brengt Br-
Reuws verslag uit. De oplaag van het Maand
bericht is 11000 exemplaren cGe der Mededee-
llngen 350. Het tijdschrift werkt nog steeds met
een tekort. Do vergadering verklaart prijs te
stellen op dit tijdschrift, en dank de redactie
voor haren azbeld.
De Baad van Utrecht hield gisteren-
middag een vergadering. De Baad beschikte
op prae-advles van B. en "W., afwijzend op
een adres van de TJtrechtsche af deeling van
den Bond van Nederlandsche Onderwijzers,
Inzake teruggaaf van stortingen in het ge
meentelijk wedjuwen- en weezenpensioen-
fonds.
Goedgekeurd werd een voordracht om voor
het haMjaar Mei-November 1914 een subsi
die te verleenen van f 250 voor den auto-
dienst HarmeienUtrecht v. v.
Uitvoerige besprekingen hadden plaats
over een versoek van het bestuur van de
afdeeftng Utrecht van den Bond van Ned.
Onderwijzers om een fubaidk der gemeente
voor bet vacaptkihinderfeeth Door an 75K»
werd voorgesteld afwijzend te beschikken
daar het hier geen zaak gofd van algemeen
belang. De Raad verecnigde zich evenwel met
een voorstel van de heeren Werker en Kctt-
litz om f 500 subsidie tc verleenen.
Door den wethouder van Onderwijs werd
meegedeeld, dat voordrachten tc wachten
zijn voor den bouw van drie of vier nieuwe
scholen, van speelplaatsen, bewaarscholen,
enz.
B a a r n. De overleden oud-gouverneur-
generaal van Ned.-Indië jhr. v. d. Wyck, die
74 jaar oud werd. was vóór hij den troon van
Buitenzorg van 1893 tot 1899 bezdtte, bij het
binnenlandsch bestuur van den laagsten tot
den hoogsten rang wenkza am.
Na eenigen tijd als ambtenaar bij de In
dische secretarie en bij het dep. van binnenl.
bestuur te zijn geplaatst geweest, was hij
achtereenvolgens o-a,. secretaris van Batavia,
assistent-resident van Soerakarta en Buiten
zorg. resident van Tegal en vam Soerabaia,
daarna lid en vice-president van den Raad
van Indië en ten slotte gouverneur-generaal.
In dit hoogc ambt ontving hij als blijken van
diensterkenning den graad van commandeur
en in 1S98 van grootkruis van den Nederl.
Leeuw.
Als assistent-resident kreeg hij een tevre-
denlicidsbe tui ging voor zijn verdienstelijk ge
drag hij de beteugeling van ongeregeldhe
den in 1878 op een particulier land.
In Indië was hij voorzitter van het Roode
Km is-comité daar te lande.
Na zijn vestiging hier te lande werd hij
gekozen tot lid dér Eerste Kamer voor Noord-
Holland, maar hq bedankte omdat hij zich
nimmer tot de politiek aangetrokken voelde,
hoewel hij gematigd liberale beginselen was
toegedaan.
Bekend is 'l hoe jhr. van der Wyck na
terugkeer hier te lande zijn naam, medewer
king en werkkracht gaf aan verschillende
instellingen op het gebied van industrie,
handel, crediet, Indische nijverheid, toon
kunst en andc-re nuttige vereenigingon.
O.a. was hij voorzitter van de vereeniging
van Nederl. Ridderorden, commissaris der
Stoomvaart-Mij. .Nederland". voorzitter-
commissaris van de Westlnndsche Hypotheek
bank. president-commissaris, later commissa
ris der Kon I'etroleummaatscbappq, voorzit
ter van het Diligentinconcert en van de Ver.
„Het Residentieorkest".
Dc teraardebestelling zal te Den Haag, ver
moedelijk Zaterdag a.s., plaats hebben.
Raadsvergadering.
De Gemeenteraad zal Dinsdagavond half 9
eene openbare vergadering houden.
Garnizoen.
De le luitenant L. A. A. H. Weytland
van het le reg. huzaren, gedetacheerd bij de
rijschool alhier, wordt met 1 October a.s.
overgeplaatst naar Ede.
Overgangs-examene H. B. S.
Klasse T (50 leerl.)
Bevorderd naar kl. H: G. van Alphen, M.
Carp en tier Ailing, A. P. C. Baartman, F. van
Beever, V. H. van den Bergh, P. A. J. Bischolf,
Corn. L. H. de Bode, A. F. J. Broekhoff, H.
A. Cadée, P. C. Ebbink, A. J. F. van "Weezei
Errens, Th. Evekink, J. C. E. Gaemers, T. A.
M. Harterink, A. C Hogervorst, W. J. H. de
Jong, J. II. Kets, A. Klasser, W. Kruis, D. J.
A. Middelburg, C. OKemans, D. Recter, R. C.
A. Sdhueler, N. J. C. Smit, M. Stas, C. K
Suermondt, Th. B- Sukkel, J. P. Tiddens. L.
Verhoef, LI. D. Vogelenzang, N. J. van der
Voort, G J. van der Werf, H. J. J. Woudstra.
Voorwaardelijk bevorderd: B. H. Bierman,
J. E. de Groot, H. van der Laan en P. Buys.
Niet bevorderd 13.
Klasse II <35 leerlingen).
Bevorderd naar klasse HI: W. van Achter
bergt J.Wz,, W. van Achterbergh Pz., D. de
Roo van Aldewe>nek!, M'. dc Bruin, P. J. van
Eemdenhurg. C L. Juriing, J. C Knoppers, M.
C. Kok, Adr\ L. Kolff, C. A. Kruis, J. W.
Meijer, F. J. Ph. du Quesne van Bruchem, P.
W. Schoemoker, J. P. W. Snoep, L. Caomans
de Ruiter, K. Drijbe.r, Steventiesn J. von Hen-
ning. D. Langereis, Th. Lap, H- A. Middel
burg, H. J. Prakke, H. van Schreven, J. A.
Verhoef, J. Vclh, A. J. dc Wilde, P. Wink.
Voorwaardelijk bevorderd: F. B de Bruijn,
A. P. Hotz en F. Rnoote.
Niet bevorderd 6.
Klasse Hl <3G leerlingen).
Bevorderd naar klasse TV,
J. J. M. Bal; Odavie van deu Bergh; J. Bïr-
nie; H- BoeA; C W. J- iBruens; J. van den Don
ker; J. C van Heijcop teD Ham;
W. van Hasclen; A. J. M. flolmer; J. R. Koer-
selinan; J. F. Koudïjs; J. vafn der Lijn; W. A
J. Maarlevdd; Adolph van der Mcijden; G. A.
Mnijs; J. J. Peelers; Nelly Schokker; M. C
Smit; Anna Stas G. A. Stolk; W. A. van Slraa-
ten: P. G. Teerinik; "Veerman; N. J. C.
Versluïjs; J. "W. P. "Wassenberg en J. G. C. P.
van der "Werf.
Voorwaardelijk bevorderd J. Oostermeijer.
Niet bevorderd 6
Klasse TV (27 leerL en 1 toch oord er cs).
Bevorderd naar kl. V.
T. W. de Tourton Bruyns, W. C. van Eek,
J. Honen van dc Heide, A. Harsman, R. »Y. J.
Jerrtindk, Com Kolff, W. G A. Kroes, J- Lans,
H. M. Lefébure, H. Oen, C Oey, G". H. Roti,
(Marge Sdhokker, Sophia Schoon, J. A.
van Senden W. vam Spioged, L. Stas, G. L.
van Straat en, Anth. de Vries, J. Wolfswinkel.
I. M. van Zeventer. A. J. A. Schoevers. Bene
vens de toehoorderes Elize dc Boy van Znyde-
wijn.
Voorwaardelijk bevorderdW. J. van den
Bea-g en S. W. de Veer, Niet bevorderd 8.
Feestviering H. S. M.
Door de directie der H. S. M. is als
„vrije dag" voor de werkplaatsen aangeg*»
ven 10 September.
In verband met deoe beslissing is de feest
viering alhier ter viering van het 75-jarig
bestaan der -Maatschappij welke bepaald
was op Maandag 21 September, gebracht op
Zaterdag 19 September-
Oud-Kathoüek Seminarium.
•- Gisteren iponderdag) was de promotte-
fyü tn primitdeeliiLfl in het 0.-K. Semina
rium, Muurhuizen. Van de twaalf studiosi
werden elf bevorderd.
Bij deze feestelijke plechtigheid waren aan
wezig de aartsbisschop van Utrecht ingr. G»
Gul en de bisschop van Haarlem mgr. M.
Prins zoomede alle geestelijken van Neder
land en pastoor Fatome uit Nantes (Frank
rijk.)
Gemeentelyke Crediet bank.
Wij hebben reeds meegedeeld, dat gis
terenmiddag ten Raadhuize de heer Simons,
oud-wethouder van den Haag een expos^
gegeven heeft van de door de Vereen, vati
NederL gemeenten op te richten Gemeente*
lijke Credietbank.
Spreker begon met zijn leedwezen uit to
drukken dat zoo weinig gemeentebesturen
aan de uitnoodiging tot bijwoning dezer bö»
sprekingen hadden gehoor gegeven (behalve
Amersfoort waren slechts de Bilt en Rhenen
vertegenwoordigd). Te meer speet spr. zulks
omdat er eenige wrijving beslaat tusschon
de groot ure en de kleinere gemeenten. Dezé
laatste willen een afzonderlijke vereeniging
oprichten, daar zij meenen, dat hun belan
gen te veel uiteenloopcn met die der groote-
re gemeenten. Spr. bestrijdt 2ulks wijzende
op Duitschland, waar het lidmaatschap der
vereeniging openstaat voor gomeenten met
minstens 25.000 zielen (in ons land voor ge
meenten met minstens 10.000 zielen), terwijl
kleinere gemeenten in combinatie lid kun
nen worden. Een zekere grens moet gesteld
worden omdat kleinere gemeenten bezwaar
lijk contributie (minimum f 50) kunnen op
brengen.
Niettemin wilde spr. de kleinere gemeenten
laten prolitcercn van de aan de Vereeniging
verbonden voordcelen, mits zij daarvoor daö
ook betalen. Ook het bestuur wilde die rich
ting uit maar de pogingen zijn mislukt en
naar het schijnt zal een nieuwe vereeniging
van 'kleinere gemeenten opgericht worden.
Na in herinnering gebracht te hebben, dat
de Vereeniging ook reeds een Centraal Bu
reau v. Verificatie opgericht heeft, komt spr.
tot zijn eigenlijk onderwerp, de gemeente
lijke credietbank waarvan hij de voordcelen
uiteenzet.
Deze hank zal zijn ontstaan le danken heb
ben aan de steeds stijgende behoefte der ge
meenten aan geld. De Vereeniging meende
dat het op haar weg lag te onderzoeken of
de gemeenten onderling niet dc voordeelcu
zouden kunnen genieten, welke thans den
bankiers ten goede komen.
In een circulaire van 8 Mei, welke spr. ver
der commentarieert, wordt drt idee nader
uitgewerkt en ook de medewerking der klei
nere gemeenten opengesteld.
Aan gemeente, die tijdelijk geld moeten
opnemen, zou de Gem. Credietbank geld
kunnen foumeeren tegen promesse-disconto
zonder commissieloon en profiteeren van het
wisseldisconto. Gemeenten die geld disponi
bel hebben, kunnen dit toevertrouwen aan dc
Bank.
De Vereeniging zou in de gelegenheid zijn
in de voornaamste steden bij bankiers het
geld te doen storten, in Amersfoort bijv. bij
het Amersf. Wissel- en Effectenkantoor.
Ook zou het voor de gemeente van belang
zijn, dat zij rekening courant zou kunnen
krijgen, e'en blaneo-crediet tot zeker bedrag.
Overwogen wordt nog bet aanleggen van
een gemeentelijk Grootboek, gelijk reeds In
België bestaat, waar ook zij die slechts klei
ne sommen disponibel hebben, zich elders
kunnen interesseeren bq gemeenteleenlngen.
In Bclgié is in 1913 12.000.000 bijgeschreven.
liet risico bij de te stichten Bank zou zeer
gering zijn om de volgende redenen.
1. De Bank verleent geld op lange termij
nen en sluit met gemeeuten, provinciën en
misschien ook waterschappen, allen dus first
class debiteuren.
2. Als commissarissen zonden optreden le
den van Dagelijksche Besturen door de le
den te kiezen, plus eenige vakmenschen.
3. Voor controle zal oen accountant aange
steld worden.
4. Directeuren moeten zekerheid stellen.
5. Bureaukosten enz. zouden gering zijn
daar de Bank gevestigd kan worden in het
zelfde gebouw (Mauritskade, den Haag) waar
thans reeds het bureau der Vereeniging en
het Bureau voor Verificatie ondergebracht
zijn, zoodat de kosten voor huishuur enz.
over 3 diensten aangeslagen konden worden,
later misschien 4 als er ook nog een Cen
trale Hyp. Bank bij mocht komen.
De heer Simons is bereid voorloopig ge
heel alleen de Directie te voeren; eerst bij
toenemenden blom zou een 2e Directeur be
hoeven aangesteld te worden.
6. In het ontwerp-statuten wordt voorge
steld, dat als dividend uitgekeerd zou wor
den 5 voor het gestort kapitaal, terwijl dc
rest gebmikt zou worden voor volstorting
der aandeelen, welke nominaal t 1000 zijn
waarvan 10 te storten. Het risico voor aan
sprakelijkheid voor de volstorting wordt zoo
veel mogelijk beperkt. Art. 36 zegt. dat in
dien het gestort kapitaal een verlies van
80 heeft ondergaan, is leder bevoegd een
ledenvergadering hijeen tc roepen, waar be
sloten zal worden over bet al of niet voort
bestaan van de Bank. Er kan dos reeds Ge
liquideerd worden indien er van de gestorte
10 80 dus eigenlijk slecht 8 verlo
ren is. Zelfs wordt dit percentage misschien
nog verlaagd.
Nadat spr. nog medegedeeld heeft, dat
reeds een aantal gemeenten met totaal 244
aandeelen (o.a. Amersfoort met 30) toegetre
den zijn en met vele andere nog onderhan
deld wordt, eindigt hij zijn rede met dank
aan de aanwezigen voor hun tegenwoordig
heid en aan de gemeente en den burgemees
ter van Amersfoort voor de verleende gast
vrijheid.
Landbouwleeraars.
Morgenmiddag wordt ln Hotel Belch-
mann een vergadering gehouden van land*
bouwleeraars onder voorzitterschap van dén
heer van der Zande ter bespreking van dè
resultaten der wintercurousson
Proefstation V. P. N.
In zijn Memorie van Antwoord schrijft
de Minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel omtrent het uroef-fokstation, tevens
