Uit den omtrek.
STADSNIEUWS.
niet ver. waarin zij Nederlandsch-lndië weder
eene belangrijke plaats onder de koffie pro-
duceerende landen zal doen innemen." Terecht
werd dan ook in bovengenoemd blad "ezegd:
„Zij die thans rijke Robusta-oogsten en prach
tige winsten maken, mogen wel bedenken, dat
zij in dezen heel wat aan den heer Van Len-
ncp te danken hebben."
Zoo heeft hij het zijne gedaan om op het
gebied, waar hij gezaghebbend was, de toe
komst van Java te helpen verzekeren. ïlij
was, in 't bijzonder waar het de bergcultures
betrof, de vertrouwde raadsman van velen;
Allen waardeerden hem, ook onze regeering,
die hem eene bijzonderheid voor een par
ticulier planter in Indië! het ridderkruis
der Oranjc-Nassau-orde schonk.
En de herinnering aan den man, die èn
Java èn ziin arbeid lief had. gaat niet ver
loren
Nederland en de oorlog.
De Koningin cn het leger.
Men schrijft van militaire zijde:
We waren er op een avond met de veld
artillerie op uitgetrokken voor oefeningen in
de duinen.
Onze batterij was nog niet lang in stelling
gebracht, of de Koningin verscheen, te paard,
gekleed in amazone-cosfuum en met den ama
zone-hoed stevig vastzittende met een bree-
den band onder de kin door. Ze werd bege
leid door den regimentscommandant, met
wien zij zich telkenmale opnieuw over de be-
ieekenis en den aard der oefeningen onder
hield. Men behoefde waarlijk niet overdre
ven Oranje-lievend gezind te zijn om tot de
overtuiging te komen, dat het geen ..noodza
kelijk belangslellingsvertoon" was, dat H. M.
deze oefening deed bijwonen. De opmerkin
gen, welke ik Aan lijd tot tijd uit den mond
van H. M. de Koningin opving, toonden aller
duidelijkst het tegendeel en bewezen niet al
leen de oprechte belangstelling, maar ook het
zeer zaakkundig oordeel van Hare Majesteit.
Onze batterij had tegen een duinhelling een
pracht van een dekking. De stelling was uit
nemend door dc duinen zelf beschermd. Maar
H. M. was er blijkbaar van doordrongen, dat
men in oorlogstijd zulke stellingen allerminst
voor het kiezen heeft en wilde zien, of de
batterij, wanneer ze in het open veld moest
werken, ook haar dekking zelf zou kunnen
maken. Ik hoorde dat zij haar verlangen den
rolonel mededeelde en wij kregen bevel een
dekking te maken, dus zand voor de batte
>p te hoopen. 't Was een stoer karweitje,
naar het werk scheen tot volle tevredenheid
jan de Koningin te worden verricht. Gedu-
/ende den arbeid der manschappen wendde
5. M. zich tot een stukrijder om hem te exa-
mineeren.
Hoe breed moet zoo'n dekking in oor
logstijd zijn?
Drie meter. Majesteit.
Goed. En in gewonen tijd om te oefenen?
Een meter, Majesteit.
Goed.
De Koningin reed verder.
Tot in den morgen bleef H. M. bij de oefe-
aingen aanwezig, de vrij gevoelige nachtelijke
koude trotseerende. her- en derwaarts rijden
de. den kolonel inlichting op inlichting vra
gende.
Een poos na onze terugkomst in de kazerne
wij kwamen eerst 's middags om 12 uur
iveer binnen kregen we de tijding, dat he!
den commandant genoegen zou doen, wan
neer wij een glaasje bier dronken en een si
gaartje rookten op de gezondheid van de Ko
ningin en dat wij daarvoor ieder een kwartje
kregen. Het geld daarvoor was door H. M.
beschikbaar gesteld.
De maximum-boterprijs.
De minister van Landbouw. Nijverheid en
Handel ad interim heeft den maximum boter-
prijs vioor binnenlandsch verbruik voor den
verkoop en gros gedurende de maand No
vember 1914 bepaald op f 1.45 per K.G.
Voor kleinere verpakkingen wordt per K.G.
in maximum bepaald op 20 cents boven den
veren-genoemden en gros prijs.
Voor speciaal verpakte boter kan een ver
hoogde prijs worden toegestaan in overleg
met het Rijks- Centraal Bureau voor den uit
voer van boter. Buitenhof 42A, 's-Gravenhage.
De doorvoerhandeL
Eeiü conferentie, door minister Tneuib gis-
iercnochtend op het departement van Finaair
ciën gehouden met de voorzitters der Am-
stcrdamselie cn RoWerdamsche Kamers van
Koophandel, naar aanktidipg van bezwaren
van den transitohandel tegen een maatregel
der regeering, betreffende de afgifte van do
cumenten voor den doorvoer, heeft geleid
tot een voer belanghebbenden bevredigend
resultaat
Mals.
Het Nederlandsch Landbouw Comité schrijft
ans:
Door de groote schaarschte aan maïs, die
ffveral in ons land heerscht, nu de rogge, het
meest gebruikte varkensvoeder, door de re-
gcering voor menschelijk voedsel moest wor
den opgevorderd, is het gevaar niet denk
beeldig, dat aan de varkensfokkerij en -mestc-
rij een zware slag zou worden toegebracht.
Met groote voldoening kan thans worden
medegedeeld, dat de regeering besloten beeft
de op dit oogenblik beschikbare maïs af tc
geven aan het Centraal Bureau uit het Neder
landsch Landbouwcomité, waarvan het bij
kantoor gevestigd Is te Rotterdam (Regentes-
ïehuis)..
Elke veehouder kan, door tusschenkomst
fan de plaatselijke landbouworganisatie en
onverschillig of hij al of niet lid is van die
organisatie, zijn, bestellingen van maïs doen.
Hij zal echter moeten nemen, wat er op het
oogenblik door de regeering wordt aangebo
den, daar deze met een voorkeur voor -icn
bepaalde maïssoort geen rekening kan hou
den.
Door dit voor den landbouw zoo gewichtige"
in zoo te waardeeren besluit der regeering
bestaat er dus zekerheid, dat thans elke vee
houder een hoeveelheid maïs binnen betrek
kelijk korten tijd zal kunnen verkrijgen, mits
hll zich terstond met de landböuw-organisa-
Itle uit zijn woonplaats in verbinding stelt.
In verbaïnd hiermede moet nogmaals met
kracht worden aangedrongen bij onze var
kensfokkers en -mesters, om zich niet door
Imgst voor gebrek aan veevoeder te laten ver-
lelden de fokkerij en mesterü in te krimpen.
Naider meLAt men*
In aansluiting aan de mededaeling "Woens
dag uitgegaan van het Nederlandsch Land
bouwcomité, vernemen wij uit goede bron, dat
de Regeering, die reeds groote aankoopen van
maïs deed, en partijen daarvan zeilende heeft
zoowel uit Amerika als uit La Plata, ten einde»
tegen te gaan dat de speculatieve handel in
dit voor den landbouw zoo onmisbare artikel
zal doorgaan met alleen tegen exorbitante
prijzen en met exorbitante winsten dit artikel
ter beschikking te stellen, besloten heeft, hare
aankoopen nog aanmerkelijk te vergrooten en
over den afzet, waarvan reeds met het Land
bouwcomité in onderhandeling is.
Men meldt, dat de prijs van de op dit
oogenblik beschikbare mais, door de regee-
ring afgegeven aan het Centraal Bureau uit
het Nederlandsch Landbouwcomité, voorloo-
pig vastgesteld is -op f 230.
Veevoeder.
De Bond van Nederlandsche Graan- en
Zaadimporteurs ie Rotterdam ontving van
den minister van Landbouw enz. de volgende
mededeeling.
De minister heeft goede nota genomen van
den inhoud van de missieven van den Bond,
doch meent dat het voorloopig niet mogelijk
is, op andere wijze het aangevoerde veevoe
der in omloop te brengen, dan nu geschiedt.
Echter bestaat de gelegenheid voor particu
liere rekening veevoeder in te voeren en ver
leent de regeering daartoe haar medewer
king door toe te staan dat het ingevoerd wor
dende veevoeder aan haar wordt geadres
seerd. Natuurlijk moet voor elke partij toe
stemming tol adresscering van de regeering
worden gevraagd en behoudt de minister
zich het recht voor, zoo noodig, die toestem
ming te weigeren.
Nederlandsch-lndië en de steunbe
weging in Nederland.
Het Koninklijk Nationaal Sleuncomité heeft
eenige zeer belangrijke giften uit Neder
landsch-lndië ontvangen. Behalve de reeds in
de laatste verantwoording van den penning
meester vermelde bijdrage van f 50.000 van
de -Javasche Bank, ontving het Kon. Nat.
Sleuncomité telegrafisch de mededeeling, dat
in Deli een som van f 75,000 is bijeengebracht,
dat vóór 1 Januari nog een bedrag van
f 40.000 zal volgen. Dal deze blijken van groote
offervaardigheid vanuit ons InsuHnde op hoo-
gen prijs worden .gesteld, ligt voor de hand.
Bovendien zijn op verschillende plaatsen
van Nederlandsch-lndië commissies in het
leven geroepen, welke zich het bijeenbrengen
van gelden tot leniging van den nood en de
ellende, die zoo in Nederland als daar te lande
het gevolg zijn van den heerschenden oor
logstoestand, ten doel stellen.
Mede naar aanleiding van deze meer en
meer tot uiting komende en bij alle groepen
en klassen der maatschappij weerklank vin
dende beweging heeft zich te Batavia een
Centraal Comité gevormd, dat zich tot taak
heeft gesteld den arbeid der plaatselijke com
missies te verlichten en haar streven met raad
en daad zooveel mogelijk te steunen, en te
trachten op plaatsen, waar nog geen stappen
in de aangegeven richting zijn gedaan, de
vorming van commissies te bevorderen.
Dit Centraal Comité bestaat onder eere
voorzitterschap van den gouverneur-generaal
van Nederlandsch-Tndic uit de heerenJ. B.
v. d. Hoeven van Oordt, voorzitter; F. Pinke,
onder-voorzitter; E. A. Zcilinga Azn., thesau
rier; K. F. van den Berg, secretaris; A. F. L.
Faubel. mr. C. G. J. B Henny, H. H. Kan, R-
de Kat. Khouw Kim An., L. J. Lamb ach, P.
Landberg, dr. W. van Ingen, Mons. E .S. Luy-
pen. A. F. Marmelstein, J. P. Michielsen, P. A.
de Nijs Bik, J. M. H van Oosterzee, mr. G.
v"^ré de la Porte, Raden Sosro Werdojo. D.
Tollenaar, jhr. J. C. van Reigersberg Ver-
sluys.
Dit Centraal Comité wenscht zich beschik
baar te stellen om, voor zoover dit gewenscht
wordt de plaatselijk bijeengebracht gelden,
in zoover die bestemd zijn tot hulpverleening
in het Moederland (eventueel ook in de West-
IndiscHe Koloniën, met name Curacao) in ont
vangst te nemen en te beheeren, en ze telkens
wanneer een passende som bijeen is, ter be
schikking te stellen van het in Nederland
werkzame Kon Nat. Steuncomité.
Daar de nood in Indië tengevolge van den
oorlogstoestand tot heden gelukkig slechts
zeer gering is zal, voorloopig a1 thans, reeds
een belangrijk deel van de thans binnenko
mende gelden naar Nederland worden over
gemaakt. De resteerende bijdragen zullen, met
het oog op de naaste toekomst, voor Indië
blijven gereserveerd, nochthans met de be
doeling om zoo later blijkt dat aldaar geen
of weinig hulp te verschaffen valt ook deze
reserve, of wat daarvan over is, naar Neder
land over te maken.
De directie der Javasche Bank heeft zich
welwillende bereid verklaard om als kassier
van het Centraal Comité voor Nederlandsch-
lndië tot leniging van den nood in Nederland
op te treden
Belgische vluchtelingen.
Het lid van de Tweede Kamer mr. J. An
kerman, die voor zaken een bezoek heeft
gebracht aan België, is Dinsdag in den Haag
teruggekeerd.
Zijn algemeene indruk, die werd versterkt
door hetgeen hij van de Belgische gemeente
auto riile it en vernam, is, dat de Belgische
vluchtelingen, -die nog in ons land. vertoeven,
terug kunnen gaan, voor zoover hun huis ge
spaard is gebleven.
Van de bij den correspondent te Breda der
Nederlandsche Bank geopende gelegenheid
tot geld wisselen wordt dagelijks nog cen zeer
druk gebruik gemaakt; tot dusverre is alleen
te Breda een bedrag van ongeveer 572.000
francs tegen Nederlandsch geld ingewisseld.
De Amerikaansche gezant dr. Van' Dyke
ontving van het Roode Kruis in Amerika
f 25,000 tot ondersteuning van de Belgische
uitgewekenen in Nederland.
Bovendien zonden Amerikaansche vrienden
den gezant een bedrag van f 10,000, hetwelk
hij" overmaakte aan het Centrale Comité van
steun te Amsterdam.
Blijkens ingekomen bericht zijn de levens
middelen, de>zer dagen uit Amerika te Rotter
dam aangebracht, door de zorgen van het
Comité van de Amerikaansche gezanten te Den
Haag, te Londen en Brussel, onder de bevol
king van verschillende plaatsen in België ver
deeld.
Het Antwerpsch Centraal Bureau verzoekt
te berichten, dat het geen gratis reisgelegen
heid verschaft naar Holland dan bij hooge
noodzakelijkheid. Wel wordt onvermogenden
naar Antwerpen of Vlissingen kosteloos ver
voer verstrekt.
In een gisteren te Breda gehouden vergade
ring van Antwcrpsche vluchtelingen is be
sloten, ter herinnering aan de door de Bre-
dasche burgerij bewezen hulp, oen gedenktee-
ken op te richten. Vele bijdragen zijn voor dü
doel reeds ingekomen.
Nieuwe vluchtelingen.
Uit Aardenburg meldt men aan het N. v. d.
D.Het Duitsche legerbestuur in Brugge
eischte vóór 6 November 70,000 K.G. vleesoh
van de bevolking. Vele Belgen uit de omstre
ken van Brugge trachten hun vee in veilig
heid te brengen op Hollandsch grondgebied,
zoodat hier en in Sluis weer een massa vee
aankomt, dat voor spotprijzen wordt ver
kocht. Het aantal vluchtelingen neemt weder
toe.
Iedere kar voert weer tal van mensehen
uit Brugge aan, die deels hier blijven, deels
verder trekken.
Uit België uitgeweken
Nederlanders.
Men deelt mede, dat irur. Rutgers, de
Rcgceringscommissaris voor de regeling der
belangen van uitgeweken Nederlanders, zijn
kantoor tc Antwerpen heeft verplaatst naar
Meir 14.
In herinnering wordt gebracht, dat zij die
hunne zaak schriftelijk wenschen aan te bren
gen. zich behooren tc wenden tot mr. Donker
Curtius, Javastraat 18, Den Haag, secretaris
der commissie tot behartiging van belangen
der uit België uitgeweken Nederlanders.
Dienstplichtige Belgen.
Gistermorgen zijn fe Vlissingen 24 dienst
plichtige Belgen die Nederland wilden ver
laten, van de mailboot Oranje-Nassaiu ver
wijderd
De geinterneer den.
De Prov. Gron. Crt. meldt, dat de minister
van oorlog bepaald heeft, dat de Engclsche
geïnterneerden, thans te Groningen, naar een
andere plaats, waarschijnlijk Assen, zullen
verhuizen.
Duitseh_e maatregelen in
Antwerpen.
Uit Roosendaal wordt aan dc Tel. gemeld:
gemeld:
Gisteren nacht wenden aan de spoorihal te
Merxem, bij Antwerpen, alle jongelieden van
18 tot 30 jaar, die naar Nederland vertrokken
wilden, door de Duitschers aangehouden. Om
10 uur gisteren ochtend werd en reeds 'n tach
tigtal in eei\ houten loods streng bewaakt door
Duitsche soldaten met dc bajonet op het ge
weer.
Alle hospitalen te Antwerpen wenden "Woensr
dag en gist eren ochtend ontruimde U-iit 't Cen-
traal-station vertrekken heele freonen met
bagage der Duitschers. Er werd mij door
iemand, die zooeven uit Antwerpen kwam,
verzekerd, dat gistremochlend begonnen werd
met het weghalen van alle documenten van
hjet militaire beheer uit het stadhuis van
Antwerpen.
Italiaansche laster weerlegd.
De Leeuw. Ct. verneemt, dat het Neder
landsche gezantschap te Rome hot volgende
protest in het Giornale d'Italia heeft doen
opnemen
De legatie, evenals alle in Italië verblijven
de Nederlanders, zijn pijnlijk getroffen door
een brief van uwen specialen correspondent
signor Gino Calta-Bedolo, gedateerd Holland
October, en gepubliceerd in bet Giomale
dTtalia van Zondag 25 October 1914, no. 294,
bladzijde 3.
Het geheele Nederlandsche volk is er
trotseh op te hebben kunnen bijdragen, om
heit lijden te verlichten van een aantal van
meer dan 300,000 personen, een dienst, welke
de pers van alle Nederland omringende lan
den op zijn juiste waarde heeft weten te
schatten cn waarvan de vele telegrammen van
dankbetuiging van de Belgische vluchtelingen
aan H. M. de Koningin en aan de Nederland-
scEc regcering de bewijzen zijn.
Uw correspondent maakt in zijn brief toe
spelingen, die naar hel ons toeschijnt de
vreeselijkste beschuldigingen tegen Holland
zouden zijn.
De legatie, gezien de feiten, doet bij dezen
een beroep op uw gevoel van billijkheid en
verwerpt boven alles met verontwaardiging
de beschuldiging, dal het Nederlandsche volk.
gedreven door een laag gevoel van naijver op
den handel met vreugde het ongelukkige lot
van Antwerpen en hare bewoners ziet.
Integendeel bewijst alles de ongegrondheid
van een dergelijke beschuldiging en nooit is
er een zoo spontane kracht en zoo'n alge
meene bijval gezien om de lijdende mensch-
hriH te helpen als de laatste weken in Neder
land.
Scheepvaart.
Te Amsterdam kwamen van 1 Januari tot
eind October 270 schepen met 23-1099 netto
reg. ton minder binnen dan in hetzelfde tijd
vak over 1913.
Viss ch er ij.
In de maand October werd aan de Rijks-
vischhal te ÏJimriden voor bijna 200.000 gul
don minder visch verkocht dan in October
1913.
De wisselkoers.
In De Volkswil (Hulst) wordt de aandacht
gevestigd op den buitensporig lagen koers
waarnaar in heiland van Hulst, Belgisch en
Fransch geld wordt berekend. Op een wissel
kantoor te Hulst word aan een winkelier, die
eenige honderden francs wilde wisselen,
f 43,50 pea* honderd geboden. Er zijn winke
liers, die den francs berekenen op 42 cent,
en bij wisseling van pasmunt zelfs nog lager.
Dal is inderdaad misbruik maken van de om
standigheden.
En dan te bedenken schrijft De Volkswil
dat de prijzen der levensmiddelen hier se
dert dc komst der Belgische vluchtelingen
zoodanig zijn gestegen, dat wij ons sterk ma
ken, dat ze op geen plaats in Nederland hoo-
ger zijn!
Het mijnengevaar.
Door den stoomtrawler „Jonkheer Karei
Herman van den Brandeler" is hedenmorgen
te IJmoiiden binnengesleept de Vlaardingsche
logger Flévo I. Het «chip was gisterenmiddag
op de hoogte van Lowestoft door de ontplof
fing van een mijn, in het net van dén voor
steven zwaar beschadigd en eenigszins lek.
Toen de schipper bemerkte, dat een iniin in
het not zat, poogde hij met een stuurman de
sleep te kappen, doch plotseling ontplofte de
mijn. waarbij de schipper cn de stuurman
overboord sloegen en verdronken. De stoom
trawler die in de buurt was. nam toen den
logger op sleeptouw en bracht hem te IJmui-
den binnen.
Emigratie naar Canada. In aan
sluiting aan het bericht, voorkomende in de
Staatscourant van 12 Maart 1.1. no. 60, brengt
de minister van Buitenlandsche zaken ter al
gemeene kennis, dat de Canadeeschc regce
ring voorshands emigratie naar Canada be
slist afraadt aan iedereen, behalve aan boe
renarbeiders, vrouwelijke dienstboden en boe
ren in het bezit van kapitaal. St.-Ct.
De ronde s t u i v e r s. Naar men ver
neemt is het de bedoeling den termijn gedu
rende-welken de vroegere ronde stuivertjes
in omloop kunnen blijven als wettig betaal
middel te verlengen, totdat door voldoende
aanmunting vaan vierkante stuivertjes cn an
dere pasmunt in de behoefte ann klein geld
op afdoende wijze zal zijn voorzien. Ook na
1 Januari a.s. zullen dus de ronde stuivertjes
gangbaar blijven tot nader vast te stellen tijd
stip.
Een moordenaar-inbreker. In
verband met de inbraak cn nv^ord aan den
Varkenoordschen weg te IJsselmonde ge
pleegd, zijn twee feiten aan het licht geko
men.
Ten eerste heeft zich bij de politie aange
meld een broeder van A. van Helderen, wiens
naam in het gevonden horloge stond gegra
veerd. Deze deelde mede, dait zijn broeder on
langs met de Potsdam naar Amerika is
vertrokken en zich thans aldaar bevindt; dat
deze het bewuste horloge bij gelegenheid van
een kerkelijk feest had ontvangen, doch het
ongeveer een halfjaar gclodcn op onverklaar
bare wijze was kwijtgeraakt.
Voorts hebben twee agenten van politie,
die den nacht van den moord op de Maas
brug surveilleerden, daar twee personen stad
waarts zien gaan, waarvan een geen pet droeg
Beiden waren in colbertcostuum en die, wel
ke zonder pet was, liep gearmd met den an
der, de houding aannemend, of hij eenigszins
beschonken was
Verduistering van effecten.
Op last van de justitie te Amsterdam is te zij
nen kantore aldaar aangehouden de heer II.
A. M., koopman cn premotor. onder verden
king van verduistering van effecten.
De typhus epidemisch. Te Buren
heeft de inspecteur der Volksgezondheid de
tvplius epidemisch verklaard. Tot nog toe had
de ziekte geen kwaadaardig karakter. Deskun
digen schrijven het ontslaan der ziekte toe aan
den hoogen waterstand der Linge, aldaar af
gesloten, waardoor stilstand wordt veroor
zaakt. Goed drinkwater wordt thans van
elders aangevoerd cn gratis ten gemeentehuize
verkrijgbaar gesteld.
Door een drijfriem gegrepen.
In de in aanbouw zijnde fabriek van vloer
zeilen van den heer R. Arends te Wijhe, moest
de 51-jarige werkman F. F. A. H., toen de lift
geprobeerd werd, de motor drijven. Vermoe
delijk is Hij door een der riemen gegrepen.
Daar niemand tijdens het ongeluk in zijn na
bijheid was, vond men ziin lijk eenigen tild
Inter in (ta machinekamer
School- en Kerknieuws.
De gehuwde onderwijzeres.
Ged Staten van Noord-Holland hebben hun
goedkeuring onthouden aan het besluit van den
Haarlemschen Gemeenteraad, waarbij ontslag
verleend is aan de onderwijzeres mevr. Dik
Vrijer, die in het huwelijk is getreden.
's-G ravenhage, 4 November.
Examen Wiskunde, L. O., art. 86.
Opgeroepen en opgekomen 3 candidaten. Af
gewezen 1. Geslaagd de heeren K. Hijlkema, te
's-Gravenhage, en C. Jonker, te Groningen.
Bdj Kon. besluit zijn benoemd in de pro
vincie Utrecht:
tot hoogheemraad van de Rhenensche Nude
en Achterborgsche hooilanden, R. van Laar,
te Bh enen;
in het bestuur van het hoogheemraadschap
van den Lekdijk bovendams, tot hoogheem
raad mr. H. J. van Heyst, te "Wijk bij Duur
stede.
Utrecht. De gemeenteraad van Utrecht
hield gisteren eene vergadering, onder voor
zitterschap van den burgemeester, mr. J. P.
Fockema Andrea e.
De geloofsbrieven van het onlangs gekozen
raadslid den heer P. Kleynhens werden goed
gekeurd.
Een voorstel van B. en "W. om een bedrag
ad f 21000 uit «be trekken totbestrijding der
kosten van het verstrekken van gemeentewe
ge van klceren en voeding aan schoolgaande
kinklercn zal behandeld worden bij de be
grooting.
Een adres van de Coöp. "VVoningbou wver-
eenigivg van Gemeentepersoneel, .houdende
verzoek om een voorschot van f 218.000 zijndie
97 pet. van het eerst gevraagd bedrag van
f 225.000 voor den bouw van 106 woningen
aan het" One'! werd gesteld in handen van
B. en W. voor .prae-advies. De Raad hechtte
destijds zijne goedkeuring aan het verzoek
om f 225.000, doch dit besluit werd toen niet
door Gedeputeerden goedgekeurd.
Voorts werd in handen van B. en "W. gesteld
om prae-advies een tweetal adressen van het
Ccntraal-Comité ter bevordering dor norma-
liscering van de bouwbedrijven om over tc
gaan tot het bouwen van een aantal arbeiders
woningen en om in dc bestekken den eisch te
stellen, dat de werklieden Nederlanders zijn
en te Utrecht woonachtig.
Eervol ontslag werd verleend aan mevr. J.
E. Huysinga geb. De Man als regentesse der
Stads-Aalmoezemerskamer en aan mr. F. H.
Abbing als lid van de plaatselijke commissie
van toezicht op het Lager Onderwijs.
Hierna kwam aan de orde een voordraoht
betreffende de oprichting van eene gemeen-
teJijike bank van leening.
Voorshands meenen B. en W. dat niet eeb
bedrijfskapitaal van f 50 000 kan worden vofc
staan. Zij achten het niet wensclielijk aan d#
bclecning in de gemeentelijke bank coofe
spaargclegenhedd tc verbinden. Ook mcendN
zij dat ka 11 begonnen worden niet een taai*
van 10 12 procent, waarbij gerekend wocw
dat hel eerste jaar gemiddeld niet meer
f 25.000 als bedrijfskapitaal zal bchoereo y
worden verstrekt.
Over deze v ordracht ontsponnen zich Le
vendige discussies.
Dc (heer Vermoolen diende cen motie in om
de voordracht aan te houden, verworpen met
18 tegen 16 stemmen.
Aangenomen is het vooretel van B. en W,
om door een raadscommissie de beste wijzi
van schouwburgexploitatie te laten onderzoo
ken en inmiddels voorloopig aan de Utr.
Schouwrburg Maatschappij nog de exploitatie
van den schouwburg tegen een bepaalde ver
goeding op te dragen-
Reclame.
Adres aan de Koningin.
Door Burgemeester en Wethouders van
Amersfoort is aan II. M. de Koningin een
adres verzonden van den volgenden mhoudi
„Geeft eerbiedig tc kennen
dat het noodig, althans wenschelijk is, dat
de uitgayen, die de Gemeentebesturen moe
ten doen, in verband met dc buitengewone
tijdsomstandigheden, op buitengewone wijze
worden gedekt.
Reden waarom, op de gronden in bijgaande
Memorie van toelichting vermeld, Uwe Ma»
jesteit wordt verzocht, het daarheen te wil
len leiden, dat de Gemeenlewet worde ge»
wijzigd in den geest als in het onlwcrp-wij*
ziging is aangegeven.
't Welk doende, enz.
Memorie van toelichting.
De lange duur yan de buitengewone tijds
omstandigheden maakt het noodig, dat naar
middelen wordt gezocht, die dc uitgaven, als
gevolg van die tijdsomstandigheden gedaan,
kunnen dekken.
Met de niet genoeg te waardeeren offer
vaardigheid der burgers, waardoor zeer vee)
is tot stand kunnen worden gebracht, kan
niet blijvend worden volstaan, daargelaten
dat deze wiize van handelen niet steeds bib
lijk werkl.
Het schijnt een wijs beleid, er naar te stro
ven, de gevolgen van dc huidige crisis niet
langer te doen gevoelen, dan de -risis zelf
duurt
De financieele toestand van de meeste Ge
meenten toah gedoogt niet, dat de Bcgrootin-
gen met nipt onbelangrijke bedragen worden
belast terwijl verhooging der plaatselijke be
lastingen. zooal mogelijk, ten gevolge zal heb
ben, dat de noodige middelen voor de behar
tiging van de sociale taak der Gemeentebe
sturen de eerste jaren te eenen male zullen
ontbreken.
Dat de burgerij, in hel algemeen, thans be
grijpt, dat buitengewone offers moeten wor
den opgebracht en alzoo tegen een tijdelijke
voor het doel ingerichte extra-belasting geen
overwegend bezwaar bestaat.
Artikel 1.
Door dc héffing van opcenten op de krach
tens art. 240 c der Gemeentewet geheven wor
dende belasting, wordt het doel het eenvou
digst bereikt cn kan de billijkheid in de ver
deeling der lasten het best worden betracht.
Het schijnt niet noodig. dc lagere klassen
wijl te stellen. Immers, indien bezwaar bestaat
de hoofdsom te vorderen en dit zad bij elk
voorkomen geval moeten worden beoordeeld
velt alt vanzelf de inning der opcenten. Bo
vendien kan hiermede, zoonoodig bij hel
samenstellen der betrekkelijke verordening
rekening worden gehouden door te bepalen,
dat opcenten zullen worden geheven van aan
slagen, oen zeker bedrag te boven gaande.
Art. 2.
Bij het indienen der betrekkelijke veror
dening. kunnen zoodanige opgaven worden
gevraagd, dat duidelijk blijkt, tot welk bedróg
de belasting mag worden geheven.
Art. 3/4.
Omdat niet bekend kan zijn, gedurende wel
ken tijd buitengewone uitgaven zullen moé
ten worden godaan, is het noodig, de inning
hier te regelen en den Minister de bevoegd
heid te verleenen, de inning te doen staken.
Art. 5.
Wil het beoogde doel worden bereikt, dan
is het noodig, de belasting direct tc kunnen
heffen. Daarom kan niet worden gewacht op
den aanslag van het dienstjaar 1915 en ls de
aanslag voor 1914 als grondslag genomen.
W ij ziging Gemeentewet
Art. 1.
Art. 240 wordt aangevuld met eene bepaling,
luidende aldus:
K. opcenten op de hoofdsom der belas
ting, bedoeld bij lett. c van dit artikéL
ten behoeve van den dienst 1915.
Art. 2.
De opbrengst moet uitbuitend strekken tot
dekking der uitgaven, veroorzaakt doet ué
buitengewone tijdsomstandigheden en tö6jfën
niet meer dan deze bedragen.
Art. 3.
De invordering moet geschieden maeftdo-
lijfks, telkens voor een bedrag, ongeveer £S-
lijk staande met de uitgaven over één mgjuhd
Art. 4.
Zoodra de tijdsomstandigheden, n»af fai
oordeel van Onzen Minister van Binnttttee^
sche Zaken, de inning niet meer noodig
ke, kan deze de invordering doen staltiSg/---
Van dit 'besluit wordt kennis gegevéb w/^St
Nederlandsche Staatscourant.
Art. 5.
De grondslag voor de heffing lp
ten is de aanslag ln de belasting onA* 4 gjr
art. 240 voor het laar 1914 l*
