koloniën,
"binnenland.
vond echter zijn terugtocht a/gesneden
door eene sterke Hollandsch-Engelsche co
lonne.
1 Naar verluidt zou Maritz zijne overgave
fiebben aangeboden, als hem vergiffenis werd
toegestaan,, maar is hiervan geen notitie ge-
llonien.
Maritz heeft den 22sten Keimoes (tusschen
Kahamas en Upington) aangevallen. Het gar-
jfrizocn van 150 man was versterkt. Maritz is
teruggeslagen en vier officieren, onder wie
graai a on Schierin, xijn gevangen genomen
Pretoria, 25 Oct (R.) Een offcieel tele
gram over het gevecht te Keimoes houdt in,
nat Maritz den aanval ondernam met zijne
Beheele strijdmacht en eene afdeeling van ver
scheidene honderden Dultscfhers met >r mi
trailleuses en aaht kanonnen. De Engelschen
hadden tien gewonden. De verliezen van den
vijand zijn onmogelijk te schatten, want hij
beeft zijne gewonden meegenomen.
Pretoria, 25 Oct. De regeering maakt
flea tekst bekend van een tusschen den rebel
lenaanvoerder Maritz en den gouverneur-ge-
Ueraal van Duitsch-Zuid west-Afrika gesloten
Verdrag Volgens dit verdrag zou het mid
den van de Oranjerivier de grens worden
tusschen Duitsch Zuidwest-Afrika en de Kaap
provincie. Het verdrag houdt verder in, dat
Duitschland zich er niet tegen zal verzotten,
dat de republiek zich meester maakt van de
Driagoabaai.
B e r 1 ij n^ 2 4 Oct. (W. B.) Daar van ver
schillende kanten, inzonderheid van de zijde
Van bekende economisten, bezwaren, Steu
nende op het gewicht van de suiker voor de
volksvoeding en de instandhouding van den
veestapel, zijn ingebracht tegen het voorne
men van de regeering, om niet in te grijpen
In het suikei-vraagstuk en den uitvoer van
suiker onder de vastgestelde voorwaarden vrij
Ite laten, heeft de regeering besloten de suiker
industrie te reglementeeren in dier voege, dat
de Duitsche suikeroogst in hoofdzaak voor
£et binnenlandsche verbruik bewaard zal blij-
Yen.
Washington, 24 Oct. (R.) De waarne
mende staatssecretaris Lansing heeft aan
©enige senatoren verzekerd, dat de regeering
van de Vereenigde Staten zal trachten eene
schikking te maken met de Europeesche oor
logvoerenden, om verscheping van katoen, ka
toenzaad en katoenolie in onzijdige schepen
toe te staan, zelfs als het voor oorlogvoeren-
den bestemd is.
O o sten rij k- H o n gar IJ e.
Serajcwo, 24 Oct. (W. B.) In het hoog
eer raads proces heeft de procureur-generaal
tot motiveering van zijn requisitoir gezegd,
'dat het geding onwederLegbaar heeft bewezen,
flat Servische minister^, ja zelfs de Servische
troonopvolger herhaaldelijk in aanraking zijn
geweest meft de tegen de voornaamste staats
leden van het Donaurijk en zelfs tegen den
aartshertog-troonopvolger gehuurde moorde
naars. Aartshertog Frans Ferdinand stond aan
h streven van de Servische regeeringskringen
in den weg. Daarom besloten deze hem tot
eiken prijs om het leven te brengen. De Ser
vische regeering voorzag de moordenaars
van geld en wapenen.
De procureur-generaal eischte ten slotte de
bestraffing van de beschuldigden overeenkom
stig de akte van beschuldiging.
2 5 October. In het hoogvearaadsproces
brachten dJe verdedigers hunne pleidooien
ten einde. Het onderzoek is gesloten. De uit
spraak van het vonnis zaj geschieden den 28eb
des voorerfiddags.
In Albanlfi.
Athene, 24 Oct. De Agencc d'Athènes
bericht uit Janina van den 21 en: Gisterenmor
gen vielen Albaneesche strijdkrachten uit
Latsan en Stalcssi troepen aan van het auto
nome Epirus. Heden wordt bericht, dat deze
Strijd voortduurt Eene tweede Albaneeoche
strijdma cht rukte tegen de voorposten van
de Epiroten bij Kolonia op en viel deze aan.
Oost-Indië
De Tjimatri in veiligheid.
Reuter seint uit Batavia, dat het stoomschip
Tjimctri in veiligheid is. Het schip had 400
man aan boord, waaronder de Nederlandsche
militaire attaché in Japan, en verder de ge-
heele inzending van Nederlandech Oost-Indië
voor de Panama-tentoonstelling
Uit de Pers.
De ministersverwissellng.
De N. R. Ct. meent, dat de verandering in
het Kabinet geacht kan worden in het lands
belang te zijn
„Thans, meer nog dan ooit, is aan het de
partement van financiën een leider noodig,
niet slechts bekwaam en in belastingadmini
stratie doorkneed, en, wil men, ook met
groote parlementaire ervaring maar voor
al een, die de ontzettend lastige financieele
en oeconomische vraagstukken welkde da
gelijks aan de orde moeten worden gesteld
weet te doorgronden en zonder aarzeling te
beslissen. Nu was het de vraag of de heer
Bertling, die zich voor problemen geplaatst
zag, als waarvan hii, toen hij het eervolle
ambt aanvaardde, niet heeft kunnen droo-
men, daartoe in staat was. Belastingquees-
tles kwamen sedert Augustus eerst in het
tweede gelid en de minister van financiën
had schier uitsluitend als financieele specia
liteit in het vuur te staan."
Eén ding staat vost, merkt de N. R. Ct op
„Aan kracht van leiding, voortvarendheid
en durf tol beslissen, zal 't het departement
van financiën in de naaste toekomst niet
meer ontbreken. De heer Treub heeft in de
laatste maanden getoond wat hij in dit op
zicht vermag. Hij is gelijk men dat in
gemeenzaam Nederlandsch noemt niet
voor een kleintje vervaard. Zij, die in oud-
Hollandsche zekerheid opgegroeid zijn, en
daar pardoes vele oeconomische stellingen
en theorieën practisch ter snippermand za
gen verwijzen, hebben wel eens bedenkelijk
met het hoofd moeten schudden.
liet is thans echter allerminst tijd voor
Ckltiek. Ware het, wij, die voor de talenten
Von Mr. Treub trrooten eerbied koestereu,
zouden de laatsten willen zijn, om ermee
voor den dag te komen. Mr. Treub heeft
zelf erkend, dat er in de dagen, toen dralen
misschien nóg gevaarlijker was dan niet in
allen deele juiste beslissingen, wellicht fou
ten begaan zijn, ook van Regeeringswege,
en daarvoor bij voorbaat clementie ingeroe
pen welke niemand zal willen weigeren.
Wanneer wij met een enkel woord thans aan
deze erkentenis meenen te moeten herinne
ren, doen wij dat dus slechts om de hoop
frit te spreken, dat de nieuwe minister van
financiën aan het Fransche élan, dat hem
natuurlijkerwijs in het bloed zit, omderwille
van de neutraliteit ook de goede Duitsche
eigenschappen, die hier in betracht kunnen
komen, zal willen paren. Het werk, dat van
hem In zijn nieuwe waardigheid zal worden
vereischt, zal immers van het uitnemendst
gewicht zijn niet slechts voor een tijdperk
van nood van betrekkelijk korten duur, maar
voor de welvaart van het land in eene lange
toekomst, en voor de verdere oeconomische
ontwikkeling van wellicht meer dan één ge
slacht."
Do Nieuwe Courant is van oordoel dat
thans de officieele werkverdeeling van het
Kabinet met de werkelijke in overeenstem
ming is gebracht.
„De titulairis van dit departement, wiens
opneming, de eenige bij de samenstelling
van het Kabinet begane vergissing ls ge
weest, trekt zich terug van een post waar
op hJj noch vóór noch na zijn benoeming
ooit eenige aanspraak heeft kunnen doen
gelden. De elschen, reeds bij de ambtsaan
vaarding verre van licht, die aan den be
heerder van 's lands financiën te stellen wa
ren, zijn door de omstandigheden plotse
ling zóó buitengewoon verzwaard, dat per
soonlijke ongeschiktheid, anders nog wel
een tijdlang onder den mantel der collegia
liteit en de welwillende medewerking eener
parlementaire meerderheid te bedekken, hier
een voor het ministerie compromitteerend
karakter ging vertoonen. Het begon op een
paskwi lte lijken dat alle belangrijke regee-
riogsmaatregelen, zuiver tot den werkkring
van het departement van financiën behoo-
rend, waaraan de nood des tijds dringende
behoefte deed ontstaan, ontworpen, verde
digd en uitgevoerd werden door een ande
ren minister dan depgene, op wlen daarvoor
krachtens benoeming en naar constitutionee-
len regel de verantwoordelijkheid rustte.
Aan dien wonderlijken toestand onver
vaard een eind gemaakt te hebben, strekt
het Kabinet tot eer. Het eenige wat men
erop kan aanmerken, zou zijn dat de minis
terraad niet reeds eerder heeft ingegrepen.
Do partieele crisis, door het aftreden van
den heer Bertling ontstaan, zal het minis
terie Cort van der Linden in geen enkel op-
zacht verzwakken. Integendeel. Zij strekt,
om een begane fout te herstellen, een al
gemeen erkende leemte aan te vullen, een
rwakke plek te stevigen.
De man die sedert het eind van Juli en
eenigermate misschien ook wel daarvóór
van het moeilijke departement metterdaad
de leiding gehad heeft, ls nu officieel daar
mede belast en draagt voortaan de volle
constitutioneele verantwoordelijkheid Zijn
geschiktheid om in de buitengewone om
standigheden waarin het land verkeert, aan
de elschen dezer portefeuille het hoofd te
boeden. heeft de heer Treub in de laatstver-
loopen drie maanden bewezen: Hopen wij
dat hij ook zal blijken daartegen opgewas
sen te zijn, wanneer meer normale omstan
digheden zullen zijn teruggekeerd De bijzon
dere taak, die de heer Treub bij de forma
tie van het Kabinet had aanvaard, de aan
vulling der sociale wetgeving, heeft hij niet
neergelegd Een (vermoedelijk tijdelijke) re
organisatie van de departementen van Fi
nanciën en van Landbouw, Nijverheid en
Handel wordt aangebracht om van de eer
biedwekkende werkkracht die deze sterke
man bezit, partij te kunnen trekken in de
volle mate- door 's lands belang en de regee-
rmgsDolitiek gevorderd"
Aan het Vaderland ontleenen wij het
volgende
Wij brengen den vertrekkenden Minister
Bertling een rechtgemeend eeresaluut, il a
bien merité de la patrie, en hij heeft door
zijne bereidverklaring in Augustus 1913 ge
daan wat al zijn collega's deden, nl. het Ka
binet Cort van der Linden mogelijk gemaakt
Waarvoor alle vrijzinnigen hem dankbaar
zullen blijven, en misschien de vrijzinnigen
niet alleen, nu ze gezien hebben wat het
„Ministerie van nationale verdediging" heeft
gepraesteerd.
Maar.... de financieele nood eischt thans
aan het Departement van Financiën een man
van buitengewone kennis op ieder gebied,
van buitengewone kracht en gaven.
De Standaard heeft het onlangs voorge
steld of het zoo makkelijk was de oorlogs
uitgaven te dekken, omdat iedereen wel in
staat is den belastingschroef sterk aan te
draaien, maar die beschouwing deelen wij
niet.
Er is heel wat kennis van onze belasting-
politiek, van onzen volksaard, van onze
volkswelvaart noodig om thans een goed
Minister van Financiën te wezen, en daar
naast moet deze zeer open oog hebben voor
alles wat onze geestelijke welvaart en onze
sociale voorzieningen vereischen. wil de
dekking van het tekort onzen geestelijken
en stoffelijken vooruitgang niet voor jaren
stop zetten
En aa nal deze elschen voldoet Treub
wie hem als Minister ven Landbouw in dezen
tijd aan het werk gezien hebben, kunnen
zich slechts verheugen, dat hij zich thans
ook voor Financiën beschikbaar stelt, daar
zal hij nog sterker staan, car 11 revient
ses premiers amours
Het Nieuws van den Dag schrijft
..Aon minister A. B. J. Bertling was onge
twijfeld een zwaarder taak op de schouders
gelegd dan aan eenig minister van financiën
sinds vele jaren hier te lande ten deel viel.
Reeds kort na zijn optreden deed het zich
gevoelen, welke moeilijkheden er voor dezen
minister zouden voortvloeien uit de door
tastende voortvarendheid van zijn ambtge
noot aan het ministerie van landbouw, nij
verheid en handel. Nu, na het uitbarsten
van de groote crisis, zijn deze moeilijkheden
voor hem blijkbaar overstelpend geworden.
Bij zijn optreden als minister van finan
ciën in 1913 vond de heer Bertling de schat
kist reeds in ongunstigen toestand. Er was
oen gToot tekort, grootendeels ten gevolge
van de uitgaven, die voor de sociale wetten
van het departement van minister Treub
werden vereischt. De ouderdoms-invalidi-
tottsrenten en administratiekosten souden
ongeveer 11 millioen gulden vereischen
boven en behalve de 6 millioen, die naar
schatting op den gewonen dienst te kort
zouden komen. Minister Bertling wilde een
deel van <üt tekort dekken door een inkom
stenbelasting, met behoud van de vermo
gensbelasting, onder belasting van onroe
rende goederen naar de werkelijke waarde.
In de pers vonden deze voorstellen geen al
te gunstig onthaalin 't algemeen geloofde
men niet, dat de Minister er zou komen.
Sedert stak de groote storm op. De
eischen, aan den beheerder der geldmid
delen gesteld, zijn nu wel zeer zwaar ge
worden. Aan den heer Treub, wiens maat
regelen daarvan de onmiddellijke oorzaak
rijn, zal het nu staan, deze moeilijkheden
meester te worden.
De gewichtige vraag van het o ogenblik ls
thanswie zal hem opvolgen ?n
Berichten.
s— De Staatscourant van Zondag 25 en Maan
dag 26 October bevat o. a. de volgende Kon.
besluiten:
eervol ontslagen wegens lichaamsgebreken
de reserve-luitenant-kolonel C Hemmes, com
mandant van het 16e bataillon landweer-in-
fanteriet
benoemd tot kapitein-kwartiermeester de le
luitenant kwartiermeester G. F. Sloot, H. J.
Boschart, L. M. F. G. Knajje en F. H. Hen
derson;
benoemd tot kantonrechter te Tholen mr.
J. A. <ie Jong, griffier bij het kantongerecht
aldaar;
tot notaris te Amsterdam L. A. Butod, Can
didas t-motaris aldaar.
Hofrouw. Het Huls van H. M. de Ko
ningin-Moeder heeft voor acht weken den
rouw (en wel voor zes weken halven en voor
twee weken lichten rouw) aangenomen we
gens het overlijden van Prins Wolrad Frie-
drich van Waldeck en Pyrmont.
De nieuw benoemde Minister
van Financiën, mr. Treub, heeft Zater
dagochtend te 10 uur aan dat Departement
de portefeuille uit handen van zijn ambtsvoor
ganger, den heer Bertling, overgenomen.
De opvolger van den heer Treub.
De Nieuwe Courant schrijft:
Een gerucht loopt en wordt door een
nieuwsbureau aan de bladen tooegezomicn, dat
dr. Bos als opvolger van minister Treub aan
het hoofd van Ihet departement van Land
bouw enz. zou optreden.
Dit kón niet juist zijn. Het spreekt immens
vanzelf, dat de lei)dmg van een departement,
hetwelk van het belangrijkste deel zijner
sociaal-politieke taak, ontheven wordt (im
mers. naar verluidde, neemt de heer Treub
de afdeeling Arbeidersverzekering naar Fi
nanciën mee) niet zal aam-aard worden door
een man van de politieke beteekenis van
dr. Bos, waen ruim een jaar geleden de vor
ming werd opgedragen van een kabinet, het
welk met deze zelfde Kamer zou hebben moe
ten samenwerken.
Bovendien is niet aannemelijk, 'dat het ka-
binet-Cort van der Linden bij de tusschentljd-
sche vervanging van één minister, zijn extra
parlementair (karakter zou afleggen door den
actieven leider van een Kadergroep In zijn
midden op te nemen.
Wij honden het gerucht dus voor onzin.
De opvolger van den heer Treub aan het hoofd
van Landbouw zal zeker niet zijn wat men
„een politiek man" pleegt te noemen.
Tweede Kamer. De Aergadering
van de Tweede Kamer wordt Woensdagmor
gen te half twaalf geopend.
De voorzitter zal onmiddellijk aan de orde
stellen de Indische begrooting, terwijl voorts
nog aan de orde komt een regeling van werk
zaamheden.
Onderscheiding aan graaf
Bentinck van Middachten. De kei
zer van Duitsdhland heeft aan graaf Bentinck
van Middachten, die thans als officier in Duit-
schen dienst is. het IJzeren Kruis verleend.
Staatsminister Eyschcn. In Ho
tel de Twee Steden te 's Gravenhage heeft in
trek genomen de Luxemburgsche staatsminis
ter Eyschen
Henri Brondgeest. De heer Henri
Bivmdgeest, verzoekt ons het door ons aan de
N. R. Ct. ontleende bericht in zooverre te
rectificieeren dat hij zich als reserve-le-lui-
tenant ter beschikking van het ministerie van
Oorlog heef* gesteld (Tel.)
P. J. Weycnbergh. f Te Leiden is
op bijna 56-jarigen leeftijd overleden de heer
P. J. Weyenbergh, in de ven directeur der
„Garsjens,'-stoomvaartmaalschAppij
Mr. H. S. van Lennep. Op zijn
buitenverblijf Leijduin te Aardenhout is over
leden mr. H. S. v Lennep. oud-lid van den
Raad van Amsterdam, in den ouderdom van
82 jaar. Hij was ridder in de orde van den
Nederlandschen Leeuw.
Begrafenis baron Quarles de
Quarles. Onder veel blijken van deelne
ming werd Zaterdag op Oud-Eik-en-Duinen
te 's Gravenhage in het familiegraf bijgezet het
stoffelijk overschot van baron A. J. Quarles
de Quarles, oud-gouverneur van Celebes en
oud-lid van den Raad van Ned.-Indië.
Tal van oud-Indische autoriteiten en andere
hooggeplaatste personen gaven door hun aan
wezigheid ter begraafplaats van hun deelne
ming blijk. O.a. waren daar aanwezig de
secretaris-generaal van koloniën, de heer Staal,
de Staatsraden Hasselman en Cool, de oud-
directeur van B. O. W. de heer Wen eken bach;
de oud-regeeringscommissaris mr. de Graaff;
de president van de Ncdcri. Bank de heer Vis
sering; van den Raad van Indië waren aan
wezig o.a. de heeren De Meester. Pot. Koster
en Liefrinck, vroeger deel uitmakende van
dien Raad; het Atjeh-Institmit te Amsterdam
waarvan baron Quarles penningmeester was,
was vertegenwoordigd door zijn secretaris,
den heer Van Eerde: verder waren o.a. aan
wezig de heer Abendanon, oud-direclcur van
onderwijs; onderscheidene oud-residenten en
andere hoofdambtenaren, terwijl met den
voorzitter van dc Vereeniging van ambtena
ren bij het Binnenl. bestuur, den heer de
Bruyn Kop*, vele leden dozer \ereenig\ng te
genwoordig waren, om een laatsten groet te
brengen aan den oud-voorzitter. Mede stonden
aan de groeve tal van leden van hei voorma
lig comité tot steunverleening aan het Roode
Kruis voor de pestbesitrijding in Indië.
De groote verdiensten van den ontslapene
als ambtenaar en als goed mensch en vriend
werden aan de groeve herdacht door het oud-
lid van den Raad van Indienden heer Pot en
door den heer De Bruyn Kops als voorzitter
der vereeniging van ambtenaren bij B. B.
Een der broeders dankte.
Nederland en de oorlog.
Tevreden heïdsbetuiglng
van den opperbevelhebber.
De vice-admiraal Ten Cate heeft, naar „Het
Anker" meldt, de volgende dagorder hekend
gemaakt na het bezoek van den opperbevel
hebber aan de ©telling van Helder.
..De generaal, opperbevelhebber van land
en zeemacht, heeft zijn groote tevredenheid
betuigd over hetgeen in de stelling van Den
Helder diank zij de samenwerking van land
en zeemacht tot verhooging van het verde
digend vermogen van de stelling ia tot stand
gebracht en over de wijze waar~- blijkbaar
zoowel het personeel van de zeemacht en van
s Rijkswerf als de onderdeden der landmacht
hun taak vervullen.
„Het is mij aangenaam deze tevredehheids-
betuligflng te kennis te brengen van het onder
mij gestelde personeel."
Dankbetuiging van kardinaal
M e r c i e r.
Z.Em. kardinaal Mercier zond, naar de
Tel meldt, het volgend schrijven aan den
aartsbisschop van Utrecht:
Archevêché
de Malines,
Excellentie.
Onze priesters en geloovigen, b1J het terug-
keeren in hunne woonsteden, kunnen met niet
genoeg lof spreken over de milde ontvangst
van wege het Nederlandsche volk.
Dank de hulp der komiteiten, overal opge
richt, ontmoetten zij in inrichtingen van al
lerlei aard en privaatwoningen de gulste gast
vrijheid. Door haren warmen toeroep tot de
bevolking gericht, verdient de pers een diep
gevoeld en dank. In één woord, komt het gan-
sche volk. zonder onderscheid van meening
of godsdienst, een hartelijke hulde toe.
Te midden der hartverscheurende smart
van het afscheid was het voor ons vaderhart
een machtige troost te vernemen, hoe edel
moedig onze zoo diepbedroefde bevolking in
Nederland onthaald werd.
Wij betuigen aan het volk van Nederland
onze welgemeende dankbaarheid.
Hoewel die verhevene houding in ons geen
verwondering verwekte door de sympathie
van Nederland voor België hier algemeen be
kend stond heeft niettemin het Nederland
sche volk door zijne liefdadigheid een nieu
wen titel op onze bewondering verworven.
Zegene God onze noorderbroeders voor hun
ne milddadigheid tegenover onze medebur
gers! Moge een zoo bewonderenswaardige zie-
legrootheid op uw en ons volk Gods mdlden
zegen, die ons op dit ©ogenblik zoo onont
beerlijk is. overvloedig doen nederdalen!
Gelief, Excellentie, de uiting mijner eer
biedige en broederlijke verkleefdheid te aan
vaarden.
w. g. f Kard. MERCIER.
aartsb. van Mechelen.
Antwerpen. 17 Oct. 1914
Engelsche hulp aan Nederland?
Men meldt uit Den Haag:
Van de meest bevoegde zijde werd Zaterdag
morgen bij informatie medegedeeld dat hier
niets bekend is van aanbiedingen der Engel
sche en Fransche regeoringen ten opzichte
van hulp bij het vervoer en wellicht bij het
onderhoud van de Belüisehe vluchtelingen.
Belgische vluchtelingen.
Aan een persgesprek met den heer J. R.
Snoeck Henkemaas, die als gedelegeerde voor
Zeeland Aan den Regeeringscommissaris jhr.
mr. Ch. J. M. Ruys de Beerenhrouok, de be
langen der vluchtelingen behartigt en Zater
dag voor kooien tijd te 's-Gravenhage terug
keerde, is het volgende ontleend
Mijn algemeene indruk van den toestand is,
aldus verklaarde de heer Snoeck Henkeuians,
niet bijster gunstig. In Oosl-Zceuwsrih-Vlaan-
deren, te Sas van Gent en St. Jonssteen neemt
weliswaar het aantal vluchtelingen of. maar
in het westelijk deel te Aerdenburg, Oostburg
en Sluis neemt het toe. Groote scharen vluch
telingen komen daar van het slagveld aan
de Belgische kust terug.
De bewoners van Antwerpen en omgeving
kecren geregeld uit Zeeuwsch-Vlaanderen te
rug, maar het vervoer over de Schelde gaat
begrijpelijkerwijze niet zoo heel vlot. Bij Hon-
tenisse komt nu een kamp voor 10.000 perso
nen. bestaande uit elementen, die eigenlijk
niets meer te verliezen hebben en om het nu
maai' eens zoo uit te drukken, geen eten heb
ben wanneer de regeering hen dadelijk naar
hun woonsteden terugstuurt. De bepaald
ongewenschte slechte elementen zijn allen
naar Veenhuizen verzonden. Vrijdag zijn nog
10 personen uit Zeeland daarheen vertrokken.
Aan het hoofd van het kamp te Hontendsse
komt een gepensioneerde luitenant-kolonel
van het Indische leger. De terugkeer der
vluchtelingen uil Wissingen en Middelburg
gaat zeer geleidelijk. Alleen morgen vertrekt
een extra-trein. Vrijdag vertrokken er 300
personen uit Vlissingen, maar dit is niet heel
veel, wanneer men weet, dat er ongeveer 7000
zijn. Deze week zijn er te Hontendsse, een
plattclandsgeméente, nog 18000 vluchtelingen
geteld. Te Hulst zijn er 7000. te Sluis 6000, te
Oostburg 2500. In Zeouwsch-Vla anderen zijn
af ©p dit oogenblik nog ten minste 50 000
vluchtelingen. Deze worden ook terugver-
•voerd met de stoomtram van Hulst naar St.
Nicolaas
Vele arbeiders werken overdag nog te Brug
ge en komen des avonds naar Sluis en Aer-
d en burg terug. Over het algemeen is mijn in
druk aldus de h^-cr Snoedk Henkemans
dat men een klein beetje krasser zal moeten
optreden, waar het er op aankomt de vluch
telingen te doen terugkcercn. maar de toe
stand is wel ingewikkelder geworden door
den slag aan de Belgische tkuxt. Donderdag
kwamen te Sluis nog massa's nieuwe vluchte
lingen aan en bii hen is van terugkeer voor
alsnog geen sprake. In het algemeen is men
bang. tkti men, wanneer de Duitsqhc troepen
worden teruggeslagen, tus&chen twee vuren
zal geraken en opnieuw de ellende van den
oorlog te verduren zal hebben.
Er is, naar ons wordt medegedeeld, een
regeling tot stand gekomen betreffende de ver
houding van de provinciale en stedclijko
vluchtelingen-comités met het provinciaal
gouvernement en de burgemeesters, waarom
trent dezer dagen een circulaire door den ge
delegeerd regeeringscommissaris voor Zee
land zal worden rondgezonden.
De Minister van Binnenlandsche zaken heeft
Zaterdagmiddag een onderhoud gehad met
den heer Snoeck Henkemans. In deze confe
rentie zijn regelingen getroffen betreffende de
distributie van waren, de verantwoording der
gelden, enz.
Het vertrek van vluchtelingen naar Enge
land zal van regeeringswege niet worden be
vorderd, daar er zich combattant mi en dienst*
plddhtigen onder kunnen bevinden, waardoof
misschien de houding onzer regeerijig niet
volkomen neutraal zou blijven.
Eventueele aanbiedingen van andere rogee-
rinjgen om ons gouvernement te helpen bij het
vervoer en hot onderhoud van vluchtelingen
zullen door onze Regeering, naar wij voorti
vernemen, wiet worden geaccpteerd.
Iets anders zijn natuurlijk hulpaanbiedingen
van particulieren uit het buitenland, waarvan
men een danfldbaar gebruik maakt. Zoo hebben
de voorstandsters van vrouwenkiesrecht ln
Engeland levensmiddelen, enz. gezonden.
Op wekking tot terugkeer.
Naar de N. R. Ot. verneemt, zijn de heeren
Van der Molen en Genretson, leden vain de
Tweede Kamer, dezer dagen in Antwerpen,
Mechelen, Leuven en Brussel geweest om
zich persoonlijk op de hoogte te stellen van
den toestand in die steden en in de omligt
genide dorpen en zoo mogelijk een antwoord
te krijgen op de vraag, of hot voor Belgische
vluchtelingen nu reeds geraden is naar hun
land terug te keeren. Ze hebben zich daartoe
ln verbinding gesteld zoowel met militaire als
met burgerlijke autoriteiten en in alle plaat
sen gespróken met teruggekeerde vluchtelin
gen en onveranderlijk was het advies van al
len terugkecren.
Zeer verontwaardigd toonden b onge
plaatste Belgische personen zich over de on
waardige geruchten, die onder de Belgen lie
pen. als zou de heer dr. Louis Franck door
do Duitschers zijn omgekocht. Tegenover het
edele voorbeeld van toewijding dat dr. Franck
op diit oogenblik geeft, door zijne stad in de
tegenwoordige moeilijke omstandigheden dag
en nacht met zijne gnoote gaven le dienen,
Weald gesteld het doen van hen, die tot dek
king van eigen houding thans in het buiten
land rustig leven van het meegenomen geld
en critiek oefenen op hen. die in de bange
ure op de bres gebleven zijn. om het belang
hunner stad te dienen.
Uit verschillende berichten blijkt, dat in
Brabant de terugkeer der vluchtelingen naar
België, zij het langzaam, dan toch geleidelijk
voortgaat.
Een Hagenaar, die gisteren uil België te
rugkeerde deelde aan de N. Ct. mede, dat
zich ten Zuiden van Bergen op Zoom, wuar
voor enkele dagen nog duizenden in het vrije
veld waren gekampeerd, geen vluchtelingen
meer bevinden.
Voorts verneemt het blad, dat Zaterdag al
leen 2380 personen den grenspost bij Putte in
de richting van België waren gepasseerd.
En de N. R. Ct. deelt mede. dat j.L Zaterdag
12.741 Belgische uitgewekenen over Roosen
daal naar hun land zijn teruggekeerd, terwijl
in de vorige week uit Zundert, Rijsbergen en
omgeving ruim 10.000 vluchtelingen naar
België vertrokken.
Vluchtelingen kamp te
Hontenisse.
Tot commandant van het vluchtelingen
kamp te Hontenisse zal worden benoemd de
gepens. luit.-kol. van het O.-I. leger, J P. A.
Wilhelm.
Waarheen?
Men meldt uit Maastricht, dd. 24 dezer:
Hedenmiddag zijn alhier aangekomen 267
Belgische vluchtelingen uit Oldebroek. Hier
bij zijn velen, die naar België terugwilden,
maar de rest wrerd teruggezonden, aLs zijnde
hun aanwezigheid van geen goeden invloed
Een beslissing waarheen ze zullen gaan, is
nog niet genomen.
Het m ij n e n g e v a a r.
Het Zaterdagavond te IJmuiden van Londen
binnengekomen stoomschip Lapwing meldt,
tusschen den mond van de Theems ln het
Maas-vuurschip twee drijvende mijnen ge
passeerd te zijn, welke zeer gevaarlijk voor de
scheepvaart ronddreven. Dc kapitein liet het
stoomschip ten anker gaan en wachtte het
stoomschip Maasstroom op, dat eveneens van
Londen naar Rotterdam bestemd was.
De gezagvoerder van de Lapwing rappor
teerde het gebeurde toen aan den kapitein
van de Maasstroom, waarna beiide zeer voor
zichtig gezamenlijk naar IJmuiden zijn ge»-
st/oomd.
Hetin den grond gehoor de Neder
landsche stoomschip.
De directie van de Hólland-Gulf Stoom
vaart Maartsóhappij te Rlotterdam bevestigt
aan de N. R. Ct., dat de Maria door een Duit
sche kruiser op 21 Sept. LI. in den grond is
geboord en dat -de \mlledige bemanning te
Tcneriffe is geland. Het stoomschip is 17
Sept. 1912 voor 5 jaar aan een Engebche fir
ma in huur gegeven.
De noodige stappen tot betaling van de
waarde van dat stoomschip zijn onmiddeBijl
door de reederij gedaan.
Het schip voerde de Nedcrlandsdhe vlag.
Wij hebben reeds gemeW dat de Maria
23000 quarters tarwe aan boond had. Een
quarter fs edhter niet 12,7 K.G., maar voor
tarwe 2171 KG.
Oorlogsbrood.
Van bevoegde zijde wordt iriedegedeold, dat
een bericht als zou deze week het vermalen
van regeeringstarwe tot gebuild meel weder
worden toegestaan, voorbarig is-
Mal 9.
De N. R. Ot. meldt, dat het *toon*cfcto
..Asoaro", met rvgeeringsmais te Rotterdam
aangekomen, ligplaats heeft genomen ©ah
Maashaven. De lading van de
draagt 4658 ton ma is.
