KINNEN LAN D."
Verspreide Berichten.
feiekt misdrijven. Wij verkondigen eveneens
Onzen wil om hek openbaar onderwijs le ont-
wikkelen, het land op den weg van den zede-
jjken en stoffelljken vooruitgang te brengen
en tedndedljk alle maatregelen te nemen, die
ftan alle bewoners van Egypte en Soedan vei
ligheid en ge hik kunnen waarborgen.
Egyptenaren en Soedaneezen! Mijne lieve
Jrfndêren! De gelegenheid is gunstig, laat ons
baar gebruiken! "Uw wachtwoord moet de be
vrijding van Egypte en de eerbied voor de
personen en den eigendom van vreemdelin
gen zijn. Wij hebben als vijand slechts het
bezettingsleger en allerr, die het hulp en bij-
Stand verleenen. Moge de Allerhoogste onze
Pp recht, gerechtigheid en vrijheid steunende
tonschen bevredigen."
De oorlog.
Berlijn. 22 Dec. (W. B.) Bericht van het
opperste legerbestuur uit het groote hoofd
kwartier van heden voormiddag
Bij Nieuwpoort en in de streek van Yperen
fceerschte over 't algemeen rust.
Om de den 20en verloren stellingen te Saint-
flubc-rt en Givenchy terug te krijgen, deden de
door Fransche territorialen versterkte Engel-
schrn gisteren en heden nacht wanhopige aan
vallen. die werden afgewezen In de streek
van Ricbebourg gelukte het hun. in hunne
oude stellingen weder voet te vatten.
De aanvallen van gisteren der Franschen
in de streek van Albert, ten noordoosten van
Compiègne, en bij Gouan en Perthes werden
onder zware verliezen voor lien afgeslagen.
In het westelijke deel van de Argonne na
men wij eenigc loopgraven. In de oostelijke
Argonne, noordwestelijk en noordelijk van
Verdun, werden de Fransche aanvallen, ge
deeltelijk onder de zwaarste verliezen voor
hen gemakkelijk afgewezen-
Wij hebben tot onzen sm.Tt eer na de
(bekendmaking gisteren van de legerorder
van den Franschen en-era al Joffre van 27
December 1914 gemerkt, dat -arop deze
noot voorkwam: ,,Het bevel van Ik avond
moet aan alle troepen bekend aahl wor
den en ..moet worden verhinderd, dal het
In de ners komt."
P a r ij s, 2 2 Dcc. (R.) Namiddagcommu'
niqué.
Ook heden hebben wii meer of minder be
langrijke vorderingen gemaakt op verschei
dene punten tusschen de Lys en de Vogeezen
Rondom Souain hebben hevige bajonetgeveeh-
len plaats gehad. Wij zijn niet op merkbare
wijze vooruitgekomen in Lette, Perthes en
Les Hurlus, drie Duitsche werken die een
Icopgraver.front van aoOO Meter hebben.
In het bosch ten noorden van Malancourt,
tusschen de Argonne en de Maas, slaagden
onze troepen er in door het ijzerdraad-
net heen te komen en zv- meester te maken
van de Duitsche loopgraven, waar zij zicb ge
handhaafd hebben.
Op den rechteroever van de Maas verloren
wij in het bosch van Conseövoye het den 20en
door ons gewonnen terrein. Late* heroverden
wij dat weer na een levendig gevecht.
Avondcommuniqué
Ten noorden van Puiaakine en ten zuiden
ran Noyon verrichl'te de vijand gisteravond
hevige tegenaanvallen, die allen werden te
ruggeslagen.
Ten zuiden van Varennes hebben wij gister
avond post gevat in Boureuilles. Onze aanval
len duren heden voort. Het schijnt, dat wij
vorderingen hebben gemaakt in Boureuilles en
ten westen van Vanquois.
Van de rest van hth front ia verder niets
te berichten.
Frankfort a/d. Main, 22 Dec. De
Frankf. Ztg. deelt de volgende legerorder
mede, die de opperbevelhebber van het zesde
leger onder dagteekening van 8 December
heeft uitgevaardigd:
Sedert eene reeks van weken bevindt het
eerste Beiersche reservekorps zich in een lang
hamen, maar onafgebroken voortgaanden aan
val oi) de sterke stellingen van den tegenstan
der ten oosten en noordoosten van Atrecht.
Loopgraaf op loopgraaf werd den vijand ont
nomen, alle tegenaanvallen onder de zwaarste
verliezen voor den vijand afgeslagen, honder
den gevangenen gemaakt. Dit alles is geschied
onder het zwaarste artillerievuur van den
vijand, waartegen tot dusver onmogelijk eene
gelijke kracht ovcrgestcld kon worden. Vol
gens de hier aanwezige berichten heeft het
optreden van dit legerkorps op den vijand
£en sterken indruk gemaakt. Ik spreek het
legerkorps voor zijn opofferenden arbeid
mijne onvoorwaardelijke waardeering uit en
zou zijne verrichtingen aan alle dcelen van
het leger als voorbeeld voor dc komende tij
den willen aanbevelen.
Ruppreehl. kroonprins van Beieren.
B e r 1 ij n, 2 2 Dec. (W B.j Bericht van het
opperste legerbestuur uit het groote hoofd
kwartier van heden voormiddag.
De toestand in Oost en West-Pruisen is on
veranderd.
In Polen staan onze troepen in hevigen
si rijd om de Bzoera- en. Rawka-overgangen.
Op vele plaatsen is de overgan^ reeds afge
dwongen. Aan den rechteroever van de Pilica
slaat de strijd nog voor de verbonden troe
pen.
Petersburg. 23 Dec. (Telegraafagent-
K-hap). Communiqué van den 'cneralcn staf
van den opperbevelhebber.
Den 21 eh heeft aan den linkeroever van de
Weichsel. tusschen haren benedenloop en de
Pilitzarivier. eene reeks hardnekkige gevech
ten plaats gehad, waaronder zich meer bij
zonder ontwikkelde dat in de streek aan deo
linkeroever van de Weichscl. Over het alge
meen werden alle Duitsche aanvallen terug
geslagen met ernstige verliezen voor hen.
Onze troepen ontruimden slechts eenige kleine
districten om zich terug te trekken naar voor-
deeliger stellingen, met het doel die te bezet-
len. Een tegenaanval onzerzijds wierp Duit
sche tioepeneenheden, die over de Bzoera
trokken, in de streek van Zakrzew over hoop;
Eb verloren daarbij vele dooden en wij namen
r'egen mitrailleuses.
De toestand tusschen de Roven-Weicli-
|el en de Pilitza is zonder belangrijke
veranderingen, behalve Jn de 6treek van
fckowronno, waar de Oostenrijkers, na
tover de Nida-rivier te zijn gegaan, in
•t nauw gebracht werden door onzen bajo-
fcet-aanval. Zij gaven zich over ten getale van
■IH ©itlcieren en meer dan 1000 «oldaten. In de
ïtreek ten oosten van Przedborz hebben wit
den 19?n gevangen genomen 17 officieren en
tot 1000 soldaten toe.
In Gnlicië gingen onze operatien den 21en
voort zich te ontwikkelen lot een groot suc
ces. Bij Rvglicc vluchtte eene Oostcurijksche
d'visic. die plotseling door onze t oepen werd
verrast, in wanorde; zij liet 1500 dooden op
het slagveld. Gedeelten van eene andere divi
sie. die bij Jodlowo met de bajonet werden
aangevallen, vluchtten ook met achtcrluling
van 500 dooden. Bovendien nog verloren de
Oostenrijkers in diezelfde streek, door ons of
fensief in t nauw gebracht, drie kanonnen en
mitrailleuses.
Afdeclingen van het garnizoen van Przemysl,
die nieuwe uitvallen beproefden in vcrschil-
ltnd- richtingen, werden overal naar hunne
versterkingen terug gedreven; zij leden daar
bij zware verliezen.
Petersburg, 22 Dec. (Telegraafagenl-
se.hap). Medé deeling van den generalcn staf
van het Kaukazische leger.
In de richting van Van hebben den 20en
December gevechten .plaats gehad, die uitlie
pen op eene nederlaag van de Turken, welke
een groot aantal dooden en gewonden hadden.
Bij de vervolging van den vijand namen wij
een stuk berggeschul roet 500 projectielen. In
de richting van Sarykampsch hebben oenige
gevechten zonder beleekenis plaats gehad.
Konstantinopel, 22 Dec. (W. B.)
Mededeeling uit het hoofdkwartier.
Een Fransch schip beschoot gisteren de kust
ten noorden van Alexandrelte. Het vuur bleef
zonder uitwerking.
Van de overige oorlog: eelen is niets
belang te berichten.
Konstantinopel, 22 Oct. (W. B.) Vol
gens officieele berichten uit Kaza van Artuz in
aen Russischen Kaukasus is daar met veel
plechtigheid het vaandel vertoond van een
regiment, dat heeft deelgenomen aan de ge
vechten om Kars in 1877. Dit vaandel is des-
Pi ds niet uitgeleverd aan den vijand. De^fami-
lie van den in den strijd gevallen vaandeldra-
gei bewaarde het tot heden in de verwachting
van de bevrijding van het Turksche juk. Over
al. waar hel Turksche leger binnenruk», sluit
ieder, die in staat is de wapenen te dragen,
zich er bij aan. Vrouwen en oude mannen
brengen giften en gaven.
Frankfort a.M., 2 2 Dec. (W. B.) De
Frankf. Ztg. bericht uit Konstantinopel: Hel
Turksche leger tot bevrijding van Egypte is
eerristeren, onder opperbevel van Djemal
Paclia, den tocht naar het Suezkanaal be
gonnen. De broeder van den sjeik der Senoessi,
dit een korten tijd in Konstantinopel heeft
vertoefd, bevindt zich in het gevolg van Dje
mal.
Keulen, 22 Dec. (W. B.) Een correspon
dent van de Köln. Ztg. bericht, dat de vliege
nier der marine le luitenant von Prondzynski,
heden voormiddag van eene plaats aan de
Belgische zeekust is opgestegen voor eene
vlucht naar Dover. Daar heeft h ver
dene bommen neergeworpen waarvan e
havenatation moet hebben getroffen,
uur keerde de vliegenier terug.
Straatsburg in Elzas, 22 Dec. (W.
B.) TussChen 2 en 3 uur heden namiddag ver
scheen een vijandelijke vliegenier boven de
stad en liet e bom vallen, die een loods ^n
de ramen van een graanpakhuis beschadigde.
Eenige scherven, van de gesproP"°*i bom vie
len in de handelshaven. Negen persoon wer
den gewond. Het vliegtuig, dat rich hew- og
op eene hoogte van 1500 tot 1700 Meter, werd
beschoten.
Par ij s, 22 Dec. (R) Tot opening van de
tuilengewone zitting van het parlement gaf
minister-president Viviani een overzicht van
der loop der oorlogsgebeurtenissen. Hij zeide:
Frankrijk en zijne bondgenooten zullen de
v.apenen niet neerlegr-n voordat zij het ge
schonden recht hebben gewroken, de kost
bare verloren provinciën hebben herwonnen,
het heldhaftige België hebben hersteld in zijne
volledig stoffelijk eigendom en zijne politieke
onafhankelijkheid en het Pruisische milita
risme hebben gebroken, opdat een herboren
Europa kunne worden c ouwd, waarin
vrede en recht zuV h Hij roemde
den financieelen i. rokrijk, dat
niet tot eené leening .ei te gaan,
omdat de Banque >_e i)« e in staat is
hulpbronnen te verschaffen aan de schatkist
en hulp om het economische leven te hervat
ten. De toestand van h' ocgenblik is bevre
digend. Dc miroister bracht een eeresaluut aan
de gevallen helden, die bij de eindoverwin
ning zullen worden gewroken. Frankrijk zal
weder worden opgebouwd uit zijne puinhoo-
pen. Wij zijn er zeker van bij di» werk te
kunnen putten uit de schadevergoedingen, die
wij zullen eischen Inmiddels zullen wij het
werk uitvoeren met den steun van bijdragen,
die de gcheele natie vrijwillig zal opbrengen.
Brussel, 22 Dec. (W. B.) Over de rege
ling van de 'Belgische corttributiën, dié is ver
kregen, wordt opgemerkt: Door de besluiten,
due de Provinciale Stalen van de negen Bel
gische provinciën hebben genomen over het
opbrengen van de door den gouverneur-gene
raal aan de bevolking van België opgelegde
jaarlijksche contributie van 480 miliioen
francs door middel der uitgifte van schatkist
biljetten, is eene reeks gewichtige kwesticn
lot regeling gebracht. Tot dusver werden aan
de afzonderlijke steden contribution opgelegd,
terwijl hot welvarende platteland daarvan
verschoond bleef. Den weg van eene staats-
leening of van eene uitgifte van schatkistbil
jetten door het land België wilde het Duit
sche bestuur r.ods om volkenrechtelijke rede
nen niet betreden. Daarom werd de weg ge
kozen om de contributie aan de negen pro
vinciën op te leggen en hen voor hel opbren
gen van het bedrag solidair aansprakelijk te
stellen.
Bij de voorbereidende besprek in gén mot do
gedelegeerden der collegiën. van Gedeprt eer
de Statiën bleek, dat dezen tot legemoet komen
gezind waren en zelfs eene zekere neiging
loonden tol zakelijk medewerken Zij waren
er blijkbaar mee ingenomen, flat aan het land
eene nechlstreeksche belasting tegenwoordig
bespaard blijft en dat de dekking van de
schatkistbiljetten wordt overgebracht op den
vredestijd. D>e rekwisitién, die tot dusver met
bons betaald werden, zullen voorlaan door
contante betaling vereffend worden.
Het !s zeker met blijdschap te begroeten,
I dat het le gelukt midden in den oorlog de
necen Provinciale Staten bijeen te roepen en
hen tot de aanneming van het voorstel der
Duitsche regeoring te bewegen. De wijze en
de uilkomst der oplossing van de contributie
en rckw.isitiekwestiën komt evenzeer ten goe
de aan de eisclien van den overwinnaar als
aan het draagvermogen van hett land en zijne
instellingen; daardoor wordt eene dringend
noodige orde gebracht in de moeielijke eco
nomische omstandigheden van het land.
P a r ij s, 2 2 Dec. (W. B.) De Temps be
richt Volgens dc mededeeling en van het
statistische genootschap heeft het Fransche
gebied een bevolkingscijfer van 3 245.000, d.i.
8 20 pel. van de gelieele Fransche bevolking.
De waarde van de ongebouwde gronden in het
bezette gebied is ongeveer 4 milliard, die van
de bedrijfsgebouwen 1.1 milliard, van de fa
brieken 1.5, van de winkelhuizen 1.2, van de
woonhuizen 5.5, van het handels- en nij-ver-
heidsmaterieel 1 milliard. De totale waarde
van het bezette gebied is dais tezamen op on-
gev 14.5 milliard te schatten. De waarde
van de hypotheekschuld in het bezette ge
bied is ongeveer 1 milliard.
Ween en, 21 Dec. (W. B.) De correspon
dent van de Neue Freie Pres se in Konstanti
nopel seint aan zijn blad een gesprek, dal hij
heteft gehad met den leider van de Egyptische
nationalisten Farid Bey. Deze verklaarde, dal
Engeland werkt met de verst reikende beloften
om de Egyptische bevolking te winnen. Dc
haat van dc bevolking van Egypte en Soedan
tegen de Engelsche heerschappij zal echter
bij de eerste voordeden, die de Turken beha
len aan het Suezkanaal, in een vollen opstand
i <ilbreken. Al zijn de nationalisten het niet al
tijd eens geweest met den khedive, zij voelen
zich thans niet hem verbonden door gemeen
schap van dool en belangen.
Berlijn, 22 Dec. (W. B) Tegen morgen
middag is de centrale commissie van dc rijks
bank bijeengeroepen om een besluit te nemen
over eventueele verlaging \nn het disconlo.
Londen. 2 3 D e c. (R Officfcel wordt be
richt uit Swansea, dat gisteren nieuwe ver
gunningen zijn verleend aan de blikfabrikan-
ten tot het uitvoeren van blik naar Nederland.
Er zijn 18 vergunningen verleend voor Ne
derland,, 3 voor Zweden en 1 voor Denemar
ken.
Kopenhagen, 23 Dcc. fW. B.) Met in
gang van den 22en heeft de regecring een uit
voerverbod uitgevaardigd voor bewerkte
kunstmest, waaronder superfosfaat, bloed-
mest, beendermeel, zwavelzure ammoniak,
nismede grondstoffen tot verwerking van
mestmiddelen. waaronuer ruwe en gekookte
beenderen. Niet in hel verbod begrepen is
ruwe en gepulveriseerde mestkalk.
Londen, 2 3 Dec. (R.) Officieel bericht.
Admiraal Sir George Gallaghan is benoemd
tol opperbevelhebber als opvolger van admi
raal Sir Richard Poore.
Londen, 22 Dec. (R.) Een telegram van
J bericht, dal het Noorweegsche stoom-
Boston schipbreuk* heeft geleden na in
-e Noord/.ec op eene mijn t^ zijn geslooten.
T e Gent.
Van bijzondere zijde verneemt De Tijd,
dal er te Gent ntet minder dan 50.000 werke-
loozen zijn en dat nagenoeg alle bedrijven
in de nijvere stad door gebrek aan grondstof
fen stilstaan. Er heersoht een hoogst geprik
kelde stemming
„C t heeft geen oorlogsschatting moeien
betalen. Gent moet alleen het levensonder
houd en de soldij bekostigen van het verblij
vende korps. Nu eens zijn er 2000 soldaten,
dan weer 10.000. Gent moet verblijf, eten. drin
ken en sigaren verschaffen. Nog meer.
Gent ligt dicht bij bet front: Gent moet dus
ook geven wat dóór van dienst kan zijn: meel.
koffie, onderkleeren, verduurzaamde eetwa
ren, enz., nagenoeg zooveel, of wat meer, als
langs de andere zijde goedhartige zielen van
buiten het land willen aanvoeren.
Nadat Engelsche vliegers bommen hebben
geworpen op een benzinedepot, zijn dadelijk
meer gijzc-laars genomen. „Prof. Vcrcouillie,
die onlangs nog rustig te Leiden was. en ge
zien zijn ouderdom, zonder achterdocht ver
trok naar Gen-t, heeft nu ook het genoegen
met zijn leven verantwoord lijk te blijven voor
den eersten den hesten dwazen streek van
een dronken man of een groepje zwakzinni
gen".
Te Dender monde.
Voor Dendermonde is onverwacht, van En-
gelsche zijde naar men meent, hulp in ged 1
en levensmiddelen opgedaagd. Toch heeft de
burgemeester verklaard dat, met de provi
sies, die tegenwoordig ter zijner beschikking
staan, de stad slechts ruim drie weken kan
voortleven.
Pater Rutten, de bekende Belgische leider
der Kalib. Sociale beweging, zal, naar D e
T ij d verneemt, in onderhandeling treden met
de Engelsche, Fransche en Belgische regee-
riugé.n, opdat Dendermon-de den meesten
steun zal ontvangen, daar het de stad is, die
hel meest geleden heeft van den oorlog.
Om de herhaling van reeds voorgevallen on
gelukken door muurinstortingen van de ge
ruïneerde huizen te vermijden, doen dc Duit-
sc.liers al de bouwvallige muren onvfirwerpen
Een fabrikant bij Lebbeke, een dorp uit den
omtrek vnn Dendermonde, he ft meegedeeld,
dat de Duitschers beloofd hebben hem in de
mogelijkheid te stellen, het werk te hervat
ten in zijne halfverwoeste fabriek, maar dal
alle producten uitsluitend.voor den invoer in
Dnitschland zullen bestemd zijn. Fabrikanten
uit andere steden van België doen verklarin
gen in gelijken geest.
Dc ellende in Rousselacre
Volgens een schrijven ual Toussclnere. is
dc ellende ontzettend daar. Alles wordt door
d>e Duitsche autoriteiten opgeëischt en onder
de bevolking heersoht de proot&be armoede
Huizen die verlatten zijn worden dooi* de
Duit scherts leeggehaald, alles w rdl or> wa
gens geladen en weggevoerd naai* Duilsch-
land. -Brood is niet meer te krijgen en de
bevolking moet zich alleen voed en met
aardappelen Bij al die ellende worden dan
nog vaak door Fransche of Engelsche vlie
gers bommen op de stad geworpen
Brugge.
De oorlogscorrespondent van De T ij d
meldt uit Sluis
Maandagavond om tóen uur verschoen er
bovèn Brugge n vliegmachine, met zoeklich
ten werkend. De vlieger wierp drie bommen
op Brugge. Er volgden hevige ontploffingen.
De uitwerking is onbekend. Gisterennacht zijn
er te Zeebrugge 1500, le Heyst 1200 Duitsche
soldaten aangekomen.
Kardinaal Mercier over den
nood in België.
Het Engelsche weekblad „Everyman" pu
bliceert, naar de Londensche correspondent
van De Tij d meldt, een pas ontvangen schrij
ven van Z.Em. Kardinaal Mercier, waarin een
aangrijpende schildering wordt gegeven van
de in het Aartsbisdom door de Duitschcrs aan
gerichte verwoestingen, en een kreet om spoe
dige hulp wordt geslaakt. Letterlijk schrijft de
Kardinaal:
„De tegenwoordige post- en spoorwegrege
ling maakt echter alle verkeer uiterst moeilijk.
Daarom zie ik mij verplicht mijn overzicht
te bepalen tot de grenzen van mijn eigen dio
cees, en zelfs, onder deze beperking, blijft het
onzeker en onvolledig. Eenige feiten nochtans
kunnen eenig denkbeeld geven van ons lijden, de
Er zijn 19 parochiekerken verwoest of ver
brand; 28 andere zijn beschadigd; scholen,
gymnasia, ontspanningslokalcn ziin met den
grond gelijk gemaakt; Leuven, Aerschot en
Lier zijn voor 't grootste gedeelte verwoest.
Leuven heeft 10S0 woningen verloren, voor
'l meerendcel woon- of winkelhuizen en kan
toren. Onder andere steden, die erg geleden
hebben, behoort vooral Mechelen, waar 317
huizen onbewoonbaar zijn en een duizendtal
zwaar beschadigd; vervolgens Antwerpen,
v/aar enkele honderden huizen verbrand zijn
oi verwoest. Groote dorpen zijn met den grond
gelijk gemaakt, of zóó schrikkelijk gebombar
deerd, dat zij zoo goed als verlaten zijn. De
hoofdwegen, bijv. naar Leuven en Mechelen,
zijn over een uitgestrektheid van verscheidene
kilometers, met verwoestingen afgcteckend.
In vele steden en de omliggende streek zijn
de kasleelen en landhuizen, de villa's en zelfs
de armste woningen geplunderd en verwoest;
de stallen staan ledig en het land is onbe
bouwd. Zoo is het jammerlijke schouwspel
over een uitgestrektheid van meer dan 280
vierkante mijlen, in het Zuiden van de. pro
vincie Antwerpen en in t Noorden van Bra
bant twee provincies, die, vóór 't uitbreken
c'cr vijandelijkheden, rijk waren en voorspoe
dig
Beroofd van de mid deleft oin zijn brood te
verdienen, wegens het sluiten der fabrieken,
en dikwijls beroofd ook van de meest nood
zakelijke dingen, na dc plundering, die dc in
vallers op hen gepleegd hebben lijdt het
arme volk schrikkelijk vaft honger en koude,
in Tremeloo, niet ver van Leuven, zijn van de
230 huizen, waaruit vroeger het dorp bestond,
er 14 aan de verwoesting on-tshapt. Met eigen
oogen hebben wij het treurig schouwspel ge
zien van een huisgezin met negen kinderen,
het jongste nog een wicht, schreiend om de
verwoesting van hun vroegere woning. Helaas,
wel honderd keer zijn wij van hetzelfde
schouwspel getuige geweest. En wie weet, wat
de dag van morgen brengen zal?
Elders schrijft de Kardinaal: „In de stad
Mechelen alleen moeten twaalfduizend men-
scheft dagelijks gevoed worden. Kinderen loo-
pen naar de Duitsche soldaten en eten hun
'I brood uit de handen. Ieder vreemdeling, die
naar de stad komt of liet land be»reedt, wordt
omringd door een groot aantal vrouwen of
kinderen, die om eten vragen. Er is nauwe
lijks een enkele arbeider, die werk kan vin
den, om zijn dagelijkse!) brood te verdienen.
Alles ontbreekt."
Een onvoorzichtig journalist
De uitgever van hel „Getrouwe Maldeghem",
zoo meldt een bericht uit Aerdenburg de heer
Victor de Lille, die e Maldeghem was om
enkele zaken te regelen, is door de Duitschers digd.
door de reeders niets, voor andere zeer wei
nig gedaan.
De Minister antwoordt <141 hel aantal
reederijen volgens zijn gcge\eus, die iels voor
de nagelaten betrekkingen doen, zoo groot is,
dat hij geen speciale maatregelen noodig
achtte. Irbtusschen zegt hij nader overweging
en overleg toe met den minister van Finat;
ciën.
Verworpen w ordt bij de behandeling
hoofdstuk Landbouw, Handel en Nijveriui
met 61 tegen 13 stemmen een amendement-
Albarda (S. D.), strekkend om af te kirren,
dc subsidie aan Kerkgenootschappen in Zuid-
Limburg.
IIcl hoofdstuk Landbouw is aangeno:.
In de avondvergadering werden vers' il-
lendc kleine wetsontwerpen, believer, dc
Waterstaatsbegrooting -afgehandeld.
STAATSBEGROOTING.
Hoofdstuk VEI (Oorlog).
Memorie van Antwoord.
Aan deze memorie ontleenen we het volgen-
Het strékt den minister van Oorlog tot vc
ning, dat zijne werkzaamheden van de verloo-
pen maanden waardeering hebben gevonden-
Dank zij aller samenwerking is de mobilisatie in
derdaad verloopen op eene wijze, die tot tevre
denheid stemt. Niettemin dienen de tegenwoor
dige omstandigheden benut om krachtig voort
te werken aan de verbetering van onze defensie.
Gelegenheid lot oefen ng bestaat thans als nooit
anderservaring wordt opgedaan als nimmer
te voren. Dat dit aan de troepen merkbaar is,
kan niet verwonderende gezondheidstoestand
is zelfs buitengewoon gunstig
Wat delessenuitden oorlog belieft,
de handhaving van dc voorstellen tot uitbreiding
van de bereden art i her ie en van modern geschut
voor de vestingartillerie acht dc minister ook
nu nog volkomen gerechtvaardigd De omstan
digheden hebben er toe geleid en de lessen,
welke nu reeds uit den oorlo^ kunnen getrok
ken worden, pleiten er voor. De vraag, of het
z.g. internat'onaal militarisme een der krachtigst
werkende factoren is geweest voor het uitbre
ken van den thans woedenden oorlog, heeft op
dit oogenblik slechts een academisch en be tee
kenis. Welke in polikeken, economischen en mi
litairen z:n de gevolgen van dezen oorlog zul
len ziin, is inderdaad op dit oogenblik in het
duister gehuld. Maar voor een r.c na'ie zou
het onder het l:cHt der (e-renveordi-e gebeurte
nissen, onverantwoordeliik zijn. ind en zii ver
zuimde. olie middelen, die in haar bereik lig
gen. aen te wenden, om economisch en mi
litair sterk te maken. Aon deze uitspraak ligt
geen militarisme ten grondslag. Slechts op ver
weer tot ze'fbehoud moet ons stTeven, maar dan
ook met volle inspanning en toewijding, gericht
zijn.
Mocht te eenigerti;d het wereldaspect vo an
deren en bij de groote natiën het beeld van het
„gewapende volk" onder het neerleggen der wa
pens van gedaante verwisselen, dan. maar ook
dan eerst, is voor ons de tijd aangebroken om
ap*"1 d e met*>mor*bnce deel te nemen.
H:erin voor te gaan, zou voor een kleine natie
met recht het spelen van hoog spel genoemd
mogen worden.
De toetreding tot de vrijwillige landstormaf-
deeüngen heeft inderdaad slechts op beschei
den schaal plaats gehad- De toegetredenen be
hoorden tot alle groenen der maatschoopij on
voor een met onhp^*r»<*riïh deel ook tot de mee
ontwikkelden en gegoeden.
Hoewel het ©ogenlik thans niet gesch'!
schiint om over de wiize. waarop het beginse.
van algemeenen dienstplicht zal
worden behchaamd, reeds tot eene gedachten-
wisseling over te gaan. w:l de minister wel de
"mdedeelincr doen. dat het in zijn voornemen
h'gt ten snoed'gste de ter zake noodige voorstel
len te doen.
De vrijwillige weerbaarheid in het algemeen
-m-dt inlusschen door de regeering aangemoe-
gevangen genomen.
De heer De Lille, die t'hans ziin blad te
Aerdenburg uitgeeft, uad in zijn courant dur
ven schrijven, dat de geallieerden het Kerst
feest in Berlijn zouden vieren.
Een lid van den Duitschen Rijks-
dag in het Fransche leger?
De socialistische Rijiksdagafgevaardigde
voor Mctz, dr. Weil, dde einde Juli te Parijs
was en sindsdien vonnist werd, zou. naar
Duitsohe bladen yan verscHllende zijden ver
nomen, dienst genomen bebb°n in het Fran
sche leger, omdat hij overtuigd is aldus zijn
pKcht vnn sociaVstösch afgevaardigde voor
Elzas-Lothoriibgen te vervullen.
De overlevenden van de
„E m d e n".
Naar het Central News" uit Parijs meldt
heeft een schi dor geallieerden een boot ge
nomen, aan boord waarvan zv h drie officie
ren on veertic man van de „Emden" bevon
den.
Kameroverzicht.
Tweede Kamer.
Bij de Dinsdag voortgezette behandeling der
bugioóling van Financiën, werd het
amendemcnt-D u y s (S. D.) om den post voor
salaris van <len secretaris-generaal b" de
Rijksverzekeringsbank met f 250 te vermin
deren, bestreden door Minister T re u b, die
er een votum van wantrouwen in zag.
IIij acht het salaris voor den nieuwen secre
taris-generaal niet te koog, men heeft hier
noodig iemand met vaste hand eft organisa
torisch talent. De benoemde is de aangewezen
man: In niet militaire kringen kon spreker
niemand voor het ambt vinden.
De heer Duys protesteert tegen den dwaftg
dien de minister door zijne houding de Kamer
aandoet en de Commissie van Rapporteurs
sluit zich daarbij aan.
Dc heer Duys er op wijzend, dal door de
houding des ministers geen zakelijk debat
mogelijk is, trekt zijn amendement in.
Besloten wordt, om alles, wat op den econo
mische» locstand betrekking heeft, van het
debat uit te schakelen.
Hoofdstuk Financiën en de Wet op de
middelen zijn goedgekeurd.
De heer Spiekman (S-D.) betreurde dat
de minister niet bereid is maatregelen te ne
men in het belang van de nagelaten betrekkin
gen van zeelieden, door het mijngevaar ver
ongelukt. Reeds gingeft op die wijze 8 sche
pen en 114 menschenlevens verloren. Voor de
betrekkingen van sommige bemPiwtaden werd
N:et kan worden ingestemd met het denk
beeld. om hen, die in de landstorm»fdeelingen
d'enst .nemen, reeds dadeliik aan m'btaire ver-
T>'ir»ifinnen te °n en bij de korpsen
van het leger in te deelen.
De g t ij 7. e u n i f o r m. was zii er niet reeds,
zou door den minister n;et ziin ingevoerd. Nu
dit eenmaal het geval is en er niet alleen een
groote hoeveelbe:d T^aar een zeer gioot
aantal xin'formen von dat laken in voorraad zijn
acht hij het onrand-»*am, weer tot de oude uni
form terug te keeren.
Aan den generaal opperbevelHeb b c r
van land- en zeemacht, die els luite
nant-generaal chef van den generalen^ staf een
j»«rl"ksch trerrpTr>e-'t geboet f £*^00. is een#
tractement toegekend van f 15 000 s jaars.
Berichten.
De Staatscourant Aan Woensdag 23 Doe.
bevat o.a. de volgende Kon. '»esluiten:
benoenxl tot verificateur - invoerrech
ten en accijnzen J. W. too gg el man, le Arn
hem. en G. de Blikhuis, te tterdam, com-
mi ezen-verificateur
benoemd tot rijksadvocaat te *nhem mr.
C de Kempcnaer. thans -nemend;
bij htm tegenwoordig konps bevorderd lot
le luitenant de 2c luitenants L. WeyHandt
en C. L. Hollert. onderscheidenlijk van het
le en 4e rcg. huzaren;
op verzoek eervol ontslagen mi*. R. Kra
nenburg, als rechter in de rechtbank te
Utrecht;
benoemd tot directeur n het post- en
telegraafkantoor te Wormcirveer P. C. ^Bon
dam. thans te Heerenveen; te sxtel P Klaas-
sen. telegraaf-commies le kl.; te T-odegravefl
J. C Potjewijd. thans te. ure.
H M. de Koningin veriiet istrenocfcu nd
vroeg andermaal per extra tre:n de residen
tie voor een militairen Inspectietocht, waart
van H. M. 's avonds «ongewer 6 «uur old aan
terugkeerde.
D« Engel.che gei.nt bij Hr.
Hof, Sir Alan Johnstone, is gistere'""in0
met zijne eehtgenoote uit Den Haag naar
Vlissingen vertrokken om van daar morgen-
ochtend naar Engeland over te steken, ten
einde daar de Kerstdagen door te brengen.
De gerant is voornemens een week in En
geland ie blijven.
De nieuwe vice-pre»ident vafl
den Raad van State. Inde gistere®
gehouden algemeens vergader!iu! van deo
Raad van State de eerste nadait die nieuw,
benoemde Vice-President, mr. dr. W. F. va®
Leeuwen, rijn ambt had aanvaard heeft
deze een (hartelijke toespraak "ehouden to*
de leden van. en de ambtenaren bil den Rfigffa
