stadsnieuwst
Uit den omtrek.
ferlandsche kust aangespoelde mijnent
Kan de Minister mededeelen, hoeveel mijnen
#edert 1 Augustus op onze kust zijn aangedre
ven?
Zoo ja, kan de Minister dan verder mede
deelen op grond van vaststaande kenteekenen,
fcelke de herkomst dezer mijnen is?
heeft de Minister van Marine, de heer Ram-
honnet, geantwoord:
In het tijdvak van 1 Augustus tot en met 5
pecember zijn op onze kust aangespoeld in
iotaal 83 mijnen.
Blijkens de aan die mijnen aangetroffen ken-
teekenen waren daarvan 70 van Engelsche en
4 van Fransche herkomst, terwijl van één de
herkomst niet was vast te stellen. De 8 overige
fliijnen waren Nederlandsche.
Al deze mijnen waren van desactiveerin-
tichtingen voorzien; slechts enkele mijnen van
huitenlandsche herkomst waren niet onge
vaarlijk geworden.
Bovendien werden in dat tijdvak door ver
schillende tot de Koninklijke Marine behoo-
rende of door haar in gebruik genomen sche
pen en vaartuigen een 20-tal in de nabijheid
van onze kusten in zee drijvende mijnen door
geschut- of geweervuur in den grond gescho
len. Uit den aard der zaak is de herkomst van
deze mijnen niet met zekerheid vastgesteld
kunnen worden.
Nederlandsche Uitgevers-
ho n d. In het hotel De Witte Brug te 's Gra-
venhage is de jaarlijksche algemeene vergade
ring gehouden van den „Nederlandschen Uit
geversbond."
De voorzitter, de heer Wouter Nijhoff
(*s Gravenhage), stipte in eene openingsrede
aan, hetgeen de bond in het afgeloopen vcr-
eenfgingsjaar verrichtte, en gaf eenige be
schouwingen, ook in verband met de tijds
omstandigheden, omtrent hetgeen in de toe
komst zal moeten geschieden, om den bond
meer en meer te ontwikkelen in de richting
van een vakbond.
Als nieuwe leden werden oahgenomen de
heeren P. Brand (Bussum), Joh. C. Brosse
(Rotterdam), dr. L. W. Kramers (Rotterdam),
Jöh. Proost en J. Proost Jr. (Amsterdam).
Ter vervanging van den heer W. Nijhoff.
aan de beurt van aftreding en niet dadelijk
herkiesbaar, werd gekozen de heer N. G. van
Kampen. (Amsterdam), die later door het be
stuur als voorzitter werd aangewezen.
De vergadering herbenoemde den heer W.
«Versluys (Amsterdam) tot penningmeester.
Na de afdoening van aangelegenheden van
huishoudelijken aard, werd des middags door
don heer W. L. Brusse (Rotterdam) eene be
langrijke beschouwing gehouden over hetgeen
de Uitgeversbond als vakbond ^oft te verrich
ten en in welke richting deze zich daartoe
heeft te bewegen.
Aan het einde van de vergadering werd den
beer Nijhoff hulde gebracht, bij monde van
den heer W. J. Schillemans (Zulphe'n), voor
hetgeen hij als bestuurslid en in den laatslen
tijd als voorzitter voor den Nederl. Uitgevers
hond deed.
Kabelkanalisatie Haarlem—
jverschie. In het gebouw van het hoofd
bestuur der Posterijen en Telegrafie werd
heden aanbesteed hot aanleggen van een kabel-
kanalisatie tussohen Haarlem en Overschie.
Laagste Inschrijver was H. R. Rijnevelt te
's Gravenhage, voor 254.440.
Na dertien jaren. Onder de
Bt. Maartensdijk verblijvende Belgische vluch
telingen is gebleken een Nederlander te zijn
vroeger vrijwilliger in ons leger, maar 13
Jaar geleden gedeserteerd en uitgeweken
naar België. Hij is op transport gesteld naar
Beugen op Zoom.
School- en Kerknieuws.
's-G ravenhage. 9 December.
Akte-examens Fransch, M. O., B (ochtend
zitting). Geëxamineerd en toegelaten één
vrouwelijke candidaat, m'ej. M. A. A. Cl er, te
Leiden.
's-G ravenhage, 9 December.
Examen M. O. NederL taal en letterkunde.
Geëx. twee candidates van wie één werd afge
wezen en de andere zich onder het examen
terugtrok.
Examen Delfstof-, Aard-, Plant- en Dierkunde
(K IV). Geëx. twee candidaten. Geslaagd mej.
D. J. Peck te Bussum, en de heer A. Meilink,
te Groningen.
Examen L. O. Wiskunde (art. 86). Geëx. drie
cand. Afgewezen 2. Geslaagd de heer F. J.
Schmidt, te Sittard.
Examen Fransche taal, akte B. (Namiddag-
zitting). Geëx. en toegelaten een vrouwelijke
candidaat, n.l. mej. G. T. L. Wouda, te Gro
ningen.
Alleen voor „G odsverheerlij
le i n g." De kerkeraad der Ned. Herv. Gemeente
le Arnhem heeft, naar de Ned. meldt, het be
sluit genomen voortaan afwijzend te beschikken
op alle aanvragen tot gebruik van de kerkge
bouwen voor zong- en muziekuitvoeringen, ook
al dragerf deze een gewijd karakter of al wor
den zij belegd voor een weldadig doel.
Hieronder zullen niet vallen die samenkom
sten, waarbij de zang van een koor of de orgel
muziek slechts een ondergeschikte plaats in
neemt.
De kerkeraad is van oordeel, dat de kerkge
bouwen alleen dienen tot samenkomst der ge-
gemeente ter Godsverheerlijking.
Provinciale Staten van Utrecht.
Gisteren werd onder voorzitterschap van den
Com misser is der Koningin, mr. F. A. C. graaf
van Lynden van Sandenburg, de winterzitting
van de Provinciale Staten van Utrecht voort
gezet.
In behandeling kwam allereerst het wor
stel tot herziening van het algemeen regle
ment voor de waterschappen in de provincie
Utrecht.
Op voorstel van mr. G. K. van Bolhuis woei'
met* 23 tegen 13 stemmen, besloten art. 2 te
Acbrappen, waarin was vastgelegd de taak
tan de afzonderlijke waterschappen.
Dit besluit werd voornamelijk genomen,
daar men meende, dat ddt artikel te remmend
zou werken op de ontwtfkkefling der water
schappen.
Bij art. 7 bepleit nw. Werker de mogelijk
heid van de verkies baarheid van vrouwen in
waterschapsbesturen. Nu reeds hetCen de
wouwen wel het kiesrecht.
Mr. van Zijst sluit zich hierbij aan Baron
van Ittersum, lid van Gedeputeerde Staten,
bestrijdt de wenschelijkhedd om vrouwen ver
kiesbaar te stellen, daar zij, volgens spr..
minder geschikt zijn dan mannen om bij nacht
en ontij te moeten optreden, om maatregelen
te nemen bijv. bij doorbraak van dijken, enz.
A.rt. 7 werd tenslotte ongewijzigd goedge
keurd.
Na de pauze werden zeer uitvoerige be
sprekingen gevoerd omtrent bet te verlcenen
stemrecht. Ten slotte werd het voorstel van
Gedeputeerde Staten om het stemrecht op de
oude wijze te laten Wijven bestaan, aangeno
men zonder hoofdelijke stemming.
Bij art. 63 werd met 16 tegen 12 stemmen
een amendement van de minderheid der com
missie aangenomen, om de vrouw ook tot het
penningmeesterschap van de waterschappen
toe te laten.
Na nog eenige besprekingen werd de zitting
verdaagd tot Woensdag 16 December a.s.
Onder voorzitterschap -van den heer K.
J. A. G. baron Oollot id'Escury uit KLooster-
zajvdt, hield de Al gem. NederL Zuitvelbond
in het „Ha-agsche Koffiehuis" te Utrecht,
gisteren een algemeene vepgy dering.
De voorzitter wees in zijm openingswoord
op de oo-rlogscrisis. welike zich ook deed ge
voelen in het zuivelbedrijf, en bracht Jnulde
aan de Regeering voor de krachtige wijze,
waaor» deze is opgetreden. Ook huldigde de
voorzitter den secretaris, den heer Rcitsma
uit Den Haag, voor de energieke wijze, waar
op deze de belangen van den Bond behartigd
had.
Tot buitengewone lieden traden toe dc hee
ren A. J. Looxma van Wekforen baron Ren-
gers te Amersfoort en W. A. ran As, adspi-
rant-Rijkslandbouwleeraar te Utrecht.
De secretaris bracht een zeer uitvoerig
verslag uit, waarin mededeelmgen werder
gedaan omtrent dien stand van zaken en de
genomen maatregelen tijdens en na dc uit
vaardiging dei* mobilisatie. Tal van ernstige
moeilijkheden deden zich voor, wc 11cc dc
Bond op zoo goed mogelijke wijze heeft
trachten op le lossen en waarbij hij ia vele
gevallen ook is geslaagd.
Vervolgens werd overgegaan tot de verkie
zing van twee bestuursleden, t. w. één in de
vacature, ontslaan door de benoeming van
den heer F E. Posthumta. lot minister Nan
Landbouw, Nijverheid en Handel en wegens
de periodieke aftreding van den heer Tj
Ku penis te Leeuwarden.
De voorzitter sprak zijn blijdschap over de
benoeming van den heer Posthuma tot mi
nister uit.
Detheer Posthuma is medeoprichter van den
F. N. Z. en tevens genuinucn tijd lid van het
hoofdbestuur geweest. Derhalve moet de
Bond zioh wel zeer verheugen over deze
hooge benoeming. Te meer stemt dit lot blijd
schap, omdat de heer Posthuma de eerste
minister is, die zelf uit landbouwkringen ge
komen is. Onnoodif? is het daarom, om de
belangen van den Bond bij den nieuwen mi
nister aan Ue bevelen. (Daverend applaus.)
In plaats van den heer Posthuma werd de
heer B. v. d. Burg van Wageningen, tot lid
van het hoofdbestuur gekozen. De heer v. d.
Burg verklaarde de benoeming aan te nemen.
De heer Tj. Kuperus van Leeuwarden werd
tot lid van het hoofdbestuur herkozen, die
zilch bereid verklaarde eveneens de herbe
noeming te aanvaarden.
Als lid van d'e financieele commissie werd
de Noord-Brabantsche Bond aangewezen.
Mot algemeene stemmen werd besloten bet
personeel van het secretariaat van den Bond
uit te breiden met een Nederlandsch bouw
kundige op een aanvangssalaris van 1500.
In de toelichting van zijn voorstel zegt het
hoofdbestuur, dat in deze .periode van crisis
het werk van den secretaris overstelpend
drulk was. Het dagel. bestuur heeft een tijde
lijke werkkracht moeten aanstellen, n.l. den
heer A. Roebroek, Nederl. Landbouwkundige.
Het doel is zijn tijdelijke aanstelling te be
stendigen, aanvankelijk met éón jaar.
De begrooting werd met algemeene stem
men goedgekeurd en vastgesteld in ontvang
stenen uitgaven met een bed/rag van 21,500
Aangenomen weid de begrooting vam het
Technisch bureau voor 1915 met een cijfer
in ontvangsten en uitgaven van ƒ8300.
Bij dc rondvraag vroegen cnkole afgevaar
digden inlichtingen ovor den uitvoer van bo
ter in verband met de consenten, maximum
prijzen enz., welke door den secretaris wer
den beantwoord.
De vergadering werd daarna gestfo*e*>.
Uitbreiding gasfabriek.
De heer A. R. Veenstra, Secretaris van dc
Commissie van bijstand in het beheer der ge
meentebedrijven voegt nog aan de rapporten
toe
„De Directeur der bedrijven heeft in zijn rap
port van 5 November j.l., waaraan voorafging
zrjn voorloopig rapport van 2 Juli t.v., de nood
zakelijkheid aangetoond van de uitbreiding an
het gasbedrijf.
Uit den aard der zaak beschouwt hij het vraag
stuk der uitbreiding enkel uit een technisch
standpunt. Bij de behandeling van de aangele
genheid zal ook hierop het meest moeten wor
den gelet
De Gemeente heeft het bedrijf eenmaal tot
zich getrokken en dient nu ook te zorgen, dat
het in staat is en blijft, aan de behoeften, die
worden gesteld, te voldoen.
Men mag de ontwikkeling van de Gemeente,
die vanzelf gepaard gaat met uitbreiding van
het bedrijf, toch niet tegenhouden, omdat het
bedrijf kapitaal behoeftmen mag vele inwo
ners het voorrecht van gasgebruik toch niet ont
houden, omdat daardoor de kans wordt gebo
ren, dat de Gemeente haar winstcijfer zal zien
dalen. Beschouwt men nu de zaak enkel van uit
het oogpunt van de noodzakelijkhe:d, dan is zij
zeer eenvoudig de uitbreiding is noodig
De zaak heeft echter ook haar financieele
zijde, die, naar het mij schijnt, weer verschil
lend kan worden bekeken.
Let men enkel op het bedrijf zelf, op de win
sten die zijn behaald, dan is ook deze zijde van
het vraagstuk spoedig opgelost. Op een kapi
taal van rond vier ton bedraagt de zuivere winst
f 80.000 of 20 Ct.
Zich plaatsende op een zuiver commercieel
standpunt, levert de uitbreiding dus geen be
zwaar op. En ook dit goed te doen uitkomen,
is van belang. De vrees is niet uitgesloten, dat
bij de beoordeeling van de vraag, of er al dan
niet zal worden uitgebreid, beschouwingen zul
len worden grfeterd- waarbij de Gemeent*~ex-
loftatfe het hard te verduren zal hebben. Daar-
ij wordt dan veelal op de dubbele positie van
het bedrijf niet gelet.
De tweede kant van de financieele vraag wordt
beheerscht door het feit, dot de Gemeente winst
ontvangt ten behoeve van haren gewonen dienst.
Het wil mij voorkomen, dat deze kwestie een
noodzakelijk geachte uitbreiding niet mag te
genhouden. Al plaatst men zich op het m. i.
juiste standpunt, dat winst mag worden behaald,
zulks mag niet verhinderen, het bedrijf zijn na
tuurlijken groei te gunnen.
Volgens het schattingsropport, dat bij de Be
grooting is gevoegd geworden, bedroeg de
waarde der Gasfabriek (zonder grond)
336.190.44i en bedroeg de aanschaffingswaar
de 663,449.444, een vermindering alzoo van
287.259 of gelijk aan eene jaarlijksche af
schrijving van ongeveer 3 pCt.
De uitkomsten der schatting hebben aange
toond, dat de afschrijving, die in de verloopen
13 jaar heeft plaats gevonden, voldoende is ge
weest.
Trouwens ook in Van Everdingen „De fa-
brieksboekhouding" wordt eene afschrijving, ge
middeld in dertig jaar, voldoende geacht voor
een gasbedrijf. En voorzoover bekend, wordt
over 't algemeen dit cijfer ook aangehouden.
Desgelijks te handelen bij het nieuwe kapi
taal is dus wel geoorloofd.
Volgens de berekening van den Directeur zal
noodig zijn
voor de Gasfabriek ƒ260 500; voor de Wa
terleiding 95,000voor de Electriciteitswer-
ken 'f 20.000.
Mij schijnt het niet noodig, in breede be
schouwingen te treden over de laatste twee be
dragen beide bedrijven zijn nog zoo jongde
kapitnalvoorziening is meer te beschouwen als
tweede oprichting.
Met de Gasfabriek staat het anders. Wordt
daarvoor nu 8 pCt. geraamd (5 pCt. rente en
3 pCt. afschrijving) kan komt men tot een uit
gaaf van rond 20 810.
Voor de beantwoording van de vraag, of dit
bedrag zal kunnen worden gedekt heb ik mij de
volgende vragen gesteld;
wat leert de ontwikkeling van hel bedrijf?
wat doet de toekomst verwachten?
hoe is de verhouding tusschen het bedrijf en
de Gemeente P
Ter beantwoording van de eerste vraag ont
wierp ik biigaanden staat.
Deze cijfers toonen zulk een verward beeld,
dat daaruit geen conclusie kan worden getrok
ken.
Dit verdient wel de aandacht, omdat in elk
particulier bedriif de resultaten, daarmede be
haald, als waardemeter dienst doen bij nieuwe
kopi taaivoorzieningen.
De toekomst kan evenirrn in beeld worden ge
bracht men kan haar slechts schetsen. Hier
voor is wel eenige aanwijzing in de mededee-
ling van den Directeur, dat het bedrijf op het
punt staat, over te gaan van klein- naar groot
bedrijf. Nu is het een bekend feit, dat het gas
bedrijf, gelijk menig ander, zeer voordeelig
werkt, indien de maximum-productie is gena
derd.
De gunstige winstcijfers wijzen daar ook wel
op. Maar nu het bedrijf een andere phase staat
in te gaan, mag dus niet worden verwacht, dat
een meerdere productie relatief het winstcijfer
zal doen stijgen integendeel meen ik, dat moet
worden verwacht, dat het winstcijfer eeniger-
mate zal worden gedrukt door de hoogere ex-
ploitatte-kosten. Na enkele jaren, als wanneer
de minimum-productie der groote installatie zal
zijn overschreden, zal ook weer een gunstiger
winstverhouding intreden.
De derde vraag schijnt mij op dit oogenblik
de meest belangrijke.
Volgens de thans geldende verordening moet
aan de Gemeente een vast bedrag van 55.000
worden uitgekeerd, phis de helft van de over-
w'nst.
Dit en 't vorig jaar werd 60 000 uitgekeerd.
Bij de vraag hoeveel die uitkeering moet be
dragen, d'ent te worden gelet op twee factoren
de reserve, en de verhouding van het cijfer der
uitkeering tot dat, hetwelk de belasting opbrengt.
Deze laatste wordt volgens de Begrooting, ge
schat op 125.000. De verhouding is dus onge
veer 1 2. Een goed, gezond financieel beheer
stelt m. i. den eisch, deze verhouding niet on
gunstiger te maken. d. w. z. dat de winstuït-
keering niet mag worden verhoogdalthans
niet, zoolang niet de maximum-reserve, thans
nog gesteld op twee ton, is berekt. Immers, het
gevaar, dat de fabriek, door welke oorzaken
dan ook, oo eenmaal niet meer in staat zal
zijn, de volle iritVeering te kunnen doen, moet
worden erkend. En zoolang n;et de maximum
reserve aanwezig is, die zonder bezwaar dit ge
vaar kon weerstaan, is het niet verstand:g, den
financieelen band tusschen bedrijf en Gemeente
nauwer aan te halenhet tegendeel zou meer
aanbeveling verdienen.
Het laatste winstcijfer bedroeg rond 81.000.
De voorafgaande jaren waren wel iet9 minder
voordeelig, maar niet vergeten mag worden, dat
deze onder den druk stonden van de dure kolen-
prijzen, tengevolge van de staking, toenmaals in
Engeland.
Wanneer wordt aangenomen, eenerzijds, dat
het niet wenscheliik is, dat de financieele band
tusschen het bedrijf en de Gemeente, in verhou
ding tot de opbrengst der Inkomstenbelasting,
nauwer wordt oangehaald, en anderzijds dat het
bij het grootbedrijf mogelijk zal zijn, in de eerste
jaren het tegenwoordig winstcijfer te blijven be
houden, dan volgt daaruit, dat een bedrag van
rond f 20.000 steeds aanwezig is, die thans geen
bepaalde bestemming heeft.
Wederom doen zich twee vragen voor, en wel
deze
zal dit cijfer behouden blijven?
mag dit surplus geheel worden aangewend tot
delging van meerdere rente en aflossing
Uit het feit, dat de Directeur uitbreiding nood
zakelijk acht mag de conclusie worden getrok
ken, dat, bij uitbreiding, de minimum-belasting,
die voor een rendabel bedrijf noodig is, direct,
althans zeer spoedig, zal worden bereikt. Daar
enboven weten we, dat de Gemeente het in
eigen hand heeft, de gasafname niet onbelang
rijk te doen stijgen, n.L door buizen te leggen
in door de Gemeente over te nemen wegen.
Deze factoren bieden m. i. voldoenden grond
om het vertrouwen uit te spreken, dat de winst
cijfers niet zullen dalen, enkel door het feit(
dot de fabriek wordt uitgebreid.
De 20.000 zouden dus disponibel zijn. Maar
m. i. mogen deze in geen geval geheel worden
aangewend tot dekking van nieuwe lasten.
De werkelijke reserve bedraagt thans nog geen
50.000 en deze zou, wilde ze behoorlijk in ver
houding tot het kapitaal staan, driemaal zoo
groot zijn. Nu het kapitaal een zóó sterke uit
breiding tegemoet gaat, dient er dus ook naar
te worden gestreefd en met kracht dat de
reserve wordt vergroot
In dit jaar is de versterking 5000 en dit be
drag moet minstens worden behouden.
Er blijft dan nog ongeveer 15.000 over, ter
wijl de nieuwe lasten ongeveer ƒ21.000 zullen
bedragen, of ongeveer 6000 meer.
Waar nu een opwaartsche beweging valt te
constateeren in de welvaart der Gemeente, en
voegt m n daarbij een weinig vertrouwen in de
toekomt onzer Gemeente, waarvoor toch fac
toren ge loeg zijn aan te wijzen, dan wil het mij
voorkomen, dat dit verschil geen bezwaar be
hoeft te zijn. Integendeel meen ik dat een aan
wijsbare dekking van ongeveer 3 der nieuwe
lasten, voldoende basis oplevert om met over
tuiging het voorstel van den Directeur te aan
vaarden.
Op nog een factor moet de aandacht worden
gevestigdde tijdsomstandigheden.
Deze op zich zelf behoeven geen hinderpaal
te zijn om rustig aan de ontwikkeling van het
bedrijf door te werken maar zij veroorzaken,
althans voor het oogenblik, dat de rentevoet
hoog is.
Is nu de uitvoering urgent, iets dat de Direc
teur alleen moet beoordeelen, dan mag deze
omstand:gheid die uitvoering niet tegenhouden.
Maar mij schijnt het dan volkomen geoorloofd,
de hoogere rente van de tijdeliik aan te gane
leening niet te doen drukken allereerst op het
bedrijf. Dan zoude het m.i. verstandig zijn, het
kapitaal met een enkele duizend gulden te ver-
hoogen om daaruit de extra-rente te bestrijden
en zoodoende over enkele jaren om te slaan.
Ten slotte merk ik nog op;, dat niet is onder
zocht in hoeverre het misschien mogelijk zal
zijn enkele gedeelten buisleiding direct niet uit
te voeren, maar daarmede even te wachten, zon
der aan het groote plan schade te doen. Dit zal
waarschijnlijk van de omstandigheid afhangen.
Amersfoortsche
Handelsschool
In het verslag van de Comm. van Rappor
teurs der efdeelingen van Prov. Stoten lezen
wij aangaande het verzoek van de „Vereeniging
Handelsschool voor Amersfoort" e o. om ver
hooging van het provinciaal subsidie
Enkele leden dringen aan op het toestaan der
aangevraagde subsid'everhooging.
Sommigen hunner doen nadere mededeelingen
over den financieelen toestand der school, o.a.
dat de aanvragen om subsidie aan andere pro
vincies niet tijdig genoeg zijn kunnen worden
gedaan en daarom nu voor dit jaar aan onze
Provincie eene verhooging van subsidie moest
worden gevraagd. Nu reeds is er een tekort,
als gevolg der omstandighedendit zal bij den
aanvang van 1915 denkelijk 500 bedragen.
Deze leden kunnen de argumenteering van
Gedeputeerde Staten niet deelen noch het door
hen in dezen ingenomen standpunt innemen.
Immers is het aantal leerlingen van buiten de
Provincie niet van dien aard, dat gezegd kan
worden, dat zij de splitsing der klassen hebben
noodig gemaakt.
Ook gevoelen zij weinig voor het te veel vast
houden aan de eenmaal genoemde 10 van
het totaal bedrag der uitgaven. Immers ontvangt
bijvoorbeeld de Utrechtsche Ambachtsschool
25 van het Rijkssubsidie aan subsidie der
Provincie, en 11 h 12 van het totaal bedrag
harer uitgaven. Deze maatstaf ook hier aange
legd zou het subsidie juist ongeveer op het nu
aangevraagd bedrag brengen.
Van andere zijde wordt hiertegenover opge
merkt dat de vergelijking met het subsidie aan
de Utrechtsche Ambachtsschool te verleenen,
niet opgaat. Daar golden omstandigheden, welke
zich plotseling hebben voorgedaan, en waar de
Provincie mede in moet helpen voorzien om
het voortbestaan der school te verzekeren.
Het geraamd tekort der onderhavige Handels
school te Amersfoort wordt aan die zijde niet
op 500, doch slechts op 130 berekend, en
het is toch wel aan te nemen, dat de Vereeni
ging wel zelve in dat tekort zal kunnen voor
zien, terwijl de school met of zonder die ldeine
som toch n>eat staat of valt. Men lette ook op
den steun die zij van andere gemeenten, n l. van
Baarn en nu ook van Ze*"st, ontvangthet onbe
lemmerd voortbestaan der school is derhalve
vrij wel verzekerd.
Nog valt op het volgende de nadruk te leg
gen. Het Rijk geeft in de huidige moeïelijke
tijdsomstandigheden het voorbeeld, om ook in
de provinciale huishouding eene gepaste zui
nigheid te betrachten. En wanneer men nu zegt,
dat de school in kwestie het aangevraagde geld
bepaald behoeft, dan dient gevraagd, of de Pro
vincie daarvoor aansprakelijk moet zijn.
De provinciale inkomsten, welke voor onge
veer de helft uit opcenten op de personeele be
lasting bestaan, zullen eene belangrijke daling
ondergaanvermoedelijk zal deze 15 d. i.
15 000 bedragen. Groote zuinigheid is dus
nood;g en van verhooging der opcenten kan
geen sprake zijn.
Eenige leden sluiten zich aan bij dit betoog,
dat de Provincie de zuinigheid betrachten moet
een hunner vreest zeer voor een tekort op den
dienst van 1915 en geeft daarom zijne instem
ming te kennen met het door Gedeputeerde
Staten gedaan voorstel.
Een ander lid prijst de door Gedeputeerde
Staten voorgestane zuinigheid, maar acht de
verleening van het aangevraagd verhoogd sub*
sidie, juist omdat de school ook lijdt door de
moeïelijke tijden, toch hoogst gewenscht Laat
de Provincie die verhooging voor één jaar toe
staan, en zoodoende der Vereeniging de gele
genheid geven inmiddels uit te zien naar en
pogingen aan te wenden tot het verkrijgen van
subsidie van andere provincies- Laat men niet
wachten, totdat de financieele nood zóó hoog
geklommen is, dat het subsidie bepaald noodig
wordt, om den ondergang der school te ver
hoeden.
Door een der leden wordt de opmerking ge
maakt ,dat in de voorbereidende klassen, hoe
wel zij bezwaarlijk gemist kunnen worden,
eigenlijk geen onderwijs in een of ander han
delsvak wordt gegeven, dus dat het daar ge
geven onderwijs niet diende te worden gerekend
tot het door de Provincie gesubsidieerde. Een
ander lid weerlegt deze opmerking door er aan
te herinneren, dat de leerlingen, welke op de
school worden toegelaten, noodzakelijk op een
gelijk peil van kennis moeten worden gebracht,
hetwelk zij uiteraard niet bezitten, om met
vrucht het te geven handelsonderwijs te kunnen
volgen. Ook die voorbereidende klassen dienen
dus wel degelijk mede van het provinciaal sub
sidie te profiteeren.
Nog wordt er van andere zijde aan herinnerd,
dat eene hernieuwde aanvrage om subsidie, en
don voor 1916, vrij zeker ook in de a. s. Zomer-
zitting aan de orde zal komen.
De Commissie van Rapporteurs heeft de eer
Uwe Vergadering voor te stellen te besluiten
overeenkomstig het voorstel van Gedeputeerde
Staten.
En naar aanleiding van het Adres van Ke^
Bestuur der Vereeniging Amersfoortsche In
dustrie- en Huishoudschool te Amersfoort om
verhooging van het provinciaal subsidie
In een der afdcelingcn zoude een lid c sub*
sidie voorwaardelijk toegestaan willen zien. Een
ander lid stelde de vraag, of indien het Rijk»*
subsidie achterwege blijft, de plannen van het
Bestuur toch uitgevoerd zullen worden.
De Commissie van Rapporteurs is van mee
ning, dat al zoude door het Rijk alsnog subsidie
worden verleend, om dezelfde redenen als mede-i
gedeeld onder No. 13 geen hooger subsidie kan
worden toegestaan en heeft derhalve de eer
Uwe Vergadering voor te stellen te besluiten
overeenkomstig het voorstel van Gedeputeerde
Staten.
Roode Kruis-oefoning.
De militair-geneeskundige dienst «der Hu
divisie hield heden, in samenwerking met da
transport-colonne van het Roode Kruis ta
Amersfbort een uitgebreide en welgeslaagde!
oefening.
Het gevecht werd verondersteld in den
vroegen morgen te zijn geleverd, op de Bjn
Lunteren-Scherpenzeel -door troepen uit Eda
De bulpvorbandplaats word dngegiolit
de Iboeve „Groot-Daatselaar'', en stond- ouderf
bevel van den offic. van gezondheid le klasst
Gaiinck, bijgestaan door de Edesche ba lal*
jonsdofktoren, terwijl de hootdverbandplaat#
werd opgeslagen te AohleveM, onder lei din
van den offic. van gezondheid lo kiau»
Dinger.
De dRrisicarts Koster leidde de gehod®
oefening. Omstreeks half tien kwamen d«
«ïerste gewonden aan te Aohteveld, en heil
bedrijf was reeds in vollen gang, toen. Z. K\
H. de Prins der Nederlanden van zijne b*>
langstelling Wijk gaf en tegen tcin uur arri
veerde, na eerst de hulpverbandplaate te
hebben bezocht.
Eerst werd een bezoek gebracht aan de af'
dteling .aankomst en sorteering", waar dd
aankomende gewonden werden geschift in
öiairscih/vaardige, onvervoerbare, voor direct
vervoer geschikte, in aanmerking komende
voor operatie, voor and«er verband enz. (offic.
van gezondheid Pluim), vervolgens werd de
afdeeling „verhand en oparatie" bezichtigd
in de drie schoollokalen (offic. v. gezondheid
Muller en Loth), waar het aanloggen van een
gevcnsteld gipsverband werd gedeinonstreerdi
Daarna werd de oanline bezocht, dde geurige
bouillon en koffie aan de gewonden verschaf
te, ingericht in een tent op de speelplaats, en
de afdeeling „.vervoer" (ofPic. v. gezondheid
Roodnat) op het kerkpleintje.
Van hier begon de dienst van dc Amers
foortsche trans port colonne in aan wier hoofd
dl*. Jorissen stond en de Prins bezichtigde
met voldoening de verschillende voertuigen,
praclisch ingericht voor gewond en-vorvoeh,
die een vijftigtal zwaarder '"ekwetsten naar
het evacuatie-station. Barnovekl moesten over
brengen, waar alles voor ontvangst en trans
port per trein naar elders gereed was.
Ook te Rarneveld wenden de loodsen, waan
voorloopig de gewonden moesten wachten en
waar vriendelijke Roode-Kruis dames, velen
ln verplecgstere-costuum, soep uit deeldfcn,
en de wagons, door den Prins vol belang»
stelling geinspecteerd
In het gevolg van, den Prins bevonden zlcüi
de generaals Tcmiiet en Koolemians Beijmen,
de adjudaini jhr. Backer en vele anderfem.
De minister van Oorlog inhei
in ter neeringskamp.
Z. Ex. de minister van oorlog lx*
rodht gisteren de Lnternteeringskampen bij
Zeist. Reeds om 10 uur arriveerde de mindate*
in het oemsrte kamp, waar hij gedurende den
geheelen morgen met generaal Knel vertoefd©,
Na de lunch, welke door gen. Knel ten huizd
van den heer D. Gerritsen gébruikt werd,
bracht de minister een bezoek aan den bur go-
meester van Amersfoort en keerde daarnw
weer terug naar het kamp.
De minister hdeld conferenties mtet den
kampcommandant en ofdeelmgs-comman-
dlant, en wijdde zijh bijzondere aaimdfaoht aan
de barakken, de keukens, de hihMotheek, dc
zalen voor bezoek enz.
Bij het vertrek wenschte de minis
ter den dirigeerenden officier kracht toe bij
de vervulling wan zign zware taak, en be
tuigde zijn hooge tevredenheid over dien toe
stand, waarin hij de kamp had gevonden.
De minister was vergezeld raai zijn adju-
•damt en ran den genenailen chef ran hei
wapen dier genie.
Om 4 uur vertrok de minister <per auto naar
Amersfoort, om vandaar uüt heden Hordei*
wajjk te bezoeken
N. B. Met beslistheid kaïn worden tegen*
gesproken dat na de troebelen te Soestep»
berg de Belgische gezant het kamp zomheb
ben bezocht.
Personalia
De heer J. P. van Buyi*ien
Amsterdam voor het examen vrije- «nAf*-
oefeningen gymnastiek.
Gemobiseerdl.
De Nieuwe Nederl. Tooneeivereer". a*,
B. Dehnonte, geeft Zondagavond im
een opvoering van het nieuwste müitwk?
kluchtspel „Gemobiliseerd1", een oiltenartf
sentst stuk, dot overal buitengewoon suc<r\>
heeft.
Zangkoor.
Indertijd deelden wij mede, dat de tóïig^
vereenigingen De blauwe Vaan en Het Dagemf
de Liiaht ontbonden waren en dal de ïedefli
een nieuwe zongvereeriging hadden opgerich^
D(oor) 0(nthouding) V(ereenigd). Thans verf
nemen wij, dat tot directeur van D. (X S« M
benoemd de heer P. Kortland* alhier*
SI uitzegels.
Benige dames uit Doorn hebben noar
Werp en leekening van WiKy Sluiter een sluit}
zegel doen vervaardigen, welke ten bate vatf
het Nationale Steuncomité over geheel Nederig
land zal warden verkocht
