BINNENLAND.
v. i—I
Bag
Rome, 21 Aug. (R.). Heden had eene eer-
me vergadering van het college van kardina
len plaats. 23 kardinalen namen er aan deel.
jfcij legden eerst den eed af. Daarna werd de
Jing van den paus gebroken, die zal -worden
geborgen in het graf van den paus, evenals
het zegel, dat diende lot verzegeling van de
bullen.
De teraardebestelling van den paus Is be
paald op morgenavond om zes uur; zij zal
plaats hebben in stipt privaten vorm in de
Snderaardsohe gewelven van den Sint-Pieter,
overeenkomstig den uildrukkelijken wil van
den paus. Daar bevinden zich de graven van
ae vóór de 17e eeuw overleden pausen.
Daarna werd overgegaan tol het lezen van
eene bul van 25 December 1904 over het con
clave, hetgeen volgens het Giornale d'Italia
aanleiding gaf tot eene gewichtige geheime,
discussie.
Verspreide Berichten.
Carnegie tegen Dultschland.
De Times bericht aldus de Tel. dat
Andrew Carnegie een telegram uit Londen,
waarin hem verzocht werd zich aan te slui
ten bij het protest tegen de deelneming van
Engeland aan den oorlog, als volgt heeft be
antwoord
„Protest thans is nutteloos. De Duitsche
teizer heeft de vriendschappelijke uitnoodi-
ging van Engeland tot een vredesconferentie
'der mogendheden afgeslagen, ofschoon ze
door een zoo uitmuntend en vredelievend
staatsman als sir Edward Grev onderteekend
werd. In plaats daarvan heeft hij voorgesteld,
dat Engeland zijn toestemming zou geven, dat
Duitschland door België zou trekken, om
Frankrijk aan te vallen, en verder dat België,
Nederland, Zweden en Noorwegen voor de
Duitsche vloot geopend zouden worden. De
Duitsche keizer, sedert jaren de meest vrede
lievende vorst der wereld, is thans de hoofd
oorzaak van de tegenwoordige verwikkelin
gen geworden. Wij als vrienden van den
hemelsdien vrede en vijanden van den hel-
schen krijg kunnen niet nalaten hem, die de
zen oorlog veroorzaakt heeft, aan den schand
paal te stellen. Na het afwijzend antwoord
van den Duitschen keizer, om aan de Engel
sche vredesconferentie deel te nemen, volgde
onmiddellijk de ontketening van de oorlog-
duivels. Ik geloof, dat de keizer niet wist wat
Hij dec-4, toen hij den Britschen olijftak wei
gerde cn thans zal hij wel over zijn fout treu
ren."
E x-P resident Taft over den
oorlog.
Volgens het H b 1 d. heeft de ex-president
der Ver. Staten Taft zich aldus over den oor
log uitgelaten; hij noemt in een „mededee-
Hng aan het volk der Vereenigde Staten" den
Europeeschen oorlog een algemeen© instor
ting. Hij schrijft, dat van af het begin der
wereld er nooit zoo iets geschied is. Toch ge
looft hij, dat deze strijd ten slotte zal kunnen
leiden tot een vermindering van de reusach
tige bewapeningen in Europa en tot wereld
vrede. Hij zegt
„De koning of keizer die een strijd begint
of toelaat, dat e»en oorlog uitbreekt, zet niet
alleen het prestige van zijn natie op het spel,
maar ook de hechtheid en de integriteit van
tijn dynastie.
Op één ding kunnen wij redelijkerwijs re
kenen en dit is dat met het verval van de in
dustrie, met de slagen aan de algemeene wel
vaart toegebracht en met den toestand van
slapte, die op doze titanische worsteling zal
volgen, er alle aanleiding zal zijn voor het
gezonde verstand om zijn invloed te doen gel
den; en na de verschrikkelijke verspilling
van het bloed der besten en van de spaar
penningen der rijken en armen, zal des te
meer blijken het nut van een vermindering
der bewapeningen en van het wegnemen
eener aanleiding tot verderen oorlog.
Het is een bitter geneesmiddel, maar ten
slotte kan het de vele offers waard zijn, als
het dezen oorlog tot den laalsten oorlog
maakt
D c overwinning b ij M e t z.
Het overwnnningsbericht uit Mctz heeft de
sterke spanning, die sedert dagen in Berlijn
voelbaar was, weggenomen aldus een part,
tel. in de N. B. Ot. lederen avond tot
*2at in den nacht bewogen zich groote raen-
jchenmassa's door de straten, in afwachting
van hel eerste overwinningsbericht. Het uit
blijven van groote gebeurtenissen had ten
slotte de vrees gewekt, dat er iels haperde.
Daarom was er nu hedenavond groote vreug
de. Een ovatie werd gebracht aan het kroon
prinselijk paleis, waar de kroonprinses zich
met Haar zoons vertoonde. Vandaag hebben
de scholen een vrijen dag. Op Potsdammer
Plein zong fd sterenavond onder stille aan
dacht van duizenden menschen een mannen-
zangvereeniging vaderlandsahe dankliederen.
Het was machtig en vol stemming. Evenmin
als in haar zorgen toont ook in haar vreug
de de Berlijnsche bevolking neiging tot sterke
uiting. Toch wordt men telkens op straat aan
gespreken door onbekenden over de gebeur
tenissen van den dag. 't Is roerend te zien,
met welk een onrust oude soldaten van 70
rondloopen. Men leest hun de trotsche vreug
de op 't gelaat.
Onder de Beieren vooral heerscht groote
vreugde over het feit, dat hun toekomstige
koning de eerste groote overwinning op de
FranscHen heeft bevochten.
Kroonprins Bnpprechl. die het bevel voert
over het eerste legercorps, is gehuwd met een
loohter van hertog Karl Theodor, den beken
den oogarts. Hij heeft een zoontje Luitpold. 8
jaar oud. De koningin van België is een
schoonzuster van hem.
Onderscheidingen.
De keizer heeft, naar de „Neue GesellscÏÏaft-
Jiche Korrespond enz verneemt, aan den ge
nera al-majoor en brigade-commandant Lu-
flendorff voor zijn moedig gedrag, bij de be
storming van Luik de orde Pour le raeglte ver
leend.
Het gevecht bij Lagarde,
In de stedelijke gym na sti ékzaal van Twee-
bruggen is een keurig hospitaal ingericht."
Daar liggen een vijftal gewonde Duitschers,
lie bij Lagarde hebben meegevochten.
£ij hebben een en ander aan een verslag-
ver van de Frankf. Ztg. verteld. De N. R.
ontleent daaraan het volgende:
Het gevecht om het dorp Lagarde (in Lotha
ringen. bii de Pransch-Didtsche grenal duur
de zeven uren. De zon scheen fel. De vijand,
aldus de Duitsche gewonden, was verre de
meerdere in getalsterkte en had zich uitste
kend verschanst in uitgestrekte veldverster-
kingen. Bij het naderen van de Duitsche troe
pen openden de Franschen van een heuvel
kam een levendig vuur. De Duitsche storm
den echter voorwaarts to-t in de vijandelijke
gelederen.
Om de Duitsche cavalerie te belemmeren,
hadden de Franschen in de weilanden lange
wolfskuilen gelegd; dat zijn langwerpige wig
vormige kuilen, voor het oog verbergen door
een bedekking van gras cn hooi op losse aar
de. Op den bodem van den kuil worden veelal
bajonetten met de punt naar boven geplaatst.
DU middel had echter niet veel uitwerking,
omdat de Duitschers de aanwezigheid van die
vallen spoedig bemerkten.
De Duitsche artillerie werkte schitterend.
Twee vijandelijke batterijen, wier vuur uiterst
gevaarlijk was, werden onder vuur genomen,
met het gevolg dat zij in korten tijd rijp wa
ren om met de bajonet te worden genomen,
hetgeen ook geschiedde. De Franschen had
den eoHTer nog den tijd om het geschut on'
bruöcBaar te maken.
Nu Begon een verbitterde strijd om het
dorp Lagarde. De Franschen hadden er ieder
huls bezet. Op den kerktoren waren machine
geweren in verdekte stelling gebracht, die op
het onverwachts in actie kwamen. Toen was
het echter ook gauw uit. Onze artillerie
schoot den toren in puin. Ook het dorp La
garde zelf moest onder vuur genomen wor
den.
De beslissing ten voordeele van de Duit
schers bracht eerst een flankaanval door de
cavalerie. Nu begonnen de Franschen te
vluchten. Velen, die daartoe geen kans meer
zagen, staken de handen op. Zij wezen op
hun trouwringen en verzochten hun leven te
sparen.
Fransclïe uitrustingsstukken bedelden het
slagveld.
Een trompetter werd tweemaal zijn leven
gered door zijn hoorn. Eerst terwijl hij het
instrument nog op den rug droeg, deed het
een kogel van richting veranderen. Later,
toen hij hem voor de borst had gehangen,
sloeg een tweede kogel in de opening van den
hoorn. Men bood hem er geld voor maar de
trompetter wilde zijn aangeschoten hoorn als
een aandenken bewaren.
Gent.
In Gent is alles gereed voor een vreedzame
overgave aan de Duitschers. De burgerwacht
heeft de wapens ingeleverd. Alle militairen
vertrokken in autos met bestemming «naa*
Antwerpen. Verscheidene troepentreïncn
passeerden Gent richting Antwerpen. Dit wijst
op een algemeene concentratie aldaar.
De bevolking te overal zeer gedrukt en
neergeslagen. De Duitschers rukken voort In
de richting Bergen.
De Duitsche vloot.
BI kens in de N. B. Ct. aangehaakte mede-
deelmgen van, passagiers van het stoomschip
Philadelphia, uit Portorioo te New-York aan
gekomen, heeft de Duitsche kruiser Karlsruhe
dezer dagen een toevlucht gezocht in de ha
ven van San Juan op Portorioo en is later
naar de Nedertendodhe haven van Curasao
gevaren.
De Karlsruhe is een der kruisers, die bij
het begin van den oorlog hebben getracht don
handfel in den Atlantischen Oceaan te verlam
men. doch spoedig uit dien oceaan zijn ver
dreven door Engelsche kruisers en sindsdien
„omhangen'in onzijdige havens.
De achtersteven van de Karlsruhe was door
een granaat beschadigd en er waren 8 ge
wonde matrozen aan boord. De bemanning
vertelde., dat gisteren voor twee weken de
Karlsruhe, zestig mijlen van Hampton Roads
bij Dusk, bezig was kolen te laden uit hot
stoomschip Kronprinz Wilhelm, van de Nord-
deutsche Lloyd, toen twee Engelsche krui
sers en een Fransch oorlogsschip uit ooste
lijke richting in zicht kwamen. Ten einde
den Kronnrinz gelegenheid te geven, in zui
delijke richting te ontsnappen, ging de Karls
ruhe al retireerende een gevecht aan met de
vijandelifke schepen, -waarvan intusschen een
een Engelsche kruiser de Kronprinz
naar het zuiden vervolgde en aanmerkelijk
op hem won. Het laatst zag men den Kron
prinz toen de kruiser op hem vuurde
Blijkens berichten nit Curasao, waar de
Karlsruhe Donderdag was binnengeloopen,
zijn er thans geen Duitsche kruisers meer op
don Atlantischen Oceaan.
Generaal Leman krijgsgevangene.
Duitsche couranten bevatten het bericht,
dat generaal Leman, de verdediger van Luik,
als krijgsgevangene naar Keulen gebracht is.
Oostenrijk en Servië.
Een Duitsch blad bevat een mededeeling
uit Boeda-Pest, behelzende, dat aldaar Don
derdag twee treinen met gewonden zijn aan
gekomen. Deze gewonden hadden den vorigen
dag deelgenomen aan een gevecht, dat op 15
K.M. van Shabats plaats vond en van 12 tot
4 uur 's namiddags duurde. Verwonde offi
cieren vertellen dat hierbij de Serviërs over
al uit hun stellingen zijn geworpen. Zij heb
ben duizenden gewonden en zijn in allerijl
in de richting van Valjevo gevlucht. Door dit
gevecht schijnt het terrein voor Shabats ge
heel van Serviërs te zijn gezuiverd.
Japan's ultimatum.
Duitschland schijnt van den vollan termijn
van beantwoording gebruik te zullen maken.
De Japansche ambassade te Londen heeft tot
dusver nog geen enkel bericht omtrent deze
zaak ontvangen. Het ultimatum loopt Zondag
ochtend om 3 uur af.
Dreigende toestand ln Luik.
Uit uitnemende bron verneemt de part.
corr. van de N. R. Ct. te Luik, dat de toe
stand der bevolking van Luik hoogst ernstig
is. D o n d er da - ch tend half tien werd een
schot gelost uit een der huizen aan de Qual
des Pccheurs; onmiddellijk schoten de Duit
schers met mitrailleurs een twintigtal hui
zen plat, waarvan de bewoners werden ge
dood. Kort daarna werden een tiental huizen
op de Place de l'Université in asoh gelegd.
Toen de brand een te grooten omvang scheen
aan te nemen werd de brandweer gerequi-
reerd en uitbreiding door nathouden van de
naastbijzijnde hulzen voorkomen.
Buiten de oorlogsbelasting ad 50 millioen
frs <Me de provincie Luik moet opbrengen,
heeft de stad nog 10 millioen op te brengen.
Het legerbestuur heeft beslag geleffd op de
gelden, in particuliere banken voorhanden.
Da bankiers geven geldbons uit, daar nage
noeg al het geld aan de circulatie is onttrok
ken. Alle zich in het bezit van de burgerij
bevindende wapens moeten ingeleverd wor
den. De boei :n worden aangemaand zich
naar het land tc begeven, ten einde voor het
binnenbrengen van den "oogst zorg te dragen.
Prins Eitel Fried rich heeft Luik verlaten.
Kr gsgevangenen.
Te Belfort zijn, volgens een bericht in de
N. R. Ct., 57S Duitsche krijgsgevangenen bin
nengebracht, waaronder 25 officieren. Zij zul
len in nïidden-Frankrijk worden geïnter
neerd. Gisteren kwamen nog 500 door Bel
fort. Allen zijn in den Boven-Elzas gevangen
genomen.
Muiter ij op de Russische vloot.
De Weensche Reichspost verneemt van be
trouwbare zijde uit Semlin, dat onder de ma
trozen van de Russische Zwarte zee-vloot
muiterij is uitgebroken. De matrozen moeten
op verscheidene schepen de officieren zijn te
lijf gegaan en zich van een pantserschip heb
ben meester gemaakt.
Een oordeel van den Duitschen
gezant te Brussel.
De gezant von Belou, die tot nu toe het
Duitsche rijk bij het hof te Brussel heeft ver
tegenwoordigd, is Vrijdag j.l. te Berlijn aan
gekomen. De Tel. deelt enkele bijzonderheden
mede, welke dc gezant in de N a t. Z t g. heeft
gepubliceerd over de jongste gebeurtenissen,
temidden waarvan hij, als gevolg van zijn
diplomatiek ambt, had geleefd.
„Toen ik van Sofia te Brussel aankwam,
werd ik door de Belgische autoriteiten, ale-
ook door de verschillende kringen in Brus
sel, op de meest hartelijke wijze verwelkomd,
Ik had toen niet het minste vermoeden, dat
mijn diplomatieke loopbaan in België nog
eens op zoo tragische wijze zou eindigen.
De dag brak aan, waarop Duitschland aan
Frankrijk den oorlog verklaarde. Ik ontving
naar men weet, van onze regeering de op-
racht, de bekende nota tc overhandigen.
Het was voor beide partijen een smartelijk
en hoogst ernstig oogenblik. Wel was men in
België er tevoren reeds van overtuigd, dat de
Duitsche troepen, in geval van een Fransch-
Duilschen oorlog, het Belgische grondgebied
niet konden mijden, maar men vertrouwde
dat een sterke vesting als Luik aan den aan
val der Duitsche troepen weken, misschien
maanden lag weerstand kon bieden. Het be
richt van den spoedigen val van Luik moet
in Brussel als een donderslag bij helderen
hemel geklonken hebben.
Men denke slechts aan het beleg van Adria-
nopci. dat ongeveer een half jaar geduurd
heeft, ik ben rwet op de hoogte van de ge
vechten rondom Luik, maar te oordeelen
naar het succes moeten onze troepen met
voorbeeldagen moed en ware doodsverach
ting hebben gestreden.
Binnen enkele dagen is Luik gevallen, dat
een der meest moderne vestingen was en aan
de hoogste eischen van de tegenwoordige ves-
tingbouw-technick beantwoordde. Stormen
derhand is het genomen onder het moordda
dig vuur der Belgen.
In het allerminst had ik gedacht dat de be
volking van België tot dergelijke buUenspo-
igheden en gewelddaden, als b.v. in Ant
werpen hebben plaats gehad, zou zijn over
gegaan, zelfs niet bij een oorlog tusschdü
Duitschland en België. Toen mijn pas mij
verhandigd werd, wist ik, dat Duitsdie troe
pen de Belgische grens overschreden hadden.
Maar desniettegenstaande had het onderhoud
ttet de autoriteiten in de meest hoffelijke vor
men plaats. Niets deed hier de gruweldaden
van Antwerpen vermoeden. In Brussel zelf
werd noch aan mij, noch aan het gezant-
schapsgebouw, tot aan het nur van ons ver
trek, ook maar het geringste in den weg ge-
Jegd.
Slechts een klein verschil van meening ont-
st .nd er over de route, die ik bij mijn terug
keer naar Duitschland zou volgen. Men ver
klaarde mij, dat ik nog slechts via Ostende
over Engeland kon gaan. Dit weigerde ik
natuurlijk met de meeste beslistheid en drong
er op aan. direct over Holland naar mijn va
derland terug te keeren. Ik stond aan de be
voegde autoriteiten een bedenktijd van an
derhalf uur toe. Toen deze verstreken waren,
werd mij medegedeeld, dat een extra-trein
mij des avonds te 7 uur over de Nederland-
sche grens zou brengen. Dit gebeurde en ik
kwam behouden en wel te Rotterdam aan,
waar ik een akeligen nacht doorbracht. Alle
hotels waren tot in den nok toe gevuld en
uren lang moesten wij ronddolen vóór wij een
onderkomen hadden. Overal waren vluchte
lingen uit België. Van Brussel naar Berlijn
heb ik vijftig uur gespoord.
De buitensporigheden te Antwerpen en de
vijandige houding der Belgische bevolking te
genover onze soldaten vindt zijn ooTzaak in
het volkskarakter der Belgen, inzonderheid
van dat der Vlamingen.
Er heeft daar geen kermis plaats, waar niet
het een of andere bloedige tooneel plaats
vindt. Ik ben echter nog altijd van oordeel,
dat deze uiting van fanatieken haat tegen al
wat Duitsch Is, zich slechts tot enkele stre
ken van België bepaalt.
In België zal het thans overigens wel dui
delijk geworden zijn, nu Luik op zoo verras
send snelle wiize voor den Duitschen aanval
bezweken is. wat binnenkort het lot van Na
men zal zijn".
De stemming te Par ij s.
De redactie der Tel. sprak dezer dagen
een te Amsterdam woonachtig Franschman,
zoo juist uk Parijs teruggekeerd, waarheen
hij was vertrokken, om te voldoen aan z'n
militaire plichten. Daar bleek hom echter, dat
hij niet vóór 31 Augustus onder de wapenen
behoefde te komen, omdat hij tot de oudste
lichting der ..territoriales" behoorde (38-, 39-
en 40-jarigen). Onze zegsman zeide verrukt
te zijn over het enorme enthusiasme. dat er
in geheel Frankrijk heersaht. De mobilisatie
had vlotter verloop dan wie ook had kunnen
verwachten. Het vervoer per trein naar België
en de oostelijke grenzen was uitstékend. De
eerste dagen kon geen enkele burger reizen,
alles was gereserveerd voor de militairen.
Met groote opgewektheid trok men naar het
oorlogsterrein, allen hoopvol op de overwin
ning en...... een revanche van 1870.
In jeugdige overmoed heeft een deel van
het 10e bataljon Jager» meest jongelieden
van 21—23-jarigen leeftijd si oh laten deci-
meeren. Zonder het hevel af te wachten, trok
ken de jagers met geveld bajonet den Elzas
bannen, waar de Duitsche mitrailleuses zonder
pardon aan deze waaghalzerij een einde
maakten. Een dag vroeger had men den ja
gers hun patronen afgenomen. Nauwelijks wa
ren ze er weer van in het bezit gesteld, of ze
trokken er op los. Allen vielen in dezen held-
haftigen strijd, waarmee echter toch geen
voordeel kon worden behaald. De Fransche
artillerie heeft toen op haar beurt de Duitsche
mitrailleuses lot stilstand gebracht.
De approviandeering van het Fransche le
ger wordt eveneens zeer geroemd. De 2200
Parijsohe autobussen zijn tot vleesohwagens
Ingericht. Eiken nacht vertrekken deze wa
gens van de vleeschhallen van La Villelte, om
zelfs tot in het verre Oosten de troepen van
versch vleesch tc voorzien.
De wijze, waarop dé Afrikaansche troepen
door de bevolking van Parijs werd ontvan
gen, was buitengewoon aandoenlijk, aldus
onze zegsman. De 6 regimenten liepen als t
ware op een bed van bloemen, de officieren
droegen lauwerkransen. Ofschoon zij niet den
minsten honger hadden, droegen de vrouwen
groote brooden aan. De opwinding was ge
weldig. Zoodra de troep weer vertrokken was
lag Parijs weer in diepe rust. Niemand, die
aan de overwinning twijfelt. Aan voedselge
brek behoeft voorloopig niet gedacht te wor
den.
Volgens onzen zegsman had de bezetting
van Mülhausen ten doel hert. spionnennest,
sinds 40 jaar daar gevestigd, nit te roeien.
Toen d1»t geschied was, trok men zich terug;
de stad is niet verdedigbaar. Het was het
regiment, dat in vredestijd te Besan^on ligt,
dut het eerst den Elzas betrad.
Wat nu de toekomst betreft, is men in ge
zaghebbende kringen te Parijs van meening,
dal de strijd tusscben Duitschers en geallieer
den maanden zal kunnen duren, zonder dat
er noemenswaardige voordeelen zullen wor
den behaald. Maar dan rekent men op Rus
land, dat met een groote strijdmacht Duitsch
land zal binnenvallen en waarbij de kozakken,
„nog erger dan de ulilanen", huis zullen hou
den.
Ten slotte verzekerde onze zegsman, dat
men thans in Frankrijk niet meer twijfelt aan
Neerland's neutraliteit. De Nederlandsche ge
zant te Parijs is wel op hot Elysée geroepen,
waar hem in tegenwoordigheid van de Engel
sche, Russische en Belgische gezanten door
president Poincaré om uitvoerige inlichtin
gen werd verzocht. De Parijsohe bladen moe
ten hun eerste valsche mede deelingen gerec
tificeerd hebben.
De mijnen der Königin L u i 6 e.
Naar Politieken uit Esbjerg verneemt, heeft
kapitein Kolster, van het stoomschip La Cour,
daar uit Parkcston aangekomen, verteld, dat
de man, die op de Königin Luise 'het leggen
van de mijnen aan den mond van de Tyne
(algemeen heette het vroeger: van de Theems)
had geleid, bij den ondergang van het schip
gered en als krijgsgevangene naar Londen
gevoerd werd. Daar werd hem de keuze ge
steld van aan te geven waar de mijnen lagen,
of doodgeschoten te worden. Een uur voor dat
de termijn was verstreken teekende hij op
een kaart aan, waar de mijnen lagen. De En-
gelschen vischten ze op één na alle op. Kapi
tein Kolster had dit verhaal van den loods,
die zijn schip had gestuurd langs de kust
tot aan den mond der Tyne. N. R. Ct.
P g o u d.
Pégoud is te Parijs aangekomen om zich
een nieuw vliegtuig te verschaffen. Zijn toe
stel is onbruikbaar gemaakt duor 22 geweer
kogels en 2 granaten.
Hij verklaart, aldus de N. R. Ct. ver
gezeld van een officier, boven den Rijn ge
vlogen te hebben en bommen te hebben laten
springen te midden van twee Duitsche con-
vooien.
Een fantastisch plan.
In een der Duitsche bladen vindt de re
dactie der N. R. C. een fantastisch verhaal
over plannen, dde er in Frankrijk zouden be
staan voor den bouw van een reusachtig
luchtschip. Het zou een luchtvaartuig heb
ben moeten worden van300 M. lengte, dat
ettelijke dagen zonder le landen in de lucht
kan blijven, en dat een behoorlijk bewapende
bemanning van 300 man zou kunnen voeren
Voor de voorbereiding van den bouw van
dezen luchtballon, die echter in dezen oorlog
niet meer te voltooien zal zijn, had volgens
het door ons geciteerde blad de regecring
een voorloopig crediet toegestaan van 100,000
francs.
De taak van het luchtschip zou dan zijn ge
weest: De vernietiging van den vijandelijken
generalen staf, de vernietiging van de vijan
delijke hoofdstad, de vernietiging van de vij
andelijke vloot, de vernietiging van het vijan
delijke leger.
Vruchten en suiker.
De Fruit-grower, Fruiterer, Florist and
Market Gardener van 20 dezer doet een drin
gend beroep op de Engelsche regeering om
onverwijld suiker tegen een matigen prijs
twee tot drie stuiver het Engelseh pond van
4^ ons Ned. beschikbaar te stellen voor
het maken van jam cn het inmaken van
vruchten. De fruitoogst is in Engeland over
vloedig, veel er van zal verrotten, als het niet
wordt ingemaakt. De Hooge prijs van de sui
ker belet, dat het op ruime schaal geschiedt.
Jams en ingemaakte vruchten zijn een koste
lijk voedingsmiddel. De regeering handde dus
snel! N. R C
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Verkiezing van Wethouders,
enz.
Thans is, onder dagteekening van 21 Aug.,
bij de Tweede Kamer ingediend het aangekon
digde wetsontwerp houdende bevoegdheid tot
verschuiving van den datum van verkiezing van
wethouders en vaste commission uit den Ge
meenteraad.
Voorgesteld wordt het volgende te bepalen
De gemeenteraden zijn bevoegd ln het jaar
1914 de verkiezing van wethouders, die krach
tens artikel 83 der Gemeentewet moet plaats
vinden op den eersten Dinsdag in September,
en van de vaste commission uit den gemeente
raad, die volgens artikel 54 der Gemeentewet
jaarlijks benoemd moeten worden, uit te stellen
tot een naderen dacr vóór 1 Maart 1915. Tot
den dag waarop de verkiezing plaats heeft, bllji
ven de aftredenden hun ambt vervullen.
De nieuw gekozenen worden geacht benoemd
te zijn op den dag, waarop de aftreding van
hunne voorgangers zou hebben plaats gevonden,
indien van de hier geschonken bevoegdheid
geen gebruik was gemaakt.
Deze wet treedt in werking op den dag barer
afkondiging.
In de toelichting wordt o. a. gezegd
De mogelijkheid bestaat, dat voor herkiezing
van de fungeerendc wethouders moeilijk een©
meerderheid zou zijn te vinden. Tcch is in dezé
dagen, waarin ook op de gemeentebesturen eene
zoo zware taak rust, stabiliteit een dringende
eisch. Ten einde den gemeenteraden de keus
te besparen tusschen het toegeven aan dezen
eisch en het herkiezen voor een tijdvak van zes
jaren van personen die mogelijk niet meer het
vol vertrouwen van de meerderheid genieten, is
het gewenscht bevoegdheid te schenken den
datum van herkiezing te verschuiven.
Ten aanzien van de vaste commissiën van bij
stand en van commissiën van voorbereiding
geldt, zij het in mindere mate, ongeveer dezelfdt
overweging.
Aangez>n art. 54 der Gemeentewet her alt,
dat zij jaarlijks vernieuwd worden, is ook hier
wettelijke voorziening noodig om bevoeerdb ~id
te schenken die hernieuwing desverlangd nog
na 1 Januari e. k. te doen plaats vinden.
Een eenigszins ruime termijn dient n.L ge
schonken te worden, omdat, al zal allicht de
oorlogstoestand niet van zoo langen duur zijn,
normale verhoudingen toch wel niet zeer spoé»
dig zijn te verwachten.
Berichten.
De Staatscourant van Zaterdag 22 Augus
tus bevat o.a. de volgende Kon. besluiten:
op aanvrage weder in dienst gesteld:
de gepensionneerde le luitenant-kwartier
meester J. Haitsma Muiier; de gepensionneer
de artillerie-kolonel A. van Doorninck: de ge
pensionneerde infanterie-kapitein G. F.
Brandsma; dc gepensionneerde le luitenant
der artillerie O. A. van Woelderen; met den
generaal-majocrsrang de gepensionneerde
genie-kolonel M. Onnen;
bestemd tot garnizoens-commandant te Rot
terdam de gepensionneerde le luitenant dei
cavallerie A. M. P. Storm de Grave;
met den majoorsrang de gepensionneerde
kapitein der artillerie G. P- Bouten; de geper-
sionneerde kolonel der artillerie J. E. Ranneft;
met kolonelsrang de gepensionneerde luite
nant-kolonel der infanterie jhr. E. A. Teding
van Berkhout;
bestemd tot bevelvoering over het te Gaas-
terland op te richten interne erin gs-depót de
gepensionneerde kapitein der artillerie mr. J.
Eijstcn;
met den majoorsrang de gepensionneerde
kapitein-magazijnmeester J. H. Masman
tijdelijk benoemd bij het reserve-personeel
der landmacht
bij het wapen der infanterie
tot reserve-luit.-kolonel, de gepens. luit.-kolo-
nel der infanterie, met rang van kolonel, E. P.
van Thiel, van het leger in Ned.-Indië:
tot reserve-1 e-luitenant, de gepens. le-hiite-
nant der infanterie J. W. Mathol, van het leger
in Ned.-Indië
bij het wapen der artillerie
tot reserve-majoor, de gepens. majoor der
artillerie, met rang van luit.-kolonel, E. van
Thiel, van het leger in Ned.-Indië;
tot reserve-1 e-luitenant, de eervol ontslagen
1 e-luitenant T. W. te Nuyl, van het wapen;
tot reserve-1 e-luitenant, de gepens- magazijn
meester 2e klasse der artillerie C. J. van Buu-
ren, van het Jeger in Ned.-Indië
met bestemming voor den dienst bij de land
weer
bij de infanterie der landweer
tot reserve-1 e-luitenant, de eervol ontslagen
reserve-1 e-luitenant mr. G. H. de Jongh, van
het wapen der infanterie
tot reserve-2e~luitenant, de gep-ns. onder
luitenant der infanterie J. A. C. Witting, van
het leger in Ned.-Indië
tot reserve-1 e-luitenont-kwartiermeester, de
eervol ontslagen le-hiit.-kwartiermeester G. G.
de Blauw, van het personeel der militaire ad
ministratie
benoemd bij het personeel van den geneeskun
digen dienst der landmacht, tot tijdelijk officier
van gezondheid 2e klasse, de heeren L- F. Wen-
iuger en. J. Broekmeijer, beiden arts.
Nederland en de oorlog.
De Rijkspostspaarbank.
Men deelt ons mede, dat evenals bij de bij
zondere spaarbanken ook aan dc Rijkspost
spaarbank de toestand gaandeweg beter is ge
worden. Toonden dit de uitkomsten van het
tijdvak 1—7 Augustus dus onmiddellijk na de
paniekdagen 29, 30, 31 Juli en 1 Augustus
reeds aan, zeer verrassend waren inderdaad
die van het tijdvak 815 Augustus.
Van 1 lot en met 7 Augustus werd ln totaal
uitbetaald ongeveer 2.5 millioen, de inlagen
bedroegen toen echter reeds bijna 1,5 millioen,
een bedrag, dat zeer zeker niet verwacht kon
worden, omdat de tijdsomstandigheden (de in
vele vakken bestaande werkeloosheid en de
belemmering van het crediet) een aanzienlijk
deel der inleggers noodzaken hun spaarpen
ningen aan te spreken. Onder de inlagen "wa
ren zonder twijfel begrepen aanzienlijke som
men, die in de eerste angst van de spaarbank
waren afgehaald, doch welke toen de vrees
geweken was, spoedig weer naar de veilige
bewaarplaats teruggebracht werden.
In het tijdvak 8—15 Augustus bedroegen de
inlagen bijna f 991,000, dus minder dan in
eerstgenoemde periode, doch de terugbeU"
Mngen waren in nog veel belangrijker mate
gedaald (n.l. tot f 1,083,000), zoodat slechts
een nadeelig verschil tusschen inlagen en té'
rugbetaldngen bestond van f 92,000.
"Werden van 1—7 Augustus in alle provin
ciën en groote plaatsen de inlagen door de
terugbetalingen overtroffen; in het tijdvak
8—15 Augustus overtroffen in Overijsel, Gel
derland, Utrecht, Den Haag en. meiikwaardig
genoeg, Noord-Brabant Limburg en Zeeland,
de inlagen de terugbetalingen.
Het aantal aanvragen om terugbetaling, in
de laatste dagen van Juli zoo schrikbarend
groot, dat aan afdoen ervan niet te denken
viel, is gedaald, misschien zelfs tot benedefl
het gemiddelde en talloos zijn degenen, die
hun in de paniekdagen gedane aanvragen her*
riepen.
Nederlandeoh-lndië en de oorlog.
Een bericht van Reuter uit Bataria meld1^
dat in Amsterdam commissiën benoemd «tjn
