BINNENLAND.
STADSNIEUWS.
De Staatscourant van Zondag 18 gn
Maandag 19 April bevat de volgende Kon.
besluiten:
op verzoolt eervol ontslagen G. Koppen, als
directeur van bet postkantoor te Delft, en W.
r. van West, als directeur van bet post- en
telegraafkantoor te Mappel;
benoemd in den militieraad voor de lich
ting 1916 in de provincie Utrecht tot voor
zatter J. H. Th. O. Kefllitz, lid der Provinciale
Staten; tot zijn plaatsvervanger mr. H. J. H.
baron van Boetzelaer. lid der Provinciale
Staten; tot leden C. W. van de Ka Steele en jhr,
mr. K. J. Schorer. beiden leden van den ge
meenteraad; tot hunne plaatsvervangers G
Serton, lid van den gemeenteraad, en mr. Th
F J. A. Dolk. adjunct-commies le klasse ter
provinciale griffie -»an Ulr^dh't
erkend en toegelaten als vice-consul van
Groot-Brittannië en Ierland op CuraCao, de heer
I H. Laing
benoemd bij het r*-serve-personeel der land
macht. met bestemming voor den dienst bij de
landweer, bij de infanterie der landweer, tot re-
serve-hr'tenant, de reserve-sergeanten-matoorD.
J. K. W. Overeem. van de 4de comoagnie wiel
rijders, T. BI oemh euvel. van het 16de bataT,on
landweer-infanterie, K. Kriegsman. van het 7de
bataljon landv/eer-infanterie. en L. P. Goud, van
het 33ste "batljon landweer-infanterie. benevens
de lijdelijk vrijwiMig serTennt D. J. Verbrugge
van. de VTTde infanter'Vbrigade.
Zaterdagochtend heeft Z K. H. do Prins,
voorzitter van de Voroenimng het Nedcrl
Fkoo-d'c Kruis, de batrafk dier vereeniging in
don tu n van het Hulp zieleen hu is aan het
fJijkeindc te 's Gpavenhaqe. welke j.l. Maan
dag met 17 bodden in robruik is genomen
l>cric!h1igd, nadat hij. ocnieen tiiid geledon.
vóór do in gebruik nqme. de barak ook reeds
in nogenschouw. had genomen.
Bii de bezirihtialng warm tegenwoordig
«lo leden van het hoofdoomité van het Boodo
Kruis jhr. Ernest van Loon en dr G W
Robn-rl; de wethouder, de beer H. de Wilde,
dr. Roessingh. gen oe^heer-di reet cur vnn bot
Gemeen.lelijk Ziekenhuis en do hoor W. J
Wonkonbach secretaris van dat ziokenhnis.
De Prins, die vergezeld was van zijn adiu-
ttant lo luilerunnt fhr Backer. betoonde
zijn volle tevredenheid met de doeltreffende
inrichting van de barak
Mr. J. A. Levy. Naar men meldt is de
bekende Amsterdamsrhe rechtsgeleerde mr. J.
A Levy ernstig ongesteld Tlij wordt in de
Ziekenverpleging aan de Prinsengracht ver
pleegd. Zijn locstand was Zaterdag eenigszins
bevredigend.
Begrafenis IV"-r. W. A. Royaards.
Naar men uit Sofia aan de N. R. Ct. meldt,
Is de teraardebestelling van het stoffelijk
overschot van mr. Royaards. in leven tijde
lijk zaakgelastigde van Nederland aldaar,
zeer plechtig geweest. Vertegenwoordigers
van de Bulgaarsche rogeering, het diploma
tieke corps in gala-costuum en vele vrienden
gingen mede in den stoet, den anderhalf uur
langen weg dwars door de stad. naar het
kerkhof. De geestelijke, van de Duitsche kerk
leidde de godsdienstige plechtigheid. De lijk
kist was bedolven onder .kransen en bloemen.
De minister van buitenlandsehe zaken
wend vertegenwoordigd door mr. dr. F.
M. Schmolck, gezantsoharsmaad te Konsfcan-
tinopel, die thans de functie van wijlen mr.
Ronard's tijdelvk waarneemt.
Dr. Schmolck legde namens de» minister
een krans op het graf
Teraardebestelling d o u a -
r i r e Loudon. Bij de teraardebestelling
van het stoffelijk overschot van douarière jhr.
mr. James Loudon, gcb. de Stuers, moeder van
den minister van Buitenlandsche Zaken gaven
o.a. ministers, de heeren Cort van der Lin
den, Treub, Rambonnet, Pleyte en Ort, vele
loden der diplomatie en der hofhouding en
Ycle hoofdambtenaren bii het departement
van Buitenlandsche Zaken door hunne tegen
woordighéid op den doodenakker. Oud Eik en
Duinen, blijk van hunne deelneming.
Vele kransen en bloemstukken dekten het
graf. De oudste zood dankte voor de betoonde
belangstelling.
P. C. Adrian, f Te Haarlem is is den
ouderdom van 70 jaar overleden de heer P. C.
Adrian, oud-leeraar aan de H. B. S. te Amster
dam en oud-voorzitter van het Ned. Gymnas-
tiekver bond
Onthulling standbeeld Prof.
Van "t Hoff.
Zatordagmiddrng bed te Rottterrdiarn op het
plein van de Hoogere Burgerschool aan den
's Gravendijkw al de plechtige onthulling
plaats van het standbeeld van Rotterdam's
groolen geleerde Prof. Jacobus Henricus van
't Hoff.
De overdracht bad plaats door prof. dr. A
F. Iiolleman, president van bet uitvoerend
comité te Amsterdam, terwijl het standbeeld
kloor den burgemeester van Rotterdam, mr. A.
R. Zimmerman namens de gemeente aan
vaard werd. waarbij beiden schoone redevoe
ringen hielden.
>yrof. Holleman heeft in zijne redevoering
-oltereGr&t uiteengezet hoe door de tijdsom
standigheden deze Van 't Hoff-hulde niet"in
ternationaal kon zijn geliilk de beteekenis van
den gtroolen geleerde toekwam.
Spr. achtte hel thans wiet het oogen.blik
j>m eene uitvoerige schets te geven van Van
't Hcffs welenschappeliike verdiensten, doch
wenschle enkel op eenige algemeen* eigen
schappen van den vermaarden meester het
liclit te laten vallen, welke de hoogachting
kunnen verklaren, die hem door de gebecle
wereld werd toegedragen.
Spreker vestigde daarna de aandöcht op
de drie groote ontdekkingen, waardoor Van
't Hoff zich den voorrang boven velen heeft
verworven op dirie gebieden, waarvan hij er
geen enkel angstvallig voor zichzelf heeft
willen „reserveerer" op de manier van som
mige „specialisten"
Van 't Hoff. düe drie vaan zulke specialisten
in zich vereenigt, heeft nochtans hunne
methode van werken in geenen deele nage
volgd. Hij reserveerde zich non het asym
metrische koolstofatoom, noch de osmotische
driBkking, noch de oceanische zoutbeddingen
Iederdie lust gevoelde deze akkers mede te
beploegen, waa welkoa: geen oogerthlik is
het bij hem opgekomen om medewerkers met
onaangename opmerkingen te verdrijven
Maar ook daarom staat hij boven de meeste
s-ncdialisten, omdat hij zijne onderwerpen
onder de belangrijkste der chemie wist te
kiezen, onderwerpen die tot ontdekkingen
aanleiding gaven waardoor hrt geheele vak
eene revolutie onderging, als sinds Lavoisier
niet meer was voorgekomen. Hij gaf zijne
gromlleggende geniale ideeën vrijeliik aan
ieder ter beschikking en tallooze degelijke
geleerden hebben daar jaren lang stof tot
werken in gevonden en vinden dat nog. Na-
tuurlülk was men het niet altijd met hem
eens; meermalen is h" soms zelfs op zeer
scherpe wiizc. bestreden. Dit is het lot van
allle groote ontdekkers; hunne denkbeelden
staan te ver af van het gemiddeldie, waar
door zii aanvankeliik niet begrepen, ja zelfs
met smaad bejegend worden. Eerst lang
zaam komt de menschheid tot het besef van
de waard<? dier denkbeelden. Aan Van t
iTnff .\c r'-üt piot «esnnnrd gebleven. Maar met
ectie bewonderenswaardige zelfbeheersohrnc
he bij zich birno nooit tot polemiek laten
verleiden, en wel door de innerlijke overtui
ging van de juistheid ziiner ideeën, waar
door hii veilig aan den tijd harer rechtvaar-
diging kon overlaten.
Over de prioriteit zijner ontdekkingen is
noort quaostie geweest: was deze uit den aard
der zaak zelve al volkomen uitgesloten voor
d<e osmotische drukking, door het geheel
nieuwe cn verrassende van dit denkbeeld
ook voor het asymmetrische koolstof atoom,
de ontdekking zijner jongelingsjaren, is deze
nootit aangevochten al hadden ook anderen
lan* vóór hem zich reeds bezig gehouden
met de ligging der atomen in de ruimte.
Spreker wees vervolgens, ondeir het aan
halen van voorbeelden (h.v. de verhandeling
over de vaste onlossingen en de Etudes de
dynamnqué chimiquc) on de buitengewone
klaarheid, waarmede Van 't Hoff zijn denk-
Ixeclden uiteenzette, en vestigde daarna de
aandacht op Van 't Hoff's experimenten,
voor hem nooit doel. maar middel om een
«esultaat, dat hij zocht op de eenvoudigste
wijze, te verkrijgen. Ook als experimentator
was hij bewonderenswaardig om liet mei
buitengewone scherpzinnigheid door hem vol
bracht werk. dat in 't Amstcrdamsch labora
torium op den GroeneburgwaJ met eenvou
dige hulpmiddelen tot stand kwam. Late**
had Van 't Hoff de leiding o-ver het m-eruwe
S'"oote laboratorium aan de Rortcrslraa*
Spr wees in dit verband o.a. op bet besluit
van den geleerde om naar Berlijn te gaan.
mede verklaarbaar door zijn wensch om niet
langer als te Amsterdam een groot in
stituut ie moeien beheeren.
Ten slotte deed spr. uitkomen hoe eenvou
dig de groote chemicus was, vrij van profes
sorale deftigheid en zonder eenige aanma
tiging
Nu blijft ons de nagedachtenis aan zijne
eenvoudige, beminnelijke persoonlijkheid
dierbaar, waarin fantasie en wetenscbar tot
cn ik een wonderbaar schoon geheel waren
vereenigd. Want inderdaad, Van t Hoff's
genie laat zich samenvatten in de woorden*
groote verbeeldingskracht en diep nalenken
Hieraan heeft de beeldhouwer van het mo
nument ook uitdrukking willen geven.
Nadat het doek hiervan, door eene hand
beweging van de dochter van den grooten
geleerde mevr. J. P. BehnVan 't Hoff, was
weggevallen, droeg prof. Holleman het mo
nument met een speciale toespraak tot den
burgemeester, wiens krachtig initiatief in
deze door spr. gehuldigd werd, aan de ge
meente Rotterdam over.
Burgemeester Zimmerman hield hierna zijn
rede tot aanvaarding van het gedenk teek en
en legde, aan het einde daarvan, een grooten
krans, met de Rotterdamsehe kleuren in de
linten aan den -voet van het bedd.
Hierna sprak dr. S. Bi mie, de directeur
der TT. B. S., die verschillende pereoonliike
herinneringen aan Van 't Hoff gaf en er te
vens op wees, dat de nlaals zoo goed is ge
kozen. omdat onze'Nederlandsche H. B. S.
zooveel gelegenheid geven voor voorberei
dende studie in de vakken, waaraan Van 't
Hoff zijn naam verbond. Van 't Hoff, die
na Erasmus de eerste Rotterdammer is ge
weest. die een wereldbcroêmden naam heeft
gekregen.
Drie meisjesleerlingen van de H. B. S. tra
den nu naar den voet van het monument en
legden namens de leerlingen, waarvan die
der hoogste klasse tot de genoodigden be
hoorden, een eerekrans neder.
No- een nieuw bloemstuk werd aangedra
gen, dal prof. Co-hen gepaard deed gaan met
een hulde namens de Nederlandsche Chemi-
s e Vereeniging. Ook deze spreker gewaag
de var de meesterlijke scheoping van Gh.
van Wijk en dankte hem voor het gevoel en
de piëteit waarmede hij dit kunstwerk had
volbracht.
Dr. A. Lam en dr. P. L. Voerman legden
nieuwe kransen neer en spraken woorden
van vereering namens de Rotterdamsehe en
Leidsche Chemische Kringen.
De laatste srreker was dr. H. J. van *t
Hofr die achtereenvolgens allen dankte voor
hun to°wiiding aan het tot stand komen van
dit gedenkt eeken voor zdin beroemden broe
der inzonderheid bet stichtingscomité, het
plaatseliük comité, burgemeester Zimmerman
en den kunstenaar v. Wijk. Spreker besloot
met de woorden, die mevr. de wed. Van 't
Hoff hem verzocht had uit te spreken
Hebt allen hartelHk dank voor alles wat
gii ter blikende herinnering en nagedachte
nis van main echtgenoot hebt gedaan. Weesf
er van overtuigd, 'd"» voo-nkn hier ge
smoken den weg gevonden hebben naar mijn
hart en dat van mijn kinderen
Hiermee was de nleehtf gheid afgeloopen
cn gingen de genoodigden in het gebouw der
H. B. S. enkele herinneringen aan den leer
ling Van 't Hoff in oogenschouw nemen.
Een zeer groote menschenmenigte was
van de onthulling van het monument getuige.
Het standbeeld zelve is in brons uitgevoerd
en wel in de Fonderie Nationale te Brussel en
is uitnemend geslaagd. Het stch den geleerde
op tweemaal de levensgrootte voor in zittende
houding in gewone kleeding, de handen
rustend op de knieën. Het houdt een rol
papier in de hand terwijl aan den voet van
het beeld naast den stoel enkele boeken gesta
peld zijn. Over een der knieën is een mantel
gedrapeerd.
Het standbeeld is geplaatst op een hoog voet
stuk en geflankeerd door twee vrouwenficu-
ren de eene voorstellende „de verbeeldings
kracht" en de andere „de rede", de beide
onmisbare factoren voor den scheppenden
mensch bij zijn arbeid.
Het monument is geplaatst op fundeering
van gewapend beton, welke de gemeente ge
heel voor hare rekening genomen heeft.
De onderbouw met de trappen en hoekstuk
ken zijn van Belgischen hardsteen en verheft
zich ruim een meter uit den vlakken grond.
Het monument zelf waarop het beeld staat,
Is van Beijersch graniet.
Het monument is 15 meter breed en plm.
9 meter hoog. Het geheel is omgeven door
een gazon dat is afgezet met palen en bronzen
kettingen.
Het geheel doet den ontwerper, den heer
Charles van Wijk te 's Gravenhage, alle eer
aan.
Aan de voorzijde, leest men:
Van 't Hoff
1852-1911
Pbysicam chemiae adiunxit
Aan de rechterzijde:
Jacobus Henricus van 't Hoff
geboren te Rotterdam 30 Aug. 1852
bezocht de H. B. S. tc Rotterdam 1867-1869
student le Delft 1869—1871
te Leiden 1871
promotie tot doctor in de wis- en natuurkunde
te Utrecht 22 December 1874
benocm-di tot hoogleeraar te Amsterdam
11 Oct. 1878
lid der Pruisische Academie van Wetenschap
pen en hoogleeraar te Berlijn 1896
Nobelprijs 10 December 1901
Overleden te Berlijn 1 Maart 1911
De linkerzijde vermeldt de volgende belang
rijke werken van Van 't Hoff:
Voorstel tot uitbreiding der in de scheikunde
gebruikte structuurformules in de ruimte
Utrecht Sept. 1874
Rede uitgesproken te Amsterdam 11 Oct. 1878
„de verbeeldingskracht in de wetenschaü"
Ansichten uber die organische chemie 1881
Etudes de dynamicpie chimdque
Theorie van den osmotisehen druk 1885
Untersuchungcn fiber die Bildungs verhaltnisse
ozeaniscber Salzablagerungen 1896—1911
Aan de achterzijde, naar de Hoogere Bur
gerschool gekeerd is eindelijk aangebracht een
basreliëf in brons voorstellende Van 't Hoff's
laboratorium in het oude chemisch instituut
te Amsterdam.
Nederland en de oorlog#
Uitvoerverbod.
Vetrbodetn is de uitvoer van nikkel als grond
stof en bewerkt, tenzij gebruikt als onderdeel
van eenig vervaardigd artikel, waarvan nikkel
geen hoofdbestanddeel- vormt.
De „Katwijk".
De kapitein van de tol zinken gebrachte
^Katwijk", de baer Teensma, beeft Vrijdag
te 's Gravenhage een onderhoud gehad: aan
bet departement van marine met den minis
ter en met den chef van "den marinestaf, ka
pitein ter zee W. C. J. Smit en aan het de
partement van buitenlandsche zaken met den
referendaris, chef der eerste afdeeling (poli
tieke zaken; aangelegenheden va» interna
tionaal poitbü-ok- cn intermatfionaal ptri vaat-
rechtelijiken aard enz.) mr. D. W. baron
van Heedkeren.
Naar aan de Tel. uit Den Haag gemeld
wordt, heeft onze regeering te Berlijn een
protest ingediend tegen het torpedeeren van^
de „Katwijk".
Parijs, 19 April. (Havas). Een tele
gram uit Nauen betreffende het incident van
de Katwijk bericht, dat Dnitschland bereid is
onmiddellijk schadevergoeding te betalen en
verontschuldigingen te maken overeenkom
st)" het internationale recht.
Dudtsdhland verzekert, dat volstrekt geen
spanning met Nederland is te vreezen
(De plaats van herkomst van dit bericht
en ook de bron waaruit het komt geven aan-
leadSTK! om het me* omzichtigheid op to
nemen)
Een Grïeksch stoomschip
getorpedeerd.
Aan het departement van Marine is bericht
ontvangen, dat het Grieksche stoomschip
..Ellis Pontos", dat Zaterdag van IJmuiden is
vertrokken naar Montevideo, in de Noordzee
werd getorpedeerd. De bemanning, sterk 21
koppen en de Nederlandsche loods, hebben
zich kunnen redden op bet lichtschip „Noord-
Hinder" en zou gisteren afgehaald worden
door het vaartuig van het loodswezen.
De bemanning van bet Grieksche stoom
schip „Ellis Pontos" kwam Zondagmiddag te
Vlissingen aan. Volgens verklaring der be
manning werd het schip te 4 uur 10 Zaterdag
middag toen het vijf mijl westwaarts van de
Noord-Hinder voer, zonder eenige vooraf
gaande waarschuwing door een torpedoboot
aangevallen en werd het van zeer korten af
stand in ruim twee getroffen.
Ruim een uur later, toen de bemanning nog
met de booten in de buurt van bet schip
dreef, werd een tweede torpedo etr op afge
schoten, en zonk het binnen een half uur
weg.
De eerste aanval had allen in de booten ge
dreven, en ook de kapitein, die ernstig aan
bet hoofd verwond was, had daarin plaats
genomen. Alleen de scheepspapieren en een
kl<Mn hondje waren geared.
De kapitein Michael Artemis werd bij aan
komst te Wissingen direct naar het Roomsch-
Katholieke ziekenhuis overgebracht.
Hij is'Zondagavond geopereerd. Zijn toe
stand is zeer ernstig. Een klinknagel was hom
in het hoofd gedrongen. Zijn slaapheen was
verbrijzeld en het ijzer was tot de hersenen
doorgedrongen.
De bemanning wachtte te Vlissingon de
komst vam den Griekschen consul af. De tor
pedoboot ha<d geen enkele poging tot hulp-
bieden gedaan.
Nog een IJ muider trawler opge
bracht.
Bij de reederij te IJmuiden van den
stoomtrawler „Dahhia" (UM 19) is van den
consul-generaal te Hamburg bericht ontvan
gen, dat ook deze trawler door Duitsche tor
pedobooten na.r Cuxhaven is opgebracht.
De visch, welke deze trawler geladen had,
is aldaar verkocht, naar vermoed wordt ten
gunste van tte betrokken reederiien te IJmui
den,
Spoorwegen door de Haarlem
mermeer. Zaterdag 1 Mei zullen officieel
worden geopend de liinen tusschen Boven
kerk en Uithoorn en die tusschen Aalsmeer
en Amsterdam, welke worden geëxploiteerd
door de Hollandsche Electrisclic Spoorweg-
Maatschappij.
Tot dusver was alleen de lijn Haarlem—
Aalsmeer—Uithoorn in exploitatie.
Moord te Roosendaal. Hel tweede
slachtoffer van den moord te Roosendaal, de
•heer J. Th. Vermeulen, is Zaterdag i het
gasthuis aldaar overleden.
Oneerlijke brievenbesteller.
Door de politie te 's Gravenhage is aangehou
den en in verzekerde bewaring gesteld een
brievenbesteller, die verdacht wordt ten post-
kantorc alhier zich schuldig te hebben ge
maakt aan diefstal of verduistering van brie
ven met geldswaardigen inhoud Hij moet op
verschillende tijdstippen brieven hebben weg
genomen door willekeurig een greep te doen,
waarna later bleek dat zich daarin gelds
waarden bevonden en bij een na ontdekking
ingesteld onderzoek moet gebleken zijn dat
nog meerdere brieven met waardevollen in
houd in zijn bezit waren.
Kunst en Wetenschap
Smit Kleine 70 jaar. In oen grooten
kring van vrienden en vereerders is Smit
Kleine Zaterdagavond gehuldigd aan een feest-
disch in Brack's Doelen Hotel te Amsterdam.
De feestcommissie bestond uit de hoeren mr.
J. F. E. Boele, generaal A. N. J. Faibrus,
jhr. Jan Foifch, A. B. van Holikoma, mr. H.
Ph. vt Hoofd, prof. dr. B. J. Kouwer, Willem
Mengelberg, jhr. A. W. G. van Riemsdajfk
prof. dir. Hector Treub en mr. Merens.
Waardoerendc en geestiqe tafelrede voerin
gen wrerden uitgesproken door prof. Kouwer,
voorzitter van den disch, het Kamerlid mr.
Fock, de. hoeren Merens Albert Vogel, Taco
de Beer. Chr. Nuvs, Mohr en Guamicri.
De jubilaris, die de laatste dagen, mis
schien wel door de emoties, wal onee^lold
was. dönikte voor de hulde en belangstelling,
weln hem op zoo overstelpende wijze be
toond was.
Dr. A. Bredius, bekend kunstenaar en on
derzoeker, vierde gisteren zijn zestigsten ver
jaardag. De met fraaie kunstschatten prijken
de salon zijner woning te 's Gravenhage, was
versierd met vele bloemstukken, hem door
vereerders toegezonden. Van vele vereenigin-
gen en particulieren van heinde en verre
kwamen gelukwenschen in. Ter huldiging van
de verdienste van dr. Bredius had zich een
commissie gevormd, bestaande uil de heeren
dr. Hofstede de Groot, oud-directeur van
's Rijks Prentenkabinet, voorzatter, prof. Mar
tin. directeur van het Kon. Kabinet van schil
derijen, Schmidt Degener, directeur van het
Boyimans Museum te Rotterdam, dr. Van Gel
der, gemeente-archivaris te 's Gravenhage,
mr. S. van Gijn te Dordrech4, A. Hesselink.
voorzitter der maatschappij „Arti et Amiciüia.
te Amsterdam, Willy Martens, voorzitter van
Pulchri Studio te 's Gravenhage, mr. dr. Mul
ler Fzn., architect te Utrecht, jhr. Van Riems
dijk. hoofddirecteur van 's Rijks museum te
Amsterdam, Royer, administrateur, chef der
afdeeling kunsten eu wetenschappen bij het
departement van Binnenlandsche Zaken,
prof. dr. jhr. Six, hoogleeraar aan 's Rijks
Academie van Beeldende Kunsten te Amster
dam, m/r. dr. Snijder van Wissenkerke, voor
zitter van den Haagschen Kunstkring, Sterck.
voorzitter van de Maatschappij der Ned. Let
terkunde te Haarlem, dr. Jan Vcth. kunst
schilder te Bussura, en Voute, voorzitter der
vereeniging Rembrandt te Amsterdam. Deze
commissie bracht een fcestbundei tot stand
met opsielJen en verhandelingen over het
vak. waaraan dr. Bredius ziin leven "l ge
wijd de Nederlandsche kuntfgeschiedenis.
Boven aan de lijst van ben. die aan het tot
stand komen van het huidpfolijk medewerk
ten. kwamen te staan de namen van H. M.
de Koningin, H. M. de Koningin-Moeder en
Z K. H. den Prins. Bij de aanbieding van het
geschenk aan den jubilaris ten zijnen huize,
hield dr. Hofstede de Groot, als voorzitter der
commissie van huldiging, een redevoering.
De heer Royer, chef afdeeling kunsten en
wetenschappen, van het departement van
Binnenlandsche Zaken, wenschte namens den
minister den jubilaris geluk.
Het feestadbum zal in den handel gebracht
worden. Het exemplaar voor den jubilaris is
vervat in Marokijnlederen band met familie
wapen. Tegenover den titel prijüot het por
tret van dr. Bredius. De lijst van medewer
kers bevat meer dan 200 namen.
Bijdragen leverden over Rembrandt mr
Beels, onderdirecteur van 's Rijks prentenka
binet te Amsterdam; F Schmidt Dagenes, dr.
C. Hofstede de Groot en mevrouw dr. Johanna
Goekoop de Jongh te 's Gravenhage, Frits
Lugt te Amsterdam, prof d*r. jhr. Six te Am
sterdam, J. F. Sterck te Haarlem, dr. Jan
Veth te Bussum enz.
In den loop van den dag kwamen nog vele
vrienden en belangstellenden complimentee
ren, o.a. de gezant van Oostenrijk-Honqarije
baron de Giskrade burgemeester der resi
dentie, jhr. dr. Van Karnebeek, de beer J. Si
mons, oud-wethouder van Financiën te
's Gravenhage, directeur der vereendeing van
Nederl. Gemeenten; mr. Zillesen, griffier van
de Eerste Kamer der S'taten-Generaal, enz.
Jac. Urlus. Urlus, die sedert October
als gast bij de Metropolitan Opera te
New-York was, komt 20 dezer met de Rijn
dam terug.
Voor het volgend seizoen is Urlus weer van
October tot April ginds verbonden.
Johan- Schmier. De beer Johan
Schmd-or, de outd-operozangca-, dne Dondl&p-
dag nog zong voor onze militairien in
Zeeuwsch-Vla anderen, ligt thans in zijne
woonplaats Heerenveen ernstig ziek ten ge
volge van bloedvergiftiging. De Heilige Sacra
menten zün hem toegediend. (Tel.)
.tientje B e u 1 e m a n s". Het gezel
schap Vlaamsche Toon celspelers, 't welk met
zoo veel succes, te Amsterdam en daarbuiten,
voorstellingen gaf van Fonson en Wicheler's:
Le Mariage de Mademoiselle Beiulemans"
(Tientje Beulemans), is voor d)e maand Mei
geëngageerd door de N. V. ,,Het Tooneel",
directeur Willem Royaards. Het ligt in het
voornemen» de afgebroken «erie voorsteZUn-
ccn van: ..FienUc Beulemans". ot t Mei e.k.t
1c Amsterdam voort tc zetten, nu echter in
het Palois voor Volksvlijt. terwiVl in den loop
dier maand dit gezelschap, met genoemd
stuk, ook in and-en-e plaatsen zal optreden.
Zal erdargn acht is oen eene slee-
pende ziekte overleden de bekende komische
tooneelspeler J. Ph. Kelly, die, onder wijlen
den heer Prot, jarenlang aan den Amster-
damschen Frascati-schouwburg verbonden is
geweest.
Staking aan de Tooneelschoot.
Van de 1U leerlingen der Tooneelschool te
Amsterdam hebben er acht (vier vrouwelijke
cn vier mannelijke), allen iongelui van 20
tot 24-jarigen leeftijd, het werk gestaakt, d.
w. z. zij hebben hun boeken bijeengezocht en
de school verlaten. De reden dezer slaking is
naar het Hbld. mededeelt dat de direc
teur der school, de heer Bouberg Wilson,
meende niet te kunnen toestaan dat de leer
lingen figureerden bij verschillende voorstel
lingen in den Stadsschouwburg en daardoor
de school verzuimden. De Tooneelschool heeft
dus pog 2 leerlingen over.
Verjaardag Prins Hendrik.
Tea* gelegenheid von den vcnjaandoig van
Prins Hendrik, waren heden van de open
bare gebouwen en eenige particuliere wonin
gen de vlaggen uitgestoken.
Een lesje.
De heer A. G. R. O. Leinwebetr had in een
onbewaakt ©ogenblik een klacht tegen ons
•ingediend, wegens ..bdeedigiiig". Hij hoeft
daarop van den officier van justitie bericht
ontvangen, dal „scherts en spotternij" niet
als belcediging valt aan be merken.
Garnizoen.
De nieuw-benoemde reserve-of fid ex van ge
zondheid 2e kl J. A. A. Hermans, is goplaalsl
bij het miliüair hospitaal te Amersfoort,
Examens.
Te Utrecht slaagden voor hot examen vooi
de akte vaïi bekwaamheid als onderwijzeres
de. dames A. F. Bon, M. C. Jonker, C. A
Reynen en P. M. Vcegcx, van hier.
Geen concert in het Plantsoen.
Het concert, dat hedenavond door de
Amersfoortsclie muziekverecniging In het
Plantsoen zooi gegeven worden, gaat niet door
Internationaal congres van
vrouwen.
De plaatselijke afdeeling van de Vereeni
ging voor Vrouwenkiesrecht bood Zaterdag
middag aan hare leden en genooo n een
namiddag-thee aan in hotel Reicbniaiin, waar
Freule Wickers uit Amsterdam het doel van
bovengenoemd congres zou loolicbten. Na een
welkomstgroet van de presidente aan. de aan
wezigen verkreeg Fr. Wickers kei woord.
Spreekster begon met de verzekering, dat
de belangstelling in congres groot was en
met den dag toeneemt. In bet bc0ln waren
van verschillende kanten veel bezwaren le
gen bel plan gerezenvelen waren van mee
ning, dal tijdens bet geweldig bewegen van
den oorlog niemand tijd en lust zou hebben
om naar de uilingc der vrouwen te luiste
ren. Spr. hoopt hen, die zoo denken, te over
tuigen van het tegendeel en le bJceeren lo'
voorstanders, misschien lo4-leden of ten min
ste tol bezookers van het cool
Het vorige jaar bestond bet plan om in Mei
en Juni 1915 te Berlijn een internationaal con
gres van vrouwen bijeen te roepen. Bij hel
uitbreken van den oorlog hebben de Duitsche
vrouwen de voorbereidingen voor dat con
gres gestaakt cn bijeengebrachte gekden be
steed voor liefdadige doeleinden.
Hel comité voor internationale belangen,
dat in ons land bestaat, 'betreurde het, dal
het congr-es niet zou doorgaan en stelde voor
om in plaats van in Duitschland in Neder
land bijeen le komen en den toestand te be
spreken. Aan verschillende vcreenlgingen in
het builemland werden brieven gezonden in
dien geest, maar de mecslen vonden de be
zwaren le groot. Toch schreven verscheidene
vooraanstaande vrouwen aan Dr. Aletta Ja
cobs om de plannen uit te voeren en vrou
wen uit alle landen samen tc roepen, die
haar stem zouden laten hooren om uiting te
geven aan haar verontwaardiging over de
gruwelen, die deze oorlog teweeg brengt. Zoo
werd op 12 en 13 Februari te Amsterdam een
voor-congrCs gehouden. Spreekster, die dat
heeft bijgewoond, schetste den machtigen in
druk, dien deze bijeenkomst op haar had ge
maakt. Er waren da bijeen geweest 5 En-
gelsche vrouwen, 4 Duitsche, 3 Belgische en
een dertigtal Hollandsche. Na afloop vertelde
haar een der Belgische vrouwen, wat een
moeite het haar had gekost om te besluiten
met Duitsche vmoaiwen iu geze-fcschaip tc ko
men, maar hoe ze onder de gezamenlijke be
sprekingen haar wYok had voelen bekoelen,
zoodal het haar aan het eind n et tc zwaar
was geweest haar Duitsche zusters de hand
te reiken. Zoo zal ook het aanstaande ooi\gnes
toonen, dat de vrouwen, ondanks alle mee-
ninusverschil voelen, dat de belangen, die
h.en vereen igeneo wichtig er zijn d&n die
welke hen verdeeïen.
Op het voor-congres werd een voorloopig
programma opgemaakt voor het te houden
congres. Op verzoek der Duitsche vrouwen
werd bepaald, dat een Engclsche tot presi
dente zou worden gekozen. Het congres
wordt geschoeid op EngeJ^rrb? of Amerikaan-
ichc leest. Een voorstel kan alleen In behan
deling komen, wanneer het voldoende onder
steund wordtblijkt er geen sympathie voor
le bestaan, dan wordt het afgevoerd. Verder
worden geen moties geslgld, maar zooge
naamde resoluties, d. z. omschrijvingen van
de punten van behandeling.
Het congres zal gehouden worde® fre Den
Haag in den Dierentuin op 28, 29 en 30 April
a.s. "Wegens den ernst der tijden zullen alle
feestelijkheden achterwege blijvca. Elke voor
middag zal gewijd zijn aan do zakelijke be
sprekingen, des namiddags is in „de Vitto
Brug" gedegenheid om onderling kennis te
•«ken met de congresledeo, terwijl eAen