'de derde kwam In een vijver terecht. De Zep
pelin keerde terug naar Thielt.
2 5 Sept. Er is slechts een hond gedood
door de bommen. In de Min que werd het kan
toor van een vdschhaadelaar geheel vernield.
De brandkast is terecht gekomen in een gat
in den grond van een meter diepte.
Toen de ontploffingen gehoord werden, wer
den bijna alle lantarens van de stad gebluscht.
De bewoners kwamen naar buiten en bespra
ken het gebeurde in diepe duisternis-
Londen, 24 Sept. De talrijke telegram
men, die uit de koloniën ontvangen zijn, too-
nen aan, dat het verlies van de drie kruisers
Slechts Heeft gediend tot versterking van de
reeds door het geheele rijk uitgedrukte over
tuiging, dat de strijd moet worden voortgezet
totdat een bevredigend' resultaat is erkregen.
Het voorbeeld van Canada volgende, heeft
Nieuw-Zeeland maatregelen genomen om
Iedere maand' troepen te zenden tot aanvul
ling van de leemlen. die in zijn contingent
ontstaan. Generaal Botha beeft een opmerke
lijk antwoord ontvangen op zijne oproeping
van vrijwilligers voor het expeditiekorps te
gen Duitsch Zuidwest-Afrika. De vereischte
kerkte van dit korps is verzekerd. Het besluit
van Botha om zelf het bevel over dit korps op
zich te nemen, is overal in Zuid-Afrika met
groole geestdrift begroet.
Pretoria, 2 4 Sept. (R.) Officieel. De
Duitsche post in Schukmansburg bij de Zam
besi heeft zich zonder strijd den 21en over
gegeven aan de Rhodesische politiemacht. De
Duitsche resident is gevangen genomen.
Tokio. 24 Sept. (R.) Officieel wordt be
richt, dat Engelsche troepen onder leiding van
den commandant der Engelsche strijdkrach
ten in Noord-China gisteren in de buurt van
de Laoshan baai aan land zijn gegaan, om deel
ie nemen aan de operatiên tegen de Duitschers
in Tsingtau.
Weenen, 24 Sept. (W. B.) De keizer
verleende .de orde van do IJzeren Khxxm
le klasse aan den generaal der infanterie
Svelozar Bo-rocvic als blijk van waardeering
"Ni- r zijn zegevierend beleid als korps-oom-
ma ndant,
Het Belgische ministerie van justitie zond
ons liet volgende verslag van de Commissie
van Onderzoek betreffend de schending van
het volkenrecht en de Oorlogswctten en ge
bruiken.
Antwerpen den 10 September 1914.
Den lieer Poullet,
Minister van Kunsten eoi Weten
schappen,
Minister ad interim van Rechts
wezen,
Heer Minister,
De twee verslagen welke de Commissie de
eer had Ued. te doen geworden den 23 en
31 Augustus laatst, verhaalden hoofdzakelijk,
het eerste, de feilen te Aerschot en omliggen
de gepleegd, het tweede, de gedeeltelijke ver-
w besting van Leuven door de Duitsche troe
pen.
Ten einde het verslag van 31 Augustus te
volledigen, meont de Commissie U te moeten
ter kennis brengen dat besta tigd werd dat de
buizen die waren recht gebleven en waaruit
de bewoners door de overweldigers werden
verjaagd, geplunderd werden voor de oogen
der Duitsche officiers. Den 2 September zag
een getuige de Duitschers nog vier huizen in
brand steken.
We hebben nog een ander feit kunnen vast
stellen, waaruit blijkt met welke onverzoen
lijke wreedheid de vreedzame bevolking van
Leuven behandeld werd: den 28 Augustus wer
den 6 tot 8 duizend personen, mannen, vrou
wen en kinderen, van allen rang en ouder
dom, onder bewaking van een afdeeling van
het 162e Duitsch infanterie regiment opgeslo
ten in de stadsrijsdhool, waar die ongelukki-
gon den nacht moesten doorbrengen. Het
lokaal was zoo eng, gezien het aanzienlijk aan
tal personen dat zich daar bevond, dat deze
moesten blijven recht staan en dat zij zoo
verschrikkelijk hebben moeten lijden, dat ver
schillende vrouwen krankzinnig zijn gewor
den en kleine kinderen in de armen hunner
moeder zijn gestorven.
In een mededeeling van den Grooten Duit
schen staf, verschenen in de Kolnische Zei-
tung van 29 Augustus, wordt beweerd dat de
„bestraffing" van Leuven gewettigd werd door
dat een bataljon van de „Landwehr", dat al
leen in de stad was achter gebleven om de
communicatielijnen te bewaken,was
aangevallen door de burgerlijke bevolking, in
de meening dat het gros van het Duitsch
leger voor goed was afgetrokken.
Datzelfde blad gaf ook het verhaal van
iemand die beweert getuige geweest te zijn
van het feit.
Het onderzoek heeft bewezen dat deze be
wering v&Lsch is. Het is inderdaad bewezen
dat de Leuven sche bevolking, we lice ten an-
diere te voren door de gemeentelijke overheid
was ontwapend, volst relet geene vijandelijke
daadheeft gepleegd tegen de Duitsche
troepen.
De commissie heeft het te Brussel begonnen
onderzoek aangaande de te Visé gepleegde
feilen hernomen.
Dit was de eerste stad welke in België ver
woest werd volgens het systeem dat vervol
gens op zoowel andere steden werd toege
past. Daarom hebben wij willen onderzoeken
wat er gegrond is in de Duitsche lezing, vol
gens welke de bevolking van Visé zou hebben
geholpen bij de verdediging der stad en na
dien een opstand tegen de Duitschers zou heb
ben verwekt
Verschillende getuigen, welke zich thans te
Antwerpen bevinden, werden onderhoord; na
melijk soldaten behoorend tot de troepen
welke den Duitschers ten noorden van Luik
den doortocht over de Maas hebben bestreden,
en oene zuster van Duitsche nationaliteit, uit
het klooster van Onze Lieve Vrouw te Visé.
"We hebben kunnen vaststellen, dat de bur
gers volstrekt niet hebben deelgenomen aan
den strijd, welke den 4en Augustus te Lixe
en te Visé. geleverd werd. Het is trouwens
maar in den nacht van 15 tot 16 Augustus
dat de Duitschers de verwoesting begonnen
hebben. Enkele geweerschoteai gaven daarvan
in den avond van den 15den het signaal. De
Duits liere bew eerden dat de burgers op hen
geschoten hadden, voornamelijk uit een huis,
waarvan de Commissie den eigenaar heeft
kunnen ondeahoocen. De Duitschers hebben
ui dit huis Je&n enkel wapen gevonden, even
min trouwens als in de aanpalende huizen,
die ze geplunderd en in brand gestoken heb
ben; de mannelijke bevolking hebben ze naar
Duitsohland gestuurd.
De getuigen deden ons uitschijnen boe on
waarschijnlijk het is dat de bevolking, die ont
wapend was, een aanval zou Lebben ge
pleegd, tegen een sterk Duitsch garnizoen,
wanneer d!e laatste Belgische troepen reeds
elf dagén de streek hadden verlaten. Ze be
vestigden dat de eerste schoten gelost werden
door dronken Duitsche soldaten, die op hunne
officieren vuurden. Dit feit is geen uitzonde
ring; het is inderdaad algemeen geweten te
Maastricht dat, rond het zelfde tijdstip, het
zij bij vergissing, hetzij met opzet, de Duit
schers op elkaar geschoten hebben in het
kamp van Mesch, in de nabijheid van Hol
lo ndsch Limburg.
Het wordt bevestigd -dat geheel het stadje
Visé wrond neer gebrand, met uitzondering al
leen, naar het schijnt, van een godsdienstig
gesticht, en dat verschillende inwoners van
Visé en van Canne, gefusilleerd werden.
Talrijke dorpen gelegen in den driehoek
Vilvoorde-Mechelen-Leuven, een der meest
bevolkte en, voor enkele dagen, meest vrucht
bare streken van België, werden leeggeplun
derd, en gedeeltelijk of geheel neergebrand
hunne bdvolkiïig werd verstrooid; terwijl
andere inwoners, naar gelang ze op hun weg
kwamen, zonder oandlerzoek, zonder eenige
reden, gearresteerd en gefusilleerd werden;
imct het blijkbaar doel alleen, de bevolking
ischrik aan te jagen en te verdrijven
Dat gebeurde onder meer in de volgende
dorpen en gehuchten: Scmpst, Buecken, Eppo-
ghem. "Wackerzeele, Rotselaer, Weerde, Ele-
wijt, Hofstade, Wespelaer, Wilsele, Werchter.
Thildonck, Boortmeerbeek, Houihem, Treme-
loo. In dit laatste dorp zijn alleen de kerk en
de pastorij gespaard gebleven; elders kon
men op de enkele nog gespaarde huizen vol
gende opschriften lezen: Nicht abbremnen
(niet afbrandc-n, Batte schonen (sparen a. u.
b.), Gute Leute nicht plündren (brave lieden,
niet plunderen); later werden deze huizen
echter ook geplunderd, of verwoest. In al
deze dojrpen stonden de vrouwen die niet
vluchten konden aan de beestige instincten
van de duitsche soldaten bloot. Bedoelde
sli-;k ligt in de nabijheid van Aerschot. waar
van we dc verwoesting in ons vorig verslag
hebben geschreven. Nu hebben de Duitschers
ook nog ten noord-westen van Brussel de be
langrijkste gemeenten Grimbergen en "Wol
ver them verwoest, en anderzijds hebben ze
te Waver, een stadije gelegen ten zuid-oosten
der hoofdstad, op 25 kilometers afstand van
het meest nabijgelegen gevechtsterrein, 56 hui-
zen afgebrand, omdat dc stad de haar door
den vijamcMijken stad opgelegde buitenspo
rige oorlogsschatting niet betalen kon.
Tevens moeten we doen opmerken dat den
4den en 5den dezer uit een vliegtuig bommen
werden geworpen op de open steden Gent
en Ecklloo.
Eindelijk is het u niet onbekend Heer Mi
nister, dat de stad Mechelon, hoewel al de
Belgische troepen zich daaruit den 27en
Augustus hadiden terug getrokken, verschei
dene dagen door den vijand beschoten werd;
de St. Romboutskerk, de trots dier oude stad,
werd zwaar beschn'igd. Ook Heyst-op-den-
Berg, werd ongenadig beschoten hoewel diit
door geen enkele strategische reden te ver
rechtvaardigen was.
Om hunne gruwelen te verontschuldigen,
beweren de Duitschers dat, overal waar ze
gefusilleerd, gebrand en geplunderd hebben,
de burgers met de wapens hadden weerstand
geboden. Dat dit op enkele uitzondeiiijke
punten zooi hebben kunnen voorvallen, dat
gebeurt dn alle oorlogen en indien de vijand
in dit geval de plidhtdgen had neergeschoten,
we zoolden ons hebben neergelegd bij de
strengheid der krijgswetten. Maar in geen ge
val kondien deze geheel uitzonderlijke, indivi-
dueele gevallen, de algemeene strafmaatrege
len veiT echt vaardigenwelke de bevolking
onzer steden en dorpen, in lijf en goed moest
ondergaan. Het fusilleeren, branden en plun
deren, dat ze zoo wat overal in ons land heb
ben gedöan, had zelfs dén schijn niet meer
van een tuchtiging, maar werd met een ver
fijnde wreedheid gepleegd'. Men heeft boven
dien geene enkele uitdaging kunnen vaststel
len te Vüsé, te Warsage, te Leuven, te Waver,
te Dendermonde en meer andere plaatsen
nog. die onmedoogend geheel werden ver
nield; daarbij dient gevoegd dat ze systema
tisch afgezonderde huizen die op hun weg
gelegen waren afbrandden en de ongelukki
ge bewoners die op de vlucht wilden gaan
hebben neergeschoten.
De Duitschors hebben beweérd in hunne
bladen dtat de Belgische regeering aan de be
volking wapens zou hebben uitgedeeld om zp
tegen den overweldiger te gebruiken. Ze voe
gen er bij dat de katholieke priesters een
soort heiligen oorlog zouden gepredikt heb
ben en de geloovigen aangezet de Duitschers
te vermoorden. Eindelijk beweerden ze nog,
om hunne moord op wouwen te verrecht
vaardigen, dat deze niet minder woedend wa
ren dan de mannen, en zelfs brandende olie
op de duitsche troepen hebben gegoten.
Zooveel beweringen, zooveel leugens. Verre
v. i wapens uit te deeften, hebben de over
bed en. bij het naderen van den vijand, over
al de bevolking doen ontwapenen, overal heb
ben de burgemeesters hunne onderhoorigen
gewaarschuwd tegen gewelddaden die straf
maatregelen konden uitlokken; de geestelijk
heid heeft niet opgebonden de bevolking tot
kalmte aan te manen; en wat de wouwen be
treft, buiten het verhaal, uit verdachte bron,
in een vreemd blad, hadden deze voor eenige
bekommering te ontkomen aan de wreedhe'
den van een onmeedoogenden krijg.
De echte beweegredenen dezer gruwelen,
waarvan we de roerende getuigenissen heb
ben kunnen hootren, kunnen niet anders zijn,
d'am eenerzijds, de zucht om de bevolking te
ternoriseeren en te ontmoedigen volgens de
onmenscbelijke theorieën van de tnilfifeaftre
Duitsche schrijvers, en anderzijds, de drang
om te plunderen. Een geweerschot, wie weet
waar, of door wie, of tegen wie, gelost door
een dronken soldaat of een vermoeid schild
wacht, as een voldoende voorwendsel om eesa
lieele stad te verwoesten. Nn de plundering
volgt de krijgsbelasting, zoo «waar dat ze on
mogelijk kan worden opgehaald, en het aan-
houden van gijzelaars die zullen worden ge
fusilleerd of gevangen gehouden tot het rant
soen volledig iis betaald; heelemaal volgens
die klassieke rooftheorieën. Er dient ook op
gemerkt dat eiken weerstand die him door
regelmatige troepen van ons leger geboden
wo-rdl, dadelijk op rekening wordt geschoven
van dlc burgerlijke bevolking, en dat de Duit-
scherc elke nederlaag, eiken tegenslag zelfs,
die ze in dezen oorlog ondergaan, altijd wre
ken op de burgerij.
In dit onderzoek hebben we alleen gebruik
gemaakt wan feiten welke door overtuigende
getuigenissen bewezen worden. Er dient op-
gemcrlct dat we tot hiertoe slechts een klein
gedeelte hebben aangegeven van de misdaden
tegen het recht, de menschelijkheid en de be-
schavir -< gepleegd, en welke een der ver
schrikkelijkste en weerzinwekkende bladzij
den onzer heden du agsche geschiedenis zullen
vormen.
Indien er een internationaal onderzoek
kan worden ingesteld zooals dat van de Car
negie Commissie gedaan in de Balkanstaten,
zou het, wij zijn ervan overtuigd, de waar
in! onzer bevestigingen bewijzen.
Berlijn, 24 Sept. (W. B.) In de vergade
ring van heden van den raad van toezicht
van de Duitsche bank heeft de raad van toe
zicht bij de bespreking van den toestand van
de bank doen uitkomen, dat dc bank, dank zij
bare groote openbare en geheime reserves en
dank zij de bewegelijkheid van bare activa,
volkomen opgewassen is tegen de hooge
eischen> die de ooriogstoestand stelt. Alle be
talingen, die bij het uitbreken van den oor
log van de bank verlangd worden, zijn ten
volle geschied. De door de bank verleende
credieten konden niet alleen gehandhaafd,
maar, voor zooveel dit noodig was, uitgebreid
worden.
Verder werd, met verwijzing inzonderheid
naar het groote succes van dc oorlogslecning,
uitgedrukt, dat Duitsohland wegens zijne ge
zonde economische structuur, de door geen
enkel ander land bereikte organisatie van zijn
crediet en de zorgvuldige voorbereiding van
zijne financieele mobilisatie economisch en
financieel is toegerust om den oorlog naar alle
kanten door te staan, totdat een resultaat is
verkregen, dat de politieke en economische
toekomst van Duitsohland ten volle zeker stelt.
Venetië, 24Sept. (R.) In een offioieele
verklaring van den burgemeester van "Weenen
wondt gezegd, dat de stad de gezinnen van
82.000 reservisten moet steunen. De kosten
daarvan bedragen 12000 p. st. per dag. Ook
moet getracht worden te voorzien in de be
hoeften van 100.000 werkloozen en 100.000
vluchtelingen uit GaKcië en Bukowina. De
burgemeester klaagt, dat op zijne oproepingen
ten behoeve van het oorlogsondersteunings
fonds niet genoeg binnenkomt. Volgens een
officieel rapport van het Oostenrijksche
Roode Kruis bedragen de totale inschrijvin
gen slechts 468.000 p. st., ondanks de her
haalde dringende oproepingen aan het pu-
bliek.
Weenen, 25 Sept. (Corr. bureau). Het
ministrie van Financiën heeft een beschikking
genomen, dat bij dc in Oostenrijksche munt
speciën (met uilzondering van gouden munten)
zonder discontorenlen te verrichten betaling
van op 1 October vervallende coupons der
4 Oostenrijksche goudrente, die 25 Septem
ber is begonnen, het aflossingsbedrag met
Kr. 10 05 voor 4 goudgulden berekend wordt
Londen, 2 4 Sept. (R.) De Times ver
maant tot voorzichtigheid ten aanzien van de
verzekering van de groote hoeveelheden koper
die men voornemens is uit de Vereenigde
Staten te verschepen naar Rotterdam. Daar
koper verklaard is voorwaardelijk contrabande
te zijn, zal op de geconsigneerden de bewijs
last rusten, dat de eindbestemming neutraal is.
Christ iath ia, 2 4 Sept. (WB.) Niet-
officieel. Heden is hier de eerste lading Duit
sche suiker aangekomen sedert de uitbarsting
van den oorlog. Waarschijnlijk zal de in
voer morgen een half malïioen KG. bedra
gen. Men verwacht nu eene verminddring
van den maximumprijs van suiker.
Berlijn, 24 Sept. (W. B.) Niet officieel.
De krijgsraad te Kolmar heeft een bevelschrift
uitgevaardigd tegen den r.-k. priester en re
dacteur Welterlé te Colmar, die "voortvluch
tig is. Er is een bevel tot gevangenneming te
gen hem uitgevaardigd wegens landsvexraad;
zijne aanhouding en uitlevering is verzocht.
Tevens is op het geheele vermogen, dat 'hij
bezit, of later mocht krijgen, beslag gelegd»
Servië.
Weenen, 24 Sept. (W. B.) De Südsla-
vische Korrespondcnz bericht uit Nïsh van
den 17en: Minister-president Pasics (noodig-
dé dn eene conferentie de partijleiders uiit
de^tot dusver vruchteloos nagestreefde vor
ming van een groot coalitie-kabinet mogelijk
te maken. De conferentie verliep zonder re
sultaat, omdat de verschillende leiders ver
klaarden, dat zij eerst hunne partijbesturen
inroesten raadplegen. De pogingen om het
kabmet-Pasics door het opnemen van leden
uit alle parlementaire groepen te verster
ken. zal wtaarschijnllijk zonder resultaat blij
ven, omdat men nergens gezind is aan bet
kabinet Pasics de verantwoordelijkheid te
ontnemen voor den tegenwoordagen toestand
in Servië. Inzonderheid de vrijzinnige partij
is tot het fonzicht gekomen, dat de anti-Oos
ten rijksche politiek van de dynastie en van
Pasdes tot een volkomen débêcle beeft geleid.
'Deze meening wordt ook onder de sociaal
democraten en dkxxr vele jong-radicalen ge
deeld.
Daar in Nish dc cholera zich steeds uit
breidt, verlaten zeer vele menschen de stad-
In Albanië.
Durazzo, 24 Sept. (Corr.-bureau). Eene
Vergadering van opstandelingen in Tirana
verklaarde zich tegen de terugkomst van Els-
sa d Paciha in Valona.
De Grieksche gouverneur-generaal in Epi-
rus Forastl ds bij een automobiel-ongeluk dioo-
delijk gewond.
Rome, 23 Sept., 7 uur 'savonds. (Ste-
fani). Uit Durazzo wordt bericht:
Heden kwamen bier 28 senatoren bijeen,
die door de deputatie van Albanië, met uit
zondering van die van Alessio, Skutari en
Epirus, waren voorgesteld. Zij kozen met 19
stemmen Mustafa Bey tot president. De se
naat nana de regeering op xich tot aan de be
noeming van een nieuwen vorst. Hli zal auto
riteiten. voor de takken, van dienst, gouver
neurs en beambten benoemen.
Overeenstemming met andere districten van
Albanië staat 'binnenkort le wachten.
China.
Londen, 24 Sept. CR.) De Times bericht
uit Peking, dat eene overeenkomst is onder
teekend tusschen de Chineesche regeering en
de firma Samuels te Londen, over eene lee
ning van 10 millioen p. st., uit te geven na
den oorlog. Dan zal over de voorwaarden
eene regeling gemaakt worden.
Vereenigde Staten.
Washington, 24 Sept. (R.) De Turk-
sche ambassadeur Ruslem Bey, heeft aan pre
sident Wilson medogededïdi, dat hij over
veertien dagen uit de Vereenigde Staten zal
vertrekken. Ruslem zk>u de handeling van de
Vereenigde Stalen hebben afgekeurd waarbij
geprotesteerd werd tegen de afschaffing van
de extra-territoriale rechten voor de vreem
delingen in Turkije.
Mexico.
Washington, 24 Sept. (R.) Volgens
berichten, aan het departement van oorlog
ontvangen, trekt generaal Carranza zijne
strijdmacht samen te Zacatecas, terwijl het
leger van Villa bijeengetrokken wordt in Tor-
reon. De spoorweggemeenschap tusschen
deze beide punten is afgesneden.
Verspreide Berichten.
De Orde van den Kouseband.
Sommige lieden in Engeland zijn, naar het
Vad. aan het BerL Tagebl. ontleent, in een
lastigeo igewctensquaestie geraakt. In de histo
rische kapel der orde van den Kouseband in
het slot te Windsor, bevinden zich ook de wa
pens en banieren der eere-ridders, waaron
der dfie van de keizers van Duitschland en
Oostenrijk, van -den Duitschen kroonprins en
den hertog van Stfksen-Koburg-Gotha.
In het statuut van de orde woifdt nu ge-
eischt, dat de geestelijken der kapel iederen
ochtend voor alle iridders 'n gebed, uitspreekt
Daar het den Engelschen echter tegen de
borst stuitte voor vijanden van het vaderland
te bidden, gaven de geestelijken last, die vier
namen van de lijst der eerc-rddkters te schrap
pen.
De hooge raad der orde kwam bijeen, om
in dè zaak 'een beslissing te nemen. Deze
kwam echter tot de conclusie, dat volgens
het reglement alleen ridders, dde zich aan
hoogverraad legen den Koning van Engeland
schuldig gemaakt hadden, van die lijst der or
de geschrapt kunnen worden.
De heide keizers Mijven dus ridders van
de onde en dJe geestelijken moeten degelijks
hoe zwaar het hun ook moge vallen, ook voor
het heil van den keizer van Duitschland en
dien ran Oostenrijk bddJden.
De commandant der U 9.
Luitenant ter zee O. "Weddingen, de com
mandant van de U 9, de onderzeeër, die de
Hogue, Aiboukir en Cressy getorpedeerd heeft,
heeft het IJzeren Kruis gekregen. Aldus lezen
we in de N .R. Ct. Hij was eerst den 16den
Augustus te Wilhelmshaven in het huwelijk
getreden na een tocht van onderzeeërs naar
de Shellandsche eilanden. De U 9 moest toen
eenige herstellingen ondergaan en van den
daarvoor benoodigden tijd heeft Weddingen
gebruik gemaakt den huwelijksband van zijn
door zoovele gevaren bedreigd leven vast te
knoopen.
Acht dagen na de bruiloft was de U 9 weer
klaar voor bet gevecht en nam zij haar com
mandant aan boord.
Zijn moed was reeds erkend door een red-
dingsmedalje voor de redding van een zijner
manschappen, die voor Helgoland bij hooge
zee over boord was gevallenzijn beleid door
de verleening van de orde van den Rooden
Adelaar.
De onderzee-aanval op de
Noordzee.
Na de ondervinding, welke de Engelsche
vloot opgedaan heeft met den aanval der U 9,
dringt de Times er nog eens op aan. dat er
een strenger onderzoek wordt gehouden naar
alle verdachte personen, die op een 80 K.M.
van de Oostkust af wonen. Het blad doet dat,
omdat het uit het torpedeeren van de drie
kruisers afleidt, dat de Duitschers voortdu
rend over de bewegingen der Engelsche vloot
worden ingelicht. Het vermoedt, dat de duik-
booten het gaat af op een bericht, dat er
meer dan een zijn geweest uit Emden kwa
men.
Voorts acht dë Times het nu den tijd om de
oorlogshavens van de Duitschers met mijnen
af te sluiten.
Het drama bij Doggersbank.
De vrtaag kan gesteld wooxiJen, schrijft hot
Hbld., of de Engelsche matrozen, diïe aan
boord van hot 'Nederiandische schip Titan
w^ren opgenomen, -door de Engelsche tor-
pedoboot Lucifer mochten worden overgeno
men. Die vraag wordt door het oorlogsrecht
dat .schip territoir is", d!at wil zeggen, tot
het gebied van den Staat behoort, van welks
nationaliteit dat schip is.
Maar de generaal Den Beer Poortugael te'e-
kende daarbij aan
„Deze regel geldt aflieen onbepoaBd wor
oorlogsschepen. De terriJtorial/itedt van een
koopvaardijschip is slechts betrekkelijk, de
assimulatie niet volkomen, blijkbaar uLt het
visatatierecht, riiat oorlogvoerenden op han
dels-, móet op oorlogsschepen kunnen uitoefe
nen".
Hetzelfde recht, dat een oorlogvoerende
heeft, om een neutraal schip aan te houden,
te onderzoeken en er dienstplichtigen van
de vijandelijke natie als krijgsgevangenen
af te halen, bestaat voor het overnemen van
de goredlde schepelingen, zoolang het neu
trale schip niet binnen de lijn van eerbied
is gekomen, die als maritieme grens van het
land woaldt aangenomen, een lijn die alge
meen. wondU aangenomen, op drie mijlen of
6.556 K.M. van de kust te loopen.
Buiten düien afstand had dus de Lucifer het
recht de Engelsche matrozen van ide Titan
over te nemen. De overigen zijn naar Neder
land gebracht en moeten hier worden gednter-
neeaid .tot dat die oorlog geéimEgd is.
Burgemeester Max.
Verschillende Antwerpsche bladen hebben
bericht, dat burgemeester Max, te Brussel, ge
durende een uur gevangen genomen zou zijn
door de Duitschers voor zijn protestatie tegen
het bevel van den Duitschen gouverneur aan
dc Rnisselsche burgerij; om. ad. de Belgische.^
vlaggen in te trekken. Dc Tel. verneemt van"
de best ingelichte zijde, dat het feit onnauw
keurig is voorgesteld. Dc heer Max was door
den militairen gouverneur Yon Luttewitx ont
boden om uitleggingen te geven over deze pro
testatie. Er werd hem gezegd, dat hij ter be
schikking van de Duitsche overheid moest blij-)
ven, tot deze over zijn geval uitspraak gedaaA
zou hebben. Daarop antwoordde de heer Max*1
dat hij het gebouw niet verlaten zou, dan als
burgemeester van Brussel. De heer Max werd
dan vrijgelaten, doch de Duitsche gouverneur
verwittigde hem, dat het de laatste maal ge-*
weest was, dat de Duitsche overheid derge
lijke inbreuk op haar gezag zou dulden. Vei?
Brusselsche burgers, onder wie enkele vroitv
wen, werden tot zware gevangenisstraffen
veroordeeld, die zij in Dnitschland zullen on
dergaan, daar zij zich oneerbiedig over dè
Duitschers hebben uitgelaten^
De heer Max logenstraft, dat hij zich ooit
tot secretaris der Amerikaansche legatie zoh
laten benoemd hebben, ora onschendbaar tè
zijn vooi* de Duitschers.
De „Nieuwe Gazet" schrijft:
Men weet, dat de heer Max geen enkele ge
legenheid heeft laten voorbijgaan, om bij mid.
del van plakbrieven formeele logenstraffingen
aan de gewaagde berichten der Duitschers te
gieven. Wat men minder kent zijn de middelen
waartoe hij zijn toevlucht genomen heeft om
zijn medeburgers in te lichten en gerust te
stellen. Zoo sprak hij eenige dagen geleden
nog Yanaf de pui van de Beurs tot het publiek.
„Men verbiedt mij", zeide hij, „plakbrieven uil
te hangen en ik bezit geen dagbladen om u
het goede nieuws te doen kennen, dat mij is
toegekomen. Het zij zoo, maar men kan mij
niet beletten te spreken, en daar zal ik gebruik
van makön, om u alle dagen op de hoogte van
den toestand te brengen en te beletten, dat
de valsche berichten der Duitschers eenigen
invloed op uw geest oefenen". Eln dan begon
de heer Max met volledige bijzonderheden de
nederlagen der Duitschers. alsmede deze der
Oostenrijkers aan het volk te vertellen. Dal
elk uwer zich nu in de stad verspreide, zoo
besloot hij zijn rede, en aan zijn familieleden,
zijn vrienden en zijn kennissen, dat goede
nieuws thans mededeele. Dat deed de heer
Max niet één dag, maar dat deed hij zoo ver
schillende dagen.
Indien dat voor het algemeen welzijn noo
dig is, treedt de burgemeester echter ook m-t
strengheid op en zoo heeft hij dan ook rectls
al dc ongelukkigen ufl de stad verwijderd, die
hun bestaan) moeten zoeken met langs den
vreg te bedelen.
Naar de N. R. Gt. aan de Kolnische Volks-
zeitung ontleent, ziet men, nu burgemeester
Max zelf openlijk de toedracht verleidt van
zijn gevangenneming, dfie men ran officïeele
Duitsche zijde om zijnentwil niet had willen
bekeud inaken, ook van Duitschen kant geen
reden meer tot geheimhouding. Nadat burge
meester Max zijn verontschuldiging had ge
maakt en beloofd bad het niet weer te doen,
werd hem de verbanning naar Duitschland
bespaard. Max weet dat hij in zijn eigen be
lang en in dat van zijn medeburgers de beste
redenen heeft zich niet nogmaals aan een
gevangenneming bloot te stollen.
Vier broeders.
Bij het Beiersche leger zijn vier broeders,
die ieder als generaal bij de troepen te velde
dienst doen: de generaals Schoch. Drie hunner
hebben het IJzeren Kruis gekregen en de vier
de de Max Josepb-orde, de hoogste militair*
Beiersche orde. De koning van Beieren heel\
door zijn adjudant aan de 82-jarige moeder
van de vier generaals de hun te beurt geval
len onderscheiding laten mededeelen, aldus
lezen wij in het N. v. d. D.
Antwerpsche procla'matie.
In het Handelsblad van Antwerpen vin<l< ;i
wij -ale voUgjende proclamatie:
„De heer arronyKssementskoraimssaris bt-
ron Van der Gracht d*Eeghem heeft het vol
gende bericht meegedeeld:
Waarschuwing. Ik heb vernomen, dat
in gemeenten van mijn arrondissement land-
bouwers en bijzonderen, vijandige soikMeu
in humie schuren of andere plaatsen verbor
gen gehouden hebben.
Diergelijke handelwijze is hoogst laakbaar
en moei beschouwd worden als een verraad
jegens het vaderiand.
Daarom laat de hoor kolonel-bevelhebber
van het 5e korps vrijwilligers mij toe, u ken-
bear te maken, dat alle personen bevonden
wondende vijandelijke sjcédaten verborgen te
hebben, zuHen beschouwd worden als spion
en veroordeeld worden volgens de oorlogs-
weltenw
De anrondissementskommissairfs.
Baron Van dor Gracht d'Eeghem".
Onschuldig ter dioo-d gebracht.
Aan den Frankfurter Zlg. ontleent hel Vaid.
den inhoud van een briefkaart uit Longuyon:
„Longyon behoort -ook tot de sleden, die
wegens de arglistigheakl «der bewoners zwaar
werden beproefd. De Duitsche soldaten en
beambten weten niets anders te vertellen,
dan dat de pastoor signalen van den kerk
toren uit gegeven had cn daarvoor stand
rechtelijk doodgeschoten werd.
„Hedlen-ochtend was ik er getuige van, idat
een officier aan eenige paters en and-ere
goesteüijiken udt Keulen, diie 20 minuten op
onthoud hadldten, verhaalde, dat het militair
hoog gerechtshof de zaak onderzocht heeft
en uitmaakte, dat de betreffende pastoor ge
heel onschuldig ter dood gebracht was. Ezr
werd last gegeven, dat het slachtoffer uit hvt
massa-graf opgedolven en mot alle eer ter
aarde bestdld werd".
En dergelijke treurige inridentien komen
veel voor.
De economische oorlog.
Het Hbld. meldt;
De .Minister»al-Direktor" Freund schrijft
in een artikel, getiteld: „Wehe dir En^Lnnd"
in de ,,Voss. Ztg.":
.Engeland schaadt zljji levensbelangen,
doordat het zijn besten afnemer, Duitschland,
met alle rechtvaardige en onrechtvaardige
middelen economisch wil ten onder brengen,,
Duitschland was tot nu toe dte grootste afue-i
mer van Enge&ch laken en Engelsche kolen.
Niets is eenvoudiger dan in do toekotitet aeif
die stoffen te maken.
Na dezen oorloft dat kan Engeland begrijp
pen, zal seen Duitsch patriot meer Engelsche