BINNENLAND.
Het vtftfcaan en kardinaal
Mercitr.
In strijd met berichten dienaangjuridc van
katholieke bladen, meldt volgens de Korr
gorden, het Parijsche katholieke orgaan La
'Groix, dat de Brusselsche nuntius op grond
"van het door het Voticaan ingestelde onder
hoek bericht, dat kardinaal Meunciei* hoege
naamd riiet k beperkt in xljn vrdjheJ.d e© tot
protesten, van bet vatioaan daarom hoege
naamd geen reden bestaat.
S v e r d r u p.
"Wolff's bureau seint uit Kristianla, dat, vol
gens een bericht aan „Aflenposten", mevrouw
Sverdrup Donderdagavond het volgende tele-
gram uit Petersburg ontvangen heeft:
„Sverdrup seint over de Joegon-straat dat
hij i.i de golf overwintert op 92 gr. O. L.
Greenwich en dat alles wel is.'
Het N. v. d. D. teekent hierbij aan
Het kan in dezen veelbewogen tijd niet van
den lezer gevergd worden dal hij de verschil
lende pooltochten genoegzaam bijhoudt ora
dadelijk te begrijpen wat bovenstaand tele
gram beteekent. Daarom een korte toelich
ting.
Men herinnert zich dat kapitein Sverdrup
reeds op Nansen's groolen drijftocht door de
noordpoolzee, 1893—96, het bevel voerde over
de „Frans'', en later zelfstandig een welge
slaagde expeditie aanvoerde naar de westkust
van Grümell-land, benoorden Amerika. Den
vorigen zomer heeft hij opnieuw een tocht
naar de Poolzec ondernomen, maar nu om de
verloren geraakte Russische expeditie van
Broessilof op te zoeken. Hij is daartoe met de
„Eclipse" naar de Kara-zee gedaan, en blijkens
bovenstaand telegram heeft bij nu deze wate
ren afgezocht tot dicht bij Siberiê's noorde-
liiksle punt. De naam van de golf waarin de
„Eclipse" overwintert, wordt in het telegram
niet opgegeven, maar het moet een inham zijn
ten oosten van de Mohn-eilanden, aan deze
zijde van dc Taimyr-golf.
Daar niets over Broessilof's expeditie ge
meld wordt, moet men aannemen dal Sver
drup niets gevonden heeft. En dat behoeft
teen verbazing te wekken, want volgens een
lezer dagen in Europa ontvangen bericht
•waarvan Sverdrup lol dusver onkundig moet
lijn") is de „Anna",' hel schip van den Rus-
•ischen luitenant Broessilof, reeds in Aug.
1912 uit de Kara-zee noordweshvaarts afgedre
ven naar den Frans-Jozef archipel, en ten
noorden daarvan door eer. gedeelte der be
manning daarvan ("Bijzonderheden daarover
kan men nalezen in de pas verschenen afleve
ring no. 4 pg. 134 van het Tijdschrift van het
Kon. Ned. Aardr. Genootschap).
Kameroverzicht.
Tweede Kamer.
In de verga ring der Tweede Kamer van
Maandag w erd behandeld het wetsontwerp tot
bet langer in dienst houden van dienstplich
tigen bij de landweer.
De heer Eerdmans (u.-l.) betoogt, dat de
oudste landweerlichting geheel of gedeeltelijk
naar de landstorm kan overgaan of met verlof
kan worden gezonden, daar de gevechtswaar-
de van het geheelc leger is toegenomen.
De heer Ter Laan (s.-d wijst tegenover
5e weigering van den Minister om nadere in
lichtingen te verstrekken op de niet minder
twaar drukkende verantwoordelijkheid van
de Volksvertegenwoordiging. Spr. 'ringt aan
op nadere mededeelingen in comité-generaal
en op nader overleg tusschen Kamer en Re
geering omtrent naar huis zenden van de oud
ste landwecrlichting.
De militaire autoriteiten moeten, volg as
*pr., meer rekening houden met de burgerlijke
cn maatschappelijke belangen Men zende riet,
zooals gebeurt, de landweer naar de grenzen,
terwijl dc miliciens in de steden blijven. Spr.
betoogt, dat de verpleging der zieke militairen
onvoldoende is. Tengevolge van onvoldoende
behandeling stierf een jongeman in het Haag-
sche hospitaal.
De Voorzitter roept den spr. om de
zelfde reden als de vorige malen toil de orde.
De heer De Jong (u.-l.) uit zijn teleurstel
ling over de weigering der Regeering om na
dere mededeehng te doen aan de Kamer in
comité-generaal.
In een land als Denemarken kon dit wel.
Vooral in het belang der hoofden van kleine
bedrijven bepleit spr. een andere verlofsrege-
ting. bijv. de eerste twee dagen der week De
militaire nadcelen daarvan zouden ïuim-
schoots opwegen tegen de groole economische
voordeelen.
De heer Duymacr van Twist (a.-r.)
vroeg waarom de lichting 1915 niet* was op
geroepen, toen de Regeering daartoe de be
voegdheid kreeg en een landweerlichting naar
huis gezonden. De motieven, die de Minister
gaf, zijn niet juist. Ook deze spr. dringt aan
jp een ruimer verlof voor hen, die in hun
taken zoo noode worden, gemist. In December
konden wel vijf extra verlofdagen aan allen
worden toegekend en waarom zou dat niet
kunnen voor wie dit noodig is, ook voor den
landbouw.
De heer Knobel (v -1.) wees op de nood-
lakelijkheid, dat de technische leiders in groo
le bedrijven niet onder de wapenen worden
gehouden.
Ook de heer Van Nispen (r.-k.) drong
tan op meer verlof aan bedrijfsleiders en be
pleitte meer vrijgevigheid bij verloven in ge
zinnen, die een vermeerdering ondergaan en
waar de vrouw in die omstandigheden er al
licht toe zou komen te vroeg weder in het
bedrijf werkzaamheden te aanvaarden.
De heer Nolens (r.-k.) verdedigde het be
leid en de verantwoordelijkheid der regeering,
die vroeger al verklaard heeft de landweer
mannen geen dag langer dan noodig is, in
dienst te zullen houden.
Heden voortzetting.
Berichten
De Staatscourant van Dinsdag 26 Januari
tevat o. a. de volgende Koninklijke besluiten:
overgeplaatst in gelijke hoedanigheid bij het
eontulaat-generaal der Nederlanden te
fihangai J. J. L. Ehiijvendak, adjunct-tolk bii
bet Nederlandsche gezantschap te Peking;
benoemd bij het vrijwillig automobiclkorts
lot kapitein de le luitenant N. H. Jaarsma ran
bet korps en tot le luitenant de 2e lujtenant E.
Fuld, van bet korps;
benoemd tot 2e klerk bii het hoofdbestuur
der posterijen en telegrafie A. Ruijmgaarl en
J. van den Hoeven;
o pverzoek eervol ontslagen dr. H. C. Dcls-
man als lijdelijk biologisch assistent aan het
Rijks-instituut voor visscherijondcrzoek te
Helder.
H. M> de Koningin cn Z K. II. de Prins
woonden Zondagochtend de godsdienstoefe
ning bij in de Zuiderkerk te Den Haag, onder
gehoor van ds. Cramer.
Z. K. II. de Prins is gistere noch lend per
Hollandsche spoor uit 'sGravenhage tot het
einde dezer week naar Het Loo vertrokken.
Nederland en de opening
van het Panama kanaal. Naar
wij miert: zekerheid 'kunnen mededeelen is we
gens de tijdsomstandigheden afgezien van
het voornemen der Nederhindsche regeering
om bij de aanstaande offiedcele opening van
hot Panamakanaal ons land te dktèn verte
genwoordigen door hot zenden van een on
zer oorlogsschepen naar San Francisco.
De Minister van Koloniën heeft aan de
Tweede Kamer een Nota doen toekomen, hou
dende de nadere inlichtingen door den Minis
ter bij de behandeling der interpellatie van
den heer Van Deventer over de pestbestrijding
op Java ten aanzien van het vijfde vraagpunt
toegezegd.
De Commissie uit de Tweede Kamer voor
het Schoolverslag over 1912/13 en het Over
zicht der scholen voor uitgebreid en meer uit
gebreid lager onderwijs over 1913, heeft tot
haren voorzitter gekozen den heer Ter Laan
(Den Haag)
De Staatscommissie voor de herziehlng
van de overgangsbepalingen van de Auteurs
wet hield de vorige weck gedurende drie ach
tereenvolgende dagen le 's Gravenhage hare
zittingen lot het hooren van belanghebben
den uit verschillende kringen:
Woensdag. Donderdag en Vrijdag, 3 tol en
5 Februari zal de Staatscommissie tol hetzelf
de doel bijeenkomen.
Het burgemeesterschap van
Middelburg. In welingelichte kringen
"worden als d'c meest ernstige candddbten voor
het aimbl van burgemeester van Middelburg
genoemd de hoeren P. Dunion Tak, wethou
der. thans optredend als waarnemend bur
gemeester en jhr. mr. Schorcr, zoon van wij
len den vroegeren burgemeester van Middel
burg on la'ler vice-president van den Raad
van State jhr. mr. J. W M. Sehorér.
Jhr. llocl ens van E ij sin ga.
Te Leeuwarden is overleden ihr. Boelens van
Eijringa, bekend ku tv<U bebeschermer, vooral
van vocale muziek. -
D. vanBosse. t Te Amsterdam is op
68-jarigen leeftijd overleden de heer Dirk
•van Rosse, lad van de assuradeurs-firma de
wed. J. van Bosse Zoon, oud-best uurslid
van de vereeniging van assuradeuren te Am
sterdam, doe ook op sociaal gebied veel nut
tigs verricht heeft.
Hij was o.a. een der penningmeesters van
het Cp-llegie Zeeman&hopo, bestuurslid van
het Zeemanshuis «mi voorzitter van de afdiee-
•ting Ambachtsscholen der Mij. voor den Wer
kenden Stand.
Hij was ridder van den Nederl. Leeuw en
officier in de Oranje-Nassau-orde.
Nederland en de oorlog.
Aflossing van de oorlogsleening.
In de vergadering vah het hoofdbestuur van
de Liberale Unie is de Commissie geïnstal
leerd, aan welke de opdracht werd verstrekt
het waagstuk van de heffing-in-eehs in stu
die te nemen, om, indien de mogelijkheid daar
van bliikt, met concrete voorstellen te dien
aanzien te komen.
Deze opdracht werd door de commissie aan
vaard; zij bestaat uit de heeren D. J. van Hou
ten en mr. F. S. van Nïerop. leden der Eerste
Kamer, en dr. II. F. Hubrecht, mr. Th. II. de
Meester en mr. R. J. H. Palijn, leden der Twee
de Kamer.
In zijn installatierede zette de voorzitter van
het hoofdbestuur der L U., mr. D. Fock, naar
het Vad. meldt, uiteen, wat tot de benoeming
van de commissie had geleid.
Het hoofdbestuur had van den aanvang af
veel gevoeld voor de heffing-in-eens, maar
had zich om twee redenen van elke propa
ganda in den lande daarvoor onthouden. In
de eerste plaats, omdat het op het oogenhlik,
dal hel leeningsonlwerp op tafel lap niet kon
overzien of heffing-in-eens mogelijk was; in
de tweede plaats omdat het niets wilde onder
nemen wat afbreuk zou kunnen doen aan het
welslagen der leening. Hoofdvraag was dus
voor het hoofdbestuur, dat bii hel leeningsont-
werp de mogelijkheid van de heffing-in-eens
open zou blijven, en dat was gelukkig verkre
gen.
Waar nu de minister niet van plan is, zelf
met een voorstel daartoe te komen, al heeft hij
dan ook zijn oorspronkelijk standpunt van er
nooit van te zullen weten, voor een goed deel
verlaten, ligt het op den weg van de voor
standers daarvan, zoo mogelijk uitgewerkte
voorstellen in deze te ontwerpen. Daarom was
het hoofdbestuur der L U. er buitengewoon
over verheugd, dat de viif mannen, allen eer
ste financiers, die daarvoor waren uitgehoo-
digd, de opdracht hadden aanvaard en met
een woord van hartelijken dank voor hare be
reidwilligheid werd de commissie geïnstal
leerd.
Militaire berichten.
Met intrekking van de desbetreffende be
schikking van 20 October 1914, heeft de mi
nister van oorlog thans bepaald, dat de kwar
tiergevers bij tijdelijke afwezigheid van inge-
kwartierden geen schadeloosstelling over den
officieelen dag van vertrek en verdere dagen
van afwezigheid ontvangen, wèl over den offi
cieelen dag van terugkeer.
Bijzondere vergunningen om vroeger te mo
gen vertrekken of later te mogen terugkee-
ren zijn hierop niet van invloed.
Vallen vertrek en terugkeer officieel op den
zelfden dag. dan wordrt den kwartiergever de
schadeloosstelling uitgekeerd.
De minister van Oorlog beeft thans bepaald,
dat de dagelijksche toelage voor leden en lijde
lijke leden van het Vrijwillig Militair Auto-
mobielkoips f 10 bedraagt voor den tijd dat
het lecer op voet van oorlog is.
Ontevreden landweermannen.
Ingekomen zijn bij iic Tweede Kamer mis
sives van A. Grondman e. a. (groep Nieuwe
Hollandsche Waterlinie), J. Schepers e. a. te
Loenen aan de Vecht (groep Xoord-IIolland-
sche Waterlinie) en J. v. d. Wijngaard tc Loe
nen aan de Vecht, waarbij dc afzenders,ver
klaren dal hunne gezinnen wegens tc lage uit-
kcering, welke van hel Rijk wordt genoten,
gebrek lijden.
De kaasprijzen.
Wij vernemen <i<art het in de bedoeling ligt
•de maximum-kjaasprijzeii. welke voor dfe loo-
pendfe maand gelden, ook voor de maand
Februari vast te steil en.
Het C 0 p r a-v erbod.
Engeland heeft de export ran copra ver
boden. Dit bericht zal groote verrassing te
weeggebracht hebben, ook hier te lande, op
de copra-markt. Vooral hier waar enorme hoe
veelheden copra worden ingevoerd voor tran
sito. Copra is de gedroogde schil van de
cocosnoot. Er wordt cocosolie uit verkregen,
dat gebruikt wordt voor dc margarine-fabri-
cage. Londen is de laatste tijden een centraal
ultvoermarkt geworden voor copra, doch ge
bruikte zelf ook zeer veel voor de steeds ver
meerderende Engelsche margarinefabrieken.
Als reden van het verbod is opgegeven de
zeer vermeerderende export van Holland en
ook van Scandinavië naar Duitschland. In
't biizonder wat Holland betreft, is dc import
van Engeland van copra zoo vermeerderd dat,
volgens Engelsche mcening, het onmogelijk is
dat dit voor eigen consumptie noodig is.
In December werden 11.129 ton oliehouden
de schillen en noten (waaronder copra) ui»
Engeland geëxporteerd tegen 1403 ton in De
cember 1913.
He rb aaide waarschuwing.
Met verwijzing naar zijn desbetreffende waar
schuwing in de St.-Cl. van 21 Jan. 1.1. spoort
de minister van Builenl. Zaken belanghebben
den nogmaals aan zich in acht te nemen tegen
personen, die door de belofte van hoog loon
werkkrachten voor Duitschland trachten aan
le werven en zich daarbij beroepen op de Ne
derlandsche arbeidsbeurs te Oberhausen.
Hetgeen is vervat in het tweede lid van de
bovenaangehaalde waarschuwing dient te
worden gewijzigd en aangevuld.* Men leze
daarvoor: Belanghebbenden wordt met na
druk aangeraden om alvorens op aanbiedingen
in te gaan, inlichtingen te vragen aan de
arbeidsbeurs ter plaatse hunner inwoning of
rechtstreeks aan de Centrale Arbeidsbeurs,
ressorteerende onder het departement van Fi
nanciën, Kneuterdijk 5. 's Gravenhage. Deze
laatste staat met de Nederlandsche arbeids
beurs te Oberhausen. Am Neumarkt (niet meer
gelijk voorheen Arndtstrasse) in geregelde ver
binding.
Een millioen hoefijzers.
De T ij d schrijft:
Naar wij vernemen, worden thans te Am
sterdam en In omliggende gemeenten groote
bestellingen uitgevoerd van gesmede hocf-
iizers; men spreekt ons zelfs van 1 millioen.
Deze bestelling is voor buiténlandsche reke
ning en ook werd ons de richting aangegeven,
waar de hoefijzers zullen heentrekken.
Onze zegsman verontrust zich over een der
gelijk aanzienlijk verlies van grondstof voor de
trinnenlandsche nijverheid. Wij hebben ech
ter ter bevoegde plaatse geïnformeerd en ver
nemen, dat uitvoer van ijzerwaren niet ver
boden is
Maxlnium^prijs voor leder
gevraagd.
In een adres aan den minister van Land
bouw, Nijverheid en Handel vraagt de Ntd.
Bond van Sdhoenroakerspalroonsvereeni.gin-
jren de vaststelling van maximum-prijzen
voor leder.
Nederlandsch Comité tot Stem
aan Belgische en andere
sl achtoffers.
In totaal is nu bij het oomité ingekomen
f 96.418.21 voor het Herstellingsfonds, f 15010
voor het Onderwijsfonds en f 406 9t5.ll, frs.
5.596.47£ en M. 163.91 voor algemeen^ doel
einden.
Belgische vluchtelingen.
De minister van Binnenlandsche zaken
heeft door tusschenkomst van de commissa
rissen der Koningin aan de gemeentebesturen
een brief doen toekomen, waaraan door de
N R. Ct. het volgende wordt ontleend:
Aangaande de voeding van de vluchtelingen
teekent dc minister aan, dat de geme'entebe-
sturen zich zooveel mogelijk moeten houden
aan de door de regeering vastgestelde maxi
ma. Niet dan bij noodzakelijkheid zullen door
het Rijk hoogerc kosten worden vergoed. Dage
lijksche verstrekking van vleescli is niet noo
dig te achten. Tweemalen per week is vol
doende. Wel kan ook zoo nu en dan spek w or
den gegeven. Natuurboter mag niet worden
gebruikt. Het is niet noodig, dat er steeds uit
sluitend volle melk wordt verstrekt. In z.g
ondermelk is nog een hooge voedingswaarde
aanwezig. Bier mag niet in rekening worden
gebracht. Sigaren evenmin. Wel kan nu en dan
aan mannelijke vluchtelingen wat tabak wor
den gegeven.
Huishoudelijk werk, schoonmaken van loka
liteiten, wasschen van goederen en dergelijke
werkzaamheden moeten aan de vluchtelingen
worden opgedragen.
Kosten van toezicht moeten tot het hoogst
noodzakelijke worden beperkt. Nu de gemeen
tebesturen bij bet langdurige verblijf van de
vluchtelingen moeten worden geacht de meer
te vertrouwen elementen te hebben leeren on
derscheiden, zou het toezicht, indien dit noo
dig is, kunnen worden opgedragen aan dege-
hen onder de «betere elementen, die overwicht
over de anderen hebben. Zoo noodig kan dc
gemcente-politie proefsgewijs controle uil-
oefenen. Zijn er geen soortgelijke personen on
der de vluchtelingen, en blijft toezicht noodig,
dan zal dit zooveel mogelijk door de gemeente
politie moeten worden uitgeoefend.
Kleederen en schoeisel zullen door de ge
meentebesturen niet meer dan bij uiterste
"noodzakelijkheid zelfstandig mogen worden
aangeschaft. Indien de verstrekking ervah
noodig is, moet de aanvraag geschieden aan
het Nederlandsche Comité tot Steun van Bel
gische en andere Slachtoffers te Amsterdam.
Het getal vluchtefingen in Zeeuwsch-Vlaan-
deren begint langzamerhand te minderen.
Velen kecren naar België terug en anderen
worden overgebracht naar Nun speet Zoo ri
thans door den gedelegeerde voor Zeeuwsch-
Ylaanderen (Westelijk deel) besloten Oostburg
geheel van onvermogende vluchtelingen le ont
lasten en in de eerstvolgende dagen zullen al
leen uit die gemeente een 400 menschen wor
den weggebracht
Te Eede, een klein plaatsje, vlak aan de Bel
gische grens, kregen de ongeveer 200 arme
vluchtelingen, die daar nog verblijven, de
keuze naar Nunspeet te gaan of naar Bclriê
terug te keeren. Zij verkozen eerst noch het
een noch het ander, 't Gevolg er van wras dat
de gemeente op last van hooger hand verdere
voeding weigerde. Dit bleek echter geen be
zwaar. Velen zijn nu bij particulieren opgeno
men en zorgen voor eigen onderhoud, door....
smokkelen, vooral petroleum en meel.
Het vluchtelingenkamp te
N unspeet.
Nadat dc geruchten liepen over de groole
kindersterfte in het kamp, is het Hbld. een
onderzoek ter plaatse gaan instellen. Het
blad betoogt dat de sterfte niet zoo groot
is als men wilde doen gelooven en gaat dan
verder.
„En nu moeten wij wijzen op een grooten
misstand, welke heerscht in het vluchtelingen-
dorp. Een misstand, zóó ernstig, dat daaruit
de vreeselijkste gevolgen kunneh ontstaan
voor de kinderen, voor de moeders, voor de
gansche omgeving. Want waar in Nunspeet,
in liet Belgische dorp van meer dan zeven
duizend inwoners, door medici, verpleegsters
en door het geheele personeel alles in het
werk wordt gesteld om die epidemische
ziekte te beperken, te bestrijden, daar wordt
door de Belgische moeders niet alleen niet
medegewerkt om een goeden gezondheids
toestand te bevorderen, maar zij werken den
arbeid van doctoren en verpleegsters tegen,
waar zii maar kunïien
En zii doen dat, door den ziektetoestand
van haar kinderen te verzwijgen, zoodat soms
in de slaapbarakken zéér ernstig ongestelde
kinderen worden gevonden;
zij doen dat. door haar kinderen weg te
stoppén, als de wijkzuster op bezoek komt
of als de zaalchef 's morgens rond gaat om
te hooren, wie zich zoo ziek gevoelen, dat
zè niet naar de polikliniek kunnen worden
gebracht;
zij doen dat, door het praatje te versprei
den: „jullie maken de kinderen dood; waht
als ze in de ziekenbarakken komen dan wor
den ze gebaad; dan slaan de mazelen naar
binnen en de kinderen sterven;
of ze vertellen: „pas op voor het zieken
huis, daar doen ze de kinderen wat in de melk
en dan gaan ze dood."
Tegenover deze dwaze vrees staan dan
weer staaltjes, dat een moeder, met haar dood
ziek kindje de polikliniek verlatend, haar kind
de wollen deken van het hoofdje nam om zich
zelve daarin te warmen. En het diep betreu
renswaardige feit van een andere moeder, die
het absoluut wist le beletten, dat haar kind
in het ziekenhuis werd ongenoraen. Het kindje
stierf het was verzekerd bij drie Maat
schap© eb.
O, die tegenwerking van de Belgische moe
ders. Die groote onwil, zóó groot dat het al is
voorgekomen, dat een ziek kind door een
marechaussee uit de woonbarak moest worden
gehaald en naar het hospitaal gebracht. Zij
wenschen haar kinderen niet af te staan, dc
zieke niet en ook niet de gezonde
De smokkelhandel.
Voor de zaken van Nijmeegsche firmaV
die verdacht worden medeplichtig te zijn aan
de onlangs ontdekte benzine-smokkelarijen,
zijn nu dag en nacht militaire schildwachten
geplaatst. Alles wat deze zaken in en uitgaat
wordt streng door de schildwachten gecontro
leerd. zelfs personen die uit deze zaken ko
men, worden ook aan den lijve onderzocht.
Zaterdagavond trokken 8 personen met
25 liter petroleum over de grens bij Strijbeek.
Nadat ze hun voorraad in België tegen 28
cents per liter verkocht hadden, tradhtten zij
met hun leege bMkken weer over de Neder
landsche grens te komen, maar werden door
Duilsche soldaten gearresteerd en te voet naar
Hoogstraerten vervoerd, alwaar ze tot Zondag
avond werden opgesloten zonder dart hun eten
of drinken werd verschaft. Tegen betaling
van f 38 boete werden ze Zondagavond iö
vrijheid gesteld.
Men meldt uit Weert aan De Tel.:
Niet minder dan 18 smokkelaars werden op
één dag door de grenswacht aangehouden. Zij
trachtten voornamelijk meel en petroleum
naar België uit te voeren. Alles werd aange
houden.
Uit vakkringen verneemt de Teldat hel
smokkelen van leder, ondanks het scherpe
toezicht, blijft aanhouden. Verder verneemt
het blad nog, dat voor Duitsohe rekening
groote partijen leder worden aangekocht en
tot na den oorlog blijven opgeslagen. Na den
oorlog of zoodra het uitvoerverbod zal opge
heven worden, zal het naar Duitschland wor
den gezonden, om het daar ontstane tekort
aanstonds mede te helpen aanvullen.
V r ij z.-D e m. Bond. Zaterdag werd te
Groningen dc commissie van den Vrijzinni
gen- Dcmocratischen Bond voor propaganda
in de drie noordelijke provincies geïnstalleerd.
De commissie bestaat uit de heeren: prof.
mr. J. Simon v. d. Aa, II. C. Schildhuis, H. J.
Sissinjgh, ds. J. L. Apeldoorn, jhr. mr. dr. E
A v. Bcresteyn, B. Westerdijk, mr. H. IIo-
vinga, G. Lunsingh Mi ver. Heespelink, F. A
van Engen. J. Elshodt. II. Veenbaas, J. de Wit,
H. de Greelf en J. Kater. Secretaris mr. M. S.
Kalma.
De commissie stelde in hoofdlijnen de te
voeren propaganda vast en nam die maatre
gelen, welke door de urgentie in enkele dis-
triclen worden geëischl.
Verbrdeding V ij zeistraat. B.
en W- van Amsterdam stellen den Raad voor
hen te machtigen tot het doen verbroeden van
den toegang tot de Vijzelstraat en van de brug
over het Singed vóór die straat cn daarvoor
leen bedrag van resp. f 40.000 cn f 3200 be-
sahikbaar te stellen.
De arbeiders in het diamant
vak. Eenigen tijd geleden verzonden de Ka
mers van Arbeid voor dc brillantnijverheid, de
voe(lings- en genotmiddelen cn de tabaksin
dustrie te Amsterdam een adres aan den mi
nister van Financiën, waarin zij vroegen de
werklooxen te steunen door middel van een
bijslag van refleeringswece.
Dc andere Kamers van Arbeid wilden aan
dit adres niet meedoen. Mi*, dr. J. \V. van
Zanten doelt in het blad de Kamers van Ar
beid dc reden daarran mede; hij beweert dat
de overige vakken jegeus de diamairtsnijver-
heid niet zeer welwillend zijn, omdat het
diamantvak zichzelf geheel van dc wereld af
sluit In goede tijden komt niemand van een
ander vak dat der diamantslijperij binnen,
maar in tegenspoed overstroomen de werk*
loozc diamantbewerkers de andere vakken en
doen de werklieden daarin concurrentie aan.
Vraagt het vak thans medewerking van am
dore vakken om een betere positie te krijgen
dan behooren de laatste dit te weigeren, hoe
zeer zij het streven zelf ook toejuichen.
De heer Henri Polak, voorzitter van den
Alg. Ned. Diainantbew. Bond, bestrijdt deze
meening. Hij schrijft 0 a. dat het vak niet ge
sloten gehouden wordt voor dc buitenstaan
den. Beperking van het aantal leerlingen was
echter noodig, vooral mei het oog op de wer
keloosheid. Hij bestrijdt voorts de meening,
dal d ewerklooze diamantbewerkers in andere
vakken werken.
Thans zijn er 8100 werkloos, 100 ziek, 300 in
militairen dienst. 800 werken in eigen vak.
Dat is 9700. terwijl het ledental van den Bond
op 1 Januari juist even 9700 bedroeg.
Ten slotte schrijft de heer Polak: Indien
men de diamantbewerkers beschouwt als poe
nige egoisten. indien onze medearbeiders, die
wij met geld en goed steeds op de ruimste
wijze hebben ter zijde gestaan, van ons bcwe
ren, dat wij ons „van de wereld afsluiten",
laten zij het ons dan nu vierkant en ruiterlijk
zeggen, opdat wij kunnen bepalen, welke
voortaan de verhouding tusschen hen en ons
zal wezen. Of heeft het patroons-element in de
Kamers den doorslag gegeven?
De diefstal in het Penning
kabinet. Naar aanleiding van den diefstal
in het Penningkabinet te Den Haag. herin
nert dc Haagsdhe «mresponde-t van de
Arnfb. Ct. er aan, dat van iederen gestoten pen
ning een afgietsel in gips bestaat, waorrv
het stuk, om zoo te zeggen, opnieuw vervaar
digd kan worden. "Uit materieel- on band els
oogpunt bezien, hri>ben deze afg;etsels n- -
tuurlijik niet dezelfde waarde als de origin
len; maar voor do wetenschap wèl. voor zoo
ver het niet te doen is om de samenstel]'11
der alliages waariiit de munten gesl-gen w:i
ren. Met het vervaardigen van nanvaak-excm
plaren door rreiddefl van de givs-afgietsels;
echter nog een heele som gemoeid (het geslo
len goud alleen woog 4 K.G. lot een waar
van f 7006). Waarschijnlijk zal op de volgend
bcgroot.ing een som daarvoor worden uiige
trokken.
De hoop, dat er van de gestolen mu,
nog iets zou terechtkomen, heeft men natuur
Lijk reeds opgegeven. Van de cameeën bcstaa
jammer genoeg, geen afgiet'Hs.
De diefstal in het Pcnniu
kabinet. De heer P. Hnverkorn van Rï;
wiik schrijft aan dc N. Ct.:
Naar aanleidtin>g van hetgeen de Haag
correspondent van de Arnhemsche Co
olver dien diefstal sdbreef. meld ik u dat
.„Mlgemeine Preussischc Staatszeitung"
1837 het bericht behelst, dat Koning Willen
in Juni van dot jaar aan het KoninkP:k
seum te Berlaïn heeft geschonken de op
last vervaardigde afgietsels der antieV
gesneden ste.encn uit heL Knninki
Museum in Den Haag (thans het Kon. Pen
ningkabinet). Is dit bericht juist, dan besta: i
cr toöh afgietsels van de cameeën.
Berooving. Een groenteverkoopc;
Haarlem is Zondagmorgen omstreeks 5 uu:
dc Groene Buurt (tusschen het Begijnhof n
Bakenessergracht) aangevallen door een m
die onbekend gebleven is.
De groenteverkooper werd op den grond ge
worpen en toen van zijn geld 63
roofd
Een goede vangst. Door
politie te Haarlem is een 18-jarige. jon.,
aangehouden, verdacht van de laatste doai
ter stede gepleegde diefstallen. Ten huize
van een zijner familieleden is in beslag ge
nomen een hoeveelheid suiker en ribooolaiic.
afkomstig van den diefstal uilt hot pakhui--
in d^ Spaarnwoiidorstraat. Verder werd In
slag gelegd on oen gedeeltelijk uit elkaar ge
nomen rijwiel hetwelk in November ont
vreemd was. Tvn.Vt»nd-« h;: de da
der te zij'n van de inbraak in de mineraal
waterfabriek.
Ook is gearresteerd een rijner medeplich
tigen eveneens 18 >aar oud. doch d"ezc vr
keerde tijdens zün arrestatie zoodanig onder
don invlned van °terken drnnik, dn» rijn ver
hoor mw st wOvW» i*.i'
Een tandenknoeier. Een tiental
dagen geleden begaf een dame. wonende aan
dc N. Keizersgracht fe Amsterdam, zich naar
een tandarts, om z'ch ertn kies te laten trek
ken. Naar het Hbl. meldt, liet de reeds be
jaarde tandarts zich bij de behandeling bij
staan door zijn zoon, zich noemende tandlech-
nicus. Eenigc dagen na de behandeling trad
bij de dame een volkomen verlamming der
rechterzijde in. Aangezien onmiddellijk hel
vermoeden rees. dat dit het gevolg was van
een verkeerde briiandeFng bii den tandarts,
geschiedde aangifte bü de politie. Het voor-
loopig ondérzoek bracht aan het licht, dal de
verlamming waarschimPik het gevolg is van
inspuiting met epn verkeerde stof. De tand
arts en zün zoon zijn door de politie in ver
hoor genomen.
Hoog water in Friesland. Hel
water, dat bier nog lmogcr gestegen was Üan
in 1910. is thans, nu de wind omhoog is ge
gaan, langzaam zakkende. Dit geeft wat ver
ademing, want een groot deel van Friesland
is thans een zee gelijk. Onafzienbaar is de
watervlakte tusschen F.ernewoude cn Olde-
boorn, met aan weerszijden Grouw en War-
tena. Bij Bergum en Tietjerk en ten Noorden
van deze laatste plaats onafzienbaar ver is het
niet heter gesteld. Het water staat op vele
plaatsen in de kelders cn stallen, ja tot in hel
woonvertrek. Sommige boeren waren ver
plicht hun vee naar hooger gelegen plaatsen
te brengen.
Het schoolverzuim wegens weer en wegen
is dezen winter ten gevolge vap het liopge
water en dc drassige voetpaden en landwegen
verbazend hoog.
Ook In den Zuidwesthoek der provincie Is
de toattand ten gevolge van den abnormaal
