Verspreide Berichten.
kolonel von Heydebreck zijn drie Engtlsthe
escadrons door onze troepen vernield; 15 of
ficieren. waaronder hun aanvoerder kolonel
Granl, en 200 man werden gevangen genomen,
twee kanonnen buit gemaakt. Aan onze zijne
vielen 2 officieren en 14 man en werden 25
man gewond.
Volgens het officieele Engelsehe bericht uit
Pretoria van begin October waren de verlie
zen aan die zijde slechts 15 dooden, 41 gewon
den, 7 vermisten en 35 gevangenen.
B e r 1 ij n 2 5 J a n. (W. B.) De viering van
's keizers verjaardag aan het hof heeft zich
ditmaal bepaald tot het houden van eenc
plechtige godsdienstoefening.
We en en, 25 Jan (W. B.) Aartsheatog
Karei Frans Jozef werd heden voormiddag
door den keizer ontvangen in eene audiën
tie, die meer dan een uur duurde.
Berlijn, 25 Jan. (W. B.) Het bericht van
de Daily Mail, dat Duitschland en Oostenryk
onder prijsgeven van Galicië en van Turkije
tot den vrede bereid zijn, is een van de vele
vruchtelooze pogingen om tusscheu Duitsch
land en zijne bondgenooten wantrouwen Ic
zaaien. Het spreekt van zeil, dal over eenc
dergelijke vredesbasis nooit tusschcn Duitsch
land en Oostenrijk is onderhandeld. Men ver
baast zich hier eT over, dat er in de pei s der
triple-entente zooveel gesproken wordt over
den vrede
We enen, 2 5 Jan. (Corr-bureau). De
Sunn- und Monlagzeilung brengt «ene schil
dering van haren oorlogscorrespondent over
den tegcnwooroligen toestand van onze troe
pen. Volgens hel algemeen oordeel is deze
thans onberispelijk. In den loop van den oor
log heeft de praktijk uit ons voortreffelijk troe-
pcnmaleriaal een instrument van den eersten
rang gemaakt. Ons overwicht op het gebied
van de artillerie is heden boven eiken twijfel
verheven. Dé sanïitaire dienst en de trein
dienst, die in liet begin van den oorlog mis
schien niet volkomen beantwoordde aan de
reusachtige eischcn van den modernen oor
log, kunnen thans als voorbeeld gesteld wor
den; zij worden algemeen geprezen. In het
opwerpen en 'inrichten van loopgraven zijn
fceden onze troepen de Russische infanterie
reeds de baas. Epideiniën, die in het najaar
ook in onze geleden hcerschten, zijn thans
volkomen overwonnen, ofschoon het natie.,
warme weder hiertoe niet meewerkt. Dank
zij de onberispelijke uitrusting en vooral de
voldoende verzorging van de troepen door
middel lot bescherming legen de koude, is do
gezondheidstoestand van onze troepen zeer
goed. De geest, die in onze gelederen heerscht
is stccds voortreffelijk, en het vertrouwen
vam de soldalen in de einduitkomst is toene
mende. Daartegenover gaat hei bij de Russen
steeds slechter. De Russische infanterie is niet
meer zoo valhardend in do verdediging en
zoo aanvalslustig als vroeger. Dynamisch be
schouwd, beweegt zich do neiging in de \ve-
derzijdsche operaliën bij ons in stijgende, bij
de Russen in dalend© lijn.
B e r 1 ij n. 2 5 J a n. (W. B.) In óe provin
cie Buikowina is thans de landstorm, die
liet gediend heeft, van de lichtingen 1888,
1887 cn 1886 voor inspectie opgeroepen.
Warschau. 25 Jan. (R.) Hel Poolsche
nationale comité heeflt eene proclamatie van
den grootvorst-opperbevelhebber ontvangen,
die de oprichting heeft bevolen van Poolsche
legioenen bij het Russische leger, ieder be
slaande uit infanterie, cavallerie en aitiillerie
cn gecommandeerd door Poolsche officieren.
Berlijn, 2 5 Jan. (W. B.) Bij de familie
van den gouverneur van Kiaulsjoe Meyer-
Waldeck is bericht ontvangen, dat hij van
zijne wonden is genezen.
'B e r 1 ij n, 2 5 Jan. (W. B.) Sedert gisteren
as het personenvervoer hersteld op den spoor
weg OsLrowo—Lodz, zoodat men op Duitsche
spoorwegen kan reizen van Lodz naar Rijssel.
Berlijn, 2 5 Jan. (W. B). De verkeers-
©Eftvangston van de Pruisische staatsspoor
wegen bereikten in December meer dan 75
pet. van de ontvangsten van het vorige jaar,
hetgeen een bewijs van het sterke economisch'
leven Is.
Berlijn, 2 5 Jan. (W. B.) De Bondsraad
heeft heden bepalingen vastgesteld betreffen
de de regeling van den handel in bakmeel,
graan en meel in het algemeen, alsmede ten
aanzien van de vleeschvoorraden.
Te beginnen met 1 Februari wordt beslag
gelegd op alle voorraden tarwe en rogge, als
mede op tarwe, rogge-, haver- en gerste-meel.
Om de inbeslagneming mogelijk te maken,
wordt bepaald, dal een ieder verplicht is, op
te geven, welke voorraden hij bezit.
Tot regeling van het verbruik zal een cen
trale. rijkscommissie worden ingesteld.
Levering Aan tarwe-, rogge-, haver- en ger-
«tuneel in het handelsverkeer is verboden van
26 tol 31 Januari.
Wal de vleeschvoorraden betreft, wordt den
rieden en grooten plattelandsgemeenten de
verplichting opgelegd, te zorgen voor voor
raden verduurzaamde vleeschwaren.
Berlijn. 25 Jan. (W. B.) Het Pruisische
itaatsministerie merkt, in verband mét de in
beslagneming van het meel, dienende voor het
bereiden van brood, op, dat de maatregelen,
die tol nog toe genomen werden. Piet voldoen
de waren, 'om een zuinig gebruik van den
voorraad graan, waarvan brood gebakken
moet worden, te verzekeren en te bclcllen, dat
dil als veevoeder wordt gebruikt.
Er blijven twee wegen open: óf een buiten
gewone verhooging der graanprijzen, waar
door het brood voor het Duitsche volk v
duurder zou geworden zijn, óf hel in beslag
nemen van alle graanvoorraden en het op
dragen van de proporliorieele verdeeling daar
van onder de bevolking aan de gemeentebe
sturen.
De regeering heeft het tweede middel ge
kozen. Dientengevolge hebben wij de zeker
heid, dat het plan van den vijand om Duitsch
land uit te hongeren verijdeld is. De daardoor
verzekerde voldoende broodvoeding tot aan
den nieuwen oogst maakt ons ook in econo
misch opzicht onoverwinnelijk. Evenals onze
troepen le velde, willen ook wij, die thuis ge
bleven zijn, in den grooten strijd om hel be
slaan van hel rijk met cere en glorie volhar
den.
Berlijn, 25 Jan (WB.) Hoewel er var
kens in overvloed zijn blijft de prijs van-lift
ynrkensvleesch stijgen. De pogingen om de
mensdhen voor te lichten omtrent den werke-
1 ij ken toestand, hebben gecne uilwerking. Het
is daarom niet uitgesloten, dat dwangmaat
regelen zullen worden genomen gelijk ook is
geschiedt ten opzichte van de bakkerijen-
B e r lij n. 25 Jan. (W. B.) Het aantal vcld-
postbrieven van één dag bedraagt, blijkens
eene telling op 16 Januari, acht miliioen.
B e r 1 ij n, 2 5 J a n. (W. B.) Uit Sofia wordt
bericht, dat de Russische minister van finan
ciën Bark alles in beweging wil brengen oin
in Frankrijk eenc groote leening te sluiten,
omdat Rusland anders niet in staat zou zijn
den oorlog verder dan Maart voort te zetten.
B e r 1 ij n, 2 5 Jan. (W. B.) De Yorwarts
bespreekt het Russische streven naar een of
fensief in Bukowina legen Zevenburgen. Dc
Russische vrijgevigheid met betrekking tot
Transsylvanië nog voordat de daarheen lei
dende passen genomen en het in aanmerking
komende gebied veroverd was, is in ieder ge
val opmerkelijk Rumenië is door den Russi
sche n opmarsch naar zijne grens in een
moeilijk parket .geraakt, want do voortduren
de bedreigingen met de bezetting van Zeven
burgen en de verleidelijke aanbiedingen van
Rusland bemoeilijken ten zeerste de stelling
van de partijen die, zooals d'e Rumeensclie
sociaal-democratie, opkomen voor de slipte
handhaving van de onzijdigheid van Rume
nië. Volgens de medcdeelingen van den Oos-
tenrijkschen gcneralen staf blijft af U* wach
ten of de Russen, die na hel bijeen trekken
van onze troepen zijn teruggeworpen, op
nieuw aanvallen zullen doen.
B e r 1 ij n, 2 5 Jan. (W. B De Lokalanzei-
ger bericht uit "WeenenVolgens berichten
uit Rumenië heeft dc Oostenrijksch-Hongaar-
srihe overwinning bij Jakubeny het Russische
presitge in Rumenië zeer geschokt, omdat de
poging tot invallen in de Bukowina mot leven
dige spanning werd gevolgd.
R o m e. 2 5 Ja n. (Rliet bestuur van de
nationale partij 'heeft eenstemmig eenc motie
aangenomen, waarin wordt uilgesproken, did
het onvermijdelijk nood-ig is, dat Italië deel
neemt aan bet Europecschc conflict.
Berlijn, 25 Jan. (W. B.) De Russkoje
Slowo bericht, dat bij Kallsee een militaire
trein met een goederentrein in botsing' is ge
weest. 230 soldaten van het 26e infanterie-
regimeni zijn dadelijk gedood. Van de tal
rijke gewonden stierven nog 14.
Londen, 26 Jan. (RHet persbureau
bericht, dol de Engelsehe liulptkruiser Ylknor
door stormweer of ctoor liet stootcn op een
mijn vergaan is ten noorden van Ierland
Alle opvarenden zijü verdronken. Er zijn
wrakstukken gevonden.
De Viknor heette vroeger de Viking.
Het opgraven van 1 ij ken
te Leuve m
Een correspondent van 'de „Tijd" is tegen
woordig geweest bij 't opgraven der lijken
van slachtoffers, die den 25sten en 26sten
Augustus te Leuven rondom het standbeeld
van Van de Weyer begraven waren. Hilj deelt
hieromtrent het volgende mede:
Toen ik op het terrein te Leuven aankwam,
was de kuil geopend cn waren de eerste twee
lijken er uitgetrokken! Pater Valerius Qaes,
dc bewonderenswaardige eenvoudige Capu-
cijner monnük (reeds 96 lijken werden vroe
ger door liem opgegraven) gehuld in. witte
dokters jas en voorzien van gummiband-
schoenen, haalde de lugubere overblijfselen
van de nienschelijke lichamen te voorschijn,
daarbij geholpen door Lucaen Spéder.
Als officieele autoriteiten waren bij de op
graving nog 'tegenwoordig: Alfred Nerinckx,
hoogleeraar te Leuven en waarnemend bur
gemeester, dr. Louis Maldague, professor aan
de universiteit; dr. Dieudonné, stadsgenees
heer; J. Simons, ond'erzoeik-rechler, terwijl
iti den loop van den dag ook nog kwamen
zien prof. dr. Noyons: schepen de Munter,
kolonel Lubbert, krajgscbef, en zijn adjudant,
de hoofdcommissaris van politie Gilbert, en
advocaat Tieleinans. lid van den gemeente
raad, allen van Leuven.
Het was een indrukwekkend tooneel. De
straten, uitkomende op bet Stationsplein,
waren door de politie afgezet, zoo dat het
publiek op «rooten afstand moest Wijven:
zelfs d'e Duitsche sol-darten mochten op de
plaats d'er werkzaamheden niet blrijven stil
staan Een schildwacht bewaakte het graf der
16 Duitscihe soldaten, die eveneens achter het
standbeeld een rustplaats hadden wvonden.
Ruim 30 eenvoudig bouten doodkisten, geel
geschilderd, stonden in de nabijheid van de
knol om ieder lijk, nadiait het onderzocht was,
terstond te kunnen opnemen 'en afsluiten.
Gelukkig stond er nog al wind., want de
lucht, die uit don kuil opsteeg, was schier on
draaglijk. De voorwerpen, op dc lijken ge
vonden. werden, in een grauwen zak gediaan
met een nummer erop, welk nummer tevens
op de kist werd eesclireven van hel daarin
geschoven lijk. Twintig Lichamen werden
achtereenvolgens on de-ze wijze behandeld,
alle gekomen uit dezelfde groeve van nog
geen vier kubieke meter inhoud,
Od de afschuwelijkste manier waren klaar'
bliWcelijk de liiiloen indertijd door 4?n over
elkaar geworpen, sommige ineen gevouwen
andere mei hel hoofd omlaag. Met dc grootste
omzichtigheid moest worden gewerkt. wanJ
meestal was niet dadelijk te onderscheiden,
bij welk lichaam hoofd, armen of becnen be
hoorden. De treurige inhoud vtan dezen men-
srbcn-onrteorenden kuil vervulde al de aan
wezigen met smartvolle ontzetting. Ik be
merkte. hoe de Duitsche kolonel Lubbert den
burgemeester ter rijde nam. en ik hoorde,
hoe de kolonel de oogen strak on de groeve
gericht met (bewogen stem zeide: .Het is
onbegrijpelijk, zulk een resultaat te zien, en
dan te weten, dot ons volk met zooveel zorg,
zoo goed onderwijs en zooveel beschaving is
opgevoed". Het onrechte gezegde vervulde
mij met evenveel deernis oils deze uitspraak
van zijn adjudant: ..Ik ben blij, dat ik des
tijds daar niet bij ben geweest."
Professor Maldague, die tijdens de gebeur-
tenisen ins den mortgen- van 26 Augustus in
Leuven was en toen. met zijn gezicht naar
het station gekeerd, lussoben de gevangenen
Rtond, waarvan er telkens werden wegge
haald en doodgeschoten, kon evenmin zijn
diepe ontroering verbergen. Ilem was dien
noodlotligvn dag op straffe des doods ver-
h<ukn om tc kijken, hoe dc gruwelen plaats
gi\5>en. maar een wouwdie naast hein
stond, cn in liaar angst tóch omkeek, zng,
hoe de weerlooze en raddoozc slachtoffers
nn den buik moesten gaan liggen en dan ine»
een scho-t ir* hel hoofd'den ug of den nek
werden afgemaakt. Inderdaad vertoonden
verreweg de meeste lijken wonden, veroor
zaakt door kogels, op zeer korten afstand
afgeschoten, en persoonlijk kan ik vaststel
len, dat van vele slachtoffers dc schedel was
verbrijzeld, alsof die met de kolf van hel ge
weer was ingeslagen. De geneesheeren ech
ter verklaarden, dat hot bijna immer de
uitwerking was der van dichtbij afgeschoten
kogels. Sommige der slachtoffers vertoonden
wijders nog de sporen: van ruw geweld,
want niet zelden Aond men vele bajonetwon
den en kogelgaten in één lichaam, terwijl
zelfs bij één nog een gebroken arm eti been
werden geconstateerd. Twee lichamen ver
toonden in het geheel geen wonden, zoodat
een latere lijkschouwing no,g,zal moeten uit
maken, of de dood al dan niet door verstik
king heeft plaats gehad.
Niet om <aan te zien was de hartverscheu
rende drol-fheid van sommige familieleden,
wier man, vader en zoon lot dusver te Leuven
werd vermist en tevergeefs on gesp oord. Som
migen bleven maandenlang notg de hoop
koesteren, dat de vermisten zich door de
vlucht naar het buitenland hadden kunnen
redden of in een Duitsch kamp gevangen
zalen. De weduwe EiUryok werd al dadelijk
diep teleurgesteld, toen eerst haar man van
60 jaar en daarna baar zoon van 27 jaar uit
den dooderrnut werdien te voorschijn gehaald
en onmiddellijk werden herkend aan de op
de lijken gevonden voorwerpen.
Na een gewonden Belgischen soldaat met
een Duilwh verband om het been en tot nog
toe niet herkend, vond men het lichaam Aan
een knaap, naar schatting van plm. 15 jaar.
Onder anderen kon men de identiteit A'ast-
stellen van den, gepension neerden majoor
Eichhovn. ruim 60 jaar oud. Belg. en uitvin
der van dc Eioli hom-patronen (voor het
schieten op korten- afstand)
Wie zul de ontroeringen, die zich van, de
omstanders van tijd tot tijd meester maakten,
beschrijiA'en? Het oog A-an de meesten onzer
aa-crd a-ochlig, toen er uit het «modderige
vestzakje A-an een jongen man een horloge
te voorschijn kwam. dat, afgeveegd door Pa
ter Claes. tusschcn glas en Avijzerplaat zui\*er.
rood bloed a-crtoonde. hetwelk waarschijn
lijk door biikoming A'an een Aveinig water in
a-loeibaren toestand was bewaard gcbWen.
Fn- waarom beefden dc handen Ann den grif
fier. -die de voorwerpen moest opschrijven
op de lijiken bevonden toen hem wend opgc-
gcA-en: een paar kleine kinderschoentjes"?
Teen de kuil was geledigd, had men precies
20 lijken gevonden Tiet Avas DonderdagaAond
5 uur. cn men besloot de onderzoekiiLgen op
Vrijdag 15 Januari A'oort te zetten. Aan de
verzakkingen a-an den -grond kon men zien.
waar gofjravcn was, en door daar opnieuw
de aarde weg tc nemen, vond men dan ook
notg 3 aridë-re punten, waar te zanten nog
7 lijken in begraven waren, elk-* niét meer
dan hoogstens 30 c.M. onder den begancn
grond.
Die rijd agochlend bereidde ons opnieuw
de grootste ontroering en de diepste teleur
stelling. In een kleinen kuil lagen twee lij
ken; het bovenste was dat van den werkman
Henn de Corte uit Kessel-Loo. daaronder,
geheel in elkaar, het rampzalig OA-erschot
a~an den pastoor van Herent dc-n zeereerw.
heer Van Bladel. Somber werd het groote
lichaam met touwen uit den kuil getrokken!
Geen woord Averd gesproken, alleen pater
Ginos zei in een plechtige stilte: „Le Curé
dTIerent".
Als een vrccseljijke zudht huiverden deze
woorden door onze led'en. en in een- diepen
snik steeg uit de harten d'cr aanwezige katho
lieken een gebed ten hemel, waar de grijze
martelaar ran 71 jaar zeer zeker reeds, zijn
heerlik loon zal hebben ontvangen.
Nfot licht zullen deze sombere doodgravers,
tooneelen te Lemen. die ilk als de eenk«e
journalist kon bijwonen, uit mijn geheugen
gaan.
Veel eniweliiks heb ik tiyiens den oorlog
in R^lojë meegemaakt. rrvnaT ntets, dal mij
zóó tot in het merg van mijn gebeente heeft
aangegrepen als de oufraving der lijken van
de hefclngeTwnandigo slachtoffers der Leu-
Avnsche gebeurtenissen!
De ellende in Deudermonde.
Men meldt aan de N. R. Ct.:
Uit Dendermonde heb ik de dringende uit-
noodiging ontvangen om oen oproeo te doen
tol hulp voor de bevolking van"deze verwoeste
stad, waar de ergste ellende heerscht. Tot
voor den oorlog Avas het een zeer nijvere
Dlaats, centrum van fabricage van katoenen
dekens. Men vond er voorts onder meer groote
touwslageryen, een olieslagerij, een schoenfa
briek, katoenAveverij enz. en er heerschte Avel-
vaart. ook onder de talrijke arbeidersgezinnen.
De bevolking van Dendermonde met de voor
stad Sint Gilles telde een zestienduizend zielen.
Dit aantal is nu gehalveerd cn haast allen die
bleven, lijden gebrek, want doordat de. stad
herhaaldelijk is gebombardeerd, liggen alle
fabrieken vrijwel vernield, evenals hel oude
stadhuis, het paleis van justitie, de kerken,
behalve de Onze Lieve VrouAvekerk, die wel
geleden heeft, maar waar de dienst toch is
voortgezet. Het weeshuis is verwoest, de aca
demie van schoonc kunsten, av aar omheen zich
de vermaarde Dcndermondsche schilderschool
had gevormd, het burgerziekenhuis, de scho
len, de stadsboekerij met tenminste vijftigdui
zend boeken eveneens, en van de huizen der
welgesteiden staan er nog slechts een tiental.
De geheele bevolking is nu samengepakt in een
arbeidersbuurt en in een deel van het Bagijn-
hof, waarvan de kerk ook in vlammen is op
gegaan. De oA'erheid is niet langer in staat om
de ongelukkigen daar te helpen, want sedert
September staat er alle bedrijfsleven volko
men stil. Sedert is er door de Averklieden geen
rent meer verdiend en bij gebrek aan inkom
sten raakt de stadskas leeg. Het stadsbestuur
kan niet meer doen dan dagelijks soep uitdee-
leh; de enkele hakkers bakken nog wat brood
van het Amerikaansehe meel, maar de voeding
is geheel onvoldoende en daar de welgestei
den, meest allen zelf geruïneerd, haast allen
de streek verlaten hebben, ls er van de parti
culiere liefdadigheid al evenmin veel le wach
ten. Er is dus behoefte aan voedsel, aan klee
ding, aan bed gerief voor de fabrieksarbeiders,
zoowel als voor de landbouwers.
Het geb(rek aan kleeren, aan dekens ent. la
nijpend. En niet- alleen hierdoor y.iin d£ men-
schen zoo zsvaar beproefd, haast allen hebbert
vaders, echtgenoolcn, zonen aan het front, en
een menigte mannen van 15 tot 70 jaar, onder
as ie verscheiden geestelijken, zijn als krijgs
gevangenen naar de Duitsche kampen in Mun
ster. Sennek ger en Sollau gebracht. Heel en
kele hunner zijn teruggekeerd met in witte
verf op den rug van hun jas geschreven, da-l zii
krijgsgevangen zijn. Dc bezetting, bestaande
uil 250 landstormmannen, verblijft in de ka
zerne, de stad behoefde maar in enkele onder
deden van hun leA-ensonderhoud tc voorzien,
maar inmiddels hebben de requisitics al wat
nog over Avas uitgeput. Den landbouwers is
niets gelaten van hun voorraden graan, hooi,
stroo cn vee. Ook de voorraden en producten
van handelaren en fabrikanten zjj'n opgevor
derd. Trouwens in gansch Oost-Vlaanderen is
dit het geval met katoen, vlas, linnen en ga
rens. Fabrieken die nog zouden kunnen wer
ken staan er meerendéels stil. Voor millioe-
nen is er opgeciselit tegen afgifte van bons,
ook nog in enkele gevallen na 15 'dezer. Toch
zegt de Duitsche overheid dat zij het econo-
misclie leven weer op gang wil helpen, maar
de fabrikanten moeten aanvragen of zij het
bedrijf opnieuw mogen beginnen. Wordt dit
toegestaan, dan is de eisch: niet langer dan
vier uur daags werken. Wat er voor meer dan
drie maanden aan grondstof is wordt in be
slag genomen. En ai wat er gemaakt wordt
is eveneens voor Duitschland.
Geen wonder dat onder deze omstandighe
den de industrie verlamd wordt, met al de el
lendige gevoleen voor dc uitgeputte bevolking.
Petroleum is er niet, kaarsen zijn schaarsch.
kolen worden er weer wat aangebracht, maar
er dreigt hongersnood in deze kortgeleden zoo
bloeiende stad. waar nu reeds zwarte ellende
heerscht.
Kan hier niet geholpen worden?
Uit de provincie Luik.
Dr. Williams, een Amerikaansch genees
heer. die voor het ondersteunengscomilé in
•België te Luik werkzaam was, heeft aan dé
•Dafily Telegraph een en aixter over zijn be
vindingen meegedeeld-. Zijn eerste indruk bij
aankomst te Luik was. d!at de toestanden be
ter waren dan hij zich die had a-oongesl-eld,
typ ar na eeni paar dag-en was liij A-an een
andere meening, esn hij is utiit Luik weggegaan
met den indruk, dolt liöt een wonder is. zoo-
a-eel als mensohen in stilte kunnen lijden
Zij klagen; mirmr&r, maar zij lachen ook nim-
111 nr.
Tn de provincie Luik alleen zijn 300.000 men-
schen van een bevolking a*an 900,000 volko
men a-an alles verstoken. Ze hengen geheel
af a'an het comité, dot hun voedsel scbertk#
In de tfoornaaniiSte steden Luik, Verviers
en Spa is de nood hoog gestegen, doordat
dé ijzer- en kanonfnibriekendé rubberban
den fabrieken, zinknïijnen en andere indus
trieën stil liggen. Alleen de kolenmijnen ma
ken een uitzondering. Drie dagen in de week
wordt er in deze mijnen gewerkt teneinde
genoeg kolen te delven om te aroorkomen
dat men boA-riest. Behalve dé mijnwerkers
a'oert zoo goed als niemand iets uit. Ze lum
melen rond in dé straten en pratem op ge-
dempten toon. Eiken: dag komen er een 30,000
mensohen de 12 gaarkeukens bezoeken, die
het steuncomité te Luik heeft ingericht. In
rijen van \*io»r staan de momséhen daar hun
beurt af te wachten, terwijl burgerwachten
a*oor de goede orde zorgen. Jongemannen
ziert mén er niet, alleen oude mannen, atou-
wen, kinderren en gebreklkigem*s Morgens om
half negen ]>e.gint deze bedoeling en aan de
voornaamste gaarkeuken ls men voor eh?en
niet klaar. Een half pond brood en een liter
soep vormen hat rantsoen. De rijken, d. w.
z. de eenigszins welgeatelden. betalen er
a'oor, -de armen, dé niets-bezitters, krijgen
bet kosteloos.
Dr. Williams "wonspelt. dat binnen ertkele
maanden iedereen In België orp déze Avijze
zijn dïtgelijksch brood zal moeten ophalen.
De toestand te Rousselaer*
en omgeving.
Een oorlogscorrespondent aran „De Tijd"
meldt omtrent den toestand in Rousselaere. Bij
een wandeling door de stad doet men de el
lendigste indrukken op. Het wemelt er van
duizenden soldaten, die de doodarme bevol
king ten laste zijn. Ruim 120 huizen liggen in
puin. Ongeveer 50 burgers zijn indertijd gefu
silleerd en nog 80 werden er neergeschoten
tijdens de wilde vlucht, die daarna plaats
greep. Dat alles gebeurde a'an den 19en 1ot
den 21 en October.
Zooals de toestand in Rousselaere is, vindt
men hem ook in Nieuwkerke, Rumbeke, Moor
slede, Slnden en Pussóhendaele en andere
dorpen. Ze zijn alle grootendeels of geheel
verwoest. Staden b v. is reeds elf maal gebom
bardeerd, cn van het dorp rest niets meer. Bij
het binnentrekken A'an cKt dorp hebben de
Duitsehers er, onder beschuldiging, dat men op
hen geschoten had, ongeveer 140 burgers ge
dood. Men zocht ook den pastoor om hem te
dooden, maar vond hem niet. Toen heeft men
zich tevreden gesteld met den onderpastoor,
den zeereerw. heer Fonlon, die daarop te mid
den van en mèt 30 parochianen gefusilleerd
werd.
Ook in Rumbeke is veel gebrand en zijn on-
ge\'eer 20 burgers gedood, evenals in Pas-
schendaele en Moorslede.
De Moeder-Overste van Nieuwkerke is tot
vier jaar, dc gemeenlc-seerelaris tot 6 jaar
geA'angenisstraf veroordeeld, omdat in het
klooster een geAVonde Fransehman verpleegd
werd, zonder dat daar\ran aangifte was ge
daan.
In Thielt is Maandag baron Van der Gracht
ge\'angen genomen, iemand, die A'eel goed deed
aan de arme bevolking. Hij wordt beschul
digd gezegd te hebben, dat de Duitsehers paar
den „stalen".
Den baron Van der Gracht werd /oorloo-
pige invrijheidstelling toegezegd tegen een
borg van 700 mark. Dit heeft hij echter ge
weigerd
Van dc Belgische grens.
De correspondent dér Maasbode tc Putten
meldt:
In zijn jongste proclamatie zegt Fireiherr
Von Huene o.a.: Met het doel om dé doqr
den oorlog onderbroken paaiden- en vee
teelt weer op normale wegen tc brengen,
wordt bierbij uLldmikkeldjjk bepaald, dat liet
a'erbodlen is te herschikken over dekhengsten,
fakstikiren en andere voor de fokkerij bij
zonder gesduLkte dkAren. Eveneens ls het
verboden koeien, Avelke rijjkelijlk melk geven,
in bestek te nemen: AX>or de landbouwer®
dus oen buitenkansje, mits er nu ook gezorgd
AVordt voor hel noodlgc veevoeder.
De ontblooling van de Belg,
K r c n s. Volgens een bericht aan Dc Tijd
zal dc Duütsohe overheid in België die grens»
streek van even beneden Antwerpen tot aart
de Noordzee wan houtgewas ontdlocsi. Men
is in Sclzaete reeds met dal werk begonnen,
De Engelsehe overwinning ln
de Noordzee.
Het bericht van de overwinning in dS
Noordzee weid Zondagavond in de Londeyy
»>che concerten en bioscopen, meegedeeld -i
zoo seint Reuter aan enkele bladen. Het pu^
bliek juichte de mede deeling geestdriftig toeJ
In het Alhnrrrbra zong het publiek onder leK
ding a*an den kapelmeester op indrukwek
kende wijze het voWcslied. Op straat werden
'de couranten der courantenventers door dé
opgewonden menigte uit de handen ge
scheurd.
De bladen verklaren dat dc oa*erwinning
zooAvel een daad van recht als een daad Vaat
oorlog is. Zij maakten een eind aan hel ge
bluf der Duitsehers dat zij de Noordzee be-
heersohen, tenvijl ze tevens de barbaarsche
strooptochten op een onverdedigde kust
heeft gewroken.
De Britsche vloot heeft in een daad van
werkclijken oorlog de zege behaald; beide
partijen waren gelijk in sterkte wat het aahtel
der zware kanonnen betrof, maar dc Enigel-
schen waren aanzienlijk superieur wal kali
ber betreft Het feit, dat die Duitschens de
A'lucht na-mentoont wel dat de les van Coro
nal en do Falklandeilandcn is begrepen, dat 't
zware kanon onder alle omstand.ïghedcn
steeds hot beste is. immers wat middelbaov
geschut betreft was h.t Duitsche eskader
sterker hft Brii.vhe.
Gelijk Reuter reeds seinde toonen de
Engelsehe ochtendbladen hun vreugde over
de Engelsehe ovenvinning. Zoo verklaart dc
Times o. a. dat het vergaan van de Blücher
het zwaarste verlies is dat de Duitsche vloot
tol dusver leed, en dal deze ondergang met
voldoening zal worden begroet door allen
die de raids tegen ora'crdedigde steden ver-
oordcelen als in strijd met de beginselen van
het volkenrecht.
Het blad noemt A'erder het succes van
admiraal Beathy het belangrijkste zeegevecht
in dezen oorlog, niet alleen om dc verkregen
resultaten, maar omdat hij en zijn dappere
officieren en mannen de uitvoerders waren
van een rechtvaardige bestraffing, want het
w-as de Blücher, die deelnam aan dc beschie
ting van Scarborough.
De Dailv Chronicle noemt a'olgens een tele
gram in het Hbl. de overwinning een daad
van recht zoowel als A'an oorlog. Iedereen
verheugde zich toen de ridderlijke kapitein
Von Muller (de commandant van de Emden)
gered werd en betreurde het verdrinken van
den dapperen admiraal Von Spee. "Wij koeste
ren echter niet ditzelfde gevoel voor dc kin
dermoordenaars, voor wier misdaad het oude
strenge maritieme recht geen mindere straf
zou kennen dan het ophangen aan de ra.
De Morning Post merkt op. dat admiraal
Beathy en zijn dappere officieren waarschijn
lijk het leven van tal van onschuldige lieden
hebben gered. Zij hebben het op een stroop
tocht uitgetrokken eskader een wel verdien
de les gegeAén, die niet spoedig zal worden
vergeten.
Het Hbl. verneemt nog uit IJmuiden:
De stoomtrawler Erica IJmuiden 21 kwam
heden van de visscherij binnen cn rappor
teerde. niet ver van bet zeegeA'echt van Zon
dag af te zijn geweest. De schipper, C. Lang
broek. vertelde mij bet volgende:
"Wij waren Zondagmórgen omstreeks 10 uur
visschende op 120 mijl Z.-W. van Helgoland,
toen opeens de stuurman mij kwam zeggen,
dat er geschoten werd. Nauwelijks waren \vi;
aan dek gekomen, of wij zagen de Duitsch»*
vloot, ongeveer zes kruisers en een twintigtal
torpedobooten, voor ons opduiken. Het duurdo
niet lang of er kwam van den tegenover?/-
stelden kant een viertal groote Engelsehe
kruisers met eveneens een aantal torne*'"-
jagers full sneed aanstoomen. Opeens reger
het granaten en kogels a'an de zijde d
Engelschen. Ze gingen over ons schip hr
De Duitsehers antwoordden wel, doch ginr
al schietende op de vlucht. Een Engelse'
kruiser had het geluk, een groot schip v i
den a'ijand (waarsehiinliik de Blücher) in
grond tc boren. Terwijl de Duitsche vl
steeds meer uit het gezicht verdween, zagen
wij nog, dat ook "tAvee Engelsehe schepen
werden geraakt een cr van in het achterscbi'
het andere midscheeps. Dit was echter niet
van dien aard. dal ze erg gehavend werden.
"Wij waren ongeveer 300 M. van de beide
vloten verwijderd, toen het gevecht begon, en
konden het verloop goed nagaan. Nog twee
andere IJmuidensche trawlers waren in dc
nabjiheid en ook een koopvaardijschip. Reus
achtige waterzuilen van den granatenregen
zagen wij opspuiten. Het was een fantastisch
gezicht, het a'luchten en zinken van een der
Duitsche kruisers te zien. "Wij zagen nog de
Engelsehe vloot den viiand achtervolgen, doel)
bemerkten verder niets nieer cn vertrokken
naar IJmuiden om daar van het indrukwek
kende schouwspel verslag uit te brengen.".
Een levensteckcn van de
„K a r 1 s r u h e".
Volgens een bc-richt uit Porl-au-Prince 'heel'
de Duitsdhe kruiser .Karlsruhe" aan de pie-r
voor Sainl-Nicolas bij Haïti proviand kun
nen innemen en zich daar een bas-is kunnen
maken. Schepen uit New-York en New-Or
leana laden kolen, om de Karlsruhe" daar
mee te voorzien.
De verdediging van Tsingtau.
De keizer heef' aan den gouverneur van
Tsintaluu, Mever "Waldeck, im erkentenis a*a-r
de heldhaftige \*erdediging het IJzeren Kruw
eerste klasse verleend.
Uit Egypte.
Aan de Daily Maal wordt uit Caïro gemeJdl
Generaal Kress von Kressenslein beeft on
langs in een toespraak tot dc Tudksche sul*
daten gezegd: Nu gij eenmaal in de nabij
heid a*an het Sucz-kanaal sta<at, dat op laf
hartige wijize verdedigd* wordt door de Bril-
'6che troepen, zal het sléóhts een zaak va® en
kele uren zijn om het over te sic kou.. Denkt
er aan, dat dc woestijn in uw rug ligt en een
onvermijdelijke dood u bij «en terugteotU
•wadhti. Daarom is hel veel gemakkelijker op
te rukken en de Niji en zijn rijke dólen, U
•door df Erurelschen ontstolen, te henoveFSft^
