DE EEMLAN DER".
'Maandag 27 Juli 1914.
N° 23
^hoofdredacteur: Mr. D.J. VAN SCHAARDENBURG.
ABONNEMENTSPRIJS:
Ptr 8 maanden voor Amersfoort f 1.00.
-'Idem franoo per post1.50#
£er week (met gratis verzekedng tegen ongelukken) 0.10.
Afzonder/yke nummers 0.00.
Deze Courant verachtfnt dagelijks, behalve op Zoo* en
Feestdagen.
4dYertentiftp j?eiieve Jia/s* jrëdr 11 uur. famihr
=35=
Bureaus UTRECHTSCH ESTRAAT 1.
Uitgevers: VALKHOFF Co.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 1—5 regola.. f 0.30.
Elke regel meer0.10.
Dienstaanbiedingen 85 cents b(j vooruitbotaling.
Grooto letters naar plaatsruimte.
Voor handel en bedrijf bestaan zeer voordoolige bopalingon
tot het herhaald adverteeren in dit Blad, bij abonnement.
Eene oirculaire, bevattende do voorwaarden, wordt op
aanvraag toegozonden.
maar niet op dit oogenblik. De heeren weten
dat met dit voorstel gemoeid is eon som van
f 10000, dat is voor een gemeente als Amers
foort een groote uitgave.
En wij willen na eerst weten waaraan wij
toe zijn. In ieder geval is hot niet raadzaam,
de begrooting van een jaar direct zooveel in
de hoogte te jagen en aangezien de hoofden
beter kunnen wachten dan de onderwijzers
van bijstand, zijn wij met deze laatsten be
gonnen. Een uitzondering hebben wij echter
gemaakt voor de woninghuur van de school
hoofden, omdat ieder het er over eens is, dat
Amersfoort in bijzondere omstandigheden ver
keert, omdat de wonioghuren hier zoo schrik
barend naar boven zijn gegaan. Daarom hebben
wij den hoofden een beetje tegemoet willen
komen, en stellen voor, hun flOO meer te
geven. Maar om 'nu direct weer f 100 bij te
geven, ik zou dit werkelijk niot wenschelijk
vinden. Daarmee zou de heer Gerritsen mis
schien boreiken dat de salarisherziening van
de sohoolhoofden, die ook noodig is, misschien
een of twee jaren langer wordt uitgesteld dan
op hot oogenblik behoeft te zijn, terwijl wij
haar nu vermoedelijk heel gauw ter hand
zullou nemenDe heer Gerritsen schijnt
daaraan to twijfelen. Ik geloof niet dat ik don
heer Gerritsen reden gegeven heb, daaraan
te twijfelen. Ik heb een paar jaar geleden
belootd het mijne te znllen doen om een
salaris verhooging voor de onderwijzers te be
vorderen in het ooilege van B. en W. Dat
heb ik gedaan.
Dat dit het vorige jaar niet kon gesohieden,
is zeer tot mijn leedwezen geweest, maar hot
ging niet anders, met het oog op de financiën.
AIb ik nu- op dit oogenblik zeg, dat het wel
degelijk in mijn voornemen ligt te trachton
het salaris van de hoofden van scholen ver
beterd to krijgen, dan geloof ik niet dat de
heer Gerritsen reden heeft om eraan te twij
felen.
Dan krijgt misschien meteen de heer Jorisson
zijn zin. Dan kan de salarisregeling beter
fundamenteel geschieden. Ik moet U zeggen,
ik voel wel iets voor de redeneering van den
heer Joris sen. Het kan echter niet in een vloek
on een zucht tot stand gebracht worden. Dat
k onmogelijk. En als wij het voorstel van den
heer Jorissen aannemen en deze zaak renvoy-
eeren naar B. en W., dan wil ik zeggen dat
wij op het oogenblik zoo vol met werk zitten
dat ik den heeren kan verzekeren dat de ge-
heela verordening gevaar loopt. Wij rijn thans
met onze begrootiDg bezig. Wat de heer
Jorissen wil, is niet zoo gemakkelijk trit te
werken. Dat moet onderzocht worden, daar is
tgd voor noodig, en dan kannen wij die sala
rissen zoo goed mogelijktrachton te maken.
Ik moet dus werkelijk ontraden op dit oogen
blik op de beide voorstollen in te gaan.
Ik geloof dat ik hiermede ook tevens den
heer Hagedoorn heb beantwoord. Die vroeg
koe het verschil tusschen de onderwijzers en
de hoofden van scholen zoo groot komt: De
onderwijzers bereiken op dertigjarigen leeftijd
hun maximum, en hoofden worden gemiddeld
op veertigjarigen leeftijd hoofd, en moeten er
dan nog twaalf jaar over doen. Dat bon ik
volkomen met den heer Hagedoorn eens. Ook
dit zullen B. en W. onder de oogen zien.
Mijnheer de Voorzitter, ik meen hiermede
voorioopig te ktmnen volstaan. Wij moeten
het van avond niet al te lang mak An.
De heer J o ri s s e n: Mijnheer de Voorzitter,
niets heeft mij meer verheugd dan hetgeen
soo pas door den wethouder van onderwijs is
gezegdmet een vloek en een zucht kunnen
wjj het niet m orde maken. Dat is juist wat
ik zooeven zeide. Als zij geen dag en geen
rarr kunnen waohten, laten wij ze dan tenminste
drie maanden tijd geven. Wij kunnen zoo iets
niet zoo gauw in orde maken. Het zou in eens
een heele revolutie worden in de solariëoring
van de hoofden van scholen, wanneer wij deze
op dezelfde wijze gingen regelen als die van
de onderwijzers van bgstand. Waar ik nu
meen dat de hoofden van scholen voor evon-
tueele extra diensten die zij verrichten, ook
extra betaald moeten worden, kan niemand
van mg verwachten, dat ik van avond met
een bepaald voorstel kon komen.
I Daarvoor heb ik niet do gegevens. Ik bad
wel naar de Secretarie kunnen gaan en dit en
dat kunnen vragen, maar niemand zal van
mij als gewoon raadslid verwachten, dat ik van
avond met een volledig voorstel voor den dag
kom. Wat do Wethouder van Onderwijs zegt,
is mij dus uit het hart gegrepen dat is niet
zoo gemakkelijk te doon. Ik zal daarom met
een voorstel komen om artikel 2 uit deze ver
ordening niot in behandeling te nemen en het
artikel te ronvoyoereri naar B. en W. met
verzoek om rekening te willen houden met de
opmerkingen in den Raad, dat de salariëering
van de hoofden van scholen op gelijke wijze
kan geschieden als die van de onderwijzers
van bijstand. Zij kunnen dan te gelegener tijd
met een nieuw voorstel, wat artikel 2 betreft,
komen. Ik wil dit voorstel wel even voorlezen
maar ik hoop, mijnheer do Voorzitter, dat
mÜ Qog oen oogenblik gelegenheid wilt geven
om dat nader uit te werken.
De V oorzitter: Het voorstel van den
heer Jorissen raakt de orde van handeling,
en moet dus thans vóór alles in stemming
komen. Het luidt aldus
„De Raad der Gemeente Amersfoort
„overwegende dat 't wenschelijk is dat bij
„de regeling dor jaarwedden van het
„personeel bij het Logor Onderwijs over
eenstemming zij tusschen de wjj ze van
„8alaneering der hoofden der Lagere
„Scholen en de onderwijzers van bijstand
„aan die scholen.
„Overwegende, dat bij het door B. en
„W. ingediende oonoopt-besluit bij de
„salarieering van de hoofden der scholen
„een geheel andere wijze van salarieering
„wordt toegepast dan bij de salarieering
„der onderwijzors van bijstand.
„Besluit Art. 2 van het conoept-besluit
„thans niet in behandeling te nemen en
„te renvoyeeren naar B. en W. met ver
doek aan B. en W. om met in achtne-
„ming van het boven medegedeelde alsnog
«een nieuw voorstel in dezen aan den
Raad te doen."
De heer Van Achterbergh: Mijnheer
de Voorzitter, mag ik dan nog een onkele
vraag doen Ik zou den heer Jorissen willen
vragenbestaat een dergelijke regeling op
andere plaatsen ook zoo, of zou dit hier het
begin zijn en moeten wij den weg openen
De Voorxitter: Dat zal straks nog
kunnen blijken. Eerst moet ik vragen of het
voorstel van den heer Jorissen voldoende
ondersteund wordt.
Het voorstel van den heer Jorissen wordt
v o ldoende ondersteund, en kan mits
dien een punt van beraadslaging uitmaken.
Do hoer Jorissen. Mijnheer de Voor
zitter, mag ik even de vraag van mijnheer
Van Achterbergh beantwoorden? Daar weet
ik niets van, ik heb alleen gemeend, dat in de
salaris-regeling uniformiteit moet zgn, en ik
heb gemeend dat dit dienstig kon zijn aan een
goede oplossing. Ik heb mij alleen afgevraagd,
waarom een hoofd van een lagere school aan
school A andere gesalarieerd moet worden dan
aan school D of aan school PP Ik zie de
noodzakelijkheid daarvan niet in. Als hoofden
van scholen hetzelfde prestoeren, dan hebben
*9 ook dezelfde verantwoordelijkheid. Maar
feheel iets anders wordt het, wanneer b.v. het
oofd van school A nog andere diensten moet
verrichten. Voor buitengewone of lievor extra
diensten moet hij apart bezoldigd worden.
Maar als hoofden van scholen als zoodanig,
staan de heeren voor mg allen gelijk. Ik zie
geen verschil in dit opzicht tusschen een armee
school en een andere school. Ik zou bijna
zeggende verantwoordelijkheid van een hoofd
van een armenschool is ontzettend veel grooter,
en daarom zon hg nog hooger gesalarieerd
moeten worden dan b.v. het hoofd van school
A, waar kinderen nh den deftigen stand
komen.
De V o o ralfc fc^e r j Laat ik U even onder
breken. Ik verzoek do aanwezigen op de
publieke tribune zieh te onthouden van tee
kenen van bijval of afkeuring.
De heer Jorissen: Daarom juist
heb ik gemeend dat allo hoofden van lagere
scholen gelijk bozoldigd moeten worden, be-
hondens natuurlijk extra-betaling van buiten
gewone diensten. Dit is de meoning waarvan
ik ben uitgegaan.
De heer Kroes: Ik zou den heer Joris
sen nog een vraag willen stellen. Het is dus
zijn bedoeling niet een vorhooging te doen
aannemen; alleen een gelijkstelling tas de
hoofden van de verschillende lagere scholen.
Wij moeten deze motie steunen of niot steu
nen, en daarom wil ik graag weten wat de
bedoeling is. Dr. Jorisson bedoelt dus alleen
gelijkstelling van de hoofden van scholen
ABO enz.
De heer Jorissen: In zoo verre zij hun
diensten prestoeren als hoofden van scholen,
staan zij voor mij precies geliik. Alleen bij
zondere diensten wil ik bijzonder gehonoreerd
hebben. Wanneer bv. van het hoofd van sohool
A wordt verlangd dat hij een acte heeft in
een of andere taal, of in wiskunde, of welke
acte dan ook. of buitengewone andere dingen
moet doen. dv. moet optreden als hoofd van
de M.U.L.Ö. school, die aan die school ver
bonden zou zgn, dat is toch denkbaar, dan
moet hij voor die buitengewone dingen extra
betaald worden. Maar zijn salaris als hoofd
van een lagere school moet hetzelfde zijn als
de salarissen van hoofden van andere scholen,
en zooals ik straks zeide, ik heb dat salaris
aangenomen op f1350 tot f1800, een salaris
dat hot N. O. G. meent, dat in Amersfoort het
passende salaris zou zijn voor een hoofd bjf
net Lager Onderwgs.
De Voorzitter: Gaat U hier nu met
verder op door Uw voorstel gaat immers
over het systeem en niet over de cijfers. Laten
wij dat goed nife elkaar houden, anders 1™*»*
er misverstand.
De heer Jorissen: Natuurlijk. Ik gaf
ook maar eon voorbeeld. Ik heb het alléén
maar over het beginsel.
De heer Rolandus Hagedoorn:
Mijnheer de Voorzitter, ik sympathiseer sterk
met het idee van den hoer Jorisson, maar na
hetgeen ik gohoord heb van den Wethouder
van Onderwiis, dat hij ook daarmee instemt
en wel dogelijk heeft toegezegd het beginsel
dat de heer Jorissen voorstaat, en ook het idee
door mg te berde gebraoht, met naar ik hoop
bekwamen spoed tot uitvoering te brengen,
daar zou mij dit liever wezon dan op het
oogonblik dit aan te nemon en af te waonten,
wanneer tenminste de Wethouder van Onder
wijs belooft ook daarmcj spoed te maken, m
verband met de grooto werkzaamheden die op
het Stadhuis plaats hebben.
De heer Jorissen: Adcalendasgraecas 1
De heer Gerritsen: Ik moet zeggen dat
wanneer ik van B. en W. geen bevredigend
antwoord krijg, ik werkelijk met den heer
Jorissen zal mooten meegaan. B. en W. heb
ben een abnis begaan, het is straks reeds door
een van de loden opgemerkt. Zij beweren dat
er sinds 1912 een verbetering is gekomen in
do salarissen van de hoofden, maar ik zou
van B. en W. die regeling van 1912 wel eent
willen hooren. Het is absoluut niet waar, dat
de tegenwoordige salarieering dateert van 1912.
Dat houdt in het geheel geen verband met
deze algemeene regeling. Hoewel ik heel veel
gevoel voor het voorstel van B. en W., en
misschien de andere leden mèt mij, blijf ik
mijn voorstel handhaven om te komen op een
minimum van f 1300 voor de hoofden. Wij
kunnen toch mot groote zekerheid zeggen
van het jaar krijgen wij geen nieuw voorstel.
Hot volgend jaar of wel over twee jaar zal er
een klein kansje zgn. Laten wij daarom be
ginnen met oen uitgangspunt van f 1300. Ais
ssises Albanel
ttend rechter,
©zonden aan
Figaro aldus
ont zichtbaar
rdcel van de
t haastig tus-
chorsen. Het
is echter zoo
il kon weor-
eert ons."
Albanel heelt
u bijzittenden
de stappen,
n heeft beslo-
t van justitie
il zijn waar
in moord van
Caillaux mo
es leven uit-
opeiibaarma-
jeheimen van
roote publiek
©ss tukken ge-
•reahtshjof, de
der brieven
-gelezen, beb
oerde, dat zij
voor een uur
bij te bren-
dfdesbetuigin-
■een gemengd
woorden: ,Jk
iel duizenden
zaak Zater-
gebracht en
y den Zondag
eerste werk-
egonnen, nog
vonnis i dus
ichten.
president van
nden rechter
de openbare
n heeft afge-
i de houding
:n der getui-
diie zich ver*
cüaarom ver
van het pro*
•rdde hierop,
«partijdigheid
2dwongen op
esident Poin-
gekomen. Hij
insen en dc
i autoriteiten
president re-
i slot.
ster-president
ier aangeko-
■nlic met den
Heden avond
•ije.
ind van den
van de laat-
ook heden in
Ischl. Er zijn nog geene schikkingen gemaakt
voor het vertrek van den monarch.
Bij het familiediner, dat heden gegeven
weid, had eene bijzonder hartelijke begroe
ting plaats tusschen den keizer en hertogin
Victoria Louise van ^runswijk.
Ischl, 26 Juli. De keizer was gedu
rende den gcheelen dag met inspanning
werkzaam. Hij voelt zich volkomen wel.
Des avonds kwam het in den schouwburg
tot geestdriftige beloogingen voor keizer Frans
Jozef, voor keizer Wilhelm en voor de ver
bonden rijken.
Oostenrijk en Servië.
Weenen, 25 Juli. De bijzondere cor
respondent vaoi -die Neuc Freic Preasc te Bell-
gnaxlo bciiohit, dal de vreclo als verzekerd
(kan worden, beschouwd. Servic zal de Oos-
tonrijiksahe n-ota voile-dig 'aannemen.
Wc eau en, 25 Juli. Kort voor zes uur
s avoaudis werd hel antwoord van de Servi
sche regeering op de nota van Oostenrijk-
Ilongarije overhandigd. Het antwoord wordt
niet als bevredigend beschouwd. Dc Ooslcn-
rijiksche gezant heeft met liet personeel van
hot gezantschap Belgrado verlaten.
Belgrado, 2 5 Juli. De Servische re-
geerinig had ireedis om drie uur s namiddags
de mobilisatie van het göliedk leger bevolen,
liet bof en de regooriang, alsmede dc (roe
pen, ontruimen Belgrado. Dc zetel van de
regearing zal naar Krogoejcwacs verlegd
worden.
la o hik, 25 Juli. Graaf Bc-rclit'old kwam
kort voor vier uur Idea* aan. llij werd door
de talrijke menigte met luid gejuich begroot.
De minister van oorlog kwam met denzclf-
den trein aan.
Graz, 25 Juli. J>c chef van den Ser
vische» gen&ralen staf, generaal Po et nik, die
sedert ©enige weken met zijdie dochter voor
eene kuur in Gleickeiiberg (Stiermarken) ver
toefde, is lieden namiddag vertrokken naar
het zuiden
Weenen, 25 Juli. Naar verlui dlia
sledhts een gedeeltelijke mobilisatie bevo
len.
•Er zijn eene reeks maatregelen genomen
op het gebied van hel birmenkmdseh be
stuur. Aan don opperbevelhebber van Ida
strijdmacht in Bosndë, Herzegowina cn Pal-
malde zijn de bevoegdheden van het pofón
tick© bestuur opgedragen. Verder is bepaald
die opheffing van de grondwettige bepalin
gen over die persoonlijke vrijheid, het' reolit
van vergadering, hel briefgeheim en de pers
vrijheid, de sohonsing van de r echtbanken va»
gezworenen, de beperking van hel paswezeo*
IB|u/itgers wiorden wegens ptnafbarle hande
lingen tegen het leger aan de militaire
rechtsspraak onderworpen. Een gedeelte lipt
verbod van iln-, uit- «en doorvoer is uitge
vaardigd. Vender is de wet op do corlogs-
prestatién van kracht verklaard. De landda
gen en de rijksraad zijn gesloten.
Een communiqué merkt hierbij op: Al zei
len deze maatregelen in menig opzicht van
Begrijpenden invloed zijin op Jiet normale
burgerlijke leven, toch mag met het oog op
het ernstige uur met zekerheid verwacht
worden, dat dc zware verantwoordelijkheid,
'die tot dezen stap moest d*oen besluiten, door
alle bewoners van het gemeenschappelijke
vaderland wordt begrepen.
Weg met hoed en mantel. Het zal prettig
zijn om 'liet te zeggen. Het brandt mij op
de long. De deur naar de keuken staat op
een kier en ik hoor Edla daar binnen. Ik za
haar blij maken met mijn nieuwtje.
Edla, nu zal je gauw Van mij bevrijd
ongewoon baar te zien zitten met ledige
handen. Misschien lijkt zij mij daarom zoo
zwak en vermoeid.
Ik moet mij bukken om bij de onderste
bladeren le komen.
En lichte druk op mijn arm. Wat wil zij?
Haaf oogen zim zoo groot en helder. -
lieb gedaan. De tranen rollen mij over de
wangen. Zij heeft mij Uef«ekregen, tante
Ida.
Nu dadelijk naar Edla, voordat zij mij ver
raadt. Daas* staat zij 'bij het fornuis.
„Edla, je moet cr niet over spreken dat ik
die betrekkina heb aangenomen. Ik ga bet
lat tante Ida
nissefcien dat
ofd moet een
aar haar gc
vil over mijn
dan haar be
:s. Pas liet ik
n ,nu werp ik
ij vindt zeker
gen van mij
zij met den
gekomen. On-
n. En ik weet
vas reeds een
zicht, loen zij
Ik zal haar
en moedig en
rij de familie,
r snel achter,
vat de zuster
ij heeft zeker
chje om haar
ziet er ver-
toch geen le-
>uw Wenner-
strand aan de anderen wat zij gehoord heeft.
Ik ben niet instaat om naar hen toe te gaan.
Daar komt kandidaat Wange. Hij is achter
gebleven en heeft zeker met den dokter be
sproken om er iets meer van te hooren. Hij
kijkt heel ernstig. De familie omringt hem;
ik moet erbij ziiiv
Gok hij heeft een lach om de lippen.
„Ja, het is goed afgeloopen. De operatie is
uitstekend gelukt, ofschoon ze moeilijk ca
van langen duur was. En de dokter koestert
de beste hoop."
Wal drukken zij zijn handen, hun gezichten
helderen op. Zij is behouden, tante Ida.
Nu nemen zij afscheid. Hij wil dat zij zul
len gaan. Het dient nergens toe om langer
le blijven. Zij welen nu alles wat er voor
ioopig te weten valt. En zij mogen locli niet
bij de zieke komen. Zij ligt nog in een halve»
sluimer en het zal nog wel cenigen tijd duren
voordat er bezoek kan worden toegelaten.
Hij gaat met hen mee door de gang, maar
hij komt zeker ^auw terug. Tante Ida heeft
hem doen beloven dat hij bij haar zal zijn
als zij bijkomt, en verder zooveel als hij kan.
llij is om haar hierheen gekomen. Hij is haar
lieveling; ik geloof hel liefste wat zij op aar
de heelt. En mij wil zij ook bij zich hebben.
Zij zei, zij wist dat ik zoo slü als een muis bij
haar zou zillen. En dat zal ik ook doen, maar
iegelijk op liaar passen en zorgen altijd b' de
hand te zijn.
Daar is hij weer. Ilij komt naar mij toe.
Maar zijn gezicht staat anders dan straks, llij
fronst zijn wenkbrauwen.
.,Het zal het Ibesle zijn dat u wat gaat rus
ten, juffrouw Nerbeck. U zult uw krachten
van nacht noodig hébben, wanneer tante Ida
wil dat u bij haar blijft."
De hoopvolle toon en de vroolijkc sten»
zijn weg. Waren zij slechts aangenomen voox
de familie? Hij ziet er uit alsof hij zich nio
langer kan bcheerschen.
Wordt vervolgd.
