serie prachtige Oorlogsplaten.
Uit den omtrek.
STADSNIEUWS.
75 Cents per complete
serie van zes platen.
meen voor verbod van circulatie van Icoperen,
nikkelen en zilveren munt van vreemde Rij
ken. mits aan buitenlander® in dezen geen
moeilijikhedreai in den weg zullen worden ge
legd bij het doen van inkoopen.
De minister beloofde zoo spoedig mogelijk
wenk van deze zaak te maken.
Nederland en de oorlog.
De bloemvoorraad*
De Minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel beeft de volgende circulaire gericht
aan de burgemeesters d d. 1 Dec. 1914:
In vervolg op mijpe circulaire van 23 Nov.
1914 No. 11987/6 lieb. 'iik de eer u, naar aan
leiding van een desbetreffend verzoek van
vertegenwoordigers van bakkerspatroons-ver-
eenigangen, in overweging te geven ora, voor
zooverre nn uwe gemeente eenc regeling voor
de samenstelling van brood is gemaakt, waar-
bij aan de bakkers de verplichting is opge
legd om het brood voor een d.öel te vervaar
digen van 'ongebuild meel, nog, gedurende
ongeveer 14 dagen deze regeling van kracht
tc doen blijven, zulks ten einde de meelfabri
kanten in de gelegenheid te stellen, om een
voldoenden voorraad blo 111 aan te maken."
Nederlandsche Anti-oorlog raad.
Dc Anti-Oorlog Raad heeft besloten, om
streeks half December in de verschillende dee-
len van ons land op denzelfden dag propagan-
da-vergaderingen te doen plaats hebben,
waarin door sprekers van alle staatkundige
en godsdienstige richtingen liet anti-oorlogs-
program van „den Raad zal worden uiteen
gezet cn tot massale deelneming aan het stre
ven van den Raad zal worden opgewekt.
Belastingschuld.
Het Volk meldt, dat het Kamerlid J. ter
Laan (Rotterdam) dc volgende vragen bij deD
voorzitter der Kamer heeft ingezonden:
Is de minister van Financiën bereid mede
te deelen of er en zoo ja, welke maatregelen
getroffen zijn om een vervolging voor belas
tingschuld te voorkomen van personen die
gemobiliseerd zijn cn deswege de wettelijke
vergoeding ontvangen?
Indien er geen maatregelen zijn getroffen,
is dan de minister bereid een regeling in het
leven te roepen, waardoor aan de biervoren
bedoelde personen ambt 'ialve ontheffing van
achterstallig personeele- en bedrijfsbelasting
wordt verleend?
Kon. Nat. Steuncomité 1914.
Door dc Nederlanders te Oranje-City
(Yereenigdè Staten van Amerika) werd een
bedrag van ruim f 3100 bijeengebracht voor
die hulpbehoevende landLgenoolen in het moe
derland cn aan H. M. de Koningin toegezon
den. Namens H. M. werd dit bedrag afgedra
gen het Koninklijk Nationaal Sieuncomilé
Bij den algemcenen secretaris van het Ko
ninklijk Nationaal Steuncomité is ingekomen
een schrijven van den secretaris van het Co
mité tot beperking der Vivisectie, houdende
mededeeling, dat het Comité besloten heeft
een bijdrage te yerleenen van f 250, aldus ge
tuigend van zijn medegevoel voor alles wat
leeft en lijdt.
Steuncomité den Haag.
Een dame, die onbekend wenscht te blij
ven, heeft het Steuncomité 1914 Den Haag in
de gelegenheid p •ield de, lu'lkeering voor deze
wedt met 1 per gezin te verhoogen als St.-
Nicolaas uitkeeriing.
Het behoaft niet gezegd te worden, dat deze
extra-uitkeering in ruim 3000 gezinnen met
groote danikbaarheid zal worden ontvangen.
Buikgordels.
Als bijdrage voor de inzameling van het
hoofdcomité van het Nederlandsche Roode
Kruis Werden Gisteren door H M. de Koningin-
Moeder 200 buikgordels voor de militairen ge
schonken.
Lectuur en spelen voor de
militairen.
Hel hoofdbestuur van de Nederlandsche
vereendgiïtg vOnzc Vloot" bericht, dat com
mandanten van oorlogsschepen en officieren-
en onderofficieren dotachements-commandan-
ten van het leger, die voor hunne onderge
schikten lectuur en gezelschapsspelen wen-
schen te ontvangen, of behoefte gevoelen aan
aanvulling van die artikelen, desbetreffende
aanvragen kunnen indienen bij het hoofdbe
stuur der Nederlandsche vereeniging „Onze
Vloot", Stationsweg 89 te 's Gravenhage, waar
getracht zal worden, zoo ccnigsains mogelijk,
aan die aanvragen te voldoen.
Zij worden verzocht daarbij op te geven het
aantal hunner ondergeschikten, in welke ta
len lectuur en welke spelen worden verlangd.
Stukken voo r Bel g i
Het gezantschap van België te 's-Graven-
hage d. lt mede, dat de legatie dagelijks vele
brieven en kaarten ontvangt om die in België
te doen uitreiken. Vermits de verkeersmidde
len met dat land geheel geschorst zijn, kun
nen de verzonden brieven niet aan de bestem
mingsplaats worden afgeleverd. Onder die
omstandigheden kan de legatie niet anders
doen dan den belanghebbenden te verzoeken
(haar voortaan noch brieven, noch kaaiden
te zenden, maar vooral geen geldsommen, be
stemd voor personen in Bcleië wonende
Brieven voor België.
Men deelt mede, dot de brieven, bestemd
voor België, die aan het departement van
Builenlandsche Zaken waren toegezonden ten
einde aan den koerier van het departement te
worden medegegeven, voorzooverre zij tenge
volge der opheffing van den koeriersdienst
hun bestemming niet konden bere'ken, per
post zullen worden verzonden, zoodra daar
omtrent overeenstemming met de Duitsche
autoriteiten aal zijn verkregen.
T re in verbinding met
Antwerpen.
De Duilsche militaire autoriteiten hebben,
naar de N. R. Cl. meldt, nu weer den dienst
Esschen—Antwerpen voor drie dagen verbo
den. De eerste trein, die gisterenochtend van
Roosendaal vertrok, werd te Esschen niet
doorgelaten.
Verkeer met Engeland.
Men meldt uit Vbüssingen:
Het rtizjjgersvervoer met de booten der Mij.
Roeland" blijft steeds nog verbazend druk,
zoowel naar als van Engeland, Naar Enge
land ia het 't drukst. Naar wij vernemen zijn
er nog zeer vellen, die passajge besproken heb
ben, waaronder een groot aantal jonge Bel
gen. Daar de boot maar een bepaald aantal
passabel* tnag vervoeren, zal het nog gterui*
men tijd duren' voordat allen op bestemder
plaatse zijn.
V r ij g e 1 a t c n geïnterneerde Bel
gisch© o fficieren.
Gisterenmiddag zijn te 's Gravenhage, verge
zeld van een eersten luitenant der infanterie
van het leger hier te lande, aangekomen een
achttal geïnterneerd geweest zijnde officieren
van gezondheid van het Belgische leger, die
van ons legerbestuur vergunning hebben ge
kregen om naar hun land terug te keeren.
De milftaire geneeskundiLgcn, die allen in uni
form waren, meldden zich aan het ministerie
van oorlog en kort voor hun vertrek bij de
Belgische legatie.
Belgische geïnterneerden.
Te Leeuwarden is, vanwege de plaatselijke
afdeelin? van het Nederlandsch Verbond, nu
ook voo. -de Walen onder de Belgische geïn
terneerden een cursus tot stand gekomen.
Ongeveer 224 Walen zullen er aan deelne
men. Het onderwijs wordt verstrekt door
den ihstituteur Henrard en de leeraren Teuve
en Dubois, alle drie geïnterneerden, bijge
staan door een tiental onderwijzers, met la
ger te Fransch, uit Leeuwarden.
Belgische vluchtelingen.
Gisteren is de geheele bevolking van het
kam]) bij Oldebroek. ten getal van 2200 per
sonen. naar het vluchtoord te Nunspeet over
gebracht. Bovendien zijn nog 900 vluchtelin
gen uit Amsterdam te Nunspeet aangekomen,
zoodat daar thans in het geheel 4600 Belgische
uitgewekenen zijn ondergebracht.
Steenkolen.
Men meldt uil Zevenaar aan het Hbld.:
Sedert Maandag is de invoer van steenkolen
uit Duitsehland zeer beperkt. Er kwamen den
laatsten tijd al niet veel kolentreinen binnen,
doch die thans nog komen, brengen slechts
weinig wagens mede. In plaats van 40 wagens,
zijn het er nu een stuk of tien, soms zelfs nog
niet de helft.
Soldaten en uolsmoffen.
Een dame in de buurt van Arnhem had
eenige honderdtallen polsmoffen, voor de mi
litairen bijeengebracht en gaf ze ten geschen
ke aan een compagnie, gelegerd in den om
trek.
Op een goeden dag schrijft het N. v. d.
D. klinkt militaire muziek in de nabijheid
van de woning der geefster. En als de dame
zich naar het veneer begeeft ziet zij de ge
heele compagnie met verheugde gezichten de
gepolsmofte handen in de hoogte houdende
om te toonen hoe 'n dankbaar gebruik van
haar doelmatig geschenk werd gemaakt.
B^leediging van den Duit-
schen Keizer. Het gerechtshof te Am
sterdam heeft gisteren vernietigd het bij ver-
silek gewezen vonnis van de Amsterdamsche
rechtbank, waarbij S. W. Coltof -vrijgesproken
werd van opzettelijke beleediging van het
hoofd van een bevrienden staat in „De Neder
landsche Financier, Dajgielijksche Beurscou-
rant", waarvan hij redacteur is.
Het Hof. opnieuw rechtdoende en het opzet
tot bcleedigen wèl aanwezig achtende, ver
klaarde beklaagde schuldig en veroordeelde
hem bij verstek tot f 100 boete of 20 dagen
hechtenis.
Verboden uitvoer. De recht
bank te Arnhem heeft B. W. "Wouter, land
bouwer te Weurt en G. P. v. d. Bogaard,
koetsier te Berg-en-Dnl, ieder wegens ver
boden uitvoer van een paard, veroordeeld
tot 4 maanden gevangenisstraf met verbeurd
verklaring van het paard.
De rechtbank te Arnhem veroordeelde H.
A. L., koopman te Kleef, wegens poging tot
uitvoer van vier paarden, waarvan de uitvoer
verboden was, overeenkomstig den eisch tot
vier maanden gevangenisstraf, met verbeurd
verklaring der paarden.
De landbouwer Th. M. T. te Overasselt werd
voor eenzelfde frit vriice«mrokcn
Voor de rechtbank te Almelo heeft terecht
gestaan B. B., melkvnter te Losser, ter zake
van poging lot verboden uitvoer van 350 kg.
tarwebloem.
Hel O. M. eischte 4 maanden gevangenis
straf en verbeurtverklaring van de 7 zakken
in beslag genomen tarwebloem, het paard en
de kar.
Verduistering van rIj wielen.
Voor den krijgsraad te Den Haag hoeft te
recht gestaan wegen® verduistering van vier
rijwielen de 20-jarige milicien-soldaat van het
16e regiment infanterie Jan S., geboren te
Utrecht. De jonge man was in 1913, terwijl
hij kermisreiziger was, door de Haagsche
rechtbank veroordeeld tot zes maanden ge
vangenisstraf wegens diefstal. De feiten waar
voor hij nu terecht 6tond, zou hij gepleegd
hebben op verschillende dagen in het tijdvak
van 28 Sept. tot 4 October jL Hij had te
Utrecht bdj versohillende rijwielhandelaren
eenige rijwielen gehuurd en die deels 1e Am
sterdam,. deels te Rotterdam ten eigen bate
verkocht voor prijzen van 2,75, 4, 6
en ƒ3,50 of ƒ4.
De auditeur-militair achtte eene zware straf
in het belang van den beklaagd^ die geen
beroep heeft cn zelf erkende, dat hij onder
orde en tucht moet staan,, omdat hij zich niet
beheerschen kon. In de gevangenis zou hij nog
gelegenheid hebben con vak te leeren.
Gevorderd werd tegen beklaagde drie jaar
gevangenisstraf met vervallenverklaring van
den militairen-stand.
Brutale diefstal. Op klaarlkhtendag
hebben gisteren twee personen inbraak ge
pleegd bij den horlogemaker Slegeman op de
Markt te Zutphen door met een groote straat
kei diens spiegelruit te verbrijzelen en er
twee horloges te stelen. De daders, twee losse
werklieden uit Amsterdam, zijn spoedig dooi
de politie in hechtenis genomen. Zij beweer
den dezen diefstal te hebben gepleegd om
onder dak (e komen.
Een handtaschje ontstolen.
Aan een dame te Amsterdam is in een win
kel aan de Ferdinand Bolstraat aldaar ontsto
len een leeren handtaschje, inhoudende 10
Amsterdamsche loten k f 100, ongeveer f 110
aan specie, een gouden damesring en een
paar gouden oorknopjes.
Van de trap gevallen. Een 70-Ja-
rige vrouw in de Leeuwenstraat te Rotter
dam is van een trap gevallen. Zij brak den
schedel en is kort daarna in het siekenhuis
overleden.
Door een auto overreden. Te
Oosterhout is de vrachtrijder S. door een
automobiel overreden en onmiddellijk gedood.
Kind verbrand. Terwijl de moeder
uit werken was, kwam het vijf-jarig dochtertje
van J. A. te Etten met haar kleertjes <in aan-
rakin- met de kachel, met het noodlottig ge
volg. dat de kleine weldra aan de bekomen
brandwonden bezweek.
School- eu Kerknieuws.
Examen M. O. Ned. Taal en Letterkunde.
's-Gravenhage, 2 Dec. Geëx. twee candi-
daten. Geslaagd mej. M. C. W. C. Susijn, van
's-Gravenhage. De tweede candidaat trok zich
gedurende het mondeling examen terug.
Examen L. O. Wiskunde (art. 86).
's-Gravenhage, 2 Dec. Geëx. drie candi-
daten. Afgewezen 1. Geslaagd de heeren C. J.
Rops, te Ginneken en G. van der Valk, te
Woudsend.
Evang. Luth. Kerk.
Ds. J. C. Schroder, predikant bij de Evang.
Luth. Gemeente te Nijmegen, heeft de benoe
ming tot predikant-directeur van de Luthersche
Diaconessen-Inrichting te Amsterdam aange
nomen.
Naar men ons meldt, heeft het bestuur
der hoofdafdeeling „Zoelwatervisscherij" van
de Nederlandsche Heidemaatschappij in over
leg met het Dagelijksch besluur van die maat
schappij besloten, dit jaar alsnog een alge-
meene vergadering te houden, en wel op
Dinsdag 29 December 1914, des namiddags één
uur, in het Gebouw voor Kunsten en "Weten
schappen tc Utrecht.
De agenda bevat o. m. als punt van behan
deling: Verkiezing van twee l?den in het be
stuur ter voorziening in de vacatures, ont
staan door de periodieke aftreding van de
heeren A. A. Nengerman en P. Kooy.
Voor deze vacatures zijn door het bestuur
twee aanbevelingen opgemaakt, bestaande uit
de heeren: A. A. Nengerman, te De Bilt, en
mr. H. H. Victor, te Steenwijk; P. Kooy, te
Ravenzwaaij, en J. Kalkman Pzn., te Maas
sluis.
Kweekersbelangen en nogicts
Dezer dagen werden Naarden en tal van om
liggende gemeenten weder voor de zooveeüste
maal op een avond tot tweemaal toe in diepe
duisternis gehuld. Nieuwsgierigen verdrongen
zich op straat; men zag kaarsen, fietslantaarns
en olielampen ontsteken, winkeliers, die eeni
ge lantaarns aan hunne winkelmuren hin
gen, lucifers aanschrappen, kortom min of
meer wanhopige pogingen, om licht in de duis
ternis te scheppen, totdat plotseling 't elec-
trischc licht weer schitterend oplichtte om
een hali uur later weer te verdwijnen. Bijna
alle inwoners van Naarden hebben thans in
huls electrisch licht, terwijl ook 't aantal aan
sluitingen in de omliggende gemeenten
groot is.
Naar men verneemt, had de Genie ten gerie
ve van boeren en kweekers 't waterpeil ver
hoogd, waardoor op een gegeven oogenblik
de electrische centrale zonder koelwater dus
moe stoppen.
Hoogst belangrijke premie
voor onze Lezers.
De buitengewone belangstelling van het
publiek voor alles wat in betrekking staat tot
den grooten wereldoorlog, deed ons beslui
ten lol de uitgifte van een
Deze platen zijn uitgevoerd in Koper
diepdruk en zijn geteekend door den beken
den liollandschén kunstenaar
J. HOTNCK VAN PAPENDREGHT
die zich niet alleen in ons land naam heeft
verworven als teekenaar cn schilder op mili
tair gebied, doch dour de geheele wereld .een
uitstekenden naam heeft.
Ongetwijfeld zullen onze lezers van de bij
zondere gelegenheid gebruik willen maken
om zich het bezit van deze Serie Platen te
verzekeren.
Later zullen zij als herinnering aan de
reuzen worsteling van 1914, een waardevol be
zit blijken.
De Serie bestaat uit z€6 platen, die respec
tievelijk voorstellen:
Een der eerste, tevens hevigste grensge
vechten in de Vogeezen, tusschen Fransche
en Duitsche Infanterie.
Een bloedige botsing tusschen Belgische
Guides en Pruisische Huzaren, in hel Cava-
leriegevecht bij Haelen.
Twee Engelsche stukrijders redden een
stuk geschut, waarvan de bediening builen ge
vecht is gesteld.
Een uitval van het Anlwerpsche garnizoen
uit een der stadspoorten.
Pruisische landweer in de loopgraven in
Vlaanderen, November 1914.
Het Pruisische Regiment No. 157 in gevecht
bij Rossignolle, 22 Aug. 1914.
De winkelprijs dezer zeer mooie, kunstig
getec-kende en uitgevoerde Oorlogsplaten be
draagt 25 Cents per plaat.
"Wij zijn in de gelegenheid onzen Lezers
deze Platen, zoolang de voorraad strekt, aan
te bieden tegen den ongekend lagen prii
van slechts
De platen zijn in VALKHOFF's Boekhandel
verkrijgbaar, waar tevens een serie van de
platen is tentoongesteld.
AVic zeker wil zijn een Serie te bekomen,
geven wij in overweging er spoedig bij te
zijn, daar een groote toeloop verwacht kan
worden.
Na toezending van de bon in de advertentie-
rubriek, volgt onmiddellijk toezending.
Dc prijs per serie voor niet-abonné's is
1.50. Zij. die zich met 1 Januari a.s. op ons
blad abonnceren, kunnen ouk van dil aanbod
gebruik maken.
Terug in het leger.
Naar wij vernemen is de Belgische 2c luite
nant, die eenige weken geleden hier zijn in-
ternccring verbroken heeft, thans weer in ac-
ticven dienst in het Belgisch leger als kapi
tein-commandant.
De administratie.
D c geïnterneerden.
Gisteren is dc laatste afdeeling der Belgi
sche geïnterneerden van Amersfoort naar
kamp Van Soesterberg overgebracht.
En in de infanterie-kazerne, waar sinds 2
maanden zoo'n roezemoezige drukte heerscli-
Ic, is het thans ongekend slil, zóó dat de
achtergeblevenen zelve hel er „triestig" noem
den. Maar ook zij zullen binnenkort, vermoe
delijk vóór 15 December vertrekken naar
Kamp van Oldebroek.
Van die te Zeist waren degenen, die hier nog
in tenten gekampeerd waren, uiterst content
met het verblijf in de ruime, goed verlichte
barakken. Maar anderen, vooral de onder-
officiereu, die in de kazerne, in groepjes van
weinigen, verwarmde kamers hadden, en nu
in de zelfde barakken verblijven als de man
schappen, waren niet bijster ingenomen met
de ruil.
De beide kampen te Soesterberg zijn van
elkaar gescheiden en vormen elk een houten
stad met groote barakken, en eenige klei
nere, wasclihuizen, keukens, postkantoor, ad
ministratie-tenten, groote cantine, bibliotheek,
winkels en stalletjes.
De cantine in het eerste kamp zal binnen
enkele dagen ingewijd worden met een ma-
tinée van Emiel Ilullebroeck. En de biblio
theek wordt morgen geopend. Verder zal er
een barak gebouwd worden, welke overdag
als schoollokaal zal dienen en 's avonds voor
bioscoop-voorstellingen.
Gelijk wij gisteren reeds meldden, zullen
waarschijnlijk alle studenten naar Soesterberg
overgebracht worden en vandaar dagelijks
cursussen te Amersfoort komen volgen, te
geven door Belgische en Hollandsche hoog
leeraren.
Personalia.
Mej. G. A. Mojct, slaagde te Venlo voor het
examen vrije- en ordcoefeningcn Gymnastiek.
Protestinceting Oorlogsleenlng
eo Opcenten.
De protestmeeting, door de atd. S. D. A.
P. .gisteravond in Amicifcia belegd, was over
druk bezocht, dc zaal was tot achter gevuld.
Na een korte inleiding van den voorzitter
der afdeeling, den heer Mebius. nam het
woord -de heer Kleerekoper, Md -der Tweede
Kamer.
Spr. schelst onze moeilijke positie in het
begin van den oorlog en het gevaar dat ons
dreigde. Na de paniek der eerste dagen is
thans gekomen de gewoonte-onrust. Duitseh
land en Engeland zijn nog niet over dc gren
zen gekomen, zij spelen zich uit als bescher
mers van Ned er land's neutraliteit of onafhan
kelijkheid. Nederland wordjt druk gevrijd
door de Duitsche jonkers en door de Engel
sche diplomaten, t Schijnt echlcr dat de Hol
landsche Maagd het zaakje niet vertrouwt en
zich zoo weinig mogelijk op straal vertoont,
om van die vrijers geen last te hebben.
Een goed overzicht over wat komen zal, ia
niet le krijgen. Men wondt zich bewust, niets
te weten van eigen lotsbepaling. Geen mensch
weet wat voor traclaten Nederland met an
dere Rijken heeft gesloten. Ook de regeering
kan niet precies weten of het vrede zal blij
ven bij de thans heerschende roofpolitiek.
Gewaarschuwd dient tegen lichtzinnige ge
rustheid.
Sprekende over de economische bézwaren
noemt spreker de volgende oorzaken: aantal
fabrieken steeds grooter, de arbeidskrachten
worden onttrokken aan landbouw en veeteelt,
meer vraag naar grondstoffen en voedsel ge
paard met minder voortbrenging, terwijl de
organisatie dor fabrieksarbeiders verbetering
van finantieele positie en daarmee meer
vraag naar producten brengt. Voedsel en
grondstof moet uit den vreemde kooien; deze
noodzakelijkheid brengt l)t het zoeken van
filialen in den vreemde voor eten en grond
stof, ihet imperialisme is geboren met groote
legers en vloten, niet om ei-gen land te ver
dedigen, maar om anderer Land te stelen.
De natuurlijke gelegenheid voer Duitseh
land om vreemde benoodigdiheden naar zich
toe te halen, is door onze wateren. En zoo
zitten wij er leelijk tusschen. Engeland en
Duitsehland loeren of ons land als bron wordt
gebruikt door den vijand en ook voor eigen
behoeften kunnen wij de artikelen niet bin
nen krijgen.
De Regeering heeft, zoover wij kunnen be-
oordeelen, met groot beleid de zaken behan
deld. Wij zijn totdusver er veilig doorheen ge
zeild, al is het eenige keeren warm weer ge
weest. Dit ministerie ds er bijster geschikt
voor, als zijnde geboren om tusschen de par
tijen door te zeilen.
Als er nu maar niet te veel sirijikages naar
Duitsehland, of ter wille van den heer Tyde-
man naar Lloyd George worden gegeven.
Al is het bij honger en 0ebrek niet meer de
hulpeloosheid van vroeger, dc sociale voorzie
ning is nog niet wat hel moest zijn. Juist was
men doende door het instellen van een werk-
loosheidsraad de voorziening te trekken bin
nen het terrein van den Staat, toen de oorlog
overviel.
Over de Steuncomités is de heer K. niet
best te spreken; hij noemt het half-officieel
geknoei, het arbeiderselement is weinig ver
tegenwoordigd; niet uitsluitend wordt ge
vraagd naar wat noodig is. En toch is de
nood geboren uit het stelsel der bourgeois-
maatschappij.
Militaire en economische moeilijkheden heb
ben veel geld gekost of zullen het kosten:
mobilisatie 105 millioen (tot 31 Dec.) plus 30
(tot 1 April); voor deze uitgaven is ook door
de S. D. A. P. gestemd, als eenige mogelijkheid
op kans van vrede.
Voor meerdere werkkK>sh<adsverzekering,
werkverschaffing, voorschotten of giften aan
gemeenten veyen een voorloopige raming van
60 mille. Belgische vIuei-L u. gen 5U mill. Te
zamen 200 millioen meer uitgaven. Verder re
kent de regeering op 15 pet. minder opbrengst
der belastingen over Aug.—Dcc. 1911, en ->ok
over 1915, wegens vermoed 15 pet. verminde
ring van gezamenlijke vermogens. Spreker
critiscert deze raming. Dr. Bos heeft in zijn
gevraagde gegevens over verkoop van onroe
rend goed in dezen tijd gezien, dat van waar
devermindering geen sprake is. En waarde
vermindering van effecten zal 15 pet. in geen
geval overschrijden.
Bij dc raming van belastingopbrengst ruerkt
men niets van dc nieuwe inkomstenbelasting.
Men weet niet, waar die in diezen Godsvrede
gebleven is.
Over 1916 is begroot 10 .pet. cn over 1917
frpet. minder opbrengst. Daar weet ook Tr ub
niets van Worden we bij den oorlog betrok
ken, dan is alle taxatie fout, en blijven wij er
buiten, dan is best mogelijk dat genoemde ja
ren een grooten opbloei geven.
Alles tezamen zouden 73 millioen belasting
gederfd worden; maakt 273 millioen met de
buitengewone uitgaven.
Hiervoor wfl Treub lcen-cn.
Geld is tegenwoordig ook grondstof om an
der geld le winnen. De oude kous was uit den
tijd, maar is thans weer in ecre. Mil boenen
zijn er thans in. En Jat is hoogst gevaarlijk
en treurig. Nu zal weer het geld in rouleering
komen. Er is niets op legen, dat de regeering
binnen een paar weken geld in kas wil hebben
Men moet niet zeggen: leening is het kwade
en heffk.g is het <roede. Zoo staat dc zaak niet.
Leencn legen behoorlijke rente, best 1 Maar
niet tegen 5 pet. En-gcland geeft 3è pet. Die lec-
is op veel korter termijn, maar 4 pet. voor de
Nederlandsche is voldoende.
Treub dreigt met 5 pet. vrijwillig en 4 pet
gedwongen. Dat zou een prachtig monument*
zijn voor de vaderlandsliefde der bourgeoisie.
En als men dan over 50 jaar in de lagere
of middelb. school sprak ook van die 4 pet.,
zou dat vermoedelijk als neutraLiteitsschen-
nis worden aangemerkt.
Spreker meent dat Amersfoort op dat punt
zekere ervaringen heeft. Voor die 5 pet. rente
cn aflossing binnen 15 jaar -is jaarlijks noodig
26i millioen.
Daar gaat het om.
Treub zegt, alles bij het oude te willen laten,
hij wil geen wanklank brengen, hij wil dek
ken met de bestaande belastingen.
Dil is een drogrede.
*t Is niet bij het oude blijven, als buiten
gewone uitgaven worden gedekt door gewo
ne inkomsten. Spreker kan er geen touw
aan vastmaken, hoe Treub tot dil plan ge
komen is.
Heel Nederland verwachtte een heffing
uit de vermogens; de bezittende klasse had
er op gerekend. De groot-industrieel Stork
uit Hengelo is het eerst met 't plan gekomen
Neem het van ons vermogen, zei hij; wij
moeten het betalen en willen het betalen.
Als knap koopman wiA hij dezen kwaden
post niet over 1915 veixleelen. Hij schrijft
dien kwaden post af en kijikt naar andeav ver
diensten. En het belangrijkste is wel dit
Onze bezittende en onze ondernemende klas
sen willen, dat straks het land zal zijn uit
fmancieclen moeilijkheden, dot Staat en ge
meente dan de kwistige hand vrij zai heb
ben, dat dön een tijd\*i<k herstellen kan wat
heden aan economische kracht wordt inge
boet.
Men moet klaar zijn, als de oorlog voor-
hij is.
Dr. Bos en de groote bladen zeggen het
zelfde. Alleen dr. Kuyper zegt het niet en
dreigt met de rechtseihe meerderheid in de
Eerste Kamer. Zou Treub voor (lift dreige
ment op den loop zijn gegaan. Hij heeft
toch moeten weten, dat wanneer hij met hef
fing was gekomen, de rechterzijde dokter
Kuyper in zijn hemd had laten staan, evenals
bij de ondrerwijs-commissie
Toen sprak Kuyper ook van non-possumus.
De rechterzijde liet hom non-possumussen
K... bepaalt niet meer de politiek der rech
terzijde.
De leden der Eerste Kamer zijn voorna
melijk hooger aangeslotenen, zij zouden
zich niet blameeren, door afstemmen en dat
nog wel met grondwetherziening in 't zicht
Om aan die 26i millioen jaarlijks te komeL
zijn voorgesteld: 20 opcenten directe belas
tin gen.
Veel zal daarvan zijn terugslag doen ge
voelen in het gewone leven en verhaald
worden op de arbeiders.
Men mompelt dat Treub zal komen mei
de verklaring, dat hij dat geld toch noodig
heeft voor staatspensioen, invaliditeit, on
derwijs, enz.
Maar dan is het een domheid om niet met
de heffing te beginnen. Nu is het moment;
de bezittende 'klasse wil en voelt dat ze moet
betalen. Wordt de regeling van dokken uit
gesteld tot 1917, waarop kans is, dan komen
allerlei smoesjes.
20 Opcenten successie, 20 suikeraccijns.
Daardoor wondt de suiker niet duurder zegt
Treub. Neen, maar daardoor wordt het
Suikerpotje aangesproken en dus vervalt
de gelegenheid om de sruikenaccijns te verla
gen. Er komt een tabaks-belasting, waardoor
minder verbruik en minder arbeid als in
Duitsehland. In de commissie van 19 leden
is geen enkele vertegenwoordiger der siga
renmakers.
Het voorstel-De Meester van 1906 bond ten
minste tabaksbelasting aan verlaging van sui
keraccijns. Verder 10 opcenten gedistilleerd
't zal geen vermindering van verbruik geven,
maar wel den slechtst betaalden arbeider tref
fen. 10 op geslacht. Daar zal spreker niets
over zeggen; hij zou grof worden. Dat lelt
zal menig arbeider de oogen openen, 10 op
wijn, 10 op invoerrechten Dat smaakt den
klericalen als honig; 5 op zegelrechten.
Ook de Middenstand wordt zwaar gelrob,
fen. Het besluur van den Middenstandsbond
heeft dan ook réeds, en met volle recht, zich
verzet tegen de wetsvoorstellen.
Wat wil de S. D. A. P.
Een heffing in eens: k van vermogens
f 13000 tot f 75000, opklimmend tot 71ovè¥
5 millioen of hooger.
Voor ziin vier ton krijgt zoo iemand een
gemobiliseerd Nederland, dat op die 6 mil
lioen past.
Bovendien heffing op vermogens van Euro
peanen in Indië en op goederen „in de doo .e
hand."
Het bezwaar is geopperd dat die heffing ka
pitaalvernietiging brengt, waardoor kaïiiiau)
