8Tnnenüand~
vao overal verzoeken tot samenwerking mei
gelijk gezinde vereenigingen wordt verzocht.
Het trof mij dat ook dc leidende leringen in
de Vrouwenbeweging ki het buitenland onze
medewerking zoeken, b.v. het bureau Intern.
Feministe de Renseignements des victim es de
la guerre, gevestigd te Lausanne, wendde
fidh tot ons.
Hartelijk roep ik ook de leidster der Vrou
wenbeweging in Nederland door uw lus-
schenkorast toe ons te steunen en ook gelden
▼oor ons werk ons toe te zenden aan de
adressen der firma's E. C. Engelberls Co.
te Arnhem en W. Laano te Roosendaal.
Nog een terrein waarop ik hulp en steun
traag van de zijde der vrouwen is in onzen
arbeid onder de vluchtelingen, meisjes en
trouwen aan de stations, verfkeerscentra en
iakloozerrtoevluchten in België.
Ik heb daartoe de hartelijke verzekering
,«n medewerking venkregen van de hoogr
üuilsche militaire autoriteiten en verlang
Mets liever dan dit onderdeel van mijn ar
beid over te geven aan vrouwen, die roeping
geld en tijd hebben zich hieraan te wijden
Het is treffend hoe in België uiting wordt
gegeven aan gevoelens van waardeering voor
Nederland.
Nog ontving de heer Van der Veen een
schrijven van den burgemeester van Leuven,
waarvan het laatst gedeelte voor openbaar-
■naking geschikt is om een inzicht te geven
h den toestand aldaar. Dit gedeelte luidt:
„Het niet in brand gestoken gedeelte van
onze stad is bewoonbaar geworden, maar de
levensmiddelen zijn er niet overvloedig, nor
minder d<e kleeren, dekens en beddegoed, dip
Stelselmatig verscheidene keeren beschadigd
zijn. Het aantal onzer werkloozen is ontzet
tend. slechts de molens en de brouwerijen
houden hun personeel.
De ellende in de geheele streek is afschu
welijk en de middelen om den nood te lenigen
(finantieel en anders) zijn belachelijk in ver
gelijking van de uitgebreidheid van de ramp.
Brand of plundering hebben zooveel wo
ningen verwoest, dat wij alleen die perso
nen kunnen aanraden hier terug te komen
die middelen van beslaan hebben. Degenen
die reeds vóór den oorlog in bescheiden po
sitie leefden en wier kleine handel verwoest,
of wier betrekking vervallen is, kunnen hier
slechts de grootste en volkomen ellende vin
den.
Het is onmogelijk om nieuwe werkkrach
ten op te nemen voor de stadsbedrijven. Er
rijn er reeds 3000 die halve weken werken
aan sommige min of meer nuttige openbare
werken en wij moeten er nog velen ontslaan
om te doen plaats maken voor onze onge
lukkige burger gevangenen, die men ons wel
dra van uit Duitschland zal terugzenden
waar men er sedert drie maanden reeds dui
zenden houdt."
Het nieuwe karakter van den
Y s e r-s t r ij d.
De oorlogscorrespondent van de Tijd*, een
Belg, meldt uit Duinkerken:
Hoe de strijd aan den Yser een nieuw ka
rakter aanneemt, beschreef ik reeds. Aan de
zijde van den vijand hebben zich allerlei
troepenverplaatsingen voltrokken. Er zijn op
sommige punten groote strijdkrachten saam-
getrokken, op andere plaatsen evenwel tal
rijks manschappen aan de Yseriinie ontno
men. Ik durf dan ook niet reker beweren,
als confraters van mij deden, dat In België
een groote nieuwe slag op handen is. Het-
gene ik kon bestadigen wiist er meer op, dat
het nieuwe karakter van den strijd juist ge-
legt is in een schijnbaar krachtdadig optre
den der Duitschers, een schijnbaren troepen-
nanvc- terwijl in werkelijkheid regimenten
naar het Oost olijk krijgslooneel zijn gezon
den. Het heftiger optreden der Duitschers
thans, vooral van bun geschut, zou dan juist
tot doel hebben om de verbondenen aangaan
de hun getalsterkte en hun bedoétine te mis
leiden. Krijgskundig beschouwd is immers het
schijnbaar krachtig en hardnekkig optreden
een midi* om eigen zwakte op zeker punt
te verbergen en den vijand te weerhouden
door te breken.
Wat de komende dagen zullen brengen,
weet ik niet, durf ik niet bij benadering gis
sen. Oorlog is nu eenmaal de samentasting
van het onverwachte. Maar dat de nu onmid
dellijk volgende dagen den door collega's ge-
profeteerden grooten slag zullen brengen, ge
loof ik niet. Veeleer zal het artillerieduel, dat
begonnen is Zuidelijk bij Yperen en rond
Nieuwpoort. krachtiger worden doorgezet.
Alles wijst er m. i. naar heen, dat in de ko
mende dagen weer het gesc ut het eerste
woord spreekt en de taak der infanterie op
de tweede plaats komt.
Inmiddels worstelen de Verbondenen ge
staag maar langzaam bier en daar vooruit-
Een loopgraaf, een kasteel, een boschje, een
we een hoeve het zijn aPemaal zoovele
veroveringen van beteekenis in dezen oorlog,
waarin iedere strekkende meter een heel bij
zondere waarde heeft.
Drie gnoote batterijen van den vijand zijn
door het geschutvuur der Verbondenen bui
ten gevecht gesteld. Zoo geeft iedere dag een
klei* 2 winst. Hebben niet Je Diritschers reeds
vor Parijs gestaanen is op deze manier
de manier, die ik door Fransohe soldaten
Her het slakkenoffensief hoorde betitelen
niet heel de vijandelijke linie tot In België
teruggebracht?
Een onderhoud tusschen Keizer
Wilhelm en Koning Albert.
Zeer merkwaardig is in het Fransohe Gecl-
book het verslag van een onderhoud, hetwelk
keizer Wilhelm en koning /.'bert van België
hadden in November 1913. Dit verslag is van
den Franschen gezant Jules Cambon, die op
22 November 1913 naar Parijs het volgende
meklde
„Ik heb van volkomen betrouwbare zij-de
een mededeeling ontvangen over een onder-
aoud tusschen den keizer en den koning der
Belgen, in tegenwoordigheid van den chef
ran den generalen staf, generaal von Moitke,
dat ongeveer veertien dagen geleden plaats
had een onderhoud dat op -koning Albert
diepen indruk moet hebben gemaakt. Ik ben
over dien gewekten indruk volstrekt niet ver
baasd, daar hij overeenkom* met dien welken
ik eenigen tijd geleden kreeg. Dc vijandschap
tegen ons blijkt scherper en de keizer is niet
meer een aanhanger van den vrede. Wie tot
dusver met den keizer sprak, dacht evenals
teder ander, dat Wilhelm II, wiens persoon-
hike invloed in vele kritieke omstandigheden
ten gunste van het behoud van den vrede werd
uitgeoefend, nog diezelfde opvallingen koes
terde. Thans echter schijnt hij volslagen ver
anderd. De Duitschc keizer is met langer de
kampioen van den vrede tegen dc oorlogs-
zu» htige neigingen van zekere Duitsehe par
tijen. Wilhelm II is ertoe gebracht te denken,
dat oorlog met Frankrijk onvermijdelijk is en
dat drie te eeniger tijd zal komen.
De keizer, dat behoeft zeker niet te worden
gezegd, gelooft in de overweldigende meer
derheid van het Duitsehe leger en in zijn ge
waarborgd succes.
„Generaal von Moitke sprak in juist den-
zelfden geest als zijn souverein. Hij verklaar
de ook, dat oorlog noodzakelijk en onvermij
delijk was, maar hij was nog zekerder van
succes. „Want", zoo zeide hij tot den koning
„ditmaal moeien we er een eind aan maken
(ectte fois il faut en finir) en uwe majesteit
kan nauwelijks twijfelen aan de onweerstaan
bare geestdrift die op dien dag het geheele
Duitsehe volk zal meesleepen".
J)e koning der Belgen protesteerde zeggen
de, dat men door aldus de bedoelingen der
Fransohe regeering voor te stellen, dwaalde
en zich liet misleiden omtrent de gevoelens
van de Fransche natie door de betoogingen
van enkele heethoofden of gewetenlooze in»
triganten.
,,De keizer en -de chef van den generalen
staf bleven niettemin bij hun opvatting. Ge
durende dit gesprek scheen de keizer over
werkt en geprikkeld. Nu de jaren ook op Wil
helm n gaan drukken, krijgen de familietra
dities, de reactionnaire gevoelens van het hof.
vooral het ongeduld der soldaten, meer en
meer invloed op zijn geest. Misschien ge
voelt hij een soort jaloezie op de populariteit
van zijn zoon, die de hartstochten der Pan-
Germanen vleit en wellicht ook meent hij. dat
de positie van het Rijk in de wereld niet in
overeenstemming is met zijn macht. Misschien
ook dat het antwoord van Frankrijk op de
laatste vermeerdering van het Duitsehe leger,
die ten doel had de Duitsehe overmacht te
bevestigen, bijdraagt tot de bittere stemming,
want wat men ook moge zeggen, men gevoelt
hier, dat de Duitsohers niet meer kunnen
doen. Men zal willen weten wat achter dit
onderhoud stak. De keizer en de chef van
den staf zullen wel bedoeld hebben, indruk
te maken op den koning der Belgen en hem er
toe te brengen zich niet te verzetten als het
conflict met ons mocht uitbreken. Misschien
ook was het de bedoeling België minder vij
andig te stemmen tegenover zekere beginse
len ten aanzien van den Belgischen Congo.
Mc. deze veronderstelling lijkt nu niet waar
schijnlijk, daar generaal von Moitke aan het
gesprek deelnam'.
Het moreel der
Duitsehe troepen.
Men meldt uit Sluis aan de Tel.:
Niet alleen heerscht thans onder het Bel
gische volk onrust, met het oog op de jongste
maatregelen der Duitschers. ook onder de
Duitschers zeiven, vooral onder de landweer-
soldaten en de landstormers, begint zich thans
eene gejaagdheid te vertoonen, die in het ge
heel niet strookt met het martiale voorkomen
dezer mannen.
Er schijnt thans overal eene keuring plaats
te hebben voor geschikte elementen naar he#
front.
Deze laatste maatregel wel met het oog
daarop. dat er bij de lui niet de minste
animo heerscht, om zich daarheen te begeven,
getuige de vele dienstweigeringen en de even
talrijke wanhoopsdaden, die tegenwoordig
overal geconstateerd worden.
1 Aantal zelfmoorden onder de soldaten
begint schrikbarend toe te nemen en wel het
meest onder diegenen, die vrouw en kinde
ren onverzorgd moesten achterlaten. Zelf zijn
de mannen overtuigd, dat het met de toelage
hun van staatswege, onder de tegenwoordip
heerschende duurte niet mogelijk is „aus
zukommen". Brieven, die ik persoonlijk mochl
inzien, bewijzen zulks klaar en duidelijk.
Te Lonkeren o.a. schoot zich een landweer
man voor den kop. omdat hij van zijne vrouw
het bericht ha-d ontvangen, dat zij zelf en de
kinderen gebrek leden.
Hier in de omgeving staan er ook reeds
meerderen onder scherpe bewaking, omdat
men hun zelfmoordplannen toeschrijft.
Zoo treedt thans onder deze mannen de
wreede ontgoocheling van het bloedige ijzereö
dobbelspel aan den dag.
Hoe geheel anders wordt er nu geoordeeld
wanneer in de verte de kanonnen hunne f*e-
waltige Mclodei" zingen.
Een maand geleden heette het, wanneer
des morgen het geschut losbrandde: „Wir
bringen den Belgiërn die Morgenkaffec."
Ditzelfde sein van de Morgenkaffee brengt
'n deze periode van den strüd evenwel heel
wat anders teweeg dan vroolijk handenwrij-
ven.
„Het front" ls de nachtmerrie geworden
van tallooze militairen.
„Naar het front", dat is de straf, die opge
legd vfordt aan lastige elementen, voor wie
cachot of cel geen afdoend correctiemiddel
meer ls.
Geheimzinnige treinen.
Men meldt uit Leuven d.d. 3 Dcc. aan de
Tel
Dinsdagnamiddag te 6 uur kwamen vier
treinen uit het westen hier aan. Twee daar
van waren samengesteld uit een lange reeks
van dichte wajgons, waarin vermoedelijk
zwaar gewonde soldaten of de lijken van
gesneuvelden. Deze twee treinen werden hier
op een wissel gestoten. Het publiek werd op
een afstand gehouden door een sterke Duit
sehe wacht. Woensdagmorgen was het een
afgrijselijk gezicht. Wij wisten ons door de
wachten heen te dringen toen de hooge
nomes" naar het stadhuis waren. De tree
planken van beide lange treinen waren bijna
alle vol met donkerrood geronnen bloed. De
gro-nd was met bloed gekleurd. De wagons
bleven gesloten. IV geheele omgeving gaf eeD
scherpen bloed-reuk.
De twee eerste treinen werden Dinsdag
avond nog verder naar het oosten vervoerd
,,Dat zijn krijgsgevangenen", zeide ons een
Duilsoh militair, waarmede ik na zes weken
meer vertrouwelijk omgang gekregen had.
omdat hij bij mijn oom in kwartier ligt. Maar
wij, Leuvenaars, gelooven daar niets van.
Voor het krijgsgevangen vervoer kan de Duit
schc overheid nog gerust eenige treinen
schrappen. Dat loopt zoo druk niet.
Generaal von Stutt er'heim
Generaal von Stuttorhcim, ridder der Jo-
hannitcrorde en aanvoerder van een cavale
riebrigade is op het Oostelijk oorlogstooneel
gesneuveld.
Generaal Leman.
Een te Brussel ontvangen brief bevat, naar
wij in dc Tel. lezen, mededcelingen over den
gezondheidstoestand van generaal Leman,
den dapperen verdediger van Luik, op het
oogenblik geïnterneerd in de vesting Maag
denburg.
De generaal is gefheel genezen van de ziek
te. welke veroorzaakt word door de inade
ming der vergiftige gassen op het fort Lon-
oin. Maar de verwonding, welke de generaal
aan den rechtervoet had, maakte het nood
zakelijk, dat in het laatst der vorige maand,
een teen werd afgezet. Op het oogenblik be
vindt de generaal zich in den besten wel
stand.
De gewelddaden der Duitschers
in België.
Uit Brussel wordt aan de Tel. gemeld:
Te Dinant en te Tamines is een onderzoek
ingesteld in zake h.et aantal burgers, die in
deze twee steden gefusilleerd werden op don
23en Augustus 1.1. den dae, waarop het 86e,
108e en 186c Saksische regiment hun intocht
hielden.
Men heeft de lijken der doodgeschoten bur
gers opgegraven en ze een eervolle, waardige
begrafenis op de gemeentelijke -begraafplaats
deelachtig doen worden.
Te Dinant zijn 612 burgers- gefusilleerd o.w.
53 vrouwen en verscheidene meisjes van 7 tot
8 jaar, 400 (burgers werden gevangen geno
men en naar Cassel vervoerd, vanwaar zij
eenige dagen geleden zijn teruggekeerd.
Te Tamines bedraagt liet aantal burgers,
die op het Kerkplein werden gefusilleerd, 517
De Du-itsclicrs beweerden, dat de burgers
op hen geschoten hebben, een feit, dat door
de inwoners der stad ten stevigste wordt ont
kend.
Wj/t hiervan ook zij. de executie heeft
plaats gehad zonder voorafgaand onderzoek
of veroordeeling.
Kamerove.-zicht.
Tweede Kamer.
De aflgemocne beschouwingen over het
ontwerp Men dels werden in de vergade
ring van Vrijdag voontgeaet.
De heer Mend els (s.d.) vervolgt zijne
verdediging. Spr. kan niet toegeven, dat de
tegen hot voorstel ingebrachte juridische be
zwaren gegrond zouden zijn.
De voorzitter stelt voor, indien de be
handeling van het ontwerp Mondeis heden
niet afloopt, ook Maandagmiddag te verga
der em.
De heer Schaper wil liever Dinsdag
weer bijeenkomen.
De voorzitter handhaaft zijn voor
stel, waarover nader zal wonden gestemd.
De heer vanHamel (u.l.) repliceert. Hij
dient een motie in, waarin de Kamer als
hare meening uitspreekt, dat eene aanvul
ling dor ontruimingswet nooddg ls, voor die
gevallen, waarin huurders tengevolge <b*r
buitengewone omsta ndighed en onmachtig
zijn hun huur te betalen en dat onverwijlde
hw&enimg van zuflk eene aanvulling wcnsche-
lijik is.
'De beraadslagingen worden voortgezet.
De minister van justitie, de heer Ort
verklaart, dat de regcering nauwkeurig na
gaat of de steuncomités het woningvraag
stuk voldoende bestrijken en als net noodig
is zeker zal ingrijpen.
De heer Limburg (v-d.) stelde voor een
andere motie en goeft in overweging ven slot
daarvan luidende: Voorts dat spoedig tot
stand kome een regeling van de geldelijke
tegemoetkoming aan personen, ma ooor de
tijdsomstandigheden niet in staat zijn huur
overeenkomst, na te komen.
Art. 1 van het voorstcl-Mendels *crd ver
worpen met 14 togen 37 stemmen. Vóór de
sociaal-democraten, de hoeren Patijn, Vau
Doorn, de Meester, Foch en de voorzitter.
Na verwerping van artikel 1 trok dc hcci
Mendels zijn voorstel in. Over de motie-van
Hamel, aangevuld door mr. Limburg, uitspre
kende de wenschelijkhcifd van geldelijke tege
moetkoming aan onmachtige huurder;, staak
ten de stemmen (26 tegen 26). '«Iicro er zal
later opnieuw gestemd worden
Dinsdagmiddag behandeling van bet lee
ningonlwerp.
Berichten.
De Staatscourant van Zaterdag 5 Decem
ber bevat o.a. de volgende Koninklijke be
sluiten
benoemd tot post- en telegraafdirecteur te
Winterswijk J. J. C. dc Sabloniére van Eel-
den. hoofdcommies der posterijen
benoemd tot technisch assistent bij den Oc-
trooiraad C. C. van Ommeren en mej. C. Pon-
tier, beiden thans lijdelijk.
De opcenten. In zijn memorie
ran antwoord inzake het lecni®g9ontwerp
deelt de minister van financiën nog mede.
dal een voorstel tot vervanging der opcenten
op bedrijfs- en vermogensbelasting door ge
lijk aandeel op de inkomstenbelasting spoe
dig zal volgen.
Er zullen 33 opcenten op de bedriifs- en
vermogenSlKflasting en 20 op do grondbelas
ting en personeelc belasting worden gehe
ven. Voorts 50 op de zegelrechten van bui-
tenlandsche effecten, 10 op do rechten en
boeten van registratie, en gedistilleerd-ac
cijns. En 20 op suiker- en wijnaccijns
Tabaksbelasting. De Bond van
sigarenwinkeliers-vereenigingen heeft zich
gewend tot de Tweede Kamer in verband met
de bedoeling van den minister van financiën
om 's Rijks middelen te versterken door een
belasting op tabak of tabaksfabrikaten.
Adr. wijst er op, dat in de door den minis
ter gevormde commissie van advies geen en
kele sigarenwinkelier zitting heeft, niettegen
staande de urgentie hiervan werd betoogd in
een adres d.d. 24 November jl.
Verzocht wordt, een ontwerp-wet van belas
ting op de tabaksfabrikaten niet aan te nemen,
alvorens de bezwaren tegen zoodanig ontwerp
door de meest belanghebbenden en meest ge
troffenen, de sigarenwinkeliers» lijn kenbaar
gemaakt
Kapitein Duymacr van Twist.
De kapitein der inf. op nonactiriteit L. F.
Duymaer van Twist, lid van de Tweede Ka
mer, is, volgens de ranglijst van officieren aan
de beurt om te worden benoemd tot majoor.
Ia verband hiermede zou hij, naar het N.
v d. D. vernam, gedurende eenigen tijd in
actieven dienst treden, om voor bevordering
tol den hoofdofficiersrang in aanmerking te
worden gebracht.
Volgens het Vad. fs dit ecliler absoluut on
juist
De heer Duymaer van Twist zou, om tot
majoor bevorderd te kunnen worden, nog
eerst een jaar actief als kapitein moeten die
nen en dus reeds Januari jj. naar het leger
hebben moeten teruckeeren. Naar het blad
verneemt, heeft hij -dit toen niet gedaan, et
eigen wenscli prijs .gegeven aan den aan
drang van zijn partijgenooten, die het dis
trict Steenwijk toen niet in gevaar wilden
brengen. De heer Duymaer van Twist kan
dus. gegeven zijn nummer 5 op de ranglijst
voor majoor, niet meer den vereischten tijd
vinden om te dienen, die onmiskenbaar is tot
het verkrijgen van den .hoogeTen rang en zal
dan ook eerlang den dienst verlaten.
■—De lichting 19 15. Van de lich
ting 1915 zullen geen miliciens worden aan
genomen voor de opleiding tot reserve-offi
cier int de militie.
Tegen deveeziekte. Nu in de laat
ste weken mond- en klauwzeer weer in ons
land onder het vee van een twintigtal boerde
rijen is uitgebroken, hoofdzakelijk in het Oos
ten van het land en vrij zeker in rechts!reeks
verband met de epizootic in Duitschland, heeft
de commissaris der Koningin in Gelderland,
naar aanleiding van een brief van den minis
ter van landbouw n ij verb did en handel, de
burgemeesters in die provincie verzocht on
verwijld:
1. belanghebbenden te wijzen op hot gevaar
hetwelk schuilt in het toelaten in hun stallen
van kooplieden, bekenden of familieleden uil
Duitschland en op de verplichtingen, die ar
tikel T3 der wet van 28 Juli 1870 (Staatsblad
no. 131) hun oplegt, onder mededeeling, dat
bij nalatigheid de wet in hare volle gestreng
heid zal worden toegepast:
2. bij elke aangifte den bigenaar met "na
druk te verzoeken zorg te dragen, dat noch
hij, noch een zijner huisgenooten markten of
veestallen bezoeken of met vee van andenen
in aanraking te komen en mede te deden,
dat vergoeding voor bedrijfsschade, veroor
zaakt door de bestrijdingsmaatregelen, zal
worden onthouden, ingeval hij aan dit ver
zoek niet mocht voldoen;
3. den directeuren der eventueel in hun ge
meente gevestigde zuivelfabrieken te verzoe
ken de nevenproducten der bereiding (onder-
melk. karnemelk en wen) niet aan de veehou
ders af te leveren, dan nadat zij tot een tem
peratuur van 80 gr. C. zijn verhit en de kan
nen, waarmed'2 de melk wordt aangevoerd,
niet terug te zenden, dan nadat zij met stoom
of kokend water, zoowel van buiten als van
binnen, zijn ontsmet, met de mededeeling, dal
voor het geval door een niet nakomen van
dit billijk verzoek verspreiding van het mond
en klauwzeer mocht ontstaan, den veehou
ders geen vergoeding van bedrijfsschade, door
de bestrijdingsmaatregelen veroorzaakt, zal
worden verleend.
Nederland en de oorlog.
De vergoeding wegens kost
winnerschap. De minister van oor
log bepaalde, dat aan de betrekkingen van
dienstplichtigen, die builen 1 December cn
2 Januari een extra verlof van 2 dagen ge
noten, zoodat zij in dat tijdvak een verlof
van meer dan 4 achtereenvolgende dagen ge
nieten, ook tijdens bedoelden verlof duur dc
vergoeding wegens kostwinnerschap mogen
ontvangen.
Onze Industrie.
Aan het Persbureau Vaz Dias is het volgende
medegedeeld omtrent den toestand in eenige
onzer industrieën
De moeilijkheden in zake den aniline-
invoer uit Duitschland voor onze textiel
nijverheid. zijn nog niet opgelost. Een belang
rijk grondmateriaal voor aniline is salpeter, dat
in dezen tiid echter heel noodig is voor spring
middelen dynamiet. In de verschillende lon4cn
is een uitvoerverbod van salpeter. Het komt
voor, dat er saloeter uit ons land naar Duitsch
land gaat, en wij in ruil daarvoor aniline terug
omvangen. Ook de aniline-fabrieken te Basel
sukkelen door gebrek aan grondstof. Het ani
line-transport van daar uit gaat over Genua,
een lange weg waardoor de aanvoer hier uiter
aard belemmerd wordt.
Ook de koper-aanvoer voor onze ka
bels ondervindt moeilijkheden. Dm'ischland heeft
een volstrekt uitvoerverbod van koper; Enge
land exporteert slechts kleine porties. Ook
hierbij vindt soms een ruiling plaats. Wij voe
ren dan wat koper u't en kriicen electrische
draad terug. De moeilijkheden blijken wel h'er-
uit. dat er nog geen electrische draad uit Enge
land is voor het vluchteKneenkamp te Nun-
speet en dat wij nog de draad niet hebben voor
de omgeving van Dordrecht, die van de cen
trale dier stad electrische kracht zal krijgen.
Deze draad was einde Juli in Duitschland reeds
gereed.
In ons land zijn kabelfabrieken te Delft en
Amsterdam, die slechts in beperkte mate leve
ren, ook wegens haar gebrek aan rubber, één
der grondstoffen voor de kabelvervaardiging.
Dit rubbergebrek bestaat overigens slechts voor
sommige soorten. De autobandenfabrieken bijv.
werken gewoon door
Ondanks den w o 1 n o o d werken nog ver
scheidene wolgebruikende fabrieken. Indien er
nu wolnood is, zal dat deels veroorzaakt zijn,
doordat vóór het uitvoerverbod een groot quan
tum wol. voornamelijk ondergoed, is uitge
voerd. Nu er geen wol meer is, hebben de
katoen- en confectie-fabrieken
het bijzonder druk.
In de plaats van wol komt katoen-fla
nel. Er is nog katoen genoeg, en ze kan zonder
bezwaar worden uitgevoerd. Wanneer 't te Til
burg met de wol dus wat slapper gaat, Twente
met de katoen werkt des te harder. De wollen
dekens voor de uitdeelingen der steuncomités
d- aijn niet meer te krijgen en worden door
molton-dekens vervangen (twee op elkaar, met
papier er tusschen).
De leem ij verheid heeft gebrek aan
zoolleer in elk geval ia zoolleer thans veel
duurder door den gebrekkigen aanvoer van
exotteche huiden «oornaroelijli uit Zuid- en
Noord-Amerika, via Engeland, dat deze artike
len aanhoudt. Een moeMirkhe!d is ook het uit
voerverbod van mansschoenen. Ook hierbij vindt
wot ruilhandel plaats. B-nnonlandsche huiden
worden uitgevoerd en wij krijgen er wat exoti
sche voor terug.
De blikfabrieken produceeren ontzet
tend veel, door den grooten export van con-
serveblikken. Er is nog blikaanvoer, maar het
is niet gezegd, dat die doorgaat. Duitschland
behoeft enorm veel converseblikken voor levens
middelen-aanvoer naar de legers. Ook andere
emballagefabrieken als kisten- en duigen-
fabrieken en kuiper ij en hebben het
druk.
De sigarenfabrieken hebben bijzon
der veel export naar België en Duitschland. De
uitvoer naar België zal ook veel in verband
hebben gestaan met het feit, dat de Belgische
douanen tijdelijk niet hebben gewdrkt. Deze
meerdere export vergoedt de schede voor het
stopzetten van den uitvoer naar Servië, welks
regie Hollandsche sigaren importeerde. Sedert
Augustus is dit reeds ongehouden. Het mindere
vervoer naar Indic is nog niet hersteld.
In de groote metaal-industrie houdt
de bloei steeds aan De scheepsbomvwerven er
machinefabrieken hebben overvloed van werk
ook al doordot de bnitenlnnd-rhe werven vooi
oorlogswerk geharkt worden. Onze werven, enz
hebben nu voor 5 jaar werk vooruit andere
voor 2 a 3 jaar. De reoarariewerven ziin sl op
gezet, moor de menschen hiervan hebben bij
den nieuwbouw werk gevonden. Het stilliggen
der reparatie-werven wordt veroorzaakt, door
dat er. met name wat Potterdam betreft, r'M
wordt gevaren. Daar he°ft alleen de Holland.
Ameriknlijn het buitengewoon druk. Verschei
dene vreemde schepen ziin gecharterd en steeds
maken ze uit en thuis goede vrachten.
Dicnstkleeding
Spoorwegpersoneel.
De directie der Staatsspoor maakt b.-kend,
dat, vermits zich bij de aanschaffing van wol
len stoffen voor d-ienstklceding wegens de
tegenwoordige tijdsomstandigheden moeilijk
heden beginnen voor te doen, dat personeel
reeds thans met de mogelijkheid dient reke
ning te houden, dat op den duur voorziening
in de normale behoefte niet steeds mogelijk
za4 zijn en dat tijdelijke overschrijding van
den draagtijd of afwijking in kwaliteit kap
voorkomen-
De Amsterdams che winkel
sluiting ter vernietiging voorge
dragen. Gedeputeerde Staten van Noord-
Holland hebben ter kennis van het gemeente
bestuur van Amsterdam doen brengen, dat
zij aan de Kroon ter vernietiging zullen voor
dragen mede in verband met daartegen door
belanghebbenden ingebrachte bezwaren, arti
kel 7 van de gewijzigde winkelsluitings-veror-
deninp speciaal om het bepaalde in sub c van
dat artikel, bepalende, dat Burgemeester en
Wethouders bevoegd zijn een al dan niet voor
waardelijke ontheffing der verbodsbepalingen
te verinnen ten aanzien van een winkel, die
op 15 September 1911 wegens zijn ligging of
den aard van ziin debiet op den verkoop na
he slnitingsnnr was aangewezen.
Gedeputeerden achten deze hemling in
hooge mate onbillük tegenover hen. die n& 15
September 1911 een winkel ziin bpgonnen en
mochtpn aannemen in vrije concurrentie met
de bes**>i"dp z-Ven te Ir» men werkzaam r;!n.
Reizigersverkeer met het
buitenland. De directeur der Staatsspoor
deelt mede, dat geen plaalskaarten meer wor
den uitgegeven naar en via België, uitgezon
derd naar de Belgische grensstations Esschen
enz voor zoover daarheen treinen loopen.
Evenmin worden plaalskaarten afgegeven
naar Basel en plaalskaarten welke uilsluitend
geldig zijn via Basel naar de treinen via
Straatsburg, die, omdat de grens tusschen den
Elzas en Zwitserland geheel voor het verkeer
gesloten is, slechts loopen tot Sierenz, terwijl
de treinen over Karlsruhe slechts loopen tot
Weil-Leopoldshöhe. Het station Sierenz ligt
op een afstan-d van ruim 7. het station Weil-
Leopoldshöhe op ruim 3 KM. van Basel.
Plaatskaarten, mei welke gereisd kan worden
via Friedrichshafen-Schauffhausen of Con-
stanz, worden uitgegeven Een cn ander geldt
ook Yoor inschrijving van bagage, behalve
voor Esschen, naar welk station voorloopig
geen bagage wordt bevracht.
Bagage naar Esschen kan evenwel van den
reiziger voor zijn rekening en risico zonder
inschrijving kosteloos in den bagagewagen
van Roosendaal naar EsscheD worden ver*
Yoerd.
De Piet er ïeyler v. d. Hulst-
erfenis. Men deelt hel volgende mede:
Deze weck is door dc erfgenamen van deze
veelbesproken zaak een door hen in alle vor
men en van alle bewijsstukken voorzien adres
aan de Tweede Kamer gezonden, inhouden dc
een verzoek dat het der Tweede Kamer moge
behagen dcae zaak toch recht te laten weder
varen. Genoemd adres), gesteld in een 12tal
punten, gesteund door 67 bijlagen en bevvijs-
sftutekan, het redit der erfgenamen aandui
dende, heeft door een rondreis van een der
medewerkenden door Nederland, waardoor
hij niet minder dan T015 handleekeningen
verkreeg, den vorm van een petitionnement
aangenomen
Inenting tegen typhus.
Naar aanleiding van het voortkomen var»
eenige gevallen van typhus Ie Gorinohem en
op de omliggende forten, zijn op liet fori
Loevcsteijn, waar een paar honderd man lig'
gen, inentingen tegen do typhus verricht. De
militairen, die zich daaraan onderwerpen
doen dit uit vrijen wil. De inentingen worden
verricht door den officier van gezondhed lr
kl d<r. H. Alders-hoff. De uitkomsten zijn,
volgens het Tijdschrift voor Sociale Hygiëne,
zeer gunstig; de personen, die ingeënt zijn,
hebben daarvan geen last of nadeelige gevol
gen ondervonden. De entstof is bereid in liet
laboratorium ran prof. Spronck te Utrecht.
Verboden uitvoer. Het gerechts
hof te Arnhem heeft uitspraak gedaan in
zake II. L. M„ slager en caféhouder, C. A
S., paardenslager cn R. II. J-, iklinkor, allen
te Winterswijk, in ihooger beroep van een
vonnis der rechtbank te Arnhem, waarbij
eerstgenoemde was veroordeeld tot 4 maan»
den gevangenisstraf, wegens poging lol \ev
boden uitvoer van negen paarden en de beide
anderen waren vrijgesproken.
Het hof veroordeelde met gedevtteijke ver-
nèetijami van het vonnis a duo dc eerste tvvet^