V
jdewrten eerbied hoofddeksel sabel en ridder
orden op bet lijkkleed. In diepen rouw ontwa
ren wij op de beide voor haar bestemde ze-
«ets mevr cru w de weduwe Thomson en hare
Aschner. De roawplechtigheid zelve neemt,
daar alles zeer precies (geregeld is, een snel
■'yerloop.
Zeldzaam indrukwekkend zijn de weinige
/KJgertbTÏÏdken, waarbinnen het stoffelijk over
schot onder de tonen der treurmuziek en het
eerc-satuut der militairen het rouwpaviljoen
/wordt fiina en gedragen en op de katafalk ge
plaatst.
Door den hoofd eer cmonde>meest er. den
(Waarnemenden adjuderrt van den bevelheb
ber «n de le militaire afd-eehng worden de na-
!men der kransleggers met lniden stem afge-
'woepen.
Het zijn de le lurtenants G. A- Visser, tt J.
(•yan Steensel van der Aa, P. Keg en H. C. v. d.
Ëi, allen wm het 7e regiment infanterie, en de
cede luitenants P. Smits en P. van Ext er,
den van het 2e regiment vering-artillerie,
'die Mer als ceremoniemeesters uitstékende
idiensien bewijzen, zoodat de geheele plechtig-
<heid uitnemend verloopt.
Majoor Ridder van Rojppard, die H. M. de
jKoningin bij den doortocht van bet hoffelijk
^Oversdiot te Amsterdam vertegenwoordigd,
legt op de MjQcbaiar namens de Landsvrouwe
'een bloemenkrans. Aangrijpend is het oogen-
bük waarop mevrouw Thomson, diep ont
roerd. haar krans ncderlegt.
Rede wan den minister van oorlog
Die minister van oorlog hield thans de
tvtolgendfe rede:
„Aber Thomson gefailefri". Nog klinken, als
een jammerklacht door de telefoon overge
bracht, die woorden mij ifn het oor. Het was
In dfen rtamiddiag van den 15d'en Juni, dat do
tijding mij bereikte; zij vormde het aangrij
pende slot. vam de mektedeehng, dat dien
jmorgen de aanval op Dunatzzo was afgesla
gen.
Aan de juistheid van hot bordciht viel akürfci
'niet meer te twijfelen.
De Nederlander, op wien het oog van heel
do wereld was gericht, omdat. ooo van
temamd, van hem werd verwacht, dat hij
orde zou weten te scheppen in een verwar-
Htèn toestand, waarin het ongelukkige Alba
nië zich bevindt, was daar plotseling onlt-
nukt aan de taak, dae hij zich had opgelegd,
aan den vorst, die in hem een vertrouwd
raadsman had gevonden, aaai het volk, waar
van een groot gedeelte hoopvol tot hem op
zag. Aan ons land ontviel een zijner meest
begaafde zonen; aan ons leger eeta officier
van buitengewone bekwaamheid, de voorste
Sn de rij op den weg naar de weerbaar-
beüd van gansch een volk.
En waarom dat?
t "Waahom moest het bloed van een der on
zen een bodem drenken, die ons vreemd is?
i Hot was toch niet in Nederlandschen
dienst, dat Thomson het leven liet.
Het waren geen Nederlandsche belangen,
waarvoor hij zijn schier onuitputtelijk werk
bracht, zijn groote energie, zijn veelzijdige
falenten ten beste gaf.
i UnddrdaacL een tastbaar' voordeel is voor
Üe kleine groep mannen, die daar ginds de
eer van den N ederkmdscheai naam boog
Koudl, niet te behalen.
Hot doel, waanwr zij zkh, <ïe roepstem
Volgende der zes bétrokken mogendheden, be
schikbaar stelden, reikte kooger.
Want zwak in aantal, misdeeld van htöp-
tmddelen, hebben zij daar een belangrijke
bijdrage weten te leveren tot de onlwflske-
Sngsgescbiedenis der menschheid.
In weerwil van ruwe onderbreking van hun
werk, staan die mannen nog altijd daar in
den. dienst der beschaving.
Wanneer mem bedenkt, dat de cuïluur
wolken van Europa eeuwen hebben noodig
Gehad om zich uit don toestand dér middel-
ïteuwen op te werken tot het peil van orrtwik-
kéhng en bcsdhaviag. dat thans is bereikt,
dan vraagt men zich of of het den Balkan-
voUkeren zal gegeven zijn den weg van het
Oosten naar het westen in sneller tempo af
Be leggen.
Dat echter in het eihd de rechtsbegrippen,
sociale en eeonotrttsche opvattingen van
«nzjen tid rich ook daar zuRen baanbreken,
1^*1 niet aan twijfel onderhevig zijn.
En wanneer dan later dé geschiedschrij
ver de wording van dén rechtsstaat, ook in
Albanië, zal hebben op te teekenen, dan zal
bijnict een gevoel van eerbied hobben te
Harwijlen bij de episode, waarin een handvol
wakkere mennen uit het Noordén. Neder-
femdsdhte officieren, eerlijk en oprecht, een
voudig en standvastig, arbeidende aan wat
lij him plicht achtten, er naar streefden
jordo te brengen in den chaos, te breidelen
bet ruwe recht van den sterkste. Dan zal
hij niet verzuimen hulde te brengen aan die
mannen, en bovenal zal hé# de naam van
Thomson zijn, waaraan hij een bladzijde in
rijn geschiedboek zal hebben te wijden.
Toén de tijding van zijn dood in Nederland
zich verbreidde, was er diepe ontroering in
hat land. Na de met spanning gevolgde ge
beurtenissen, die rich ginder afspeelden, was
er trots verschil van metening op velerlei
gefcoed een oogenblik, dat door héél ons
volk één gdijk gestemde trüïmg voer.
Dat oogenfl'lik heeft de regeering willen
vastgrijpen. Dat feit gaf haar aanleiding het
,°rs'cr9dl0t dézen uitstékenden
Nederlander onder Nedériandsrihe vlag te
toen vervoeren naar den vaderkundschen
oodem.
j*5®*"' in h<* oode Amsterdam, waar de
«"1*. Wter waar wij
«tet stoffelijk orandrat op den sasten wal
TV r4 mocderl;,I*i *n ontvang nemen, is
Mdter regccnm? een behoefte en een pJicht
t^eerM^rge Mde te brengen aan de na-
wT" man- wiens dlo<*1 te-
t'"':cfl0n een symbool ou
ter notion afe eenheid J
de commandant ™n
bet veldleger de hntenant-^neraal G A Buhl-
»in die namens het leger spreekt. Vervolgen,
wordt gesproken namens het gemeentebestuur
Amsterdam, het gemeentebestuur van
iVoorscfioten, namens de Grieksche regeerring
'door den consul-generaal van Griekenland,
t.Öen heer R. Lehmann, namens de Unie-libe
rale Kamerfractie door rar. De Meester, na-
'vnens de Hoogere Krijgsschool, namens dé Ne-
'derlandsdhe officieren in Albanië door kapi
tein Sar, voorts namens de VrijriUrtige Kies-
vereenSginig te Leeuwarden, de NedeiL ver*
ee na ging ,,Ons Leger". Namens hef hoofdbe
stuur der vereeniging Voïlcsweerhaorbeid" en
ook namens de Nederlandsche Pad^'indersor-
gandsatie sprak de heer A. E. Dudok van
HeeL
Uit naam van bovengenoemde vereenigangen
legde deze ten slotte een palmtak op de lijk
kist neder.
Tenslotte werd nog namens de afd. Am
sterdam van den Koninklijken Nederland-
schen Bond van Onderofficieren het woord
gevoerd.
Alle vertegenwoordigers van vereenigin-
gen en corporaties legden de bloemen of
palmtakken neder, die, naast hunne woor
den getuigenis aflegden van de eerbied en
dankbaarheid der natie in al hare gelederen
voor den grooten landgenoot.
Nadat alle redevoeringen waren uitgespro
ken, volgde de kranslegging door particulie
ren en verschillende burgerlijke en militaire
corporaties.
Niet zoodra was de laatste palmtak op de
baar neder gelegd, of mevrouw Thomson
werd door den bevelhebber van de Eerste
Militaire Afdeeling, den generaal-majoor A.
R. Ophorst naar haar rijtuig geleid, waar
mede tegelijkertijd het teeken werd gegeven,
datde rouwplechtigheid was afgeloopen.
Inmiddels hadden zich reeds tijdens de
plechtigheid de slippendragers aan weerszij
den van de Katafalk gesteld, front makende
naar T Westen; het waren kolonel A. van der
Moer van de ngeneeskundigen dienst, kolo
nel J. E. Ranneft van de artillerie, kolonel
W. J. A. Colthoff van de genie en kolonel "W.
P. van Leeuwen van de intendance.
Plechtig wordt nn het stoffelijk overschot
van de Katafalk naar den lijkwagen gedra-
Sen-
Ook dif deel van de ceremonie is zeer
ontroerend, want middellerwijl doet zich aan
grijpende treurmuziek hooren en staat het
gansche detachement als van staal en brengt
als één man den gevallen hoofdofficier het
eeresaluut.
De veertien onderofficieren van het garni
zoen Amsterdam, waarvan 8 van de infan
terie, 2 van de cavalerie en 4 van de artille
rie, schrijden naast en nitwaarts van de bur
gerdragers en als het lijk in den wagen is
geplaatst, plaatsen rij zich ter weerszijden
daarvan, aan elke zijde 7, in volgorde van
infanterie, cavalerie, artillerie en steeds en
steeds voldoendo nitwaarts van de slippen-
dragers.
ï>a!n stelt dé stoet rich op. Wél had de po
litic roden om alle moegelijke maatregelen
te nemen om den weg in den letterlijken ri"n
des woords schoon te houden, want welken
Amsterdammer heugt *t zulk een militair
schouwspel té hébben bijgewoond. Duizenden
badkfén rich langs dén weg. die dé stioet zou
nemen, opgesteld en wachtten i(n de reeds
warme morgenzon geduldig op het oogenblik,
waarop rij. eerbiedig het hoofd ontblootend
een laatsteo groet aan NeerJemTs nationale
héftd konden bréngen. Reeds had rich mid
delerwijl de stoet, onder bevél van kolonel
D W. de Jager, conamaaidanlt van het 7de
«rfaajfcerié-brigajdé, aüs volgt apgcstekL mn-
riek van. hot 7e reg. inf., daarna comman
dant VTLdé infanterie-hrigadé met rijn staf,
vervolgens ©en .gewapend detachement infan
terie, onrmxkMlijik gevolgd door die hoofdbe-
djér>™>g van den lijkstoet, de lijkwagen e. a.,
de fcranseaiwagen, de officieren in hét g&mi-
zrien Amsterdam (c. q. ook vam de zeemacht.)
dé afvaardigingen, corporaties en partioo-
beren en een oogewapend detachement ca
valerie en vcsting-artüïerié.
Daarna volgde de faaniHfie van wijdén hrit.-
kol. Thomson, de Officieren van het garni
zoen en andere officieren, de officieren der
Kom. Ned. Marine, gen.-maj. H. J. v. Oordt;*
prof. G. A. va/n Hamel, lid Tweede Kamer:
prof. dr. E. C. van Leersum; aifgev. van de
vrijz.- propaganda-ver„De Jonge Liberalen"
te Rotterdam, een deputatie van de rechter
lijke macht te Amsterdam (mr. Simon, mr
J. C. baron Baud en mr. H. Smeeage); dr.
Hendrik Muller afls persoonlijk vertegenwoor
diger der vroegöde strijders in Zuid-Afrika;
de senaat von het Amaterd. studorttencorps
én nog tal van andere deputaties.
Pledhtig trok in de volmaaktste orde de lan
ge stoet langs Oosterdoksluisde Ruyterkade,
hot westelijk spoorwegviaduct naar het Cen
traalstation.
Nog dient vermeld, dat de stoeit gesloten
word door een geëncadreed detachement ca -
valerile te voet, ondier bevel van een luite
nant ter sterkte van 50 hoofden, en een com
pagnie vesting-art. ter sterkte van 100 hoef
den.
Over dlo aankomst op hét C. S., vanwaar
de rouwtrein te 12.19 zou vertrekken, zoo
mode over de plechtigheid aan de Handels-
kade zelve nog, in öen volgend nummer.
De Hoofdredacteur van de
.Groene"Omtrent het heengaan van mr.
H- Wiessing als hoofdredacteur van het week
blad ,J0e Amsterdammer" (De Groene) ver
nemen wij nog het volgende:
De heer Wiessing heeft met ingang van 1
Januari 1914 na langdurigen strijd rijn ont
slag als hoofdredacteur gekregen. De kern
van den strijd was, de wensch van de direc
tie om medezeggingskracht te hebben in zaken
van redactie. Hiertegen heeft de heer Wies
sing zie hsteeds verzet.
De heer Wiessing is nu voornemens een
nieuw onafhankelijk weekblad in den geest
van de „Groene" op te richten, en heeft de
medewerkers van de „Groene" hiervan in
kennis gesteld.
Naar wij vernemen zullen vele medewer
kers van de „Groene" den heer Wiessing
steunen, en hebben zij zich bereid verklaard
als medewerker voor het nieuwe weekblad
op te treden.
De heer L. Simons, van de Wereldbiblio
theek treedt als uitgever op.
De Amh. Crt. geeft thans een tegen
spraak van haar bericht, als zou de heer So
ring ontslag hebben gevraagd als directeur
van de strafgevangenis te Arnhem.
Gedenktoeken Qnatre-Bras. De
plaatselijke commissie te Rotterdam voor het
oprichten van een gedenkteeken te Qnatre-
Bras bestaat uit de heeren: A. N. C. T. van
Buren, voorzitter; S. van den Berg Jr., D. G.
van iBeuningcn, P. Bredius, A. Ed. Dinger, mr.
J. van flobokeo, mr. A. van der Hoeven, C.
Kolff, H. J. Knottenbelt Azn., D. H. Havelaar,
mr. W. A. Mees, Ph. van Ommeren Jr., B.
Ru vs, C. W. F. T. baron Sweerls de Land as
Wyborgh, mr. W. Suermondt LznM. Taudin
Chabot, penningmeester, en J. W. Wijnands,
secretaris.
De Pestb'estrijding. In het Page-
hnis aan het Lange Voorhout te 's-Gravenha-
ge. heeft Maandag het personeel dier pest-
bestrijdingsambulances, dat heden te 4.22 van
het Staatsspoorstation vertrekt om den 16en
te Genua op de „Rembrandt" scheep te gaan.
afscheid genomen. Het bestaat uit hoofdzuster
H- van Harreveld met de zusters H. Karssen
en P. G. Nieuwaal van ambulance IH en
hoofdzuster G. Joon met de zusters A. E. M.
Kurtz en A. M. E. Monsces van ambulance
IV. De laatsfe is mede geweest met de laatste
Servische ambulance onder dr. Lingbeek en
ontving xrit dien hoofde thans de Roode Kruis
medaille uit handen van den waarnemenden
onder-voorzitter van het Roode Kruis, jhr.
O. J. A. Repelaer van Driel, die de zusters
toesprak en namens het Roode Kruis zijn
beste wcnschen voor het welslagen van het
moeilijke werk uitte.
Ook werd gesproken door den oud-resi
dent, den heer De Bruyn Kops, namens de
Vereeniging van Ambtenaren bij het binnen-
landsch bestuur, en het Centraal Comité tot
Steunverleening, hij afwezigheid van den
voorzitter, baron Quarles de Quarles.
Zuster Joon dankte mede uit naam harer
collega's voor de ondervonden vriendelijk
heden.
Een aantal bekende persoonlijkheden op
het gebied der Roode Kruis- en pestbestrij-
dingsbeweging was bij dit afscheid tegen
woordig.
Zeehospitium te Katwijk.
Gisteren werd geopend te Katwijk aan Zee het
nieuwe paviljoen van het Zeehospitium al
daar.
Door een Koninklijke gift van f 250.000 van
mevrouw de douairière jhr. mr. van Nispen
tot Pannerden geb. Blankenheym te Rotter
dam, aan de tuberculosevereeniging te dier
plaatse, daartoe in staat gesteld, werd dit
gebouw dat den naam draagt van „Maria Ca
rolina Blankenheym-paviljoen" op een ter
rein aan zee gebouwd. Het gebouw heeft een
T-vorm, terwijl het hoofdgebouw een U-vorm
heeft. Dadelijk wanneer men den hoofdin
gang binnentreedt, komt men in een ruime
vestibule van prachtig marmer opgetrokken,
waarin een groote marmeren steen den naam
van vereeniging en schenkster vermeldt.
Links en rechts van den hreeden gang be
vinden zich wachtkamers voor publiek en
hoofdverpleegsters, alsmede schoollokaal,
spreekkamer, dokter en verband- en onder-
zoekkamcr.
Op de zijgangen bevinden zich 4 zalen elk
met 12 bedden en de daaraan verbonden lig-
hallen. De zaien, zoowel als de Hallen kunnen
verwarmd worden. Er is plaats voor 48 kin
deren van 414 jaar van allerlei gezindten.
Aan de uiteinden der zalen bevinden zich
de hadinrichtingen, zoowel voor voet- als zit
baden. Ook treft men heneden nog aan 2 iso
leerkamers voor 1 of 2 kinderen-
Een ruime gang voert naar de eerste ver
dieping, waar rich de 1 >mcrs van -den dok
ter bevonden alsmede voor het verplegend en
en diens^personeeL
Voor allen rijn ook badkamers aanwezig.
Boven bevinden zich de reservoirs voor
warm en koud water. Het geheele gebouw
hééft electrische verlichting en centrale ver
warming. Verder heeft men stoomkeuken,
prachtige koelkamers en verder alles wat
voor een dergelijke grootscihe inrichting wen-
schelijk en noodig is. Het terrein waarop het
gebouw is verrezen is ruim 12 H. A. groot en
heerlijk gelegen aan Zee op het Z.-'W. De
ontwerper en architect er van is de heer
A. Nolen. ingenieur te Rotterdam. Aan 't
hoofd van deze inrichting staat mevr. dr.
van Dorp.
Overal in 't gebouw kan warm en koud
zeewater en gewoon water worden getapt.
Nog kan vermeld worden dat patiënten lij
dende aan prae-tuberculose ,aan scrophulose
en chirurgische tuberculose worden opgeno
men maar niet die met open longtuberculose.
De verpleegprijs per dag is f 1.50. Indien
dit niet betaald kan worden wordt met min
der genoegen genomen, zelfs tot f 1 A f 2 per
weck. Hetgeen dan aan f 1-50 per dag ont
breekt, wordt bijgepast le uit 't Exploitatie
fonds-, 2e door de Rotlerdamsche vereeniging
tot bestrijding van tuberculose; 3e uit het
Rijkssubsidie en ten 4e uit de opbrengst van
den verkoop der tuberculosebloemen.
Gisteren werd het paviljoen officieel ge
opend met een rede van den voorzitter van
de vereeniging tot bestrijding der tubercu
lose te Rotterdam, dr. H. Klinkert. Doordat
de commissie van beheer van het Zeehospi
tium kort geleden haar sewaardeerden voor
zitter, prof. Nolen door den dood verloor, had
de inwijdingsplechtigheid geen feestelijk ka
rakter, al waren tal van belangstellenden,
vooral uit Rotterdam, bijeen.
De staking bij de Haagsche tram
maatschappij.
Nn de relletjes in de stad, voornamelijk in
het centrum, toenemen, zijn er door de over
heid maatregelen genomen om over meerder
poiitie-personeel en maréchaussees te kunnen
beschikken op punten waar dat noodig zal
blijken. Dientengevolge is van gisterenochend
ai de bewaking der vier remises van de H.T.
M. aam de Frans Halsstraat, de Laan van
Meerdervoort, den Rijswijkschen weg en den
Harstenhoekweg (Scheveningen( niet langer
opgedragen aan bereden en gewone politie en
maréchaussées, maar zijn de militairen als be
wakers opgereden. Een paar honderd man
schappen van de regimenten Grenadiers en
Jagers is thans over de verschillende remises
verdeeld.
Ten etotie oen geregelde dienst van
de stoomtram Den HaagDelft te verzekeren,
hadden autoriteiten in samenwerking met de
Delftsche politie uitgebreide maatregelen ge
nomen. Daar op d» stadisiBJnon rniet werd'
genaden, was mén be**urhlt dat lieden, die
Maandag de relletjes in «Lr stad verwetten,
hun pogingen zouden herhalen op de lijn Den
Haag—Delft In de eerste plaats was het
wachthuisje aan bet Huygemplein bewaakt,
terwijl de bewaking'van de tram aidu» was
geregeld, dat tijdens de rit op het geheele
baanvak de balcons bezet waren met maré-
chaussée, tot iets verder dan de grens van Den
Haag nL tot bij de Broek sloot ook nog met
Haagsche poli lie-agenten, en vanaf de grens
tot bet eindstation te Delft met 'Delftsche po
litieagenten, (onder leiding van den hoofdin
specteur, den heer Sepp). Bovendien was een
detachement maréchaussee'» naar Delft ver
trokken en waren langs het baanvak posten
maréchanssée en rijkspofitie uitgezet. Vooral
op het gedeelte van den Rijswijkschen weg.
bij den in aanbouw zijnden papierfabriek,
waar een staking is uitgebroken en waar stee-
nen en ander bouwmateriaal voor het grijpen
lag. Op den Rijswijkschen weg waren de toe
gangen tot de remise, telkens bij aankomst en
vertrek van een tram, afgezet door detache
menten rijksveldwachters en militairen, ten
einde fietsers te beletten met de tram mede te
rijden. Te 12 uur 50 min. verscheen de eerste
tram uit de remise ditmaal. De volgende trams
vertrokken van het Haygecsple&n.
Het personeel bestond grootendeels tfit gewo
ne conducteurs en bureau-personeel. De dienst
wend oniderfaoudeai met twee trams, dk van
drie wagens.
Aan de firma Visser van "Wbezen te
Den Haag is door H. T. M. opgedragen dé
vérschilleixle wagens, die de laatste dagen
beschadigd wanen, te fotografeeren.
De maatschappij liét dit doefn om ten allen
tijde, waar noodSg, te kunnen aantoon en dait
zij, door overmacict gedwongen, dén geregel-
den dienst oa)et kon owdlenihtondtenIödöen
dit betwist zou wonden, zullen deze fotogra
tiën kimmen diénen om de ovérmach te be
wijzen.
Heden of morgen zullen een veertig man
van het aart geworven Dufifsobe personeel,
dat bij dé oefeningsritfcen dé blijken heeft ge
geven niet voor hun taak berekend te zijn,
naar Duitschland terugkeeren. Me* de ove
rigen zivTleo dé oefeningen rtog worden voort
gezet. Höt octoUruct mot dié vreemde werk
krachten HoojcPt ifo, voor ajllen, een opzeg-
gimgglijd van drie dagen en rij weten dat zij
bij aatowervrng van Holla/rtdsdi personeel
daarvoor plaats moeten maken.
liet bestuur der Néd. Ver. van Chr.
Kantoor- «en Handelsbedienden hééft een
schrijven gericht aan de dSrectfie de*r Haag
sche Tramweg-Mij waarin geprotesteerd
wordt tegen het feit. dat vam de in diénst
van de maatschappij -zijnde kantoorbedienden
verlangd wordt, doft zij als cortducteurs dienst
zullen doen.
Maandagavond beeft de afd. *s Gravenhage
van den Nederl. Bond van Post- en Teïegraaf-
beambten De Post, een spoedvergadering ge
houden
De vergadering, aangevraagd door vele le-
dep, ter besprékïhg om steun tie verleenéfn
aan dé dn stO&fifng zijnde trtarnbeambflen, was
goed bezocht; ca* waren vele wouwen aan
wezig.
Besloten werd f 100 ui tde kas te trekken
voor steun, f 100 aan bons te koopen om te
verkoopen, en verder werd met algemeene
stemmen besloten, zoolang de staking duurt,
10 cent per week meer contributie te betalen
per lid. Voorts werd er nog een motie aan
genomen, waarin sympathie met de staking
werd uitgesproken.
Men schrijft ons uii VG-ravenhage <Ld. 14
Juli:
Zoo kalm als de dag was verloopcn, zoo ru
moerig werd t weer tegen den avond. Niette
genstaande de politie een uiterst gereserveer
de houding aannam, zoolang zulks maar
eenigszins mogelijk was, herhaalden ziah de
relletjes van gisterenavond. Tegen negen uur
propte zich het Plein en daarop uitloopende
straten op met een menigte, die hoe langer
hoe meer een dreigende en uittariende hou
ding tegenover de gewone afzettingsposten
der politie aannam. Rioolputten werden stuk
geslagen, om zich van projectielen tegenover
fle agenten te voorzien, die, waar rij zich ver
toonden, om tot doorloopen aan te manen,
met gejouw en gefluit werden bejegend. Lan
ger lijdelijk aanzien was voor de politie on
doenlijk, gezien het doocr den burgemeester
uitgevaardigde verbod van samenscholing.
Daarom verscheen even 9 uur een detache
ment van een 20 30 man bereden politie
agenten op het Plein ter versterking.
Met kalm uiteendrijven, zonder dat er sla
gen werden uitgedeeld, gelukte het aan de al
dus versterkte politiemacht het Plein en aan
grenzende straten schoon te vegen. Een paar
personen, die met steenen wierpen, werden
gearresteerd. Een bereden agent werd bij het
Binnenhof vrij érnstig door een steenworp
aan het hoofd verwond, zoodat hij naar een
In de nabijheid zijnde apotheek moest wor
den gebracht om verbonden te worden. Ook
op andere plaatsen in de binnenstad het
brandpunt van 'het tumult werd me* stee
nen naar de patrouilleerende politie gewor
pen. Bij het uiteendrijven der menigte werd
op den Flnwoclen Burgwal een persoon, die
zich niet wilde verwijderen, opgebracht.
Zoo was de stand van zaken omstreeks half
tien. MaaT toen kwam er steeds meer en meer
publiek opzetten achter het door de politie
afgezette stadsgedeelte. Op het Spui plantte
zich eem menigte van eenige duizenden.
Uit de op het Spui uitloopende Bagijne-
straat werd met klinkers naar de politie ge
worpen. Ook knalde hier en daar zg. „klap
pers", om de paarden van de bereden agen
ten schichtig te maken.
De politie trad kalm op, onder leiding van
den hoofdcommissaris, den commissaris deai
heer Dietz en den hoofdinspecteur den heer
Besseling. Met hiider stem beval de hoofd
commissaris dc bereden politie dat er niet
geavanceerd mocht worden dan op order van
hem of van den hoofdinspecteur, chef der af
deeling. Zoo stonden tegen half elf de beide
partijen als 't ware in afwachting wal gebeu
ren zou tegenover elkander. Zoo nu en daD
ging er een gejoel en gefluit uit de menigte
op. Oc/k ketste af en toe een steen op het afge
zette straat gedeelte.
Nadat nog eenmaal op het Spui de menigte
door de politie verdreven was op bet gerucht
dat rijksveldwachters in moeilijkheden zaten,
wat echter niet het geval bleek te zijn, keerde
tegen II uar de rust terug. Eten groot detache
ment mureehaussée», dat inmiddels versche
nen was en zich naar het Plein begaf, waar
hel zich opslelde in afwachting dat ,hct ter
hulp zou worden geroepen, behoefde gaeai
dienst le doen.
In de hoofdstraten der binuenstad bleefiüet
nog een tijdlang woelig. Aan het Spui, Turf
markt en omgeving werden café's döor^dij
politie ontruimd.
In een manifest aan de Haagachc bua^ge-
rij deelt het stafltingsoonrité mede, dat Maan
dagavond de stekers thuis wanen, daar hut
vrouwen thuis waren. Hélt comité vraag*
met den meestlen eimst en nadtrufc, me
de te helpen om te voorkomen, dat de orde
verstoord wondlt.
Bij den bur genietester te door btet ooffiffé
pnotest aamgeteekenri tegen hét ontaktisch
optredten dér marechaussee, tijdiens dcu wan
deltocht der stakers, dié m volkomen orde
en begeleid d)oor politie ploalts vond.
Met klem vejrzoetót het corrtité den oadtirs
van leerlingen der H. B. düë dienst wil
den doen als conducteurs, van hun ouderlijk
gezaig gebruik te maken om ztrifes te bedot
ten.
De sein- cm wisaelwadtb&ns op de stoom-
Üram Den HatagDelft hodden aangeboden
deh dienst te staken. Het stafltingsoomité heeft
echter het aanbod niet aanvaard, daar hel
In de gegeven omsbaojdE^hedefli een dergelijke
staking oimoodigacht.
Een van de stoomtrammen Eten Haag-
Delft werd gisterenmiddag in de buurt van
Delft hevig met steenen gebombardeerd.
Mr. D. van Hortten, president van den Raad
van Beheer der Haagsche Tranamaatschappij,
publiceert in de pers een uitvoerig verwee
tegen de aanvallen dezer dagen op de H. T. M.
gedaan. Hij betoogt daarin dat het goede dal
in de Haagsche tram zit, op die tram wa
ren immers de Hagenaars tot dusver trotse m
in hoofdzaak verkregen is door het toepas
sen van twee beginselen, in de eerste plaal
gepaste zuinigheid, in de tweede plaats: stren
ge discipline onder het persoueeL Van dit per
soneel is, volgens de overtuiging van den Rgar1
van Beheer, het grootste deel werkwillig, doe!
dit wordt eenvoudig geterroriseerd door ec::
kleine minderheid, welke daarin op zeer naa.
buiten blijkende wijze wTordt bijgestaan, voor
namelijk door een groote sociaal-democrati
sche corporatie.
Dagelijks komen bij het bestuur brieven in
van mannen uit het personeel, die te kennen
geven, dat zij alleen staken, omdat zij bevrecs i
zijn voor eigen lijf en liet leven van hun gezin
Vanneer ik spreek, schrijft de heer v. II
van: gepaste zuinigheid, dan bedoel ik daar
mede, dat eenerzijds zuinig werd beheerd, doei)
aan de andere zijde ook werd gestreefd om i:;
alles de beste kwaliteit te hebben, zoowel in
materieel, alsook wat betreft personeel.
Het Haagsche Tramwegpersoneel was goed
en is goed.
Verleden jaar heeft het bestuur der II. T.
M. nog tal van gezinnen van Tram-beambUn
persoonlijk door den geneesheer doen bezoeker
om na te gaan, of in die gezinnen voldoend'
welvaart heerschte.
Dat oordeel viel gunstig uit, behoudens (le
opmerking door den geneesheer gemaakt, dal
in hot algemeen in de gezinnen der conduc
teurs grootere welvaart heerschte dan in dr
gezinnen der bestuurders.
Dit gaf aanleiding om het loon der bestuur
ders met f 1.te verhoogen.
Overigens had het bestuur geen reden or
aan te nemen, dat de loonen niet voldoende
waren.
Waar het personeel naar buiten oplracl
van het vercenigingsleven van het person
werd kennis genomen, bleek uit alles, dat V.
personeel flink en goed verzorgd voor den
dag kwam.
Ten einde intusschen de staking te vo
komen, waarmede reeds langen tijd gedie:
werd, heeft het bestuur der H. T. M., zij 1
ook op het allerlaatste oogenblik, nog geira
door een daad die staking te voorkon.
en daarom heeft het bestuur nog loonsvcr
tering toegestaan, voorzoover het bestuur
meende te kunnen en te mogen gaan.
Deze concessies zullen de H. T. M. ongevc
f 30 000 per aar kosten.
Verder gaat de Raad van beheer onder gc.
omstandigheden.
Het is daarom dan ook. dat de Raad van
beheer der H. T. M. beleefd heeft bedankt a;.;i
het gemeentebesluur van 's-Gravcnhage voo;
Iedere bemiddeling, erkentelijk intusscJn n
voor de goede bedoeling, welke bij het.bestuuj
dezer gemeente heeft voorgezeten.
Door het publiek, hetwelk de zaak beoui -
deelt, moet niet worden vergeten, dat een
tramweg-maatschappij alleen d&n behoorlijk
in orde blijft, indien er geld verdiend word!.
Zoodra een tramweg-maatschappij geen geld
meer verdient, gaat zij intrensiek achleruii
Het netto overschot, hetwelk de maatschap
pij op een ontvangst van ongeveer ƒ2.200.000
maakt, is ongeveer ƒ210.000. Schijnbaar veel!
Doch hoe snel verdwijnt dit saldo niet, indien
men óf de eischen van het personeel iowilligt.
óf b.v. de zóne afschaft.
Er wordt bovendien te veel over het-rhoofd
gezien, dat wél op het oogenblik de H. T. te
in goede positie verkeert, doch dat alle nieuwe
lijnen, welke er bij komen, even zoovele ver
liesposten worden.
Deze lijnen moeten ingevolge de conces
sie worden gemaakt, en zullen alle aan het
winstcijfer der H. T. M. gaan knagen.
Hoe staat hiertegenover de aandeelhouder?
De aandeelen der H. T. M. rijn voor 99/100
geplaatst in België en hebben daar den -onge
kend hoogen koers gehad van 700 pGts van
waar zij reeds zijn teruggevallen tot fhans on
geveer 300 p»Ct. Ieder aandeelhouder heeft
dus reeds nu op een stuk van ƒ100, hetwelk
hij kocht voor ƒ700, een verlies te boeken van
400. Van de waarde ad 300, welke zijn
azndeel thans voor hem vertegenwoordigt
trekt hij 16 pCt. of ongeveer Sè pCt
Ik wil vragen of dit te veel is voor een in
dustrieel© zaak op het oogenblik van hoog sten
bloei?
Hoeveel jaren zijn er niet geweest ronder
dividend?
Dat hel dividend thans schijnbaar zoo'nóo'g
is, is uitsluitend een gevolg van de eigenaar
dige wijze, waarop de H. T. M. geftnanctèerd
is geworden.
De bouwrekenine bedraagt circa ƒ5.000:000
