13" «jaargang Zaterdag 24 October 1914. „DE EEMLANDER". BINNENLAND. FEUILLETON. N° 100 Tweede Blad. Bureau: UTRECHTSCH ESTRAAT 1. Intercomm. Telefoonnummer 66. ^School- en Kerknieuws. Broeder en Zuster. ABONNEMENTSPRIJS: Per 8 maanden voor Amersfoort f l.flO. Idem franco per post1.5<>. Per week (met gratis verzekering tegen ongelukken) 0.10. Afzonderlijke nummers Ö.05. Deze Courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Advertontiën gelieve men liefst vóór 11 uur, familie- advertenties en berichten vóór 2 uur in te zenden. PRIJS DER ADVERTENTIËN: Van 15 regelsf O..'50, Elke regel meer- O.IO J.c Dienstaanbiedingen 25 cents by vooruitbetaling. >V Grooto lettors naar plaatsruimte. v Voor handel en bedrijf bestaan zoer voordeolige bepalingen tot het herhaald advertoeren in dit Blad, bij abonnemont. Eene circulairo, bovattonde do voorwaarden, wordt op aanvraag toegezonden. Hoofdredacteur: Mr. D.J. VAN SCHAARDENBURO. De nieuwe burgemeester van Katwijk. Men meldt uit Katwijk aan het Hbld.: Zooals de Staatscourant heeft medegedeeld is tot burgemeester van Katwijk benoemd de heer J. II. de Waal Malefijt, oud-minister van koloniën in het ministerie Heemskerk. In toonaangevende kringen in deze gemeente is deze benoeming voor het minst niet met on verdeelde instemming ontvangen. Men vindt den nieuwbenoemden burgemeester, die reeds 62 jaar is, voor dit ambt, waar hij zioh in ver band met den eigenaardigen toestand van deze gemeente moet inwerken, te oud. Bij -de behandellliig (der befooling werd een voorstel gedaan om de jaarwedde van den burgemeester, die was bepaald op f 2500, op f 2200 te brengen, het bedrag waar op deze jaarwedde bij Koninklijk besluit is vastgesteld, doch dat uit eigen bewegen door den Raad indertijd met f 300 was verhoogd. Het voorstel tot vermindering werd nu met negen tegen vijf stemmen aangenomen. Op 79-jarigen leeftijd is te 's Graveubage overleden de heer P. C. G. Engelbregt, oud- referendaris bij de Algemeene Rekenkamer en administrateur van de Witte of Litteraire So ciëteit Begrafenis le luitenant D. Jo- sephus Jitta. Onder vele blijken van be langstelling, werd gisteren op Nieuw Eik-en- Duinen te den Iiaag ter aarde besteld hel stot- felijk overschot van den Ic luita van hel 1ste regt. vcld-artillcrite A. Josephus Jitta, die be gin dezer week door aanrijding door een stoomtram le Geldrop om het leven kwam. Met den divisie-commandant generaal-ma- joor Klerk de Reus, den regiments-comman dant kolonel Van Hoogstraten en den brigade commandant der grenadiers en jagers kolonel Hobbema, waren aanwezig depulatiëp, be staande uit officieren der verschillende wa- pens. Aan dc groeve huldigden kolonel Van Hoogstraten en kapitein van Essen, comman dant der batterij, waarbij luit. Josephus Jitta diende, den thans ontslapene als trouw kame raad en als flink en kundig officier, in wien het wapen der artillerie en bet leger veel ver liezen Ook was aanwezig een deputatie van de afd 's Gravenhage van den Bond van Vrije Libe ralen, waarvan de heer Jitta deel uitmaakte. Een 50-tal kransen, waaronder van officie- ven, onderofficieren en manschappen en een ran de gemeente Geldrop, dekte ae baar. Nederland en de oorlog. Kon. Nat. Steuncomité. Het Kon. Nat. Steuncomité 1914 waardeert het zeer dat door velen getracht wordt gelden voor zijn doel in te zamelen. Reeds eenigen tijd geleden is medegedeeld, dat het Kon. Nat. Steuncomité niet in staat is de verantwoordelijkheid te aanvaarden voor de wijze, waarop de inzameling van gel den geschiedt. Hot comité heeft daarmede te kennen ge geven, dat het in 't algemeen goed, noch af keuring uitspreekt over den vorm dor Lijecn- brenging van gelden. Toch meent het comité dat er reden is ieder ten sterkste te ontraden ten bate van zijn kas middelen aan te wenden, die in deze ernstige tijden aanstoot kunnen geven. S t e 11 i n g-H ollandsch diep en Volkerak. Volgens ontvangen mededeeling zullen sche pen. welke des nachts zonder licht varende worden aangetroffen in het watergebied van de Stelling van het Hollandsch diep en Volke rak. worden beschouwd als verdachte sche pen en opgebracht naar Willemstad. (Bericht aan Zeevarenden). Tegemoetkoming aan militie- plichtigen uit het buitenland. Bij Kon. besluit is bepaald, dat aan hel be sluit van 4 Maart 1912 (Staatsblad no. 99) een lid wordt toegevoegd, eindigende als volgt: „Mede kan in bijzondere gevallen een tege moetkoming als in artikel 1 bedoeld, door of vanwege den minister van Oorlog of Marine worden toegekend aan den mihlieplichtigc, die de reis naar de plaats van inlijving in het buitenland heeft moeten aanvangen, doch niet verkeert in het geval in dat artikel omschre ven. Ten aanzien van de wijze, waarop in deze gevallen de tegemoetkoming moet wor den aangevraagd en de bewijsstukken, die daarbij moeten worden overgelegd, kan, voor zoover noodig, van de bepalingen van dit be sluit worden afgeweken." Een noodigdng tot terugkeer. De centrale commissie voor de Belgische uitgewekenen te Amsterdam deelt mede, dat door den burgemeester van een der gemeen ten in ons land aan den burgemeester van Antwerpen telegrafisch is gevraagd, of ge vluchte Antwcrpsche ambtenaren, werkzaam in gemeentebedrijven, trambedrijven, scheeps- timm or werven enz. dadelijk hunne positie herkrijgen. Hierop is het volgende antwoord gekomen: ,,Het is in het belang der gemeente-beamb ten, onmiddellijk terug te komen. Hoe langer wegblijven, hoe minder kans in dienst te ko men. DE VOS, burgemeester". Waar zij n de ouders? Onder de Belgische vluchtelingen le Enk huizen verblijft een ongeveer vijfjarig jon getje, waarvan de verblijfplaats der ouders of familie onbekend is. Volgens opgave heet dit kind George Verdonck, zoon van Hcnriëtte Verdonck, welke vtouw met nog twee kinde ren in gezelschap moet zijn van Miel of Mi chel Kerpersjce, dokwerker, laatst gewoond hebbende Deumestraat 46, te Antwerpen. De burgemeester van Enkhuizen verzoekt bekend le worden gemaakt met de verblijf plaats van voornoemde personen, die zich zeer waarschijnlijk in Nederland ophouden. De strijd in Belgic. Uit Oostburg komen weer veel Belgen en thans uit de richting Eecloo. Algemeen stemmen dc berichten overeen, dat er ontzaglijk veel gewonden uil de kuststreek en van de Yser-linie komen. In Gent wordt er door de Duitsche troepen ruimte gemaakt voor de gewonden. Donderdag alleen kwamen er 1500 binnen. Wat Brugge betreft, zoo zit de bevolking daar op stel en sprong om de stad te verlaten Het bombardement aan de kust wordt steeds heviger; bij Middelkerke en Dixmundé werd gisteren het vuur van het schieten gezien te gen den nachtelijken hemel, hetgeen geleek alsof de geheele kust geïlumineerd was. Het gekrijsch der opgejaagde zeevogels, het kanongebulder en de zoeklichten der Engel- scbe schepen maken een onbeschrijflijk akelig en onheilspellend effect, vertelde een gevluch te bewoner van Middelkerke, die tevens me dedeelde dat alle dorpen, die hij voorbij kwam een toonbeeld van algcheele verwoesting wa ren. De Duitsche soldaten tusschen Gent en Brugge en de Hollandsche grenzen zijn bij zonder beleefd tegen iedereen, maar verber gen ook niet een zekere mate van onverschil ligheid of gelatenheid over toekomstige ge beurtenissen. Nieuwe geïnterneerdcn. Te Ylissingen zijn Donderdagmiddag weder 94 Belgische geïnterneerden aangekomen, waaronder één officier en enkele gewonden. Gisteren zijn te Aardenburg twee Ublanen geïnterneerd. Het gerucht gaat, volgens de Tel., dat vele Duitschers in burgerklecren af gemat en ellendig over de Nederlandsche grens komen. De uitvoer van brood. De minister van Landbouw, Nijverheid en Handel heeft aan de burgemeesters van de grensgemeenten, voor welke de staat van be leg is afgekondigd, de volgende circulaire ge richt (dd. 21 October 1914): „Naar mij wordt medegedeeld, heeft de uit voer van brood in sommige grensgemeenten den Jaatsten .tijd een zoodanige uitbreiding ondergaan, dat mede met het oog op den be perkten graanvoorraad bier te lande, ernstig de vraag moet worden overwogen of het niet in het belang der bevolking dier grensgemeen ten wenschelijk is, daartegen maatregelen te nemen. In verband hiermede heb ik de eer u in overweging te geven voor het geval, dat in uw gemeente de brooduitvocr de laatste we ken aanmerkelijk is toegenomen, met de mili taire autoriteiten ten uwenl, aan wie de be voegdheid is toegekend, den plaatselijken uit voer te verbieden, overleg te plegen, teneinde een verbod van uitvoer van brood uil uw ge meente to verkrijgen. Gaarne zal ik in zoo danige gevallen van u bet resultaat van het overleg vernemen." De „Noorda m". Het stoomschip „Noordam", der Holland- Amerikalijn dat naar men weet op een mijn is geloopen is naar het gemeentelijk droog dok in de Maashaven le Rotterdam gesleept, om aldaar le worden nagezien en gerepa reerd- De „P o I s d a m". Het stoomschip „Potsdam"', van de Hol- land-Amerikalijn, is Donderdag van Rotter dam naar New-York vertrokken met 200 pas sagiers eerste, 472 tweede en 255 derde klasse. Visschen op verboden terrein Een vissclicrsschip van IJmuiden, dal vis- schcnde was op verboden terrein op dc En- gelsche kust, is door de Engelsohen naar Yarmouth opgebracht, terwijl de sloomlog* ger, schipper W. Sas, van Vlaardingcn, even eens op verboden terrein visschende, een waarschuwing kreeg zioh o-nmiddelijk te ver wijderen Een adres der voornaamste Vrede s-vcreenigingen. Op 19 Augustus 1.1. werd aan den Presi dent der Vereenigde Staten een adres van den volgenden inhoud aangeboden: ,,Als officieele vertegenwoordigers van de „American Association for International Con ciliation", de „American Peace Society", dc .Church Peace Union", de „German-American Peace Society", de New-York Peace So ciety" en de World Peace Foundation", ge voelen wij groote waardecring en dankbaar heid voor hetgeen door u. met inachtneming van de Haagsche Conventie betreffende de vreedzame beslechting van internationale ge schillen, is gedaan inzake het aanbieden van de goede diensten der Vereenigde Stalen aan de oorlogvoerende volkeren van Europa, welk bemiddelingsaanbod van kracht zal blij ven gedurende den loop der vijandelijkheden. Wij veroorloven ons het denkbeeld aan de hand te doen, dat de Vereenigde Staten ver der op passende wijze zouden kunnen mede werken aan het herstel van de vreedzame verhoudingen in Europa op een eroncbl welke de verkeerde nationale staatkunde en de reusachtige bewapeningen, die tot het tegenwoordig conflict hebben geleid, voor de toekomst zal voorkomen, door namelijk een uitnoodiging te richten tot alle staten, welke de Haagsche Conventie hebben ondertcekcnd on niet in den tegenwoordigen oorlog betrok ken zijn, en wel in het bijzonder tot de neu trale Staten van Europa, om zich met onze Regeering te vereenigen, teneinde zoodira de gelegenheid zioh voordoet, een gezamenlijk hemiddclingsaanbod („a joint offer of me diation") te doen in het belang van de monschheid, van dc beschaving en van don duurzamen vrede, waarbij alle volkeren dei- wereld gelijkelijk betrokken zijn." Het Hoofdbestuur van den Ned Bond ..Vrede door Recht" heeft besloten dit denk beeld tc ondersteunen. Onze Vloot. In de gisteren gehouden vergadering van den algeraeenen raad van Onze ".'loot. zijn lot leden van hel hoofdbestuur benoemd <.'c hee- ren: nu*. C. H. Guépin, advocaat c:i procu reur, voorzitter van de afdeeling Amsterdam; ihr. mr. A. F. de Savornin Lohman, minister van staat en lid van de Tweede Kamer, en E. P. de Monchy Rzn., voorzitter van de Kamer van Koophandel te Rotterdam, waarna lot vice-voorzitter werd benoemd de hrer jhr. mr. dr. H. A. van Karnebeck, burgemeester Van 's Gravenhage. Toi loden van den algemeenen raad werden benoemd do hoeren mr. dr. F. A. C. graaf van Lynden van Sandenburg, commissaris der Koningin in de provincie Utrecht, en jhr. dr. C. G. S. Sandberg, geoloog te Haarlem. Ou de grafsteenen. Men meldt uit Leiden aan dc N. R. Ct.: Bij de verbouwing van het groot auditorium heeft men onder den bouten vloer een aantal groote en kleine zerken gevonden. De meeste zijn nog volkomen gaaf. Voor zoover kan worden nagegaan dateeren z.ij uit de 16e eeuw. uitgezonderd een, die van de 15de eeuw is. De meesten zijn gebeeldhouwd en bevatleD wapens van voorname geslachten. Vermoe delijk zijn het de grafsteenen van aanzien lijke personen uit de 15c en 16e eeuw, die in liet toenmalige nonnenklooster waart dat was vroeger dc universiteit zijn begraven. In zooverre mag men hen dus ook belangrijk achten voor do genealogie, zooals de gemeen* Ic-arehivairis mr. W. J. C. Overvoorde me dedeelde. Het voornemen schijnt te bestaan deze zerken een blijvende zichtbare plaats te geven. Waarschuwing aan werkzoeken den. De Nederlandsche Arbeidsbeurs te Obu liau- sen berichtte dezer dagen aan de Centrale Arbeidsbeurs in l>cn Haag, dat het ook thans weer is geschied evenals vroeger dikwijls is voorgevallen dat door agenten te Win terswijk is getracht meirsclien, die door een burgemeester naar Duitschland waren uitge zonden, voer 2ioh te verbinden en naai- den werkgever, waarmode zij in verbinding ;4nan, te verzenden. Daarom is hel van groot be lang bij de uitzending aan de arbeiders mede le dcelen, dat zij zich toch vooral niet zullen sloren aan agenten op de grenzen, maan rechtstreeks hebben door tc reizen naar Ober- hauscn. Ook is het zeer gcwensolit aan alle arbeiders, die naar Dudilschland vertrekken, goed op het hart tc drukken, zich bij moge*" lijkc klachten toch vooral to wenden tot do Beurs tc Obcrhauscn. Zeer veel kan en zal door die Beurs, ook in geval klachten inkomen, voor de arbei ders gedaan worden, maar vertrekken deze bijv. eerst naar Nederland en zenden zij van daaruit klachten, dan bezwaart dat zeer het onderzoek. Dit sluit natuurlijk niet uil, dat de arbeiders hun klachten daarna zoo noodig toch in Nederland eveneens aanhangig kun nen maken. Gemaskerde Inbrekers. Gis teren nacht hebben drie gemaskerde per sonen zidb toegang verschaft t,ol de wo ning van den landbouwer J. de Wilde te Hil- legom. De vrouw, die pas was bevallen, be vond zich alleen in de woning met dc baker, terwijl de man onder dc wapenen is. De in brekers ontvreemden al het aanwezige goud en zïlvor, benevens een bedrag van f 70. Eet van hen bracht d ©baker met een mos een wonde toe aan het hoofd. Met politiehonden werd naar de da derf gezocht, doch tot dusver zonder resultaat. Een rijk geschenk. Door den heer dr. J. A. Korteweg, oud-hoogleeraor aan do rijks-universiteit te Leiden, is aan het Rijk, ter plaatsing in de bibliotheek dier universiteit, ten geschenke aangeboden een groote verzameling geneeskundige werken. Aan den schenker is voor dit belangrijk ge schenk de dank der Regeering betuigd. (St.-Ct.) Zendelingstractementen. Men meldt ons Door den niet genoeg te woaideeren steun van vriendelijke gevers uit olie standen, zijn het No derlandsch Zend. Gen., de Utr. Zend. Vereen, en het Sangi en Talaud Comité in staat gesteld go worden, nadat over één maand slechts 50 der salarissen in Inaië en hier te lande waren uit-* betaald, over de daarop volgende moand weder 100 uit te keeren. Wanneer de belangstelling zich ook voortaan op dezelfde wijze blijft open-: baren, zal de uitbetaling van het volle bedrag der tractenufcïiten ook voor de toekomst verze kerd zijn. oorspronkeüjke roman door Thérèse Hoven. Nadat zijn zuster de kamer verlaten had, Jxleei hij zitten doordenken. Nu dc omstandig heden er eenmaal toe geleid hadden, was 't misschien beter er maar openhartig mei fcijn ouders over le spreken; hetgeen hij trou wens reeds gedaan had. En van zelf, doordat «tl er over begonnen, had hij er met zijn gusjc over gesproken. iMaar toch was 't jammer cn kwam 't hem voor, alsof 't tecr-mooic van zijn verhouding weg was, nu anderen er, ruw en ongevoelig "hun meening over gezegd haddon. Arme Nical Hij beklaagde haai- meer dan zdcii zelf eai toch wist hijdat 't voor hem erger was. Ten eerste omdat hij, als man, finantieel en moreel, verantwoordelijk was en dan ook hij verheelde 't zich niet. Nica luid 't hem nog jdezen avond, geen half uur geleden, gezegd. fZe had hem liefmaar niet met haar ge heel e wezeneen groot deel van haar Slenken en lieven was een ander gewijd of (juister een abstract ietshaar vroegere genegenheid voor haar vriendje. Zoolang 't abstract bleef, mocht hij er niet \ialoersch op zijn. Nica was zoo aanbiddelijk ojief en oprechteen ander meisje zou 't haar aanstaande mogelijk niet verleid hebben; een andjer, minder ernstig dan zij, zou dat kin derspel ook niet voor ernst hebben opge nomen. 't Was ook niet enkel baar gevoel voor en baar verhouding tot Lallo't was haar jeugd, haar verleden, haar afkomst, kaar aardoch! ja, ze had gelijk, er as veel tusschen hen. Hel binnenkomen van zijn vader stoorde zijn overdenkingen. „Is het drankje er nog niet?" vroeg hij, op zijn kalme dokter s manier. „NeevaderNica, is nog niet terug. Hoe is 't nu met moeder? Zal ik soms voor u gaan?" „Dat had je eerder kunnen bedenken „Ze was eigenlijk weg, vóór ik 't besefte, en ik had eerst bij moeder willen gaan en toon bedacht ik, dat 't misschien beter was van niet." moeder slaapt nu zoowatNee, je moet inaar niet bij haar gaan. Ze is heel ze- nuwachllig. "t Is een vervelende historie. Hoe kwam-je daar nu ook toe, Paul? Alles ging nu zoo kalm en goed." Paul glimlachte onwillekeurig en zei: „IIoc »k er toe kwam? Ja, vaderzoo iels gaat van zelf, niet waar? Boos opzet was er, in elk geval, niet." „En toch vrees ik, dalje moeder nooit haai" toestemming zal geven." „Maar, dat is tocli onbillijk, vader. Er is niets op NSca te zeggen. Haar karakter is zoo rein, zoo braaf, zoo oprecht, als men 't maar cenigszins zo-u kunnen verlangen „Jak weldat is ook zoo," stemde de dok ter toe„Maar zde-je; er is toch wel ver schik Wh 2;>n ook geen aristocraten; zelfs geen patriciërs, als je wilt. Doordat de Katho lieken vroeger van alle staatsambten en \an verschillende andere baantjes .-en uitge sloten, zijn on je vooroudersals onze ge lijken in stand, te tellen. „Mijn vader had een winkel, half bockhan del, half beelden-kramerij. Dc winkel bestaat nog m den Bosch; raijn grootvader vas er al» bediende ingekomen en was naderhand met de dochter getrouwd „Dit heeft er nu allies niets mee te maken. ik wil er alleen dit mee-zeggen. Wij zijn ook geen bestudeerden van vader op zoon en van je moeders kant evenmin. Haar grootvader had een kleine boerderij, haar vader een hotel. „Maar, dat is toch nog wat anders. Wij zijn ten minste, van huis uil, gezeten burgers. Ik ben dokter, jij wordt advocaatwe zijn vooruitgaande. „■Maarwat is Nica?" „Ze is, voor mij 't liefste meisje op dc we reld, vader." „Ja, dal weet ik nu wel, en ik ben i ook wel met jc eens. Ik heb er nooit spijt van ge had, haar indertijd in huis genomen tc heb ben. Maar dat neemt niet weg, dat ze, toen ze dkr avond gewond bij mijn collega werd gebracht, uit een spel kwam enniet veel beier was dan een „spullekind" zooals ze dat noemen. „Nee, vader, dat is niet waarze is nooit opgetreden, dat heeft ze mij zelf verteld." „Nu, ja, maar 't scheelde niet veeL Ze was aan den vooravond van haar debuut. En weet-je, wat ze daarvoor wras? Schoorsteen vegers jongen 1" „Dat weet ikook dat heeft ze mij ver- tela. Ze is oprecht genoog." „Zie-je, mijn jongen, dal is toch heusah we' iets om tweemaal over te denken." „Vergeet echter niet, vader, dat haar latere opvoeding, waarvan ze, in alle opzichlc-n, ter dege geprofiteerd heeft, al dal andere- heeft uitcewischt Ze is nu een jonge dame en kan zich, in manieren, beschaving en ontwikke ling, met de besten, meten." „Jawel... jawel... maai*... er blijft toch altijd iets van overzulke dingen komen altijd uit en dal wel op de meest ongeschikte o Ogenblikken." „Dat alles bedenkt u wel wat laat, eerst nfemt u Nica aan als uw dochter „Needat is niet volkomen juist, Paul. We kobben dat meisje nooit aangenomen; we hebben haar in huis genomen; omdat ze toen zoo'n stumper was en ook omdat zij katho liek was en omdat er zidh, onder de weinigen, die zich iels van haar aantrokken, geen en kele katholiek bevond. Dat vormde con soort band tusschen ons. Ik beloofde toen. of liever, ik nam op mij, voorloopig voor haar tc zorgen. Je moeder was er eerst tegen, maar je weet, ze is een geloovige dochter der kerk en dacht een goed werk te doen... Enfin, ze stemde er in toe, maar met de voorwaarde, dat ze later haar eigen brood zou verdienen en in een betrek king zou gaan." „Wat wilt u hier eigenlijk mee zeggen, va der?" vroeg Paid, die niel begreep, waarom zijn vader, ddc even, als hij zelf trouwens, een man van weinig woorden was, nu op eens zoo uitweidde cn dat op bekend terrein. „Wedje hebt je moeder er heelemaal van streek door gemaakt enze heeft het. wal leeiken noemen, zoowat op haar zenuwen gekregen.... en vóór ik naar beneden ging, heb ik haar moeten beloven, mijn best te doen. oin je er vam af tc brengen." „Maar vader, alles, wat u gezegd hebt» wist ik, en al had ik het niet geweten, zou het mijn besluit toch aiiet hebben veranderd/» ik heb Nica lief, om haar zelf en niet cm haar' afkomst" Een zachte schel waarschuwde, dat Nica terug was. Paul sprong op. „Nee.... jongen, laat mij nu maar. Ik zal haar open döcn en haai- naar) bed st urenvoor van avond is 't nu go*' no eg „U zult haar toch niet.... „Wat? De dieur uitzetten of haar een ec<^ laten afleggen? Wees toch niet zoo dwaast» Paul. Ik zal haar gicen verdriet doen. Ik hou® toch ook van 't kind." „Hé, Papa," zed Nioa verwonderdnogf warm van 't hollen. ,,'t Is laai, maar 'l heeft zoo lang geduurd* t/ Iloe is 't nu niet Mama?" „Ik hoop, dat moeder slaapt. Ga jij nu oeV naar boven, kindje." Hij gaf haar een vaderlijken kus zijrt toon was hartelijk, maar toch voelde Nica; dat er een verandering dn hun houding watt gekomen en dat ze voor cêp keerpunt vair haar leven sfoaird. Wordt Vervolgd*,

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1914 | | pagina 5