BINNENLAND.
Uit den omtrek.
STADSNIEUWS.
Verspreide Berichten.
flet is kenschetsend voor den toestand, dat de
ketel van die regeering niet een onbeduidend
plaatsje is, maar Heilbron, dat aan den spoor
weg gelegen Is en zoowel van Bloemfontein
hls van Johannesburg uit gemakkelijk bereik
baar is.
Ook de Vossische Ztg. bevat het verslag van
jen gesprek met generaal Pearson, waarin
fleze verklaarde: Nooit heeft de ware Boer
Hjne zinspreuk „Afrika voor de Afrikaanders
prijsgegeven. De Engelsche berichten ademen
tene naïeve zucht om de zaken mooi voor te
Wellen. Zij brongen betuigingen van trouw van
de Zoeloes, de Basoclo s en verdere Kaffers.
Die gunnen wij de Engelschen. Maar van den
Boer weet dc Engelschman slechts kinderach-
fege sprookjes te vertellen. Engeland's
heerschappij in Zuid-Afrika stond toch reeds J
opjiare laatste beenen. Toen kwam de oorlog.
was. Dat huis werd zeer zwaar beschadigd
ec van het Hotel de l'Avendr sloegen de pan
nen van het daik en sprongen alle ruilen. De
zich in het stafbureau bevindende officieren
kregen evenwel geen letsel. Andere bommen
vielen op thuizen in de Nieuwstraat en op de
Markt en richtten daar groote schade aan.
Hel raadhuis heeft o.m. veel geleden.
Ofschoon de bewoners, toen de Duitscihe sol
dalen op de vliegtuigen begonnen te schieten,
in de kelders vluchtten, werden een 20-tal
burgers, waaronder een vrouw van den tram.
controleur, zwaar gewond. Twee op straat
staande soldaten worden gedood; één ervan
was geheel vermorzeld. Ook moeten enkele
officieren licht gewond zijn. Onmiddellijk
daarna weiden de documenten in het staf
bureau verzameld en is de staf, waaronder
de hertog van Wfirtemburg zich moet hebben
Die verstoorde de geheime draden. Er ontstond bevonden, (met automobielen vertrokken, ver-
eene zekere wanorde. Die is echter slechts
een tijdperk van nieuwe regeling. Spoedig zal
de vorm zich duidelijker openbaren. Het doel
van alle Boeien is steeds hetzelfde: Vrijheid
onafhankelijkheid, losrukking van de Eugel-
►chc heerschappij. Ik wed met u, dat met
Kerstmis ook de schaduw van Engeland's
heerschappij over Zuid-Afrika verdreven zal
eijn. Wij Boeren hebben niets tegen de Duit
schers. Het blijkt reeds, dat de Duilschers
beter in slaat zijn om te koloniseeren d in de
Engelschen. want de Duitscher ontwikkek
zijne koloniën, terwijl Engeland ze slechts wil
uitbuiten. Met de Duilschers als buren kun
nen w ij vreedzaam leven, maar de Engelsche
heerschappij is ondragelijk. Ik verzeker u nog
maals: het is slechts eene kwestie van weken
tol Zuid-Afrika weer aan de Afrikaanders be
hoort.
Weenen6Nov. (W. BDeSüdslavische
Korrespondenz bericht uit Konstanlino^el:
De via Perzië hier aangekomen courant Si-
rndsch-al-Ahbasi, het invloedrijkste persor
gaan van Afghanistan, bericht, dat de emir
van Afghanistan een leger van 170.000 man
met 135 kanonnen, onder aanvoering van zijn
Koon Bahadur Klian heeft laten oprukken naar
de Engelsche grens. De van Herat naar
Pusclik leidende spoorweg is verwoest, om
den Engelschen opmarsch te verhinderen. Een
aantal krijgshaftige Indische grensstammen
hebben zich aangesloten bij het leger van Ba
hadur Khan. Aan de grens heerscht eene vol
slagen revolutie tegen Engeland. De Engelsche
ambtenaren zijn gevangen genomen; eenigen
van hen zijn gedood.
Weenen, 6 Nov. (W. B.) Het correspon-
dentiebureau bericht: Uit Teheran ontvangen
tijdingen houden in, dat de consul-generaal
van Oostenrijk-Hongarije en de Turksche
vertegenwoordiger in Tabris door de Russen
gevangen genomen en maar TifUs gebracht
rijn.
De Perzische regeering en het Amerikaan-
Bcihe gezantschap in Teheran prott est eerden
bij het Russische gezantschap aldaar tegen
deze met het volkenrecht strijdige handeling.
Een gelijk protest werd door -de Perzische
regeering in Petersburg uitgebracht
Stockholm, 8 Nov. (R.) Blijkens een
circulaire van de oorlogsverzekeringscommis-
sie heeft de Zweedsche regeering gepro
testeerd tegen de kennisgeving van de En
gelsche admiraliteit en behoudt zij zich hare
volle vrijheid van handelen tegenover deze
kennisgeving voor. De commissie laat voor 't
oogenblik de premiên voor de oude en de
nieuw voorgestelde route onveranderd. De pers
blijft protestecren tegen de Engelsche maat
regelen in de Noordzee. Een gemeenschappe
lijk optreden van de neutrale staten l.omt aan
een deel van de pers gewenscht voor.
Christiania, 6 Nov. (WB.) De Noor-
weegsche regeering en de belanghebbende
kringen houden zich levendig bezig met de
Engelsche maatregelen betreffende de strem
ming van de Noordzee. Officieel wordt be
richt, dat het Noorwe-egsdbe ministerie van
buitenlandsche zaken gisteren aan het ge-
zantsohap in Londen hoeft opgedragen be
zwaren in te brengen bij de Engelsche regee
ring wegens de kennisgeving vam de admira
liteit betreffende de Noordzeestremmiug De
Noorweegs ah e minister van buitenlandsche
zaken heeft besprekingen over den toestand
gehouden met bestuursleden van de reeders-
Vereenigingen, de oorlogsverzekering ran
schepen en goederen, vertegenwoordigers
van de Noorwegen-Amerikalijn en andere be
langhebbenden.
De Noorweegsdhe rcgcering heeft van de
-ngclsche regeering mededeeling ontvangen,
lat de doorvaart ran The Mincih, tusschen de
Hebriden en Schotland, en ran de Frith ge
sloten is. Noorweegsche schepen, die reeds
onderweg zijn en zich vrijwillig naar Kirk
wall begeven, zullen verdunning krijgen om
verder te varen, waanneer hunne lodingen
voor Nqprwegen be^emd zijn. Voor artikelen,
die voorwaardelijke contrabande zijn, wordt
die vergunning slechts gegeven wanneer
zij in Noorwegen onderworpen zdja aan een
(uitvoerverbod.
Mexico.
V eracruz, 6 Nov. (R.) Uit het binnen
land komen de treinen hiefr aan, bezel met
vluchtelingen.
De strijd in België.
Men meldt uit Breda aan de N. R. Ct.t
Een zooeven hier aangekomen bewoner
van een dorpje vlak achter de slaglinie in
Vlaanderen bevestigt het verhaal van den
aanslag op den Duitschen keizer te Thielt.
Zondagmorgen op den weg van Ingelnaunster
naar Thdeh kwamen hem rijf grijze auto's
achterop. Zij reden in volle vaart voorbij,
doch hij had nog gelegenheid om te zien,
dat in de tweede auto dc keizer gezeten was.
Hij herkende hem onmiddellijk, daar hij hem
meermalen, o.a. te Brussel, gezien had. Op
de treeplanken van elke auto zaten aan weers
zijden soldaten met het geweer in de hand.
Dinsdagmiddag vertoefde onze zegsman te
Thielt, waar hij in het café Amicitia vernam,
dat de keizer Zondagmiddag gedurende een
half uur te Thielt was geweest, alwaar hij
«roepen in oogenschouw had genomen. Onge
veer 20 minu-ten na *s keizers vertrek, waren
6 vliegtuigen aangevlogen. Zij (hadden 15 bom
men in het stadje geworpen, waarvan er vier
of vijf niet ontploften; de ontplofte bommen
hadden groote vernielende kraoht. Eén ervan
rioeg in een huis vlak naast het Hotel de
Avenir. aOrwaar de Duitsche staf gevestigd
moedelijk naar Gent.
De bevolking in de streek achter de ge
vechtslinie is tamelijk rustig gebleven en
wordt ook niet lastig gevallen. De 'boeren
werden in het begin zelfs uitgenoodigd gratis
met de militaire treinen mede te rijden. Er
is wel veel opgevorderd en ook heeft men
aanhoudend inkwartiering, doch het meeren-
deel van de opgeêischte goederen werd be
taald. De Duilschers gedroegen zich steeds
goed. In het begin traden zij wat barsch op,
doch de burgemeester van 'het dorp had de
voorzorg genomen, iederen bij hem ingekwar-
tierden officier een bewijs te laten teekenen,
dat hij good behandeld was. Dit had tenge
volge, dat de Duilschers zich kalm en vrien
delijk gingen gedragen.
Teekenend is het. dat dc Duitsche soldaten
onophoudelijk vragen, van welk punt in den
omtrek de Elfeltoren te zien was. Zij meen
den op tien hoogste 15 KM. afstand van Pa
rijs te staan.
Onze zegsman, die voor dringende zaken in
Nederland moest zijn, is het gelukt vermomd
in workmanskleederen en langs binnenwegen
grootendeels te voet Nederland te beneiken.
In Brugge zag hij o.a. een proclamatie, waar
in het verbod was afgekondigd naai* Neder
land te gaan. Paspoorten werden geweigerd
en alle bruggen werden streng bewaakt Hij
wachtte evenwel tot het donker was en ging
toen langs binnenwegen naar de Nederland-
sche grens.
Van Brugge af heeft hij geen Duitsche sol
daten gezien.
De onafscbeidelijken.
J O F I
F R E
F R E
N C H
Al splitst men hun namen in tweeën, de
beide opperbevelhebbers van de Fransche en
Engelsche troepen grijpen zoo in elkaar, zijn
zoo taai, dat zij zich desnoods met eikaars
helft weer op de been helpen. (N. Ct.)
De Staatscourant van Zaterdag 7 No
vember bevat o.a. de volgende Eon. beslui
ten:
benoemd tot opzichter ran den Rijkswa
terstaat 4e kl. B. G. Kr ei ter te Groningen, C.
Baggerman te Juliaruadorp gem. Helder en
A. Schol, te Oosterhout;
ingetrokken het aan den ingenieur van den
rijkswaterstaat M. A, E. Bongaerts verleende
onbepaald verlof;
benoemd tot directeur van het post- en te-
telegraafkantoor te Purmerend J. Waale Jr.,
thans te Bodegraven;
benoemd tot lid der commissie tot de za
ken der protestantsche kerken in Oost- en
West-Indië ds. L. "W. Bakhuizen ran den
Brink, secretaris der Algemeene Synode der
Ned.-Herv. kerk;
benoemd tot aidjunct-oommies aan het de
partement van waterstaat jonkvrouwe rwr.
A. E. de Bra uw.
De Turksche ambassadeur te
Londen en leden van de Turksche ambassade
aldaar, zijn gisteren nacht omstreeks
half één te Den Haag aangekomen en hebben
Intrek eenomen in hotel des Indes.
De Staatsbegrooting. Het onder
houd tusschen de ministers Cort van der Lin
den en Treub en de voorzitters der Kamer
fracties heeft, naar men verneemt, voorname
lijk geloopen over de wijze van behandeling
der begrooting door de Kamer en niet over
de oorlogsleening.
Voor den dienst in N.-I. zijn benoemd:
C. A. van Meer, 's GravenhageJ. II. Beek
man, Gennep; J. Th Goverts, Heieren; H.
Simons, Utrecht; A. van Mameren J.AVz., Am
sterdam; J. P. A Koopmans, Grijpskerke; J.
J. M. de Bont, Tilburg; M. S. van Duyl, Ticl;
G. Klein, KropswoldeA. W. J. van Lieshout,
Rotterdam, allen voor adjunct-administrateur
bij den gouvernements-pandhuisdienst.
"W Th. Ronz, Enschedé; R. J. Ebens, Put
ten; D. Stap. Luinjeberd; "W. F. Th. Eijgels-
heim, Rotterdam, voor onderwijzer 3e kl. bij
het openbaar Europeesch lager onderwijs.
Gesteld ter beschikking van den gouver-
nesur-generaal van Ned.-Indië voor ambte
naar hij het bureau van den gouverneraents-
accoufntant H. J. van Breda, te Den Helder.
Te Breda is, in den ouderdom van ruim
71 jaar, overleden de heer G. Sterk, gep, ma
joor der infanterie.
nrildn in de 'borst, den rug, den hals en die
schouder heeft gestoken, ten gevolge waar
van die jongen denzelfden dag is overleden.
De vermoorde werd in eene weide gevonden.
Bekl. bekende bij zijn aanhouding de daad
te hebben gepleegd. In deze zaak werden 6
getuigen gehoord, onder wie twee artsen als
(deskundigen.
liet O. M. eischte tegen v. E. zes jaar ge
vangenisstraf.
Verzet tegen de politie. Eeu
drietal broeders, die op de Prins Hendrik
kade te Amsterdam in de maand Augustus j.l.
zich hadden verzet tegen de politie, net het
gevolg, dat één der agenten een hoofdwonde
kreeg, werden aldaar door de vierde Kamer
der Rechtbank veroordeeld tot ieder »cht
maanden gevangenisstraf onder aftrek van
één maand voorloopigc gevangenisstraf.
School, en Kerknieuws.
's»G ravenhage, 5 November.
Examen Wiskunde L. O. (art. 86).
Opgeroepen en opgekomen 3 candidaten.
Afgewezen 1. Geslaagd mejuffr. J. W. Buiten
huis, te Utrecht, en de heer H. J. Maalderink,
te Sommelsdijk.
's-G ravenhage, 0 November.
Examen Wiskunde M. O., akte K I.
Opgeroepen en opgekomen 3 cand. Afgewe
zen 1. Teruggetrokken 1. Geslaagd de heer F.
W. Nanning, te Utrecht.
Examen Wiskunde L. O. (art. 86).
Opgeroepen en opgekomen 3 cand. Afgewe
zen 1. Geslaagd mej. M. A. van der Waal, te
Rotterdam, en de heer J. C. M. Vriens, te
's-Hertogenbosch.
Utrecht. Dc Raadsvergadering van
Utrecht werd gistermiddag voortgezet.
Aan dc orde word gesteld de verdere be
spreking van de artikelen der voordracht In
zake de oprichting ran eene gemeentelijke
bank van leening.
Het salaris van den directeur der bank
werd vastgesteld van f 2000—f 2600; dat van
den beheerder van een hulpbank van leening
f 1000f 1500 en dat van een schatter van
f 1000—f 1500. Aan den directeur wordt bo
vendien toegekend het genot van vrije wo
ning en vuur en aan den beheerder yan een
hulpbank het genot van vrije woning en vuur
en een jaarlijksche toelage, gelijkstaande met
2i pet. ran- de in het afgcloopen boekjaar door
de hulpbank genoten interesten van gelden,
welke op de door hem geschatte panden zijn
voorgeschoten, en aan den sahattcr een jaar
lijksche toelage, gelijkstaande met 2£ pot. van
de in het afgcloopen boekjaar door de hoofd-
bank of hulpbank genoten interesten van de
gelden, welke op de door hem geschatte pan
den zijn voorgeschoten. Het bedrag van het
voorschot zal minimum f 0.50 en maximum
f 500 bedragen.
Als rente zal aan de pandgevers In reke
ning worde ngebracht voor voorsahollen be
neden f 50 12 pet. 's jaars en voor voorschotten
van f 50 en meer 12 pet. van de f 50 en 10 pet.
van het bedrag boven de f 50.
In de gisteravond voortgezette zitting werd
een voorstel van B. en "W. tot oprichting van
een gemeentelijke bank van leening aange
nomen.
Voorts werd een wijziging in de broodver-
orwening aangebracht, zoodat met Ingang
van 9 dezer brood verkocht mag worden
waarin i gedeelte tarwebloem is verbakken,
terwiil klein wittebrood verkocht mag wor
den met een maximum gewicht van 60 gram
en een minimum-verkoopprijs van 2} cent
vertoond, heeft weer een bijzonder attractie
nummer, n.1. hot bekende ridderdrama ,De
gebochelde''. Zooals immer hic-r is ook dit
weer een keurig 'bewerkte film, welke boeit
van het begin tot het eind.
Ook een heel mooi dramatisch nummer is
„De haat va.i den werkman", terwijl twee ko
mische nummers er voor zor«en, dat de lach
spieren ook flink in beweging komen.
Dan nog een aardige comedie „Dc Buffet
juffrouw" en een prachtige natuuropname van iaan
Lurano en omgeving. Over het geheel dus
weer een programma, dat een bezoek over
waard ls.
Bioscoop Langestraal.
Dc directie van het bioscoop theater is
de laatste woken wel zeer gelukkig met haar
programma's. Voor deze week toch heeft ze
weer een nummer, dat iets buitengewoons op
bioscopisch gebied mag worden genoemd,
„liet gedoofde Vuurtorenlicht" is oen film,
vol prachtige opnamen en de schitterendste
lichteffecten.
Maar ook de andere nummers mogen ge
noemd worden. Een heel aanlig verhaal geeft
ook ,,De orgeldraaier", terwijl eenigc komi
sche nummers er de opgewekte stemming
inbrengen.
Ten slotte nog de actueele opnamen van
het Amersf. bioscoop-journal en een fraaie
opn. me getiteld: „Walvischvangst en indus
trie"
Voetbal.
Morgenmiddag speelt heit dearie elftal
van H. V. C. achter Rustoord tegen Hilver
sum.
Brieven voor Kamp van Zeist
Men verzoekt ons er de aandacht op te
vestigen, dat brieven voor het Kamp van Zeist
niet geadresseerd moeten worden naar Zeist.
De post voor het kamp gaat via Amersfoort.
„Vrede I Vrede 1 Geen gevaar."
Zit eens, ik bid u, lezer, tegenwoordig een
uurtje met iemand gezellig te praten en wereld zooveel zielkunde om te begrijpen, dat
door een kwaad, t welk ons minderwaardig
maakt, dat we dan ons-zelven en anderen
trachten diets te maken, dat hel bewuste
kwaad niet aanwezig of jn aantocht is. Het
gevolg van die neiging is, dat we ons geweten
achter woorden.en gebaren pogen te verber
gen.
„M ij n oogen zijn nog zoo goed" ver
klaart een ruim vijftigjarige - „ik kan alles
lezen". Voorzichtigheidshalve maakt hij een
kleine uitzondering voor „kleine druk bij
avond." Een mensehkundigc begrijpt, dat cr
aan s mans oogen al wat gaat haperen.
Iemand met volmaakt goede en sterke oogen
denkt, er niet aan op zijn gezicht te roemen
Hij ziel en daarmee uit.
Hoe fij' i heeft T Tokt* >1 dezen zielstoestand
geschilderd in zijn novelle: De dood van ïwai.
Iliïtsj. Deze magistraat doet kort na zijn in
stallatie als rechter bij den Iloogen Raad een
val, waardoor hij inwending ernstig gelet
wordt. Het ongeluk heeft plaats, terwijl hij
a^.cei? *s cn on(^er omstandigheden, waarvoor
hij zich in zijn hooge positie cn onder zijn
pretentie us,en kring schaamt.
Onmerkbaar langznam neemt de on.ge-
neesdijlke ziekte toe. Aa/nva.nkolijik is
heel zijn verkeer i.n rijm genotzuchtig
gezin, onder zijn verfijnde collega's en in de
wereld één comedie van gehuichelde, pijn-
looze gezondheid, totdat de harde Waar
heid moet in het licht treden, waarvan ech
ter allen om hem den ernst zoo lang mogelijk
blijven verstoppen, kleine menschjes van den
schijn als zij zijn.
In zedelijke of liever onzedelijke gevallen
dezelfde vertooning.
Gij verlaat een kamer, waarin een schaal
met heerlijk gebak of kostelijk fruit te prijken
staat. Gij laat in het vertrek een kind achter.
Na een poos keert ge terug. Komt nu het hup-
sche ventje of aardig deerntje u te gemoet
met de ongevraagde verklaring: „ik ben
heusch nergens aan geweest", dan kan die
verklaring volle waarheid bevatten, maar.,
ge weet door haar tevens, dat de snoeplust het
gehemelte van den kleine duchtig heeft gekit
teld en gij verbaast u dan ook niet, wanneer
dat kind bij een volgende verlokkende gelegen
heid voor dc bekoring bezwijkt.
Loopt een man langs den openbaren weg
aan ieder, die het hooren wil te verzekeren,
dal hij niet dronken is, dan heeft heel de
spreek dan in 't geheel niet over den oorlog.
Gij beproeft het, omdat het voortdurend op
halen van al de rikeligiheden, die iedrreen trou
wens weel dank zij dc veelzijdigheid oneer
onzijdige dagbladen uwe hersens afmat, u
zeer doet en zelfs een weinig verbijsterend en
rsuffend werkt. Dus,, ge begint er niet over.
Maar ge houdt dat niet voL Daar gaat een
geïnterneerde officier of loopt In haar omslag
doek een stevige, zwartgelakte vrouw met dien
onrustigen en toch tevreden dankbaren blik
van iemand, die van alles beroofd uit den
vuiurgloed is opgejaagd en thans blijde is, dat
ze althans een vredige plek voer haar voet ge
vonden heeft. Dat is een „Relze", een jonge
deze man allesbehalve nuchter is. Maar zich
schamend voor zijn toestand, wil hij dien weg-
ïedeneeren; doch door dit te doen, bewijst hij
juist de aanwezigheid van dien toestand.
En zoo zijn er tal van voorbeelden. Wie te
pas of onpas in geuren en kleuren dc
onkuischheid bestrijdt, is veelal een oolijkerd
van binnen. Hij doet mij denken aan de woor
den van De Genestet:
„Van leelijke gedachten
is wis uw ziel vervuld."
Die de bewijzen van eigen liefdadigheid uit
spreidt, brengt zich-zelf in verdenking een
gierigaard te zijn. De luiaard kondigt luid aan
wat hij nog te doen heeft. En veeleischendc
A. H esse link. f Te Garoet (Ned.
O.-Inriië) Is overleden de heer A. Hesselink,
gepensionneerd ingenieur bij de Staatsspoor
wegen in Ned.-Indië.
Charité bien ordonnée.... De ge
meenteraad van Wamel besloot, met het oog
op de tijdsomstandigheden, den post Hoofd,
omslag met ƒ1000 te verlagen. Dit be
sluit werd met algemeene stemmen g- .omen.
De vroede vaderen namen echter (met 6 tegen
4 stemmen) een voorstel van den voorzitter
aan om het ..presentiegeld" van de raadsle
den te.~. verdubbelen.
Moord. Voor de rechtbank te Middel
burg werd Vrijdag behandeld de zaak tegen
den 21-jarigen arbeider J. v. E. geboren en
wonende te Axel, thans gedetineerd te Middel
burg, beklaagd dat hij op 3 September j.l. on
der Axel den 10-jarigen A. C. de Kraker met
éen mes «f ander scherp voorwerp herhaalde
De Comm. v. Toezicht L. O.
De verdediging van de voordracht van 7
leden voor de schoolcommissie door den heer
Riandht, (heeft nog niet alle gemoederen in
het roomsdhe kamp gerustgesteld. Een in
zender in de Eembode betwijfelt of er index-
diaad mensdhen te vinden geweest zouden zijn.
,Mij is met zekerheid bekend, dat verschil
lende zeer geschikte personen voor de be
doelde fundlie, niet wenden gevraagd.
De heer Bianchi is niet de meest geschikte
persoon, zelfs niet om onbevooroordeeld
adressen op te geven en zeker niet om per
sonen aan te zoeken zich voor bedoelde Oom-
missie verkiesbaar te stellen.
Zelf zegt tbrii voor deze functie geen tijd te
hebben na onderzocht te hebben, wat er al-
zoo aan rast zit en wat er niet aan vast zit!
En walt zijn beweren betreft over de angst
vallige nauwgezetheid van B. en "W. van zoo
veel mogelijk bij de verdeeling der functies
van ambten en posten de evenredige verte
genwoordiging dn aoht te nemen, zou het
beste zijn, Geachte Redactie, dat nogmaals
worde geplaatst de baantjes-statistiek onzer
stad ran eend ge jnlren geleden en daar
naast de wijzigingen worden afgedrukt, die
dan de gewraakte angstvalligheid in duidelijk
licht zetten.
Nog een raad aan den heer Bianchi: Een
beetje minder afbrekende critiek over perso
nen die de Katholioke zaak met het baste
wat zij hebben, dfienen en een weinig méér
waardeering ook van andereT werk zou tot
resultaat kunnen hebben, dat gij door de
aneestten van nwe parflaj gerto o ten weer au
serieux genomen warrit".
R e 1.-S oc. Samenkomsten.
Men deelt ons mede:
Met he(t oog op het groote aantal partijge-
nooten onder de Belgische geinterneeirde mi
litairen alhier, heeft het Amersfoortsdh Co
mité der Religieus-Socialistische Samenkom
sten het initiatief genomen voor deze geest
verwanten een of meerdere samenkomsten te
organiseeren, waar Religieus-Socialistische
predikanten het woord zullen voeren.
In zooverre heeft dit plan reeds vaste vorm
aangenomen, -daft namens den generaal-com-
mandant van het depot is medegedeeld, hij
daartegen geen bezwaar heeft en van een
lokaal ln de kazerne gebruik gemaakt kan
worden.
moeder, die haar behouden lieveling zorg- mopperaars heb ik weieens de welsprekendste
zaam ingewikkeld tegen haar warme lichaam aanbeveling van de tevredenheid hooren hou-
aandrukt. En nauwelijks hebt gij ze gezien of iden- Een gedrochtelijk, raadselachtig ding is
er rolt al een woord over uwe lippen. Ge xit Het menschenhart.
weer samen in dien gruwelijken hel daar ginds 1° het licht van deze waarneming plaats i!
aan het Wester- of aan het Oosterfront. !^c sierlijk geblazoendc bazuin, die in den
Zoo overkwam het ook mij kortgeleden. En laatsten tijd den vrede blies. Met die welen-
in het discours zei iemand van het gezelschap: schap hoorde ik voor mij in haar schallen lu i
„ik begrijp altijd nog maar niet, hoe dat zoo naderen der legioenen, het knetteren der gewc-
in eens en zoo hevig overal de gnoote Rijjk a (rcn en het kraken van het machinekanon f
gekomen is. Wie dacht daar kort geleden te het donderen van het geschut,
midden van den bloeienden zomer, dien wij talrijke, soms zoo schandelijke splon-
dit jaar genoten, aan de mogelijkheid van zulk jnagezaken; dat wederzijdsche sarren door dc
een krijg. Dat de algemeene mobilisatie de imanoeuvres te houden vlak bij elkaar dicht
menschcn overviel, bleek het best aan de tal- jhij de grenzen; die grandiose vlootrevues; dal
rijke bevolktheid der pensions en der bad- jpralen met geweldige luchtschepen, drijvende
plaatsen. Hoeveel duizenden rcisgps.'cTi ui'l all> hoven die vloten; het koortsachtige uilbrei-
deelen der aarde werden plotseling opge
jaagd, zoo haastig, dat zij hun bagage in den
vreemde moesten achterlaten. Indien ge thans
de illustraties van Juni en zelfs van Juli j.l.
doorbladert, staat ge verstomd, dat er geen
spoor van oorlogsyermoeden in te vinden is."
In de kabinetten der ministers, in de gezant
schapspaleizen cn in de bureaux der „groote
staven" zal er wel een ander weten bestaan
den d.er legers en de verlenging der dienst
tijden om de legerconlingenten nog meer uil
te rekken; dat alles was immers in 't groot,
wat in het klein de twee vuisten zijn, die
twistende jongens elkander dreigend onder
den neus houden.
En dan die veelvuldig wederkeorige bezoe
ken der staatshoofden, met hunne respectieve
ministers van buitenlandsche zaken! Heerlijke
hebben. Ofschoon zoo ging mijn kennis aanleidingen voor de groote menigte om pret
voort wij toch ook van daaruit niets anders te maken! En toch juist deze bezoeken me
vernamen dan: ,,'t is al pais en vreê". Heb ik hijbehoorende parades waren de sprekendst
niet nog weinig jaren geleden gelezen, hoe in voorteekenen, dat de gruwelijke crisis nader
een adres aan den Keizer van Duitschland ,de. Zij zijn van oudsher een veeg verschijnse
deze vereerd werd'met den schoonen Messi- geveest aan den hemel van de rust der nn-
aanschen titel van „Vredevorst". Ook
veel later nog heette het: „in de handen van
dezen Keizer is de vrede van Europa vei
lig!" Kwamen de President van Frankrijk, de
Tsaar en de Koning van Engeland bij elkaar,
dan waren hunne toespraken de behandeling
van dit thema: „Wij werken samen voor het
verheven doel van de beschaving en het be
houd van den Europeeschen vréde! Zoo kwam
het dat de verzekerdheid: „Vrede, vrede, geen
tieên. De vorsten mogen elkaar met „chef
cousin" of zoo iets aanspreken, het is tooli
maar het veiligst voor dc volken dat die fa
milieleden elkaar mi et '•'••V h?zc. '-en. P»'j dii-*
visites werd er gewoonlijk óf naijver óf steel
zucht opgewrekt. Of wel, er werden afspra
ken gemaakt, b.v. in dezen geest: „Weet ge
wel, dat dit of dat gebied eigenlijk van U (of
van mij) is? „Wat dunkt U, indien we die
beleediging eens samen gingen wreken?" Al-
gevaar", sluimerde in de ziel der menschen dus leert 'de geschiedenis. Daarom ook kon
van alle volken builen het Balkan Schier- den al die vriendelijkheden met hun galadi
eiland." ners, dito tooneelvoorstellingen en weeldevcr
„Hoe moet ik nu dat eenparig vre'degeroep toon niet anders doen dan beangst maker,
rijmen met het even eenparige feit van den,voor de toekomst.
algemeencn oorlog?" De diplomaten der groctc P.c'-icn, elk aan
„Dat begrijp ik best!" verklaarde pord door de onverzadigbare rijkdomszucht
iemand anders in verontwaardiging op
laaiend „De groote sinjeurs, hoe vorstelijk,
princelijk of menheerlijk zij ook wezen mogen,
gesteund door een club belanghebbende groot
fabrikanten, groothandelaren, grootfinanciers
en hoofdofficieren steken ons, stumperigen
geleerden en armzaligen broodwerkers, ons,
nijveren werkbijen, den gek aanl"
„Al geloof ik zoo meende een derde
uit tal van verschijnselen en berichten van de
laatste jaren te moeten opmaken, dat onder
het vrede-koor in de hoogste kringen moed
willige om-den-tuin-leiders werkelijk hun
zijner natie, opgestuwd door dc zucht naai
valschen roem van het militarisme, soms ook
hunkerend naar de gunst van hun trotsche
meesters m o e s t e q den krijg wenschen en
bevorderen om aan hun volk (een deel daar
van, wel te verstaan) het overwicht te ver
schaffen over de andere volken. En tegelijker
tijd moesten zij innerlijk tegen dienzelfden
krijg opzien, er voor terugdeinzen, als mensch
zich schamen dien voor te bereiden, wetende
welk een schandelijke verwoesting door een
huidigen oorlog stond aangericht te worden.
Ik versta het dus, dat zij, hoe dichter van
huichelspel speelden, zoo kan toch voor den Balkan uit het verteerend vuur naderde.
dengene, die een kijk heeft gekregen op de
wetten van het zielcleven, dit zwaaien van den
vredepalm vóór den oorlog bij velen ook
anders begrepen worden. En het is omdat de
menschen meestal geen tijd of geen lust heb
ben die wetten na te speuren, dat zij zich te
vlug door den schijn hebben laten meêslee-
pen.
Zie hier mijn bedoeling.
Het is een bijna geregeld voorkomend ver
schijnsel, dat wij, menschen, wanneer we
innerlijk erkennen moeten lichamelijk of
Bioscoop De Arend.
Het programmadat hedenavond en mor-
eenmiddaü in de ibdoscooji De Arend wdtgeestelijk aangetast te'zijnTf te gaan'worden
met angstige voorgevoelens zichzelf en der
wereld trachten wijs te maken: „neen! wij
willen geen oorlogl Vrede wenschen wij:
er is geen gevaar!"
Dat was huichelarij, zekert Bedrog! Maar
in mijn oogen bij de meesten een zoogenaamd
„Vroom bedrog". Het was de huichelarij vbn
den zooeven genoemden 'dronken man. wiftm
geweten nog in hem roept: „Zóó behoort
het niet!" De huichelarij, die nog getuigt
een „beter ik" en van welke men gezegd hééft,
dat zij is „een hulde aan de deugd."
t— „Gij kunt gelijk hebben"- ik
