In het Westen hebben aan don rechtervleu
gel zware, tot dusver onbesliste, gevechten
plaats. De <loor -do Franschen beproefde door
breking is zegevierend teruggeslagen. Overi
gens is nergens een beslissing gevallen.
Londen, 14 Sept. (RCommuniqué
van het persbureau. Een rapport van maar
schalk French beschrijft de oneratiên van
het Engelsche leger en van den uitersten lin
kervleugel van het Fransche leger van 4 tot
10 September. Daarin wordt gezegd:
Vrijdag 4 September werd het duidelijk,
dat generaal yon Kluok de marschrichting
had gewijzigd van zijn leger, dat sedert den
slag hij Bergen een werkzaam aandeel had
genomen in eene kolossale omtrekkende be
weging, ten doel hebbende de verbonden le
gers in een kring in te 6luilen en te brengen
tot een ramp, overeenkomende met die van
Sedan.
Terwijl hij marcheerde in Zuidwestelijke
richting, liet hij eene sterke achterhoede langs
de Ourcq, om het zesde Fransche leger tegen
te houden. Blijkbaar in de meening, dat met
Engelsche strijdkrachten niet behoefde
te worden gerekend, richtte de vijand zijno
pogingen tegen het gros van het Fransche
leger, dat hij trachtte af te snijden en in te
sluiten.
Zaterdag zetten de Duilschers dezelfde be
weging voort en gingen over de Marne in
zuidelijke richting. Zij vielen hot vijfde Fran
sche leger aan, dat zich naar de Seine terug
trok. Groote vijandelijke afdeclingcn trok
ken Zondag door Coulommiers, den Engel-
schen rechtervleugel voorbijgaande. Meer
naar het oosten deed het vijfde Fransche le
ger nachtelijke hajonetaanwallen, waarbij drie
dorpen aan den vijand ontnomen werden.
Maandag was de voorwaartsche rnarsch al
gemeen op den Franschen linkervleugel. Wij
hadden versterkingen ontvangen en rukten
noordwaarts op, samenwerkende met het vijf
de leger, dat ook naar het noorden voor
waarts ging, terwijl het vijfde leger naar
het oosten avanceerde tegen de Duitsche ach
terhoede, die zich langs de Ourcq bevond.
Waarschijnlijk verzwakt door de overbren
ging van troepen naar het oostelijk oorlogs-
tooneei van Duitschland en begrijpende, bat
hel zesde Fransche leger en onze strijdmacht
hunne achterhoede en rechterflank bedreig
den. begonnen de Duitschcrs rich teru^ te-
trekken in noordoostelijke richting.
Dinsdag werden de Duitschers teruggedron
gen op de Marne door de Franschen aan
onze rechterzijde, die mei de bajonet dorpen
wegnamen en den vijand ernstige verliezen
toebrachten. Het gevecht aan de Ourcq was
QÜerbloedigst, want de Engelsch.cn hadden
daar een sterke artillerie opgehoopt en
brachten slechls eene weinig sterke infanterie
in het gezicht. Het vijfde Fransche leger her
overde Montmirail na een verwoed gevecht,
b- Woensdag zette het zesde leeer den slag
*aan de Ourcq voort. Wij overwonnen den
tegenstand, die ons aan de Petit .Morin gebo
den werd, gingen dc Marne over en vervolg
den dc Duilschers, die zich in alle haast naar
het noorden terugtrokken.
Donderdag ging het zesde leger voort tegen
den vijand op te dringen. Het rijfde leger
bereikte Chateau Thierry en Dormons sur
Marne. Na een on verpoosden strijd maakte
ons leger 1500 gevangenen en nam 14 kanon
nen, 5 mitrailleuses en 50 fourgons. De vij
and had een aanzienlijk aantal dooden en ge
wonden. In een hollen weg sloten onze troe
pen handig 400 Duitschers in, die zich over
gaven.
Het opmerkelijke feit vaai dezen slag was
het schitterende succes van de Engelsche vlie
geniers, die den lof verwierven van generaal
Jof ire voor de nauwkeurigheid en regelma-
tgiheid van hun verkenningsdienst.
Volgens de inlichtingen, die wij hebben ver
kregen, heeft het aan de Duitschers gegeven
bevel om terug te gaan, nadat zij zoo dicht
bij Parijs waren gekomen, bij dezen de bit
terste teleurstelling opgewekt De bij de doo
den gevonden brieven Laten er volstrekt geen
twijfel over bestaan, dat de Duitschers meen
den aanstonds Parijs te zullen binnentrek
ken.
Woensdag maakten onze troenen talrijke
Duitsche achterblijvers gevangen, die zich
hadden verscholen in het dichte bosch ten
noorden van de Marine Dc vijand ging voort
met zijne domme vernielingen zonder eenige
reden bij het doortrekken van dorpen en kas-
teelen, waar verwoeste schilderijen zijn ge
vonden. De aankomst van versterkingen vuurt
den ijver van onze troepen aan, die verlan
gend zijn den voorwaartschen marsch voort
te zetten.
Londen, 14 Sept. (R.) Communiqué van
het persbureau. Gedurende den geheelen dag
van gisteren betwistte de vijand ons den
overtocht van de Aisne. Intusschen zijn wij,
ondanks de moeielijkheid om de rivier over
te gaan in hel gezicht van aanzienlijke vijan
delijke strijdkrachten, er in geslaagd tegen
zonsondergang over de rivier te komen. Aan
onzen linker- en rechtervleugel is aan de
Franschen eene gelijke beweging gelukt.
Wij hebben nog talrijke gevangenen ge
maakt.
Het Fransche hoofdkwartier bericht, dat
het leger van den Duitschen kroonprins is
teruggedrongen en genoodzaakt is zijn hoofd
kwartier te verleggen van Sainte Menehould
naar Montfaucon,
P a r ij s, 1 4 S e p t. (R.) Communiqué. Aan
den linkervleugel moestan de Duitschers d!e
verdedigingslinie prijs geven, die zij hadden
gereed gemaakt ten noorden van de Aisne
tusschen Compiègne en Soissons. Hunne de
tachementen in Amiens trokken zich terug
op Peronne en Saint-Quentin.
In het mid-den konden zij zich niet staande
houden in de defensieve stelling, die zij had
den ingericht achter Reims. In het Argonne-
gebied trokken zij zich terug naar het noor
den tot voorbij het bosch vain Belnone en
Triancourt.
Aan onzen rechtervleugel is de teruggaande
beweging van de Duitschers algemeen van
Nancy tot aan de Vogeezen. Gisteren was het
Fransche gebied aan die zijde geheel ont
ruimd.
Tweede telegram. Communiqué van
eli uur des avonds. Op onzen rechtervleugel
hebben wij bijna overal de achterhoede en
«elfs het gros van het vijandelijke leger be
reikt. Onze troepen trokken Amiens wedem
bunnen, dat door de Duitschers veriaten is.
De vijand schijnt ons het hoofd te willen bie
den op een froot. dat is aangegeven door
de Aisne.
In het midden schijnt hij eveneens weer
stand te willen bieden op de hooglcn ten
noordwesten en noorden van Reims. Tusschen
het landschap Argonne en de Maas is hij
voortgegaan met terug le gaan.
Aan onzen rechtervleugel is het ons gelukt
in het landschap Woëvre het fort Troyon te
ontzetten, dat in de laatste dagen verschei
dene malen hevig was aangevallen.
In Lotharingen houden onze tol veivolging
uitgezonden detachementen voeling met de
Duilschers.
De moreele cn de gezondheidstoestand van
onze legers blijft uitmuntend
Berlijn, 14 Sept. (W. B.) Over de ver
overing van Maubeuge wordt door den oor
logscorrespondent van het Berl. Tageblalt van
uit het hoofdkwartier van het Duitsche leger
aldus geschreven:
Voor de eerste maal tijdens dezen veldtocht
was het er om te doen een Fransche vesting
te bemachtigen, die met ver naai voren ge
schoven forten en versperringsw erken voor
zien was en waarop de vijand groote verwach
tingen had gebouwd. Deze versperringswer-
ken bestonden uit versterkte loopgraven, tal
rijke valgraven, sterke draadversperringen,
talrijke, diep in den grond ingegraven balie-
rijen en vóór alles uit sterke, licht beweegbare
artillerie. Bovendien was aan de noordoost
zijde een pantsering aangebracht. Zes forten
eu zeven tusschengelcgen aardwerken waren
Le veroveren. Verdun en Antwerpen zijn op
dezelide wijze versterkt. De val van Maubeuge
strekt tot bewijs, dal ook de door de Fran
schen zoo hoog geprezen verdedigingswerken
aan de vernietigende uitwerking van onze
zware artillerie geen duurzamen wederstand
kunnen bieden.
Onder de gevangenen bevonden zich tot
groot leedwezen van onze troepen slechts 120
verdwaalde Engelschen, jonge mannen tus
schen de 18 en 20 jaar oud.
Uit Pforzheim wordt bericht, dat de in het
veldhospitaal ondergebrachte Fransche ver
wonden behoefte gevoelen het hospitaalbe-
stuur dank te zeggen voor de wijze, waarop zij
behandeld werden. In de dankbetuiging wordt
vermeld, dat een kameraad, die trols de zorg
vuldigste verpleging op sterven ligt, verzocht,
dat zijn laatste woord een dank mocht wezen
en een woord van hulde voor de volkomen
karaktergroolheid van het Duitsche volk en
voor de wijze, waarop ook vreemde gewonden
verpleegd worden.
Ostend*, 13 Sept. (R.) De troepen ula-
nen en de 400 éclaireurs, die reeds hier waren
gesignaleerd, brachten den nacht door te
Dixmuiden.
Schermutselingen hadden den geheelen mor
gen plaats bij Zarren en Essen tusschen ge
melde Duitsche troep en gendarmen uit Osten-
de.
Talrijke Duitsche gewonden zijn hier aan
gekomen; ook zijn auto's en w apenen, op den
vijand, die naar het Zuiden aftrok, buitge
maakt.
Ostende, 14 Sept. (R.) 150 ulanen met
een kanon en twee mitrailleuses hebben den
nacht doorgebracht In Mercken. Een gevecht
heeft plaats gehad tusschen Duitschers en
Franschen met Belgische hulp ten westen van
Rousbrugghe en Hardinghe.
Antwerpen, 15 Sept. (R.) De uitkom
sten van den in de laatste dagen door onze
troepen aan het Duitsche observatieleger ge-
leverden veldslag worden volledig bevestigd
door de laatst verkregen inlichtingen. De aan
zienlijke verliezen die door onze tegenstan
ders zijn geleden, worden bewezen door
zijne totale werkeloosheid, die gisteren werd
geconstateerd.
Het teruggaan van onze divisièn onder Ant
werpen is volbracht, zonder dat de vijand de
geringste poging deed om dit te belemmeren.
Londen, 14 Sept. (R.) Een correspon
dent van de New-York World in België be
richt over een gesprek, dat hij met den Duit
schen generaal Boéhm gehad heeft over de
door de Duilschers gepleegde wreedheden. De
generaal sprak eerst tegen, dat wreedheden
waren begaan. De correspondent haalde ech
ter verscheidene gevallen aan, waarvan hij
zelf en de secretaris van de Amerikaansche
legatie zelf getuigen waren geweest. Dc ge
neraal scheen verbaasd over de juistheid,
waarmee wij waren ingelicht, en maakte zich
er van af, zeggende, dat hij zijn best deed om
de niet-strijdenden te beschermen.
Berl ij n, 1 4 S e p t. (W. B.) De oorlogscor
respondent van de Berl. Lokal-Anzeiger bericht
uit het Oostenrijksche hoofdkwartier: Hoewel
de operaties op het oorlogslooneel in Gallicië
met groote verliezen beiderzijds eindigden, be
looft de toestand van het Oostenrijksche leger
hier. toch voor de toekomst veel. Het legerbe
stuur koos het juiste oogenblik, toen het, na
het succes van Grodek, de verwarring der Rus
sen zich ten nutte maakte om op eene uitne
mend voorbereide nauwelijks inneembare linie
terug te trekken, waar het leger zicih rustig
van de geleden schade herstellen kan en
nieuwe versterkingen afwachten, om het of
fensief met nieuwe krachten aan te vatten.
Dat het Oostenrijksche offensief werd ge
staakt is niet te verwonderen, wanneer men
hoort, dat de vijand 350.000 man méér op het
shgveld had te zamen gebracht. De Oosten
rijksche troepen trokken met onstuimigen
moed voorwaarts, waardoor gedeeltelijk de
reusachtige verliezen verklaard worden. Wan
neer het hun echter gelukt was heden den
vijand uit zijne stelling te verdrijven, kwam
hij den volgenden dag weer in dubbelen getale
opzetten. Menig regiment verloor al zijn offi
cieren.
Toen nu ondertusschen de in de omstre
ken van Lemberg opereerende legers der gene
raals Auffenberg en Dankl plotseling door
overweldigend groote Russische legertroepen
werden aangevallen en deze terug moesten
trekken, bleef ook den overigen Oostenrijk-
schen groepen, die reeds 20 K.M. terrein ge
wonnen hadden, niets anders over dan zich
bij de terugtrekkende beweging aan te sluiten
en de bovenvermelde vaste stellingen in te
nemen.
Wat ons boven alles troosten moet is hel
feit, dat het met de Russische troepen, trots
hun reusachtige overmacht, voel erger gesteld
is dan met de Oostenrijksche. Naar uitingen
van gevangenen lijden de Russen grooten nood;
in het bizonder zijn hun verwonden er slecht
aan toe, daar de gezondheidsdienst slecht
voorbereid is.
Berl ij n, 14 Sept. (W. B.) Officieele ken
nisgeving. Den 13en in den voormiddag werd
de kleine kruiser Hela door een torpedoschot
Van een vijandelijken onderzeeër tot zinken
gebracht. Bijna de geheele bemanning is ge
red.
De plaatsvervangende dief
van den admiraalstaf.
Behneke.
Berl ij n, 14 Sept. (W. B.) Uti het hoofd
kwartier van den generalen staf wordt ge
meld
In heit Oosten gaat men cüoor met de vernie
tiging van het eerste Russische leger. Onze
eigen verliezen zijn betrekkelijk goring. Het
leger van generaal von Hindenburg is met
ee'n sterke macht reeds de grens overgetrok
ken. Het gouvetrnement SuwalH is onder
Duitsch bestuur gesteld.
Berl ij il, 15 Sept. (W. B.) De generale
staf deelt uit het groote hoofdkwartier het
volgende mede:
Generaal von Hindenburg seinde aan den
keizer: Het vijandelijke leger, bestaande uit
•het 2e, 3e. 4e en 20e legerkorps, de reserve-
dirisiën III en IV en vijf cavallerie-divisiën,
is door den slag van de Masurische meren
en de daarop volgende vervolging volkomen
geslagen. Het Grodnosche reserveleger, be
staande uit het 22e legerkorps, de rest van
het 6e legerkorps en gedeelten van het 3e Si
berische legerkorps hebben in een bijzonder
gevecht bij Lyck zwaar geleden.
De vijand heeft zware verliezen aan dooden
en gewonden geleden. Het aantal gevangenen
is steeds stijgende. De oorlogsbuit is buiten
gewoon groot. Bij eene frontbreedte van het
ler^r van meer dan 100 Kilometers zijn reus
achtige marschprestatiën verricht moeten
worden - soms zijn 150 Kilometers in vier da
gen afgelegd. Bij de op dat geheele front voor
gekomen gevechten kan ik den vollen omvang
van het gebeurde nog niet berichten. Eenigen
van onze korpsen zijn scherp in het gevecht
gekomen. Dc verliezen waren echter slechls
gering. Hel leger is overwinnaar gebleven op
de geheele linie tegen een hardnekkig vech
tenden maar in bel eind vluchtend .n vijand.
Het leger is er trotsch op, dat een keizerlijke
prins in zijne gelederen gestreden en zijn
bloed vergoten heeft.
Petersburg, 14 Sept. CR.) Commu
niqué van den genenalen staf. De aanwezig
heid van den opperbevelhebber is oorzaak,
dat bijzondere aandacht wordt gewijd aan
het oorlogstooncel in Galiciê, waar met de
ontwikkeling van de behaalde voordeelen
krachtig wordt voortgegaan.
Wij waren tijdelijk verhinderd over vol
doende strijdkrachten m Oost-Pruisen te be
schikken om er den zoo gelukkig begonnen
inval voort te zetten. Met het oog op dat doel
bleef het leger van generaal Rennenkampf in
de eerste dagen van September staan op de
lijn Gerdauen—Libau. Den 7ei> September on
dernamen de Duitsche troepen een algemeen
offensief tegen dat leger. Het heuvelachtige
karakter van het terrein bemoeielijkte eene
juiste schatting van de op dat punt vereenig-
de troepen. Eerst den lOen September werd
eene overvleugelende beweging tegen den lin
kervleugel van het leger van Rennenkampf
ontdekt. Die beweging dwong ons terug te
gaan. Den volgenden dag ondernamen wij
op sommige punten aanvalsoperatiën, waar
door echter de aanwezigheid bleek van eene
zeer sterke Duitsche overmacht. Aan dat front
werden de gevechten voortgezet.
Petersburg, 14 Aug. (Telcgraafagent
schap). De generale staf van den opperbevel
hebber deelt officieel mede, dat het leger van
generaal Rennenkampf snel en krachtig voor
waarts gaat in Oost-Pruisen.
Onze beslissende overwinningen op de Oos
tenrijksche legers, die meer dan een millioen
manschappen tellen, dwongen de Duitschers
een aanzienlijk deel van hunne troepen aan de
westgrens terug te halen. Van den 28en Augus
tus tot den 7en September voerden de Duit
schers aanhoudend versterkingen aan op hun
oostelijke front. Daarna openden zij een aan
val door de Masurische meren heen in een
streek, die him welbekend is en die bestaat uit
een reeks nauwe doorgangen door plassen cn
bosschcn. Hun rechtervleugel ontwikkelde
groote krachten op het front van Nordenburg
naar Gold op. Deze de troepen van generaal
Rennenkampf bedreigende beweging ontmoet
te op de vleugels tegenstand van onze dek-
kingstroepen, die vol zelfverloochening den
stroom der vijanden tegenhielden. Tegen den
Men geraakten onze troepen na gevechten, die
den vijand zware verliezen toebrachten,
geheel uit den moeilijken toestand. Zij ne
men nu stellingen in, die toelaten het
initiatief te nemen tot de verdere operatiën.
Over de gesteldheid van de streek, die Lem
berg omgeeft, die dagen achtereen het slag
veld is geweest van de elkaar bestrijdende
Oostenrijksche en Russische legers en dal nog
heden is, schrijft een oorlogscorrespondent:
Terwijl de grens van Oost-Galiciê van Ravva-
ruska over Sokal to-t aan Brody eene effen
vlakte vormt, die tot Lemberg toe haast geene
belemmering oplevert, verandert dit beeld zich
bij verder voortgaan in westelijke of zuid
westelijke richting. Voor Rawaruska strekt
zich eene omstreeks 20 Kilometer breede,
meest met zwrare bossdhen bezette strook uit
tot dicht bij Lemberg. Het noordwestelijke ge
deelte is als 't ware een hoog oprijzend
bastion met een voor deze streek verrassend
vergezicht. In zijn zuidelijk deel loopt deze
rug uit in vlak land en vertoont de gebruike
lijke moerasvorming in zijne bosschen, die zich
zelfs tot kleine meren vormt. Op nagenoeg 25
K.M. verren afstand ten westen van Lemberg
loopt in de richting van noord naar zuid een
smalle, maar slechts op weinige plaatsen te
passeeren moeras- en merenslrook over Gro
dek en Komarno tot aan de breede moeras
streek Wielkis Bloto genoemd, die zich langs
den bovenloop van de Dnjester uitstrekt. Deze
Grodeksche barrière heeft een front van om
streeks 40 K.M. lengte. Even uitgestrekt is is
het groote van west naar oost loopende
moeras, dat in het zuiden tot aan de uitloo-
pers van de Boschkarpathen reikt. Daaruit
blijkt, dat een terugtocht van eenigszins aan
zienlijke troepenmassa's door deze streek eene
zeer gevaarlijke onderneming betcekent. Het is
echter de taak van het leger commando dit ge
vaar aan den tegenstander op te dringen en
het zelf met zorg te vermiiden
Petersburg, 14 ScpL (Telegraafagent-
scliap). De generale slaf van den opperbe
velhebber deelt het volgende mede:
Aan het Oos-tenrijksche front trekken dc
Russische troepen de San over. Terwijl zij
stelling namen bij Rava Russka, namen de
Russische troepen meer dan 8000 Oostenrij
kers gevangen en mankten 30 kanonnen buit,
benevens groote voorraden provisie cn mu
nitie. De resultaten van de vervolging van
den vijand, die in deze richting is onderno
men, zijn nog niet bekend.
In de moerassen, in de omgeving van Bel-
gorai, werden nieuwe Oostenrijksche batte
rijen ontdekt, die bij de vlucht in den steek
waren gelaten. Hot leger van generaal Braus-
silow, dat den laatslen wanhopigen aanval
der Oostenrijkers afsloeg, nam in dit gevecht,
toen het zelf offensief te werk ging, tal van
Oostenrijkers gevangen en veroverde een aan
tal vuurmonden: het getal is nog niel vastge
steld.
Generaal Broussilow verzekert, dat zijne
troepen buitengewone voorbeelden van geest
kracht, flinkheid en moed gaven. De corps-
commandanlen bestuurden met onverstoor
bare kalmte hunne troepen in het veld en
wisten in meer dan een kritiek oogenblik de
overwinning aan den vijand te ontrukken. Ge
neraal Broussilow gewaagt met bijzonderen
lof van de activiteit van den uitstekenden
Bulgaarschen geneuraal Radko Dimitriew
Op den rechteroever van de Dnjester zijn
de Oostenrijkers teruggeslagen naar Dorogo-
bylch. Czcrnovitz. de hoofdplaats van Boeko-
wina, en de geheele streek werd door de Rus
sen. zonder een schot te lossen, bezet.
Wecnon, T4 Sept. <W. BDe oorlogs
correspondent van de Morgen meldt aan zijn
blad: De slag bij Lemberg werd afgebroken en
onze troepen teruggetrokken naar een terrein,
dat voor de verdediging allergunstigste voor
waarden biedt. Ons plan, dat door het snelle,
stoutmoedige offensief van het Busslsche leger
is verijdeld, is niet mislukt ten gevolge van
de gebrekkige aanvoering of de inferioriteit
van onze troepen. Integendeel deden zoowel
aanvoerders als troepen bovenmenschelijk
werk; maar de heldenmoed van onze troepen
leed schipbreuk op de geweldige overmacht
van den vijand. Vastgesteld is, 'dat de over
macht der Bussen vele dirisiën bedraagl.
waarbij men nog moet bedenken, dat eene
Russische divisie sterker is dan de onze. Ook
zijn dc Russen mei hunne mobilisatie ons ver
voor, omdat zij daarmede lang voor het offi
cieele begin van den oorlog begonnen zijn. En
ten slotte hebben wij bijna de geheele hoofd
macht der Russen tegenover ons. Wanneer
men dit bedenkt, kan men dc prestaties van
onze troepen eerst naar hare waarde schat
ten. In een strijd, die gedurende drie weken
bijna onafgebroken werd voortgezet, hielden
wij overal stand tegenover het voortdurend of
fensief optreden van den vijand en namen bo
vendien nog 60,000 Russen gevangen, terwijl
wij vele kanonnen buit maakten. Deze over
winningen, hoe groot zij ook waren, konden
niet tot het gewenschte resultaat voeren, om»
dat de Russen letterlijk voor elke verslagen
divisie eene nieuwe in het veld konden bren
gen. Iloogere strategische overwegingen
cischen thans eene concentratie onzer troepen
in eene stelling, waarop de overmacht der
Russen moet afstuiten. "Wij kunnen hier rustig
den aanval afwachten. Ik herhaal nogmaals:
Onze troepen zijn niet verslagen en gevoelen
zich ook niet verslagen. Het Oostenrijksch-
Hongaarsche leger betrekt thans eene stelling,
die zoo sterk is, dat het iederen vijand het
hoofd bieden kan.
Weenen, 14 Sept. (W. B.) De Slavoni
sche Presse brengt de volgende mededeellng
uit Ruma van den 9en. Servische troepen gin
gen gistermiddag, ter steriele van eene divisie,
over de Save en daxmgen in ons gebied. Onze
troepen waren aanstonds bij de hand en na
men den strijd op.
Londen, 13 Sept. (R.) Tijdens een ge
vecht bij Herbertshöhe in den Bismarck-Archi-
pel werden twee Duitsche officieren, waarvan
een de commandant zelf was, 15 onderofficie
ren en 56 manschappen der inlandsche politic-
troepen gevangen genomen. De verliezen der
Duitschers zijn onbekend; 20 30 Duitschers
werden gedood.
Londen, 13 Sept .(R.). Aga Khan, het
geestelijk hoofd der Muzelmannen in Indië, is
in Engeland aangekomen. Hij heeft zijn mid
delen en zichzelf persoonlijk ter beschikking
van de regeering gesteld voor oorlogsdoelein
den. Aangezien hij echter geen militaire op
leiding heeft gehad, heeft hij te kennen gegeven
als gewoon soldaat in dienst te willen treden.
Londen, 15 Sept (R.). Een telegram
van gisteren uil Stockholm aan de Daily Tele
graph maakt gewag van eene verandering in
de stemming der openbare meening in Berlijn.
Terwijl een paar weken geleden eene geest
driftige menigte de straten vulde, is nu het
vertrouwen verdwenen en heeft voor twijfel
plaats gemaakt
Deze verandering is begonnen na den slag
van Lemberg en is toegenomen met het be
richt, dat het leger van generaal von Kluck
het plan der inneming van Parijs heeft laten
varen. De rouw komt meer en meer in de
mode. Ieder blad bevat advertentiën in rouw
rand, waarin de dood van echtgenoot, broeder
of zoon wordt aangekondigd. Iederen nacht
komen lange treinen, gevuld met gewonden,
in Berlijn aan.
B e r 1 ij n, 14 Sept. (W. B De Nordd>
Allg. Zeitung schrijft: Een telegram uit den
Haag bericht dat het Engelsche gezantschap
aldaar aan de Nederlandsche pers heeft me
degedeeld, dat de Duitsche ü*oepen volkomen
gedemoraliseerd zijn, alle Fransche plaatsen
die zij bereikten plunderden, zich bedrin
ken, enz.
"Wij protesteeren er tegen, dat de gezant
van een tegen Duitschland oorlog voerende
staat zijne volkenrechtelijke immuniteit in de
hoofdstad -san een onzij'digen staat misbruikt
om lage smaadredenen aan to voeren tegen
het Duitsche leger.
Londen, 14 Sept. (R.). Eerste minister
Asquith deelde in het lagerhuis mede, dat de
regeering voornemens is de Homerule bill en
het wetsontwerp tot opheffing van de staats-
keric in Wales wet te doen worden. De regee
ring zal echter een wetsontwerp indienen tot
schorsino van bet in werking treden van deze
maatregelen gedureude twaalf maanden of
zooveel lang&r als dc oorlog zal duren.
Lord Crewe deed dezelfde mededeeling ln
het hoogerliuis. Hii deed daarbij de belofte,
dat een amending bill" zal worden ingediend
en behandeld voordat de Homerule-wel in
werking treedt
Londen, 14 Sept (R.) Terwijl volgens
de Yorwarts het aantal wcrkloozen in Duitsch.
land reeds tot millioenen is geslegen, heeft de
oorlog weinig invloed op de Engelsche in
dustrie. De fabrieken zijn bijna overal aan het
werk zooals gewoonlijk.
N e w-Y o r k14 S e p t. (R.) De „Tribuna"
zegt, dat in een onderhoud met bankiers dezen
eenstemming verklaarden, dat Duitschland
geen enkel deel van zijn leening, groot 250
millioen dollars, in de Vereenigde Staten ge
plaatst zal kunnen krijgen.
B erl ij n, 1 4 S e p t. (W. B.) Het lid van den
Rijksdag Haase publiceert in het tijdschrift
Marz een open brief aan den sooiaal-demo-
cratischen minister Marcel Sembat, wraarin
gezegd wordt:
..Te Bern en te Bazel waren wij te zamen;
wij koesterden beiden de hoop, dat een goede
verstandhouding tusschen Duitschland en
Frankrijk mogelijk was en waren ervan over
tuigd, dat deze arbeid de beschaving ten
goede zou komen. Ofschoon de meerderheid
van den Rijksda" en van het Fransche parle
ment zich gesteld had op den grondslag der
Berner conferentie, kwam de oorlog, dien het
Dnitsche en Fransche volk niet wilden, maar
die ijoor hot Russische czarisme in het leven
geroepen werd. Dc Fransche en Engelsche
regeeringen hadden aan Rusland de stem der
rede kunnen laten hooren en het binnen de
perken der menschelijkheid houden; zij deden
dit niet. Rusland was zeker van den steun
van Frankrijk cn Engeland. Slechts daardoor
kon het door zijne mobilisatie de pogingen van
den Duitschen keizer tot behoud van den vre
de storen.
De Schr. stelt aan Sembat de vraag: „Had
het czarisme het recht de beschermer van alle
Slaven te willen zijn, het czarisme, dat alle
vrijheid in liet eigen land onderdrukt, nooit
verzadigd is geworden van het bloed van
zijne eigen landskinderen, dat slavernij, dood,
misdaad en barbaarschheid brengt overal,
waar hel zijne brutale heerschappij vestigt?
Voorts doet de Schr. uitkomen, dat Sembat,
door zitting te nemen in het Fransche mi
nisterie, de verantwoordelijkheid voor d»
wereldgeschiedenis op zich nam, dat hij de
verklaring van het ministerie onderteekende,
die het Fransche volk gerust moest stellen niet
den leugen, dat Berlijn reeds voor de Russen
sidderde. De Schr. herinnert er aan, dal in
middels bij Orlelsbuig 90.000 Russen gevan
gen genomen zijn, en vraagt: „Gelooft de so
ciaal-democraat Sembat, dat een cultuur-\oLk
als het Duitsche, dat eensgezind den oorlog
voert, als één man strijdt, van Ileydebrand
tot Liebkneoht toe, door de Slaven en bet
czarisme kan overwonnen worden? Wilt gij
de overwinning van het czarisme? Het is de
vijand van het Fransche volk zoo goed als van
het onze; het is de vijand van alle vrijheid,
cultuur en vooruitgang. De wereld verwacht,
dat er een oplossing van dit conllict gevon
den zal worden, en er bestaat een oplossing,
die een geluk voor Frankrijk en de mensch-
heid zou zijn?
Verspreide Berichten.
President Poincaré
protesteert.
De president der Fransche Republiek heeft
naar de N. C. meldt, aan den president der
Vereenigde Staten bet volgende telegram ge
zonden:
„Mijnheer de President. Ik heb Verat,
dat de Duitsche regeering heeft gepoogd v
de goede trouw van Uwe Excellentie mis
bruik te maken door de beschuldiging, uat
dum-dum-kogels zouden vervaardigd zijn ia
een fabriek van den Franschen staal en dr
dc Fransche soldalen gebruikt. Die laster is
niets dan een vermetele poging de. rollen om
le keeren.
Duitschland heeft, sedert het begin van den
oorlog dum-dum-kogels gebruikt en dagelijks
zich schuldig gemaakt aan schending van het
volkenrecht. Reeds op 18 Augustus en sedert
dien herhaaldelijk hebben wij gelegenheid
gevonden, die aanslagen ter kennis van Uwe
Excellentie te brengen en van de mogendhe
den. die de Hangsche conventie hebben ge-
teekend.
Duitschland, dal van onze protesten verno
men heeft, poogt nu de openbare meening
op een dwaalspoor te brengen en zich van
leugenachtige voorwendsels te bedienen om
nieuwe daden van barbaarschheid le begaan.
In naam van het miskende recht en van de
belecdigde beschaving zend ik aan Uwe F.x-
cellentic een verontwaardigd protest.
Raymond Poincaré
De oorzaken van den tegen
slag der Duitsehers.
Aan de Daily Chronicle ontleent de \T R Cl
de volgende oorzaken van den tegenslag der
Duitschers:
1. De overbrenging van groote troepenaf-
deelingen naar het oostelijk oorlogsterrein.
2. De verzwakking van het Duitsche veld
leger door de onttrekking van vele manschap
pen voor de bewaking van de verbindingslij
nen.
3. De verdwijning van hun meerderheid in
getal naarmate hun verbindingslijn langer
werd in de richting van Parijs cn de versier
kingen der Franschen op kwamen zetten.
4. De verzwakking van het moreel van de
Duitsche troepen, die vermoeid waren door
vreeselijke marschen en ontredderd door zwa
re verliezen.
5. Vermoedelijk onevenredige verliezen on
der de Duitsche officieren, zonder wie de min
deren niet zoo gemakkelijk tot bloedige
vechten kunnen worden aangedreven.
Ex-keizerin Eu génie.
De ex-keizerin Eugénie heeft liaar jachÊ
..Twislle" doen inrichten tot hospitaal-sciiijh
Ook haar merkt de N. C. op zou het nièf
onwelgevallig zijn als ze nog in haar leven**
avond de oude rekening zag vereffenen tëb
gunste van Frankrijk.
De hertogin van Westminster.
De hertogin van Westminster heeft na$}
het I1U. meldt aangeboden om te velqj,
dienst te doen bii hel Roode Kruis. Zii zal e<3#
