BINNENLAND.
Verspreide Berichten.
yan eene geweldige ontploffing. De Duilsclie
Êolitiek moest trachten, door zich te verstaan
jet de afzonderlijke staten van de triple-
entente het oorlogsgevaar te bezweren. Zij
)noest tegelijk onze weerkracht zoodanig ver-
kterken, dat wij tegenover den oorlog, als hij
kwam, opgewassen zouden zijn.
WIJ hebben het eene en het andere gedaan
In Frankrijk ontmoetten wij telkens weer de
rvanche-gednchte. Door eerzuchtige politie
kers gevoed, bleek zij sterker dan de onge
twijfeld door deelen van het Fransche volk
-ekoesterden wensch om met ons in eene ver-
\ouding van goede buurschap te leven. Met
Busland kwam het wel tot op aich zelf staan
de overeenkomsten, maar zijn vast verbond
met Frankrijk, zijn strijd met het met ons
verbonden Oostenrijk-Hongarijc. zijn door
penslavistische machtsbelustheid gekweekte
haat tegen Duitschland maakten overeenkom
sten onmogelijk, waardoor in het geval van
politieke krisissen het oorlogsgevaar werd uit
gesloten. Betrekkelijk het vrijst stond Enge
land. Hier kon het best de poging gedaan
worden om te komen tot eene verstandhou
ding, die inderdaad den wereldvrede zou heb
ben gewaarborgd.
Daarnaar handelde ik. De weg was smal;
dot wist ik wel. De Engelsche eilnnd-denk-
wijze had in den loop der decennia het aan
lijn gegeven aan het beginsel, dat aan En ge
tond met de kracht van een van zelf sprekend
dogma het arbitrium mundl toekomt, (tot het
slechts kan handhaven door eene onbetwiste
heerschappij ter zee eenerzijds en door het
evenwicht der krachten op hel vasteland an
derzijds.
Ik heb nooit de hoop gekoesterd dat ik dien
auden Engelschen stelregel door overreding
zou kunnen breken. Wat ik voor mogelijk
hield was, dat de toenemende macht van
Duitschland, het toenemende gevaar voor een
oorlog Engeland zouden kunnen bewegen in
te zien dat -deze oude stelregel onhoudbaar
en onpraktisch was, en dat een vreedzame
samenwerking met Duitschland verkieslijk
zou zijn. Dat dogma vernietigde echter tel
kens weer de mogelijkheid van een overeen
stemming. Na de crisis van 1911 dwong de
volksstemming de Engeü&che machlhebbers
ot een toenadering tot Duitschland. Na lang-
durigen arbeid slaagde men er eindelijk in
het eens te worden omtrent verscheidene ge
schillen op oeconomisch gebied betreffende
Afrika en Voor-Azië. Hiermede zou de kans
'op politieke wrijving worden verminderd
"Wanneer men ons niet beletten wil onz*
krachten vrij te onptlooien, biedt de wereM
plaats genoeg voor beide volkeren om ito
■vreedzame mededinging hun krachten te me
ten.
Dit Is het beginsel waaraan de Duitsche
politiek ®ich siteedis heeft géhoulden, doch
terwijl wij in dezen geest onderhandelden,
was Engeland er aanhoudend op bedacht in
nauwere betrekking tot Frankrijk en Rusland
te komen. Het stond vast dat er buiten de po
litieke verhoudingen om steeds vastere mi'i-
taire afspraken werden gemaakt voor het ge
val dat een oorlog op het vasteland zon uit
breken. Engeland voerde deze onderhandelin
gen zoo geheim mogelijk. Wanneer er Iets
van uitlekte, wTerd de beteekenis daarvan ?n
•pers en parlement ala volmaakt onschuldig
voorgesteld. Ze bleven ons echter niet verbor
gen. De toestand was aldus: Engeland was
weliswaar bereid over bizondere aangelegen
heden met ons te onderhandelen, doch het
hoofdbeginsel van zijne politiek bleef: Duitsch
land moet belemmerd worden in de vrije ont
plooiing van zijn krachten door de z.g. ba
lance of power". Wij hebben het niet laten ont
toreK-i aan waarschuwingen aan de Engel
sche iv:geering. Nog dn 't begin van Juli van
dit jaar liet ik aan de Engelsche regeering
te kennen geven, dat hare geheime onderhan
delingen met Rusland inzake een vlootover-
eenkomst mij bekend waren.
Ik heb u opmerkzaam gemaakt on de ern
stige gevaren die deze Engelsche politiek voor
den wereldvrede heeft. Veertien dagen later
gebeurde reeds wat ik voorspeld had. Toen de
oorlog was uitgebroken, heeft Engeland zijn
masker laten vallen en luide en openlijk ver
kondigd: Engeland zal strijden tot Duitsch
land in economisch en militair opzicht op de
knieën ligt. Daarop hebben wij maar één ant
woord voor onze vijanden: Duitschland laat
zich niet vernietigen. Het heeft zoowel -ijn
militaire als zijn financieele kracht schitterend
bewezen en die zonder voorbehoud In dienst
van het vaderland gesteld.
Het economisch leven wordt op de been ge
houden, het aantal werkloozen is betrekkelijk
gering, dc organiseerende kracht van Duitsch
land weet in steeds nieuwe vormen onheilen
Ui schade te voorkomen. Geen man en geen
vrouw onttrekt zich aan vrijwillige medewer
king, wij behoeven de trom voor de werving
niet te roeren, en alles wordt gedaan voor het
eenige groote doel: voor het land der vaderen,
voor de hoop der kinderen en kleinkinderen
alles te geven, goed en bloed. Als deze geest,
'leze zedelijke grootheid des volks, deze heer
lijke heldenmoed van ons volk in wapenen
door onze tegenstanders smalend „milita
risme" wordt genoemd, als zij ons voor „hun
nen en barbaren" uitschelden, als zij een
stroom van leugens over ons verspreiden, dan
kunnen wij fier genoeg zijn om ons daar
van niets aan te trekken.
Deze bewonderenswaardige geest, die In do
harten van het Duitsche volk leeft, deze on
geëvenaarde eenheid, ze moeten, ze zullen ons
de overwinning brengen. Wanneer wij een
roemrijken, gelukkigen vrede hebben bevoch
ten .willen wij dien geest hooghouden als het
heiligste erfdeel van dezen schrikkelijk ern-
stlgen en grooten tijd. Ik herhaal hier het
woord, dat de Keizer heeft gesproken toen de
oorlog uitbrak: „Ik ken geen partijen meer, ik
ken alleen Duitschers." Wanneer de oorlog
ten einde is, zullen de partijen terugkeeren.
Zonder partijen, zonder politiek en strijd geen
politiek leven. Dit geldt ook voor het meest
vrije, meest eendrachtige volk. Doch daar
voor willen wij strijden. Ik voor mij verzeker,
dat er in dezen strijd nog slechts van Duit
schers mag worden gesnrnken.
Met oprechten, warmen dank gedenken wij
Duitschland's zonen, die hun leven hebben
egevcn voor de eer van het vaderland. In
aangezicht van hun thans verstomden hel
denmoed leggen wij de eendrachtige gelofte
sf te zullen volhouden tot onzen laatsten
ademtocht, opdat onze kinderen en kindskin
deren in een sterker Duitzthland, vrij en be
schermd tégen bedreiging en geweld, verder
kunnen bouwen aan de grootheid van het
rijk. De klank \an deze gelofte zal doordrin
gen tot onze zonen en broeders, die verder
strijden tegen den vijand Voor Duitschland s
hartebloed zijn wij bereid alles op te offeren.
Wij zullen volhouden, totdat wij de zekerheid
hebben dat niemand onzen vrede meer zal
durven verstoren, waarin wij den Duitschen
geest en de Duitsche kracht zullen ontplooien
en ontwikkelen als een vrij volk.
De rijksdag nam na den nrat geestdriftige
bijval ontvangen rede van den rijkskanselier,
de nieuwe oorlogscred jolen tot een bedrag
van vijf mil 1/iarden aan, die door de regeering
waren aangevraaj^ met slechts ééne stem
tegen: dde van den afgevaardigde Liebknecht.
De zitting van den rijksdag is daarna ver
daagd tot 2 Februari 1915.
Pretoria, 2 Dec. (R.) Officieel
bericht. De Wet ls gevangen geno
men.
Londen, 2 Dec. Reuter verneemt, dat
Duitsch' genover Portugal verontseliul-
digir ft gemaakt wregens den inval in
Angote
B e r l ij n2 Dec. (Björnson). Naar uit Pe
tersburg aan de Neue Züricher Zeitung wordt
geseind, wordt de russificatie der door de
Russen bezette deelen van Galicië en de Buko-
wina krachtig doorgezet. De curator van het
Russische schooldistrict in Kiew is te Lem-
berg aangekomen om het schoolonderwijs op
Russische leest te schoeien. Dezer dagen wer
den ook particuliere cursussen geopend, waar
enkel in het Russisch wordt onderwezen. In
Lemberg zijn ook aangekomen de leiders der
Russische nationalisten en leden der doema,
zooals Balaschow, dr. Vergun, Sawenko,
Semtschenko, Moschaisky, Schulgin en Noki-
nowon, die met het bestuur der steden in Ga
licië zullen belast worden. De organisatie van
het nieuwe gouvernement Tarnopol, dat 15
districten omvat, is gereed. 32 personen wer
den tot 1 3 maanden gevangenisstraf ver
oordeeld, omdat zij weigerden Russische
banknoten aan te neraen.
De Nowoje Wremja bericht, dat dagelijks
geheele detachementen Russische politiedie
naren in Galicië aankomen.
Londen, 1 Dec. (R.) De oorlog blijft een
menie waardig geringe n invloed uitoefenen op
den prijs van de levensmiddelen. Een pond
Engeisch vleesch kost heden slechts oen pen
ny meer dan verleden jaar en de prijsverhoo-
ging voor ingevoerd vleesch is even/eens ge-
nng.
Aan den anderen kant zegt eene van de
regeering afkomstige verklaring, dat hel
graan in Berlijn twaalf shillings meer kost
dan in Louden.
Londen, 1 Dec, (R-) De statistieken, die
de Board of Trade heeft uitgegeven over de
werkloosheid in het vereenigde koninkrijk in
October, verschaffen het bevredigende be
wijs, dat aan handel en nijverheid betrek
kelijk weinig afbreuk wordt gedaan. De ver
mindering van het aantal werkenden was in
September vrij aanzienlijk; maar rekening
houdende met de dienstnemingen en de op
roepingen van reservisten, was de netto-ver
houding toch slechts H pet. In October is
er eene groote verbetering gekomen, dank
zdj de herlering van het vertrouwen in het
binnenland en de toeneming van handel en
nijverheid. Bij deze factoren moeten nog ge
voegd worden de groote bestellingen, die ge
daan werden voor de legers van Groot-Brit -
tannié en de bondgenooten. Dit alles schonk
voortdurend leven aan den handel, behalve
voor een of twee onderdeelcn van het han
delsbedrijf. Omstreeks half October was het
aantal dienstnemingen bij het leger gelijk
aan dat van de werklooze mannen tijdens
den oorlog, terwijl voor de vrouwen de
werkloosheid merkbaar minder was dan in
September.
B er 1 ij n, 2 D e c. (Björnson). In een hoofd
artikel bespreekt het Stockholmsche Aftonblad
de mogelijkheid eener spoorwegverbinding
tusschen Zweden en Finland. Een lijn naar
Karoena als verlenging van de Zweedsche
voornaamste lijn naar de grens was reeds
voor den oorlog besproken. Intusschen was
de toestand zeer moeilijk geworden. Wanneer
men economisch de afsluiting van Rusland
kan bereiken door middel van een uitvoerweg
over noordelijk Scandinavië naar de Noord
zee, dan moet men volgens het blad vreezen,
dat Duitschland alles zal doen om dezen weg
af te sluiten. Men zou er dan ook rekening
mede moeten houden, dat men niet zeker kan
zijn, dat de neutraliteit der noordelijke staten
zou worden geëerbiedigd. Het blad meent, dat
in ieder geval dringend behoefte bestaat aan
een innig samengaan tusschen Zweden en
Noorwegen tot krachtige bescherming van
hunne gemeenschappelijke belangen. Van
Noorsche zijde hoort men ook invloedrijke
stemmen ten gunste van het sluiten van een
Skandinavisch defensief verbond, dat ook
Denemarken zal omvatten.
Van Engelsche zijde wordt gezegd, dat zich
die bond eerder tegen dan voor Duitschland
moet verklaren. Dergelijke beweringen zijn
van geen beteekenis tegenover het vaste be
sluit de neutraliteit tot het uiterste te hand
haven. In ieder geval zijn het thans ernstige
tijden in het noorden. Wat echter Zweden
betreft, het heeft wel veel zwaardere tijden
doorgemaakt, toen buitengewone gevaren het
ontvolkte, uitgehonderde land dreigden. Thans
zijn de toestanden geheel anders. Voor alles
moet het volk zijn versland en zijne rust be
waren, vooral in deze dagen nu zoovele ge
ruchten de ronde doen.
Petersburg, 2 Dec. (R.) Bij keizerlijke
ukase is: 1. verboden zonder bijzondere mach
tiging van den minister van financiën de be
taling. de aflevering, de toezending of de be
zorging aan instellingen of onderdanen van
Oostenrijk-IIongarije, Duistchland en Turkije
van contant geld, papieren van waarde, zil
ver, goud, platina, edelgesteenten of daarvan
vervaardigde artikelen; 2. verboden de uitvoer
naar het buitenland van contant geld, waarde
papieren. zilver, goud en platina; waarvan de
waarde 500 roebels voor iedere zending over
treft; 3. verboden de toelating tot de brand
kasten van personen, voorzien van door de
bovengenoemde instellingen en onderdanen
afgegeven procuratiën.
De ukase bevat ook bepalingen over het toe
zicht op ondernemingen van vijandelijke on-
dv.»dan.'n eu zusLcllingeu.
N e w-V o r k, 2 Dec. (R.) Volgens een tele
gram uil Washington aan de Herald heeft het
staatsdepartcment een algemeen protest inge
diend bij de Britschc regcering tegen het
recht, dat deze zich aanmatigt tot aanhou
ding van Amerikaansche ladingen van voor
waardelijke contrabande, bestemd voor neu
trale havens en geconsigneerd aan de order
van den schipper.
De militaire medaille voor
generaal Joffre.
Van de groote onderscheiding, door den
Duitschen Keizer verleend aan generaal Von
Hindenburg en aan generaal Mackensie,
maakten wij gewag. Wij achten ons nu ook
verplicht te wijzen op de militaire medaille,
door de Fransche rugeering vereend aan ge
neraal Joffre. President Poincaré, de minis
ters Viriani en Millerand en de voorzitters
ran Senaat en Kamer, Dubost en Deschaiiel,
begaven zich voor dit doel naar 't front.
,.Dezc eenvoudigje en eervolle medaille
zeide o.a. Poincaré is het kenmerik ran
de hoogste militaire deugden. Zij wordt met
gelijken trots gedragen door de generaals en
door de soldaten. Gij hebt van begin af aan
buitengewone hoedanigheden aan den dag
gelegd, waardoor de bewegingen van het
Fransche leger uitstekend werden uitgevoerd.
Uw kalmte en berekenend overleg, hebben
alom hoop en vertrouwen gevestigd. Afijn
geluikwenschen wil ik ook niet onthouden
aan de staf-officieren, die met u samenwer
ken, en die zich op buitengewone wijze van
hun taak kwijten, alsmede aan de manschap
pen van het geheele front van de Vogeezen,
tot aan de Noordzee, dat ik ga bezoeken."
Een grooteslag in België
aanstaande?
Een der oorlogscorrespondenten van D c
Tijd meldt d.d. 29 November uit Calais:
„In België is een groote slag op handen*.
De Duitschers zijn in de laatste dagen bezig
hun troepenmassa op het front Oslende—
Yperen danig te versterken. Deskundigen
schatten de troepen op 700.000 man. De ver
bondenen, dlie door hun uitstekenden inlich
tingsdienst volkomen op de hoogte zijn, heb
ben eveneens nieuwe reserve aangevoerd, en
gereed gemaakt voor do vuu rlinie, zoodat men
veilig kan aannemen, dat bijna 1$ millioen
manschappen op die lijn tegenover elkander
staan.
De geallieerden hebben hun infanterie mees
terlijk ingegraven. De stellingen zijn bijna niet
te onderkennen. Zelfs voor ingewijden zijn
ze alleen dan waarneembaar, door zich te
voren te vergewissen van de ingenomen stel
lingen. Groote massa's lanciers van het Bel
gische leger zijn in die richting heengetrok
ken. Men beweert hier met groote stelligheid,
dat zelfls troepen die nog kort geleden in en
rond Antwerpen lagen, nu aan 't front bij de
Yser liggen. Ook is een verhoogde actie aan
de kust merkbaar.
Het commando te Calais wordt vanaf deze
week gielcgd in handen van de Engelschen.
Zelfs de Belgische soldaten worden ver
trouwd gemaakt met het scheepsgeschut der
Engelschen. Eveneens is zwaar Frnnsch veld
geschut in ruime mate hüer aangekomen. Al
deze verschijnselen wijzen er op, dat in de
eerstkomende dagen een groote veldslag is te
wachten.
Nog een ander teeken is de drukke verken-
ningsd-ienst, dien dc vliegeniers doen. De vlie
gers der verbondenen wagen zich bij herha
ling boven Brugge en zelfs Gent.
Mot het verleenen van faciliteiten aan de
pers is men 'hier zuinig. De Engelsche staf in-
zonderhedd wil goen journalisten aan hel
front hebben. Schrijver dezes, die een spe
ciale aanbeveling hoeft, mag tot op korteü
afstand naderen, zoodat hij kan waarnemen
den mogelijken uitslag, doch blijven en ver
toeven mag niemand. D$t alles wijst eveneens
op een voorbereiding tot ernstige dingen. Al
wat ambulance aanbelangt wordt versterkt.
De hospitalen ontvingen aanzeggingen om
zooveel mogelijk bedden beschikbaar te heb
ben."
In verband met het bovenstaande diene nog^
dat volgens den bekenden oorlogscorrespon
dent M. van D e T ij d. eenige dorpen boven
de Yser-lini* op last der Duitschers ontruimd
zijn.
De beschieting van Zeebrugge.
De correspondent te Sluis van het Hbld.
meldt:
Druppelsgewijs worden, ondanks alle po
gingen der Duitschers tot geheimhouding, de
iuiste resultaten en de beteekenis van de be
schieting van Zeebrugge toch bekend. Het
blijkt, dat door het Engelsche geschut de
havenwerken zoodanig getroffen zijn, dat in
de sluisdeuren geen beweging meer is te krij
gen. Wat in de haven ligt kan dus niet meer
naar buiten, en omgekeerd kunnen de booten,
die in het kanaal liggen, alleen over land naar
zee gebracht worden. Hoe verlegen de Duit
schers daarmede zijn, blijkt wel uit hetgeen
zij doen om uit de moeilijkheid te komen.
Gisteren kreeg n.l. de heer Caprieau, directeur
der electrische centrale in Zeebrugge de
sluiswerken worden eleclrisch bewogen
schriftelijk verzoek der Duitschers, uit Slui'-
waar hij thans vertoeft, naar zijn woonplaats
terug te komen. De heer Caprieau bedankte
nochtans voor de vriendelijke uitnoodiging.
Te Brugge wemelt het op het oogenblik van
de soldaten. De straten zijn overdag overvol,
's Nachts worden de soldaten in particuliere
huizen ingekwartierd, omdat men b?; een ver
blijf in de kazerne vreest voor bomaanslagen
uit vliegmachines.
De Britsche vliegeniers.
De correspondent van een Engelsch blad
in België meldt, dat die Bril6clie vliegeniers
niet alleen op zee, maar ook in de lucht be
langrijke diensten licbben bewezen. Wanneer
het weer niet al te slecht was, maakten zij
kleine tochten over de vijandelijke linies. Zij
Plegen op met c-enige bommen bij zach en
keerden zonder deze terug.
Terloops deelt de correspondent verder me
de, dat de leden van het vliegenierscorps van
een nieuw wapen worden voorzien. Het is
een nieuw soort pijl, gelijkend op d*ie welke
door de Tauben gebruikt wordt. Aan dc punt
is echter een stof bevestigd, <lie dadelijk ont
brandt, wanneer de pijl een voorwerp raakt.
Het wapen is bestemd om Zeppelin-aanvallen
af te weren- Men gelooft, dat één püL die het
omhulsel treft, voldoende zou zijn om hel
luchtschip uiteen tc doen springen.
Deze pijlen worden automatisch uitgewor
pen, vijftig of zestig tegelijk en zij versprei
den zich bij hun vlucht naar beneden over
een uitgestrekt gebied. Zij kosten ongeveer 5
francs per stuk.
Burgemeester Max.
De Courrier de l'armée beige meldt, dat de
heer Max, de te Glatz in Silezië geïnterneer
de burgemeester van Brussel, van daaruit ge
seind heeft, dat hij het goed maakt en verzoekt,
zijn vrienden daarvan kennis te geven.
In Du itseh-Luik
De scholen te Luik zullen weldra als het
kouder wordt, moeten sluiten bij gebrek aan
brandstof. De kinderen moeten nu reeds hun
mantels en jassen aanhouden.
De kinderen, die thans in Luik geboren
worden, staan als Duitschers ingeschreven. De
oudere Duitsche soldaten, die thans zoowel in
Luik als in Hoei, Andenne, Namen enz. de
bezetting vormen, schamen zichzelf over de
wandaden van het élite-corps, dat nu drie
maanden geleden België binnenviel. Een dier
ouderen te Andenne trachtte als ergernis te
doen gelooven, dat men eerst de misdadigers
uit de gevangenissen in het soldatenpak stak
en deze voorop zond Tel.
De toestand in Servië.
De Times verneemt uit Petereburg, dat vol
gens een telegram uit bïïsj dte toestand aan
die Servische grens zeer ernsrtig wordt. De
Oostenrijksche rageering heeft daar een half
millioen troepen hoen gezonden. Da Servische
troepen konden bijtijds in meer defensieve stel
lingen terugtrekken. In rale Servische regi
menten is hot aantal officieren van 75 to4 8
verminderd. De Serviërs hopen, dat de Russi
sche troepen spoedig onder de muren van
Budapest zullen verschijnen.
„D e„Goeben".
De New-York Herald verneemt uit betrouw
bare bron, dat de Goebfen thans in den Bos
porus ligt, tegenover Therapia. He schip heeft
zeeir veel geleden van de Russische granaten
en honderden werklieden zijn reeds eenige
dagen bezig om de averij te herstellen.
Aviatiek.
Volgens den Petensbun-gscheix correspon
dent van de ..Berlingske Tidende" heeft het
Russische leger op het gebied van de avia
tiek een grooten achterstand in te halen. De
Russische legeraanvoerders zijn dagelijks in
de gelegenheid te bemerken, dat de Duitschers
op dit gebied heel wat meer presteeren dan
zij. oornamelijk de Duitsche artillerie trekt
veel voordeel van de aanwijzingen die de
aria leur haar doen. Men zet cr nu van Rus-
sischcn leant alles op, om de ariatasche af-
deeling te verbeteren en zooveel mogelijk
ariateurs op te leiden.
De luchtschepen hadden volgens den cor
respondent, op het oostelijk oorlogstooneel
nog weinig van ziich doem spreken. De Duit-
sobers schijnen ze hier weinig te gebruiken,
en men heeft nog maacr heel zeldzaam een
Zeppelin boven de Russische stellingen ge
zien.
Typhus.
Majoor H. Stedman deelt uit Calai® in een
ingezonden stukje in do Times medo, dat het
Belgische leger en de burgerlijke bevolking
van Wef7l-Vl aan deren en Noord-Frank rijk met
een typhus-epddtemiie worden bedreigd. Da
gelijks doen zicih 20 k 30 nieuwe ziektegeval
len voor alleen onder de soldaten en de ma
joor dringt nu aan op de zending van een
hospitaalschip naar Calais en de oprichting
van een hospitaal van minstens 600 bedden
in België, bijv. te La Panne.
Londen, 2 Dec. (R.) Zes personen zijn
gedood en velen gewond bij een ontploffing
in eene fabriek ran lyddiet in een dorp bij
Bradford. De ruiten van alle andere gebou
wen in het dorp werden stukgeslagen.
Kamerovereicht.
Tweede Kamer.
In de zitting van Woensdag is o.a. het ont-
wem betreffende bijzondere maatregelen voor
de .Kamers van Arbeid met het oog op de lijds
om<3land:(ghiec|en en bestendiging van dien
staat van beleg.
Daarna waren aan de orde de ailgemeene
beschouwingen over het ontwerp-Mendels tot
voorkoming in de huidige tijdsomstandighe
den van ongewenschte gedwongen ontrui
ming van woningen.
De heer van Wijnbergen (R.-K.) be
strijdt het voorstel er op wijzend, dat de re
geering geen bizondere maatregelen noodiig
achtte eil voorts wijl het in strijd is met het
karakter van overeenkomst.
De heer Rink (U.-L.) (bestrijdt het even
eens en noemt het te kras en te vergaande.
Het zou allerlei onbillijkheden in het leven
roepen.
De heeir v a n H a m e 1 (U.-L.) zegt, dat zijn
hoofdbezwaar tegen het ontwerp, dat voor
hem onaannemelijk ls, hierin ligt, dat de rech
ter zou gaan beschikken over de Staatskas.
Hij bepleit rechterlijke sanclie voor de be
middeling van het Steuncomité, waar geen
schikking mogelijk blijkt.
De heer Lideman (V.-L.) acht het ont
werp onnoodig. Er is geen sprake van mas
sale uilzetting.
De heer Limburg (V.-D.) is het in hoofd
zaak met nar. van Hamel eens. Hier wordt
een tc groote macht aan den rechter gegeven.
Hij zal niet voor het ontwerp kunnen item-
men.
Morgen half twaalf voortzetting.
De oorlogsleening.
Het Voorloopig Verslag is verschenen over
het wetsontwerp tot het aangaan van een
gcldlecning of -leeningen van 275 millioen
gulden en tot voorziening in de middelen tot
dekking van rente en aflossing dier leening
of leeningen.
Het verslag geeft eetn breedvoerig over
zicht van de bedenkingen tot welk het ont
werp heeft aanleiding gegeven, in verband
waarmede de Commissie van Rapporteurs
den Minister van Financiën uilgcnoodigd
heeft tot een mondeling overleg, dat de vol
gende uitkomsten opleverde
le. Gaf de Commissie den Minister in over
weging de opcentenheffing enkel voor de
eerstvolgende 8 joreD voor te schrijven., en
in ai-. 38 le lezen dat vó6r 1 Januari 1917 een
wetsvoorstel zal worden ingediend ter be
paling of na die 3 jaren <le heffingen in de
artikelen 34 tot en met 37 bedoeld, besten
digd. herzien of door een heffing ir. eens of
op andere wijze vervangen zulfen worden.
De Minister verklaarde zich bereid, het ont
werp in dien zin te wijzigen.
2e. Vroeg de Commissie of de Minister de
rente van de vrijwillige leening niet zou kun
nen stellen op 4i pet. Dc Minister antwoord
de, daartoe niet tc kunnen overgaan, omdat
■hij zulks met het oog op het welslagen der
leening te gevaarlijk achtte, Hij meende \~r-
der dat de rentes:and de eerste jaren wel
niet lager dan 5 pet. zal zijn, onverschillig of
de rente der leening op 5 dan wel op 4£ pet.
gesteld werd; z. i. was ook niet te verwach
ten dat dopr een rente van 5 pet. het terug
nemen van gelden ran de spaarbanken he
denkelijke proporties zou aannemen.
3e. Verklaarde de Minister op een vraag
d,er Commissie, dat hij het zeer bedenkelijk
zou achten, door uitstel van aflossing der
leening gedurende de eerste 2 of 3 jaar d«
lasten der leening op die wijze op de toe
komst le schuiven.
4e. Verklaarde de Minister zich bereid de
opcenten op den geslacht accijns, de invoer
rechten en de successierechten, uit 't wets
ontwerp te doen ven.'alten. In verband hier
mede zal hij voorstellen de opcenten op de
vermogens- -en hJedriifsbcl'asl.'ingen op een
hnoger bedrag, denkeliik op 33, te bepalen.
Ten slotte verklaarde hij zich bereid de
bepalingen omtrent de vrijwillige cn de ge
dwongen leening zoo te wijzigen, dat de vier
de termijn ran storting m geen geval vóór
Juli 1915 te doen geschreden en dat de Re
geering zir.h voorbehoudt, die vierde stor
ting niet te doen geschieden voorzoover zij
niet nader heeft plaats gebed. De bedoeü-mg
is om gelegenheid te geven om rekening te
houden mot den stand van 's lands financiën
op dat tiidstip
Men drong er op aan. dat de gelegenheid
om op de leening in te schrijven zal worden
opengesteld bij alle postkantoren, dus ook op
plaatsen waar een betaalmeester of ontvan
ger der directe belastingen gevestigd is, en
voorts bij alle hulppostkantoren.
De meening werd uitgesproken dat het ge-
wensohl zou zijn eene concurreerende inschrij
ving tc openen tegen een daarbij aan te geven
koers, mits niet beneden pari, hetgeen aan
het bezwaar van de hooge rente van 5 pet.
zou kunnen tegemoet komen.
Aangedrongen werd op uitbreiding van de
gelegenheid tot storting in dien zin, dat de
stortingen ook bij de Bijbank en bij de Agent
schapen der Ned. Bank zullen kunnen ge
schieden.
Door verscheidene leden word bezwaar ge
maakt tegen het toekennen van eene provisie
aan bankiers, makdaars in effecten en com
missionairs in effecten. Daadioor zou. naar zij
meenden, geheel noodeloos bijna f 700.000
voor de schatkist verteren gaan.
Berichten.
De Staatscourant van Donderdag 3 De
cember bevat o.a. de volgende Koninklijke
besluiten:
erkend als consul van Groot-Brittannift te
Ylissingen N. C. Haag;
bevorderd tot hoofdcommies der telegrafie
J. A. de Haas en B. H. Guijpers, heiden tele-
graafcommies le Wasse.
benoemd bij het reserve-personeel der land
macht, met heslemming voor den dienst bij de
landweer, bij de infanterie der landweer, tot
reserve-tweede-hrtennnt. de dienstplichtige ser
geant C. van der Wees, van het 36ste bataljon
landweer-infanterie, en
tijdelijk benoemd tot reserve-tweede-luitenant,
de d'enstplichtige sergeant N. J. Wetter, van
het 20ste regiment infanterie i
aan den uit hoofde van lichaamsgebreken ge-
pensionneerden kapitein G. F. Brantsma, van
het voormal'g regiment grenadiers en jagers,
die bij Kon. besluit van 20 Aug. 1914 no. 55, op
zijne aanvrage, weder in dienst werd gesteld,
opnieuw ter zake van lichaamsgebreken eervol
ontslag uit den militairen dienst verleend, en
aan genoemden geoens. officier, onder intrek-
k;ng van het voortdurend pensioen ten bedrage
van f 1061 's jaars, een voortdurend pensioen
verleend ad f 1313 's jaars.
ingetrokken en buiten werking gesteld, het
Kon. besluit van 27 Nov. 1914 no. 30, voor zoo
veel betreft den vaandrig A. A. Schaberg
benoemd, gerekend van 7 Nov. 1914, bij het
wapen der infanterie ,en wel bij het 4de regi
ment, tot reserve-tweede-luitenant, de vaandrig
A. A. Schaberg, van het korps
benoemd, gerekend van 22 Nov. 1914, bij het
reserve-personeel der landmacht, bij het wa
pen der infanterie, bij het regiment grenadiers,
tot reserve-tweede-luitenant, de vaandrig M. D
Bremmer, van het korps
eervol ontslag uit den militairen dienst ver
leend, aan den militie-tweede-luitenant A. F. W.
Delsman, van het 18de regiment infanterie, ter
zake van ongeschiktheid voor de verdere waar
neming van den militairen dienst wegens
lichaamsgebreken t
eervol ontslag uit den militairen dienst ver
leend aan den reserve-kapitein J. A. T. H. F.
van Rijswijk de Jong, van het 30ste bataljon
landweer-infanterie, ter zake von ongeschiktheid
voor de verdere waarneming van den militairen
dienst wegens lichaamsgebreken;
tijdelijk benoemd bij het reserve-personeel der
landmacht, bij het wapen der infanterie, tot
reserve-eerste-luitenant, de eervol ontslagen
eerste-luitenant der infanterie van het leger in
Ned.-Indië J. W. Hoekman.
Staatscommissie Auteurswet.
Gisterenmiddag is dc Staatscommissie ter
voorbereiding van de herziening van het over
gangsrecht der Auteurswet 1912 door den
Minister van Justitie, mr. B. Ort, in een der
lokalen van zijn Departement met eene rede
voering geïnstalleerd.
Dc voorzitter, prof. mr. H. L. Drucker, dank
te met enkele woorden den Minister namens
de commissie voor het in haar gesteld ver
trouwen, en verzekerde dat deze in ruime
mate aan belanghebbenden en deskundigen de
gelegenheid zou geven hun belangen tc be
pleiten en hun inzichten kenbaar te maken.
De munt quae st ie. Near De
TSjid verneemt, was men in de Zaterdag op
heit departement van financiën gehouden con
ferentie -ran voorzattere rail langs de gren
zen cvlcaen Kariyera van Koophandel alge
